Đề tài: Phương pháp giải nhanh một số dạng bài tập hóa học phổ thông

Phơng pháp giải nhanh một số dạng bài tập hóa học
M U
I L DO CHN TI
Hoỏ hc l b mụn khoa hc quan trng trong nh trng ph
thụng. Mụn hoỏ hc cung cp cho hc sinh mt h thng kin thc ph
thụng, c bn v thit thc u tiờn v hoỏ hc, giỏo viờn b mụn hoỏ
hc cn hỡnh thnh cỏc em mt k nng c bn, ph thụng v thúi
quen hc tp v lm vic khoa hc lm nn tng cho vic giỏo dc xó
hi ch ngha, phỏt trin nng lc nhn thc, nng lc hnh ng. Cú
nhng phm cht cn thit nh cn thn, kiờn trỡ, trung thc, t m,
chớnh xỏc, yờu chõn lớ khoa hc, cú ý thc trỏch nhim vi bn thõn,
gia ỡnh, xó hi cú th ho hp vi mụi trng thiờn nhiờn, chun b
cho hc sinh lờn v i vo cuc sng lao ng.
Trong mụn hoỏ hc thỡ bi tp hoỏ hc cú mt vai trũ cc k quan
trng nú l ngun cung cp kin thc mi, vn dng kin thc lớ thuyt,
gii thớch cỏc hin tng cỏc quỏ trỡnh hoỏ hc, giỳp tớnh toỏn cỏc i
lng: Khi lng, th tớch, s mol Vic gii bi tp s giỳp hc sinh
c cng c kin thc lớ thuyt ó c hc vn dng linh hot kin
thc vo lm bi. gii c bi tp ũi hi hc sinh khụng ch nm
vng cỏc tớnh cht hoỏ hc ca cỏc n cht v hp cht ó hc, nm
vng cỏc cụng thc tớnh toỏn, bit cỏch tớnh theo phng trỡnh húa hc v
cụng thc hoỏ hc. i vi nhng bi tp n gin thỡ hc sinh thng i
theo mụ hỡnh n gin: Nh vit phng trỡnh hoỏ hc, da vo cỏc i
lng bi ra tớnh s mol ca mt cht sau ú theo phng trỡnh hoỏ
hc tớnh s mol ca cỏc cht cũn li t ú tớnh c cỏc i lng theo
yờu cu ca bi . Nhng i vi mt s dng bi tp thỡ nu hc sinh ch
ỏp dng theo phng phỏp thụng thng thỡ rt mt nhiu thi gian lm
bi hn na li trỡnh by di dũng v khú hiu.Qua ging dy tụi thy
rng phng phỏp gii nhanh cỏc bi toỏn l mt vn rt quan trng,
cn phi gii quyt c thỡ mi nõng cao c cht lng hc tp ca
Nguyễn Thành Đạt - THCS Chí Tân - Khoái Châu - Hng Yên

1
Phơng pháp giải nhanh một số dạng bài tập hóa học
hc sinh, c bit l hc sinh gii. Chớnh vỡ nhng lý do trờn m tụi ó
chn ti : Phng phỏp gii nhanh mt s dng bi tp húa hc
II- MC CH V NHIM V CA TI
1- Mc ớch:
- Nõng cao cht lng v hiu qu dy- hc hoỏ hc
- Giỳp cho hc sinh nm chc c phng phỏp lm nhanh mt s dng
bi tp dng t ú rốn k nng gii nhanh mt s dng bi tp húa hc
- Phỏt huy tớnh tớch cc v to hng thỳ cho hc sinh trong hc tp c
bit l trong gii bi tp hoỏ hc
- L ti liu rt cn thit cho vic ụn hc sinh gii khi 9 v giỳp giỏo
viờn h thng hoỏ c kin thc, phng phỏp dy hc.
2- Nhim v:
- Nờu c nhng c s lý lun v phng phỏp gii nhanh cỏc bi toỏn
hoỏ hc; nờu ra mt s phng phỏp c th v nguyờn tc ỏp dng cho
mi phng phỏp.
- Thc trng v trỡnh v iu kin hc tp ca hc sinh lp 9 c bit
l hc sinh trong i tuyn hc sinh gii lp 9 trc v sau khi vn dng
ti.
- T vic nghiờn cu vn dng ti, rỳt ra bi hc kinh nghim phỏt
trin thnh din rng, gúp phn nõng cao cht lng ging dy c bit l
vic bi dng hc sinh gii .
- Mt s bi tp minh ho
III PHNG PHP NGHIấN CU
- hon thnh tt ti ny tụi ó s tụi ó vn dng cỏc phng
phỏp nghiờn cu khoa hc nh:
- Phõn tớch lý thuyt, iu tra c bn, tng kt kinh nghim s phm v
s dng mt s phng phỏp thng kờ toỏn hc trong vic phõn tớch kt
qu thc nghim s phm v.v .

Nguyễn Thành Đạt - THCS Chí Tân - Khoái Châu - Hng Yên
2
Phơng pháp giải nhanh một số dạng bài tập hóa học
- Nghiờn cu k sỏch giỏo khoa lp 9 v cỏc sỏch nõng cao v
phng phỏp gii bi tp tham kho cỏc ti liu ó c biờn son v
phõn tớch h thng cỏc dng bi toỏn hoỏ hc theo ni dung ó ra.
- ỳc rỳt kinh nghim ca bn thõn trong quỏ trỡnh dy hc.
- Tham kho, hc hi kinh nghim ca mt s ng nghip .
- p dng ti vo chng trỡnh ging dy i vi hc sinh lp 9
i tr v ụn thi hc sinh gii
CHNG I : TNG QUAN
I- C s lớ lun.
Nh chỳng ta ó bit cỏc bi tp hoỏ hc rt phong phỳ v a dng.
Mi dng bi tp hoỏ hc u cú nguyờn tc riờng v cú phng phỏp gii
c trng riờng. Tuy nhiờn do vic phõn loi cỏc bi tp hoỏ hc ch mang
tớnh tng i, vỡ vy trong mi loi bi tp loi ny thng cha ng
mt vi yu t ca loi bi tp kia. iu ú gii thớch ti sao cú nhiu bi
toỏn hoỏ hc gii c bng nhiu cỏch gii khỏc nhau. gii c mt
bi toỏn khụng phi ch n thun l gii ra ỏp s m vic bit gii khộo
lộo, tit kim c thi gian m vn cho kt qu chớnh xỏc mi l iu
quan trng.
V nguyờn tc, mun gii nhanh v chớnh xỏc mt bi toỏn hoỏ hc thỡ
nht thit hc sinh phi hiu sõu sc ni dung v c im ca bi toỏn
ú, nm vng cỏc mi quan h gia cỏc lng cht cng nh tớnh cht
ca cỏc cht, vit ỳng cỏc phng trỡnh phn ng xy ra. Thc t cú rt
nhiu bi toỏn rt phc tp: cỏc d kin bi cho dng tng quỏt ,
hoc khụng rừ, hoc thiu nhiu d kin tng chng nh khụng bao
gi gii c. Mun gii chớnh xỏc v nhanh chúng cỏc bi toỏn loi ny
thỡ phi chn mt phng phỏp phự hp nht ( phng phỏp gii thụng
minh ).

Nguyễn Thành Đạt - THCS Chí Tân - Khoái Châu - Hng Yên
3
Phơng pháp giải nhanh một số dạng bài tập hóa học
Tụi ngh, giỏo viờn ging dy mụn húa hc c bit l giỏo viờn bi
dng hc sinh gii s khụng t c mc ớch nu khụng bit chn lc
nhng phng phỏp gii toỏn thụng minh, nờu ra c im ca phng
phỏp v nguyờn tc ỏp dng. Cỏc phng phỏp ny l cm nang giỳp hc
sinh bit tỡm hng gii d dng, hn ch ti a nhng sai lm trong quỏ
trỡnh gii bi tp, ng thi phỏt trin tỡm lc trớ tu cho hc sinh ( thụng
qua cỏc bi tp tng t mu v cỏc bi tp vt mu ).
Trong phm vi ca ti ny, tụi xin c mn phộp trỡnh by kinh
nghim bi dng mt s phng phỏp gii nhanh cỏc bi tp hoỏ hc.
Ni dung ti c sp xp theo 5 ch , mi ch cú nờu nguyờn
tc ỏp dng v cỏc vớ d minh ho. Sau õy l tờn mt s phng phỏp
gii bi tp hoỏ hc c th hin trong ti:
1. Phng phỏp t do chn lng cht.
2. Phng phỏp tng gim khi lng.
3. Phng phỏp ỏp dng nh lut bo ton nguyờn t, bo ton
khi lng.
4. Phng phỏp s hp thc.
5. Phng phỏp khi lng mol trung bỡnh.
II- Phõn tớch thc trng ca ti
1. Thc trng chung:
Khi chun b thc hin ti, nng lc gii cỏc bi toỏn hoỏ hc ca
hc sinh trng THCS Chớ Tõn cũn rt yu. Mc dự a s cỏc em u cú
sỏch tham kho thm chớ mt s em cú rt nhiu sỏch tham kho nhng
cỏc em li cha bit la chn mua cỏc loi sỏch phự hp , ch yu l s
dng cỏc sỏch Hc tt hoc Bi tp nõng cao . Vic Giỏo viờn m
rng kin thc cho hc sinh c bit l kin thc khú trong cỏc gi hc
cũn hn ch. Hc sinh thng rt lỳng tỳng khi phi gp cỏc bi tp phc

tp nh : cỏc dng cú d kin khụng c bn (tng quỏt), hoc cỏc bi tp
quỏ nhiu phn ng, hoc cỏc bi tp d kin cho khụng rừ
2- im mi ca ti
Nguyễn Thành Đạt - THCS Chí Tân - Khoái Châu - Hng Yên
4
Phơng pháp giải nhanh một số dạng bài tập hóa học
- Hc sinh nm c bn cht ca phn ng nờn cỏc em cm thy d
hiu, hiu sõu sc vn gii thớch c nguyờn nhõn dn n cỏc
trng hp ca bi toỏn
- Cú th ỏp dng cho nhiu i tng hc sinh khi cp 2: vi hc sinh
i tr, ỏp dng vi cỏc i tng hc sinh khỏ gii.
- Ti liu ny cú th dựng cho cỏc hc sinh khi trung hc ph thụng
hoc giỏo viờn cú th tham kho.
3- im hn ch ca ti
- ti khú ỏp dng vo vic ging dy trc tip trờn lp m ch yu ỏp
dng vo vic bi ph hc sinh ngoi gi hoc bi dng i tuyn hc
sinh gii.
- ti ch cp mt s phng phng phỏp gii nhanh c bn.
CHNG II : NI DUNG
I. PHNG PHP T CHN LNG CHT.
1- C s lớ thuyt.
- Vi cỏc bi toỏn bi cho cỏc lng cht di dng tng quỏt ( dng
t l mol, t l % theo th tớch, khi lng , hoc cỏc lng cht bi cho
u cú cha chung mt tham s : m (g), V(l), x(mol)) thỡ cỏc bi toỏn
ny s cú kt qu khụng ph thuc vo lng cht ó cho.
- Phng phỏp ti u nht l t chn mt lng cht c th theo hng
cú li cho vic tớnh toỏn, bin bi toỏn t phc tp tr nờn n gin. Sau
khi ó chn lng cht thớch hp thỡ bi toỏn tr thnh mt dng rt c
bn, vic gii toỏn lỳc ny s thun li hn rt nhiu.
Chỳ ý: Nu bi toỏn kho sỏt v % m ( hoc % V ) ca hn hp thỡ

nờn coi hn hp cú khi lng 100 gam ( Quy v 100 ). Trong cỏc phn
ng hoỏ hc thỡ thng chn s mol cht bng h s trong PTHH.
2 Vớ d :
* Vớ d 1 :
Nguyễn Thành Đạt - THCS Chí Tân - Khoái Châu - Hng Yên
5
Phơng pháp giải nhanh một số dạng bài tập hóa học
Cho m gam hn hp Na v Fe tỏc dng ht vi axớt HCl. Dung dch thu
c cho tỏc dng vi Ba(OH)
2
d ri lc ly kt ta tỏch ra , nung trong
khụng khớ n lng khụng i thu c cht rn nng m gam. Tớnh %
lng mi kim loi ban u ?
Gi ý HS
GV giỳp HS phỏt hin cõy l dng bi cho dng tng quỏt v
chỳ ý cỏc d kin : hn hp tỏc dng ht vi axit HCl, dung dch thu
c tỏc dng vi Ba(OH)
2
d, nung kt ta n lng khụng i
Gii
PTHH xy ra khi cho m gam hn hp Na v Fe tỏc dng vi HCl :
2Na + 2HCl

2NaCl + H
2
(1)
Fe + 2HCl

2FeCl
2

+ H
2
(2)
PTHH xy ra khi cho dung dch thu c tỏc dng vi Ba(OH)
2
d:
FeCl
2
+ Ba(OH)
2


Fe(OH)
2


+ BaCl
2
(3)
PTHH xy ra khi nung kt ta trong khụng khớ :
4Fe(OH)
2
+ O
2


2Fe
2
O
3

+ 4H
2
O (4)
Gi m = m
Fe +
m
Na
= 100gam
Theo bi
2 3 2 3
Fe O Fe O
100
m 100gam n 0,625mol
160
= = =
- Theo PTHH (4):
2 2 3
Fe( OH) Fe O
n 2.n 2.0,625 1,25mol= = =
- Theo PTHH (3):
2 2
FeCl Fe( OH)
n n 1,25mol= =
- Theo PTHH (2):
2
Fe FeCl Fe
n n 1,25mol m 1,25.56 70gam= = = =
- Vy: %Fe = 70%
% Na = 30%.
* Vớ d 2:

Ho tan mt lng oxit ca kim loi R vo trong dd H
2
SO
4
4,9% ( va
) thỡ thu c mt dung dch mui cú nng 5,87%. Xỏc nh CTPT
ca oxit kim loi.
Gi ý HS:
Nguyễn Thành Đạt - THCS Chí Tân - Khoái Châu - Hng Yên
6
Phơng pháp giải nhanh một số dạng bài tập hóa học
GV: Ch cho HS thy õy l trng hp lng cht cho dng tng
quỏt ( dng t l % ), vỡ vy bi ny cú th c t do chn lng cht.
HS : xut cỏch chn lng cht : chn
100
2 4
dd H SO
m gam
=
hoc gi s
cú 1 mol oxit ó tham gia phn ng.
Gii :
t cụng thc tng quỏt ca oxit l R
2
O
x
( x l hoỏ tr ca R )
Gi s ho tan 1 mol R
2
O

x

R
2
O
x
+ xH
2
SO
4
R
2
(SO
4
)
x
+ xH
2
O
1mol x(mol) 1mol
(2M
R
+ 16x) g 98x (g) (2M
R
+ 96x)g
Theo nh lut bo ton khi lng ta cú :
dd sau pử R R
.x
m ( M x) ( M x)g
,

= + + ì = +
98
2 16 100 2 2016
4 9

Phng trỡnh nng % ca dung dch mui l :
R
R
M x
% ,
M x
+
=
+
2 96
100 5 87
2 2016
suy ra ta cú M
R
= 12x
Vỡ x l hoỏ tr ca kim loi trong oxit baz nờn : 1 x 4
Bin lun:
x 1 2 3 4
M
R
12 24 36 48
Vy kim loi l Mg ; oxit kim loi l : MgO
* Vớ d 3 :
Cho a gam dung dch H
2

SO
4
loóng nng C% tỏc dng hon ton vi
hn hp 2 kim loi K v Fe ( Ly d so vi lng phn ng ). Sau phn
ng, khi lng khớ sinh ra l 0,04694 a (g). Tỡm giỏ tr C% ?
Gi ý HS :
GV : gi ý cho HS phỏt hin ra vỡ kim loi ly d nờn ton b lng axit
v nc trong dung dch u phn ng. Cỏc lng cht u cho di
Nguyễn Thành Đạt - THCS Chí Tân - Khoái Châu - Hng Yên
7
Phơng pháp giải nhanh một số dạng bài tập hóa học
dng tng quỏt ( cha chung tham s a ), vỡ vy bi toỏn s khụng ph
thuc vo lng a (gam ).
HS : Nờu cỏch chn lng cht : chn a = 100 gam.
Gii :
Gi s a = 100 g
2 4
2
2
( )
100 ( )
4,694( )
H SO
H O
H
m c gam
m c gam
m gam

=

=


=

Vỡ hn hp kim loi Fe, Na ly d nờn xy ra cỏc phn ng sau :
2K + H
2
SO
4


K
2
SO
4
+ H
2
(1)
Fe + H
2
SO
4


FeSO
4
+ H
2

(2)
2K
(d)
+ 2H
2
O

2KOH + H
2
(3)
Theo cỏc ptp (1),(2),(3) ta cú :
2 2 4 2
1 100 4,694
( )
2 18 2
C 1
+
98 2

H H SO H O
c
n n n

= + ì ì =

31 C = 760 C = 24,5
Vy nng dung dch H
2
SO
4

ó dựng l C% = 24,5%
3 . Bi tp ỏp dng.
Bi 1.
Hn hp gm NaCl, KCl (hn hp A) tan trong nc thnh dung dch.
Thờm AgNO
3
d vo dung dch ny thy tỏch ra mt lng kt ta bng
229.6% so vi A. Tỡm % mi cht trong A.
ỏp ỏn :
%NaCl 70,2%
%KCl 100% 70,2% 29,8%
=


= =

Bi 2.
Hn hp cha Fe, FeO, Fe
2
O
3
. Nu ho tan a gam hn hp bng HCl d
thỡ lng H
2
thoỏt ra bng 1% lng hn hp em thớ nghim. Nu kh a
gam hn hp bng H
2
núng, d thỡ thu c 1 lng nc bng 21,15%
lng hn hp em thớ nghim. Xỏc nh % mi cht trong hn hp.
Nguyễn Thành Đạt - THCS Chí Tân - Khoái Châu - Hng Yên

8
Phơng pháp giải nhanh một số dạng bài tập hóa học
ỏp ỏn :
2 3
%Fe 28%
%FeO 35,8%
%Fe O 36,2%
=


=


=

Bi 3.
Hn hp gm CaCO
3
ln Al
2
O
3
v Fe
2
O
3
trong ú Al
2
O
3

chim 10,2%,
Fe
2
O
3
chim 9,8%. Nung hn hp ny nhit cao thu c cht rn cú
lng bng 67% lng hn hp ban u. Tớnh % lng cht rn to ra.
ỏp ỏn :
2 3
2 3
10,2
%Al O .100% 15,22%
67
9,8
%Fe O .100% 14,62%
67
= =
= =
3
5
%CaCO .100% 7,4%
67
%CaO 62,6%
= =
=
II. PHNG PHP TNG GIM KHI LNG
1- C s lớ thuyt.
Nguyờn tc ca phng phỏp ny l da vo s tng hoc gim khi
lng trong quỏ trỡnh lm bin i cht ny thnh cht khỏc. V bn cht
phng phỏp ny da trờn c s ca nh lut bo ton khi lng, vỡ vy

trong nhiu ti liu dy hc hoỏ hc nhiu tỏc gi vớ phng phỏp ny v
phng phỏp bo ton khi lng nh anh em sinh ụi.
-Phng phỏp chung:
+) Tỡm tng ( hoc gim ) khi lng theo PTHH (
m

2
)
+) Tỡm tng ( hoc gim ) khi lng theo (
m
1
)
+) Suy lun tỡm s mol ca cỏc cht phn ng v cht sn phm,
hoc cú th tỡm nhanh s mol ca mt cht A theo cụng thc sau :
Nguyễn Thành Đạt - THCS Chí Tân - Khoái Châu - Hng Yên
9
Ph¬ng ph¸p gi¶i nhanh mét sè d¹ng bµi tËp hãa häc

A
độ tăng theo đề ( m )
n hệ số
độ tăng theo ptpư ( m )
∆
= ×
∆
1
2
Như vậy nếu biết độ tăng ( giảm ) khối lượng theo đề bài thì ta ln
tìm được số mol của các chất trong phản ứng ( và ngược lại ). Còn khối
lượng tăng ( giảm ) theo phương trình thì ln tìm được, kể cả các trường

hợp chưa biết CTHH của chất tham gia và chất sản phẩm.
2- Ví dụ :
* Ví dụ 1:
Hồ tan hồn tồn 28,4 gam một hỗn hợp gồm 2 muối cacbonat của 2
kim loại thuộc phân nhóm IIA ở 2 chu kỳ liên tiếp của bảng tuần hồn
trong dung dịch axit HCl, sau phản ứng thu được một dung dịch X và
6,72 lít khí Y ( đktc).
Cơ cạn dung dịch X thì thu được bao nhiêu gam muối khan.
Xác định 2 kim loại.
Gợi ý HS :
GV: Đây là bài tốn rất quen thuộc mà HS có thể giải bằng phương pháp
bảo tồn khối lượng hoặc phương pháp ghép ẩn số. Tuy nhiên muốn giải
nhanh chóng thì nên dùng phương pháp tăng giảm.
HS: Viết PTHH dạng tổng qt và tìm độ tăng khối lượng của muối theo
PTHH.
Giải:
Đặt cơng thức tổng qt cho hỗn hợp muối cacbonat là :
M
CO
3

(
M
là khối lượng mol trung bình của 2 kim loại nhóm IIA )
Phương trình phản ứng:
M
CO
3
+ 2HCl
→

M
Cl
2
+ H
2
O + CO
2
↑
1mol 1mol 1mol
⇔ (
M
+ 60)g (
M
+ 71)g
Ngun Thµnh §¹t - THCS ChÝ T©n - Kho¸i Ch©u - Hng Yªn
10
Phơng pháp giải nhanh một số dạng bài tập hóa học
Theo ptp : C 1mol mui cacbonat chuyn thnh 1mol mui clorua thỡ
khi lng mui tng lờn : 71 - 60 = 11 gam
Vy s mol CO
2
= s mol
M
CO
3
=
m , ,
,
,

= =
28 4 6 72
0 3
11 22 4
mol
Suy ra :
m , , , gam= ì + =11 0 3 28 4 31 7
Vy khi lng mui khan thu c l 31,7 gam
b)Khi lng mol trung bỡnh ca 2 mui cacbonat l :
,
, M =94,67 - 60 = 34,67
,
=
28 4
94 67
0 3
Hai kim loi nhúm IIA thuc 2 chu k liờn tip cú
M
= 34,67 nờn phi
l Mg(24) v Ca(40).
* Vớ d 2:
Th mt thanh kim loi Pb vo trong dung dch mui nitrat ca kim
loi hoỏ tr II, n khi lng Pb khụng i na thỡ ly ra khi dung dch,
thy khi lng ca nú gim 28,6 gam. Th tip thanh Fe nng 100g vo
phn dung dch cũn li. n khi lng Fe khụng i na thỡ ly kim loi
khi dung dch, lm khụ cõn nng 130,2 gam. Tỡm cụng thc ca mui
nitrat ban u.
Gi ý HS:
-Do lng kim loi 2 phn ng ó khụng i c na nờn R(NO
3

)
2

v Pb(NO
3
)
2
ó phn ng ht.Suy ra s mol Pb(NO
3
)
2
2 phn ng
bng nhau.
-Bi toỏn ny vn cú th gii c bng phng phỏp i s kt hp
vi ghộp n s.
Gii:
t cụng thc mui nitrat ban u l R(NO
3
)
2

Cỏc phng trỡnh phn ng:
R(NO
3
)
2
+ Pb

Pb(NO
3

)
2
+ R (1)
Pb(NO
3
)
2
+ Fe

Fe(NO
3
)
2
+ Pb (2)
T bi nhn thy : Lng mui 2 phn ng u ó phn ng ht
Nguyễn Thành Đạt - THCS Chí Tân - Khoái Châu - Hng Yên
11
Phơng pháp giải nhanh một số dạng bài tập hóa học
Theo (1): do khi lng kim loi gim 28,6 gam, nờn :
3 2
( )
2,86
207
(mol)
Pb NO
n
R
=

Theo (2): do khi lng kim loi tng 130,2 -100 =30,2 gam, nờn :

3 2
( )
3,02
207 56
= 0,2 (mol)
Pb NO
n
=

Suy ra ta cú :
28,6
207
= 0,2 R = 64 ( Cu )
R


Vy cụng thc phõn t ca mui nitrat : Cu(NO
3
)
2
3.Bi

tp ỏp dng.
Bi 1.
Ho tan 20gam hn hp hai mui cacbonat kim loi hoỏ tr 1 v 2 bng
dung dch HCl d thu c dung dch X v 4,48 lớt khớ ( ktc) tớnh khi
lng mui khan thu c dung dch X.
ỏp s :
M
(Mui khan)

= 20 + 2,2 = 22,2 (gam)
Bi 2.
Ngõm mt lỏ ng trong 20 ml dung dch AgNO
3
cho ti khi ng
khụng th tan thờm c na. Ly ng ra, ra nh v cõn thy lỏ ng
tng thờm 1,25 gam. Hóy xỏc nh nng mol ca dung dch AgNO
3
ó
dựng (gi s ton b lng bc gii phúng bỏm ht vo lỏ ng).
ỏp s :
M 3
0,02
C (AgNO ) 1M
0,02
= =
Bi 3.
Nhỳng mt thanh st nng 8 gam vo 500 ml dung dch CuSO
4
2M. Sau
mt thi gian ly lỏ st ra cõn li thy nng 8,8 gam. Xem th tớch dung
dch khụng thay i thỡ nng mol/lit ca CuSO
4
trong dung dch sau
phn ng l bao nhiờu?
Nguyễn Thành Đạt - THCS Chí Tân - Khoái Châu - Hng Yên
12
Phơng pháp giải nhanh một số dạng bài tập hóa học
ỏp s : C
M CuSO

4
=
5,0
9,0
= 1,8 M
III. PHNG PHP P DNG NH LUT BO TON
NGUYấN T , BO TON KHI LNG
1- C s lớ thuyt.
Trong cỏc phn ng hoỏ hc, tng s mol nguyờn t ca mt nguyờn
t hoc nhúm nguyờn t trc phn ng v sau phn ng luụn bng
nhau
í ngha ca phng phỏp :
Phng phỏp ny giỳp gii nhanh cỏc bi toỏn cú nhiu bin i hoỏ
hc phc tp hoc cỏc bi tp hn hp phc tp, chng hn : cỏc bi toỏn
xy ra phn ng gia cỏc hn hp mui, axit, baz
Vớ d : Phn ng trung ho hn hp axit vi hn hp baz c biu
din tng quỏt:
yR(OH)
x
+ xH
y
E

R
y
E
x
+ xyH
2
O

Theo PTP ta cú :
( (
2
OH H O
cuỷa axit) = n cuỷa bazụ) = n
H
n
Vỡ vy khi bit c s mol ca nhúm - OH thỡ tỡm c s mol H
trong axit , s mol H
2
O v ngc li.
2- Vớ d :
* Vớ d 1:
Cú 190 ml dung dch cha ng thi KOH v Ba(OH)
2
cú nng
tng ng l 3M v 4M. Tớnh th tớch dung dch Axit cha ng thi HCl
1,98M v H
2
SO
4
1,1M trung ho lng dung dch kim trờn.
Gi ý HS:
Cú th gii bi toỏn bng phng phỏp ghộp n s, tuy nhiờn phng
phỏp ny rt phc tp.Vỡ vy cn s dng phng phỏp tớnh theo nhúm
-OH v theo -H
Tỡm s mol ca KOH v Ba(OH)
2
, Suy ra s mol (OH);suy lun theo
PTHH tỡm s mol H ( ca axit ).

Nguyễn Thành Đạt - THCS Chí Tân - Khoái Châu - Hng Yên
13
Phơng pháp giải nhanh một số dạng bài tập hóa học
Gii:
Ta cú :
2
( )
4.190 3.190
0,76 0,57
1000 1000
KOH
mol ; n mol
Ba OH
n
= = = =

Suy ra :
2
( ) ( )
2. 2.0,76 0,57 2,09
KOH
+ n mol
OH Ba OH
n n

= = + =
Cỏc phng trỡnh phn ng:
KOH + HCl

KCl + H

2
O
2KOH + H
2
SO
4


K
2
SO
4
+ H
2
O
Ba(OH)
2
+ 2HCl

BaCl
2
+ 2H
2
O
Ba(OH)
2
+ H
2
SO
4

BaSO
4
+ 2H
2
O
Theo cỏc ptp :
( (
OH
cuỷa axit) = n cuỷa bazụ) = 2,09 mol
H
n
(1)
t V (l) l th tớch dung dch Axit

(
2 4
H SO HCl
cuỷa axit) = 2 n + n 2 1,1V+1,98V= 4,18V (mol)
H
n
ì = ì
(2)
T (1),(2) ta cú : 4,18 V = 2,09 V = 0,5 lớt
* Vớ d 2 :
Cú 1 lớt dung dch hn hp Na
2
CO
3

0,1M v (NH
4
)
2
CO
3
0,25M. Cho
vo dung dch ú 43 gam hn hp BaCl
2
v CaCl
2
, sau khi kt thỳc phn
ng thỡ thu c 39,7 gam kt ta A v dung dch B.
a.Chng minh hn hp mui clorua ó phn ng ht.
b.Tớnh % khi lng ca cỏc cht cú trong kt ta A.
Gi ý HS:
chng minh mui clorua phn ng ht ta phi chng minh hn hp
mui cacbonat cũn d. Tc l s mol gc CO
3
phn ng < s mol gc
CO
3
ban u.
Trong hn hp Na
2
CO
3
v (NH
4
)

2
CO
3
thỡ s mol CO
3
= tng s mol 2
mui ( vỡ 1 mol mi mui u cú 1 mol CO
3
)
Gii:
T cụng thc Na
2
CO
3
v (NH
4
)
2
CO
3

Nguyễn Thành Đạt - THCS Chí Tân - Khoái Châu - Hng Yên
14
Phơng pháp giải nhanh một số dạng bài tập hóa học

3
( 0,1 0,25
goỏc 2muoỏi
ban ủau) = 0,35 mol
CO

n n
= = +

t RCl
2
l cụng thc i din cho hn hp BaCl
2
v CaCl
2
. Ta cú cỏc
PTP :
Na
2
CO
3
+ RCl
2


2NaCl + RCO
3
(1)
(NH
4
)
2
CO
3
+ RCl
2

2NH
4
Cl + RCO
3
( 2)
T (1), (2) nhn thy :
C 1 mol mui clorua bin thnh RCO
3
thỡ khi lng gim 71 60 =11 g
Do ú :

3 2 3 4 2 3
( )
( 0,3
43-39,7
p.ửựng) mol
11
CO Na CO NH CO
n n n= + = =

< 0,35
Vy lng (CO
3
) cũn d nờn hn hp BaCl
2
v CaCl
2
ó phn ng ht.

Gi x, y l s mol ca BaCO
3
v CaCO
3
trong kt ta A, ta cú:
197 100 39,7
0,3 0,2
x=0,1
A
x y
x y y
+ =



+ = =


Vy :
3
0,1 197
% 100 49,62%
39,7
3
CaCO
%m =50,38%
BaCO
m
ì
= ì =

*Vớ d 3 :
m gam mt phoi bo st (rn A ) ngoi khụng khớ sau mt thi gian
thu c hn hp B cú khi lng 12 gam gm st v cỏc oxit ca st.
Cho B tỏc dng hon ton vi HNO
3
loóng thy gii phúng 2,24 lớt khớ
NO ( ktc).
a.Vit cỏc phng trỡnh phn ng cú th xy ra
b.Xỏc nh m.
Gi ý HS :
Ta cú th xỏc nh s phn ng:
Fe


3
x y
HNO
Fe O
Fe(dử)
+

Fe(NO
3
)
3
+ NO + H
2
O
s mol Fe trong mui = s mol Fe ( ban u )
s mol HNO

3
( p) = s mol NO + s mol N trong Fe(NO
3
)
3

Nguyễn Thành Đạt - THCS Chí Tân - Khoái Châu - Hng Yên
15
Phơng pháp giải nhanh một số dạng bài tập hóa học
Gii :
2Fe + O
2
2FeO (1)
4Fe + 3O
2
2Fe
2
O
3
(2)
3Fe + 2O
2
Fe
3
O
4
(3)
Rn B : FeO ; Fe
2
O

3
; Fe
3
O
4
; Fe
Fe + 4HNO
3
Fe(NO
3
)
3
+ NO + 2H
2
O (4)
3FeO + 10HNO
3
3Fe(NO
3
)
3
+ NO + 5H
2
O (5)
3Fe
3
O
4
+ 28HNO
3

9Fe(NO
3
)
3
+ NO + 14H
2
O (6)
Fe
2
O
3
+ 6HNO
3
2Fe(NO
3
)
3
+ 3H
2
O (7)
Nh vy : ton b lng st ó chuyn thnh lng mui Fe(NO
3
)
3

S mol ca Fe ( b ) = s mol mui Fe
3+
= a (mol)
T cỏc ptp : n
axit

= 3.n
mui
+ n
NO
= 3a + 0,1 =
2
H O
2.n
b. Theo nh lut BTKL ta cú :
(3a + 0,1).63 = 242a + 0,1ì 30 + (1,5a + 0,05 )ì 18
Gii ra c : a = 0,18 mol m = 10,08 gam
3. Bi tp ỏp dng .
Bi 1 :
Cho 7,8 gam hn hp kim loi Al v Mg tỏc dng vi HCl thu c
8,96 lớt H
2
( ktc). Hi khi cụ cn dung dch thu c bao nhiờu gam
mui khan.
ỏp ỏn :
m
mui khan
= 36,2 gam
Bi 2 :
Ho tan hon ton 3,22g hn hp X gm Fe, Mg v Zn bng mt lng
va dung dch H
2
SO
4
loóng, thu c 1,344 lit hiro ( ktc) v dung
dch cha m gam mui. Tớnh m?

ỏp ỏn :
m = 8,98 gam
Bi 3 :
Nguyễn Thành Đạt - THCS Chí Tân - Khoái Châu - Hng Yên
16
Phơng pháp giải nhanh một số dạng bài tập hóa học
Kh 3,48 g mt oxit ca kim loi M cn dựng 1,344 lớt H
2
. Ton b
lng kim loi thu c cho tỏc dng vi HCL d thu c 1,008 lớt H
2
(ktc). Xỏc nh kim loi M v oxit ca nú ?
ỏp ỏn :
Kim loi : Fe
Oxit : Fe
3
O
4
IV. PHNG PHP S HP THC
1- C s lớ thuyt.
õy l phng phỏp c vn dng ch yu cho vic gii cỏc bi toỏn
cha nhiu PTP ni tip nhau ( quan h bi cỏc cht trung gian ).
Ngoi ra phng phỏp ny vn c s dng rt hiu qu trong cỏc
trng hp bi toỏn cú nhiu PTP din ra song song ( khụng cú cht
trung gian ) nu bit t l v lng ca cỏc cht 2 phn ng khỏc nhau.
Phng phỏp chung:
+) Nu cỏc phn ng ni tip nhau thỡ lp mt s hp thc chuyn
hoỏ gia cỏc cht cho v cht hi.
+) Nu cỏc phn ng song song m bit c t s mol ca 2 cht 2
phn ng khỏc nhau thỡ cú th nhp 2 PTP thnh mt PTP, lỳc ny

vic tớnh toỏn s nhanh v n gin.
Chỳ ý : Khi nhp cỏc phng trỡnh phn ng thnh mt phng trỡnh
phn ng thỡ phi chn h s ca cỏc cht phự hp vi t l mol ó ch
2- Vớ d :
* Vớ d 1:
Sc 0,672 lớt khớ CO
2
( ktc)

vo trong V (lớt) dung dch Ca(OH)
2
0,015M
n khi phn ng hon ton thỡ thu c 1 mui khụng tan v 1 mui tan
cú t l mol 2 : 1.
Tỡm V.
Gi ý HS:
Nguyễn Thành Đạt - THCS Chí Tân - Khoái Châu - Hng Yên
17
Phơng pháp giải nhanh một số dạng bài tập hóa học
Cú th dựng phng phỏp i s ( t s mol mui tan v mui KT ln
lt l x mol, 2x mol )
Ta cú th gii nhanh bi toỏn bng cỏch nhp 2 phn ng thnh 1 phn
ng theo t l mol ca mui l 2: 1
Gii:
0,03
2
0,672
Soỏ mol cuỷa CO = mol
22,4
=

Cỏc phng trỡnh phn ng xy ra: :
CO
2
+ Ca(OH)
2


CaCO
3
+ H
2
O (1) ì 2
2CO
2
+ Ca(OH)
2


Ca(HCO
3
)
2
(2)
Vỡ t l mol CaCO
3
: Ca(HCO
3
)
2
= 2 : 1 nờn ta cú phng trỡnh phn ng

chung:
4CO
2
+ 3Ca(OH)
2


2CaCO
3
+ Ca(HCO
3
)
2
+ 2H
2
O
4mol 3mol
0,03 mol 0,0225 mol
Vy th tớch ca dung dch Ca(OH)
2
0,015 M ó dựng l :

0,0225
1,5
0,015
M
n
V
C
= = =

lớt
Chỳ ý : Nu 0,672 lớt khớ l ca hn hp CO
2
v SO
2
thỡ t cụng
thc chung ca 2 oxit l RO
2
v bi toỏn vn c gii nhanh chúng v
n gin.
Vớ d 2:
Ho tan hon ton 10,8 gam kim loi Al vo trong dung dch HNO
3
thỡ
sau phn ng thu c mt dung dch X v hn hp khớ Y gm 2 khớ NO
v N
2
O cú t khi i vi khớ Hiro bng 19,2. Tớnh th tớch ca mi khớ
trong hn hp Y ( ktc).
Gi ý HS:
T d kin :
2
/
M
hh
Y H
d


t l s mol ca 2 khớ ( bng phng

phỏp i s hoc theo phng phỏp ng chộo)
Nguyễn Thành Đạt - THCS Chí Tân - Khoái Châu - Hng Yên
18
Phơng pháp giải nhanh một số dạng bài tập hóa học
Bit c t s mol ca 2 khớ ta cú th xỏc nhp 2 phn ng thnh mt
phn ng
T PTP : Bit s mol Al

s mol ca cỏc cht khớ.
Gii:
Vỡ
2
/
19,2 2 38,4 = 19,2 M gam/mol
hh
Y H
d
= ì =

Ta cú s ng chộo:
Khớ 1(NO): n
1
30 5,6
38,4
Khớ 2(N
2
O): n
2
44 8,4
Suy ra ta cú :

1
2
5,6 2
8,4 3
n
n
= =
Cỏc phng trỡnh phn ng :
Al + 4HNO
3

Al(NO
3
)
3
+ NO + 2H
2
O (1) ì 2
8Al + 30HNO
3

8Al(NO
3
)
3
+ 3N
2
O + 15H
2
O (2)

Vỡ t l mol NO : N
2
O = 2 : 3 nờn tng hp (1) v (2)ta cú ptp:
10Al + 38HNO
3


10 Al(NO
3
)
3
+ 2NO + 3N
2
O + 19H
2
O (3)
Theo phng trỡnh (3) ta cú :
1 1 10,8
0,08
5 5 27
mol
NO Al
n n
= ì = ì =
V
NO
= 0,08 ì 22,4 = 1,792 lớt ;
suy ra :
2
3

1,792 2,688
2
lớt
N O
V
= ì =
3- Bi tp ỏp dng.
Bi 1:
t chỏy hon ton 12 g Mg trong khụng khớ c cht rn A. Cho A
phn ng ht vi dung dch HCl thu c m gam mui. Tỡm m ?
Nguyễn Thành Đạt - THCS Chí Tân - Khoái Châu - Hng Yên
19
Phơng pháp giải nhanh một số dạng bài tập hóa học
ỏp s :
m = 59,5 gam
Bi 2 :
Trn mt dung dch cú ho tan 0,2 mol CuCl
2
vi mt dung dch cú ho
tan 20g NaOH. Lc hn hp cỏc cht sau phn ng, c kt ta v nc
lc. Nung kt ta n lng khụng i.
a. Vit cỏc PTHH.
b. Tớnh khi lng cht rn thu c sau khi nung.
ỏp s :
m
CuO
=16 gam
V. PHNG PHP KHI LNG MOL TRUNG BèNH
1- C s lớ thuyt.
Nguyờn tc ca phng phỏp ny l da vo vic tớnh khi lng mol

trung bỡnh ca mt hn hp. Khi lng mol trung bỡnh ca hn hp
c xỏc nh theo cụng thc:
hh
hh
m
n M n M
M
n n n
+ +
= =
+ +


1 1 2 2
1 2

+) i vi hn hp khớ thỡ cú th thay cỏc s mol n
1
,n
2
bng th tớch
hoc % th tớch.
+) Nu hn hp ch cú 2 cht khớ , vi x% l % th tớch ca khớ th nht
thỡ :
x%.M ( x%).M
M
%
+
=
1 2

100
100
+) Giỏ tr ca
M
nm trong khong : M
1
<
M
< M
2
( gi s M
1
< M
2
)
õy l phng phỏp cho phộp gii nhanh chúng nhiu bi toỏn hoỏ
hc phc tp. Phng phỏp ny cú th mnh khi gii cỏc bi tp xỏc nh
2 kim loi cựng mt phõn nhúm chớnh v thuc 2 chu k liờn tip trong
Nguyễn Thành Đạt - THCS Chí Tân - Khoái Châu - Hng Yên
20
Phơng pháp giải nhanh một số dạng bài tập hóa học
bng tun hon cỏc nguyờn t hoỏ hc, hoc xỏc nh cụng thc phõn t
ca cỏc hp cht hu c ng ng liờn tip. Ngoi ra phng phỏp ny
cng c s dng rt hiu qu khi gii cỏc bi toỏn xỏc nh thnh phn
% ca mt hn hp.
Phng phỏp chung :
+) Cn c cỏc d kin cho tớnh
M
ca hn hp.
+) T khi lng mol trung bỡnh cú th tỡm c gii hn khi lng

mol ca cỏc nguyờn t cn tỡm ( i vi bi toỏn tỡm CTHH ), hoc gii
hn ca mt lng cht.
+) T khi lng mol trung bỡnh cng c th tỡm c thnh phn %
ca cỏc cht trong hn hp.
+) Nu hn hp gm 2 cht cú cu to v tớnh cht hoỏ tng t nhau
( 2 kim loi cựng phõn nhúm chớnh, hoc 2 hp cht vụ c cú cựng cụng
thc tng quỏt, cỏc hp cht hu c ng ng ) thỡ cú th t mt
cụng thc i din cho hn hp. Cỏc i lng tỡm c ca cht i din
l cỏc giỏ tr ca hn hp (m
hh
; n
hh
;
M
hh
).
1. Vớ d:
Vớ d 1:
Hn hp X gm hai kim loi kim A v B thuc hai chu k liờn tip
nhau trong bng tun hon cỏc nguyờn t hoỏ hc. Chia m ( gam ) hn
hp X lm 2 phn bng nhau:
Phn 1 : Ho tan vo dung dch HCl d thu c mt dung dch Y. Cụ
cn Y c 23,675 gam mui khan.
Phn 2: t chỏy hon ton thỡ phi dựng ht 1,96 lớt khớ O
2
( ktc).
Xỏc nh hai kim loi A,B
Xỏc nh % khi lng ca cỏc kim loi trong hn hp X.
Gi ý HS:
Hai kim loi cú hoỏ tr v tớnh cht tng t nờn n gin cú th

t mt ký hiu i din cho hn hp 2 kim loi. Vit PTHH, T s
mol O
2
v khi lng mui khan ta tớnh toỏn tỡm giỏ tr
M
hh
.
Nguyễn Thành Đạt - THCS Chí Tân - Khoái Châu - Hng Yên
21
Phơng pháp giải nhanh một số dạng bài tập hóa học
Gii:
Xỏc nh kim loi A,B
t
M
l kim loi i din cho hn hp hai kim loi kim A,B
Gi a l s mol ca hn hp mi phn
Phng trỡnh hoỏ hc:
2
M
+ 2HCl

2
M
Cl + H
2
(1)
a a
4
M
+ O

2

2
M
2
O (2)
a
4
a
T (1),(2) ta cú h phng trỡnh:
( 35,5) 23,675
1,96
0,0875
32,14
4 22,4
a=0,35

M a
a
M

+ ì =




= =
=

Hai kim loi kim liờn tip cú
M
= 32,14 thoó món l Na (23) v K(39)
Xỏc nh % khi lng ca hn hp X
gi x l s mol ca K

s mol Na l ( 0,35 x ) mol
p dng cụng thc tớnh khi lng mol trung bỡnh ta cú:
39 (0,35 ).23
32,14 0,2
0,35

x x
x
+
= =
Vy n
K
= 0,2 mol v n
Na
= 0,35 - 0,2 = 0,15 mol
0,2 39
% 100% 69,33% 30,67%
0,2 39 0,15 23
Na
Suy ra: %m
K
m

ì
= ì = =
ì + ì
Vớ d 2 :
Mt hn hp khớ A gm : N
2
, H
2
, NH
3
cú t khi hi i vi O
2
bng
0,425. Bit s mol H
2
trong hn hp gp 3 ln s mol N
2
trong hn hp.
Tớnh thnh phn % theo th tớch v theo khi lng cu hn hp khớ A.
Gi ý HS:
i vi mt hn hp khớ thỡ % th tớch bng % s mol
GV to c hi cho HS phỏt hin ra ý ngha ca cỏc mi quan h trong
bi : T t khi hi ca hn hp ta cú th tớnh c gỡ ? T quan h s
Nguyễn Thành Đạt - THCS Chí Tân - Khoái Châu - Hng Yên
22
Phơng pháp giải nhanh một số dạng bài tập hóa học
mol H
2
v s mol N
2

cú th gii quyt c iu gỡ ? T ú xỏc nh cỏc
bc gii bng phng phỏp i s.
Gii:
Gi s cú 1mol hn hp khớ A gm : x mol N
2
, 3x mol H
2
v (1- 4x)
mol NH
3
Theo bi ta cú :
M
hh
= 28x + 2.3x + 17 ( 1 4x ) = 32.0,425 = 13,6 (1)
Gii phng trỡnh (1) c : x = 0,1 mol
Thnh phn % theo th tớch ca hn hp khớ A l:
2
0,1
% 100 10%
1
N
V
= ì =
Vỡ t l th tớch ca cỏc khớ bng t l sụ mol ca chỳng, nờn :
2
% 3.10 30%
H
V
= =

3
% 100% (10% 30%) 60%
NH
V
= + =
Thnh phn % theo khi lng ca hn hp khớ A l:
2
0,1 28
% 100 20,59%
13,6
N
m
ì
= ì =
2
(3 0,1) 2
% 100 4,41%
13,6
H
m
ì ì
= ì =

3
% 100% (20,59 4,41) 75%
NH
m
= + =
Chỳ ý : Cú th t x % l % th tớch ca N
2

ri dựng cụng thc (1) vi
tng % l 100 %
3. Bi tp ỏp dng.
Bi 1:
Ho tan 4,88g hn hp A gm MgO v FeO trong 200ml dung dch
H
2
SO
4
0,45M(loóng) thỡ phn ng va , thu c dung dch B.
a/ Tớnh khi lng mi oxit cú trong hn hp A.
b/ tỏc dng va vi 2 mui trong dung dch B cn dựng V(lit) dung
dch NaOH 0,2M, thu c kt ta gm 2 hirụxit kim loi. Lc ly kt
ta, em nung trong khụng khớ n khi lng khụng i thu c m
gam cht rn khan(phn ng hon ton). Tớnh V v m.
Nguyễn Thành Đạt - THCS Chí Tân - Khoái Châu - Hng Yên
23
Phơng pháp giải nhanh một số dạng bài tập hóa học
ỏp s:
a/ m
MgO
= 2g v m
FeO
= 2,88g
b/ V
dd NaOH 0,2M
= 0,9 lit v m
rn
= 5,2g
Bi 2:

ho tan 9,6g mt hn hp ng mol (cựng s mol) ca 2 oxit kim
loi cú hoỏ tr II cn 14,6g axit HCl. Xỏc nh cụng thc ca 2 oxit trờn.
Bit kim loi hoỏ tr II cú th l Be, Mg, Ca, Fe, Zn, Ba.
ỏp s: MgO v CaO
Bi 3:
Kh 9,6g mt hn hp gm Fe
2
O
3
v FeO bng H
2
nhit cao,
ngi ta thu c Fe v 2,88g H
2
O.
a/ Vit cỏc PTHH xy ra.
b/ Xỏc nh thnh phn % ca 2 oxit trong hn hp.
c/ Tớnh th tớch H
2
(ktc) cn dựng kh ht lng oxit trờn.
ỏp s:
b/ % Fe
2
O
3
= 57,14% v % FeO = 42,86%
c/ V
H
2
= 3,584 lit

CHNG III: THC NGHIM S PHM
Sau khi hon thnh ti Phng phỏp gii nhanh mt s dng bi
tp húa hc tụi ó ỏp dng ngay vi hc sinh Trng THCS Chớ Tõn
ni tụi ang cụng tỏc.
Trong nm hc 2009 2010 tụi ó trin khai lý thuyt dng bi tp trong
cỏc tit luyn tp, ngoi khoỏ c bit trong thi gian ụn thi hc sinh gii
tụi ó kt hp gia dy lý thuyt v bi tp, kt qu thu c rt kh
quan. Cỏc em khụng cũn lỳng tỳng khi gii cỏc dng bi tp ny m cũn
rt hng thỳ. Qua bi kim tra kho sỏt ca lp 9A v lp 9B trong nm
hc 2009 2010 cho thy :
Nguyễn Thành Đạt - THCS Chí Tân - Khoái Châu - Hng Yên
24
Phơng pháp giải nhanh một số dạng bài tập hóa học
Kt qu kim tra t 1:( Cha ỏp dng ti )
Lp S s
im gii im khỏ im TB im yu
SL % SL % SL % SL %
9A 38 3 7,89 9 23,69 22 57,89 4 10,53
9B 39 2 5,13 12 30,77 21 53,85 4 10,25
Kt qu kim tra t 2: (ó ỏp dng ti vo lp 9A )
Lp S s
im gii im khỏ im TB im yu
SL % SL % SL % SL %
9A 38 14 36,85 19 50 5 13,15 0 0
9B 39 3 7,69 10 25,65 23 58,97 3 7,69
t 2 lp 9A cú c kt qu nõng lờn rừ rt l do hc sinh ó hiu
thu ỏo vn nhng gúc khỏc nhau ca phng phỏp gii nhanh
bi tp húa hc. c bit l hc sinh ó hỡnh thnh c k nng gii
bi tp, bit phõn tớch bi toỏn. Tuy nhiờn vic ỏp dng tng ni dung ca
ti tu thuc vo i tng hc sinh. i vi cỏc lp i tr tụi ch rốn

luyn cho cỏc em phng phỏp lm nhanh cỏc bi n gin. i vi i
tuyn hc sinh gii thỡ phi khc sõu giỳp hc sinh hiu c bn cht
ca phn ng, thng l i t bi tp tng quỏt sau ú mi a ra cỏc
dng bi tp t d n khú giỳp hc sinh hỡnh thnh k nng mt cỏch d
dng.
* IU KIN P DNG.
- ỏp dng c ti ny vo cụng vic ging dy Giỏo viờn
phi thng xuyờn trau ri kin thc nõng cao k nng gii toỏn c bit
phi nm chc bn cht ca phn ng húa hc v hiu sõu sc cỏc
phng phỏp tớnh toỏn húa hc.
- H thng hoỏ kin thc. H thng bi tp phi t d n khú, t
n gin n phc tp.
- i vi hc sinh phi nm chc kin thc cú kh nng phõn tớch
t nhng bi tp n gin m rng ra cỏc bi tp khú hn.
- Khụng ngng hc hi, hc thy, hc bn, hc sỏch v.
Nguyễn Thành Đạt - THCS Chí Tân - Khoái Châu - Hng Yên
25