Vấn đề tổ chức thực tiễn của cán bộ cấp huyện ở điện biên hiện nay

LUẬN VĂN:
Vấn đề tổ chức thực tiễn của cán bộ
cấp huyện ở Điện Biên hiện nay









Mở đầu

1. Tính cấp thiết của đề tài
Để sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước thắng lợi, cần phải tổ chức
thực hiện những mục tiêu mà các nghị quyết của Đảng đã đề ra. Nghĩa là phải hiện thực
hóa những yêu cầu, nhiệm vụ, mục tiêu mà sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đang
đòi hỏi. Muốn vậy, phải nâng cao hơn nữa hiệu quả, năng lực tổ chức thực tiễn của đội
ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý nói chung và cấp huyện nói riêng. Đây là vấn đề quyết định
đến sự thành bại của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong giai đoạn
hiện nay. Vấn đề đặt ra là có nâng cao được hiệu quả và năng lực tổ chức thực tiễn cho
đội ngũ cán bộ thì mới có thể hiện thực hóa được chủ trương, đường lối, chính sách của
Đảng; pháp luật của Nhà nước vào trong đời sống xã hội.
Hơn nữa, thông qua quá trình tổ chức thực hiện chủ trương chính sách, nghị
quyết của Đảng; pháp luật của Nhà nước vào trong cuộc sống, sẽ không ngừng nâng cao

năng lực lãnh đạo, quản lý cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý nói chung và cán bộ cấp
huyện nói riêng.
Vấn đề nâng cao hiệu quả tổ chức thực tiễn không chỉ quan trọng đối với cán bộ
lãnh đạo, quản lý cấp tỉnh, Trung ương mà còn đối với cán bộ lãnh đạo, quản lý ở cấp huyện
nhất là cấp huyện miền núi. Bởi vì, đối với miền núi, cấp huyện có vị trí chiến lược hết sức
quan trọng trong quá trình tổ chức, triển khai thực hiện các chủ trương đường lối, nghị quyết
của Đảng và pháp luật của Nhà nước vào trong đời sống ở cơ sở. Vì cơ sở là mắt khâu cuối
cùng để kết nối chủ trương, đường lối, chính sách, nghị quyết của Đảng và pháp luật của
Nhà nước thành một chỉnh thể hoàn chỉnh cho sự phát triển. Đồng thời, cơ sở còn là cấp để
kiểm nghiệm tính phù hợp hay chưa phù hợp của các chủ trương, đường lối của Đảng, chính
sách pháp luật của Nhà nước. Đối với miền núi phía Bắc nói chung, vai trò của cấp huyện vô
cùng quan trọng trong việc lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện chiến lược phát triển kinh tế -
xã hội.

Nhận thức rõ tầm quan trọng của đội ngũ cán bộ cấp huyện, cũng như việc phát
huy hiệu quả tổ chức thực tiễn cho đội ngũ cán bộ cấp huyện nói chung và cán bộ huyện
ở Điện Biên nói riêng là vấn đề có ý nghĩa thời sự và rất cấp thiết. Bởi lẽ, đối với các tỉnh
miền núi Tây Bắc nói chung, Điện Biên nói riêng, đội ngũ cán bộ cấp cơ sở còn rất thiếu
và yếu. Cho nên cấp huyện vẫn là cấp tiến hành thực hiện các chủ trương, chính sách của
Đảng và Nhà nước.
Đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện ở Điện Biên trong những năm qua đã và đang
góp phần to lớn vào sự phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội
của tỉnh, đặc biệt là trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực tiễn các chủ trương,
đường lối, nghị quyết của Đảng; pháp luật của Nhà nước vào trong cuộc sống.
Điện Biên là một tỉnh mới được chia tách từ tỉnh Lai Châu (cũ). Do đó, mọi mặt
kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội có nhiều biến động. Đồng thời, với việc thành lập một
số huyện mới, tỉnh mới tái lập đang đặt ra nhiều vấn đề. Để ổn định và phát triển kinh tế -
xã hội, thì vai trò của đội ngũ cán bộ chủ chốt của Điện Biên nói chung và cán bộ cấp
huyện nói riêng là hết sức to lớn trong việc tổ chức thực hiện có hiệu quả các chủ trương
đường lối, chính sách, nghị quyết của Đảng, pháp luật của Nhà nước vào phát triển kinh

tế - xã hội của tỉnh. Tuy nhiên, việc tổ chức thực tiễn và hiệu quả của nó còn chưa ngang
tầm với yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, đặc biệt là sự
nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn của tỉnh với tất cả vì mục
tiêu: Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. Xuất phát từ thực tiễn
đó, tác giả lựa chọn: " Vấn đề tổ chức thực tiễn của cán bộ cấp huyện ở Điện Biên hiện
nay ", làm đề tài nghiên cứu cho luận văn của mình.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
- Những vấn đề về hoạt động thực tiễn và tổ chức thực tiễn đã được nhiều tác giả
trong nước và ngoài nước nghiên cứu từ nhiều góc độ khác nhau; cụ thể là:
+ C.D. Vi-si-an-ni với tác phẩm: Lãnh đạo quản lý, Nxb Thông tin Văn hóa,
1980.

+ Giáo sư Nguyễn Đức Bình với tác phẩm: Mấy vấn đề về tổ chức thực tiễn, Nxb
Sự thật, Hà Nội, 1983.
+ PGS.TS Nguyễn Hải Khoát với bài: Năng lực tổ chức thực tiễn và việc rèn
luyện năng lực tổ chức, Tạp chí Cộng sản, số 4, 1983.
+ V.G.Apha-na-xép: Lao động của Người quản lý lãnh đạo, Nxb Thông tin Văn hóa,
1991.
+ PGS.TS Hồ Văn Vĩnh với bài: Nâng cao trình độ năng lực quản lý của cán bộ
chủ chốt hiện nay, Tạp chí Lý luận, số 1, 1994.
+ TS. Trần Văn Phòng với bài: Nâng cao năng lực tổng kết thực
tiễn của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp tỉnh, Tạp chí Lý luận chính, số 3, 2002.
- Đặc biệt là tác giả: Phạm Văn Hai với luận văn thạc sĩ: Nâng cao năng lực tổ
chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp cơ sở (qua thực tế Long An), 1997 và tác
giả Phạm Văn Liên với luận văn thạc sĩ: Vấn đề tổ chức thực tiễn của cán bộ lãnh đạo
chủ chốt cấp cơ sở ở Ninh Thuận hiện nay (năm 2002). Các tác giả trên đã đề cập đến
nhiều vấn đề tổ chức thực tiễn và nâng cao năng lực tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ
chủ chốt cấp cơ sở ở Long An và Ninh Thuận một cách tương đối có hệ thống và mang
tính thực tiễn cao. Tuy nhiên, các công trình này chỉ giới hạn ở cán bộ cấp cơ sở ở tỉnh
Long An và Ninh Thuận.

Việc vận dụng lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và quan
điểm của Đảng ta vào tìm hiểu những vấn đề nâng cao hiệu quả tổ chức thực tiễn của đội ngũ
cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện ở Điện Biên trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại
hóa vẫn là vấn đề cần thiết. Vì vậy, tác giả chọn đề tài này để nghiên cứu với mong muốn
góp phần nhỏ bé của mình vào sự nghiệp xây dựng, phát triển kinh tế - xã hội Điện Biên.
3. Mục đích, nhiệm vụ, phạm vi nghiên cứu
- Mục đích của luận văn

Trên cơ sở phân tích thực trạng tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ cấp huyện ở
Điện Biên, đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm từng bước nâng cao hiệu quả tổ chức
thực tiễn của đội ngũ cán bộ này.
- Nhiệm vụ của luận văn
+ Làm rõ vai trò của tổ chức thực tiễn trong hoạt động lãnh đạo, quản lý của đội ngũ
cán bộ cấp huyện nói chung, cấp huyện ở Điện Biên nói riêng.
+ Phân tích thực trạng tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ cấp huyện ở Điện
Biên cũng như nguyên nhân của thực trạng ấy.
+ Đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao hiệu quả tổ chức thực tiễn
của đội ngũ cán bộ cấp huyện ở Điện Biên.
- Phạm vi nghiên cứu
+ Luận văn không nghiên cứu tất cả những đối tượng cán bộ nói chung, mà chỉ
tập trung vào khảo sát, nghiên cứu đội ngũ cán bộ cấp huyện ở Điện Biên.
+ Từ việc xác định phạm vi và đối tượng nghiên cứu như vậy, nên luận văn
không nghiên cứu đối tượng cán bộ trên góc độ của khoa học xây dựng Đảng, khoa học
tâm lý, khoa học chính trị hay ở một bộ môn khoa học khác. Luận văn chỉ nghiên cứu vấn
đề tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ cấp huyện ở Điện Biên, trên cơ sở lý luận của chủ
nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử.
4. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
- Luận văn được thực hiện trên cơ sở vận dụng chủ nghĩa duy vật biện chứng và
chủ nghĩa duy vật lịch sử; tư tưởng Hồ Chí Minh; quan điểm, đường lối, chính sách, nghị
quyết của Đảng về vấn đề cán bộ và vai trò tổ chức thực tiễn của người cán bộ nói chung,

người cán bộ cấp huyện nói riêng. Đồng thời luận văn kế thừa, vận dụng có chọn lọc
những kết quả của các tác giả đi trước về vấn đề này.
- Luận văn sử dụng nhiều phương pháp khác nhau như: Phương pháp lịch sử và
lôgíc, phân tích và tổng hợp, điều tra xã hội học.

5. Đóng góp mới về khoa học của đề tài
Luận văn bước đầu góp phần nhỏ bé vào việc làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn
của vấn đề tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ cấp huyện ở Điện Biên trong giai đoạn
hiện nay. Luận văn tập trung vào phân tích kết cấu, vai trò và tầm quan trọng của tổ chức
thực tiễn đối với cán bộ cấp huyện trong việc tổ chức thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ
kinh tế - chính trị - xã hội ở địa phương. Đồng thời thông qua đó, luận văn đã từng bước
làm rõ được thực trạng tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ cấp huyện ở Điện Biên. Trên
cơ sở đó luận văn bước đầu mạnh dạn đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả
tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ cấp huyện ở tỉnh Điện Biên.
6. ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài
- Qua kết quả nghiên cứu của tác giả, luận văn có thể phần nào dùng làm cứ liệu
tham khảo trong việc xây dựng, hoạch định chính sách, chiến lược và quy hoạch cán bộ
cấp huyện, cấp cơ sở của Điện Biên.
- Kết quả đạt được của luận văn cũng có thể dùng làm tài liệu tham khảo phục vụ
cho việc giảng dạy, nghiên cứu khoa học ở Trường Chính trị tỉnh Điện Biên.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, luận văn
được chia làm 2 chương, 4 tiết.

Chương 1
Tổ chức thực tiễn và vai trò của nó
trong công tác lãnh đạo, quản lý của cán bộ
cấp huyện ở điện biên

1.1. Thực chất của tổ chức thực tiễn và những nhân tố ảnh hưởng đến tổ

chức thực tiễn
1.1.1. Thực chất của tổ chức thực tiễn
Thực tiễn bắt nguồn từ tiếng Hy lạp (Pratica) có nghĩa là hoạt động tích cực, chủ
động. Trước khi triết học Mác ra đời đã có nhiều quan điểm khác nhau về thực tiễn. Phoi-
ơ-bắc coi thực tiễn là những hoạt động có tính chất con buôn, tầm thường. Điđơrô là nhà
triết học có tư tưởng khá tiến bộ về thực tiễn cũng chỉ dừng lại ở chỗ cho thực tiễn là
những hoạt động thực nghiệm khoa học C.Mác đã chỉ rõ, nhược điểm căn bản của chủ
nghĩa duy vật cũ đó là chủ nghĩa duy vật trực quan.
Các nhà triết học duy tâm đã thấy vai trò tích cực, sáng tạo của con người nhưng
chỉ giới hạn tính tích cực, sáng tạo đó trong lĩnh vực hoạt động tinh thần. Theo Hêghen,
nhà duy tâm khách quan thì thực tiễn là hoạt động có ý chí của tư tưởng.
Những nhà duy tâm chủ quan lại cho rằng, hoạt động thực tiễn bị chế định bởi ý
chí, bản năng hoặc những nhân tố tiềm thức. Chẳng hạn, nhà triết học người Mỹ W.
James coi kinh nghiệm tôn giáo là thực tiễn tức là những hoạt động tinh thần thuần túy.
Như vậy, hạn chế lớn nhất của chủ nghĩa duy tâm về thực tiễn là ở chỗ, nó tuyệt đối hóa
những hoạt động tinh thần, tư tưởng, hiểu thực tiễn như là hoạt động tinh thần thuần túy.
Như vậy, về thực chất họ đã gạt bỏ vai trò của thực tiễn.
Theo C.Mác quan hệ khởi nguyên, đầu tiên của con người đối với giới tự nhiên là
quan hệ thực tiễn. Ông viết: "Con người hoàn toàn không bắt đầu từ chỗ ở trong quan hệ
lý luận đối với những vật của thế giới bên ngoài mà tích cực hoạt động" [21, tr. 538].
Như vậy, C.Mác đã khẳng định rằng, con người không ngừng tác động vào thế giới xung

quanh, mọi hoạt động của con người, xét đến cùng đều dựa trên cơ sở trao đổi chất và
trao đổi năng lượng với thế giới xung quanh. Sự khác biệt căn bản giữa con người với các
thực thể tự nhiên là ở chỗ, con người có khả năng nhận thức các quá trình của thế giới
khách quan và không ngừng tác động vào thế giới đó để biến đổi, cải tạo nó theo nhu cầu
của mình. Sự tác động vào thế giới bên ngoài đòi hỏi phải có sự nhận thức, tức là sự phản
ánh tích cực và sáng tạo thế giới đó. Bởi vì, nhận thức là một hoạt động đặc trưng của
con người nhưng sự xuất hiện và bản chất của nó chỉ có thể hiểu một cách đúng đắn trong
mối quan hệ của nó với thực tiễn. Hay nói cách khác, nhận thức nảy sinh, tác động và

phát triển từ thực tiễn và vì thực tiễn của con người. Theo V.I.Lênin, quan điểm về đời
sống, về thực tiễn phải là quan điểm thứ nhất và cơ bản của lý luận về nhận thức. Theo
triết học Mác thì thực tiễn là một phạm trù triết học dùng để chỉ toàn bộ những hoạt
động vật chất cảm tính, có mục đích, mang tính lịch sử - xã hội của con người nhằm cải
tạo thế giới tự nhiên và xã hội phục vụ con người.
Trong những năm gần đây ở trong nước và nước ngoài đã có nhiều công trình
khoa học nghiên cứu và đề cập tới vấn đề tổ chức thực tiễn và năng lực tổ chức thực tiễn
của đội ngũ cán bộ [1], [7], [12], [32], [34], [35]. Có tác giả xem xét nó trong mối quan
hệ với tri thức hay trong môi quan hệ giữa cái khách quan và cái chủ quan Dù xem xét
ở góc độ nào, khía cạnh nào thì cũng có thể hiểu rằng tổ chức thực tiễn là một dạng hoạt
động của con người nhằm thực hiện một nhiệm vụ nào đó của mình theo mục đích nhất
định. Đây là một quá trình hết sức phức tạp, đan xen nhiều dạng hoạt động cụ thể cảm
tính khác nhau nhằm đặt ra các mục tiêu cụ thể của con người để thỏa mãn nhu cầu và
mục đích của mình. Có thể nói, tổ chức thực tiễn là một qui trình bao gồm các khâu nhận
thức về những vấn đề nảy sinh từ thực tiễn, quá trình cụ thể hóa đường lối, nghị quyết
thành các quyết định để tổ chức thực hiện; các quá trình huy động, tập hợp lực lượng để
thực hiện các quyết định; quá trình kiểm tra, đánh giá, tổng kết rút kinh nghiệm.
Khi bàn về tổ chức thực tiễn có nhiều ý kiến khác nhau. Có ý kiến cho rằng:
Tổ chức thực tiễn là quá trình bao gồm sự liên kết, phối hợp các nhân
tố khách quan và chủ quan, các yếu tố vật chất và tinh thần, tri thức và tình

cảm, truyền thống và thời đại, trong nước và quốc tế thành một hệ thống,
một chỉnh thể hoạt động nhịp nhàng, cân đối có hiệu quả nhằm đạt được
mục tiêu đã xác định [7, tr. 6].
ý kiến khác lại cho rằng:
Tổ chức thực tiễn là quá trình bao gồm sự liên kết, phối hợp các
nhân tố khách quan và chủ quan, các yếu tố vật chất và tinh thần; truyền
thống và thời đại; con người; xã hội và tự nhiên; sức lao động, tư liệu lao
động, hoàn cảnh, điều kiện trong nước và quốc tế thành một hệ thống, một
chỉnh thể hoạt động nhịp nhàng cân đối, có hiệu quả nhằm đạt được mục

tiêu xác định [27, tr. 64].
Nhìn chung các quan điểm trên có những nhân tố hợp lý nhất định ở chỗ đã đề
cập được những nội dung cơ bản của tổ chức thực tiễn. Dựa trên những nhân tố hợp lý
đó, cũng như mục đích nghiên cứu của luận văn, chúng tôi cho rằng: Tổ chức thực tiễn là
quá trình liên kết, phối hợp giữa các nhân tố chủ quan và điều kiện khách quan, các yếu
tố vật chất và tinh thần, thành một chỉnh thể thống nhất trong hoạt động cải tạo tự nhiên
và xã hội theo mục tiêu đã xác định.
Như vậy, tổ chức thực tiễn là phạm trù rộng, song trong khuôn khổ của luận văn,
tác giả mạnh rạn tập trung đi vào nghiên cứu vấn đề tổ chức thực tiễn với tính chất là một
hệ thống khép kín của các khâu, các quá trình của việc ra quyết định, việc tổ chức thực
hiện quyết định, việc kiểm tra thực hiện quyết định và việc tổng kết thực hiện quyết định.
Đây là quá trình lôi cuốn hàng triệu người lao động tham gia một cách tự giác và tuân
theo những mục tiêu đã định. Tổ chức thực tiễn không chỉ đơn thuần là tổ chức một quá
trình kinh tế, chính trị, xã hội mà là cả một quá trình tổ chức thực hiện tổng thể các
chương trình, mục tiêu đã định. Do đó, tổ chức thực tiễn là sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa
khoa học quản lý và nghệ thuật lãnh đạo để phát huy mạnh mẽ tính năng động, sáng tạo
và những khả năng tiềm ẩn của đông đảo quần chúng nhằm thực hiện có hiệu quả các
mục tiêu đã đặt ra. Đây cũng là nét đặc thù của tổ chức thực tiễn trong hoạt động lãnh

đạo, quản lý. Quá trình này phụ thuộc rất nhiều vào vai trò của chủ thể tổ chức thực tiễn,
vào năng lực và phẩm chất của họ.
Vì vậy, muốn tổ chức thực tiễn có hiệu quả, chủ thể tổ chức thực tiễn phải biết sử
dụng, phát huy tối ưu các điều kiện vật chất, phương tiện, công cụ, các lực lượng xã hội
Vận hành một cách đồng bộ trong quá trình tổ chức thực hiện. Do đó, tổ chức thực tiễn
là: "Một qui trình kể từ khi đề ra chủ trương, xác định kế hoạch tiến hành; chuẩn bị điều
kiện các mặt; đặc biệt là việc xây dựng bộ máy, lựa chọn cán bộ điều hành; xây dựng cơ
chế hoạt động và lề lối làm việc cho đến bước kiểm tra cuối cùng" [27, tr. 65].
Tổ chức thực tiễn có vai trò to lớn là đưa chủ trương, đường lối, nghị quyết của
Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước vào cuộc sống. Nói cách khác, thông qua tổ
chức thực tiễn những chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà

nước được hiện thực hóa trong cuộc sống. Bởi vì, đường lối chính sách của Đảng và Nhà
nước có hay đến đâu, đúng đến mấy chỉ có thể phản ánh được cái bản chất, cái tổng quát
của đời sống xã hội và đang dừng lại ở trên văn bản, giấy tờ. Chỉ có thông qua tổ chức
thực tiễn thì những chủ trương, đường lối, chính sách ấy mới được hiện thực hóa trên
thực tế. Đúng như cố tổng bí thư Lê Duẩn đã nói: "Sau khi đã có đường lối thì công tác
quản lý và tổ chức thực hiện có vai trò cực kỳ quan trọng, quyết định bản thân vận mệnh
của đường lối" [2, tr. 480].
Vào những năm cuối thập kỷ 70, đầu thập kỷ 80 của thế kỷ XX nước ta đã lâm
vào cuộc khủng hoảng kinh tế - xã hội khá trầm trọng, mọi mặt của đời sống xã hội hết
sức khó khăn, sản xuất thì đình đốn, lạm phát tăng nhanh, đất nước bị bao vây cấm vận
kinh tế lòng tin của nhân dân đối với sự lãnh đạo của Đảng và sự điều hành của Nhà
nước bị giảm sút, đất nước đặt trong tình thế lâm nguy. Tình hình đó có nhiều nguyên
nhân khách quan và chủ quan khác nhau. Một trong những nguyên nhân đó là chúng ta
chưa tổ chức thực hiện tốt những chủ trương, đường lối, chính sách đúng đắn trên thực tế.
Chưa tổng kết được những thành công và thất bại trong tổ chức thực hiện để bổ sung, hoàn
thiện chủ trương, đường lối, chính sách. Nhưng cũng từ những yếu kém ấy, Đảng và Nhà
nước ta đã tăng cường tổng kết thực tiễn phát triển kinh tế - xã hội của cả nước. Xuất

phát từ thực tiễn cũng như thông qua tổ chức thực tiễn, Đảng và Nhà nước ta đã nắm bắt
những sáng tạo của quần chúng nhân dân. Trên cơ sở đó từng bước đổi mới tư duy lý luận
và đã đề ra được những chính sách phù hợp với thực tế của nước ta. Qua đó từng bước
hình thành tư tưởng và đường lối đổi mới đúng đắn ở nước ta như: Chỉ thị 10-CT/BCT
của Bộ Chính trị, chỉ thị 100-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương khóa IV về khoán sản
phẩm đến người lao động trong nông nghiệp đã thực sự trở thành đòn bẩy khuyến khích
người nông dân tham gia sản xuất, nó được ví như là luồng gió mới thổi vào sản xuất
nông nghiệp của nước ta.
Ngày nay, công cuộc đổi mới đất nước ta dưới sự lãnh đạo của Đảng, diễn ra
trong điều kiện mới có rất nhiều thuận lợi và khó khăn. Khi mà cuộc cách mạng khoa học
- công nghệ đang phát triển mạnh mẽ, trong xu thế hội nhập quốc tế, khu vực hóa, toàn
cầu hóa đã tác động mạnh mẽ và sâu sắc đến từng quốc gia, dân tộc. Bên cạnh đó, những

diễn biến về kinh tế, chính trị trên thế giới vẫn hết sức phức tạp, khó lường. Đất nước ta
lại đang trong quá trình đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Đứng trước những thời cơ và thách thức đó, chúng ta không thể tránh khỏi phải đối mặt
với những vấn đề mới nảy sinh trong quá trình hội nhập Nhiều vấn đề về mặt lý luận và
thực tiễn bức xúc đang đặt ra và đòi hỏi phải có câu trả lời. Do đó, các cấp, các ngành từ
Trung ương đến địa phương phải chủ động, sáng tạo trong nghiên cứu tổng kết thực tiễn
để có câu trả lời nhằm từng bước bổ sung về mặt lý luận mà những vấn đề mới của thực
tiễn đã và đang đặt ra.
Như vậy, tổ chức thực tiễn là một quá trình rộng lớn, phức tạp, gồm nhiều mặt và
tuân theo một qui trình chặt chẽ. Thông qua quá trình tổ chức thực tiễn giúp cho chúng ta
nhận thức đầy đủ, sâu sắc bản chất cách mạng và khoa học của chủ trương, đường lối,
nghị quyết của Đảng; chính sách, pháp luật của Nhà nước. Từ đó, mới có thể cụ thể hóa
đường lối, chủ trương đó một cách đúng đắn và sáng tạo. Qua đó chúng ta mới tìm được
những hình thức mới, phương pháp mới phù hợp với điều kiện và môi trường cụ thể ở địa
phương trong quá trình tổ chức thực hiện. Chính trong quá trình tổ chức thực tiễn chúng
ra mới có thể kiểm tra được tính khoa học, chính xác của chủ trương, đường lối, đồng
thời giúp cho ta khắc phục những khuyết điểm, sai lầm, thiếu sót làm cho chủ trương,

đường lối đó ngày càng hoàn thiện hơn và phù hợp hơn với cuộc sống của đông đảo nhân
dân lao động.
Như đã phân tích ở trên, chúng ta thấy tổ chức thực tiễn có vai trò to lớn trong
việc hiện thực hóa lý luận, chủ trương, đường lối, chính sách. Tổ chức thực tiễn vừa
mang tính lãnh đạo về tư tưởng, vừa mang tính điều hành cụ thể; vừa chỉ đạo phong trào,
vừa lôi cuốn quần chúng nhân dân tham gia, quản lý là hoạt động tổ chức thực tiễn của
người lãnh đạo, quản lý. Do đó, hiệu quả của tổ chức thực tiễn là thước đo năng lực lãnh
đạo, quản lý, của người cán bộ lãnh đạo, quản lý. Để hiểu rõ vai trò to lớn của tổ chức
thực tiễn với công tác lãnh đạo, quản lý của cán bộ cấp huyện thì ta phải tập trung làm rõ
quá trình tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ này.
Bất kỳ một quá trình tổ chức thực tiễn nào của người cán bộ lãnh đạo, quản lý
cũng bao hàm các khâu, các quá trình ra quyết định; tổ chức thực hiện quyết định; kiểm

tra việc thực hiện quyết định; tổng kết việc thực hiện quyết định.
1.1.2. Quá trình tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện
trong công tác lãnh đạo, quản lý
Muốn hiểu được quá trình tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp
huyện, thì trước hết phải hiểu được thực chất hoạt động lãnh đạo, quản lý của người cán
bộ cấp huyện là gì. Để làm rõ vấn đề này chúng ta cần phải hiểu cán bộ lãnh đạo, quản lý
cấp huyện. Khi bàn về khái niệm cán bộ lãnh đạo, quản lý có nhiều quan điểm khác nhau.
Có quan điểm cho rằng: "Người cán bộ lãnh đạo trước hết phải là người tiêu biểu cho lý
tưởng cách mạng, cho lẽ sống; là người có tri thức toàn diện uyên thâm của thời đại
mình" [39, tr. 13]. Hay "cán bộ lãnh đạo chủ chốt là những người cán bộ lãnh đạo nhưng
lãnh đạo toàn diện, có trọng trách nặng nề nhất, có quyền thay mặt tập thể lãnh đạo giải
quyết các vấn đề và chịu trách nhiệm trước tập thể" [39, tr. 139]. Hai quan điểm trên đã
đề cập đến những vấn đề cơ bản nhất của người lãnh đạo nhưng chưa thật đầy đủ chưa
chỉ ra được những tiêu chí cụ thể.
Một số quan điểm khác lại cho rằng:

Cán bộ lãnh đạo chủ chốt là những người đứng đầu quan trọng nhất, có
chức vụ quan trọng nhất trong một tập thể, có quyền ra những quyết định việc
chủ trương, có trách nhiệm và quyền điều hành một tập thể, một đơn vị, một tổ
chức thực hiện những nhiệm vụ của tập thể hoặc tổ chức ấy, thậm chí có thể
chi phối, dẫn dắt toàn bộ hoạt động của một tổ chức nhất định [44, tr. 35].
Quan điểm này đã đề cập được đầy đủ và toàn diện hơn về người cán bộ lãnh đạo
chủ chốt, đã xác định rõ vị trí, vai trò cũng như quyền hạn và trách nhiệm của người cán
bộ lãnh đạo chủ chốt.
Như vậy, người cán bộ lãnh đạo chủ chốt là bộ phận quan trọng nhất trong một tổ
chức nhất định, họ là người làm công tác lãnh đạo toàn diện, ảnh hưởng đến toàn bộ hoạt
động của một tổ chức hay của cả hệ thống chính trị, nên trách nhiệm của họ rất lớn. Việc
xác định cán bộ chủ chốt hay không phải cán bộ chủ chốt phải căn cứ vào chức trách của
người cán bộ và đặt nó vào trong mối quan hệ với tổ chức, trong hệ thống chính trị. Bởi
vì, người cán bộ ở vị trí này, trong tổ chức này là chủ chốt, nhưng ở cương vị khác, mối

quan hệ khác có thể không phải là chủ chốt.
Trong cấu trúc của hệ thống tổ chức bộ máy nhà nước của nước ta được phân
chia thành 4 cấp: Trung ương; tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; quận, huyện, thành
phố trực thuộc tỉnh và xã, phường, thị trấn. Theo hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ
nghĩa Việt Nam năm 1992 (đã được sửa đổi bổ sung năm 2001) thì cấp huyện là đơn vị
hành chính sự nghiệp, là cấp trung gian tạo nên mối liên hệ giữa cấp tỉnh và các đơn vị ở
cơ sở (xã, phường, thị trấn). Trong mối quan hệ đó, các đơn vị hành chính cấp huyện
đóng vai trò quan trọng. Cấp huyện là cầu nối trong việc cụ thể hóa các chủ trương, chính
sách của Đảng và Nhà nước thường mang tính định hướng, ở tầm vĩ mô. Nên cấp cơ sở
(xã, phường, thị trấn) là cấp cuối cùng tổ chức thực hiện. Như vậy, tổ chức thực tiễn
thường và chủ yếu được thực hiện ở cấp cơ sở chứ không phải là ở cấp huyện. Song, trên
thực tế thì đôi khi cấp huyện cũng là cấp trực tiếp tham gia vào quá trình tổ chức thực
tiễn - khi mà cấp cơ sở còn yếu kém, nhất là ở các tỉnh miền núi của nước ta. Đội ngũ cán

bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện ở Điện Biên càng phải thực hiện chức năng tổ chức thực
tiễn.
Vậy cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện là ai? Tại sao họ lại có vai trò to lớn như
vậy. Để trả lời cho vấn đề này trước hết ta phải hiểu cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện
là những người có chức vụ quan trọng trong cấp ủy, chính quyền và các cơ quan chuyên
trách ở cấp huyện (Bao gồm các chức danh Bí thư, Phó bí thư, Chủ tịch, Phó chủ tịch Hội
đồng nhân dân và ủy ban nhân dân; Trưởng, Phó phòng ban, ngành, đoàn thể và tương
đương của cấp huyện). Người cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện đóng vai trò là khâu
trung gian, là cầu nối trong quá trình lãnh đạo, quản lý từ cấp tỉnh xuống cấp cơ sở. Với
vị trí, vai trò như vậy hoạt động lãnh đạo, quản lý của người cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp
huyện vừa mang tính chất định hướng chung ở địa bàn cấp huyện vừa mang tính thực tiễn
cụ thể ở địa bàn cấp xã, phường, thị trấn thuộc huyện.
Chúng ta đều rõ sự lãnh đạo của Đảng và quản lý của Nhà nước được thể hiện
qua chủ trương đường lối, chính sách, pháp luật và các biện pháp lớn. Những chủ trương,
đường lối, chính sách ấy tác động đến tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Những chủ
trương, đường lối, chính sách đó chỉ trở thành hiện thực khi gắn nó với phong trào cách

mạng của quần chúng nhân dân ở cơ sở. Để hiểu rõ bản chất của đường lối, chính sách
của Đảng và Nhà nước và ý thức thực hiện của các địa phương ở cơ sở thì không thể
thiếu được vai trò của cấp tỉnh. Không giống như cấp huyện, cấp tỉnh là khâu trung gian
giữa cấp Trung ương và cấp huyện nên hoạt động của cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp tỉnh
chủ yếu manh tính chất định hướng trên địa bàn tỉnh. Cấp huyện như chúng ta đã rõ là
cấp trên trực tiếp của cấp cơ sở. Vì thế, cấp huyện là cấp trực tiếp chỉ đạo, điều hành,
quản lý cấp cơ sở thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật
của Nhà nước cũng như chỉ thị, nghị quyết của Tỉnh ủy và ủy ban nhân dân tỉnh.
Điện Biên là một tỉnh miền núi phía Tây Bắc của Tổ quốc, lại vừa mới chia tách,
đời sống kinh tế - xã hội còn gặp nhiều khó khăn. Tỉnh có
6 huyện, một thị xã, một thành phố. Qua khảo sát, tổng số cán bộ chủ chốt cấp huyện của
tỉnh là 404 đồng chí (bao gồm các chức danh Bí thư, Phó Bí thư, Chủ tịch, Phó Chủ tịch

Hội đồng nhân dân và ủy ban nhân dân; Trưởng phó phòng và tương đương). Sau khi
chia tách tỉnh (2004) hệ thống chính trị cấp cơ sở lại càng mỏng, toàn tỉnh có 88 xã (trong
đó có 59 xã đặc biệt khó khăn và là xã biên giới). Qua khảo sát và đánh giá của Tỉnh ủy,
hiện nay còn hơn 90% cán bộ cấp cơ sở chưa qua đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp
vụ, kỹ thuật. Do đó, bộ máy chính quyền ở cấp cơ sở ở Điện Biên vừa thiếu lại vừa yếu.
Cho nên trong quá trình tổ chức thực hiện, triển khai các chủ trương, đường lối của Đảng,
chính sách, pháp luật của Nhà nước gặp nhiều khó khăn. Công tác chỉ đạo, điều hành
trong phát triển kinh tế - xã hội còn yếu. Cho nên ở Điện Biên cán bộ lãnh đạo, quản lý
cấp huyện vẫn tham gia trực tiếp vào các quá trình tổ chức thực tiễn ở cơ sở, trực tiếp chỉ
đạo, điều hành phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh trật tự, an toàn xã hội trên địa
bàn.
Vậy, quá trình tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện được
thực hiện như thế nào?
* Quá trình ra quyết định
Thực tiễn luôn vận động, phát triển và nảy sinh những vấn đề mới đòi hỏi người
cán bộ lãnh đạo phải có những biện pháp giải quyết kịp thời. Quá trình đó phụ thuộc rất
lớn vào vai trò của người lãnh đạo, quản lý, mà trước hết là phụ thuộc vào các quyết định

của họ. Vì các quyết định này tác động trực tiếp đến mọi lĩnh vực hoạt động của đời sống
xã hội ở địa phương. Quyết định của người lãnh đạo, quản lý có thể tác động theo khuynh
hướng thúc đẩy hoặc cản trở sự phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.
Để có một quyết định đúng đắn, yêu cầu đặt ra đối với người lãnh đạo, quản lý
nói chung là phải bám sát vào thực tiễn địa phương. Chỉ có dựa trên cơ sở tình hình thực
tiễn của địa phương thì các quyết định của người cán bộ lãnh đạo, quản lý mới sát hợp,
kịp thời và không rơi vào giáo điều. Để quá trình ra quyết định mang tính khách quan và
chính xác đòi hỏi người cán bộ lãnh đạo, quản lý phải có khả năng thu thập thông tin,
phân tích và xử lý thông tin một cách nhanh nhạy, kịp thời, chính xác những vấn đề nảy
sinh có liên quan đến các mặt đời sống kinh tế - xã hội của địa phương. Khi nắm chắc
được thông tin thì người cán bộ lãnh đạo, quản lý mới tổng hợp, phân tích, đánh giá đúng

tình hình ở địa phương, lĩnh vực mình phụ trách để tìm đúng nguyên nhân, những khả
năng và hạn chế của chúng. Từ đó mới đề ra được các giải pháp để giải quyết vấn đề có
hiệu quả. Như vậy, nắm bắt và xử lý thông tin chính xác ảnh hưởng đến chất lượng ra
quyết định của người cán bộ lãnh đạo, quản lý. Nhờ đó mà quá trình cụ thể hóa chủ
trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; chỉ thị, nghị quyết của
cấp trên vào địa phương được cụ thể hơn và kịp thời hơn. Vấn đề đặt ra là các quyết định
đưa ra phải phù hợp với nhu cầu, lợi ích, mục đích, phương tiện thực hiện quyết định;
phù hợp với điều kiện, môi trường của địa phương. Quyết định của người lãnh đạo, quản
lý có thể mang tính trước mắt, có thể mang tính lâu dài. Điều này do yêu cầu, nhiệm vụ
thực tiễn địa phương đặt ra.
* Quá trình tổ chức thực hiện quyết định
Muốn thực hiện các quyết định thì trước hết người lãnh đạo, quản lý phải biết tổ
chức bộ máy cán bộ, bố trí và sử dụng cán bộ để tổ chức thực hiện các quyết định này.
Đây là vấn đề có ý nghĩa quyết định đến sự thành bại của quá trình tổ chức thực
tiễn. Vì vậy, muốn thực hiện quyết định thì tất yếu phải có bộ máy tổ chức và con người.
Bộ máy cán bộ ở đây đóng vai trò là lực lượng tổ chức trực tiếp, điều khiển trực tiếp các
quá trình tổ chức thực tiễn. Nói tới bộ máy là nói tới con người, bởi con người là chủ thể
của bộ máy. Mà ở đây là các cán bộ đảng viên và quần chúng nhân dân. Chính họ đóng

vai trò là chủ thể trong quá trình tổ chức thực tiễn. Họ và người định đoạt sự thành bại
của các quyết định. Như vậy, nếu không có bộ máy và con người tổ chức thực hiện thì sẽ
không có quá trình tổ chức thực tiễn. Do đó, các quyết định sẽ không thực hiện được.
Trên cơ sở căn cứ vào nội dung và mục đích của việc ra quyết định người cán bộ
lãnh đạo, quản lý phải lựa chọn cán bộ và sử dụng họ nhằm hoàn thành tối ưu các quyết
định đã được đề ra. Vì vậy, trong công tác bố trí cán bộ phải tùy việc mà bố trí người. Có
như vậy thì trong quá trình tổ chức thực hiện mới phát huy, khai thác hết tiềm năng của
họ. Việc tổ chức bộ máy, bố trí và sử dụng cán bộ thực hiện các quyết định có phát huy
được năng lực và đạt được kết quả hay không phụ thuộc rất lớn vào vai trò tổ chức của
người cán bộ, lánh đạo, quản lý.

* Quá trình kiểm tra việc thực hiện quyết định
Quá trình kiểm tra, giám sát việc thực hiện quyết định là một khâu có ý nghĩa cực
kỳ quan trọng trong quá trình tổ chức thực tiễn. Nó quyết định đến tính khách quan, khoa
học của vấn đề tổ chức thực tiễn. Mặt khác, nó bảo đảm tính định hướng, tính hiệu quả
của quá trình thực hiện quyết định. Đồng thời nó góp phần hạn chế được những khiếm
khuyết, sai lầm có thể xảy ra trong quá trình tổ chức thực hiện quyết định.
Kiểm tra, giám sát việc thực hiện các quyết định là một mắt xích không thể thiếu
trong quá trình tổ chức thực tiễn. Đây là nhiệm vụ tất yếu, thường xuyên của người cán
bộ lãnh đạo, quản lý trong quá trình tổ chức thực tiễn. Đảng ta đã chỉ rõ: "Lãnh đạo mà
không kiểm tra thì coi như không có lãnh đạo" [3, tr. 123]. Vì vậy, chỉ có thông qua kiểm
tra, bằng kiểm tra việc tổ chức thực hiện các quyết định người lãnh đạo, quản lý mới nắm
bắt, đánh giá được bản chất, mức độ, phạm vi của vấn đề mà mình đã quyết định. Trên cơ
sở đó kịp thời đôn đốc thực hiện, điều chỉnh những sai lệch, tháo gỡ những khó khăn
vướng mắc trong quá trình tiến hành triển khai, thực hiện để hoàn thành được mục tiêu đã
đặt ra. Khi quyết định đã được thông qua, bộ máy và con người đã được bố trí thì trọng tâm
của tổ chức thực tiễn được chuyển sang kiểm tra, đôn đốc, uốn nắn, tổ chức thực hiện. Như
V.I. Lênin đã nói: kiểm tra là kiểm tra người và kiểm tra việc, kiểm tra là một việc tất yếu
thường xuyên liên tục, kể từ khi chuẩn bị ra quyết định.
* Tổng kết việc thực hiện quyết định

Quá trình tổng kết rút kinh nghiệm việc tổ chức thực hiện các quyết định của đội
ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện là vòng khâu cuối cùng của một chu trình tổ chức thực
tiễn. Đồng thời, nó cũng là sự mở đầu vòng khâu mới của chu trình tổ chức thực tiễn tiếp
theo. Có tổng kết rút kinh nghiệm việc thực hiện các quyết định thì người lãnh đạo, quản
lý mới có cái nhìn tổng thể từ việc ra quyết định đến việc tổ chức thực hiện các quyết
định một cách hoàn chỉnh. Qua đó mới đánh giá được toàn diện những thuận lợi, khó
khăn trong quá trình tổ chức thực hiện, trên cơ sở đó đưa ra những giải pháp phù hợp tiếp
theo cho tổ chức thực tiễn. Mặt khác, thông qua tổng kết rút kinh nghiệm mà người lãnh
đạo, quản lý đánh giá được đúng năng lực, trình độ, phẩm chất của đội ngũ cán bộ thuộc

Tổng kết
rút kinh
nghi
ệm

T
ổ chức bộ
máy thực
hiện các
quy
ết
đ
ịnh

việc thực
hiện
quy
ết
Kiểm tra
việc thực

hiện các
quy
ết
quyền mình quản lý. Trên cơ sở đó cách sắp xếp tổ chức bộ máy, bố trí cán bộ và sử dụng
cán bộ hợp
lý hơn.
ở đây chúng ta phải đánh giá đúng tầm quan trọng tổng kết rút kinh nghiệm,
tuyệt đối tránh hình thức, thành tích và chủ quan trong tổng kết thực tiễn. Tổng kết rút
kinh nghiệm là nhằm chỉ ra những cái đã làm được và chưa làm được, đánh giá đúng
nguyên nhân tồn tại, yếu kém của nó. Đồng thời qua tổng kết phải rút ra được những bài
học kinh nghiệm cho tổ chức thực tiễn tiếp theo. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: "Công
việc gì bất cứ thành công hay thất bại, chúng ta cần phải nghiên cứu đến cội rễ, phân tích
thật rõ ràng rồi mới kết luận. Kết luận đó là cái chìa khóa phát triển công việc và để giúp
cán bộ tiến tới" [25, tr. 243].
Từ tổng kết rút kinh nghiệm cán bộ lãnh đạo, quản lý phải biết vận dụng các bài
học kinh nghiệm để ra quyết định mới ngày càng phù hợp hơn với tình hình địa phương
mà mình phụ trách. Trên cơ sở đó thúc đẩy kinh tế - xã hội ở địa phương phát triển.
Qua các bước của tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý nói
chung và cán bộ chủ chốt cấp huyện Điện Biên nói riêng có thể lượng hóa quá trình đó
qua sơ đồ sau:









Phân

tích
tình
hình
th
ực tế
Ra
quyết
định

Hình 1.1: Chu trình tổ chức thực tiễn của người lãnh đạo, quản lý
Các khâu trong quá trình tổ chức thực tiễn không tách rời nhau mà quan hệ biện
chứng, tác động qua lại lẫn nhau.
Qui trình tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ cấp huyện Điện Biên về các bước
cũng như vậy, tuy nhiên trong quá trình tổ chức thực tiễn có những đặc điểm, nét riêng.
Bởi vì, Điện Biên là một tỉnh miền núi có những đặc điểm riêng và điều kiện tự nhiên, về
đội ngũ cán bộ Trong các bước của quá trình thực tiễn của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp
huyện Điện Biên thì khâu ra quyết định là quan trọng nhất. Bởi vì, quá trình ra quyết định
đòi hỏi người cán bộ lãnh đạo, quản lý phải am hiểu thực tiễn địa phương và phải có năng
lực nắm bắt vấn đề. Ra quyết định đúng đắn sẽ tạo cơ sở cho tổ chức thực tiễn đạt hiệu
quả. Qua quyết định phản ánh năng lực, trình độ, khả năng nắm bắt thông tin, phân tích
tình hình, sự quết đoán của người lãnh đạo, quản lý. Địa bàn cấp huyện Điện Biên rất
rộng mặc dù dân số ít, hơn nữa Điện Biên là tỉnh miền núi còn khó khăn về mọi mặt. Do
đó, để nắm bắt tốt tình hình thực tế địa bàn huyện mà mình phụ trách người cán bộ lãnh
đạo, quản lý phải đi nhiều, nắm bắt xử lý thông tin tốt trong điều kiện thông tin liên lạc
còn rất lạc hậu.
Đã thế bà con nhân dân lại thuộc nhiều dân tộc khác nhau, chưa thông thạo tiếng
phổ thông. Điều này đòi hỏi người cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện đặc biệt phải biết
sử dụng tốt đội ngũ cán bộ cấp cơ sở để nắm được đúng tâm tư, nguyện vọng của nhân
dân. Trên cơ sở đó ra được những quyết định đúng với thực tế, phù hợp nguyện vọng của
bà con nhân dân các dân tộc khác nhau

1.1.3. Những nhân tố ảnh hưởng trực tiếp đến tổ chức thực tiễn trong quá
trình lãnh đạo, quản lý của cán bộ cấp huyện ở Điện Biên
- Cơ sở sinh học của chủ thể
Trước hết ta hiểu chủ thể ở đây là cá nhân người cán bộ lãnh đạo, quản lý, mà cá
nhân là khái niệm chỉ một con người tương đối hoàn chỉnh trong sự thống nhất giữa
những khả năng riêng biệt của người đó với chức năng xã hội do người đó thực hiện.

Theo quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin thì con người là sự thống nhất giữa mặt sinh
học và mặt xã hội. ở đây mặt sinh học của con người thể hiện ở chỗ con người phụ thuộc
vào những qui luật của tự nhiên: tính di truyền, các nhân tố sinh vật, sức khỏe bản tính
tự nhiên này được thể hiện ra bên ngoài là các nhu cầu tất yếu khách quan như: ăn, ở,
mặc, Đặc biệt là các yếu tố này ảnh hưởng trực tiếp đến các tố chất phát triển con người
nói chung về mặt trí lực, trí tuệ. Do đó, hiệu quả tổ chức thực tiễn cũng như năng lực tổ
chức thực tiễn cũng phụ thuộc vào những yếu tố sinh học bẩm sinh của bản thân người
cán bộ lãnh đạo, quản lý.
- Trình độ lý luận, tư duy lý luận của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện
Điện Biên
Đào tạo và bồi dưỡng nâng cao tri thức như trình độ chuyên môn nghiệp vụ là
điều kiện quan trọng trong sự hình thành và phát triển tri thức của con người, là nhân tố
quyết định đến năng lực, trí tuệ, phẩm chất của người cán bộ. Đối với người cán bộ lãnh
đạo, quản lý ngoài trình độ chuyên môn nghiệp vụ còn phải giỏi về trình độ lý luận, đặc
biệt là tư duy lý luận. Bởi vì, trình độ lý luận cũng như tư duy lý luận là kết quả của đào
tạo, bồi dưỡng, rèn luyện của chủ thể mà có. Trình độ lý luận và tư duy lý luận ảnh
hưởng tới tất cả các bước trong chu trình tổ chức thực tiễn của người cán bộ lãnh đạo,
quản lý, nhất là khâu ra quyết định và tổng kết rút kinh nghiệm thực tiễn. Đội ngũ cán bộ
lãnh đạo, quản lý Điện Biên còn hạn chế về trình độ lý luận và tư duy lý luận. Điều này
đã ảnh hưởng tới hiệu quả tổ chức thực tiễn của họ.
- Kinh nghiệm hoạt động lãnh đạo, quản lý của bản thân người cán bộ
Thông qua hoạt động thực tiễn, bằng hoạt động thực tiễn mà người lãnh đạo,
quản lý ngày càng bồi đắp được tri thức trong lĩnh vực mà mình tham gia hoạt động.

Cũng chính trong quá trình đó người lãnh đạo, quản lý ngoài việc tích lũy được những
hiểu biết mà còn đúc rút được những kinh nghiệm quí giá trong quá trình tổ chức thực
tiễn. Những kinh nghiệm này rất quan trọng, nó không những là nhân tố định hướng mà
còn là những nhân tố giúp cho họ tránh được những sai lầm trong hoạt động lãnh đạo,
quản lý tiếp theo. Do đó, người lãnh đạo, quản lý không chỉ có một trình độ chuyên môn

nghiệp vụ và tư duy lý luận nhất định mà còn phải có kinh nghiệm hoạt động thực tiễn,
kinh nghiệm lãnh đạo, quản lý. Kinh nghiệm thực tiễn được hun đúc trong quá trình tu
dưỡng, rèn luyện, lòng say mê công việc chứ không phải là yếu tố bẩm sinh, tự có. Tất
nhiên không được tuyệt đối hóa kinh nghiệm rơi vào chủ nghĩa kinh nghiệm, coi kinh
nghiệm là tất cả. Cho nên kinh nghiệm chỉ được phát huy khi nó kết hợp với tri thức khoa
học, với năng lực và phẩm chất của chủ thể trong quá trình tổ chức thực tiễn.
- Phương pháp làm việc của người cán bộ
Phương pháp làm việc của người cán bộ lãnh đạo, quản lý có ảnh hưởng quan
trọng đến quá trình tổ chức thực tiễn của họ. Cũng là người lãnh đạo, quản lý, cũng một
công việc nhưng lại có nhiều phương pháp làm việc khác nhau.
Phương pháp làm việc là cách thức sử dụng công cụ, phương tiện, kỹ thuật, con
người để tiến hành công việc. Là trình tự để sắp xếp công việc, là nghệ thuật kết hợp
giữa con người và phương tiện trong quá trình tổ chức thực hiện công việc.
Phương pháp chính là chiếc chìa khóa trong công tác của người lãnh đạo, quản
lý. Muốn có hiệu quả trong quá trình tổ chức thực tiễn thì người lãnh đạo, quản lý phải có
phương pháp làm việc khoa học, sâu sát quần chúng. Đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý
Điện Biên mặc dù đã sâu sát đời sống nhân dân nhưng phương pháp làm việc còn chưa
thực sự khoa học. Do đó, hiệu quả tổ chức thực tiễn còn hạn chế.
- Môi trường kinh tế - xã hội
Môi trường kinh tế - xã hội là một trong những nhân tố ảnh hưởng to lớn cho
việc tổ chức thực tiễn. Môi trường là điều kiện hết sức cần thiết cho hoạt động thực tiễn.
Môi trường là cơ sở xuất phát, là điều kiện, tiền đề vật chất cho tổ chức thực tiễn. Cho
nên hiệu quả tổ chức thực tiễn tùy thuộc rất lớn vào môi trường kinh tế - xã hội của địa
phương.

Điện Biên là một tỉnh nghèo, địa hình chủ yếu là đồi, núi; điều kiện để phát triển
kinh tế - xã hội gặp rất nhiều khó khăn, cơ cấu kinh tế chủ yếu là nông nghiệp và lâm
nghiệp, sản xuất vẫn mang tính tự cung tự cấp, thủ công là chủ yếu là tỉnh xa các trung

tâm kinh tế lớn của cả nước cho nên việc đi lại và trao đổi về kinh tế, văn hóa gặp rất
nhiều khó khăn, dân trí lại thấp. Thu ngân sách địa phương thấp mỗi năm đạt từ 50 - 60 tỷ
đồng/năm, chủ yếu vẫn dựa vào ngân sách Trung ương cấp (khoảng 90%).
Trong khi đó các huyện ở Điện Biên hầu hết là vùng sâu, vùng xa, vùng cao,
vùng biên giới; các trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội của các huyện qui mô vẫn
còn nhỏ và kém phát triển, kinh tế - xã hội còn chậm phát triển, giao thông đi lại từ huyện
xuống xã cực kỳ khó khăn, các xã lại ở xa trung tâm huyện, không tập trung mà lại phân
tán trải dài, nhiều xã còn chưa có đường ôtô vào, chưa có điện lưới quốc gia, chưa có
điện thoại, chưa được phủ sóng phát thanh, truyền hình. Đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã,
phường, thị trấn của các huyện vừa yếu về năng lực lại thiếu về chuyên môn nghiệp vụ,
trình độ dân trí thấp phát triển không đồng đều giữa các huyện, các dân tộc trong vùng.
Theo thống kê của Ban Tổ chức Tỉnh ủy thì tổng số cán bộ, công chức cấp huyện
của toàn tỉnh là: 9090 người, đảng viên chiếm 24,36% (xem phụ lục 2). Trong đó trình độ
văn hóa cấp 1 là 3,60%; đại học là 10,8%; trên đại học là 0,02%. Nhìn chung, đội ngũ
cán bộ, công chức cấp huyện Điện Biên có trình độ văn hóa và chuyên môn nghiệp vụ
không đồng đều và thấp (10,8% là có trình độ đại học). Với đặc điểm của môi trường
kinh tế - xã hội của Điện Biên như vậy đã ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả của tổ chức
thực tiễn của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên.
- Điều kiện công tác
Điều kiện công tác là những nhân tố không thể thiếu được trong quá trình tổ chức
thực tiễn. Điều kiện công tác bao gồm: nơi làm việc, công cụ, phương tiện, trang thiết bị
kỹ thuật, máy móc để phục vụ cho công việc. Nhìn chung đến nay, điều kiện làm việc
của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên đã khá hơn so với thời kỳ bao
cấp. Phần lớn các huyện đều có công sở làm việc khang trang (mặc dù vẫn còn một số huyện
chưa có công sở làm việc cố định như: Mường Nhé, ). Về công cụ, phương tiện, trang thiết
bị kỹ thuật, máy móc của các huyện còn rất thiếu. Chỉ có phương tiện đi lại (như ôtô) thì

được trang bị tương đối đầy đủ. Kinh phí đầu tư cho điều kiện công tác còn rất hạn chế,
chủ yếu dựa vào sự quan tâm của tỉnh. Điều kiện công tác như vậy đã ảnh hưởng đến tiến

độ, cũng như hiệu quả của tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp
huyện Điện Biên.
- Yêu cầu nhiệm vụ đặt ra
Yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra cho người lãnh đạo, quản lý có ý nghĩa to lớn trong quá
trình tổ chức thực tiễn. Vì không có một hoạt động nào là không có mục tiêu cụ thể. Yêu
cầu, nhiệm vụ đặt ra cho người cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện là cần đạt mục tiêu gì,
cần làm cái gì Hiện nay đối với đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên
nhiệm vụ đặt ra là tập trung vào phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo, bảo vệ
biên giới quốc gia, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa phương, xây
dựng hệ thống chính trị ở cơ sở vững mạnh toàn diện Tuy nhiên, trong quá trình tác
nghiệp cụ thể người cán bộ lãnh đạo, quản lý không nên đưa ra những nhiệm vụ, mục tiêu
quá lớn so với thực tế của địa phương mình để rồi rơi vào tình trạng lưỡng nan bỏ không
được mà làm cũng không song như: cây cà phê ở Tuần Giáo; trồng Mía ở Mường Nhé
Vì vậy, việc xác định nhiệm vụ nào là trọng tâm, trọng điểm nhiệm vụ nào là cơ bản,
nhiệm vụ nào cần tiến hành trước là hết sức quan trọng, nó quyết định trực tiếp đến chất
lượng, hiệu quả tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện nói
chung và đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện Điên Biên nói riêng.
Ngoài ra, trong quá trình tổ chức thực tiễn còn có nhiều những nhân tố khác cũng
ít nhiều trực tiếp, hoặc gián tiếp ảnh hưởng đến hiệu quả của quá trình tổ chức thực tiễn
như: cơ chế chính sách, luật pháp, phong tục tập quán của bà con nhân dân địa phương
Như vậy, quá trình tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện
nói chung và cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện ở Điện Biên nói riêng bị ảnh hưởng bởi rất
nhiều những nhân tố khác nhau. Trong đó những nhân tố thuộc về chủ quan người cán bộ
lãnh đạo, quản lý là những nhân tố cơ bản nhất, trực tiếp nhất ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu
quả của quá trình tổ chức thực tiễn. Còn những nhân tố khác là những nhân tố ảnh
hưởng quan trọng đến hiệu quả tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ này.

1.2. Tầm quan trọng của tổ chức thực tiễn trong công tác lãnh đạo, quản lý
của cán bộ cấp huyện ở Điện Biên
- Tổ chức thực tiễn là quá trình hiện thực hóa mọi chủ trương, đường lối, nghị
quyết của Đảng; chính sách, pháp luật của Nhà nước; chỉ thị, nghị quyết của cấp ủy,
chính quyền các cấp vào đời sống của nhân dân ở các huyện Điện Biên
Đúng vậy, chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng; chính sách, pháp luật của
Nhà nước; của cấp ủy, chính quyền địa phương có hay đến đâu, cụ thể, chi tiết như thế
nào nếu không được tổ chức thực hiện thì cũng chỉ là tư tưởng, lý luận, chỉ dừng lại ở
trên giấy tờ mà thôi. Chủ nghĩa Mác - Lênin đã từng chỉ cho chúng ta rõ rằng, tự bản thân
ý thức, tư tưởng, lý luận thì không trực tiếp thay đổi được gì trong hiện thực. Do đó,
muốn ý thức, tư tưởng, lý luận được "vật chất hóa" thành sức mạnh hiện thực để cải tạo
tự nhiên, cải tạo chính trị - xã hội thì phải thông qua hoạt động thực tiễn. Vì vậy, những
chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đi vào
cuộc sống của đông đảo quần chúng lao động thì phải thông qua quá trình tổ chức thực
tiễn và bằng tổ chức thực tiễn thì mới "vật chất hóa", hiện thực hóa được trên thực tế.
Cho nên, chỉ có tổ chức thực tiễn mới có thể cụ thể hóa được chủ trương, đường lối,
chính sách của Đảng và Nhà nước; chỉ thị, nghị quyết của các cấp mới thành chương
trình, kế hoạch, đề án, phương hướng và mục tiêu để thực hiện. Trong quá trình này vai
trò của người lãnh đạo, quản lý là rất lớn, họ là người lãnh đạo, khởi xướng của mọi
phong trào và trực tiếp tham gia vào phong trào.
Như vậy, tổ chức thực tiễn là cầu nối không thể thiếu trong quá trình "biến" tư
tưởng, lý luận, thành hành động cụ thể, đó chính là quá trình "biến" chủ trương, đường
lối, nghị quyết của Đảng; chính sách, pháp luật của Nhà nước; chỉ thị, nghị quyết của cấp
ủy, chính quyền các cấp thành hành động cụ thể của quảng đại quần chúng nhân dân. Đây
là công việc cực kỳ quan trọng đối với đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện
Biên. Bởi vì, chỉ có nắm bắt, nhận thức đúng thì mới có hành động đúng và đưa ra được các
quyết định phù hợp rất thực tế. Ngược lại, nhận thức sai lệch thì ra quyết định sẽ không sát
với điều kiện thực tế, do đó quá trình tổ chức thực tiễn sẽ không mang lại hiệu quả. Vì

vậy, tổ chức thực tiễn là trực tiếp thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách

pháp luật của Nhà nước vào phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh trật tự xã hội
v.v trên địa bàn huyện ở Điện Biên.
- Tổ chức thực tiễn là cơ sở kiểm tra, đánh giá năng lực, phẩm chất của đội ngũ
cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên trong công tác lãnh đạo, quản lý và trong
chỉ đạo, điều hành
Trên cơ sở tổ chức thực hiện và đưa chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng,
chính sách, pháp luật của Nhà nước vào cuộc sống ở địa bàn cấp huyện Điện Biên chúng
ta thấy được năng lực, phẩm chất của đội ngũ cán bộ này. Bởi vì, thông qua hoạt động
của họ trong quá trình tổ chức thực tiễn những ưu điểm và nhược điểm của họ sẽ bộc lộ
ra, qua đó ta mới có thể nhìn nhận một cách khách quan và phản ánh một cách trung thực
nhất. Do đó, đánh giá năng lực, phẩm chất của người lãnh đạo, quản lý là phải đánh giá
trên cơ sở hiệu quả của công việc, hiệu quả của tổ chức thực tiễn chứ không phải căn cứ
vào lời nói của họ. Năng lực và phẩm chất của người lãnh đạo, quản lý không phải tự có
mà phải trải qua quá trình tu dưỡng, rèn luyện lâu dài mới có được. Như vậy, thông qua
hoạt động tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý thì chúng ta mới có thể
đánh giá đúng năng lực và phẩm chất của họ. Quá trình này là dựa trên môi trường hoạt
động, hành động của họ hay nói cách khác là thông qua lăng kính tổ chức thực tiễn của
họ. Chỉ có thông qua hoạt động thiết thực trong từng công việc cụ thể thì mới thấy hết
được năng lực, phẩm chất của người cán bộ, đảng viên. Như ở Điện Biên cho thấy đều là
cấp huyện, về chức vụ, quyền hạn và nhiệm vụ, trình độ của đội ngũ cán bộ lãnh đạo,
quản lý về cơ bản là như nhau. Vậy tại sao chất lượng và hiệu quả của từng công việc
trong lãnh đạo, quản lý lại khác nhau, có người thì hoàn thành tốt công việc đó, có người
lại không hoàn thành Câu trả lời ở đây là cái gì? chỉ có thể trả lời rằng, về cơ bản đây là
do năng lực, phẩm chất của người cán bộ lãnh đạo, quản lý. Do đó, để đánh giá năng lực,
phẩm chất của người cán bộ lãnh đạo, quản lý nói chung và lãnh đạo, quản lý cấp huyện
Điện Biên nói riêng là đánh giá trên cơ sở hiệu quả của công việc, chất lượng của công
việc, sự sáng tạo và tiến độ thực hiện công việc