ẢNH HƯỞNG của CHẾ độ DAO ĐỘNG và TÌNH TRẠNG KHÔNG ĐỒNG bộ TRONG hệ THỐNG điện

IR
IKÂR
ItvR
tR
t
I
o
Hçnh II-1. Âäư thë âàûc trỉng sỉû lm viãûc ca bäü pháûn khåíi âäüng dng khi cọ dao âäüng
Hçnh II-2. Âäư thë âàûc trỉng sỉû lm viãûc ca råle täøng tråí ton pháưn khi cọ dao âäüng.
ZR
900 1800 2700 3600
00
A
C
B
T
A
B
C
äư Ạn Täút Nghiãûp Â

Ngnh Hãû
thäúng iãûnÂ
NH HỈÅÍNG CA CHÃÚ ÂÄÜ DAO ÂÄÜNG V
TÇNH TRẢNG KHÄNG ÂÄƯNG BÄÜ TRONG HÃÛ
THÄÚNG ÂIÃÛN
I. TRẢNG THẠI CA BO VÃÛ KHONG CẠCH KHI CỌ DAO ÂÄÜNG V CẠC
PHÁƯN RIÃNG BIÃÛT CA HÃÛ THÄÚNG MÁÚT ÂÄƯNG BÄÜ.
Sỉû phạt sinh dao âäüng trong hãû thäúng hồûc cạc phán ca nọ máút âäưng bäü, âỉåüc
âàûc trỉng bàòng sỉû xút hiãûn dng cán bàòng thay âäøi theo thåìi gian våïi mäüt chu k xạc
âënh. Cng våïi dng âiãûn våïi c âiãûn ạp cng dao âäüng theo thåìi gian. p v dng pha

ton pháưn trong chãú âäü âang xẹt cọ thãø gáưn bàòng våïi ạp v dng khi ngàõn mảch. Vç váûy
bo vãû phn ỉïng våïi ạp pha ton pháưn, cng nhỉ t säú ca chụng, cọ thãø tạc âäüng
khäng âụng khi dao âäüng.
Cạc bo vãû khong cạch bao gäưm nhiãưu bäü pháûn. Vç váûy âãø âạnh giạ trảng thại
ca bo vãû khi dao âäüng trỉåïc hãút phi hiãøu r trảng thại cạc bäü pháûn riãng ca chụng.
1. Bäü pháûn khåíi âäüng dng âiãûn.
Sỉû thay âäøi trë hiãûu dủng ca dng âiãûn I
R
theo thåìi gian khi dao âäüng nhỉ trãn
hçnh II-1. Råle dng khẹp tiãúp âiãøm khi dng tàng âãún I’
R
= I
KÂR
v måí tiãúp âiãøm khi
sau âọ gim âãún I’’
R
= I
tvR
. Råle khẹp tiãúp âiãøm trong khong thåìi gian t
R
( b qua thåìi
gian khåíi âäüng t
KÂ
v thåìi gian tråí vãư t
tv
ca nọ). Nãúu thåìi gian t
III
ca cáúp dỉû trỉỵ thỉï
III ca bo vãû nh hån t
R

, bo vãû s lm viãûc sai. Vç váûy, xạc sút tạc âäüng khäng
âụng ca bo vãû khi dao âäüng cng bẹ khi thåìi gian lm viãûc ca bo vãû cng låïn.
Kinh nghiãûm v nghiãn cỉïu cho tháúy khi t
III
≥ (1,5 ÷2) sec tạc âäüng khäng âụng nhỉ
váûy l ráút êt xy ra. Kh nàng khåíi âäüng ca bo vãû khi dao âäüng cng gim nhåì tàng
dng khåíi âäüng ca råle dng v kh nàng ny s tàng lãn khi thåìi gian tråí vãư t
tv
ca
cạc råle tàng lãn.
2. Bäü pháûn khåíi âäüng v khong cạch sỉí dủng råle täøng tråí ton pháưn.
Trảng thại ca råle täøng tråí âỉåüc quút âënh båíi Z
R
=
R
R
I
U
. Vç váûy quan hã,
ca U
R
v I
R
theo gọc δ giỉỵa cạc vẹctå sỉïc âiãûn âäüng âàóng trë ca cạc ngưn cung cáúp
âang dao âäüng s giụp ta xạc âënh âỉåüc Z
R
= f(δ), cn quan hãû δ = f(t) s giụp ta xáy
dỉûng âỉåüc Z
R
= f(t).

1
Phê V n Tụ à Trang 1
äư Ạn Täút Nghiãûp Â

Ngnh Hãû
thäúng iãûnÂ
Mäüt vê dủ vãư quan hãû ca Z
R
theo δ âäúi våïi cạc âiãøm khạc nhau ca mảng nhỉ
hçnh v II-2. Khi δ gáưn bàòng 180
0
åí tám âiãûn ( âiãøm T) täøng tråí Z
R
cng nhỉ ạp U
R
s
bàòng 0. Khi âiãøm cáưn xẹt ca âỉåìng dáy åí cạch xa tám âiãûn ( bn thán tám âiãûn cng
dëch chuøn dc theo âỉåìng dáy khi thay âäøi δ, vê dủ nhỉ khi täøng tråí cạc pháưn tỉí ca
hãû thäúng khäng âäưng nháút ) thç phảm vi gim tháúp Z
R
åí âiãøm âọ s gim båït (âỉåìng
cong Z
R
âäúi våïi cạc âiãøm A, B, C).
Råle täøng tråí khåíi âäüng khi Z
R
≤ Z
KÂR
. Trë säú Z
KÂR

ca rå le täøng tråí ton pháưn
khäng phủ thüc ϕ
R
, do âọ khäng phủ thüc δ. Vç váûy trãn hçnh II-2, Z
KÂR
biãøu diãùn
bàòng âỉåìng thàóng song song trủc δ. Vê dủ nhỉ âäúi våïi cạc bo vãû trảm A, B, C chn
täøng tråí Z
KÂR
nhỉ nhau v bàòng trë säú v trãn hçnh II-2. Cọ thãø kãút lûn ràòng khi dao
âäüng chè cọ råle täøng tråí B khåíi âäüng. Khi Z
KÂR
tàng lãn v gim thåìi gian lm viãûc
cạc cáúp ca bo vãû kh nàng tạc âäüng khäng âụng ca bo vãû s tàng lãn. Cáúïp dỉỵ trỉỵ
(thỉï III) ca bo vãû thỉåìng cọ t
III
> 2sec nãn tạc âäüng khäng âụng ca nọ khi dao âäüng
xạc sút bẹ. Tuy nhiãn cáưn lỉu âãún sỉû kẹo di âạng kãø cọ thãø cọ ca nhỉỵng chu k
âáưu tiãn ca dao âäüng v nhỉỵng chu k cúi cng khi kẹo vo âäưng bäü, lục áúy âãø khi
dng chènh âënh khi dao âäüng cọ thãø phi u cáưu tàng t
III
lãn nhiãưu.
Khi dao âäüng tạc âäüng khäng âụng cọ thãø xy ra nhiãưu nháút åí cạp I ca bo vãû
cọ t
I
≤ 0,15sec. Tuy nhiãn c cạc cáúp II ca bo vãû thỉåìng cọ t
II
≈ (0,5 - 1) sec cng cọ
thãø tạc âäüng khäng âụng.
3. Bäü pháûn âënh hỉåïng cäng sút, bäü pháûn khåíi âäüng v khong cạch sỉí

dủng råle täøng tråí cọ hỉåïng v bäü pháûn khong cạch sỉí dủng råle täøng
tråí phn khạng.
Cäng sút gi tỉåíng åí âáưu cỉûc cạc råle âënh hỉåïng cäng sút kiãøu âiãûn cå S
R
=
U
R
I
R
cos(ϕ
R
+ α) âỉåüc xạc âënh bàòng ạp v dng pha ton pháưn v gọc ϕ
R
chëu sỉû thay
âäøi låïn, S
R
cọ thãø cọ giạ trë dỉång v lm cho råle tạc âäüng. Cạc råle täøng tråí cọ hỉåïng
cọ Z
KÂR
= Z
KÂRmax
cos(ϕ
R
+ α) chëu nh hỉåíng dao âäüng êt hån cạc råle khạc näúi vo
dng v ạp ton pháưn. Båíi vç, sỉû lm viãûc khäng âụng ca cạc råle täøng tråí cọ hỉåïng
âỉåüc hản chãú båíi âiãưu kiãûn âäưng thåìi phi cọ sỉû gim tháúp tỉång ỉïng täøng tråí âáưu cỉûc
v cọ hỉåïng cäng sút tỉì thanh gọp vo âỉåìng dáy. Thỉûc tãú âäúi våïi cáúp thỉï I ca bo
vãû âiãưu nay chè cọ thãø xy ra trong trỉåìng håüp tám âiãn nàòm trong âoản âỉåüc bo vãû
khi gọc δ låïn.
Cạc phán têch cho tháúy råle täøng tråí phn khạng thç ngỉåüc lải chëu nh hỉåíng

ca dao âäüng nhiãưu nháút. Âáy l trong cạc u täú lm cho råle loải ny êt âỉåüc sỉí dủng
trong cạc bo vãû khong cạch hiãûn âải.
4. Bäü pháûn näúi vo cạc thnh pháưn âäúi xỉïng TTN v TTK .
2
Phê V n Tụ à Trang 2
t
IN
INmin
IKÂR
ItvR
Ilv
N
IN
tBV < tKÂBV
Thåìi âiãøm phạt sinh ngàõn mảch
äư Ạn Täút Nghiãûp Â

Ngnh Hãû
thäúng iãûnÂ
Khi dao âäüng khäng km theo phạ hy sỉû âäúi xỉïng ca hãû thäúng âiãûn cạc thnh
pháưn TTN v TTK khäng cọ. Vç váûy cạc råle näúi vo chụng (vê dủ råle dng, âënh
hỉåïng cäng sút) khäng phn ỉïng trỉûc tiãúp våïi dao âäüng. Tuy nhiãn khi xãúp chäưng dao
âäüng lãn ngàõn mảch, cạc thnh pháưn TTN v TTK, cng nhỉ trë säú ton pháưn ca cạc
âải lỉåüng âiãûn, âáûp mảch theo thåìi gian v cọ thãø phạ hy sỉû lm viãûc âụng âàõn ca
thiãút bë bo vãû. Khi ngàõn mảch km dao âäüng cng cọ thãø khåíi âäüng khäng âụng cạc
råle täøng tråí cọ hỉåïng 3 pha cọ M
q
= k (U’
2
2

- U’
2
1
) phn ỉïng våïi ngàõn mảch giỉỵa 2 pha
khi thåìi gian lm viãûc ca bo vãû bẹ. ( ch úu cáúp I ca bo vãû).
Nhỉ váûy táút c cạc bäü pháûn chênh trong så âäư bo vãû khong cạch âãưu cọ thãø
khåíi âäüng khi dao âäüng. Sỉû cng nhau khåíi âäüng táút c cạc bäü pháûn s lm cho bo vãû
khong cạch tạc âäüng khäng âụng. Phỉïc tảp hån c l quan hãû khi xãúp chäưng dao âäüng
våïi ngàõn mảch. Phán têch cho tháúy ràòng trong nhỉỵng âiãưu kiãûn ny bo vãû cng cọ thãø
tạc âäüng sai. Vç váûy trong thỉûc tãú cạc bo vãû khong cạch âàût trong hãû thäúng cọ mäüt säú
ngưn cung cáúp thỉåìng cọ trang bë cạc thiãût bë âàûc biãût âãø ngàn ngỉìa sỉû khåíi âäüng
khäng âụng ca chụng khi dao âäüng hay tçnh trảng khäng âäưng bäü.
Tuy nhiãn cáưn lỉu ràòng nhåì cạc biãûn phạp chung vãư viãûc phạt triãøn håüp l cạc
kháu khạc nhau ca hãû thäúng âiãûn cng nhỉ nhiãưu biãûn phạp k thût vãư náng cao âäü
tin cáûy lm viãûc ca hãû thäúng âiãûn nãn nhỉỵng trỉåìng håüp phạ hy äøn âënh tháûm chê l
nhỉỵng dao âäüng mảch ráút êt xy ra trong nhiãưu hãû thäúng âiãûn. Vç váûy cạc thiãút bë âàûc
biãût nãu trãn chè nãn sỉí dủng khi viãûc tênh toạn v kinh nghiãûm váûn hnh cho tháúy cáưn
phi lm phỉïc tảp họa tỉång ỉïng cạc thiãút bë bo vãû ca mảng ≥110KV.
(a)
(b)
Khi dao âäüng khäng nhỉỵng bo vãû cọ thãø tạc âäüng khäng âụng, ngỉåüc lải khi
ngàõn mảch trong vng bo vãû km theo dao âäüng bo vãû cọ thãø hng học tạc âäüng. Vê
dủ nhỉ khi ngàõn mảch åí âỉåìng dáy cúi vo thanh gọp trảm B hçnh II-3 gáưn nãn sỉû
dao âäüng ca cạc ngưn cung cáúp A v C, ạp pha ton pháưn åí trảm B v dng åí chäù
ngàõn mảch s âáûp mảch våïi táưn säú ca chu k dao âäüng. Khi bo vãû ca âỉåìng dáy củt
cọ thåìi gian låïn gáưn bàòng hay låïn hån chu k dao âäüng v khi dng I
Nmin
nh hån dng
tråí vãư ca bo vãû. Thç bo vãû cọ bäü pháûn khåíi âäüng våïi thåìi gian tråí vãư s khäng thãø
lm viãûc. khi dng âiãûn ca cạc bo vãû cọ bäü pháûn TTN v TTK cng cọ thãø hng học

tỉû âäüng,vç dng v ạp cạc thỉï tỉû ny khi xãúp chäưng dng âiãûn våïi ngàõn mảch khäng
âäúi xỉïng cng âáûp mảnh tỉång tỉû nhỉ ạp v dng pha ton pháưn.âãø ngàn ngỉìa hng
học trong viãûc càõt ngàõn mảch v nọi chung âãø ngàn ngỉìa phạt sinh nhỉỵng dao âäüng låïn
trong nhỉỵng case nhỉ thãú håüp l v nãn sỉí dủng cạc bo vãû tạc âäüng nhanh.
II. SỈÍ DỦNG MÀÛT PHÀĨNG TÄØNG TRÅÍ ÂÃØ PHÁN TÊCH TRẢNG THẠI CA BO
VÃÛ KHI DAO ÂÄÜNG:
3
Phê V n Tụ à Trang 3
Hçnh II-3. Kh nàng bo vãû hng học tạc âäüng khi cọ dao âäüng .
a). Så âäư mảng b). Âäư thë dng ngàõn mảch km theo khi dao âäüng
I
A
I
(a)
(b)
Hçnh II-4. Sỉí dủng màût phàóng phỉïc âãø phán têch sỉû lm viãûc ca råle täøng tråí khi dao âäüng.
a. Så âäư mảng b. Âäư thë täøng tråí
äư Ạn Täút Nghiãûp Â

Ngnh Hãû
thäúng iãûnÂ
Dãù tháúy v thûn tiãûn nháút âãø phán têch trảng thại ca bo vãû khi dao âäüng l sỉí
dủng màût phàóng phỉïc täøng tråí, trong màût phàóng ny cọ thãø so sạnh âàûc tênh xạc âënh
vng khåíi âäüng ca råle våïi täøng tråí âáưu cỉûc råle trong chãú âäü âang xẹt.
Dỉåïi âáy s kho sạt sỉû lm viãûc ca råle näúi vo ạp v dng cạc pha cng tãn
(vê dủ U
R
= U
ab
v I

R
= I
a
-I
b
). Xẹt tçnh trảng lm viãûc âäúi xỉïng ca hãû thäúng âiãûn, sỉû
phäúi håüp ca ạp v dng cng tãn cọ thãø dáùn âãún trỉåìng håüp ch úu bàòng cạch âỉa
vo hãû säú phỉïc tỉång ỉïng.
Så âäự âàóng trë ca mảng âỉåüc bo vãû nhỉ hçnh II-4. Bo vãû âàût trãn âỉåìng dáy
ngàõn mảch vãư phêa trảm M.
Täøng tråí âáưu cỉûc råle khi dao âäüng âỉåüc xạc âënh bàòng thnh pháưn TTT v
âỉåüc qui âäøi vãư mảch så cáúp ca cạc mạy biãún âäøi âo lỉåìng l:
Z
R
=
M
MMMM
R
R
Z
I
E
I
Z.IE
I
U
I
U
−=
−

==
I =
Σ
δ
Σ
−
=
−
Z
)e
E
E
(E
Z
EE
j
M
N
M
NM
1
.
( coi E
N
cháûm sau E
M
mäüt gọc δ). Tỉì âọ ta cọ:
Z
R
=

M
j
N
M
Z
e
E
E
Z
−
−
δ−
Σ
1
(1)
Âäúi våïi hng loảt tênh toạn gáưn âụng cọ thãø coi môun sỉïc âiãûn âäüng âàóng trë
E
N
v E
M
bàòng nhau. Trong trỉåìng håüp ny (1) âån gin âạng kãø vç máùu ca säú hảng
thỉï nháút l:
1-e
-j
δ
= 2 sin
2
δ
)(j
e

2
9 0
0
δ
−
=
2
1
2
22
2
2
δ
−
=
δ
−
δ
δ
jCotgjCosSin
Sin
.
Vç váûy:
Z
R(EM =EN)
= 0,5.Z
∑
- j0,5.Z
∑
. cotg

2
δ
- Z
M
(2).
Biãøu thỉïc (1) l phỉång trçnh ca âỉåìng trn Z
R
=f(δ) hçnh II-4b cọ tám âiãûn
nàòm trãn âỉåìng thàóng trng våïi säú phỉïc Z
∑
; khi E
M
< E
N
tám ny nàòm åí pháưn tỉ thỉï
3v khi E
M
> E
N
_ åí pháưn tỉ thỉï 1. Biãøu thỉïc (2) l phỉång trçnh âỉåìng thàóng giäúng nhỉ
l trỉåìng håüp riãng ca âỉåìng trn cọ bạn kênh vä cng låïn. Âỉåìng thàóng ny theo (1)
âỉåüc v thàóng gọc våïi âỉåìng thàóng säú phỉïc Z
∑
åí trung âiãøm ca nọ.
4
Phê V n Tụ à Trang 4
E’’N
E’N
E’’M
E’M

ZN
ZM
ZD
O’’
O’
’
’’
äư Ạn Täút Nghiãûp Â

Ngnh Hãû
thäúng iãûnÂ
Viãûc xáy dỉûng âäư thë phỉïc cáưn thiãút âãø phán têch sỉû lm viãûc cu bo vãû khi dao
âäüng âỉåüc tiãún hnh vê dủ nhỉ âäúi våïi trỉåìng håüp E
M
= E
N
theo trçnh tỉû nhỉ sau.
 Láúy chäù âàût bo vãû lm gäúc ta âäü ( Âiãøm M, hçnh II-5)
 V âỉåìng gy khục ca täøng tråí täøng Z
∑
. Lục áúy täøng tråí âỉåìng dáy âang
xẹt Z
D
v cạc pháưn tỉí sau nọ (Z
N
) nàòm åí vë trê thỉï nháút, pháưn cn lải ca hãû thäúng âiãûn
(Z
M
) _ åí pháưn tỉ thỉï 3.
 V âỉåìng thàóng O’O’’ ca cạc âáưu mụt vẹctå Z

R
(E
M
= E
N
) khi cọ dao âäüng,
âỉåìng thàóng ny thàóng gọc våïi trung âiãøm ca âỉåìng thàóng säú phỉïc Z
∑
.
 V âàûc tênh khåíi âäüng ca råle âang xẹt. Trãn hçnh II-5 l vê dủ ca cạc âàûc
tênh v xút phạt tỉì giạ trë âàût tỉång ỉïng våïi cng 1 vng bo vãû:
+ 1-Råle täøng tråí vä hỉåïng.
+ 2-Råle täøng tråí cọ hỉåïng.
+ 3-Råle täøng tråí phn khạng.
+ 4- Råle âënh hỉåïng cäng sút .
5
Phê V n Tụ à Trang 5
Hçnh II-5. Âäư thë phán têch trảng thại ca cạc råle täøng tråí v
råle âënh hỉåïng cäng sút khi cọ dao âäüng
+j
3
+
1 4
2
äư Ạn Täút Nghiãûp Â

Ngnh Hãû
thäúng iãûnÂ
 Xạc âënh cạc giao âiãøm ca âàûc tênh råle våïi âỉåìng O’O’’. Cạc âiãøm ny xạc
âënh cạc gọc lãûnh giåïi hản ca sỉïc âiãûn âäüng m råle khåíi âäüng, vç âỉåìng O’O” cọ thãø

xem nhỉ âỉåìng âiãûn thãú bàòng khäng, cn sỉïc âiãûn âäüng l khong cạch tỉì mäüt âiãøm
trãn âỉåìng thàóng O’O”âãún âáưu mụt ca säú phỉïc Z
∑
. Vê dủ nhỉ råle täøng tråí ton pháưn
khåíi âäüng khi gọc δ nàòm trong phảm vi δ’÷δ’’.
Tỉì âäư thë tháúy ràòng trong cạc råle âang xẹt thç råle täøng tråí phn khạng chëu
nh hỉåíng ca dao âäüng nhiãưu nháút (lm viãûc trong mäüt phảm vi δ gọc låïn) v råle
täøng tråí cọ hỉåïng chëu nh hỉåíng ca dao âäüng êt nháút.
Khại quạt váún âãư ny cọ thãø nọi ràòng nh hỉåíng ca dao âäüng cng tàng khi
trong màût phàóng phỉïc cng tàng vng khåíi âäüng ca råle theo hỉåïng ca âỉåìng O’O”.
III.NGUN TÀÕC THỈÛC HIÃÛN THIÃÚT BË NGÀN NGỈÌA TẠC ÂÄÜNG NHÁƯM CA
BO VÃÛ KHI DAO ÂÄÜNG.
Cạc thiãút bë cọ u cáưu phi ngàn ngỉìa bo vãû tạc âäüng khi dao âäüng khäng
km theo ngàõn mảch v khi ngàõn mảch ngoi km theo dao âäüng. Gi thiãút ràòng khi
phạt sinh ngàõn mảch åí âoản âỉåüc bo vãû trong quạ trçnh dao âäüng cng nhỉ khi khäng
cọ dao âäüng thiãút bë khäng cáưn phi ngàn cáúm bo vãû khåíi âäüng.
Cạc thiãút bë âỉåüc sỉí dủng hiãûn nay cọ thãø phán thnh hai nhọm chênh:
. Thỉûc hiãûn khåíi âäüng bo vãû trong mäüt thåìi gian â âãø bo vãû tạc âäüng khi
ngàõn mảch trong vng bo vãû trong trỉåìng håüp xút hiãûn trong hãû thäúng d chè l mäüt
sỉû khäng âäúi xỉïng ngàõn hản ( xút hiãûn thnh pháưn thỉï tỉû nghëch v thỉï tỉû khäng).
. Låüi dủng täúc âäü thay âäøi khạc nhau ca trë hiãûu dủng ca cạc âải lỉåüng
âiãûn( dng, ạp) khi ngàõn mảch v dao âäüng.
Cạc nghiãn cỉïu v kinh nghiãûm váûn hnh phạt hiãûn ra nhỉỵng u âiãøm nháút
âënh ca thiãút bë nhọm 1. Chàóng hản nhỉ â xạc nháûn ràòng sỉû âäúi xỉïng xút hiãûn mäüt
cạch ngàõn hản åí âáưu ra ca bäü lc thỉï tỉû nghëch ngay c khi näúi tàõt âäưng thåìi c 3 pha
(thỉûc tãú xạc sút bẹ) do quạ trçnh quạ âä trong bäü lc. Tuy nhiãn trong trỉåìng håüp vỉìa
nọi sỉû khäng âäúi xỉïng âọ cọ thãø khäng â âãø thiãút bë lm viãûc chàõc chàõn. Så âäư ca
nhọm 2 xáy dỉûng theo ngun tàõc sỉí dủng hai bäü pháûn âäü nhảy khạc nhau.
Tuy nhiãn cáưn lỉu ràòng trong nhỉỵng nàm gáưn âáy do â bàõt âáưu sỉí dủng räüng
ri dng xoay chiãưu cho truưn âäüng âiãûn, cng nhỉ do xút hiãûn cạc phủ ti khäng âäúi

xỉïng cäng sút låïn âäi khi phạt sinh khọ khàn khi chènh âënh thiãút bë nhọm 1 khi sỉû
khäng âäúi xỉïng trong chãú âäü bçnh thỉåìng. Trong nhỉỵng trỉåìng håüp ny täút hån nãn sỉí
dủng så âäư mhọm 2 hồûc kãút håüp hai ngun tàõc.
IV. THIÃÚT BË ÂỌNG BO VÃÛ VO KHI PHẠT SINH KHÄNG ÂÄÚI XỈÏNG TRONG
MÄÜT THÅÌI GIAN Â ÂÃØ NỌ TẠC ÂÄÜNG:
Thiãút bë cáưn tha mn cạc u cáưu cå bn do nhỉỵng âàûc âiãøm thỉûc hiãûn sau âáy:
+ Viãûc ngàn ngỉìa bo vãû tạc âäüng khi dao âäüng khäng cọ ngàõn mảch hay sau
khi càõt ngàõn mảch âỉåüc âm bo nhåì chè khåíi âäüng bo vãû khi xút hiãûn cạc thnh
pháưn TTN v TTK.
+ Viãûc ngàn ngỉìa bo vãû tạc âäüng khi ngàõn mảch ngoi km theo dao âäüng
âang phạt triãøn âảt âỉåüc nhåì tạch bo vãû ra khi tạc âäüng mäüt thåìi gian nh nháút â âãø
bo vãû tạc âäüng cọ tênh âãún viãûc vo âáưu quạ trçnh ngàõn mảch gọc lãûch cạc sỉïc âiãûn
âäüng bẹ v tàng dáưn khäng këp âảt âãún giạ trë nguy hiãøm trong thåìi gian càõt ngàõn
mảch.
+ Viãûc âm bo cho bo vãû tạc âäüng khi hỉ hng phạt sinh trong âoản âỉåüc bo
vãû trong quạ trçnh dao âäüng gáy ra båíi ngàõn mảch â cọ trỉåïc âọ khi bo vãû â bë thiãút
bë tạch ra âỉåüc âm bo bàòng cạch näúi bo vãû tråí lải vo tạc âäüng nhanh nháút cọ thãø
âỉåüc.
6
Phê V n Tụ à Trang 6
4R
a b
Âãún bo vãû
äư Ạn Täút Nghiãûp Â

Ngnh Hãû
thäúng iãûnÂ
Så âäư ca thiãút bë nhỉ váûy s ráút âån gin nãúu táút c cạc ngàõn mảch âỉåüc âàûc
trỉng bàòng sỉû khäng âäúi xỉïng kẹo di. Tuy nhiãn khi xẹt âãún N
(3)

âäúi xỉïng thç cạc thiãút
bë âỉåüc sỉí dủng trong thỉûc tãú s ráút phỉïc tảp.
Cạc så âäư â nghiãn cỉïu v ỉïng dủng ca nhọm 1 âỉåüc phán ra theo cạc
phỉång phạp cå bn âãø så âäư tråí vãư trảng thại ban âáưu v chøn bë cho tạc âäüng làûp lải:
khäng cháûm trãù hồûc sau thåìi gian âënh trỉåïc.
1. Så âäư chøn bë cho tạc âäüng làûp lải khäng cọ thåìi gian:
Trãn hçnh II-6 l så âäư âỉåüc thỉûc hiãûn. Nọ tạc âäüng nhỉ sau : khi phạt sinh hỉ
hng s khåíi âäüng di hản (lục ngàõn mach khäng âäúi xỉïng) hồûc ngàõn hản lục ngàõn
mảch âäúi xỉïng) rå le ạp cỉûc âải 1RU hồûc råle dng TTN, tiãúp âiãøm chênh 1RU
1
s
âiãưu khiãøn råle trung gian 2RG. Âãø låüi dủng âỉåüc xung khäng kẹo di làõm xút hiãûn
khi N
(3)

âäúi

xỉïng, råle 1RU v 2RG phi tạc âäüng nhanh v tiãúp âiãøm 1RU
1
âỉåüc chn
l thỉåìng âọng s måí mảch cün dáy 2RG, råle 2RG bçnh thỉåìng åí trảng thại lm viãûc
dỉåïi nh hỉåíng ca âiãûn ạp âỉa qua tiãúp âiãøm 2RG
1
.
Rå le 2RG bë máút ngưn, khi â tråí vãư nọ khäng phủ thüc vo trảng thại sau
âọ ca 1RU.
. Tiãúp âiãøm 2RG
2
khẹp mảch dng thao tạc bo vãû.
. Tiãúp âiãøm 2RG

1
måí mảch tỉû giỉỵ ca 2RG.
. Cng våïi råle 1RU ( tiãúp âiãøm 1RU
1
), tiãúp âiãøm 2RG
3
tạch âiãûn ạp khi råle
ạp min 3RU âang näúi vo mäüt trong cạc ạp dáy
ab
U
.
. Tiãúp âiãøm 2RG
4
näúi tàõt âiãûn tråí 4R trong mảch cün dáy 5RT chûn bë cho
5RT cọ thãø tạc âäüng.
Råle 3RU âỉåüc âiãưu khiãøn båíi 1RU qua 2RG bë máút âiãûn ạp, khåíi âäng âọng
tiãúp âiãøm ca mçnh v lm cho 5RT tạc âäüng (Råle 5RT s tạch bo vãû ra khi tạc
âäüng khi khẹp mảch råle 2RG). Råle 5RT cọ thåìi gian låïn hån thåìi gian tạc âäüng ca
bo vãû mäüt êt ( âäúi våïi cáúp 1 ca bo vãû khong cạch khi khäng tênh âãún sỉû tạc âäüng
thnh tỉìng báûc ca chụng gáưn bàòng 0,2sec) . Vç váûy khi ngàõn mảch trong vng bo vãû
thiãút bë bo vãû këp âỉa xung chàõc chàõn âi càõt MC. Khi ngàõn mảch ngoi nọ tạch ra
khi tạc âäüng nhåì cỉûc dỉång âỉa âãún cün dáy 2RG qua tiãúp âiãøm 5RT.
7
Phê V n Tụ à Trang 7
2RG1
2RG2
1RU1
1RU2
3RT4
3RT

3RT2
4R
-
1RU
3RT
2RG
äư Ạn Täút Nghiãûp Â

Ngnh Hãû
thäúng iãûnÂ
5RT åí trong trảg thại lm viãûc sút thåìi gian täưn tải ngàõn mảch ngoi vç lục âọ
1 RU v 3RU hồûc chè 3RU( khi N
(3)
âäúi xỉïng) cng åí trong tçnh trảng nhỉ váûy. Vç
váûy bo vãû âỉåüc tạch ra khi tạc âäüng v khäng thãø hiãûn sai do dao âäüng phạt triãøn lãn.
Sỉû tråí vãư hon ton ca thiãút bë xy ra khäng cháûm trãù sau khi loải trỉì hỉ hng
trong hãû thäúng âiãûn v cạc råle 1RU v 3RU hay chè 3RU ( khi N
(3)
âäúi xỉïng) tråí vãư vë
trê ban âáưu.
Khi càõt ngàõn mảch ngoi 3 pha âäúi xỉïng, do cạc pha ca mạy càõt måí khäng
âäưng thåìi nãn thnh pháưn TTN lải cọ thãø xút hiãûn v råle 1RU lải lm viãûc. Tuy nhiãn
lục ny khäng xy ra viãûc âỉa bo vãû vo tạc âäüng tråí lải vç råle 2RG váùn cn âỉåüc
cung cáúp qua tiãúp âiãøm 5RT. Råle 3RU cáưn phi cọ trong så âäư chè l cho mủc âêch
ny. Khi xáy dỉûng så âäư khạc thç mäüt êt l viãûc tạch bo vãû ra khi sỉû lm viãûc trong
mäüt thåìi gian låïn hån thåìi gian max âãø loải trỉì ngàõn mảch trong hãû thäúng âiãûn thç cọ
thãø b qua råle 3RU âi ( phỉång ạn 2 ca så âäư).
Âãø loải trỉì sỉû khåíi âäüng ca 5RT khi dao âäüng, lục áúy råle 3RU cọ thãø khåíi
âäüng theo chu k, ngỉåìi ta näúi näúi tiãúp âiãûn tråí 4R vo cün dáy 5RT. Âiãûn tråí 4R
âỉåüc chn thãú no âãø 5RT khäng thãø khåíi âäüng khi 2RG khäng tạc âäüng v màût khạc

âãø thiãút bë lm viãûc âụng khi ngàõn mảch nọ khäng âỉåüc tråí vãư vë trê ban âáưu khi måí
tiãúp âiãøm 2RG
4
näúi song song våïi 4R ( sỉí dủng råle 5RT cọ k
tv
<1).
Thỉûc hiãûn thiãút bë nhỉ trãn s nhảy hån mäüt êt so våïi cạc dảng khạc do råle âỉåüc
âiãưu khiãøn båíi 1RU v 2RG v khåíi âäüng khi hon ton máút âiãûn ạp U
ab
. Âiãûn tråí 6R
ngàn ngỉìa näúi tàõt mảch âiãûn ạp ca BU.
Så âäư cọ nhỉỵng nhỉåüc âiãøm cå bo sau:
. Bo vãû cọ thãø tạc âäüng khäng âụng trỉåïc khi tạch nọ ra lục ngàõn mảch
ngoi. Âiãưu ny cọ thãø xy ra nhiãưu hån nãúu bo vãû cáưn phi âỉa trong mäüt thåìi gian
låïn hån. Lục âọ cọ thãø khäng tênh âãún viãûc càõt ngàõn mảch tỉìng báûc, âäúi våïi cáúp I ca
bo vãû nhỉåüc âiãøm ny khäng phi l quan trng.
Âäúi våïi cáúp II ca bo vãû thỉåìng cọ t
II
≥ 0,5sec, xẹt âãún nhỉåüc âiãøm ny s lm
cho viãûc sỉí dủng thiãút bë kẹm hiãûu qu.
. Bo vãû cọ thãø tạc âäüng khäng âụng do dao âäüng phạt triãøn lãn båíi ngàõn
mảch ngoi khi TÂL khäng thnh cäng åí âoản hỉ hng (âọng vo hỉ hng täưn tải) hay
c khi TÂL khäng âäưng bäü ngay c khi thnh cäng.
. Bo vãû cọ thãø tạc âäüng khäng âụng do dao âäüng trong trỉåìng håüp âỉa nọ
vo tạc âäüng khi ngàõn mảch ngoi 3 pha ( xút hiãûn khäng âäúi xỉïng) lục 3RU â åí
trảng thại khäng lm viãûc.
. Så âäư khäng cọ hiãûu qu khi trong trảng thại lm viãûc ca mảng täưn tải sỉû
khäng âäúi xỉïng m theo u cáưu âäü nhảy khäng thãø chènh âënh âỉåüc ( vê dủ, phủ ti 1
pha låïn).
. Cọ thãø hng học trong viãûc âỉa bo vãû vo tạc âäüng khi âọng âỉåìng dáy

vo lm viãûc cọ “ dáy näúi âáút “ chỉa âỉåüc thạo ra (sau khi sỉía chỉỵa) bàòng mạy càõt tạc
âäüng nhanh ( nhỉåüc âiãøm ny âỉåüc khàõc phủc bàòng så âäư phọng thỉí).
2. Så âäư chøn bë cho tạc âäüng làûp lải sau mäüt thåìi gian âënh trỉåïc.
8
Phê V n Tụ à Trang 8
äư Ạn Täút Nghiãûp Â

Ngnh Hãû
thäúng iãûnÂ
Âiãøm khạc biãût ca så âäư l nọ tråí vãư sau khi khåíi âäüng våïi mäüt thåìi gian cäú
âënh låïn hån thåìi gian max âãø càõt ngàõn mảch ngoi. Lục âọ khåíi âäüng làûp lải ca 1RU
do khäng âäúi xỉïng xút hiãûn vo lục càõt ngàõn mảch ngoi khäng lm cho bo vãû âỉåüc
âỉa vo lm viãûc v vç váûy råle 3RU l khäng cáưn thiãút ( hçnh II-6).
Så âäư khäng cọ nhỉåüc âiãøm  v nãu trãn ( khi chn thåìi gian låïn hån täøng
thåìi gian càõt ngàõn mảch ngoi v âọng làûp lải bàòng TÂL).
Nhỉåüc âiãøm låïn ca så âäư l kh nàng chøn bë tạc âäüng ráút cháûm khi ngàõn sau
âọ nhanh chọng trong vng bo vãû, vê dủ nhỉ sau khi chäúng sẹt äúng tạc âäüng lm bo
vãû bë tạch ra.
Vç váûy trong thỉûc tãú âäúi khi thiãút bë theo så âäư hçnh II-6 cọ sỉû chøn bë nhanh
cho tạc âäüng làûp lải âỉåüc sỉí dủng nhiãưu hån. Cáưn chụ âãún så âäư kãút håüp åí mỉïc âäü
no âọ loải trỉì âỉåüc cạc nhỉåüc âiãøm riãng biãût ca cạc thiãút bë theo hçnh II-6 v II-7.
Tuy nhiãn chụng phỉïc tảp hån, trong váûn hnh khäng âỉåüc thỉìa nháûn.
3. Cạc loải bäü pháûn khåíi âäüng ca thiãút bë.
Âån gin nháút l bäü pháûn khåíi âäüng ạp TTN , ạp khåíi âäüng ca nọ âỉåüc chènh
âënh khi ạp khäng cán bàòng max cọ thãø cọ U
KCBmax
theo cäng thỉïc :
U
KÂR
=

maxKÂR
tv
at
U
k
k
.
Tuy nhiãn d ạp khåíi âäüng bẹ, âäü nhảy ca bo vãû cọ thãø khäng âảt, vê dủ nhỉ
âäúi våïi âỉåìng dáy di liãn lảc cạc pháưn ca hãû thäúng âiãûn cäng sút låïn ( ạp U
2
gim
khi âiãøm ngàõn mảch åí xa).
Cọ thãø náng cao âäü nhảy bàòng cạch sau:
. Cung cáúp cho råle phn ỉïng täøng ca cạc dng chènh lỉu tỉì bäü lc ạp TTN
v dng TTK (náng cao âäü nhảy âäúi våïi chảm âáút m khi âọ U
2
tỉång âäúi bẹ so våïi
khi ngàõn mảch giỉỵa cạc pha).
. Näúi råle phn ỉïng vo ạp b TTN (U
2
- 0,5 Z
D
I
2
),trong âọ Z
D
l täøng tråí ca
vng âỉåüc bo vãû.
. Sỉí dủng råle dng âỉåüc cung cáúp bàòng dng TTN I
2

hồûc I
2

+kI
0
,âãø chènh âỉåüc täút nháút nọ khi dng khäng cán bàòng khi dng dao âäüng låïn
sỉí dủng råle dng pha âỉåüc lm thä âi mäüt cạch âàûc biãût.
Sỉí dủng khåíi âäüng dng chỉï khäng phi ạp TTN cọ thãø khäng nhỉỵng náng cao
âäü nhảy ca bo vãû m cn ngàn ngỉìa tạc âäüng khäng âụng ca nọ trong trỉåìng håüp
phạ hy mảch ạp trong bäü pháûn khåíi âäüng täøng tråí.Âiãưu ny ráút quan trng, âäúi våïi
cạc bo vãû cọ thãø tạc âäüng khi máút âiãûn ạp c 3 pha,vê dủ nhỉ vãư phêa cung cáúp ca
BU. khi khọa dao âäüüng thäng thỉåìng chäúng phạ hy mảch ạp khäng tạc âäüng.Vç váûy
9
Phê V n Tụ à Trang 9
7RZ
8RG
9RT
8RG2
8RG1
2RG5
9RT
Hçnh II-8. Sỉí dủng thiãút bë theo hçnh II-6 âäúi våïi cạc cáúp cọ thåìi gian ca bo vãû
äư Ạn Täút Nghiãûp Â

Ngnh Hãû
thäúng iãûnÂ
gáưn âáy cọ khuynh hỉåïng sỉí dủng räüng ri hån viãûc khåíi âäüng dng TTN hồûc dng
I
2
 +kI

0
.
4.Sỉí dủng thiãút bë theo hçnh II-6 âäúi våïi cạc cáúp cọ thåìi gian.
Så âäư bçnh thỉåìng ca thiãút bë cọ thåìi gian s tråí nãn khäng hiãûu qu. Do váûy
ngỉåìi ta sỉí dủng mäüt så âäư âàûc biãût ( hçnh II-8) näúi tiãúp âiãøm råle 2RG ca thiãút bë
theo hçnh II-6 khäng phi vo mảch thåìi gian ca cáúp II m l näúi näúi tiãúp våïi tiãúp
âiãøm 7RZ ca råle täøng tråí cáúp II. âënh ca så âäư l cäú âënh trảng thại ca råle 7RZ
vo thåìi âiãøm âáưu ngàõn mảch. Nãúu nọ khåíi âäüng thç nhỉ váûy hỉ hng nàòm trong vng
bo vãû v bo vãû cọ thãø tạc âäüng qua tiãúp âiãøm 2RG
5
âang khẹp trong vi pháưn mỉåìi
giáy, råle 8RG (cọ tiãúp âiãøm 8RG
1
näúi song song våïi tiãúp âiãøm 2RG
5
v tỉû giỉỵ qua tiãúp
âiãøm 7RZ) v 9RT âi càõt.
Nãúu ngàõn mảch åí âáưu pháưn tỉí kãư v âỉåüc càõt trỉåïc khi 9RT khåíi âäüng thç så âäư
s tråí vãư vë trê ban âáưu. Khi ngàõn mảch ngoi vng bo vãû 8RG khäng khåíi âäüng båíi
vç åí thåìi âiãøm âáưu hỉ hng råle 7RZ khäng khẹp tiãúp âiãøm v khäng tảo nãn âỉåìng âi
qua tiãúp âiãøm 2RG
5
âang tảm thåìi âọng. Trong thỉåìng håüp 7RZ khåíi âäüng khi dao
âäüng hay khi dao âäüng phạt triãøn trong thåìi gian ngàõn mảch ngoi, tiãúp âiãøm 2RG
5
måí
ra , råle 8RG khäng khåíi âäüng v bo vãû khäng thãø tạc âäüng sai.
5. Âạnh giạ chung thiãút bë theo hçnh II-6 âãún II-8.
Thiãút bë cọ nhiãưu nhỉåüc âiãøm â xẹt åí trãn, tuy nhiãn trong säú cạc thiãút bë â
biãút , nọ l täút nháút hiãûn nay. Chè khi no täưn tải khäng âäúi xỉïng låïn trong chãú âäü lm

viãûc thç thiãút bë tråí nãn khäng thêch håüp v s sinh ra váún âãư.
V. THIÃÚT BË NÄÚI BO VÃÛ VO CỌ HAI BÄÜ PHÁÛN KHÅÍI ÂÄÜNG ÂÄÜ NHẢY KHẠC
NHAU.
Sỉû lm viãûc ca thiãút bë dỉûa vo tênh cháút thay âäøi khạc nhau ca cạc âải lỉåüng
âiãûn (dng, täøng tråí), khi ngàõn mảch v dao âäüng. Khi ngàõn mảch thç trë hiãûu dủng ca
dng v täøng tråí thay âäøi nhy vt, thỉûc tãú háưu nhỉ tỉïc thåìi tỉì giạ trë bçnh thỉåìng âãún
giạ trë khi ngàõn mảch (Hçnh II-9) cn khi dao âäüng - thay âäøi âãưu âàûn (Hçnh II-9b).
Thiãút bë âỉåüc thỉûc hiãûn bàòng hai rå le dng hay täøng tråí cọ âäü nhảy khạc nhau.
Trãn hçnh II-10 l så âäư sỉí dủng rå le dng. Rå le 1RI nhảy hån âỉåüc chènh âënh khi
chãú âäü lm viãûc v cọI
KÂR1
=
maxlv
tv
at
I.
K
K
.
Rå le 2RI thä hån cọ I
KÂR2
> I
KÂR1
.
Khi dao âäüng gáy nãn, vê dủ nhỉ phạ hy äøn âënh ténh (hçnh II-9b) ban âáưu chè
cọ 1RI khåíi âäüng. p âỉåüc âỉa vo cün dáy 3RG qua tiãúp âiãøm ca 1RI v tiãúp âiãøm
thỉåìng âọng 2RI. Rå le 3RG khåíi âäüng, mäüt tiãúp âiãøm ca nọ càõt mảch thao tạc ca
bo vãû, cn tiãúp âiãøm khạc âãø nọ tỉû dỉỵ. Tỉû giỉỵ chè bë gii trỉì sau khi 1RI tråí vãư vë trê
ban âáưu. Vç váûy viãûc khåíi âäüng 2RI sau 1RI khäng thãø lm khäi phủc mảch vng thao
tạc ca bo vãû v bo vãû khäng thãø tạc âäüng.

Khi ngàõn mảch dng I
R
(Hçnh II-9a) háưu nhỉ tàng tỉïc thåìi tỉì I
lv
âãún I
L
> I
KÂR1
v
I
KÂR2
. Rå le 1RI v 2RI thỉûc tãú khåíi âäüng âäưng thåìi, âiãûn ạp khäng âỉåüc âỉa âãún rå le
10
Phê V n Tụ à Trang 10
IlvIlv
t
(a). Khi ngàõn mảch(b). Khi dao âäüng
Hçnh II-9. Âäư thë dng gii thêch sỉû lm viãûc ca thiãút bë theo hçnh II-10
+
-
Hçnh II-10. Så âäư ngun l ca thiãút bë näúi bo vãû vo hai bäü pháûn khåíi âäüng âäü nhảy khạc nhau
äư Ạn Täút Nghiãûp Â

Ngnh Hãû
thäúng iãûnÂ
3RG v mảch dng thao tạc ca bo vãû khäng bë phạ hy, do âọ khi ngàõn mảch trong
vng bo vãû, bo vãû s tạc âäüng.
Cọ thãø sỉí dủng bäü pháûn khåíi âäüng ca bo vãû lm 1 trong 2 rå le ca thiãút bë.
Rå le thỉï 2 khi sỉí dủng rå le täøng tråí cho bäü pháûn khåíi âäüng v khong cạch thç âäi
khi l 1 rå le ca cáúp II.

Thiãút bë âang xẹt cọ mäüt säú nhỉåüc âiãøm cå bn khạc biãût sau:
. Khäng phn ỉïng våïi dao âäüng âang phạt triãøn trong quạ trçnh ngàõn mảch
ngoi. Vç váûy trong thỉûc tãú khi sỉí dủng så âäư cáưn bäø sung thãm thiãút bë tạch bo vãû ra
sau mäüt thåìi gian â âãø nọ tạc âäüng.
. Lm bo vãû kẹm nhảy, vç âäü nhảy ca nọ âỉåüc quy âënh båíi rå le 2 thä hån,
vê dủ nhỉ khi sỉí dủng mäüt säú loải bäü pháûn khåíi âäüng täøng tråí sỉû gim âäü nhảy ny khi
xẹt âãún chu k dao âäüng min (trỉåìng håüp tênh toạn) âảt âãún 180 ÷ 200%, âiãưu âọ lm
cho bo vãû khäng thêch håüp våïi cạc âỉåìng dáy di truưn ti nàûng.
Nhỉỵng nhỉåüc âiãøm â nãu v mäüt säú nhỉåüc âiãøm khạc lm cho hản chãú viãûc ạp
dủng. Tuy nhiãn khi trong chãú âäü lm viãûc cọ sỉû khäng âäúi xỉïng låïn âäi khi så âäư ny
cọ thãø l thêch håüp.
VI. NGÀN NGỈÌA TẠC ÂÄÜNG KHÄNG ÂỤNG CA BO VÃÛ KHI TDL KHÄNG
ÂÄƯNG BÄÜ.
TÂL khäng âäưng bäü âỉåìng dáy truưn ti âån do tênh hiãûu qu v sỉû âån gin
ca nọ âỉåüc sỉí dủng khạ räüng ri trong cạc hãû thäúng âiãûn. Viãûc âọng nhỉ váûy âỉåüc âàûc
trỉng bàòng sỉû xút hiãûn vo thåìi âiãøm âáưu, giäúng nhỉ khi ngàõn mảch 3 pha, sỉû khäng
âäúi xỉïng ngàõn hản do cạc pha mạy càõt khẹp khäng âäưng thåìi, cng nhỉ do dao âäüng
v trảng thại khäng âäưng bäü. Vç váûy khi TÂL khäng âäưng bäü bo vãû cọ thãø tạc âäüng
khäng âụng giäúng nhỉ khi dao âäüng xút hiãûn.
Thiãút bë ngàn ngỉìa tạc âäüng khäng âụng ca bo vãû khi dao âäüng trong trỉåìng
håüp ny s kẹm hiãûu qu. Trỉåïc hãút âiãưu ny âỉåüc gii thêch nhỉ sau. Khi dao âäüng
gáy nãn do ngàõn mảch gọc δ giỉỵa cạc sỉïc âiãûn âäüng âàóng trë ca cạc pháưn hãû thäúng
tàng dáưn v sau mäüt thåìi gian â âãø bo vãû tạc âäüng thç nọ khäng thãø bë khọa. Cn
11
Phê V n Tụ à Trang 11
äư Ạn Täút Nghiãûp Â

Ngnh Hãû
thäúng iãûnÂ
trong trỉåìng håüp TÂL khäng âäưng bäü vo thåìi âiãøm âáưu gọc δ cọ thãø cọ giạ trë báút k

kãø c 180
0
v bo vãû bë tạch ra ngay khäng cọ thåìi gian.
Vç nhỉỵng l do trãn, âãø ngàn ngỉìa tạc âäüng khäng âụng ca bo vãû chëu nh
hỉåíng ca dao âäüng khi cọ TÂL khäng âäưng bäü trong hãû thäúng, cọ thãø xẹt âãún nhỉỵng
biãûn phạp sau.
. Âån gin nháút l gii quút váún âãư âäúi våïi bo vãû åí âoản cọ trang bë TÂL
khäng âäưng bäü. Vê dủ, cọ thãø âọng láưn lỉåüt cạc mạy càõt ca âoản ny, âäưng thåìi bo vãû
vãư phêa âọng trỉåïc sau khi âọng thỉí âỉåìng dáy thnh cäng s âỉåüc tạch ra cho âãún lục
hon thnh viãûc âọng vãư phêa kia. Sau âọ kh nàng tạc âäüng ca bo vãû khi dao âäüng
âỉåüc ngàn ngỉìa bàòng cạc thiãút bë bçnh thỉåìng. Vãư phêa kia ca âoản â âỉåüc phọng
thỉí sau khi kiãøm tra sỉû täưn tải âiãûn ạp trãn âỉåìng dáy nọ s âỉåüc âọng vo m khäng
cọ cạc bo vãû chëu nh hỉåíng ca dao âäüng, cạc bo vãû ny âỉåüc tạch ra trong mäüt
thåìi gian âënh trỉåïc sau khi chụng tạc âäüng lục ngàõn mảch â cọ trỉåïc âọ.
Trong khi cạc bo vãû khong cạch ca âỉåìng dáy âỉåüc tạch ra tảm thåìi thç váùn
giỉỵ cạc bo vãû thỉï tỉû khäng (cáưn cọ thåìi gian låïn hån thåìi gian khẹp khäng âäưng thåìi
cạc pha ca mạy càõt âãø trạnh khi dng I
0
xút hiãûn ngàõn hản khi âọng) v cạc bo vãû
khạc khäng lm viãûc khi dao âäüng.
. Phỉïc tảp hån l viãûc gii quút váún âãư chènh âënh âäúi våïi bo vãû ca cạc
âoản khäng hỉ hng. Åí âáy cọ thãø cọ nhỉỵng biãûn phạp sau:
a. Sỉí dủng thiãút bë tạch bo vãû ra sau khi ngàõn mảch trong mäüt thåìi gian âënh
trỉåïc låïn hån täøng thåìi gian càõt ngàõn mảch v âọng tråí lải khäng âäưng bäü. Thiãút bë ny
cọ thãø cọ hiãûu qu âäúi våïi cạc âoản mảng âiãûn åí gáưn âỉåìng dáy cọ TÂL khäng âäưng
bäü khi bäü pháûn khåíi âäüng ca nọ chàõc chàõn phn ỉïng våïi ngàõn mảch ca âoản cọ
TÂL.
b. Lm thä bäü pháûn khåíi âäüng thỉï tỉû nghëch ca thiãút bë khọa dao âäüng âãø nọ
khäng thãø phn ỉïng våïi sỉû khäng âäúi xỉïng xút hiãûn vo thåìi âiãøm âáưu ca TÂL
khäng âäưng bäü, theo âiãưu kiãûn âm bo âäü nhảy cáưn thiãút ca bo vãû âäúi våïi ngàõn

mảch, biãûn phạp ny cọ kh nàng sỉí dủng nhiãưu hån åí cạc bo vãû âàût khạ xa chäù âọng
tråí lải.
VII. SỈÍ DỦNG BÄÜ LC CẠC THNH PHÁƯN ÂÄÚI XỈÏNG.
Cng våïi sỉû phạt triãøn ca hãû thäúng âiãûn ngỉåìi ta bàõt âáưu gàûp phi nhỉỵng khọ
khàn trong viãûc thỉûc hiãûn cạc bo vãû chàõc chàõn chènh âënh khi dao âäüng v quạ trçnh
khäng âäưng bäü v cạc bäü pháûn riãng biãût phi phán biãût chãú âäü phủ ti max v hỉ
hng. Thnh pháưn thỉï tỉû nghëch thỉåìng khäng cọ trong ạp v dng åí chãú âäü lm viãûc
bçnh thỉåìng, nãúu sỉí dủng nọ s gii quút âỉåüc cạc váún âãư nhỉ váûy. Cạc thnh pháưn
âäúi xỉïng cng âm bo kh nàng thỉûc hiãûn cạc bo vãû cọ säú lỉåüng rå le êt theo nhỉỵng
så âäư âån gin. Nhỉỵng âiãưu nãu trãn â khiãún ngỉåìi ta nghiãn cỉïu cạc bäü lc v ỉïng
dủng ca chụng trong váûn hnh.
Cạc cäng trçnh nghiãn cỉïu bäü lc thỉï tỉû nghëch âỉåüc phạt triãøn räüng ri. Khi m
bäü lc thỉï tỉû nghëch âỉåüc u cáưu âãø khọa dao âäüng cạc bo vãû khong cạch v cọ
hỉåïng táưn säú cao khi dao âäüng, cạc bo vãû lc cao táưn v cạc bo vãû khạc. Kãút qu ca
cạc cäng trçnh â tảo cå såí âãø tênh toạn v chãú tảo bäü lc, cng nhỉ âãø nghiãn cỉïu mäüt
säú dảng thỉûc hiãûn bäü lc mäüt cạch thêch håüp.
Phỉång phạp täøng quạt láûp så âäư bäü lc thỉï tỉû nghëch xút phạt tỉì viãûc kho sạt
cạc biãøu thỉïc vê dủ nhỉ:
Âäúi våïi âiãûn ạp:
U
2a
=
)aUU.aU(
cba
++
2
3
1
.
Nãúu chụ ràòng U

ab
+ U
bc
+ U
ca
= 0 (ạp dáy khäng chỉïa thnh pháưn thỉï tỉû khäng
thç U
2a
cọ thãø biãưu diãùn qua chè 2 trong 3 ạp dáy, vê dủ nhỉ U
ab
v U
bc
:
12
Phê V n Tụ à Trang 12
b1
a1
c1
mn
120
Hçnh (a)
Hçnh (b)
Hçnh (c)
Hçnh II.11: Bäü lc ạp TTN hai nhạnh
a.Så âäư ngun l.
b. Âäư thë âiãûn thãú khi âỉa vo hãû thäúng ạp TTT.
c. Âäư thë âiãûn thãú khi âỉa ạp TTN.
äư Ạn Täút Nghiãûp Â

Ngnh Hãû

thäúng iãûnÂ
U
2a
=
)e.UU(
j
bcab
0
6 0
3
1
−
+
. (1)
Nhán hai vãú ca (1) våïi e
j
α
.
Ta cọ biãøu thỉïc täøng quạt hån:
U
2
. e
j
α
=
)e.Ue.U(
)(j
bc
j
ab

α−−α
+
0
6 0
3
1
(2).
Nhỉ váûy nhiãûm vủ thiãút láûp bäü lc thỉï tỉû nghëch tọm lải l sỉí dủng hai âải lỉåüng
giỉỵa cạc pha, xoay chụng âi nhỉỵng gọc nháút âënh v cäüng hçnh hc chụng, âäưng thåìi sỉû
dëch pha tỉång häø cáưn phi l 60
0
. Sỉû lãûch pha âỉåüc thỉûc hiãûn bàòng cạch chn cạc pháưn
tỉí ca bäü lc. Viãûc cäüng cạc âải lỉåüng âiãûn âäi khi âỉåüc thay thãú bàòng viãûc cäüng cạc tỉì
thäng tỉång ỉïng. Viãûc thỉûc hiãûn âỉåüc minh ha bàòng bäü lc ạp “hai nhạnh” (hçnh II-
11a), trong âọ näúi våïi cạc âáưu cỉûc så cáúp a, b, c l hai nhạnh a v c l cạc täøng tråí cọ
thnh pháưn tạc dủng v phn khạng. Âáưu cỉûc thỉï cáúp l nhỉỵng âiãúm xạc âënh ca cạc
nhạnh ny.
Nhiãưu bäü lc ạp thỉï tỉû nghëch âỉåüc sỉí dủng räüng ri trong thỉûc tãú âỉåüc thỉûc
hiãûn thãú no âãø cạc âải lỉåüng âiãûn åí mäùi nhạnh khi âáưu cỉûc thỉï cáúp håí (bäü lc ạp) v
ngàõn mảch (bäü lc dng) âỉåüc xạc âënh chè bàòng mäüt âải lỉåüng âiãûn (tỉång ỉïng ạp
hồûc dng). Sỉí dủng âäư thë vectå ca cạc bäü lc s ráút dãù dng phán têch sỉû lm viãûc
ca chụng. Chụng âỉåüc v âäúi våïi hai trỉåìng håüp khi âỉa âãún âáưu cỉûc a, b, c ca bäü
lc (vê dủ hçnh II-11a) hãû thäúng ạp thỉï tỉû thûn (hçnh II-11b) v ạp thỉï tỉû nghëch (hçnh
II-11c). Trỉåìng håüp âáưu ạp giỉỵa cạc cỉûc m, n phi bàòng khäng, do váûy trong âäư thë
âiãøm m, n trng nhau. Cạc trỉåìng håüp sau, do thỉï tỉû pha thay âäøi, ạp U
ab
tỉì vỉåüt trỉåïc
tråí thnh cháûm sau ạp U
bc
mäüt gọc 120

0
. Cạc tam giạc âiãûn thãú abm v bcn cng dëch
chuøn theo cạc âiãûn ạp ny. Täøng gọc α + β ca cạc tam giạc ny âàûc trỉng cho sỉû
dëch chuøn tỉång häø ca cạc vẹctå l 60
0
. Åí cạc âáưu cỉûc håí mảch mn xút hiãûn ạp
khäng ti ca bäü lc tè lãû ca ạp dáy thỉï tỉû nghëch: U
kt
= m
kt
.U
2
trong âọ m
kt
- hãû säú,
thỉåìng gi l t säú khäng ti. Khi âỉa âãún âáưu så cáúp ca bäü lc ạp gäưm c hai thnh
pháưn thỉï tỉû U
kt
váùn chè tè lãû våïi thnh pháưn U
2
nhỉ trỉåïc.
Kho sạt âäư thë vectå ca bäü lc ạp ta tháúy ràòng khi âiãøm m, n (hçnh II-11b)
nàòm åí nhỉỵng vë trê khạc nhau ca màût phàóng tam giạc ạp dáy, cọ thãø cọ âỉåüc mäüt säú
lỉåüng låïn ty cạc dảng nhạnh ca bäü lc v cạc loải bäü lc khạc nhau. Cạc nghiãn
cỉïu â cho tháúy ràòng chàóng hản nhỉ nọ giụp ta nháûn âỉåüc cạc så âäư håüp l ca bäü lc
dng theo cạc thäng säú ca så âäư bäü lc ạp. Viãûc chn loải bäü lc thỉï tỉû tỉû nghëch håüp
l âỉåüc tiãún hnh xút phạt tỉì nhỉỵng u cáưu:
13
Phê V n Tụ à Trang 13
a

b
c
(a)
(b)
(c)
Hçnh II-12. Bäü lc ạp TTN cọ hai nhạnh täøng tråí âiãûn dung- âiãûn tråí
a. Så âäư ngun l.
b.Âäư thë âiãûn thãú khi âỉa vo hãû thäúng ạp TTT
c. Âäư thë âiãûn thãú khi âỉa vo hãû thäúng ạp TTN
äư Ạn Täút Nghiãûp Â

Ngnh Hãû
thäúng iãûnÂ
. Âäü nhảy max, âỉåüc xạc âënh l U
2KÂR
, I
2KÂR
min ca så âäư bäü lc, hay cäng
sút cỉûc âải S
2max
åí âáưu ra mn ca bäü lc.
. Cäng sút tiãu thủ min ton pháưn S
tt
v tạc dủng P
tt
trong tçnh trảng bçnh
thỉåìng (U
2
= 0).
. Trë säú ạp hay dng khäng cán bàòng min gáy nãn do âäü lãûch táưn säú trong

âiãưu kiãûn sỉû cäú khi giạ trë bçnh thỉåìng.
. Sỉû âån gin ca bäü lc, tênh tiãu chøn ca cạc pháưn tỉí åí trong bäü lc.
Cháút lỉåüng ca bäü lc âỉåüc âàûc trỉng khäng phi bàòng sỉû tha mn cạc u cáưu
riãng r vãư âäü nhảy v cäng sút tiãu thủ m bàòng sỉû phäúi håüp ca chụng.
Vç váûy âãø âạnh giạ bäü lc thỉï tỉû nghëch, ngỉåìi ta âỉa ra cạc chè tiãu:
α =
tt
max
S
S
2
.
β =
tt
max
P
S
2
.
Trong âọ S
tt
v P
tt
âỉåüc tênh âäøi våïi U
1
= U
2
hay I
1
= I

2
. Sỉí dủng âãø xạc âënh
S
2max
. v γ xạc âënh sai säú ca bäü lc khi táưn säú lãûch khi giạ trë bçnh thỉåìng. Khi
nhỉỵng âiãưu kiãûn khạc ca bäü lc nhỉ nhau, thç bäü lc cng täút nãúu α, β cng låïn v γ
cng nh.
VII. BÄÜ LC ẠP THỈÏ TỈÛ NGHËCH THEO SÅ ÂÄƯ HAI NHẠNH DUNG -TRÅÍ.
Så âäư ngun l ca bäü lc trãn hçnh II-12a. Hçnh II-12b l âäư thë âiãûn ạp ca
bäü lc khi âỉa vo âáưu så cáúp ca nọ cạc ạp thỉï tỉû nghëch thỉï tỉû thûn. Tam giạc âiãûn
ạp a
1
b
1
m v b
1
c
1
n xạc âënh bàòng âiãûn ạp råi trãn cạc nhạnh thưn tråí v thưn dung, l
cạc tam giạc vng gọc åí âènh m v n. âãø chè láúy ra thnh pháưn thỉï tỉû nghëch, cạc âiãøm
m, n trãn âäư thë phi trng nhau. Âiãøm trng m, n phi nàòm åí trung âiãøm ca cảnh a
1
c
1
.
Khi xẹt âãún vë trê ca m, n cng nhỉ hỉåïng dng âiãûn I’
1
v

I’’

1
ca cạc nhạnh
(ch úu âãø phán biãût ạp råi trãn cạc täøng tråí tạc dủng v phn khạng). Ngỉåìi ta xạc
âënh âỉåüc tè säú ca cạc thnh pháưn täøng tråí Z
a
v Z
c
ca nhạnh a (x
a
, r
a
) v c (x
c
, r
c
)
bàòng t säú ạp råi:
x
a
:r
a
= 0,5:0,5
3
v x
c
:r
c
= 0,5
3
:0,5.

Âiãûn tråí tạc dủng r
a
, r
c
âỉåüc thỉûc hiãûn cọ âiãưu chènh âãưu âàûn âãø âm bo tè säú
tênh toạn giỉỵa cạc thnh pháưn ca täøng tråí (tủ âiãûn cọ âiãûn dung theo tiãu chøn) v âãø
chènh âënh bäü lc âãún âiãûn ạp khäng cán bàòng min.
14
Phê V n Tụ à Trang 14
äư Ạn Täút Nghiãûp Â

Ngnh Hãû
thäúng iãûnÂ
Hçnh II-12c l âäư thë ca bäü lc khäng ti (âáưu m, n håí) khi âỉa vo âáưu så ca
nọ ạp thỉï tỉû nghëch. Nọ âỉåüc suy ra tỉì âäư thë hçnh II-12b bàòng cạch thay âäøi vë trê ca
ạp U
ab
v U
bc
v do âọ thay âäøi c cạc tam giạc abm v bcn. Âäư thë giụp ta xạc âënh
âỉåüc ạp åí âáưu ra bäü lc trong chãú âäü nãu trãn t lãû våïi ạp U
2
âáưu vo, U
kt
= U
mn
=
m
kt
.U

2
. Chụ ràòng nãúu chn U
2
l ạp dáy U
ab
thç m
kt
= 1,5e
j60
. Nãúu láúy U
2
lm âiãûn ạp
pha vê dủ pha a thç m
kt
= 1,5
3
.e
j30
. bäü lc âang xẹt ráút âån gin trong thỉûc hiãûn,
thỉåìng cọ kêch thỉåïc bẹ v cạc chè tiãu α, β, γ tha mn.
VIII. NGÀN NGỈÌA BO VÃÛ TẠC ÂÄÜNG KHÄNG ÂỤNG KHI PHẠ HY NGƯN
CUNG CÁÚP MẢCH ẠP CA RÅ LE.
Sỉû phạ hy ngưn cung cáúp mảch ạp ca bo vãû âàûc trỉng bàòng sỉû xút hiãûn
khäng âäúi xỉïng âiãûn ạp trong nọ hay hon ton máút âiãûn ạp.
Ngun nhán thäng thỉåìng nháút ca sỉû phạ hy ny l âỉït mảch thỉï ca BU âo
lỉåìng.
. Ngàõn mảch lm âỉït 1 hay mäüt säú cáưu chç, khåíi âäüng ạptomạt dng max
(thỉåìng l do ạptämạt dng max vç nọ tạc âäüng nhanh v tin cáûy hån).
. Càõt mảch do sỉû khäng hon ho ca tiãúp âiãøm phủ ca dao cạch ly âỉa âiãûn
ạp vo bo vãû khi cọ hãû thäúng hai thanh gọp v tỉång ỉïng hai täø BU Kãút qu l lm

cho phạ hy mảch åí 1, 2 v 3 pha.
Sỉû phạ hy cọ xạc sút xy ra ráút bẹ l sỉû phạ hy gáy nãn båíi mảch så cáúp
(trong mảng ≤ 35 KV khi BU cọ cáưu chç åí phêa cao ạp, cng nhỉ trong trỉåìng håüp
chuøn mảch m lục âọ BU s tråí nãn khäng cọ âiãûn ạp) tuy nhiãn trong nhỉỵng trỉåìng
håüp cáưn thiãút nọ váùn âỉåüc tênh âãún.
Khi phạ hy ngưn cung cáúp mảch ạp, cạc bo vãû cọ bäü pháûn khåíi âäüng dng
chènh âënh khi cạc chãú âäü lm viãûc s khäng thãø tạc âäüng khi khäng cọ ngàõn mảch
trong hãû thäúng. Âiãưu ny cng âụng âäúi våïi cạc bo vãû bë khäúng chãú tạc âäüng båíi cạc
rå le dng hồûc cäng sút thỉï tỉû nghëch hồûc thỉï tỉû khäng âỉåüc chènh âënh khi dng
hai cäng sút khäng cán bàòng tỉång ỉïng (vê dủ bäü pháûn khåíi âäüng dng thỉï tỉû nghëch
ca thiãút bë ngàn ngỉìa sỉû lm viãûc ca bo vãû khi dao âäüng). Âäúi våïi cạc bo vãû nhỉ
váûy chè cáưn bạo tên hiãûu phạ hy ngưn cung cáúp nhàòm ngàn ngỉìa tạc âäüng khäng
âụng khi sau âọ cọ thãø cọ ngàõn mảch.
Cạc bo vãû khong cạch cọ bäü pháûn khåíi âäüng täøng tråí våïi dng khåíi âäüng nh
hån dng lm viãûc khäng trang bë thãm bäü pháûn khåíi âäüng phủ theo dng hay cäng
sút thỉï tỉû nghëch hay thỉï tỉû khäng cọ thãø tạc âäüng khäng âụng khi phạ hy ngưn
cung cáúp mảch ạp. Vç váûy cạc bo vãû âọ âỉåüc trang bë cạc thãút bë âàûc biãût xẹt dỉåïi âáy
âãø tỉû âäüng tạch bo vãû ra mäüt cạch khạ nhanh khi phạ hy mảch ạp.
1. Thiãút bë cọ bäü lc thỉï tỉû khäng.
Trong thỉûc tãú sỉí dủng khạ räüng ri thiãút bë cọ så âäư näúi rå le vo bäü lc ạp thỉï
tỉû khäng näúi våïi mảch thỉï ca cạc BU chênh åí Panel ca bo vãû cáưn phi khäúng chãú.
15
Phê V n Tụ à Trang 15
o
Hçnh II-13.Så âäư ngun l ca thiãút bë sỉí dủng bäü lc TTK âiãûn dung âãø ngàn ngỉìa bo vãû tạc âäüng khäng âụng khi phạ hy mảch ạp.
Âãún BV
Hçnh II-14. Så âäư ngun l ca thiãút bë sỉí dủng bäü lc TTK dỉåïi dảng BU cọ 5 cün âãø ngàn ngỉìa tạc âäüng khäng âụng ca bo vãû khi phạ hy mảch ạp.
äư Ạn Täút Nghiãûp Â

Ngnh Hãû

thäúng iãûnÂ
Täút nháút l bäü lc âiãûn dung, khi cng mäüt cäng sút tiãu thủ so våïi cạc bäü lc
â biãút, bäü lc âiãûn dung s cọ âäü nhảy låïn hån do cm khạng ca rå le dỉåüc b bàòng
âiãûn dung ca bäü lc. Så âäư ngun l ca thiãút bë nhỉng hçnh II-13. Khi lm viãûc bçnh
thỉåìng täøng hçnh hc cạc ạp pha thỉï cáúp (b qua U
kcb
) bàòng khäng v ạp U
R
trãn rå le
2RU khäng cọ. Khi âỉït mäüt hay hai pha ca mảch ạp, trãn rå le 2RU xút hiãûn ạp U
R
,
rå le khåíi âäüng v måí tiãúp âiãøm ca mçnh càõt ngưn thao tạc khi bo vãû. Khi âỉït 3
pha thiãút bë khäng trỉûc tiãúp phn ỉïng, tuy nhiãn mäüt säú loải bo vãû lục áúy cọ thãø khåíi
âäüng khäng âụng. Nhỉåüc âiãøm ny ca så âäư âỉåüc khàõc phủc nhåì näúi song song våïi
mäüt trong cạc cáưu chç hay pha ca ạptämạt tủ 3C tảo nãn sỉû khäng âäúi xỉïng trong
trỉåìng håüp ny â âãø rå le 2RU lm viãûc.
Thiãút bë âỉåüc sỉí dủng âãø nhanh chọng tạch bo vãû chäúng ngàõn mảch nhiãưu pha
trong mảng cọ dng chảm âáút låïn. Âãø âm bo sỉû lm viãûc ca bo vãû khi ngàõn mảch
N
(1,1)
(lục âọ U
0
≠ 0), mảch cün dáy ca rå le s bë håí ra do tiãúp âiãøm ca rå le dng
4RI näúi vo dng 3I
0
.
Så âäư âang xẹt khäng thêch håüp âäúi våïi bo vãû ca mảng cọ dng chảm âáút bẹ
(≤ 35 KV), vç bo vãû s bë tạch ra láu di khi chảm âáút mäüt pha khäng âỉåüc càõt tỉû
âäüng cọ km theo sỉû xút hiãûn ca U

0
låïn.
Vç váûy âäúi våïi bo vãû mảng cọ dng chảm âáút bẹ thỉåìng sỉí dủng så âäư hçnh II-
14 cọ bäü lc dỉåïi dảng BU trung gian 5 cün dáy. Khi chảm âáút, sỉïc tỉì âäüng do ạp U
0
ca c 3 pha b trỉì våïi sỉïc tỉì âäüng ngỉåüc hỉåïng ca cün dáy näúi vo ạp 3U
0
. Cạc
âiãûn tråí phủ trãn så âäư cáưn thiãút âãø hản chãú v âiãưu chènh dng trong cạc cün dáy ca
BU trung gian.
2. Thiãút bë so lãûch.
Thiãút bë so lãûch âỉåüc thỉûc hiãûn v sỉí dủng cho cạc BU cọ hai cün thỉï (thỉåìng
cọ âäúi våïi ạp ≥ 35KV) thỉåìng näúi hçnh sao v tam giạc håí. Tạc âäüng ca thiãút bë càn
cỉï vo viãûc so sạnh ạp ca hai cün thỉï bàòng cạch b trỉì tỉång häø cạc tỉì thäng trong 1
BU trung gian täøng håüp.
Mäüt trong cạc phỉång ạn ca thiãút bë nhỉ hçnh II-15 cạc pha cng tãn ca cạc
cün thỉï 1BU
1
v 1BU
2
âỉåüc so sạnh våïi nhau. Viãûc so sạnh âỉåüc thỉûc hiãûn trong mäüt
BU trung gian nhiãưu cün dáy 2BUG. Cạc cün dáy W
a1
v W
a2
; W
b1
v W
b2
; W

c1
v
W
c2
tỉång ỉïng âỉåüc cung cáúp bàòng cạc âiãûn ạp pha cng tãn a, b, c; khi lm viãûc bçnh
thỉåìng chụng tảo nãn cạc sỉïc tỉì âäüng F
1
v F
2
bàòng nhau v ngỉåüc hỉåïng. Vç váûy khi
mảch thỉï ca BU åí trảng thại hon ho thç tỉì thäng trong hai BUG vãư ngun tàõc l
bàòng khäng v rå le 3RU näúi vo cün dáy W s khäng tạc âäüng.
Khi phạt sinh khäng âäúi xỉïng trong mảng bo vãû (ngàõn mảch, chãú âäü khäng
ton pha) sỉû cán bàòng sỉïc tỉì âäüng váùn giỉỵ ngun v thiãút bë cng khäng tạc âäüng.
16
Phê V n Tụ à Trang 16
b
c
W
äư Ạn Täút Nghiãûp Â

Ngnh Hãû
thäúng iãûnÂ
Âãø thiãút bë chàõc chàõn lm viãûc âäúi våïi táút c cạc sỉû phạ hy cọ thãø cọ trong cạc
mảch thỉï, sỉïc tỉì âäüng cạc pha ca mäùi mäüt cün 1BU
1
v 1BU
2
v do âọ säú vng W
a

,
W
b
, W
c
âỉåüc chn khäng bàòng nhau (vê dủ nhỉ W
a
:W
b
:W
c
= 3:2:1). Vç váûy chàóng hản
nhỉ khi âäưng thåìi âỉït 3 pha ca cün 1BU
1
thç täøng sỉïc tỉì âäüng ca cạc cün W
a2
,
W
b2
, W
c2
s khạc khäng v 3RU khäng khåíi âäüng. Âiãưu ny cng xy ra trong trỉåìng
håüp âỉït mäüt hay hai pha ca mäüt cün dáy. Cạc âiãûn tråí phủ trãn så âäư cng cọ
nghéa nhỉ så âäư hçnh II-14.
Ỉu âiãøm ca thiãút bë so våïi hçnh II-13 l kiãøm tra âỉåüc táút c cạc trỉåìng håüp âỉït
v ngàõn mảch åí mảch thỉï kãø c dáy trung tênh v trong cün tam giạc håí, khäng phn
ỉïng (m khäng cáưn rå le phủ RI) våïi báút k sỉû khäng âäúi xỉïng no trong hãû thäúng
âỉåüc bo vãû. Nhỉåüc âiãøm ca så âäư l khäng khåíi âäüng khi sỉû phạ hy bë gáy nãn åí
mảch så cáúp (máút ạp så cáúp ca BU, v âỉït cạc pha ca nọ).
Hiãûn nay do cọ phỉïc tảp hån mäüt chụt êt nãn så âäư so lãûch thỉåìng chè sỉí dủng

cho cạc âäúi tỉåìng tỉång âäúi quan trng.
3. nh hỉåíng ca mảch dng âãún mảch ạp ca bo vãû.
Trong thỉûc tãú â xy ra tạc âäüng khäng âụng ca cạc bo vãû khi càõt BU vãư phêa
så cáúp trong quạ trçnh thao tạc chuøn mảch váûn hnh. Trong nhỉỵng trỉåìng håüp nhỉ
váûy bo vãû bë máút ạp giäúng nhỉ khi âỉït 3 pha âiãûn ạp tháúp. Tuy nhiãn thiãút bë theo hçnh
II-13 v II-15 lục âọ s khäng tạc âäüng.
Khi máút âiãûn ạp åí 3 pha s cọ thãø khåíi âäüng ngay c cạc rå le täøng tråí cọ hỉåïng
khäng cọ mämen quay khi U
R
= 0. Âiãưu ny âỉåüc gii thêch l do nh hỉåíng ca mảch
dng âãún cạc mảch ạp khi cạc mảch ạp ny âỉåüc âỉa vo cạc sỉïc âiãûn âäüng E = K.I
R
.
17
Phê V n Tụ à Trang 17
ZR
US
U1 = U2
Âãún BV
kIR
Tỉì BI
IR
Hçnh II- 16.Kh nàng tạc âäüng khäng âụng ca bo vãû khong cạch khi máút ạp trãn thanh gọp ca BU
äư Ạn Täút Nghiãûp Â

Ngnh Hãû
thäúng iãûnÂ
t lãû våïi dng ca âỉåìng dáy. Nãúu näúi BU vo hãû thäúng ca cạc thanh dáùn âo lỉåìng
(hçnh II-16) thç chụng s cọ ạp U
R

xạc âënh båíi sỉïc âiãûn âäüng K.I
R
, täøng tråí tỉång
âỉång cạc phủ ti ca mảch ạp v ạp råi trãn cạc täøng tråí ca cün thỉï mạy biãún âäøi
âiãûn khạng v ca cạc pháưn tỉí ca mảch rå le täøng tråí näúi näúi tiãúp våïi nọ. p ny cọ
thãø lm cho bo vãû tạc âäüng khäng âụng.
nh hỉåíng ca mảch dng âãún mảch ạp khi càõt ạp khi BU cọ thãø âỉåüc loải trỉì
nhåì sỉí dủng bäü pháûn khåíi âäüng theo dng (chỉï khäng phi ạp) thỉï tỉû nghëch, hồûc
phỉïc tảp hån l b âàûc biãût âäúi våïi thiãút bë ngàn ngỉìa tạc âäüng khäng âụng ca bo vãû
khi cọ dao âäüng.
IX. NH HỈÅÍNG CA QUẠ TRÇNH QUẠ ÂÄÜ ÂÃÚN SỈÛ LM VIÃÛC CA CẠC BO
VÃÛ TẠC ÂÄÜNG NHANH.
Khi ngàõn mảch trong hãû thäúng âiãûn diãùn ra quạ trçnh quạ âäü trong mảch så cáúp
chuøn qua cạc mạy biãún âäøi âo lỉåìng sang mảch thỉï ca bo vãû, cng nhỉ trong bn
thán cạc mảch thỉï do cạc âiãûn dung v âiãûn cm trong cạc mảch ny. Quạ trçnh ny
khäng nh hỉåíng âạng kãø âãún cạc bo vãû v rå le tạc âäüng cháûm vç nọ â këp tàõt dáưn
trong thåìi gian tạc âäüng ca chụng. Trong cạc bo vãû khong cạch hiãûn âải ngỉåìi ta sỉí
dủng cạc rå le tạc âäüng nhanh (täøng tråí, âënh hỉåïng cäng sút) cọ thåìi gian khåíi âäüng
0,02 ÷ 0,024 giáy. Cáúp thỉï nháút ca bo vãû cng cọ thãø cọ thåìi gian tạc âäüng ráút bẹ.
Trong nhỉỵng âiãưu kiãûn ny nh hỉåíng ca quạ trçnh quạ âäü tråí nãn âang kãø v cáưn
phi tênh âãún khi thỉûc hiãûn cạc rå le riãng biãût cng nhỉ cạc bo vãû.
Quạ trçnh quạ âäü trong mảch så cáúp âàûc biãût mảnh m trong nhỉỵng âỉåìng dáy
truưn ti di 400 ÷ 500 KV cọ âiãûn dung ngang v âäi khi âiãûn dung dc (khi b dc
bàòng âiãûn dung) låïn. Cạc quạ trçnh quạ âäü ny âỉåüc âàûc trỉng bàòng cạc thnh pháưn phi
chu k, cng nhỉ cạc sọng hi táưn säú cao v tháúp (do b dc). Cạc nghiãn cỉïu cho tháúy
ràòng viãûc chènh âënh khi cạc quạ trçnh quạ âäü ny âäúi våïi cạc bo vãû tạc âäüng nhanh
l cáưn thiãút. Mún váûy sỉí dủng cạc bäü lc âàûc biãût, cng nhỉ cạc mảch vng trong
mảch rå le nhàòm trỉåïc hãút âm bo sỉû lm viãûc âụng ca rå le trong qụa trçnh quạ âäü
do cạc âiãûn dung v âiãûn cm ca cạc mảch thỉï.
Bn thán cạc quạ trçnh quạ âäü, thỉï cáúp cọ nh hỉåíng âãún sỉû lm viãûc ca bo vãû

tạc âäüng nhanh trong mảng cọ hçnh dảng báút k. Âäưng thåìi cạc quạ trçnh gáy nãn do
thay âäøi âiãûn ạp cọ mäüt nghéa låïn. Âiãưu ny dỉåüc gii thêch l do âiãûn ạp dỉ U
Rdỉ
khi
ngàõn mảch quút âënh sỉû lm viãûc ca rå le cọ thãø cọ giạ trë bẹ gáưn bàòng khäng v gáy
nãn dng i
Ud
bẹ tỉång ỉïng trong mảch ạp ca rå le. Dng phi chu k quạ âäü i
UKCK
âỉåüc
xạc âënh båíi sỉû thay âäøi ạp tỉì U
lv
÷ U
dỉ
cọ thãø vỉåüt quạ giạ trë i
Udỉ
. Quạ trçnh gáy nãn
do thay âäøi dng êt quan trng hån vç khi ngàõn mảch trong mảch dng cọ dng sin hỉ
hng i
R
träüi hån vê dủ nhỉ rå le âënh hỉåïng cäng sút kiãøu cm ỉïng cọ räto hçnh trủ.khi
U
R
, I
R
hçnh sin 1 tè säú xạc láûp cọ M
qt
khäng âäøi theo thåìi gian. Trong quạ trçnh quạ âäü åí
thåìi âiãøm âáưu ca ngàõn mảch våïi U
Rdỉ

bẹ dng trong mảch ạp v tỉì thäng φ
U
âỉåüc xạc
18
Phê V n Tụ à Trang 18
iU
i
Hçnh II- 17 . Cạc giạ trë ca dng quạ âäü trong cạc cün dáy ca råle âënh hỉåïng cäng sút phn ỉïng khi ngàõn mảch trong mảng bo vãû
äư Ạn Täút Nghiãûp Â

Ngnh Hãû
thäúng iãûnÂ
âënh ch úu bàòng thnh pháưn phi chu k tàõt dáưn i
UKCK
v do váûy cọ dáúu khäng âäøi.
Dng ngàõn mảch trong cün dng i
R
v tỉì thäng φ
i
thay âäøi hçnh sin. Trë säú tỉïc thåìi
ca mämen:
M
qt
= K(i
U
dt
di
iK)
dt
di

i
dt
di
R
U
U
R
R
×≈−
.
Khi coi âảo hm ca dng phi chu k i
U
gáưn bàòng khäng. Nhỉ váûy råle trong
chãú âäü quạ âäü cọ mämem âäøi dáúu v cọ thãø lm cho tiãúp âiãøm khẹp ngàõn hản v bo
vãû tạc âäüng khäng âụng. Âiãưu âọ cọ thãø xy ra vê dủ nhỉ cạc råle täøng tråí cọ hỉåïng
lm viãûc m khäng cọ sỉû chènh âënh thêch ỉïng.

Trong quạ trçnh quạ âäü do cng ngun nhán cọ thãø khåíi âäüng khäng âụng cạc bo vãû
thỉûc hiãûn bàòng cạc âải lỉåüng âỉåüc chènh lỉu v cạc âải lỉåüng khạc. Vê dủ nhỉ sỉû lm
viãûc ca råle âënh hỉåïng cäng sút cọ så âäư nhảy pha âỉåüc xạc âënh bàòng hiãûu
RRRR
KIUKIU −−+
. Khi thnh pháưn phi chu k do sỉû thay âäøi ạp U
R
cọ ỉu thãú
hån, thç dng trong bäü pháûn âạp ỉïng ca råle trong trỉåìng håüp nọ âỉåüc xạc âënh bàòng
hai láưn âải lỉåüng nh nh hån - 2KI
R
s cọ dảng thay âäøi hçnh sin theo thåìi gian. Bäü
pháûn âạp ỉïng chênh l råle mäüt chiãưu cọ hỉåïng, khi dng l hçnh sin trong nọ s xút

hiãûn mämen âäøi dáúu cọ thãø lm råle tạc âäüng khäng âụng.
Hiãûn nay mäüt trong cạc biãûn phạp täút nháút âãø ngàn ngỉìa tạc âäüng khäng âụng
ca cạc råle tạc âäüng nhanh trong quạ trçnh quạ âäü l thay thãú âải lỉåüng phi chu k tàõt
dáưn bàòng âải lỉåüng dao âäüng våïi táưn säú gáưn bàòng âënh mỉïc. Phỉång phạp ny âỉåüc sỉí
dủng âảt kãút qu täút. Cáưn lỉu ràòng cạc biãûn phạp nhỉ váûy âãø chènh âënh khi quạ
trçnh quạ âäü trong bn thán mảch thỉï cáúp cng thêch håüp âãø chènh âënh råle v bo vãû
khi cạc quạ trçnh quạ âäü trong mảch så cáúp.
19
Phê V n Tụ à Trang 19
ọử Aẽn Tọỳt Nghióỷp

Ngaỡnh Hóỷ
thọỳng ióỷn
20
Phờ V n Tuù Trang 20