thiết kế máy cắt tôn tấm

ÂÄƯ ẠN TÄÚT NGHIÃÛP Mạy Càõt Thẹp
Táúm
LÅÌI NỌI ÂÁƯU
Cng våïi sỉû phạt triãøn ca khoa hc nọi chung v ngnh cå khê nọi
riãng. Âi hi ngỉåìi cạn bäü k thût phi nàõm vỉỵng kiãún thỉïc cå bn
tỉång âäúi räüng. Âäưng thåìi phi biãút váûn dủng kiãún thỉïc â hc trong sút
5 nàm âãø gii quút nhỉỵng váún âãư củ thãø thỉåìng gàûp trong sn xút, sỉía
chỉỵa v sỉí dủng.
Do âọ âäư ạn täút nghiãûp l mủc âêch giụp hãû thäúng lải nhỉỵng kiãún
thỉïc cå bn â hc trỉåïc lục ra trỉåìng. Cng våïi sỉû phạt triãøn ca thåìi âải
cäng nghiãûp họa, hiãûn âải họa ca ngnh cå khê, thç nhu cáưu sn xút phi
sỉí dủng mạy mọc âäü chênh xạc cao, phi gim sỉïc lao âäüng ca con
ngỉåìi, tàng nàng sút lao âäüng. Nhàòm âạp ỉïng nhu cáưu âọ, em â nháûn âãư
ti täút nghiãûp l “THIÃÚT KÃÚ MẠY CÀÕT THẸP TÁÚM ” våïi cạc näüi
dung sau:
Pháưn I. Täøng quan vãư viãûc sỉí dủng thẹp táúm trong cäng nghiãûp.
Pháưn II. Cå såí l thuút vãư càõt kim loải.
Pháưn III. Giåïi thiãûu vãư cạc phỉång phạp càõt thẹp táúm.
Pháưn IV.Phán têch, chn så âäư ngun l mạy v tênh âäüng hc.
Pháưn V. Tênh toạn âäüng lỉûc hc v kãút cáúu.
Pháưn VI.Hỉåïng dáùn sỉí dủng v bo qun mạy.
Pháưn VII.Kãút lûn.
Âãư ti âỉåüc hon thnh våïi sỉû hỉåïng dáùn táûn tçnh ca tháưy giạo
hỉåïng dáùn
Nguùn Thãú Tranh
cng cạc tháưy cä trong khoa .Vç l mäüt váún
âãư tỉång âäúi låïn, måïi ca ngỉåìi sinh viãn, khäng trạnh khi nhỉỵng thiãúu
sọt. Em ráút mong sỉû gọp chè bo ca tháưy cä.
Em xin chán thnh cm ån tháưy giạo hỉåïng dáùn v cạc tháưy cä trong
khoa.
 Nàơng, ngy thạng nàm 2002

Sinh viãn thiãút kãú
Sinh viãn thỉûc hiãûn:
V Táún Phỉåïc .Låïp
97C
1
A Trang 1
ÂÄƯ ẠN TÄÚT NGHIÃÛP Mạy Càõt Thẹp
Táúm
PHÁƯN 1
TÄØNG QUAN VÃƯ VIÃÛC SỈÍ DỦNG THẸP
TÁÚM
TRONG CÄNG NGHIÃÛP .
Ngy nay khi nhu cáưu vãư âåìi säúng cng phạt triãøn v náng cao thç ngnh
cäng nghiãûp cáưn phi âạp ỉïng âáưy â v këp thåìi nhỉỵng nhu cáưu âọ . Trong âọ
ngnh cäng nghiãûp v gia cäng kim loải bàòng ạp lỉûc nhỉ cạn, kẹo, ẹp, rn tỉû do, rn
khn, dáûp táúm cng âọng gọp mäüt pháưn khäng nh, quan trng hån trong âọ l
phỉång phạp gia cäng kim loải cạn v càõt thẹp táúm âọng mäüt vai tr khäng nh, nọ
gọp pháưn tảo ra cạc sn pháøm, váût dủng v cạc ngnh nghãư cäng nghiãûp khạc nhỉ :
ngnh cäng nghiãûp hng khäng, lénh vỉûc âiãûn, näng nghiãûp, ä tä, xáy dỉûng, cäng
nghiãûp âọng tu, thuưn,
Thẹp táúm âỉåüc tảo thnh tỉì quạ trçnh cạn kim loải, kim loải biãún dảng giỉỵa
hai trủc cạn quay ngỉåüc chiãưu nhau, cọ khe håí giỉỵa hai trủc cạn nh hån chiãưu dy
ca phäi ban âáưu . Kãút qu lm chiãưu dy phäi gim, chiãưu di v chiãưu räüng tàng
lãn, hay âáy l sn pháøm dảng táúm hay thẹp táúm .
Cạn thẹp táúm cọ thãø tiãún hnh åí trảng thại nọng hồûc trảng thại ngüi, åí mäùi
loải nọ cọ cạc ỉu âiãøm v nhỉåüc âiãøm khạc nhau . Cạc sn pháøm thẹp táúm âỉåüc
phán loải theo chiãưu dy ca táúm thẹp :
+ Thẹp táúm mng : chiãưu dy s = 0.2
÷
3.75 mm ,

chiãưu räüng b = 600
÷
2.200mm
+ Thẹp táúm dy : S = 4
÷
60mm, b= 600
÷
5.000mm,
l = 4.000
÷
12.000mm .
+ Thẹp táúm di : S =0.2
÷
2mm , b= 200
÷
1.500mm,
l = 4.000
÷
60.000mm .
Tỉì sỉû phán loải âọ ta cng cọ âỉåüc cạc dảng phäi ca thẹp táúm khạc nhau
nhỉ dảng phäi táúm hay dảng phäi cün, phäi di .
Hçnh dảng v kêch thỉåïc ca thẹp táúm qua quạ trçnh cạn nọ âỉåüc tiãu chøn
hoạ, do âọ viãûc sỉí dủng thẹp táúm âãø chãú tảo ra cạc sn pháøm nhỉ thng, sn xe ä tä,
khung, sỉåìn xe mạy, cạc thiãút bë ngnh âiãûn, cạc kãút cáúu trong ngnh xáy dỉûng nhỉ
cáưu, nh cỉía, sỉí dủng trong chênh ngnh cå khê chãú tảo, ngnh tu thuưn, thç
phi âỉåüc thäng qua quạ trçnh càõt thẹp táúm ra cạc kêch thỉåïc v hçnh dảng khạc
nhau .
Thẹp táúm sau khi âỉåüc càõt ra cạc kêch cåỵ theo u cáưu, tỉì âọ nọ âỉåüc sỉí dủng
âãø tảo ra cạc chi tiãút, hçnh dảng, th hçnh khạc nhỉ :
-Trong xáy dỉûng, cạc thẹp hçnh cåỵ låïn trong cạc dáưm cáưu âỉåüc tảo thnh tỉì

cạc táúm thẹp táúm dy càõt nh, hay thẹp táúm âỉåüc dng âãø liãn kãút våïi nhau âãø tảo
nãn cạc kãút cáúu thẹp bãưn vỉỵng hån nhỉ nọ liãn kãút våïi nhau cọ thãø bàòng mäúi hn,
buläng hồûc âinh tạn .

.
-Trong ngnh chãú biãún, thẹp táúm âỉåüc sỉí dủng räüng ri khäng kẹm, nọ âỉåüc
dng âãø chãú tảo cạc thng chỉïa, bãø chỉïa, cạc chai, häüp âãø âọng gọi,
-Trong ngnh cå khê : chãú tảo thẹp táúm âỉåüc sỉí dủng trong cạc thán mạy ca
cạc mạy càõt kim loải, khung sỉåìn xe mạy,
Sinh viãn thỉûc hiãûn:
V Táún Phỉåïc .Låïp
97C
1
A Trang 2
Hçnh 1-1
ÂÄƯ ẠN TÄÚT NGHIÃÛP Mạy Càõt Thẹp
Táúm
-Trong ngnh âiãûn : thẹp táúm âỉåüc dng âãø ta ra cạc sn pháøm trong lénh
vỉûc âiãûn nhỉ l cạc lạ thẹp trong stato båm nỉåïc hay quảt âiãûn, thẹp táúm âỉåüc dng
cạc cạnh quảt cåỵ låïn, cạc thẹp táúm mng dng lm cạc lạ thẹp âãø ghẹp lải trong
cháún lỉu ân äúng , mạy biãún thãú , trong lénh vỉûc âiãûn chiãúu sạng nọ âỉåüc dng lm
cạc cäüt âiãûn âỉåìng, cäüt ân

-Trong ngnh cå khê ä tä, viãûc sỉí dủng thẹp táúm khäng thãø thiãúu âỉåüc, cạc
thẹp táúm âỉåüc dng lm cạc khung sỉåìn gáưm, lọt sn xe ä tä, che kên thng xe, cạc
bäü pháûn che kên khạc
-Thẹp táúm dng lm v, kãút cáúu khung tu thuưn trong ngnh tu biãøn .
-Trong cạc ngnh nghãư khạc thẹp táúm dng âãø dáûp ra cạc âäư dng dán dủng
phủc vủ âåìi säúng hay trong ngnh cäng nghiãûp hng khäng dng âãø che chàõn, nàõp
âáûy thán, cỉía ca mạy bay, tãn lỉía,

Våïi nhu cáưu sỉí dủng hiãûn tải ca thẹp táúm , sỉû cáưn thiãút phi cọ cạc mạy âãø
càõt cạc thẹp táúm tỉì ban âáưu trong cạc ngnh cäng nghiãûp, cạc ngnh nghãư khạc nhau
âàûc biãût trong lénh vỉûc cå khê l mäüt âiãưu khäng thãø thiãúu .
Sinh viãn thỉûc hiãûn:
V Táún Phỉåïc .Låïp
97C
1
A Trang 3
Hçnh 1-2
ÂÄƯ ẠN TÄÚT NGHIÃÛP Mạy Càõt Thẹp
Táúm
PHÁƯN 2
CÅ SÅÍ L THUÚT VÃƯ CÀÕT KIM LOẢI
Gia cäng kim loải bàòng ạp lỉûc l mäüt trong nhỉỵng phỉång phạp cå bn âãø
chãú tảo cạc chi tiãút mạy v cạc sn pháøm kim loải thay thãú cho phỉång phạp âục
hồûc gia cäng càõt gt .
Gia cäng bàòng ạp lỉûc thỉûc hiãûn bàòng cạch dng ngoải lỉûc tạc dủng lãn kim
loải åí trảng thại nọng hồûc trảng thại ngüi, lm cho kim loải âảt âãún quạ giåïi hản
ân häưi, kãút qu lm thay âäøi hçnh dảng ca váût thãø kim loải m khäng phạ hu tênh
liãn tủc v âäü bãưn ca chụng . Càõt kim loải l chia phäi ra thnh cạc táúm, di, mnh
theo âỉåìng kên hồûc âỉåìng håí . Quạ trçnh càõt xy ra tỉì biãún dảng ân häưi khi cọ lỉûc
tạc dủng , sau âọ biãún dảng do cng våïi sỉû tàng lỉûc tạc dủng v cạc vãút nỉït xút
hiãûn v gàûp nhau theo hỉåïng càõt v tạch råìi táúm phäi .
2.1.BIÃÚN DẢNG KIM LOẢI
Dỉåïi tạc dủng ca ngoải lỉûc kim loải biãún dảng theo cạc giai âoản : biãún
dảng ân häưi, biãún dảng do v phạ hu .
Tu theo cáúu trục tinh thãø ca mäùi kim loải, cạc giai âoản trãn cọ thãø xy ra åí
cạc mỉïc âäü khạc nhau dỉåïi tạc dủng ca ngoải lỉûc v ti trng
Biãøu âäư biãún dảng khi thê nghiãûm kẹo âỉït ca kim loải :
Sinh viãn thỉûc hiãûn:

V Táún Phỉåïc .Låïp
97C
1
A Trang 4
P (Ti)
P
â
P
âh
âh
∆
â
∆
l∆
(Âäü biãún dảng)
Hçnh 2-1
ÂÄƯ ẠN TÄÚT NGHIÃÛP Mạy Càõt Thẹp
Táúm

-Khi ti trng tạc dủng nh hån P
âh
thç biãún dảng kim loải tàng theo âỉåìng
báûc nháút, âáy l giai âoản biãún dảng ân häưi : biãún dảng máút âi sau khi khỉí b ti
trng.
-Khi ti trng tỉì P
âh
P
â
thç âäü biãún dảng tàng våïi täúc âäü nhanh, âáy l
giai âoản biãún dảng do, kim loải bë biãún âäøi kêch thỉåïc, hçnh dảng sau b ti trng

tạc dủng lãn nọ .
-Khi ti trng âảt âãún giạ trë låïn nháút Pd thç trong kim loải bàõt âáưu xút hiãûn
vãút nỉït, tải âọ ỉïng sút tàng nhanh v kêch thỉåït vãút nỉït tàng lãn, cúi cng kim loải
bë phạ hu . Âọ l giai âoản phạ hu : tinh thãø kim loải bë âỉït råìi .
a>
Biãún dảng ân häưi :

Dỉåïi tạc dủng ca ngoải lỉûc hay càõt kim loải bàòng ạp lỉûc, mảng tinh thãø bë
biãún dảng . Khi lỉûc tạc dủng nh, ỉïng sút sinh ra trong kim loải chỉa vỉåüt quạ giåïi
hản ân häưi, cạc ngun tỉí kim loải dëch chuøn khäng quạ mäüt thäng säú mảng ,
nãúu thäi tạc dủng lỉûc thç mảng tinh thãø lải tråí vãư trảng thại ban âáưu .
Khi chëu ti, váût liãûu sinh ra mäüt phn lỉûc cán bàòng våïi ngoải lỉûc, ỉïng sút l
phn lỉûc tênh trãn mäüt âån vë diãûn têch . ỈÏïng sút vng gọc våïi màût chëu lỉûc gi l
ỉïng sút phạp, gáy biãún dảng
ε
.ỈÏïng sút tiãúp
τ
sinh ra xã dëch gọc
γ
.ỈÏïng sút
phạp 3 chiãưu ( ỉïng sút khäúi ) lm biãún dảng thãø têch
v
v∆
.
Biãún dảng ân häưi cọ thãø do ỉïng sút phạp hồûc do ỉïng sút tiãúp sinh ra nhỉ
så âäư sau :
Âäúi våïi nhiãưu váût liãûu, quan hãû tuún tênh giỉỵa ỉïng sút v biãún dảng ân häưi âỉåüc
mä t bàòng âënh lût Hooke :
Phỉång trçnh cå såí ca thuút ân häưi
εσ

.E
=
( cho kẹo v nẹn ) ( 1.1 )
γτ
.G
=
( cho xã dëch ) ( 1.2 )
Trong âọ : E : modun ân häưi ca váût liãûu
G :. modun ân häưi trỉåüt
V P = - K .
v
v∆
( âäúi våïi ẹp 3 chiãưu ) ( 1.3 )
Våïi K =
( )
[ ]
µ
213 −
E
( 1.4 )
Våïi G =
( )
[ ]
µ
+12
E
( 1.5 )
Sinh viãn thỉûc hiãûn:
V Táún Phỉåïc .Låïp
97C

1
A Trang 5
σ
σ
σ
σ
τ
τ
σ
3
σ
2
3
σ
1
Hçnh 2-2
ÂÄƯ ẠN TÄÚT NGHIÃÛP Mạy Càõt Thẹp
Táúm
Váûy biãún dảng ân häưi ca kim loải cọ nghéa l cạc ngun tỉí trong mảng
tinh thãø tạc âäüng qua lặ våïi nhau bàòng lỉûc hụt v lỉûc âáøy . Nãúu lỉûc tạc dủng chỉa
â âãø sinh ra ỉïng sút vỉåüt quạ giåïi hản ân häưi ca váût liãûu thç kim loải tråí lải
trảng thại cán bàòng, hay åí giai âoản ny quạ trçnh càõt kim loải chỉa xy ra .
b>
Biãún dảng do :

Khi ỉïng sút sinh ra trong kim loải vỉåüt quạ giåïi hản ân häưi thç kim loải bë
biãún dảng do do trỉåüt v song tinh .
Theo hçnh thỉïc trỉåüt, mäüt pháưn âån tinh thãø dëch chuøn song song våïi pháưn
cn lải theo mäüt màût phàóng nháút âënh, màût phàóng ny gi l màût trỉåüt .
Theo hçnh thỉïc song tinh, mäüt pháưn tinh thãø vỉìa trỉåüt, vỉìa quay âãún mäüt vë

trê måïi âäúi xỉïng våïi pháưn cn lải qua mäüt màût phàóng gi l màût song tinh . Cạc
ngun tỉí kim loải trãn mäùi màût di chuøn mäüt khong t lãû våïi khong cạch âãún
màût song tinh .
Cạc l thuút v thỉûc nghiãûm cho tháúy trỉåüt l hçnh thỉïc ch úu gáy ra biãún
dảng do trong kim loải khi lỉûc tạc dủng lãn nọ sinh ra ỉïng sút låïn hån giåïi hản
ân häưi nhỉng chỉa vỉåüt ỉïng sút phạ hu hay ỉïng sút giåïi hản bãưn ca váût liãûu .
Âáy l giai âoản thỉï hai ca quạ trçnh càõt kim loải, giai âoản ny xy ra trỉåïc quạ
trçnh kim loải bë phạ hu hay quạ trçnh kim loải bë càõt âỉït .
Trong quạ trçnh biãún dảng do kim loải vç nh hỉåíng ca cạc nhán täú nhỉ :
nhiãût âäü khäng âãưu, täø chỉïc kim loải khäng âãưu, lỉûc biãún dảng phán bäú khäng âãưu,
ma sạt ngoi vv âãưu lm cho kim loải sinh ra ỉïng sút dỉ , bãn trong báút cỉï kim
loải biãún dảng do no cng âãưu sinh ra ỉïng sút dỉ, sau khi thäi tạc dủng ỉïng sút
dỉ váùn cn täưn tải .
Sinh viãn thỉûc hiãûn:
V Táún Phỉåïc .Låïp
97C
1
A Trang 6
ÂÄƯ ẠN TÄÚT NGHIÃÛP Mạy Càõt Thẹp
Táúm
c>
Phạ hu :
Quạ trçnh biãún dảng tàng dáưn våïi mäüt mỉït âäü no âọ kim loải s bë phạ hu,
âáy l dảng hng nghiãm trng v khäng thãø phủc häưi âỉåüc .
Cå chãú ca quạ trçnh phạ hu : âáưu tiãn hçnh thnh v phạt triãøn cạc vãút nỉït
tỉì kêch thỉåït siãu vi mä âãún vi mä, âãún vé mä ( bë phạ hu )
-Phạ hu trong âiãưu kiãûn ti trng ténh :
+ Phạ hu cọ km theo sỉû biãún dảng do våïi mỉït âäü tỉång âäúi gi l phạ hu
do . Phạ hu xy ra våïi täúc âäü nh v cáưn nhiãưu nàng lỉåüng nãn êt nguy hiãøm .
Âiãưu kiãûn cáưn thiãút cho biãún dảng do xy ra l biãún dảng do v trảng thại

ỉïng sút kẹo ba chiãưu trong vng co thàõt củc bäü .
+ Phạ hu gin :háưu nhỉ khäng cọ biãún dảng do vé mä km theo, xy ra tỉïc
thåìi nãn khạ nguy hiãøm . Bãư ngoi màût khi phạ hu thỉåìng vng gọc våïi ỉïng sút
phạp låïn nháút nhỉng bãư màût vi mä thç cọ thãø l theo cạc màût phàóng tinh thãø xạc
âënh ( màût v gin ) åí bãn trong mäùi hảt .
+ Cạc úu täú nh hỉåíng âãún sỉû phạ hu l : nhiãût âä, täúc âäü biãún dảng v táûp
trung ỉïng sút .
ỈÏïng sút cáưn thiãút âãø phạt triãøní vãút nỉït :






=
C
E
s
c
.
2
π
γ
σ
( 1.6 )
Trong âọ :
E : môun ân häưi ca váût liãûu
s
γ
:Sỉïc càng bãư màût

C : Kêch thỉåïc âàûc trỉng ca vãút nỉït ban âáưu .
-Phạ hu trong âiãưu kiãûn ti trng thay âäøi theo chu k ( phạ hu mi ) cå
chãú ca phạ hu mi cng xy ra bàòng cạch tảo thnh v phạt triãøn vãút nỉït .
Sỉû phạ hu mi phủ thüc vo úu täú : ỉïng sút tạc âäüng, säú chu k tạc âäüng
ca ti trng, úu täú táûp trung ỉïng sút .
Phạ hu åí nhiãût âäü cao :
Sỉû tảo nãn vãút nỉït cọ thãø theo cå chãú sau : cạc hảt trỉåüt lãn nhau theo biãn
giåïi hảt, cọ táûp trung ỉïng sút tảo nãn vãút nỉït . Thỉûc cháút quạ trçnh biãún dảng do
ca kim loải nọ nh hỉåíng låïn âãún lỉûc càõt do váûy ta ngun cỉïu cạc nhán täú nh
hỉåíng âãún nọ .
2.1.NHỈỴNG NHÁN TÄÚ NH HỈÅÍNG ÂÃÚN BIÃÚN DẢNG DO CA KIM
LOẢI :
Tênh do ca kim loải l kh nàng biãún dảng do ca kim loải dỉåïi tạc dủng
ca ngoải lỉûc m khäng bë phạ hu .Tênh do ca kim loải phủ thüc vo hng loảt
nhán täú khạc nhau . Thnh pháưn v täø chỉïc ca kim loải, nhiãût âä, trảng thại ỉïng
sút chênh, ỉïng sút dỉ, ma sạt ngoi, lỉûc quạn tênh, täúc âäü biãún dảng,
a> nh hỉåíng ca thnh pháưn hoạ hc v täø chỉïc kim loải :
Cạc kim loải khạc nhau cọ kiãøu mảng tinh thãø, lỉûc liãn kãút giỉỵa cạc ngun
tỉí khạc nhau, do âọ tênh do ca chụng cng khạc nhau, chàóng hản âäưng, nhäm do
hån sàõt . Âäúi våïi håüp kim, kiãøu mảng thỉåìng phỉïc tảp, xä lãûch mảng låïn, mäüt säú
ngun täú tảo cạc hảt cỉïng trong täø chỉïc, cn tråí sỉû biãún dảng do âọ tênh do gim.
Thäng thỉåìng kim loải sảch v håüp kim cọ cáúu trục mäüt pha do hån håüp kim cọ
cáúu trục nhiãưu pha . Cạc tảp cháút thỉåìng táûp trung åí biãn giåïi hảt, lm tàng xä lãûch
mảng cng lm gim tênh do ca kim loải.
Sinh viãn thỉûc hiãûn:
V Táún Phỉåïc .Låïp
97C
1
A Trang 7
ÂÄƯ ẠN TÄÚT NGHIÃÛP Mạy Càõt Thẹp

Táúm
b> nh hỉåíng ca nhiãût âäü :
Tênh do ca kim loải phủ thüc ráút låïn vo nhiãût âäü, háưu hãút cạc kim loải
khi tàng nhiãût âäü thç tênh do tàng . Khi tàng nhiãût âäü, dao âäüng nhiãût ca cạc
ngun tỉí tàng, âäưng thåìi xä lãûch mảng gim, kh nàng khúch tạn ca cạc
ngun tỉí tàng lm cho täø chỉïc âäưng âãưu hån . Mäüt säú kim loải v håüp kim åí nhiãût
âäü thỉåìng täưn tải åí pha kẹm do, khi åí nhiãût âäü cao chuøn biãún thç hçnh thnh pha
cọ âäü do cao.
c> nh hỉåíng ca trảng thại ỉïng sút chênh :
Trảng thại ỉïng sút chênh cng nh hỉåíng âạng kãø âãún tênh do ca kim loải.
Qua thỉûc nghiãûm ngỉåìi ta tháúy ràòng kim loải chëu ỉïng sút nẹn häúi cọ tênh do cao
hån khi chëu ỉïng sút nẹn màût, nẹn âỉåìng hồûc chëu ỉïng sút kẹo.
ỈÏng sút chênh l ỉïng sút phạp tuún sinh ra bãn trong váût thãø khi cọ ngoải
lỉûc tạc dủng.
Trong gia cäng ạp lỉûc thỉåìng gàûp trảng thại ỉïng sút khäúi.
+ Trảng thại ỉïng sút khäúi :
τ
max
=
2
minmax
σ−σ
+ Trảng thại ỉïng sút màût :
2
21
max
σσ
τ
−
=

+ Trảng thại ỉïng sút âỉåìng :
2
σ
τ
=
Nãúu σ
1 =
σ
2 =
σ
3
thç
0=
τ
nghéa l khäng gáy ra biãún dảng .
Âiãưu kiãûn âãø kim loải biãún dảng do bë phạ hu :
τ
max

τ
giåïi hản
-Khi kim loải chëu trảng thại ỉïng sút âỉåìng thç âiãưu kiãûn biãún dảng do l

σ
= σ
ch
-Khi kim loải chëu trảng thại ỉïng sút màût thç âiãưu kiãûn biãún dảng do l :

21
σσ

−
= σ
ch
, tỉïc τ
max
= σ
ch
/2
-Khi kim loải chëu trảng thại ỉïng sút khäúi thç âiãưu kiãûn biãún dảng do l :
minmax
σσ
−
= σ
ch
,
τ
max
= σ
ch
/2
d> nh hỉåíng ca ỉïng sút dỉ :
Sỉû täưn tải ca ỉïng sút dỉ bãn trong kim loải s lm cho tênh do ca kim
loải gim . Nãúu ỉïng sút dỉ låïn cọ thãø lm cho váût biãún dảng hồûc phạ hu .
e> nh hỉåíng ca ma sạt ngoi :
Sinh viãn thỉûc hiãûn:
V Táún Phỉåïc .Låïp
97C
1
A Trang 8
σ σ σ

1
σ
1
σ
2
σ
2
δ
1
σ
1
σ
2
σ
2
σ
3
σ
3
ÂÄƯ ẠN TÄÚT NGHIÃÛP Mạy Càõt Thẹp
Táúm
Ma sạt ngoi lm thay âäøi hçnh thỉïc tạc dủng lỉûc, do âọ lm thay âäøi trảng
thại ỉïng sút chênh ca váût thãø .
Ngoi ra ma sạt ngoi cn cn tråí biãún dảng tỉû do ca váût thã, lm cho váût
thãø biãún dảng khäng âäưng âãưu, tàng lỉûc v cäng biãún dảng, cn tråí sỉû biãún dảng hay
càõt âỉït ca kim loải dỉåïi tạc dủng ca lỉûc càõt âãø thẹp .
f> nh hỉåíng ca täúc âäü biãún dảng :
f Tàng täúc âäü biãún dảng thç s lm gim tênh do ca kim loải nãúu täúc âäü ca
quạ trçnh biãún cỉïng khi biãún dảng låïn hån täúc âäü ca quạ trçnh khỉí biãún dảng .
Ngoi ra, täúc âäü biãún dảng tàng cn lm sinh nhiãût nhiãưu, hiãûu ỉïng nhiãût cn lm

cho kim loải âảt âãún nhiãût âäü m tải âọ tênh do tháúp hồûc do hiãûu ỉïng nhiãût m
nhiãût âäü ca kim loải tàng dáưn lãn lm cho kim loải chuøn tỉì vng gin sang vng
do, âiãưu ny cng nh hỉåíng âãún täúc âäü tạc dủng lỉûc âãø càõt thẹp, âọ l chu k càõt
hay cng chênh l nàng sút càõt thẹp .
g Váûy âãø càõt âỉåüc thẹp táúm thç lỉûc cáưn thiãút tạc dủng phi tảo ra trong kim loải ỉïng
sút lỉûc låïn, âäưng thåìi täúc âäü biãún dảng phi âảt mäüt trë säú nháút âënh âãø kim loải dãù
dng bë âỉït råìi ra khi táúm càõt.
Sinh viãn thỉûc hiãûn:
V Táún Phỉåïc .Låïp
97C
1
A Trang 9
ÂÄƯ ẠN TÄÚT NGHIÃÛP Mạy Càõt Thẹp
Táúm
PHÁƯN 3
CẠC PHỈÅNG PHẠP CÀÕT THẸP TÁÚM .
Âãø thỉûc hiãûn cạc cäng nghãû càõt cạc váût liãûu, trong thỉûc tãú cọ nhiãưu phỉång
phạp càõt nhỉ : Cạc phỉång phạp càõt th cäng , càõt bàòng ngn lỉía hn khê, càõt bàòng
chm tia laser, plasma hay cạc phỉång phạp dáûp táúm ( dáûp càõt v âäüt läø ), càõt bàòng
mạy càõt thẹp táúm, Ty theo hçnh dảng, kêch thỉåïc cng nhỉ qui mä sn sút m ta
cọ thãø ạp dủng phỉång phạp càõt khạc nhau cho håüp l.
3.1. CÀÕT BÀỊNG PHỈÅNG PHẠP TH CÄNG :
Càõt thẹp bàòng cạc phỉång phạp th cäng cọ nhiãưu cạch, chàóng hản nhỉ
phỉång phạp chàût bàòng ve, täún nhiãưu thåìi gian, cạc vãút càõt khäng âỉåüc thàóng v sn
pháøm tảo ra khäng âm bo u cáưu vãư âäü chênh xạc .
Phỉång phạp ny chè ạp dủng cho nhỉỵng phán xỉåíng th cäng, càõt cạc thẹp
táúm cọ chiãưu dy bẹ v tiãút diãûn nh .
Mạy càõt thẹp th cäng: gäưm hai lỉåỵi càõt v mäüt cå cáúu cạnh tay ân
v ân báøy âãø tảo lỉûc cho lỉåỵi càõt.
Mạy ny cng chè ạp dủng càõt nhỉỵng táúm thẹp cọ chiãưu dy v diãûn

têch bẹ, ch úu dng trong cạc xỉåíng sn xút vỉìa v nh.
3.2. CÀÕT BÀỊNG HÄƯ QUANG, ÂIÃÛN HỒÛC NGN LỈÍA KHÊ :
Càõt âỉït kim loải âen, kim loải mu v kim loải bàòng häư quang hồûc ngn lỉía
khê l phỉång phạp âäút chạy lm cho váût càõt âảt tåïi âiãøm nọng, bë âáøy mảnh v bë
tạch råìi .
Càõt âỉït bàòng häư quang: l quạ trçnh nọng chy hồûc càõt âỉït kim loải bàòng
nhiãût lỉåüng hồûc häư quang âiãûn, âiãûn cỉûc häư quang cọ thãø l than hồûc kim loải .
Phỉång phạp ny khäng kinh tãú, khọ thûn tiãûn khi chiãưu dy táúm thẹp låïn, âỉåìng
càõt khäng âãưu .
Càõt bàòng khê l phỉång phạp càõt sỉí dủng nhiãût ca ngn lỉïa sinh ra khi âäút
chạy khê chạy trong dng oxy âãø nung kim loải tảo thnh cạc oxit v thäøi chụng ra
khi mẹp càõt tảo thnh rnh càõt . Så âäư quạ trçnh càõt kim loải bàòng khê âỉåüc trçnh
by åí hçnh 3.1
O
1.Dng Oxy càõt.
2.Dng häùn håüp khê càõt.
3Ngn lỉía nung nọng.
4.Rnh càõt.
5.Phäi càõt.
O
C H
Hçnh 3.1
Sinh viãn thỉûc hiãûn:
V Táún Phỉåïc .Låïp
97C
1
A Trang 10
ÂÄƯ ẠN TÄÚT NGHIÃÛP Mạy Càõt Thẹp
Táúm
Khi bàõt âáưu càõt, kim loải åí mẹp càõt âỉåüc nung nọng âãún nhiãût âäü chạy nhåì

nhiãût âäü ca ngn lỉía nung, sau âọ cho dng oxy thäøi qua, kim loải bë oxy hoạ
mnh liãût tảo thnh oxit . Sn pháøm chạy bë nung chy v âỉåüc dng oxy thäøi khi
mẹp càõt, tiãúp theo do phn ỉïng chạy ca kim loải to nhiãût mảnh, låïp kim loải tiãúp
theo bë nung nọng nhanh v tiãúp tủc bë âäút chạy tảo thnh rnh càõt .
Âãø càõt bàòng khê, kim loải càõt phi tho mn mäüt säú u cáưu sau :
+ Nhiãût âäü chạy ca kim loải phi tháúp hån nhiãût däü nọng chy.
+ Nhiãût âäü nọng chy ca oxit kim loải phi tháúp hån nhiãût âäü nọng chy ca
kim loải.
+ Nhiãût to ra khi kim loải chạy phi â låïn âãø nung mẹp càõt täút âm bo
quạ trçnh càõt khäng bë giạn âoản .
+Oxit kim loải nọng chy phi long täút, dãù tạch khi mẹp càõt.
+ Âäü dáùn nhiãût ca kim loải khäng quạ cao, trạnh sỉû to nhiãût nhanh dáùn âãún
mẹp càõt bë nung nọng kẹm, lm giạn âoản quạ trçnh càõt.
Thẹp cạc bon cọ nhiãût chạy 1350
0
C, nhiãût âäü nọng chy trãn 1500
0
C, nhiãût
chạy âảt tåïi 70% lỉåüng nhiãût cáưn âãø nung nọng nãn ráút thûn låüi khi càõt bàòng khê.
Thẹp cacbon cao do nhiãût âäü chy tháúp nãn khọ càõt hån, khi càõt thỉåìng nung nọng
trỉåïc tåïi 300- 600
0
C. Thẹp håüp kim cräm hồûc håüp kim niken do khi chạy tảo thnh
oxit cräm nhiãût âäü chy tåïi 2000
0
C phi dng thúc càõt måïi càõt âỉåüc , màût khạc âãø
âm bo cháút lỉåüng phäi, náng cao nàng sút v hả giạ thnh càõt cáưn phi chn cạc
chãú âäü càõt håüp l khạc nhau nhỉ ạp sút khê càõt, lỉåüng tiãu hao khê càõt , täúc âäü càõt,
khong cạch cáưn khäúng chãú tỉì m càõt tåïi váût càõt do âọ viãûc dng phỉång phạp ny
âãø càõt thẹp táúm khäng mang lải hiãûu qu kinh tãú cao cng nhỉ nàng sút tháúp, khọ

chuøn sang tỉû âäüng hoạ.
3.3 . CÀÕT BÀỊNG CHM TIA LASER.
Trong nhỉỵng nàm gáưn âáy ngỉåìi ta â bàõt âáưu sỉí dủng laser âãø càõt táút c cạc
váût liãûu våïi báút k âäü cỉïng no.
Ngun l chung vãư càõt bàòng laser l mäüt phỉång phạp tảo rnh càõt hồûc läù
nhåì vo ngưn nhiãût bỉïc xả ráút låïn ca laser lm váût liãûu vng càõt chạy lng v bäúc
håi âi ra ngoi.
Så âäư ngun l nhỉ sau :
1. Ngưn laser .
2. Chm tia laser
3. Gỉång dáùn hỉåïng
4. Bäü tháúu kênh häüi tủ v khê càõt
5. Váût càõt
Ngưn bỉïc xả laser (1) tảo ra chm tia laser (2 ) âi thàóng hồûc âäøi hỉåïng nhåì
gỉång phàóng (3) v âỉåüc häüi tủ nhåì tháúu kênh häüi tủ cọ tiãu cỉû f trong (4 ). Ngưn
nàng lỉåüng laser táûp trung trãn mäüt diãûn têch ráút nh våïi máût âäü dng nhiãût tảo vng
tiãúp xục bãư màût ráút cao lm váût liãûu (5) nọng chy v bäúc håi tảo thnh rnh càõt
hồûc läù khoan .
Càõt bàòng chm tia laser cọ ngưn nhiãût táûp trung våïi mäüt máût âäü nhiãût cao, vç
váûy nọ cọ thãø càõt táút c cạc loải váût liãûu v håüp kim ca nọ. Rnh càõt hẻp, sàõc cảnh
v âäü chênh xạc cao, ngoi ra nọ cn cọ thãø càõt theo âỉåìng thàóng hay âỉåìng cong v
cọ thãø càõt theo cạc hỉåïng khạc nhau nhåì quạ trçnh càõt khäng tiãúp xục.
Càõt thẹp bàòng chm tia laser cho nàng sút cao, cọ thãø cå khê koạ v tỉû âäüng
hoạ dãù dng nhỉng phỉång phạp ny cọ nhỉỵng hản chãú l chiãưu dy táúm càõt nh hån
20 mm , thiãút bë tảo tia laser cng nhỉ cạc thiãút bë âiãưu khiãøn chỉång trçnh säú CNC
cọ giạ thnh cao .
Sinh viãn thỉûc hiãûn:
V Táún Phỉåïc .Låïp
97C
1

A Trang 11
d
D
1
2
3
4
5
Hçnh 3-2
ÂÄƯ ẠN TÄÚT NGHIÃÛP Mạy Càõt Thẹp
Táúm
3.4 . PHỈÅNG PHẠP CÀÕT THẸP TÁÚM BÀỊNG ẠP LỈÛC LỈÅỴI CÀÕT.
Thỉûc cháút quạ trçnh càõt kim loải bàòng ạp lỉûc lỉåỵi càõt l sỉû biãún dảng do sau
âọ âãún phạ hu kim loải. Quạ trçnh càõt âỉït váût liãûu chia thnh 3 giai âoản liãn tủc :
+ Giai âoản 1 : Âáy l giai âoản biãún dảng ân häưi
+ Giai âoản 2 : Giai âoản biãún dảng do, do tiãúp tủc âi xúng, lỉûc càõt tàng
lãn vỉåüt qua âiãøm tåïi hản, kim loải bë biãún dảng do.
Biãún dảng do ny phạt sinh ngay åí mẹp ca dao càõt, ỉïng sút táûp trung lm
phạt sinh dng chy kim loải tải thnh vng kim loải bë chn ẹp, sỉû chn ẹp củc bäü
âọ s phạt triãøn âãún khi ton bäü chiãưu dy ca kim loải âảt âãún ỉïng sút dỉ âãø lm
xút hiãûn âỉåìng trỉåüt. Nhỉỵng âỉåìng trỉåüt ny tảo ra âỉåìng do hẻp hçnh bçnh hnh,
do âọ biãún dảng do km theo ún v kẹo cạc thåï kim loải cho âãún khi bàõt âáưu xút
hiãûn cạc vãút nỉït. Giai âoản ny dao càõt tỉì 20 âãún 50% chiãưu dy kim loải.
+ Giai âoản 3 : Dao tiãúp tủc âi xúng, tải thåìi âiãøm khi ỉïng sút do lỉûc càõt
gáưn âãún giåïi hản ân häưi, cạc vãút nỉït xút hiãûn tỉì hai vãút ca dao tiãún sáu vo váût
liãûu v lm âỉït råìi váût liãûu.
Cọ cạc loải mạy càõt thẹp táúm dỉåïi ạp lỉûc lỉåỵi càõt nhỉ mạy càõt dao thàóng song
song, mạy càõt dao nghiãng, mạy càõt dao âéa ,
Phỉång phạp càõt thẹp táúm bàòng ạp lỉûc lỉåỵi càõt cọ ỉu âiãøm : cọ nàng sút cao,
cọ thãø tảo lỉûc càõt bàòng cạc phỉång phạp khạc nhau, giạ thnh r, dãù tiãún hnh cå khê

hoạ v tỉû âäüng hoạ, phỉång phạp ny ph håüp våïi ngnh cå khê nỉåïc ta hiãûn nay.
Phán têch cạc loải kãút cáúu mạy v dao âãø chn phỉång ạn sỉí dủng cho mạy càõt thẹp
táúm dỉåïi ạp lỉûc lỉåỵi càõt.
3.4. 1. Mạy càõt dao thàóng song song :
Så âäư v cạc thäng säú, Hçnh 3.4

h

L

H

S

1

2


3

4


8

5

6

7

∆

1. Bn kẻp.
2. Bn trỉåüt trãn
3. Cỉỵ càõt
4. Bn trỉåüt dỉåïi
5. con làn dáùn âäüng.
6. Phäi thẹp
7. Lỉåỵi dao trãn
8. Lỉåỵi dao dỉåïi.
Sinh viãn thỉûc hiãûn:
V Táún Phỉåïc .Låïp
97C
1
A Trang 12
Hçnh 3-4
ÂÄƯ ẠN TÄÚT NGHIÃÛP Mạy Càõt Thẹp
Táúm
a >
Cäng dủng v cạc thäng säú cå bn :
+ Cäng dủng : Mạy càõt dao thàóng song song dng âãø càõt cạc loải phäi v sn
pháøm cọ tiãút diãûn vng, chỉỵ nháût, trn mạy thỉåìng âàût sau mạy cạn phäi, cạn
phạ, cạn hçnh cåỵ låïn cọ tiãút diãûn sn pháøm l âån gin. Mạy cọ nhiãûm vủ càõt b
pháưn âáưu, pháưn âi váût cạn v dng âãø càõt phán âoản váût cạn theo kêch thỉåïc qui
âënh .
Khi lm viãûc màût phàóng chuøn âäüng ca dao khäng âäøi .
Cạc thäng säú cå bn ca mạy theo trãn hçnh 3.4 :
H: Chiãưu cao váûn hnh giao

L : Chiãưu di sn pháøm
S : Chiãưu cao lỉåỵi càõt
σ
: Chiãưu dy lỉåỵi càõt
35.2 ÷=
σ
s
h: Chiãưu dy váût càõt
b : Chiãưu räüng váût càõt
∆
: Âäü trng dao,
∆
= (10
÷
20) mm
l: Chiãưu di lỉåỵi càõt
l = (3
÷
4 ) b cho cạc mạy cọ p = (60
÷
260 ) táún
l = (2
÷
2.5) b cho cạc mạy cọ p = (1000
÷
1600 ) táún
Gọc càõt 90
0
,bäún gọc âãưu càõt âỉåüc
Váût liãûu lm bn trỉåüt : Thẹp CT 6

Váût liãûu lm dao : Thẹp 6 XHM, 55XHB, 55XH2Ø
Theo kãút cáúu ca mạy, ngỉåìi ta phán ra lm hai loải : Loải cọ dao trãn di
âäüng v loải cọ dao dỉåïi di âäüng.
Sinh viãn thỉûc hiãûn:
V Táún Phỉåïc .Låïp
97C
1
A Trang 13
ÂÄƯ ẠN TÄÚT NGHIÃÛP Mạy Càõt Thẹp
Táúm
b >
Phỉång phạp xạc âënh lỉûc càõt :
Ngy nay cạc mạy càõt âỉåüc chãú tảo theo tiãu chøn. Khi thiãút kãú mạy måïi ta
tênh lỉûc càõt sao cho mạy lm viãûc âm bo an ton v khäng xy ra cạc sỉû cäú âạng
tiãúc.
D dng loải mạy càõt no thç quạ trçnh càõt cng chia ra lm ba thåìi k d
ràòng quạ trçnh càõt chè xy ra trong nhạy màõt. Ba thåìi k âọ l :
-Thåìi k càûp
-Thåìi k càõt
-Thåìi k âỉït
+ Thåìi k càûp
Hçnh 3.5
Âáy l thåìi k m lỉåỵi dao àn vo kim loải, lục ny lỉûc càõt ca dao tỉì tỉì tàng
lãn (P
càûp
tàng tỉì P
0
P
max
). Âãø âàûc trỉng cho âäü nhanh cháûm ca quạ trçnh ny ngỉåìi

ta âỉa ra thäng säú t säú chiãưu sáu càõt tỉång âäúi
ε
1

ε
1
=
h
Z1
(3.1 )
trong âọ : Z1 : chiãưu sáu kim loải âỉåüc càõt
h: chiãưu dy váût càõt
+ Thåìi k càõt

Hçnh 3.6 : Så âäư thåìi k càõt ca dao thàóng song song
Âáy l thåìi k m lỉûc càõt gim dáưn xúng theo tiãút diãûn ca váût càõt.
P gim dáưn tỉì P
max
 P
min
+ Thåìi k âỉït :
Âáy l thåìi k kim loải tỉû âỉït . Âãø âàûc trỉng cho âäü nhanh cháûm ca thåìi k
âỉït, ngỉåìi ta cng âỉa ra khại niãûm âäü sáu âỉït tỉång âäúi
ε
2
v âỉåüc âàûc trỉng båíi t
säú sau :
ε
2
=

h
Z
2
( 3.2 )
Trong âọ : Z
2
: l chiãưu sáu kim loải kim loải åí cúi hnh trçnh càõt âãø sang thåìi k
tỉû âỉït.
h: l chiãưu dy ban âáưu ca váût càõt.
Qua thỉûc tãú v thê nghiãûm, ngỉåìi ta tháúy ràòng lỉûc càõt låïn nháút P
max
l åí cúi thåìi k
càûp v âáưu thåìi k càõt v P
max
âỉåüc tênh theo cäng thỉïc sau :
P
max
=
FkF
b

1max
στ
=
(3.3 )
Trong âọ :
Sinh viãn thỉûc hiãûn:
V Táún Phỉåïc .Låïp
97C
1

A Trang 14
h
Z
2
/2
Z
2
/2
L
P
S
Z/2
Z/2
a
P
P
ÂÄƯ ẠN TÄÚT NGHIÃÛP Mạy Càõt Thẹp
Táúm
k
1
=
b
σ
τ
max
=0,6
÷
0,7
k
1

= 0.7 âäúi våïi thẹp mãưm ; k
1
= 0.6 âäúi våïi thẹp cỉïng.
F:diãûn têch tiãút diãûn âỉåüc càõt, F = F
1
= h
1
.b
b : chiãưu räüng váût càõt
h
1
: chiãưu dy cn lải : h
1
=h - z
1
= h (1-
1
ε
) ( 3.4)
Thay cạc giạ trë trãn vo ( 3.3 ), ta cọ :
P
max
=k
1
.k
2
.k
3
.
( )

1
1
εσ
−
hb
b
(3.5)
Trong âọ :
K
2
: Hãû säú kãø âãún sỉû tàng lỉûc khi dao bë cn, k
2
= (1,1
÷
1,2 ) cho càõt nọng v
k
2
= (1,15
÷
1,25 ) cho càõt ngüi.
k
3
: Hãû säú xẹt âãúïn nh hỉåíng vãư khe håí ca hai lỉåỵi dao
k
3
= (1,15
÷
1,25 ) cho càõt nọng v k
3
= (1,2

÷
1,3 ) cho càõt ngüi.
Trë säú
1
ε
,
2
ε

tra trong bng quan hãû giỉỵa váût liãûu càõt våïi
21
,
εε
Khi dao àn vo kim loải thç phäi cọ chiãưu hỉåïng dëch xúng hỉåïng, khi áúy tỉì cạc
cảnh ca dao sinh ra mäüt lỉûc trỉåüt T , lỉûc trỉåüt T do dao dëch xúng dỉåïi sinh ra
mäüt momen cọ trë säú M
t
= P.a (Hçnh 3.5 ).
Lỉûc T v P cọ hỉåïng ngỉåüc chiãưu nhau v cọ tỉång quan âäü låïn
T = ( 0,15
÷
0,25 ) P.
Âãø gim lỉûc trỉåüt T v càõt sn pháøm cho chênh xạc, ngỉåìi ta dng lỉûc kẻp Q
âãø giỉỵ váût càõt . Khi áúy T = ( 0,1
÷
0,15) P
V Q =( 0,03
÷
0,05)P
3.4.2 >

Mạy càõt thẹp táúm dao nghiãng :
Âãø gim lỉûc trong quạ trçnh càõt ca mạy càõt dao song song, ngỉåìi ta dng
mạy càõt táúm lỉåíi dao âỉåüc âàût nghiãng mäüt gọc ϕ. Khạc våïi mạy càõt dao song
song, mạy ny cọ lỉåíi càõt chè mäüt pháưn xạc âënh cọ trë säú phủ thüc vo gọc
nghiãng ϕ khäng âäøi. Do âọ trãn mäüt chiãưu di hnh trçnh lỉåíi dao trãn khi dao àn
sáu vo kim loải, lỉûc càõt khäng thay âäøi v khäng phủ thüc vo chiãưu räüng táúm
thẹp. Lỉûc ny nh hån ráút nhiãưu so våïi lỉûc càõt u cáưu khi càõt cng táúm váût liãûu âọ
trãn mạy càõt dao song song.
Hçnh 3.7:Mạy càõt thẹp táúm dao nghiãng
Sinh viãn thỉûc hiãûn:
V Táún Phỉåïc .Låïp
97C
1
A Trang 15
γ
ϕ
α
Q
P
ÂÄƯ ẠN TÄÚT NGHIÃÛP Mạy Càõt Thẹp
Táúm
Loải mạy ny lỉåỵi dao dỉåïi nàòm ngang, lỉåỵi dao trãn nghiãng mäüt gọc ϕ = 2
÷
6
0
, lỉûc càõt khäng låïn làõm, càõt âỉåüc cạc táúm dy, càõt âỉåüc cạc âỉåìng cong, âỉåìng
càõt khäng thàóng v nhàơn .
Khi càõt dao tiãúp xục dáưn våïi váût càõt tỉì trại sang phi, lỉûc càõt thỉûc hiãûn khäng
âäưng thåìi trãn ton chiãưu räüng càõt B . Do lỉûc càõt gim nãn cọ thãø càõt âỉåüc nhỉỵng
táúm thẹp dy hån 60 mm .

Sinh viãn thỉûc hiãûn:
V Táún Phỉåïc .Låïp
97C
1
A Trang 16
ÂÄƯ ẠN TÄÚT NGHIÃÛP Mạy Càõt Thẹp
Táúm
Cạc thäng säú ca lỉåỵi dao trãn :
-Gọc nghiãng :
0
62 ÷=
ϕ
-Gọc càõt :
0
8575 ÷=
δ
, âäúi våïi váût liãûu âàûc biãût mãưm
0
60=
δ
-Gọc sau :
0
32 ÷=
γ
.
-Gọc trỉåïc:
0
53 ÷=
α
Täøng tiãu hao khi càõt phủ thüc vo lỉûc càõt, chiãưu dy táúm càõt v gọc

nghiãng
ϕ
ca dao .
Lỉûc càõt P = K.
[ ]
N
tg
s
c
ϕ
τ
.5,0
.2

[ ]
2
(3-6)
K : Hãû säú âiãưu chènh, K =(1,1
÷
1,5 )
∗ Cäng tiãu hao khi càõt bàòng mạy càõt táúm, dao nghiãng phủ thüc lỉûc
càõt, chiãưu di táúm càõt v gọc nghiãng ϕ ca dao.
)KGm(
1000
tg.B.P
A
ϕ
=
3.4.3> Mạy càõt bàòng lỉåỵi dao âéa :
Quạ trçnh càõt kim loải táúm dy trãn mạy càõt dao âéa âỉåüc thỉûc hiãûn

bàòng nhỉỵng âéa dao quay trn, âéa dao trãn v âéa dao dỉåïi âỉåüc quay
ngỉåüc chiãưu nhau cng mäüt täúc âäü gọc (
ω
), váût liãûu càõt âỉåüc chuøn dëch
nhåì lỉûc ma sạt giỉỵa kim loải v dao âéa. Vë trê v kêch thỉåïc âéa dao âỉåüc
xạc âënh phủ thüc vo chiãưu dy váût liãûu càõt. Cäng viãûc càõt âỉåüc thỉûc
hiãûn láúy dáúu bàòng tay hay âäư gạ chun dng. Khi càõt dc tän táúm nàng
sút mạy dao âéa låïn hån nàng sút mạy dao nghiãng nhỉng cọ nhỉåüc
âiãøm l dao thỉåìng bë ún cong v thỉåìng phi ún lải. Âãø khàõc phủc
hiãûn tỉåüng ny ngỉåìi ta thỉåìng âàût lãûch trủc âéa dao trãn so våïi dao dỉåïi
mäüt âoản e khäng låïn làõm.
Mạy càõt âéa ạp dủng càõt mẹp, di hẻp càõt dc theo chiãưu di táúm
thàóng vä hản.
Mạy càõt ny dng âãø càõt viãưn v càõt mẹp nhỉỵng bàng thẹp cọ chiãưu räüng låïn,
càõt nhỉỵng táúm thẹp cọ kêch thỉåïc nháút âënh theo tiãu chøn khi xút xỉåíng . Âãø càõt
âỉåüc thàóng v khäng bë ba via ngỉåìi ta lm dao cọ lỉåỵi hçnh trn theo chiãưu ca bạn
kênh .
Mạy càõt âéa thỉåìng cọ hai loải : loải mäüt càûp âéa v loải nhiãưu càûp âéa :
a> Så âäư ngun l :
Sinh viãn thỉûc hiãûn:
V Táún Phỉåïc .Låïp
97C
1
A Trang 17
α
δ
γ
P
Z
D

b
b)
ÂÄƯ ẠN TÄÚT NGHIÃÛP Mạy Càõt Thẹp
Táúm
Hçnh 3.8: Så âäư ngun l mạy càõt âéa
a. Loải mäüt càûp âéa càõt ,b. Loải nhiãưu càûp âéa càõt
- Ngun l ca quạ trçnh càõt bàòng lỉåỵi dao âéa l nhåì vo hai âéa quay
trn ngỉåüc chiãưu nhau våïi cng mäüt täúc âäü quay, cn váût liãûu càõt ( phäi ) âỉåüc
chuøn dëch nhåì ma sạt giỉỵa kim loải v dao . Vë trê v kêch thỉåïc ca âéa xạc âënh
theo chiãưu dy ca váût liãûu cáưn càõt .
-
b>Âàûc âiãøm k thût :
+ Mạy cọ âäü trng dao
=∆
(1
÷
3)mm, khi chiãưu dy h tàng thç
∆
gim . Khi
càõt thẹp táúm cọ chiãưu dy h>10 thç khe håí biãn y = (0,05
÷
0,08)h, khi h< 0.2mm
thç y = 0 .
+ H l chiãưu dy âéa càõt, H =(0,06
÷
0,12 ) D
D : Âỉåìng kênh âéa càõt .
-Khi chiãưu dy H < 3mm thç D =60H
- Khi H= (3
÷

10)mm thç D = (40
÷
50)H
-Khi H > 10mm thç D =30 H
Váût liãûu lm dao l cạc loải thẹp håüp kim5XBC, 9XC, 6XHM, 55XHHB .
Dao cọ âäü cỉïng HRC =60
÷
64, gọc càõt ca dao l
0
90
.
b> Xạc âënh khong cạch tám trủc A ca hai dao âéa, gọc nghiãng
α
v âỉåìng kênh

D ca dao
.
-Xạc âënh khong cạch tám A .
Tỉì thỉûc nghiãûm v tênh toạn ngỉåìi ta â tênh âỉåüc :
A = 2Rcos
h
R
h
+
∆+
(mm) (3-7)
Trong âọ R : bạn kênh ca âéa dao .
h : chiãưu dy càõt

∆

: âäü trng dao
-Xạc âënh gọc nghiãng α:
α =






∆+
∆
+
h
1
2
0
α
(3-8)
Tỉì kinh nghiãûm  cọ α :
-Xạc âënh âỉåìng kênh dao :

( )
mmh
h
RD
∆+≈
−
∆+
==
2

0
0
2
cos1
2
α
α
(3-9)

0
α
: Gọc àn giỉỵa kim loải v âéa, thỉåìng
0
α
=(8
÷
12
0
)
3.4.4.Mạy càõt kiãøu cháún âäüng:
Sinh viãn thỉûc hiãûn:
V Táún Phỉåïc .Låïp
97C
1
A Trang 18
a)
ÂÄƯ ẠN TÄÚT NGHIÃÛP Mạy Càõt Thẹp
Táúm
Dng càõt táúm cọ dảng âỉåìng thàóng hồûc âỉåìng cong báút k theo dáúu.
Loải ny cọ hai lỉåỵi dao tảo thnh mäüt gọc ϕ=(21÷30

0
) säú láưn lỉåỵi
càõt lãn xúng: 850÷1300láưn /phụt.
*Kãút lûn:
ÅÍ trãn ta â âỉa ra 3 phỉång ạn hçnh thnh quạ trçnh càõt thẹp táúm.
Thäng qua ỉu, khuút âiãøm âạnh giạ cạc phỉång ạn ta cọ nháûn xẹt nhỉ
sau:
-Phỉång phạp càõt bàòng càûp dao song song thç mẹp càõt âẻp, thåìi gian
mäùi nhạt càõt nhanh nhỉng lỉûc càõt quạ låïn, hån nỉỵa ta cáưn càõt thẹp táúm cọ
chiãưu dy a
max
= 15mm, lục ny lỉûc càõt s ráút låïn nãn u cáưu vãư âäü bãưn
ca dao cng nhỉ thán mạy cao, rung âäüng mảnh, vç váûy ta khäng sỉí dủng
phỉång phạp ny âãø thiãút kãú .
-Phỉång phạp càõt bàòng càûp dao âéa, phỉång phạp ny täúc âäü càõt cháûm hån,
nàng sút tháúp khi ta càõt thẹp táúm cọ chiãưu dy låïn tuy ràòng lỉûc càõt nọ nh, do âọ
phỉång phạp ny khäng hiãûu qu .
- Phỉång phạp càõt bàòng dao cọ lỉåỵi nghiãng : Phỉång phạp ny tuy mẹp càõt
khäng âỉåüc thàóng v âẻp nhỉng lỉûc càõt cáưn thiãút khäng u cáưu låïn, cọ thãø càõt theo
nhỉỵng âỉåìng càõt cong, do âọ khäng u cáưu kãút cáúu mạy phi cäưng kãưnh, mạy êt
rung âäüng âãún xung quanh, do váûy ta dng phỉång ạn lỉåỵi dao càõt nghiãng âãø thiãút
kãú mạy .
Sinh viãn thỉûc hiãûn:
V Táún Phỉåïc .Låïp
97C
1
A Trang 19
ÂÄƯ ẠN TÄÚT NGHIÃÛP Mạy Càõt Thẹp
Táúm
PHÁƯN IV

SÅ ÂÄƯ NGUN L CÀÕT v
TÊNH ÂÄÜNG HC CA MẠY .
4.1.GIÅÏI THIÃÛU CHUNG :
Mäüt kãút cáúu âỉåüc xem l cọ tênh cäng nghãû khi kãút cáúu âọ tho mn cạc u
cáưu k thût â âỉåüc âàût ra khi thiãút kãú, âäưng thåìi âỉåüc chãú tảo våïi chi phê êt nháút
vãư lao âäüng, phỉång tiãûn v thåìi gian . Nọi cạch khạc mäüt chi tiãút mạy cọ tênh cäng
nghãû cọ nghéa l mäüt màût nọ phi tho mn cạc chè tiãu ch úu vãư kh nàng lm
viãûc, âäü tin cáûy, màût khạc trong âiãưu kiãûn sn xút sàơn cọ phi dãù chãú tảo, êt täún
ngun váût liãûu v thåìi gian .
Tênh cäng nghãû ca chi tiãút mạy v bäü pháûn mạy l mäüt trong nhỉỵng úu täú
quan trng nháút nhàòm âm bo mạy mọc v thiãút bë cọ cạc chè tiãu kinh tãú _ k
thût täúi ỉu .Nhỉ váûy âãø chn âỉåüc mäüt phỉång ạn mạy håüp l cáưn tho mn nhỉỵng
u cáưu ch úu vãư tênh cäng nghãû nhỉ sau :
-Mạy v chi tiãút mạy cọ hçnh dảng v kãút cáúu håüp l theo quan âiãøm cäng
nghãû chãú tảo v làõp rạp .
-Váût liãûu chãú tảo chi tiãút mạy âỉåüc chn håüp l, âm bo cạc u cáưu liãn
quan âãún cäng dủng v âiãưu kiãûn sỉí dủng mạy .
-Cọ thãø sỉí dủng cạc phỉång phạp cäng nghãû ph håüp âãø âån gin hoạ quạ
trçnh chãú tảo tỉì kháu chøn bë phäi dãún gia cäng chãú tảo - kiãøm tra, làõp rạp v
nghiãûm thu sn pháøm .
- Mạy v chi tiãút mạy cọ khäúi lỉåüng v kêch thỉåïc nh gn .
- Giạ thnh v chi phê cho sỉí dủng l tháúp nháút
4.2. PHÁN TÊCH CHN SÅ ÂÄƯ NGUN L CA MẠY :
Sau khi phán têch cạc phỉång ạn càõt thẹp táúm, ta â chn âỉåüc phỉång ạn càõt
bàòng mạy cọ lỉåỵi dao nghiãng, dao trãn chuøn âäüng tënh tiãún . Báy giåì ta phán têch
cạc phỉång ạn truưn âäüng tảo lỉûc càõt, phäúi håüp nhëp nhng giỉỵa cạc cå cáúu â chn
âỉåüc så âäư ngun l ph håüp cho mạy .
Chuøn âäüng tënh tiãún ca dao trãn cọ thãø nhåì vo chuøn âäüng ca cạc cå
cáúu sau
- Chuøn âäüng tënh tiãún nhåì cå cáúu tay quay con trỉåüt .

- Chuøn âäüng tënh tiãún nhåì cå cáúu hçnh sin .
- Chuøn âäüng tënh tiãún nhåì hãû thäúng thu lỉûc hồûc khê nẹn .
Mún càõt âỉåüc thẹp táúm cọ chiãưu dy khạ låïn a
max
= 15mm v chiãưu räüng
B
max
= 2000mm, váût liãûu phäi thẹp táúm l thẹp CT38 thç ta cáưn phi xạc láûp mäüt så
âäư âäüng thêch håüp cho mạy âãø âm bo âỉåüc tênh cäng nghãû cng nhỉ tênh kinh tãú
Så âäư càõt thẹp táúm
:

h

L

H

S

1

2


3

4

8

5

6

7

∆

Sinh viãn thỉûc hiãûn:
V Táún Phỉåïc .Låïp
97C
1
A Trang 20
Hçnh 4-1
ÂÄƯ ẠN TÄÚT NGHIÃÛP Mạy Càõt Thẹp
Táúm
Cạc thäng säú ca mạy
1 . Bn kẻp 5. Con làn
2. Bn trỉåüt trãn 6. Táúm thẹp cáưn càõt
3. Cåí sau 7. Lỉåỵi dao trãn
4. Bn trỉåüt dỉåïi 8. Lỉåỵi dao dỉåïi
H.Hnh trçnh ca dao
a: Chiãưu dy phäi
h : Chiãưu cao lỉåỵi càõt.
δ
: Chiãưu dy lỉåỵi càõt.
∆
: Âäü trng dao .

l : Chiãưu dy lỉåỵi càõt.
4.2.1.
Chuøn âäüng tënh tiãún bàòng cå cáúu tay quay con trỉåüt .

V
Cå cáúu ny cọ tạc dủng biãún chuøn âäüng quay ca tay quay thnh chuøn âäüng
tënh tiãún ca con trỉåüt . Cå cáúu ny cọ tạc dủng v ngun l âån gin, chuøn âäüng
khäng phỉïc tảp, tảo âỉåüc lỉûc låïn, âäü cỉïng vỉỵng cao, dãù chãú tảo . Khi tay quay quay
lm cho âáưu trỉåüt chuøn âäüng càõt âi xúng hồûc âi lãn .
4.2.2 . Cå cáúu hçnh sin :

C
n

Cå cáúu ny khi tay quay quay trn lm cho con trỉåüt trong khi chuøn âäüng
tënh tiãún nhåì gàõn lãn cáưn C . Cå cáúu ny cọ hnh trçnh chuøn âäüng tënh tiãún låïn
nhỉng kãút cáúu cäưng kãưnh, âi hi khäng gian lm viãûc ca cå cáúu låïn, tảo lỉûc khäng
låïn, cå cáúu kẹm vỉỵng do âọ hiãûu sút ca nọ kẹm .
4.2.3> Chuøn âäüng tënh tiãún nhåì hãû thäúng thu lỉûc .
Hiãûn nay trong ngnh cå khê chãú tảo mạy viãûc truưn âäüng bàòng lỉûc ca dáưu
ẹp âỉåüc dng phäø biãún, âàûc biãût âäúi våïi cạc mạy càõt kim loải nhỉ mạy täø håüp, mạy
âiãưu khiãøn theo chỉång trçnh, mạy gia cäng kim loải bàòng ạp lỉûc nhỉ mạy dáûp, mạy
ẹp, mạy càõt thẹp táúm
Sinh viãn thỉûc hiãûn:
V Táún Phỉåïc .Låïp
97C
1
A Trang 21
Hçnh 4-2
Hçnh 4-3

ÂÄƯ ẠN TÄÚT NGHIÃÛP Mạy Càõt Thẹp
Táúm

van phán phäúi

V


Hoảt âäüng : âáưu ẹp âỉåüc cạc ngưn cung cáúp dáưu tỉì bãø âỉa qua cạc pháưn tỉí
âiãưu khiãøn lỉu lỉåüng, ạp sút räưi âãún van phán phäúi . Tỉì van phán phäúi dáưu s âỉåüc
âỉa vo bưng trại hồûc bưng phi ca hai xi lanh tảo chuøn âäüng tënh tiãún ca
cáưn piston, tảo lỉûc càõt cho dao .
- Ỉu âiãøm ca phỉång phạp truưn âäüng ny :
+ Thỉûc hiãûn âỉåüc truưn âäüng vä cáúp cho chuøn âäüng chênh cung nhỉ
chuøn âäüng phủ âãø âm bo chãú âäü càõt thêch håüp nháút .
+ Cọ kh nàng thỉûc hiãûn truưn âäüng cọ lỉûc v cäng sút låïn.
+ Dãù dng thỉûc hiãûn cạc nhiãûm vủ nhỉ âiãưu khiãøn tỉû âäüng quạ trçnh lm viãûc,
âo chiãưu chuøn âäüng, chäúng quạ ti, tiãu chøn hoạ cạc cå cáúu v hãû thäúng
+ Dãù dng thay âäøi hnh trçnh chuøn âäüng ca dáưu dao trong chuøn âäüng
tënh tiãún .
- Tuy nhiãn phỉång phạp truưn âäüng ny cng cọ cạc nhỉåüc âiãøm :
+ Tuy trong thỉûc tãú coi dáưu nhỉ cháút lng khäng ân häưi, âiãưu ny giụp âån
gin viãûc tênh toạn v thiãút kãú nhỉng thỉûc cháút dáưu váùn cọ tênh ân häưi do cọ cạc
cháút khê ho tan trong dáưu, âiãưu ny lm cho viãûc âm bo sỉû lm viãûc äøn âënh, sỉû
chuøn âäüng ãm nhẻ cho cạc cå cáúu dáưu ẹp khọ khàn .
+ Trong quạ trçnh biãún âäøi nàng lỉåüng, nàng lỉåüng ân häưi ca dáưu hon ton
biãún thnh nhiãût nàng, thäng qua dáưu v cạc thiãút bë truưn vãư bãø m khäng thỉûc
hiãûn mäüt cäng cọ êch no c . Hån nỉỵa sỉû cn nhiãût ny cn lm cho âäü nhåït ca
dáưu bë thay âäøi, lm tàng kh bë r dáưu, chàõn dáưu khọ khàn
+ Giạ thnh làõp âàût hãû thäúng thu lỉûc khạ âàõt tiãưn, phỉïc tảp âi hi phi chãú

tảo chênh xạc .
• Kãút lûn :
Qua ba phỉång phạp tảo chuøn âäüng tënh tiãún âãø tảo lỉûc càõt cho dao ta tháúy
phỉång phạp no cng cọ nhỉỵng ỉu âiãøm riãng . Tuy nhiãn xẹt vãư tênh nàng k
thût, cäng nghãû, kh nàng tỉû âäüng v lm gim nhẻ cäng viãûc ca cäng nhán thç
dng cå cáúu tënh tiãún bàòng hãû thäúng thu lỉûc dáưu ẹp ph håüp nháút khi càõt cạc loải
thẹp cacbon, thẹp thỉåìng våïi chiãưu dy phäi âãún 15mm v chiãưu räüng càõt låïn nháút
catams thẹp l B = 2000mm .
Sinh viãn thỉûc hiãûn:
V Táún Phỉåïc .Låïp
97C
1
A Trang 22
Hçnh 4-4
ÂÄƯ ẠN TÄÚT NGHIÃÛP Mạy Càõt Thẹp
Táúm
Váûy åí mạy càõt thẹp táúm dng cạc cå cáúu v hãû thäúng thu lỉûc âãø tảo âäüng lỉûc
càõt cho dao v kẻp chàût phäi, tỉì âọ ta cọ så âäư ngun l ca mạy

2

1

3

4

11

5

13

10

12

9

6

8

7

Hçnh 4.5.Så âäư ngun l mạy càõt thẹp táúm
1. Lc thä. 8. Pit täng
2. Van an ton. 9. Van mäüt chiãưu
3. Båm dáưu. 10. Bãø dáưu.
4. Van tiãút lỉu 11. Van an ton ( van tran )
5. Van phán phäúi. 12. Bäü lc tinh.
6. . Âỉåìng äúng 13. Âäưng häư âo ạp sút.
7.Bưng trãn xi lanh.
•
Ngun l lm viãûc :
Khi âäüng cå båm quay, båm hụt dáưu tỉì bãø qua bäü lc ( 1 ),qua cạc thiãút bë
khạc nhỉ bäü lc 12, van an ton 2,bäü àõc quy dáưu 11 âãún van tiãút lỉu (5), nhåì van
ny ta hiãûu chènh âỉåüc lỉu lỉåüng qua nọ âãø vo xilanh, do âọ lm thay âäøi âỉåüc
váûn täúc ca piston theo u cáưu . Sau khi dáưu qua van tiãút lỉu thç qua van phán
phäúi âãø vo bưng trãn hồûc bưng dỉåïi ca xilanh âãø thỉûc hiãûn chuøn âäüng âi

xúng càõt thẹp hồûc chuøn âäüng chảy khäng quay vãư .
4.2.4> Tênh toạn så bäü chiãưu di lỉåỵi dao v âäü váûn hnh ca dao
trãn.
a) Tênh toạn så bäü chiãưu di ca lỉåỵi dao:
Theo kinh nghiãûm chiãưu di ca lỉåỵi dao L :
L = B + ( 50
÷
150 ) (mm)
Trong âọ : B : chiãưu räüng låïn nháút ca táúm thẹp âem càõt . B
max
= 2000(mm)
Do âọ L = 2000 + 80 = 2800 (mm)
Chiãưu di cáưn thiãút ca dao tỉång âäúi di, do âọ âãø âm bo âỉåüc âäü chênh
xạc, âäü thàóng lỉåỵi dao v âäü nhiãût luûn täút, thäng thỉåìng ta chãú tảo tỉìng âoản
ngàõn räưi ghẹp lải, ta chn chiãưu di ca dao chia lm 4 âoản, do âọ chiãưu di ca
mäùi âoản dao l :
L
0
=
)(520
4
2080
mm=
b) Xạc âënh âäü váûn hnh ca dao nghiãng .
Sinh viãn thỉûc hiãûn:
V Táún Phỉåïc .Låïp
97C
1
A Trang 23
ÂÄƯ ẠN TÄÚT NGHIÃÛP Mạy Càõt Thẹp

Táúm
Hçnh 4.6
-Gi y l chiãưu cao måí cỉûc âải tỉì phêa dỉåïi ca lỉåỵi dao trãn tåïi màût trãn ca
táúm thẹp âem càõt . Chn y = 10mm .
-B : Chiãưu räüng låïn nháút ca táúm thẹp âem càõt . B
max
= 2000(mm) .

∆
: Âäü trng dao âãø âm bo càõt hãút chiãưu räüng táúm thẹp

∆
= (10
÷
20 ) mm , chn
∆
= 15 (mm)
L : Chiãưu räüng dao . L = 2080 (mm)
a
max
: chiãưu dy låïn nháút ca táúm thẹp .
do âọ chiãưu di hnh trçnh càõt H :
H = y + a
max
+ B tg
α
+
∆
= 10 +15 +2080 tg4
0

+15 = 185 (mm) .
4.2.5> Xạc âënh váûn täúc v thåìi gian càõt ca âáưu dao trãn :
-Váûn täúc càõt ca dao cọ nh hỉåíng låïn âãún tøi th, nàng sút càõt v cháút
lỉåüng ca mẹp càõt, màût khạc váûn täúc càõt cn nh hỉåíng âãún âäü rung âäüng va âáûp
ca mạy . Vç váûy cáưn phi tênh v chn váûn täúc càõt håüp l âãø mạy lm viãûc täút, âảt
nàng sút v u cáưu thiãút kãú .
Âäúi våïi càõt thẹp táúm, våïi chiãưu dy táúm thẹp càõt a
max
= 15mm l khạ låïn, vç
váûy váûn täúc càõt nàòm trong khong (5
÷
100 )mm/s, våïi a
max
nhỉ váûy ta chn
v = 50(mm/s )
- Xạc âënh thåìi gian âi xúng ca âáưu dao trãn :
Thåìi gian càõt ca dao trãn âọng vai tr l mäüt pháưn trong chu k lm viãûc
ca mạy . Sau khi tênh âỉåüc âäü váûn hnh ca dao nghiãng l H = 185 mm
Thåìi gian ca dao âi l :
Do dao âỉåüc âàût cạch màût âáưu cháúu kẻp l 15 mm, do âọ täøng chiãưu di dëch
chuøn ca dao l :H
0
= H + 15 = 185 +15 =200 mm
t =
)(4
50
200
0
s
v

H
≈=
Váûy thåìi gian càõt chênh ca dao l : t = 4 ( s)
4.3. TÊNH ÂÄÜNG HC TON MẠY :
Thiãút kãú âäüng học cho mäüt mạy l lỉûa chn cạc phỉång ạn truưn âäüng v
xạc âënh cạc hãû thäúng truưn âäüng ca mạy, sỉû phäúi håüp nhëp nhng trong chu k
lm viãûc giỉỵa cạc bäü pháûn v tênh toạn så bäü vãư váûn täúc v thåìi gian ca sỉû phäúi
håüp âọ .
4.3.1.Thiãút kãú âäüng hc cho bäü pháûn kẻp chàût
Sau khi phán têch lỉûa chn phỉång ạn truưn âäüng cho bäü pháûn dao càõt l
ngưn âäüng lỉûc bàòng hãû thäúng thu lỉûc dáưu ẹp tạc dủng lãn piston - xilanh âãø tảo
lỉûc càõt tạc dủng lãn dao trãn, khi càõt thẹp, lỉûc tạc dủng P
càõt
ca lỉåỵi dao trãn v
lỉåỵi càõt dỉåïi lãûch nhau do cọ khe håí Z giỉỵa hai lỉåỵi càõt, chênh sỉû lãûch nhau â tảo
nãn mäüt momen quay M
M = P
càõt .
l
Thäng thỉåìng l = ( 1.5
÷
2) z .
Momen cọ xu hỉåïng lm cho váût liãûu quay âi mäüt gọc nh trỉåïc khi bë càõt
âỉït . Hiãûn tỉåüng quay ny lm cho cháút lỉåüng bãư màût bë xáúu âi, màût càõt khäng
vng gọc våïi bãư màût váût liãûu . Båíi váûy ta cáưn phi chäúng lải sỉû quay âọ bàòng cạch
thãm vo lỉûc ẹp Q trãn táúm váût liãûu .
Sinh viãn thỉûc hiãûn:
V Táún Phỉåïc .Låïp
97C
1

A Trang 24
B
a
max
H
α
Y
∆
ÂÄƯ ẠN TÄÚT NGHIÃÛP Mạy Càõt Thẹp
Táúm

Z
l

Báy giåì ta phi phán têch lỉûa chn phỉång ạn truưn âäüng cho lỉûc kẻp phäi
Q ny . âãø tảo lỉûc kẻp Q kẻp phäi trỉåïc khi dao tiãún hnh càõt thç ta cọ cạc phỉång
ạn sau :
a) Kẻp phäi bàòng chênh trng lỉûc ca mäüt khäúi kim loải .Hçnh 4.8.

5

2

4


3


1

1.Bn dao trãn
2. Khäúi lỉåüng táúm kim loải kẻp chàût
3. Rnh trỉåüt
4. Phäi càõt
5. Bn dao dỉåïi
-
Hoảt âäüng ca cå cáúu ny nhỉ sau
:
Khi dao càõt (1) bàõt âáưu âi xúng thç khäúi lỉåüng váût liãûu kẻp chàût (2) cng âi
xúng theo v xúng chảm vo táúm thẹp cáưn kẻp chàût trỉåïc . Dao tiãúp tủc âi xúng
càõt thç khäúi lỉåüng ny trỉåüt läưng khäng trong rnh (3) ca dao càõt, lục khäúi lỉåüng
bàõt âu trỉåüt läưng khäng l lục lỉûc kẻp ca táúm thẹp â cäú âënh v l lục cọ lỉûc kẻp
låïn nháút .
- Ỉu nhỉåüc âiãøm ca cå cáúu ny :
+ Ỉu : Cå cáúu ny hoảt âäüng âån gin, dãù thiãút kãú, dãù chãú tảo
+ Nhỉåüc :
* Kãút cáúu v khäúi lỉåüng mạy tråí nãn cäưng kãưnh,
*Lỉûc kẻp khäng thãø thay âäøi khi càõt thẹp mng hồûc dy khạc nhau
*Khi kẻp chàût va âáûp mảnh, kẹm cỉỵng vỉỵng cho mạy .
b) Kẻp chàût bàòng hãû thäúng thu lỉûc dáưu ẹp hồûc khê nẹn .
Sinh viãn thỉûc hiãûn:
V Táún Phỉåïc .Låïp
97C
1
A Trang 25
Hçnh 4-7
Hçnh 4-8