tổ chức kế toán quản trị chi phí trong các doanh nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh điện biên

MỤC LỤC
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG
SƠ ĐỒ
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong nền kinh tế thị trường, sự cạnh tranh ngày càng phức tạp và khốc liệt,
việc sử dụng hợp lý, tiết kiệm các nguồn lực cùng với việc hạ thấp giá thành sản
phẩm là mục tiêu sống còn của các doanh nghiệp, do đó công tác hạch toán chi phí
sản xuất trở thành khâu quan trọng trong quá trình tổ chức hạch toán kế toán của
các doanh nghiệp nói chung, doanh nghiệp xây dựng nói riêng.
Trong các doanh nghiệp xây dựng tỉnh Điện Biên, kế toán quản trị, đặc biệt
là kế toán quản trị chi phí sản xuất vẫn còn là vấn đề hết sức mới mẻ. Việc hạch
toán chi phí sản xuất trong các doanh nghiệp này biểu hiện những hạn chế nhất
định: quy trình hạch toán có nhiều bất cập, tùy tiện, việc quản lý vật tư, lao động,
tiền vốn còn lỏng lẻo, gây lãng phí, không đáp ứng được yêu cầu của quản lý.
Xuất phát từ thực tế trên, tác giả đã chọn đề tài: "Tổ chức kế toán quản trị
chi phí trong các doanh nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện Biên" làm đề tài
nghiên cứu với mong muốn giúp các doanh nghiệp xây dựng tỉnh Điện Biên hoạt
động có hiệu quả hơn, tiết kiệm chi phí cho doanh nghiệp, cho xã hội, góp phần xây
dựng tỉnh Điện Biên ngày càng phát triển.
2. Mục đích nghiên cứu
Luận văn đề ra các phương hướng, giải pháp để xây dựng mô hình tổ chức
kế toán quản trị chi phí trong các doanh nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện
Biên trên cơ sở nghiên cứu những vấn đề lý luận về tổ chức kế toán quản trị chi phí
trong doanh nghiệp xây dựng và thông qua nghiên cứu thực tiễn tổ chức kế toán
quản trị chi phí trong các doanh nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện Biên.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu là tổ chức kế toán quản trị chi phí trong các doanh
nghiệp và doanh nghiệp xây dựng.

Phạm vi nghiên cứu: Đề tài tập trung vào nghiên cứu tổ chức kế toán quản trị
chi phí tại một số doanh nghiệp xây dựng điển hình trên địa bàn tỉnh Điện Biên.
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TỔ CHỨC KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ
TRONG DOANH NGHIỆP XÂY DỰNG
1.1. Khái niệm, nguyên tắc và nhiệm vụ tổ chức kế toán quản trị chi phí
trong doanh nghiệp xây dựng
1.1.1. Khái niệm tổ chức kế toán quản trị chi phí trong doanh nghiệp xây dựng
Kế toán quản trị là việc thu thập, xử lý và cung cấp thông tin kinh tế tài chính
theo yêu cầu quản trị và quyết định kinh tế, tài chính trong nội bộ đơn vị kế toán.
Tổ chức kế toán nói chung, kế toán quản trị nói riêng là sự kết hợp các
nghiệp vụ kỹ thuật để xây dựng mô hình, thiết kế hệ thống và vận hành hệ thống kế
toán để đáp ứng yêu cầu là thu thập, xử lý và cung cấp thông tin kế toán. Đối với kế
toán quản trị, các thông tin kế toán được tổ chức phục vụ cho nhà quản trị các cấp ra
các quyết định, nhằm khai thác và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực cho quá trình
sản xuất kinh doanh.
Tổ chức kế toán quản trị chi phí là việc sử dụng kết hợp các yếu tố chi phí
của quá trình sản xuất kinh doanh một cách hiệu quả nhất nhằm cung cấp thông tin
cho nhà quản trị doanh nghiệp để ra các quyết định phù hợp.
1.1.2. Nguyên tắc tổ chức kế toán quản trị chi phí trong doanh nghiệp xây
dựng
- Phải phù hợp với đặc điểm tổ chức và hoạt động, qui trình công nghệ và
loại hình kinh doanh của doanh nghiệp xây dựng.
- Các nội dung tổ chức kế toán quản trị chi phí phải phù hợp với qui luật
thị trường.
- Đảm bảo phù hợp với yêu cầu và trình độ quản trị của từng doanh nghiệp.
Đồng thời cũng phải hướng tới sự tiến bộ trong công tác quản trị.
- Phải đảm bảo cung cấp thông tin kịp thời, chính xác đáp ứng yêu cầu công
tác quản trị.
- Phải có sự kết hợp hài hòa giữa kế toán quản trị với kế toán tài chính.

1.1.3. Nhiệm vụ tổ chức kế toán quản trị chi phí trong doanh nghiệp xây dựng
- Xây dựng các định mức chi phí chuẩn, hệ thống dự toán khoa học, kế hoạch
phù hợp trong một kỳ xác định.
- Thu thập, xử lý thông tin, số liệu kế toán chi phí theo phạm vi, nội dung kế
toán quản trị của đơn vị xác định theo từng thời kỳ.
- Kiểm tra, giám sát các định mức, tiêu chuẩn, dự toán.
- Cung cấp thông tin theo yêu cầu quản trị nội bộ của đơn vị bằng báo cáo kế
toán quản trị chi phí.
- Tổ chức phân tích thông tin phục vụ cho yêu cầu lập kế hoạch và ra quyết
định của Ban lãnh đạo doanh nghiệp thông qua hệ thống báo cáo kế toán quản trị.
1.2. Nội dung tổ chức kế toán quản trị chi phí trong doanh nghiệp xây dựng
1.2.1. Phân loại chi phí trong doanh nghiệp xây dựng
1.2.1.1. Phân loại chi phí theo chức năng hoạt động
a, Chi phí sản xuất
Bao gồm:
* Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp
* Chi phí nhân công trực tiếp
* Chi phí sử dụng máy thi công
* Chi phí sản xuất chung
b, Chi phí ngoài sản xuất
Trong doanh nghiệp xây dựng chi phí ngoài sản xuất chỉ có khoản mục chi
phí quản lý doanh nghiệp.
1.2.1.2. Phân loại chi phí theo mối quan hệ giữa chi phí với lợi nhuận xác
định từng kỳ
a, Chi phí sản phẩm
b, Chi phí thời kỳ
1.2.1.3. Phân loại chi phí theo cách ứng xử của hoạt động
a, Chi phí khả biến (chi phí biến đổi)
b, Chi phí bất biến (chi phí cố định)
c, Chi phí hỗn hợp

1.2.1.4. Phân loại chi phí theo mối quan hệ với đối tượng chịu chi phí
a, Chi phí trực tiếp
b, Chi phí gián tiếp
1.2.1.5. Một số cách phân loại chi phí khác
Phân loại chi phí theo thẩm quyền ra quyết định, bao gồm: chi phí lặn, chi
phí chênh lệch và chi phí cơ hội.
1.2.2. Các phương pháp xác định chi phí sản phẩm
1.2.2.1. Xác định chi phí sản xuất theo phương pháp truyền thống
a, Phương pháp xác định chi phí sản xuất theo công việc (theo đơn đặt
hàng)
Khi bắt đầu sản xuất theo đơn đặt hàng, bộ phận kế toán sẽ mở phiếu (thẻ) kế
toán theo dõi chi phí từng đơn hàng, từng công việc. Mỗi đơn đặt hàng được lập
một phiếu chi phí công việc riêng biệt.
Phiếu chi phí theo đơn đặt hàng thực chất là sổ kế toán chi tiết để tập hợp
toàn bộ chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp, chi phí sản
xuất chung phục vụ cho việc tổng hợp các chi phí sản xuất theo đơn đặt hàng.
b, Phương pháp xác định chi phí sản xuất theo quy trình sản xuất
Do doanh nghiệp xây dựng không thích hợp trong việc áp dụng phương pháp
xác định chi phí sản xuất theo quy trình sản xuất nên luận văn không đi sâu trình
bày nội dung của phương pháp này.
1.2.2.2. Xác định chi phí theo hoạt động (phương pháp ABC)
Theo phương pháp này, xác định chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
được chia thành các bước như sau:
Bước 1: Nhận diện các chi phí trực tiếp
Bước 2: Nhận diện các hoạt động
Bước 3: Chọn tiêu thức phân bổ
Bước 4: Tính toán mức phân bổ
Bước 5: Tổng hợp tất cả chi phí để tính giá thành
1.2.3. Hệ thống định mức chi phí và phương pháp lập dự toán chi phí
1.2.3.1. Hệ thống định mức chi phí

Định mức chi phí sản xuất kinh doanh là cơ sở để lập dự toán chi phí cho
từng đơn vị dự toán.
Ở nước ta, từ trước đến nay thông thường các doanh nghiệp chủ yếu dựa vào
định mức kinh tế kỹ thuật của ngành đã được xây dựng và Nhà nước phê duyệt làm
định mức chi phí cho doanh nghiệp. Để doanh nghiệp có dự toán sản xuất kinh
doanh hợp lý, sát với điều kiện cụ thể thì cần phải xây dựng định mức chi phí riêng
cho doanh nghiệp.
1.2.3.2. Lập dự toán chi phí sản xuất kinh doanh
Phương pháp xây dựng dự toán:
- Dự toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp
- Dự toán chi phí nhân công trực tiếp
- Dự toán chi phí sử dụng máy thi công và chi phí sản xuất chung:
1.2.4. Phân tích mối quan hệ chi phí- sản lượng- lợi nhuận (C-V-P)
Cơ sở của việc phân tích này chính là phân loại chi phí thành biến phí, định
phí và lập báo cáo kết quả kinh doanh theo cách ứng xử của chi phí.
a, Phân tích điểm hòa vốn
Phân tích điểm hòa vốn sẽ giúp cho nhà quản lý xem xét quá trình kinh
doanh một cách chủ động và tích cực trong mối liên hệ giữa nhiều yếu tố tác động
tới lợi nhuận, cho phép xác định rõ ràng vào lúc nào trong kỳ kinh doanh, hay ở
mức sản xuất và tiêu thụ bao nhiêu sẽ đạt điểm hòa vốn, từ đó có các quyết định chủ
động và tích cực để hoạt động sản xuất kinh doanh đạt hiệu quả cao.
b, Độ lớn đòn bẩy kinh doanh
Đòn bẩy kinh doanh là một phương tiện nhằm đạt được sự tăng cao về lợi
nhuận với một tỷ lệ tăng nhỏ hơn về doanh thu hoặc mức tiêu thụ sản phẩm.
1.2.5. Mô hình tổ chức kế toán quản trị chi phí trong doanh nghiệp xây dựng
Tổ chức kế toán quản trị chi phí trong doanh nghiệp xây dựng phải thực hiện
được các công việc cơ bản sau:
* Tổ chức mô hình, bộ máy kế toán quản trị chi phí
Doanh nghiệp có thể lựa chọn một trong ba mô hình tổ chức bộ máy kế toán
quản trị chi phí:

+ Mô hình kết hợp
+ Mô hình tách biệt
+ Mô hình hỗn hợp
* Tổ chức các phần việc công tác kế toán quản trị
- Tổ chức hệ thống chứng từ ban đầu, qui trình thu thập, luân chuyển và lưu
trữ chứng từ.
- Tổ chức nhận diện và phân loại chi phí theo các tiêu chí phù hợp cho việc
xử lý và cung cấp thông tin cho quản trị.
- Tổ chức hệ thống tài khoản và sổ sách kế toán quản trị
- Tổ chức xử lý thông tin một cách toàn diện trên cả thông tin quá khứ, thông
tin hiện tại và thông tin cho tương lai bằng các nghiệp vụ kỹ thuật cụ thể
- Tổ chức hệ thống báo cáo kế toán quản trị
- Tổ chức phân tích số liệu trên báo cáo kế toán quản trị
1.3. Kinh nghiệm tổ chức kế toán quản trị chi phí ở một số nước phát
triển và bài học vận dụng cho Việt Nam
1.3.1. Kinh nghiệm tổ chức kế toán quản trị chi phí ở một số nước phát triển
Kế toán quản trị trong doanh nghiệp sản xuất ở Anh, Mỹ
Kế toán quản trị luôn được nhận thức là một bộ phận chuyên môn; tuy nhiên,
tổ chức vận hành kế toán quản trị có những chuyển biến khác nhau. Từ một bộ phận
thuộc kế toán đến bộ phận thuộc ban giám đốc.
Kế toán quản trị trong doanh nghiệp ở các nước Châu Âu
Kế toán quản trị trong doanh nghiệp sản xuất ở các này có đặc trưng gắn kết
chặt chẽ với kế toán tài chính, đề cao thông tin kiểm soát nội bộ và có sự ảnh hưởng
đáng kể của Nhà nước.
Với quan điểm là một công cụ cung cấp thông tin kiểm soát, kế toán quản trị
ở các nước châu Âu luôn được tổ chức thành một bộ phận thuộc kế toán, do kế toán
đảm trách.
1.3.2. Bài học vận dụng cho Việt Nam
Trong nền kinh tế thị trường, hệ thống kế toán doanh nghiệp phải bao gồm
kế toán tài chính và kế toán quản trị.

Xây dựng kế toán quản trị là công việc riêng của mỗi doanh nghiệp, được quyết
định bởi chính doanh nghiệp và Nhà nước chỉ đóng vai trò hỗ trợ cho doanh nghiệp.
Thực tiễn kế toán quản trị một số nước trên thế giới phản ánh những nguyên
tắc chung cần tuân thủ và đặc thù riêng cần được xem xét lựa chọn thích hợp khi
xây dựng kế toán quản trị.
CHƯƠNG 2
THỰC TRẠNG TỔ CHỨC KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ
TRONG CÁC DOANH NGHIỆP XÂY DỰNG TRÊN ĐỊA BÀN
TỈNH ĐIỆN BIÊN
2.1. Tổng quan về các doanh nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện Biên
2.1.1. Đặc điểm hoạt động kinh doanh và đặc điểm tổ chức quản lý
Tỉnh Điện Biên, do đặc thù là một tỉnh miền núi, kinh tế chậm phát triển, cơ
sở hạ tầng còn nhiều khó khăn, chưa đồng bộ, chi phí sản xuất lớn nên các doanh
nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây dựng chiếm tới 60% với nhiều loại hình như:
DNNN, doanh nghiệp tư nhân, công ty cổ phần, công ty TNHH
Tổ chức sản xuất trong các doanh nghiệp xây dựng hiện nay nói chung,
trong các doanh nghiệp xây dựng của tỉnh Điện Biên nói riêng phổ biến theo
phương thức khoán gọn công trình, hạng mục công trình cho các đơn vị trong nội
bộ doanh nghiệp.
Bộ máy quản lý của các công ty xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện Biên chịu
ảnh hưởng rất lớn bởi đặc điểm của ngành xây dựng cơ bản và nhìn chung được tổ
chức như sau:
Đứng đầu công ty là Giám đốc giữ vai trò lãnh đạo chung toàn doanh
nghiệp. Giúp việc cho giám đốc là các phó giám đốc.
Các phòng ban chức năng trong các doanh nghiệp nhìn chung bao gồm:
Phòng Tổ chức - Hành chính, phòng Kế toán - Tài chính, phòng Kế hoạch Tổng
hợp, phòng Kỹ thuật thi công, phòng Vật tư thiết bị…
Bô phận lao động trong lĩnh vực xây dựng của các doanh nghiệp được tổ
chức thành các đội công trình. Ở mỗi đội công trình có đội trưởng và các nhân viên
kinh tế, kỹ thuật chịu trách nhiệm quản lý trực tiếp về kinh tế, kỹ thuật. Các đội chia

thành các tổ sản xuất. Phụ trách các tổ sản xuất là các tổ trưởng.
2.1.2. Đặc điểm cơ chế tài chính ảnh hưởng đến tổ chức kế toán quản trị
chi phí
Trong cơ chế thị trường, nền kinh tế phải chấp nhận sự chi phối của các quy
luật khách quan của nền sản xuất hàng hóa. Như vậy, ngoài các nhân tố về đặc điểm
sản xuất, đặc điểm sản phẩm, quy trình công nghệ, phương pháp hạch toán, nhân tố
cơ chế quản lý có ảnh hưởng đến kế toán quản trị chi phí và giá thành, điều này thể
hiện ở các văn bản, chế độ của Nhà nước nhất là các chế độ về quản lý kinh tế tài
chính của nước ta.
Tỉnh Điện Biên, một tỉnh miền núi còn nhiều khó khăn, theo chỉ đạo của
Chính phủ, hướng dẫn của Bộ Tài chính và chủ trương của tỉnh, các doanh nghiệp
hoạt động trên địa bàn, đặc biệt là các doanh nghiệp xây dựng được hưởng nhiều
chính sách ưu đãi, hỗ trợ như chính sách miễn giảm thuế, giãn nợ thuế, chính sách
vay ưu đãi lãi suất, hỗ trợ lãi suất tiền vay… Sự quan tâm và chỉ đạo sát sao của
Chính phủ, các Bộ, ngành Trung ương, các cấp ủy Đảng và chính quyền địa phương
giúp các doanh nghiệp chủ động trong sản xuất kinh doanh, mạnh dạn đầu tư mua
sắm máy móc, đổi mới trang thiết bị, … nâng cao chất lượng công trình, nâng cao
năng lực và sức cạnh tranh.
Tuy nhiên, các doanh nghiệp xây dựng nói chung, doanh nghiệp xây dựng
của tỉnh Điện Biên nói riêng nhận thức về kế toán quản trị còn hết sức hạn chế, vì
vậy, nó chi phối các nhà quản trị trong việc chủ động các thông tin tư vấn để ra
quyết định và kiểm soát chi phí.
2.2. Thực trạng tổ chức kế toán quản trị chi phí trong các doanh nghiệp
xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện Biên
2.2.1. Khái quát về tổ chức công tác kế toán trong các doanh nghiệp xây
dựng trên địa bàn tỉnh Điện Biên
2.2.1.1. Tổ chức bộ máy kế toán
Các doanh nghiệp xây dựng tỉnh Điện Biên chủ yếu là các doanh nghiệp có
quy mô nhỏ và vừa nên nhìn chung bộ máy kế toán các doanh nghiệp chủ yếu được
tổ chức theo mô hình tập trung. Bộ máy kế toán được tổ chức hiện tại chỉ để phục vụ

cho kế toán tài chính, chưa có tổ chức bộ máy kế toán quản trị chi phí.
2.2.1.2. Tổ chức hệ thống chứng từ ban đầu
Hiện nay, tại các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Điện Biên, hệ thống chứng từ
ban đầu chỉ để thu thập thông tin cho kế toán tài chính và đơn thuần chỉ phục vụ công
việc thu thập chứng từ kế toán tài chính, không có hệ thống chứng từ ban đầu về chi phí
phục vụ cho công tác ghi chép của kế toán quản trị.
2.2.1.3. Hệ thống tài khoản kế toán
Tại các doanh nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện Biên không ban hành hệ
thống tài khoản riêng để phục vụ cho công tác kế toán quản trị, chỉ có hệ thống tài khoản
phục vụ công tác kế toán tài chính, phù hợp với qui định hệ thống tài khoản kế toán do
Bộ Tài chính ban hành và đặc điểm hoạt động ngành xây dựng.
2.2.2. Thực trạng phân loại chi phí sản xuất kinh doanh
Các doanh nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện Biên thực hiện phân loại
chi phí sản xuất theo mục đích công dụng kinh tế là chủ yếu, gồm bốn khoản mục:
chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp, chi phí máy thi công
và chi phí sản xuất chung.
2.2.3. Thực trạng phương pháp xác định chi phí sản xuất sản phẩm
Do việc nhận thức về kế toán quản trị trong các doanh nghiệp xây dựng trên
địa bàn tỉnh Điện Biên còn chưa đầy đủ, kế toán quản trị chưa thực sự được quan
tâm. Việc hạch toán các phần hành kế toán nói chung và kế toán chi phí sản xuất nói
riêng chủ yếu do kế toán tài chính đảm nhiệm.
2.2.4. Thực trạng hệ thống định mức và dự toán chi phí
Hiện nay việc lập dự toán tại các doanh nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh
Điện Biên chủ yếu sử dụng hệ thống định mức, đơn giá thông qua các thông tư,
hướng dẫn của các Bộ, ngành Trung ương, các công bố giá do Sở xây dựng - Sở Tài
chính Điện Biên ban hành mà chưa có được cho riêng mình một hệ thống định mức
riêng, một hệ thống đơn giá riêng.
2.2.5. Thực trạng hệ thống báo cáo kế toán quản trị
Tại các doanh nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện Biên chưa tổ chức kế toán
quản trị, do vậy nếu xét đầy đủ thì cũng chưa có hệ thống báo cáo kế toán quản trị. Bộ

phận Tài chính- Kế toán có lập một số báo cáo về tình hình chi phí sản xuất và giá thành
các công trình như Bảng tính giá thành công trình, Bảng tổng hợp chi phí sản xuất.
2.2.6. Thực trạng phân tích mối quan hệ C - V - P
Các doanh nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện Biên không tổ chức phân
tích chi phí. Công tác này chỉ được tổ chức phân tích chi phí ở một vài doanh
nghiệp nhưng chủ yếu chỉ để so sánh với kế hoạch xem chi phí tăng hay giảm và
nguyên nhân do đâu. Các chi phí này được tổng hợp và phân loại theo các yếu tố
chi phí từ thông tin của kế toán tài chính, do vậy không thể phân tích được sự liên
hệ giữa các yếu tố chi phí đặc biệt là mối quan hệ chi phí- sản lượng- lợi nhuận.
2.3. Đánh giá thực trạng tổ chức kế toán quản trị chi phí trong các doanh
nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện Biên
2.3.1. Đánh giá chung
* Ưu điểm
- Về công tác tổ chức bộ máy kế toán: Bộ máy kế toán nhìn chung được tổ
chức gọn nhẹ, các phần hành kế toán phối hợp với nhau khá chặt chẽ, đồng bộ.
- Về công tác lập dự toán chi phí: Công tác lập dự toán chi phí sản xuất đã
được quan tâm tổ chức thực hiện khá tốt.
- Về công tác tập hợp, phân loại chi phí: Các chi phí đã được phân loại theo
khoản mục và theo yếu tố sản xuất và tập hợp khá chi tiết, có sự phân bổ chi phí cho
các đối tượng chịu phí để tổng hợp giá thành công trình.
* Hạn chế
- Công tác tổ chức lập dự toán chi phí: Dự toán chi phí chưa có tác dụng
nhiều trong việc tăng cường quản trị chi phí, nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn
lực phục vụ sản xuất kinh doanh.
- Việc phân loại chi phí sản xuất kinh doanh: chưa thực sự mang tính khoa
học, chuyên sâu theo hướng cung cấp thông tin kịp thời, tin cậy phục vụ cho công
tác quản trị doanh nghiệp.
- Tổ chức hệ thống chứng từ chi phí xây dựng: Chưa thiết lập được hệ thống
thu thập, xử lý thông tin ban đầu một cách chi tiết, cụ thể, để cung cấp thông tin cho
công tác quản trị.

- Tổ chức hệ thống tài khoản và sổ sách kế toán quản trị: Tại các doanh
nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện Biên hiện nay chưa tổ chức hệ thống tài
khoản và sổ sách kế toán quản trị riêng biệt.
- Tổ chức hệ thống báo cáo chi phí xây dựng: Các thông tin trên hệ thống
báo cáo không có tác dụng cho các quyết định chi phí trong ngắn hạn, ngoài ra các
báo cáo này tính hệ thống và tính lô gic và đồng bộ chưa cao.
- Công tác tổ chức phân tích chi phí xây dựng: Việc phân tích chi phí để ra
các quyết định ngắn hạn có thể nói là chưa có, vì: các chi phí chưa được phân loại
một cách khoa học còn có sự chồng lấn, lẫn lộn chi phí cho hoạt động xây dựng với
các chi phí cho các hoạt động khác, ngoài ra các thông tin còn thiếu tính hệ thống,
thiếu đồng bộ và có độ trễ lớn.
- Công tác nhân sự làm kế toán quản trị: Tất cả các doanh nghiệp xây dựng
trên địa bàn tỉnh Điện Biên chưa có bộ máy làm kế toán quản trị mà chỉ có bộ máy
làm kế toán tài chính.
2.3.2. Nguyên nhân của những hạn chế
- Do nhận thức về tác dụng, vai trò của kế toán quản trị trong công tác quản
trị doanh nghiệp còn chưa đầy đủ. Trình độ của lãnh đạo cũng như cán bộ làm công
tác kế toán về kế toán quản trị còn hạn chế. Các nhà quản trị chưa có thói quen, nhu
cầu sử dụng thông tin kế toán quản trị trong việc ra quyết định quản trị chi phí.
- Hệ thống kiểm soát nội bộ của các doanh nghiệp chưa thực sự hoàn hảo,
Công tác kiểm soát chi phí tại các nơi phát sinh chi phí còn yếu. Hệ thống định mức
chi phí còn giản đơn, thiếu tính chi tiết.
- Quá trình thu thập thông tin từ nơi phát sinh chi phí mang tính thụ động và
rời rạc, chủ yếu mang tính chất thống kê chi phí, chưa thực sự quan tâm tới việc
quản trị chi phí.
CHƯƠNG 3
HOÀN THIỆN TỔ CHỨC KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ
TRONG CÁC DOANH NGHIỆP XÂY DỰNG TRÊN ĐỊA BÀN
TỈNH ĐIỆN BIÊN
3.1. Sự cần thiết và yêu cầu hoàn thiện tổ chức kế toán quản trị chi phí

trong các doanh nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện Biên
3.1.1. Sự cần thiết phải hoàn thiện tổ chức kế toán quản trị chi phí trong
các doanh nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện Biên
Hiện nay, tại thị trường xây dựng của tỉnh Điện Biên tuy không có sự cạnh
tranh từ các doanh nghiệp của các tỉnh bạn trong nước, nhưng với sự bất lợi của môi
trường kinh doanh như giá nguyên vật liệu tăng cao, biến động thất thường, giao
thông đi lại khó khăn làm cho các doanh nghiệp đứng trước những thách thức lớn.
Mặc dù vai trò của kế toán quản trị chi phí và giá thành quan trọng nhưng
các doanh nghiệp xây dựng nước ta nói chung, các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh
Điện Biên nói riêng vẫn chưa nhận thức được điều đó.
Để tồn tại và phát triển, các doanh nghiệp buộc phải áp dụng hàng loạt cải
cách như cơ cấu lại tổ chức, nâng cao trình độ quản trị của các cấp quản lý, đầu tư
chiều sâu nâng cao chất lượng, hạ giá thành sản phẩm do vậy, việc hoàn thiện tổ
chức kế toán quản trị tại các doanh nghiệp xây dựng tỉnh Điện Biên là một trong
những yêu cầu cấp thiết hiện nay.
Để có thể đứng vững trong nền kinh tế và ngày càng lớn mạnh, các doanh
nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện Biên đang rất cần một mô hình kế toán quản
trị mới mẻ, tiên tiến, làm phương tiện để thực hiện việc kiểm soát quản lý trong nội
bộ doanh nghiệp. Chính vì thế, việc xây dựng mô hình kế toán quản trị chi phí sản
xuất ở các doanh nghiệp xây dựng tỉnh Điện Biên là rất cần thiết và có nhiều ý
nghĩa thực tiễn.
3.1.2. Yêu cầu hoàn thiện tổ chức kế toán quản trị chi phí trong các doanh
nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện Biên
- Kết hợp một cách hài hòa, hiệu quả giữa việc thu thập, xử lý thông tin giữa
kế toán quản trị chi phí và kế toán tài chính
- Hoàn thiện tổ chức kế toán quản trị chi phí phải phù hợp với đặc điểm tình
hình hoạt động kinh doanh và kiện toàn cơ chế quản lý tài chính tại các doanh
nghiệp xây dựng Điện Biên, phục vụ đắc lực cho việc ra các quyết định chi phí.
- Phù hợp với đặc điểm chi phí kinh doanh xây dựng, phù hợp với thực trạng
và định hướng phát triển ngành xây dựng của tỉnh Điện Biên.

- Cần tuân thủ chuẩn mực kế toán Việt Nam đồng thời phù hợp với các
chuẩn mực kế toán và thông lệ cơ chế quản lý về tài chính quốc tế.
3.2. Phương hướng hoàn thiện tổ chức kế toán quản trị chi phí trong các
doanh nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện Biên
3.2.1. Xây dựng mô hình tổ chức bộ máy kế toán quản trị chi phí
Nằm trong tình trạng chung của các doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn tỉnh
Điện Biên, tiềm lực kinh tế của các doanh nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện
Biên hiện nay ở mức độ còn thấp. Mặt khác các doanh nghiệp này còn đang phải
dành rất nhiều ngân quỹ cho việc đầu tư máy móc thiết bị, nâng cao chất lượng sản
xuất. Theo tác giả, tại các doanh nghiệp này nên tổ chức công tác kế toán quản trị
theo mô hình kết hợp giữa kế toán quản trị và kế toán tài chính.
3.2.2. Phân loại chi phí
Ngoài cách phân loại chi phí theo nội dung và theo chức năng giống như kế
toán tài chính, để có thể vận hành được hệ thống kế toán quản trị chi phí, cần phân
loại chi phí trong các doanh nghiệp xây dựng tỉnh Điện Biên theo cách ứng xử của
chi phí đối với mức độ hoạt động- khối lượng sản phẩm dịch vụ thành biến phí (chi
phí khả biến), định phí (chi phí bất biến) và chi phí hỗn hợp.
3.2.3. Xây dựng các định mức, dự toán chi phí
3.2.3.1. Xây dựng các định mức chi phí
Định mức chi phí được xây dựng cho chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, nhân
công trực tiếp, chi phí sử dụng máy thi công và chi phí sản xuất chung. Đồng thời,
những định mức này phải được thường xuyên xem xét, phân tích và điều chỉnh
kịp thời.
- Định mức chi phí nguyên vật liệu trực tiếp: là sự tổng hợp của các định
mức giá và lượng nguyên vật liệu trực tiếp.
- Định mức chi phí nhân công trực tiếp
- Định mức chi phí sử dụng máy thi công và chi phí sản xuất chung
Sau khi xây dựng các định mức tiêu chuẩn cho từng loại chi phí, lập bảng
tổng hợp các định mức chi phí. Số liệu tổng hợp được là định mức tiêu chuẩn để sản
xuất một đơn vị khối lượng xây lắp, là cơ sở của việc lập dự toán chi phí, là căn cứ

để kiểm soát, điều hành và phân tích kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của
doanh nghiệp.
3.2.3.2. Xây dựng các dự toán chi phí
Theo cách ứng xử của chi phí có thể lập dự toán tĩnh và dự toán linh hoạt.
Dự toán tĩnh là dự toán lập cho một mức độ hoạt động cụ thể.
Dự toán linh hoạt được lập cho một loạt các mức độ hoạt động. Dự toán linh
hoạt có thể xác định chi phí dự kiến cho mức độ hoạt động thực tế nên sẽ rất có ích
trong việc so sánh với chi phí thực tế phát sinh.
3.2.4. Hoàn thiện hệ thống chứng từ, tài khoản kế toán
3.2.4.1. Hoàn thiện hệ thống chứng từ kế toán
Hệ thống chứng từ ban đầu phải được thiết kế thống nhất cho từng trung tâm
chi phí, được qui định chặt chẽ và bắt buộc các đơn vị phát sinh chi phí thực hiện
nghiêm chỉnh.
Cần thiết kế thêm một số mẫu chứng từ đặc thù phục vụ cho hạch toán tập
hợp chi phí sản xuất theo từng đối tượng chịu chi phí như:
- Phiếu xuất kho
- Phiếu chi phí công việc
3.2.5.2. Đối với tài khoản kế toán
Thiết lập hệ thống tài khoản cho phù hợp với nhu cầu công tác kế toán quản
trị chi phí xây dựng. Để tập hợp và theo dõi chi phí phát sinh, tính giá thành và xác
định kết quả kinh doanh trong các doanh nghiệp xây dựng tỉnh Điện Biên, nên thiết
kế hệ thống tài khoản cho kế toán quản trị chi phí xây dựng trong các doanh nghiệp
này theo nguyên tắc như sau:
+ Phù hợp, gần với thực tế công tác tổ chức hệ thống tài khoản của kế toán
tài chính.
+ Bảo đảm tính khác biệt, tính chuyên sâu của kế toán quản trị chi phí,
nhưng hệ thống chỉ tiêu vẫn có thể so sánh được giữa hai hệ thống kế toán.
+ Nguyên tắc ghi chép sổ sách phù hợp với chuẩn mực kế toán Việt Nam và
các chuẩn mực kế toán quốc tế cũng như các đặc điểm hoạt động ngành xây dựng.
+ Hệ thống tài khoản kế toán quản trị chi phí xây dựng phải thuận tiện cho

việc theo dõi, ghi chép các chi phí phát sinh theo cách phân loại chi phí mà kế toán
quản trị chi phí lựa chọn.
3.2.5. Xây dựng hệ thống báo cáo quản trị chi phí
3.2.5.1. Báo cáo cung cấp thông tin cho xây dựng kế hoạch
Các doanh nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện Biên cần lập các dự toán:
dự toán chi phí quản lý doanh nghiệp, dự toán tiền mặt, dự toán báo báo cáo kết quả
hoạt động kinh doanh, dự toán bảng cân đối kế toán,…
3.2.5.2. Báo cáo đánh giá trách nhiệm của quản lý
- Báo cáo trách nhiệm của trung tâm chi phí.
- Báo cáo trách nhiệm của trung tâm lợi nhuận.
- Báo cáo trách nhiệm của trung tâm đầu tư.
3.2.5.3. Báo cáo cung cấp thông tin cho quá trình kiểm tra và đánh giá
- Báo cáo chi phí
- Báo cáo chi phí sản xuất thể hiện theo cách ứng xử của chi phí
- Báo cáo giá thành
- Báo cáo dự toán của trung tâm lợi nhuận: được thiết kế theo từng công
trình, hạng mục công trình.
3.2.6. Hoàn thiện tổ chức phân tích mối quan hệ C - V - P
- Tổ chức nhân sự, hội nghị phân tích
- Lập kế hoạch phân tích
- Thu thập và xử lý tài liệu
- Kỹ thuật phân tích
- Phân tích mối quan hệ chi phí - sản lượng - lợi nhuận
3.3. Điều kiện thực hiện các giải pháp tổ chức kế toán quản trị chi phí
trong các doanh nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện Biên
3.3.1. Đối với Nhà nước, cơ quan chủ quản
- Hoàn thiện môi trường pháp lý, tạo điều kiện cho mọi doanh nghiệp, mọi
thành phần kinh tế tham gia một sân chơi chung bình đẳng và minh bạch.
- Tăng cường việc tuyên truyền, phổ biến kiến thức về kế toán quản trị trong
cộng đồng các doanh nghiệp.

- Xây dựng chính sách hỗ trợ hoạt động tư vấn về kế toán quản trị cho các
doanh nghiệp
- Định hướng cho các cơ sở đào tạo phát triển đào tạo kế toán quản trị, thống
nhất chương trình, nội dung đào tạo nghề kế toán quản trị theo hướng chuẩn hóa
trong toàn quốc.
3.3.2. Đối với chính quyền tỉnh Điện Biên
- Thành lập các tổ công tác theo dõi, đánh giá tình hình hoạt động sản xuất
kinh doanh của các doanh nghiệp nói chung, các doanh nghiệp xây dựng nói riêng
trên địa bàn tình để chủ động tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các doanh nghiệp.
- Xây dựng chương trình trợ giúp phát triển doanh nghiệp; đẩy mạnh công
tác tuyên truyền, chỉ đạo, hướng dẫn triển khai áp dụng kế toán quản trị trong doanh
nghiệp; tổ chức đào tạo, tập huấn nghiệp vụ cho cán bộ kế toán và cán bộ làm công
tác quản lý.
3.3.3. Đối với các doanh nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện Biên
- Tích cực tuyên truyền sâu rộng về vai trò, tác dụng của kế toán quản trị nói
chung và kế toán quản trị chi phí nói riêng cho toàn thể đội ngũ cán bộ, nhân viên
làm công tác kế toán cũng như công tác quản trị. Xây dựng chương trình đào tạo
chuyên môn, nghiệp vụ kế toán quản trị cho đội ngũ cán bộ quản lý và nhân viên kế
toán trong doanh nghiệp.
- Cơ cấu lại tổ chức, xây dựng mô hình tổ chức gọn nhẹ, linh hoạt và tính
chuyên nghiệp cao, gắn liền hệ thống kiểm soát nội bộ hiệu quả.
- Hoàn thiện bộ máy làm công tác kế toán quản trị theo mô hình kết hợp,
phát huy tối đa khả năng và trách nhiệm của các thành viên trong bộ máy.
- Xây dựng qui chế quản trị chi phí trong từng trung tâm phát sinh chi phí,
chế độ chịu trách nhiệm và phân công, phân cấp trách nhiệm cho các bộ phận phát
sinh chi phí.
- Xây dựng và ban hành qui trình thu thập, xử lý, lưu trữ chứng từ theo
hướng phân cấp mạnh cho cấp dưới đồng thời qui định chế độ báo cáo, chế độ
trách nhiệm của người phụ trách các đơn vị phát sinh chi phí phục vụ cho hoạt
động xây dựng.

- Xây dựng hệ thống tài khoản, sổ sách kế toán quản trị áp dụng trong doanh
nghiệp, đồng thời thống nhất các nội dung phân loại chi phí, thống nhất cách thức,
qui trình ghi chép sổ sách và lập báo cáo từ báo cáo bộ phận đến báo cáo tổng hợp
kế toán quản trị chi phí xây dựng.
- Xây dựng hệ thống định mức kinh tế kỹ thuật cho các chi phí xây dựng,
đảm bảo tính khoa học và tính thực tiễn cao. Tổ chức tốt công tác lập dự toán chi
phí kết hợp với công tác phân tích, dự báo.
- Khai thác triệt để cơ sở vật chất hiện có tại doanh nghiệp, tận dụng hệ
thống tin học, thông tin hiện có để thu thập, truyền số liệu kế toán quản trị.
PHẦN KẾT LUẬN
Với sự phát triển ngày càng lớn mạnh của ngành xây dựng, công tác quản trị
chi phí nhằm tăng cường công tác quản trị doanh nghiệp, củng cố năng lực cạnh
tranh của doanh nghiệp xây dựng nói chung, doanh nghiệp xây dựng trên địa bàn
tỉnh Điện Biên nói riêng luôn là yêu cầu cấp thiết. Xuất phát từ thực tế đó, luận văn
đã thực hiện một số nội dung sau:
1- Trình bày cơ sở lý luận chung về tổ chức kế toán quản trị chi phí, vai trò
của kế toán quản trị chi phí; trên cơ sở nghiên cứu, so sánh các mô hình kế toán
quản trị của các nước tiên tiến luận văn đã rút ra các vấn đề cần tham khảo trong
quá trình hoàn thiện kế toán quản trị chi phí cho các doanh nghiệp Việt Nam.
2- Phân tích, đánh giá thực trạng tổ chức kế toán quản trị chi phí trong các
doanh nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện Biên, những ưu điểm, hạn chế còn
tồn tại và nguyên nhân.
3- Đề xuất phương hướng hoàn thiện tổ chức kế toán quản trị chi phí phục vụ
cho công tác quản trị doanh nghiệp; các kiến nghị đối với các cơ quan hữu quan,
với bản thân các doanh nghiệp để thực hiện tốt công tác kế toán quản trị chi phí tại
các doanh nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện Biên.
Chắc chắn rằng, trong tương lai không xa, hệ thống kế toán quản trị chi phí
tại các doanh nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện Biên sẽ được các cấp lãnh đạo
quan tâm, chỉ đạo hoàn thiện để tích cực tham gia cung cấp thông tin kịp thời, chính
xác cho công tác quản trị và kế toán quản trị chi phí sẽ trở thành công cụ hữu hiệu

cho việc nâng cao hiệu quả công tác quản trị doanh nghiệp, góp phần xây dựng
ngành xây dựng Điện Biên tồn tại và phát triển vững chắc.
Do trình độ còn hạn chế, trong quá trình nghiên cứu, không thể tránh khỏi
những thiếu sót, tôi rất mong nhận được sự tham gia, nhận xét, đóng góp ý kiến của
các thầy cô giáo, các nhà khoa học và bạn đọc quan tâm đến vấn đề nghiên cứu.
Tôi xin trân trọng cám ơn PGS. TS Nguyễn Ngọc Quang đã tận tình hướng
dẫn tôi hoàn thành luận văn này./.
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Xây dựng là ngành sản xuất vật chất tạo ra cơ sở hạ tầng cho toàn xã hội.
Những năm qua, các doanh nghiệp xây dựng đã thể hiện được vị trí nòng cốt trong
việc thực hiện nhiệm vụ đầu tư, xây dựng cơ bản của xã hội, của Nhà nước và là lực
lượng đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Sản phẩm của
ngành là những công trình xây dựng, kiến trúc, giao thông, … có giá trị lớn, thời
gian sử dụng lâu dài, có ý nghĩa quan trọng về kinh tế, là điều kiện tiền đề để phát
triển các ngành kinh tế khác.
Trong nền kinh tế thị trường, sự cạnh tranh ngày càng phức tạp và khốc liệt,
việc sử dụng hợp lý, tiết kiệm các nguồn lực cùng với việc hạ thấp giá thành sản
phẩm là mục tiêu sống còn của các doanh nghiệp, do đó công tác hạch toán chi phí
sản xuất trở thành khâu quan trọng trong quá trình tổ chức hạch toán kế toán của
các doanh nghiệp nói chung, doanh nghiệp xây dựng nói riêng.
Trong các doanh nghiệp xây dựng tỉnh Điện Biên, kế toán quản trị, đặc biệt
là kế toán quản trị chi phí sản xuất vẫn còn là vấn đề hết sức mới mẻ. Việc hạch
toán chi phí sản xuất trong các doanh nghiệp này biểu hiện những hạn chế nhất
định: quy trình hạch toán có nhiều bất cập, tùy tiện, việc quản lý vật tư, lao động,
tiền vốn còn lỏng lẻo, gây lãng phí, không đáp ứng được yêu cầu của quản lý.
Xuất phát từ thực tế trên, tác giả đã chọn đề tài: "Tổ chức kế toán quản trị
chi phí trong các doanh nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện Biên" làm đề tài
nghiên cứu với mong muốn giúp các doanh nghiệp xây dựng tỉnh Điện Biên hoạt
động có hiệu quả hơn, tiết kiệm chi phí cho doanh nghiệp, cho xã hội, góp phần xây

dựng tỉnh Điện Biên ngày càng phát triển.
2. Mục đích nghiên cứu
Luận văn đề ra các phương hướng, giải pháp để xây dựng mô hình tổ chức
kế toán quản trị chi phí trong các doanh nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện
Biên trên cơ sở nghiên cứu những vấn đề lý luận về tổ chức kế toán quản trị chi phí
1
trong doanh nghiệp xây dựng và thông qua nghiên cứu thực tiễn tổ chức kế toán
quản trị chi phí trong các doanh nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện Biên.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu là tổ chức kế toán quản trị chi phí trong các doanh
nghiệp và doanh nghiệp xây dựng.
Phạm vi nghiên cứu: Đề tài tập trung vào nghiên cứu tổ chức kế toán quản trị
chi phí tại một số doanh nghiệp xây dựng điển hình trên địa bàn tỉnh Điện Biên.
4. Phương pháp nghiên cứu
Trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng, duy vật lịch
sử của chủ nghĩa Mác- Lê nin, luận văn sử dụng các phương pháp cụ thể: Phương
pháp điều tra, khảo sát thực tiễn nhằm thu thập thông tin; phương pháp tổng hợp,
phân tích, thống kê, phương pháp so sánh, hệ thống hoá … nhằm khái quát lý luận,
tổng kết, đánh giá thực tiễn, từ đó đề xuất các giải pháp hoàn thiện.
5. Những đóng góp của luận văn
Về mặt lý luận, luận văn hệ thống hoá những vấn đề lý luận cơ bản về kế toán
quản trị chi phí trong các doanh nghiệp nói chung và đi sâu vào doanh nghiệp xây
dựng nói riêng.
Về mặt thực tiễn, luận văn mô tả và phân tích thực trạng kế toán quản trị chi
phí tại các doanh nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện Biên.
Về các đề xuất, luận văn đưa ra hệ thống các giải pháp nhằm nâng cao hiệu
quả tổ chức kế toán quản trị chi phí tại các doanh nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh
Điện Biên.
6. Bố cục của luận văn
Ngoài các phần Mở đầu và Kết luận, luận văn được chia làm 3 chương:

Chương 1: Cơ sở lý luận về tổ chức kế toán quản trị chi phí trong
doanh nghiệp xây dựng.
Chương 2: Thực trạng tổ chức kế toán quản trị chi phí trong các doanh
nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện Biên.
Chương 3: Hoàn thiện tổ chức kế toán quản trị chi phí trong các doanh
nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện Biên.
2
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TỔ CHỨC KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI
PHÍ TRONG DOANH NGHIỆP XÂY DỰNG
1.1. Khái niệm, nguyên tắc và nhiệm vụ tổ chức kế toán quản trị chi phí
trong doanh nghiệp xây dựng
1.1.1. Khái niệm tổ chức kế toán quản trị chi phí trong doanh nghiệp xây dựng
Kế toán quản trị được định nghĩa theo nhiều khía cạnh khác nhau, tuy nhiên
tất cả đều thống nhất chung ở mục đích kế toán quản trị là cung cấp thông tin định
lượng tình hình kinh tế - tài chính về hoạt động của doanh nghiệp cho các nhà quản
trị ở doanh nghiệp. Kế toán quản trị là một bộ phận kế toán linh hoạt do doanh
nghiệp xây dựng phù hợp với đặc điểm kinh tế kỹ thuật, tổ chức quản lý.
Ở Việt Nam, quan điểm về kế toán quản trị được thể hiện tại Luật kế toán số
03/2003/QH11 ngày 17 tháng 6 năm 2003 như sau:
Kế toán quản trị là việc thu thập, xử lý và cung cấp thông tin kinh tế tài chính
theo yêu cầu quản trị và quyết định kinh tế, tài chính trong nội bộ đơn vị kế toán.
Việc áp dụng kế toán quản trị trong doanh nghiệp tại Việt Nam được hướng
dẫn tại Thông tư số 53/2006/TT-BTC ngày 12 tháng 6 năm 2006 của Bộ Tài chính.
Tổ chức kế toán nói chung, kế toán quản trị nói riêng là sự kết hợp các
nghiệp vụ kỹ thuật để xây dựng mô hình, thiết kế hệ thống và vận hành hệ thống kế
toán để đáp ứng yêu cầu là thu thập, xử lý và cung cấp thông tin kế toán. Đối với kế
toán quản trị, các thông tin kế toán được tổ chức phục vụ cho nhà quản trị các cấp ra
các quyết định, nhằm khai thác và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực cho quá trình
sản xuất kinh doanh.

Tổ chức kế toán quản trị chi phí là việc sử dụng kết hợp các yếu tố chi phí
của quá trình sản xuất kinh doanh một cách hiệu quả nhất nhằm cung cấp thông tin
cho nhà quản trị doanh nghiệp để ra các quyết định phù hợp.
Để thực hiện được chức năng của kế toán quản trị, công tác tổ chức kế toán
quản trị phải bám sát đặc điểm tình hình, lĩnh vực hoạt động sản xuất kinh doanh,
3
trình độ quản lý của doanh nghiệp để có thể cung cấp cho nhà quản trị các cấp các
thông tin có giá trị và phù hợp nhất.
1.1.2. Nguyên tắc tổ chức kế toán quản trị chi phí trong doanh nghiệp xây
dựng
Tổ chức kế toán quản trị chi phí doanh nghiệp xây dựng phải đáp ứng nhu
cầu cung cấp thông tin kịp thời, chính xác, phù hợp cho công tác quản trị chi phí,
phải bám sát thực tế hoạt động của doanh nghiệp, phản ánh đúng đắn, trung thực
tình hình sử dụng các nguồn lực của doanh nghiệp bằng hệ thống các chỉ tiêu, đảm
bảo kênh thông tin liên tục, xuyên suốt trong quá trình hoạt động sản xuất kinh
doanh. Công tác tổ chức kế toán quản trị chi phí phải tuân theo các nguyên tắc cơ
bản như sau:
- Phải phù hợp với đặc điểm tổ chức và hoạt động, qui trình công nghệ và
loại hình kinh doanh của doanh nghiệp xây dựng.
- Các nội dung tổ chức kế toán quản trị chi phí phải phù hợp với qui luật
thị trường.
- Đảm bảo phù hợp với yêu cầu và trình độ quản trị của từng doanh nghiệp.
Đồng thời cũng phải hướng tới sự tiến bộ trong công tác quản trị.
- Phải đảm bảo cung cấp thông tin kịp thời, chính xác đáp ứng yêu cầu công
tác quản trị.
- Phải có sự kết hợp hài hòa giữa kế toán quản trị với kế toán tài chính.
1.1.3. Nhiệm vụ tổ chức kế toán quản trị chi phí trong doanh nghiệp xây dựng
Để cung cấp đầy đủ các thông tin về tình hình kinh tế, tài chính cho các nhà
quản trị, các chuyên gia kế toán quản trị cần phải thực hiện tốt các nhiệm vụ sau:
- Xây dựng các định mức chi phí chuẩn, hệ thống dự toán khoa học, kế hoạch

phù hợp trong một kỳ xác định.
- Thu thập, xử lý thông tin, số liệu kế toán chi phí theo phạm vi, nội dung kế
toán quản trị của đơn vị xác định theo từng thời kỳ.
- Kiểm tra, giám sát các định mức, tiêu chuẩn, dự toán.
- Cung cấp thông tin theo yêu cầu quản trị nội bộ của đơn vị bằng báo cáo kế
4
toán quản trị chi phí.
- Tổ chức phân tích thông tin phục vụ cho yêu cầu lập kế hoạch và ra quyết
định của Ban lãnh đạo doanh nghiệp thông qua hệ thống báo cáo kế toán quản trị.
1.2. Nội dung tổ chức kế toán quản trị chi phí trong doanh nghiệp
xây dựng
1.2.1. Phân loại chi phí trong doanh nghiệp xây dựng
Chi phí sản xuất kinh doanh là toàn bộ các chi phí mà doanh nghiệp phải chi
ra trong quá trình kinh doanh. Chi phí sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp bao
gồm nhiều loại khác nhau, đặc biệt là trong doanh nghiệp xây dựng. Để phục vụ cho
quản lý, kế hoạch hóa và kiểm tra chi phí hướng tới mục tiêu phục vụ cho việc ra
quyết định kinh tế, chi phí sản xuất kinh doanh được phân chia theo nhiều tiêu thức
khác nhau. Việc phân chia chi phí theo những tiêu thức nào phụ thuộc vào nhu cầu
thông tin phục vụ việc ra quyết định của nhà quản trị. Mỗi cách phân loại chi phí sẽ
cung cấp thông tin ở những góc độ khác nhau cho nhà quản trị.
Với đặc thù của ngành xây dựng, sản phẩm xây dựng là những công trình
xây dựng, vật kiến trúc có quy mô lớn, kết cấu phức tạp, mang tính đơn chiếc,
thời gian sản xuất sản phẩm dài (chu kỳ sản xuất dài), đòi hỏi phải lập dự toán cho
sản phẩm xây dựng (dự toán thiết kế, dự toán thi công), phải có giá trị dự toán cho
từng đơn vị khối lượng xây dựng để hạch toán chi phí, xác định kết quả cho khối
lượng công tác xây dựng đã thực hiện và hoàn thành trong kỳ, do vậy chi phí trong
doanh nghiệp xây dựng cũng có những đặc thù riêng.
1.2.1.1. Phân loại chi phí theo chức năng hoạt động
Theo chức năng hoạt động của chi phí trong các tổ chức hoạt động, chi phí
chia thành hai dạng, đó là chi phí sản xuất và chi phí ngoài sản xuất.

a, Chi phí sản xuất
Chi phí sản xuất của doanh nghiệp xây dựng là toàn bộ chi phí về lao động
sống và lao động vật hoá phát sinh trong quá trình sản xuất và cấu thành nên giá
thành sản phẩm xây dựng. Chi phí sản xuất trong doanh nghiệp xây dựng bao gồm
bốn khoản mục: Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp, chi
5
phí sử dụng máy thi công và chi phí sản xuất chung.
* Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp
Khoản mục chi phí này bao gồm: giá trị thực tế của vật liệu chính, vật liệu
phụ, các cấu kiện bộ phận rời, vật liệu luân chuyển tham gia cấu thành thực thể sản
phẩm xây dựng hoặc giúp cho việc thực hiện và hoàn thành khối lượng xây dựng
(không kể vật liệu phụ cho máy móc, phương tiện thi công và những vật liệu tính
trong chi phí chung).
* Chi phí nhân công trực tiếp
Chi phí nhân công trực tiếp bao gồm toàn bộ các khoản chi phí phải trả cho
người lao động tham gia trực tiếp vào hoạt động xây dựng, công nhân phục vụ cho
xây dựng, lắp đặt (kể cả lao động thuê ngoài) như: tiền công, phụ cấp, … Chi phí
nhân công trực tiếp không bao gồm các khoản trích theo lương (BHXH, BHYT,
KPCĐ) của công nhân trực tiếp xây dựng.
* Chi phí sử dụng máy thi công
Máy móc thi công là toàn bộ số máy, phương tiện trực tiếp phục vụ xây, lắp
công trình gồm những máy móc chuyển động bằng động cơ hơi nước, điezen, điện,
xăng như: Máy trộn vữa, máy trộn bê tông, máy đào đất, đóng cọc, cần cẩu để lắp
ghép Máy móc thi công có thể do doanh nghiệp tự trang bị hoặc thuê ngoài.
Do đặc điểm hoạt động của máy thi công trong xây dựng mà chi phí sử dụng
máy thi công chia làm 2 loại: chi phí thường xuyên và chi phí tạm thời.
Chi phí thường xuyên sử dụng máy thi công gồm: lương chính, lương phụ
của công nhân điều khiển máy, phục vụ máy chi phí vật liệu, chi phí công cụ dụng
cụ, chi phí khấu hao TSCĐ, chi phí dịch vụ mua ngoài (chi phí sửa chữa nhỏ, điện,
nước, bảo hiểm xe máy ) chi phí khác bằng tiền mặt.

Chi phí tạm thời sử dụng máy thi công gồm: chi phí sửa chữa lớn máy thi
công (đại tu, trung tu ) chi phí công trình tạm thời cho máy thi công (lều, lán, bệ,
đường ray chạy máy ), chi phí vận chuyển, tháo dỡ, lắp đặt máy thi công đến công
trường.
* Chi phí sản xuất chung
6