Hoàn thiện công tác kế toán doanh thu chi phí và xác định KQKD tại công ty cổ phần XNK Công nghiệp

N

Ngành :
Chuyên ngành:

K TOÁN - KI M TOÁN
K TOÁN - KI M TOÁN

Gi ng viên hư ng d n : Th.s ðào Th Kim Y n
Sinh viên th c hi n
MSSV: 107403118

: Ph m Nguy n Phương Linh
L p: 07DKT3

TP.HCM, năm 2011


Tơi cam đoan đây là đ tài nghiên c u c a tôi. Nh ng k t qu và các s
li u trong khóa lu n đư c th c hi n t i công ty c ph n xu t nh p kh u hàng
công nghi p, không sao chép b t kỳ ngu n nào khác.
Tơi hồn tồn ch u trách nhi m trư c nhà trư ng v s cam đoan này.
TP. H Chí Minh, ngày 15 tháng 09 năm 2011
Ký tên

Ph m Nguy n Phương Linh


Qua th i gian h c t p và nghiên c u

trư ng ð i H c K Thu t Cơng

ngh Thành ph H Chí Minh, cũng như th i gian th c t p ñã truy n ñ t cho
em nh ng ki n th c chuyên môn cùng nh ng kinh nghi m q báu.
Có đư c k t qu như trên là nh công d y d c a Quý Th y Cô trư ng ð i
H c K Thu t Cơng Ngh , đã t n tình gi ng d y và giúp đ em trong quá
trình h c t p. V i t t c t m lịng, em xin bày t lịng kính tr ng và bi t ơn sâu
s c ñ n Quý Th y Cơ, đ c bi t là Cơ ðào Th Kim Y n đã t n tình hư ng d n
và ch b o, giúp em hồn thành khóa lu n t t nghi p này.
ð ng th i em cũng xin chân thành cám ơn Ban lãnh ñ o cơng ty và Các
Cơ Chú, các Anh Ch phịng k tốn Cơng Ty C Ph n Xu t Nh p Kh u Hàng
Cơng Nghi p (INEXIM), đ c bi t Chú Ph m Ng c Long – K toán trư ng –
đã nhi t tình giúp đ t o ñi u ki n cho em ti p c n th c t trong th i gian th c
t p t i công ty.
Tuy nhiên do th i gian th c t p t i công ty chưa nhi u cũng như ki n th c
chun mơn cịn h n ch nên không tránh kh i nh ng thi u sót. Em r t mong
nh n đư c s góp ý, ch b o thêm t Quý Th y Cô và các Cơ Chú, các Anh
Ch trong cơng ty đ em hồn thành t t khóa ln t t nghi p.
M t l n n a em xin kính chúc Quý Th y Cô và t p th cán b , công nhân
viên trong công ty C Ph n Xu t Nh p Kh u Hàng Công Nghi p luôn d i dào
s c kh e, h nh phúc và thành công trong cu c s ng.
Em xin chân thành cám ơn!
Sinh viên th c hi n
PH M NGUY N PHƯƠNG LINH


M CL C
DANH M C CÁC KÝ HI U VI T T T.......................................................VII
DANH M C CÁC B NG, SƠ ð . ...............................................................VIII
DANH M C S
L IM

SÁCH .....................................................................................IX

ð U ........................................................................................................ .1

CHƯƠNG 1: CƠ S

LÝ LU N V K TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ

VÀ XÁC ð NH K T QU KINH DOANH ...................................................... .4
1.1 Khái ni m và ý nghĩa k t qu ho t ñ ng kinh doanh................................ .4
1.1.1 Khái ni m ............................................................................................... .4
1.1.2 Ý nghĩa ................................................................................................... .4
1.2 Khái ni m, nguyên t c và nhi m v k toán liên quan ñ n vi c
xác ñ nh k t qu ho t ñ ng kinh doanh .......................................................... .5
1.2.1 Khái ni m .............................................................................................. .5
1.2.2 Nguyên t c k toán................................................................................. .5
1.2.3 Nhi m v k tốn ................................................................................... .5
1.3 K tốn xác đ nh k t qu kinh doanh t i doanh nghi p ........................... .6
1.3.1 K toán t p h p doanh thu.................................................................. .6
1.3.1.1 K toán doanh thu bán hàng và cung c p d ch v ......................... ..6
1.3.1.2 K toán doanh thu n i b

............................................................ 13

1.3.2 K toán các kho n gi m tr doanh thu.............................................. 14
1.3.2.1 Chi t kh u thương m i .................................................................. 14
1.3.2.2 Gi m giá hàng bán ......................................................................... 15
1.3.2.3 Hàng bán b tr l i ........................................................................ 17
1.3.2.4 Các kho n thu GTGT, thu TTðB, thu xu t kh u..................... 18

1.3.3 K toán giá v n hàng bán .................................................................... 23
1.3.4 K tốn chi phí bán hàng .................................................................... 28
1.3.5 K tốn chi phí qu n lý doanh nghi p................................................ 31
1.3.6 K tốn xác đ nh k t qu ho t đ ng tài chính ................................... 34
1.3.6.1 K tốn doanh thu ho t đ ng tài chính............................................. 34

ii


1.3.6.2 K tốn chi phí tài chính. ................................................................. 35
1.3.7 K tốn xác đ nh k t qu ho t đ ng khác. ........................................ 37
1.3.7.1 K toán thu nh p khác . .................................................................... 37
1.3.7.2 K tốn chi phí khác . ....................................................................... 39
1.3.8 K tốn chi phí thu thu nh p doanh nghi p ................................... 41
1.3.9 K tốn xác đ nh k t qu ho t ñ ng kinh doanh ............................. 45
CHƯƠNG 2: GI I THI U CÔNG TY C

PH N XU T NH P

KH U HÀNG CÔNG NGHI P (INEXIM) ...................................................... 48
2.1 Quá trình hình thành và phát tri n c a công ty INEXIM ..................... 50
2.2 Ch c năng, nhi m v và quy n h n c a Công ty INEXIM .................. 50
2.3 ð c ñi m ho t đ ng kinh doanh c a cơng ty........................................... 51
2.3.1 Hình th c s h u v n . .......................................................................... 51
2.3.2 Lĩnh v c kinh doanh ............................................................................ 51
2.3.3 Ngành ngh kinh doanh ....................................................................... 51
2.4 Cơ c u t ch c b máy qu n lý c a Công ty INEXIM .......................... 51
2.4.1 Cơ c u b máy qu n lý toàn b Cơng ty .............................................. 51
2.4.2 Sơ đ t ch c b máy qu n lý Công ty ................................................. 52
2.4.3 Cơ c u nhân s c a b máy qu n lý công ty. ........................................ 52

2.4.4 Ch c năng và nhi m v c a t ng phòng ban ........................................ 52
2.5 T ch c b máy k tốn t i Cơng ty INEXIM ........................................ 54
2.5.1 Sơ ñ t ch c b máy k tốn c a Cơng ty ........................................... 55
2.5.2 Ch c năng và nhi m v c a t ng b ph n k tốn ................................ 55
2.6 Hình th c t ch c s sách t i công ty INEXIM ...................................... 57
2.6.1 Hình th c k tốn đang áp d ng t i Cơng ty. ........................................ 57
2.6.2 Chính sách và h th ng ch ng t , s k toán ñang áp d ng .................. 58
2.6.3 H th ng tài kho n s d ng ................................................................... 59
2.6.4 H th ng báo cáo tài chính... ................................................................. 59
2.7 Tình hình ho t đ ng c a cơng ty INEXIM.............................................. 59
2.7.1 Tình hình ho t ñ ng s n xu t kinh doanh c a công ty . ........................ 59

iii


2.7.1.1 Báo cáo k t qu ho t ñ ng s n xu t kinh doanh ............................. 59
2.7.1.2 K t qu kinh doanh ñ t ñư c trong năm qua ................................... 65
2.7.2 Nh ng thu n l i và khó khăn c a công ty ............................................. 66
2.7.3 Phương hư ng phát tri n trong th i gian t i. ........................................ 67
CHƯƠNG 3: TH C TR NG T

CH C K TOÁN DOANH THU, CHI

PHÍ VÀ XÁC ð NH KQKD T I CÔNG TY C

PH N XU T NH P

KH U HÀNG CƠNG NGHI P . .................................................................... 69
3.1 K tốn doanh thu bán hàng và cung c p d ch v . ................................ 69
3.1.1 N i dung................................................................................................. 69

3.1.2 Ch ng t s d ng .................................................................................. .70
3.1.3 Tài kho n s d ng .................................................................................. .74
3.1.4 Phương pháp h ch tốn .......................................................................... .75
3.1.5 Trình t ghi chép k toán doanh thu ...................................................... .77
3.2 K toán giá v n hàng bán .......................................................................... 83
3.2.1 N i dung................................................................................................. 83
3.2.2 Ch ng t s d ng .................................................................................. .83
3.2.3 Tài kho n s d ng .................................................................................. 84
3.2.4 Phương pháp h ch tốn ................................. ........................................ .85
3.2.5 Trình t ghi chép k toán giá v n hàng bán........................................... .86
3.3 K toán chi phí bán hàng .......................................................................... 91
3.4 K tốn chi phí qu n lý doanh nghi p . ................................................... .91
3.4.1 N i dung... ............................................................................................. .91
3.4.2 Ch ng t s d ng .................................................................................. .93
3.4.3 Tài kho n s d ng .. ............................................................................... .93
3.4.4 Phương pháp h ch tốn .. ....................................................................... .94
3.4.5 Trình t ghi chép k tốn chi phí qu n lý doanh ngh p ........................ .95
3.5 K tốn ho t đ ng tài chính . .................................................................... .99
3.5.1 K tốn doanh thu ho t đ ng tài chính.. ........................................... .99
3.5.1.1 N i dung .. ........................................................................................ .99

iv


3.5.1.2 Ch ng t s d ng ............................................................................ ..99
3.5.1.3 Tài kho n s d ng ............................................................................ ..99
3.5.1.4 Phương pháp h ch tốn .................................................................... 100
3.5.1.5 Trình t ghi chép doanh thu ho t đ ng tài chính ............................. 100
3.5.2 K tốn chi phí ho t đ ng tài chính.................................................... 104
3.5.2.1 N i dung ........................................................................................... 104

3.5.2.2 Ch ng t s d ng ............................................................................. 104
3.5.2.3 Tài kho n s d ng ............................................................................ 105
3.5.2.4 Phương pháp h ch tốn .................................................................... 106
3.5.2.5 Trình t ghi chép k tốn chi phí ho t đ ng tài chính...................... 106
3.6 K tốn ho t đ ng khác . ........................................................................... 110
3.6.1 K toán thu nh p khác. . ...................................................................... 110
3.6.1.1 N i dung . ......................................................................................... 110
3.6.1.2 Ch ng t s d ng ............................................................................. 110
3.6.1.3 Tài kho n s d ng ............................................................................ 110
3.6.1.4 Phương pháp h ch toán .................................................................... 111
3.6.1.5 Trình t ghi chép k tốn thu nh p khác .......................................... 111
3.6.2 K tốn chi phí khác ............................................................................ 115
3.6.2.1 N i dung ........................................................................................... 115
3.6.2.2 Ch ng t s d ng ............................................................................ 115
3.6.2.3 Tài kho n s d ng ............................................................................ 115
3.6.2.4 Phương pháp h ch tốn .................................................................... 115
3.6.2.5 Trình t ghi chép k tốn chi phí khác............................................. 116
3.7 K tốn xác ñ nh k t qu kinh doanh ...................................................... 120
3.7.1 Công th c và th i kỳ tính k t qu ho t ñ ng kinh doanh ..................... .120
3.7.2 Ch ng t s d ng .................................................................................. .120
3.7.3 Tài kho n s d ng .................................................................................. .120
3.7.4 Phương pháp h ch toán .......................................................................... .121
3.7.5 Sơ ñ k t qu ho t ñ ng kinh doanh Quý III năm 2010 ........................ .122

v


3.7.6 Trình t ghi chép k tốn xác đ nh k t qu kinh doanh ......................... .122
3.8 K toán thu thu nh p doanh nghi p....................................................... .127
3.8.1 N i dung................................................................................................. .127

3.8.2 K t chuy n l qua các năm .................................................................... .128
CHƯƠNG 4: M T S

GI I PHÁP NH M HOÀN THI N CƠNG TÁC

K TỐN T I CƠNG TY C

PH N XNK HÀNG CÔNG NGHI P .......... 130

4.1 S c n thi t ph i hồn thi n cơng tác K tốn doanh thu, chi phí
và xác đ nh k t qu kinh doanh t i Công ty INEXIM .................................... .130
4.2 ðánh giá sơ b k t qu ho t ñ ng s n xu t kinh doanh ........................... .131
4.3 Nh n xét c th .............................................................................................. .132
4.4 M t s gi i pháp hồn thi n cơng tác k tốn doanh thu, chi phí và
xác đ nh k t qu kinh doanh ............................................................................ .135
4.4.1 Gi i pháp 1: V t ch c cơng tác k tốn ................................................. ..135
4.4.2 Gi i pháp 2: V ch ng t ......................................................................... ..136
4.4.3 Gi i pháp 3: V h th ng s sách c a cơng ty ........................................ ..136
4.4.4 Gi i pháp 4: Chính sách chi t kh u cho khách hàng ................................ ..136
4.4.5 Gi i pháp 5: V chi phí bán hàng và chi phí QLDN ................................ ..137
4.4.6 Gi i pháp 6: V kho n n ph i thu trong doanh thu bán hàng ............... ..138
4.4.7 Gi i pháp 7: V ñ i ngũ nhân s và ti n lương ........................................ ..138
4.4.8 Gi i pháp 8: Chính sách gia tăng doanh thu ........................................... ..139
4.4.9 Gi i pháp 9: Chính sách gi m chi phí....................................................... ..140
K T LU N ............................................................................................................ ..142
TÀI LI U THAM KH O..................................................................................... ..143
PH L C ............................................................................................................... ..144

vi

DANH M C CÁC KÝ HI U VI T T T

BHXH

B o hi m xã h i

GTGT

Giá tr gia tăng

K/C

K t chuy n

KQKD

K t qu kinh doanh

NVL, CCDC

Nguyên v t li u, cơng c d ng c

Qð-UB

Quy t đ nh –

Qð-BTC

Quy t đ nh – B tài chính

UBND

y ban

y ban nhân dân

SXKD

S n xu t kinh doanh

TK

Tài kho n

TNDN

Thu nh p doanh nghi p

TNHH

Trách nhi m h u h n

TSCð

Tài s n c đ nh

Tp.HCM.

Thành ph H Chí Minh

TTðB

Tiêu th ñ c bi t

XNK

Xu t nh p kh u

XðKQKD

Xác ñ nh k t qu kinh doanh

vii


DANH M C CÁC B NG, SƠ ð

+ Sơ ñ 2.1 - Sơ ñ t ch c b máy qu n lý ......................................................52
+ Sơ ñ 2.2 - Sơ ñ t ch c k tốn t i cơng ty .................................................55
+ Sơ ñ 2.3 - Sơ ñ h th ng s k tốn và trình t ghi s ...............................57
+ B ng báo cáo k t qu ho t ñ ng s n xu t kinh doanh 2008 – 2010 ..............61
+ Sơ ñ 3.1- Bán hàng thu ti n ngay ..................................................................72
+ Sơ ñ 3.2 -Bán hàng ch u ....... ........................................................................73
+ Sơ ñ k t qu ho t ñ ng kinh doanh quý III năm 2010 .............................. ..122
+ B ng báo cáo k t qu kinh doanh quý III năm 2010.................................... ..123
+ B ng k t chuy n l

..................................................................................... ..129

viii


DANH M C S

SÁCH

+ S nh t ký chung ( trích TK 511)................................................................. 78
+ S chi ti t TK 5111 ...................................................................................... 80
+ S chi ti t TK 5113 ...................................................................................... 81
+ S cái TK 511............................................................................................... 82
+ S nh t ký chung ( trích TK 632)................................................................. 88
+ S chi ti t TK 632 ........................................................................................ 89
+ S cái TK 632............................................................................................... 90
+ S nh t ký chung ( trích TK 642)................................................................. 96
+ S chi ti t TK 642 ........................................................................................ 97
+ S cái TK 642............................................................................................... 98
+ S nh t ký chung ( trích TK 515).............................................................. 101
+ S chi ti t TK 515 ..................................................................................... 102
+ S cái TK 515............................................................................................ 103
+ S nh t ký chung ( trích TK 635).............................................................. 107
+ S chi ti t TK 635 ..................................................................................... 108
+ S cái TK 635............................................................................................ 109
+ S nh t ký chung ( trích TK 711).............................................................. 112
+ S chi ti t TK 711 ..................................................................................... 113
+ S cái TK 711............................................................................................ 114
+ S nh t ký chung ( trích TK 811).............................................................. 117
+ S chi ti t TK 811 ..................................................................................... 118
+ S cái TK 811............................................................................................ 119
+ S nh t ký chung ( trích TK 911).............................................................. 124

+ S chi ti t TK 911 ..................................................................................... 125
+ S cái TK 911............................................................................................ 126

ix


Ths: ðào Th Kim Y n

Khóa lu n t t nghi p

L IM

ð U

1. Tính c p thi t c a đ tài
K tốn là m t cơng c ph c v qu n lý kinh t v i ch c năng cơ b n là cung
c p nh ng thông tin không ch cho b n thân doanh nghi p mà cho t t c các bên
quan tâm như: nhà ñ u tư, ngân hàng, nhà nư c….
Trong th i kỳ n n kinh t m c a như hi n nay đã có nh ng hư ng chuy n bi n
vư t b c và ña d ng, các doanh nghi p mu n t n t i và phát tri n thì ho t đ ng s n
xu t kinh doanh ph i có hi u qu . ðây là m c tiêu hàng ñ u c a doanh nghi p.
Th t v y, ñ xác ñ nh ñư c hi u qu ho t ñ ng c a doanh nghi p thì trư c tiên
doanh nghi p ph i xác ñ nh ñư c l i nhu n trong kỳ. ð xác ñ nh ñư c l i nhu n
ñ t ñư c trong kỳ m t cách chính xác, nhanh chóng thì địi h i cơng tác k tốn t i
doanh nghi p ph i th c hi n m t cách ñ y ñ , k p th i và chính xác m i nghi p v
ch ng t phát sinh. Nhưng đ có l i nhu n thì doanh nghi p ph i có m c doanh
thu, chi phí h p lý.
Qua đó ta th y ñư c t m quan tr ng c a k tốn doanh thu, chi phí và xác ñ nh
k t qu kinh doanh c a doanh nghi p. M t t ch c k toán ho t ñ ng hi u qu có
th t ng h p, x lý và cung c p thông tin m t cách k p th i và chính xác h tr ñ c

l c cho công tác qu n tr , giúp cho doanh nghi p nh n ra ñi m m nh, ñi m y u,
ñ ng th i t n d ng nh ng cơ h i, d đốn, ño lư ng trư c nh ng r i ro thách th c
ñ gi m thi u thi t h i có th x y ra.
Xu t phát t th c t trên, ñư c ñào t o v chuyên ngành k toán, cùng s hư ng
d n c a Cô ðào Th Kim Y n và các Cô, Chú nhân viên k tốn trong cơng ty C
ph n xu t nh p kh u hàng cơng nghi p đã nhi t tình giúp đ em, t o đi u ki n cho
em tìm hi u v M t s gi i pháp hồn thi n cơng tác k tốn doanh thu, chi phí
và xác đ nh k t qu kinh doanh. Chính vì v y em đã ch n ñ tài này ñ làm khóa
lu n t t nghi p.
2. Tình hình nghiên c u
ð tài đi sâu vào tìm hi u các v n đ liên quan đ n m t s gi i pháp hồn
thi n cơng tác k tốn doanh thu, chi phí và xác đ nh k t qu kinh doanh t i

SVTH: Ph m Nguy n Phương Linh -1-


Khóa lu n t t nghi p

Ths: ðào Th Kim Y n

công ty c ph n xu t nh p kh u hàng công nghi p.
3. M c tiêu nghiên c u
* M c tiêu chung:
Quan sát, mô t quá trình h ch tốn doanh thu, chi phí và xác ñ nh k t qu kinh
doanh c a công ty, đ t đó nh n xét, phân tích, đánh giá và rút ra nh ng ñi m
m nh, ñi m y u c a b máy k tốn. Qua đó, ñ xu t nh ng gi i pháp ñ hoàn
thi n hơn cơng tác k tốn t i cơng ty.
* M c tiêu c th : Phát sinh t i công ty bao g m:
+ Doanh thu bán hàng và cung c p d ch v .
+ Giá v n hàng bán

+ Chi phí qu n lý doanh nghi p phát sinh th c t .
+ K toán ho t ñ ng tài chính: Doanh thu và chi phí tài chính.
+ K tốn ho t đ ng khác: Thu nh p và chi phí khác.
+ K tốn xác đ nh k t qu kinh doanh.
4. Nhi m v nghiên c u
* Nghiên c u s li u trong năm 2010
* H ch toán các kho n phát sinh liên quan ñ n doanh thu, chi phí và xác ñ nh k t
qu kinh doanh t i công ty nh ng phát sinh liên quan ñ n k t qu ho t đ ng kinh
doanh c a cơng ty.
* Ghi chép k toán: ð nh kho n, lên tài kho n ch T b ng cách h ch toán, ghi
chép lên các ch ng t , lên s sách k toán.
* K t chuy n và t p h p doanh thu, chi phí và xác đ nh k t qu kinh doanh.
* ðánh giá công tác t ch c k tốn và đưa ra nh ng gi i pháp nh m hồn thi n
k t qu ho t đ ng kinh doanh .
5. Ph m vi nghiên c u
* ð i tư ng nghiên c u là doanh thu, chi phí và xác đ nh k t qu kinh doanh t i
công ty c ph n xu t nh p kh u hàng công nghi p.
* S li u nghiên c u h ch toán vào năm 2010

SVTH: Ph m Nguy n Phương Linh -2-


Khóa lu n t t nghi p

Ths: ðào Th Kim Y n

6. Phương pháp nghiên c u
* Nghiên c u th c t t i cơng ty đ tìm hi u th c tr ng cơng tác k tốn doanh
thu, chi phí và xác đ nh k t qu kinh doanh th c hi n t i công ty.
* Thu th p s li u nh m x lý, trình bày và phân tích phương pháp xác đ nh

doanh thu, chi phí và xác đ nh k t qu kinh doanh.
* So sánh, ñ i chi u ñ ñánh giá cơng tác k tốn doanh thu, chi phí và xác ñ nh
k t qu kinh doanh.
7. Các k t qu đ t đư c c a đ tài
*

Trình bày tồn b các n i dung t cơ s lý lu n đ n th c tr ng k tốn doanh

thu, chi phí và xác đ nh k t qu kinh doanh t i cơng ty.
* Gi i thi u tình hình ho t đ ng s n xu t kinh doanh t i cơng ty.
* Phân tích, nh n xét k tốn t i cơng ty, t đó đưa ra nh ng gi i pháp hồn thi n
cơng tác k toán hơn.
8. K t c u c a lu n văn
* K t c u g m 4 chương:
Chương I: Cơ s lý lu n v k toán doanh thu, chi phí và xác đ nh k t qu
kinh doanh.
Chương II: Gi i thi u công ty c ph n xu t nh p kh u hàng công nghi p.
Chương III: Th c tr ng t ch c k toán công ty c ph n xu t nh p kh u hàng
công nghi p.
Chương IV: M t s gi i pháp nh m hồn thi n cơng tác k tốn t i công ty c
ph n xu t nh p kh u hàng công nghi p.

SVTH: Ph m Nguy n Phương Linh -3-


Ths: ðào Th Kim Y n

Khóa lu n t t nghi p

CHƯƠNG 1: CƠ S

LÝ LU N V K TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ

VÀ XÁC ð NH K T QU KINH DOANH
1.1 Khái ni m và ý nghĩa k t qu ho t ñ ng kinh doanh
1.1.1 Khái ni m
K t qu kinh doanh là k t qu cu i cùng c a ho t ñ ng s n xu t kinh doanh,
ho t đ ng tài chính và ho t ñ ng khác.
K t qu ho t ñ ng s n xu t kinh doanh là s còn c a doanh thu thu n sau khi
tr giá v n hàng bán, chi phí bán hàng và chi phí qu n lý doanh nghi p. K t qu
c a ho t ñ ng s n xu t kinh doanh bao g m :
• K t qu c a ho t ñ ng s n xu t, ch bi n
• K t qu c a ho t ñ ng thương m i
• K t qu c a ho t đ ng lao v , d ch v
K t qu ho t đ ng tài chính là s cịn l i c a các kho n thu nh p t ho t ñ ng
tài chính sau khi tr các kho n chi phí ho t đ ng tài chính như: mua bán ch ng
khốn, góp v n liên doanh…
K t qu ho t đ ng khác là s cịn l i c a kho n thu nh p khác (ngoài ho t ñ ng
t o ra doanh thu c a doanh nghi p) sau khi tr các kho n chi phí khác: như ng
bán, thanh lý tài s n…
1.1.2 Ý nghĩa
M c ñích kinh doanh c a doanh nghi p trong n n kinh t th trư ng ñư c quan
tâm nh t hi n nay là k t qu kinh doanh và làm như th nào ñ k t qu kinh doanh
ngày càng cao thì càng t t (t c l i nhu n mang l i càng nhi u). ði u đó cịn ph
thu c vào vi c ki m sốt các kho n doanh thu, chi phí và xác đ nh, tính tốn k t
qu kinh doanh trong kỳ c a doanh nghi p.
Do v y công vi c phân tích và xác đ nh k t qu kinh doanh như th nào đ cung
c p nh ng thơng tin c n thi t giúp các ch doanh nghi p hay giám đ c đi u hành
phân tích đánh giá và l a ch n nh ng phương án kinh doanh và phương án đ u tư
có hi u qu nh t.

SVTH: Ph m Nguy n Phương Linh -4-


Khóa lu n t t nghi p

Ths: ðào Th Kim Y n

1.2 Khái ni m, nguyên t c và nhi m v k tốn liên quan đ n vi c xác ñ nh k t
qu ho t ñ ng kinh doanh
1.2.1 Khái ni m
Ho t ñ ng c a doanh nghi p là liên t c, nhưng ñ xác ñ nh lãi l c a doanh
nghi p k toán viên c n ghi chép, báo cáo các kho n doanh thu, chi phí, lãi ho c l
cho m t kỳ nh t đ nh đó là kỳ k tốn.
Kỳ k toán là nh ng kho n th i gian b ng nhau ñ thu n ti n cho vi c so sánh.
Kỳ k tốn chính th c là m t năm nhưng cũng có th th c hi n cho kỳ ng n
hơn như: tháng, quý.
1.2.2 Nguyên t c k tốn
Vi c xác đ nh và ghi nh n doanh thu ph i tuân th các quy ñ nh trong chu n
m c k toán s 14 “ Doanh thu và thu nh p khác” và các Chu n m c k tốn khác
có liên quan.
Doanh thu và chi phí liên quan ñ n cùng m t giao d ch ph i ñư c ghi nh n
ñ ng th i theo nguyên t c phù h p và ph i theo năm tài chính.
Ch ghi nh n doanh thu trong kỳ k tốn khi th a mãn đ ng th i các ñi u ki n
ghi nh n doanh thu bán hàng, doanh thu cung c p d ch v , doanh thu ti n lãi, ti n
b n quy n, ti n c t c và l i nhu n ñư c chia quy ñ nh t i ñi m 10, 16, 24 c a
Chu n m c k toán s 14 “ Doanh thu và thu nh p khác” và quy đ nh c a Ch đ
k tốn hi n hành.
1.2.3 Nhi m v k toán
Ph n ánh k p th i ñ y ñ ho t ñ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p.

Ph n ánh k p th i tình hình th c hi n ch ñ phân ph i k t qu kinh doanh.
Phân tích tình hình k t qu s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p.

SVTH: Ph m Nguy n Phương Linh -5-


Khóa lu n t t nghi p

Ths: ðào Th Kim Y n

1.3 K tốn xác đ nh k t qu kinh doanh t i Doanh nghi p
1.3.1 K toán t p h p doanh thu
1.3.1.1 K toán doanh thu bán hàng và cung c p d ch v
1.3.1.1.1 Khái ni m
Bán hàng là bán s n ph m do doanh nghi p s n xu t và bán hàng hoá mua vào.
Cung c p d ch v là th c hi n cơng vi c đã th a thu n theo h p ñ ng trong m t
kỳ ho c nhi u kỳ k toán như: cung c p d ch v v n t i, du l ch, cho thuê tài s n c
ñ nh theo phương th c cho thuê ho t ñ ng…
Doanh thu bán hàng và cung c p d ch v là toàn b s ti n thu ñư c ho c s thu
ñư c t các giao d ch và nghi p v phát sinh doanh thu như bán s n ph m , hàng
hóa, cung c p d ch v cho khách hàng bao g m c các kho n ph thu và phí thu
thêm ngồi giá bán ( n u có).
1.3.1.1.2 Ngun t c ghi nh n doanh thu bán hàng
Chu n m c k toán Vi t Nam s 14 “ Doanh thu và thu nh p khác” quy ñ nh
doanh thu bán hàng ñư c ghi nh n khi ñ ng th i thõa mãn t t c 5 ñi u ki n sau:
Doanh nghi p ñã chuy n giao ph n l n r i ro và l i ích g n li n v i quy n s
h u s n ph m ho c hàng hóa cho ngư i mua.
Doanh nghi p khơng cịn n m gi quy n qu n lý hàng hóa như ngư i s h u
hàng hóa ho c quy n ki m sốt hàng hóa.
Doanh thu đư c xác đ nh tương ñ i ch c ch n.

Doanh nghi p ñã thu ñư c ho c s thu ñư c l i ích kinh t t giao d ch bán
hàng.
Xác ñ nh ñư c các chi phí liên quan ñ n giao d ch bán hàng.

SVTH: Ph m Nguy n Phương Linh -6-


Ths: ðào Th Kim Y n

Khóa lu n t t nghi p

Trư ng h p

Doanh thu bán hàng và cung c p d ch v

1. S n ph m, hàng hóa d ch v thu c Giá bán chưa có thu giá tr gia tăng
ñ i tư ng ch u thu giá tr gia tăng
theo phương pháp kh u tr
2. S n ph m, hàng hóa, d ch v khơng T ng giá thanh toán
ch u thu giá tr gia tăng ho c ch u
thu GTGT theo phương tr c ti p.
3. S n ph m, hàng hóa, d ch v thu c T ng giá thanh toán (bao g m c thu
ñ i tư ng ch u thu tiêu th ñ c bi t tiêu th ñ c bi t ho c thu xu t kh u)
ho c thu xu t kh u
4. Nh n gia công v t tư, hàng hóa

S

ti n gia cơng th c t đư c hư ng

không bao g m giá tr v t tư, hàng hóa
nh n gia cơng
5. Hàng hóa nh n bán ñ i lý, ký g i Hoa h ng bán hàng mà doanh nghi p
theo phương th c bán ñúng giá hư ng ñư c hư ng
hoa h ng
6. Bán hàng tr ch m, tr góp

Giá bán tr ti n ngay

1.3.1.1.3 Các phương th c bán hàng và thanh tốn
Phương th c bán hàng:
Phương th c bán bn hàng hóa
-

Phương th c bán bn hàng hóa qua kho:

+ Bán bn qua kho theo hình th c giao hàng tr c ti p t i kho: Theo hình th c
này, khách hàng c ngư i mang gi y y nhi m ñ n kho c a Doanh nghi p tr c
ti p nh n hàng và áp t i hàng v . Sau khi giao, nh n hàng hóa, đ i di n bên mua
ký nh n ñã ñ hàng vào ch ng t bán hàng c a bên bán, ñ ng th i tr ti n ngay
ho c ký nh n n .
+ Bán bn qua kho theo hình th c g i hàng: Bên bán căn c h p ñ ng kinh t
ñã ký k t, ho c theo ñơn ñ t hàng c a ngư i mua xu t kho g i hàng cho ngư i

SVTH: Ph m Nguy n Phương Linh -7-


Ths: ðào Th Kim Y n

Khóa lu n t t nghi p

mua b ng phương ti n v n t i c a mình ho c cho th ngồi. Chi phí v n chuy n
g i hàng bán có th do bên bán ch u ho c có th do bên mua ch u tùy theo h p
ñ ng kinh t đã ký k t.
-

Phương th c bán bn hàng hóa v n chuy n th ng:

+ Bán bn v n chuy n th ng theo hình th c giao hàng tr c ti p ( Hình th c
giao tay ba): Doanh nghi p thương m i bán buôn sau khi nh n hàng t nhà cung
c p c a mình thì giao bán tr c ti p cho khách hàng c a mình t i đ a đi m do hai
bên th a thu n. Sau khi giao hàng hóa cho khách hàng thì đ i di n bên mua s ký
nh n vào ch ng t bán hàng và quy n s h u ñã ñư c chuy n giao cho khách
hàng, hàng hóa đư c xác đ nh là tiêu th .
+ Bán buôn v n chuy n th ng theo hình th c g i hàng: Sau khi mua hàng, nh n
hàng mua, dùng phương ti n v n t i c a mình ho c th ngồi đ v n chuy n
hàng đ n giao cho bên mua

ñ a ñi m ñã ñư c th a thu n.

Phương th c bán l hàng hóa
Là phương th c bán hàng tr c ti p cho ngư i tiêu dùng ho c các t ch c kinh t
ho c các ñơn v kinh t t p th mua v mang tính ch t tiêu dùng n i b . Phương
th c bán l thư ng có các hình th c sau:
-

Hình th c bán l thu ti n t p trung

-

Hình th c bán l thu ti n tr c ti p

-

Hình th c bán hàng t ph c v
Phương th c bán hàng ñ i lý:

Là phương th c bán hàng mà trong đó Doanh nghi p giao hàng cho cơ s
nh n bán ñ i lý, ký g i ñ các cơ s này tr c ti p bán hàng. Sau khi bán ñư c
hàng, cơ s đ i lý thanh tốn ti n hàng cho Doanh nghi p và ñư c hư ng m t
kho n ti n g i là hoa h ng ñ i lý.
Phương th c tr ch m, tr góp:
Là phương th c bán hàng thu ti n nhi u l n, ngư i mua thanh tốn l n đ u
ngay t i th i ñi m mua. S ti n còn l i ngư i mua ch p nh n tr d n
theo và ch u m t t l lãi su t nh t ñ nh.

SVTH: Ph m Nguy n Phương Linh -8-

các kỳ ti p


Khóa lu n t t nghi p

Ths: ðào Th Kim Y n

Phương th c hàng ñ i hàng:
Là phương th c bán hàng mà doanh nghi p ñem s n ph m v t tư, hàng hóa đ
đ i l y v t tư, hàng hóa khác khơng tương t . Giá trao ñ i là giá hi n hành c a
v t tư, hàng hóa tương ng trên th trư ng
Các phương th c thanh toán

Phương th c thanh toán tr c ti p:
Là phương th c thanh toán mà quy n s h u v ti n t s ñư c chuy n t
ngư i mua sang ngư i bán ngay sau khi quy n s h u ho c quy n ki m sốt hàng
hóa b chuy n giao. Thanh tốn tr c ti p có th b ng ti n m t, sec ho c b ng
hàng hóa ( n u bán theo phương th c hàng đ i hàng).
Phương th c thanh tốn tr ch m:
Là phương th c thanh toán mà quy n s h u v ti n t s ñư c chuy n giao
sau m t kho ng th i gian so v i th i ñi m chuy n quy n s h u ho c quy n ki m
soát v hàng hóa, do đó hình thành kho n cơng n ph i thu c a khách hàng. N
ph i thu c n đư c h ch tốn, qu n lý chi ti t cho t ng ñ i tư ng ph i thu và ghi
chép theo t ng l n thanh tốn.
1.3.1.1.4 Ch ng t k tốn
- Hóa đơn giá tr gia tăng;
- Hóa đơn bán hàng thơng thư ng;
- Phi u xu t kho kiêm v n chuy n n i b , phi u nh p kho, th kho;
- Phi u thu ti n;
- Gi y báo n , gi y báo có c a ngân hàng;
- T khai hàng hóa xu t kh u
1.3.1.1.5 Tài kho n s d ng
- K toán s d ng tài kho n 511 – “ Doanh thu bán hàng và cung c p d ch v ”
- Tài kho n này dùng ñ ph n ánh doanh thu bán hàng th c t c a doanh nghi p
th c hi n trong m t kỳ k toán c a ho t ñ ng s n xu t kinh doanh. Doanh thu
bán hàng có th thu đư c ti n ngay, cũng có th chưa thu đư c ti n, sau khi
doanh nghi p đã giao s n ph m, hàng hóa ho c cung c p d ch v cho Khách hàng

SVTH: Ph m Nguy n Phương Linh -9-


Ths: ðào Th Kim Y n

Khóa lu n t t nghi p

và ñư c Khách hàng ch p nh n thanh toán.
- K t c u và n i dung tài kho n 511 – Doanh thu bán hàng và cung c p d ch v
BÊN N
TÀI KHO N 511
BÊN CÓ
- S thu TTðB ho c thu xu t kh u ph i
- Doanh thu bán s n ph m, hàng
n p tính trên doanh thu bán hàng và cung

hố, b t ñ ng s n ñ u tư và cung

c p d ch v trong kỳ k toán.

c p d ch v

- S thu GTGT ph i n p c a doanh

th c hi n trong kỳ k toán.

c a doanh nghi p

nghi p tính theo phương pháp tr c ti p.
- Doanh thu hàng bán b tr l i.
- Kho n gi m giá hàng bán.
- Kho n chi t kh u thương m i .
- K t chuy n doanh thu thu n vào tài
kho n 911 xác ñ nh k t qu kinh doanh.
( Tài kho n 511 khơng có s dư cu i kỳ)

- Tài kho n 511 có 5 tài kho n c p 2:
Tài kho n 5111 – Doanh thu bán hàng hóa.
Tài kho n 5112 – Doanh thu bán thành ph m.
Tài kho n 5113 – Doanh thu cung c p d ch v .
Tài kho n 5114 – Doanh thu tr c p, tr giá.
Tài kho n 5117 – Doanh thu kinh doanh b t ñ ng s n ñ u tư.
1.3.1.1.6 Phương pháp k toán
1) Theo phương th c bán hàng tr c ti p cho khách hàng: Trư ng h p giao
hàng tr c ti p t i kho c a doanh nghi p hay giao hàng t i kho c a bên mua ho c t i
m t ñ a ñi m nào ñó ñã quy ñ nh trư c trong h p ñ ng (doanh nghi p xu t kho g i
hàng đi bán), thì s s n ph m khi ñã giao cho khách hàng hay hàng g i bán ñ u
ñư c xác ñ nh là tiêu th , ñã th a mãn ñi u ki n ghi nh n doanh thu. Căn c vào
hóa ñơn giá tr gia tăng ph n ánh doanh thu bán hàng phát sinh
- Doanh nghi p áp d ng thu giá tr gia tăng theo phương pháp kh u tr :

SVTH: Ph m Nguy n Phương Linh -10-


Ths: ðào Th Kim Y n

Khóa lu n t t nghi p

N TK 111, 112, 131 – T ng giá tr thanh tốn
Có TK 511 – Giá bán chưa thu
Có TK 3331 – Thu GTGT ph i n p
- Doanh nghi p áp d ng thu giá tr gia tăng theo phương pháp tr c ti p:
N TK 111, 112, 131 – T ng giá tr thanh toán bao g m c thu
Có TK 511

– T ng giá tr thanh toán bao g m c thu

2) Theo phương th c tiêu th qua các ñ i lý:
T i ñơn v có hàng ký g i ( ch hàng):
Căn c vào b ng kê hóa đơn bán ra c a s n ph m bán qua ñ i lý ñã tiêu th trong
tháng. Doanh nghi p l p hóa đơn GTGT ph n ánh doanh thu c a s n ph m ñã tiêu
th ñ giao cho ñơn v ñ i lý và xác ñ nh kho n hoa h ng ph i tr :
- Doanh nghi p áp d ng thu giá tr gia tăng theo phương pháp kh u tr :
N TK 111, 112, 131 – T ng giá tr thanh tốn
Có TK 511 – Giá bán chưa thu
Có TK 3331 – Thu GTGT ph i n p
- Doanh nghi p áp d ng thu giá tr gia tăng theo phương pháp tr c ti p:
N TK 111, 112, 131 – T ng giá tr thanh toán bao g m c thu
Có TK 511 – T ng giá tr thanh toán bao g m c thu
Hoa h ng tr cho ñ i lý:
N TK 641 – Hoa h ng cho đ i lý
Có TK 111, 112, 131
T i các ñ i lý ho c ñơn v nh n bán hàng ký g i:
- Khi nh n hàng ký g i, căn c vào giá tr trong h p ñ ng ký g i ghi:
N TK 003 – Giá tr hàng hóa nh n bán h , ký g i
- Khi bán ñư c nh n ký g i:
+ K toán ghi gi m giá tr hàng nh n ký g i : Có TK 003
+ Căn c vào hóa ñơn bán hàng:
N TK 111, 112, 131 – T ng ti n thanh tốn bao g m c thu GTGT
Có TK 3388

SVTH: Ph m Nguy n Phương Linh -11-


Khóa lu n t t nghi p

Ths: ðào Th Kim Y n

+ Xu t hóa đơn cho bên giao đ i lý là cơ s thanh toán ti n hoa h ng:
N TK 3388 – T ng s ti n ph i thanh tốn
Có TK 511 – Hoa h ng ñư c hư ng
Có TK 111, 112 – S ti n th c tr khi tr kho n hoa h ng ñư c hư ng
3) Theo phương th c bán hàng tr góp:
- Doanh nghi p áp d ng thu giá tr gia tăng theo phương pháp kh u tr :
N TK 131 – T ng giá tr thanh tốn
Có TK 511 – Giá bán m t l n chưa thu
Có TK 3331 – Thu GTGT ph i n p
Có TK 3387 – Lãi tr hàng tr góp
- Doanh nghi p áp d ng thu giá tr gia tăng theo phương pháp tr c ti p:
N TK 131 – T ng giá tr thanh tốn
Có TK 511– Giá bán m t l n
Có Tk 3387 – Lãi tr hàng tr góp
Cu i kỳ k t chuy n lãi c a hàng bán tr góp vào doanh thu tài chính
N TK 3387
Có TK 515
4) Theo phương th c trao đ i hàng:
- Doanh nghi p áp d ng thu giá tr gia tăng theo phương pháp kh u tr
N TK 131 – T ng giá tr thanh tốn
Có TK 511 – Giá bán chưa thu
Có TK 333 – Thu GTGT hàng bán ph i n p
Giá tr v t tư, hàng hóa trao đ i nh p v :
N TK 152, 153, 156
N TK 133
Có TK 131
- Doanh nghi p áp d ng thu giá tr gia tăng theo phương pháp tr c ti p
N TK 131 – T ng giá tr thanh tốn

Có TK 511

SVTH: Ph m Nguy n Phương Linh -12-


Khóa lu n t t nghi p

Ths: ðào Th Kim Y n

Giá tr v t tư, hàng hóa trao đ i nh p v
N TK 152, 153, 156
Có TK 131
5) Xác ñ nh thu tiêu th ñ c bi t ho c thu xu t kh u ph i n p, ghi:
N TK 511 - Doanh thu bán hàng và cung c p d ch v
Có TK 3332 - Thu tiêu th đ c bi t
Có TK 3333 - Thu xu t, nh p kh u
6) Cu i kỳ, k t chuy n hàng bán phát sinh tr l i, gi m giá hàng bán, chi t kh u
bán hàng phát sinh trong kỳ tr vào doanh thu th c t trong kỳ ñ xác ñ nh
doanh thu thu n, ghi:
N TK 511
Có TK 521, 532, 531
7) Cu i kỳ, k t chuy n doanh thu thu n sang tài kho n 911 ñ xác ñ nh k t qu
kinh doanh
N TK 511 - Doanh thu bán hàng và cung c p d ch v
Có TK 911 - Xác đ nh k t qu kinh doanh.
1.3.1.1.7 S sách k toán
S k toán t ng h p
S k toán chi ti t tài kho n 511
S cái tài kho n 511
1.3.1.2 K toán doanh thu n i b

1.3.1.2.1.Khái ni m
Doanh thu tiêu th n i b là s ti n thu ñư c do bán hàng hóa, s n ph m, cung
c p d ch v tiêu th n i b gi a các ñơn v tr c thu c trong cùng m t công ty,
t ng công ty.
1.3.1.2.2 Tài kho n s d ng
K toán s d ng tài kho n 512 – “Doanh thu bán hàng n i b ”
Tài kho n này dùng ñ ph n ánh doanh thu c a s s n ph m, hàng hóa, d ch
v tiêu th trong n i b các doanh nghi p.

SVTH: Ph m Nguy n Phương Linh -13-


Khóa lu n t t nghi p

Ths: ðào Th Kim Y n

K t c u và n i dung c a tài kho n 512 tương t như tài kho n 511
Tài kho n 512 khơng có s dư cu i kỳ và có các tài kho n c p 2 sau:
Tài kho n 5121 – Doanh thu bán hàng hóa
Tài kho n 5122 – Doanh thu bán các thành ph m
Tài kho n 5123 – Doanh thu cung c p d ch v
1.3.1.2.3 Phương pháp k toán tương t như tài kho n 511
1.3.1.2.4 S sách k toán
S k toán t ng h p
S k toán chi ti t tài kho n 512
S cái tài kho n 512
1.3.2 K toán các kho n gi m tr doanh thu
1.3.2.1 Chi t kh u thương m i
1.3.2.1.1 Khái ni m
Chi t kh u thương m i là kho n ti n mà doanh nghi p ñã gi m tr ho c ñã thanh

toán cho ngư i mua hàng do vi c ngư i mua hàng ñã mua s n ph m, hàng hóa, d ch
v v i kh i lư ng l n theo th a thu n v chi t kh u thương m i ñã ghi trên h p ñ ng
kinh t ho c các cam k t mua bán hàng
1.3.2.1.2 Ch ng t k tốn
Hóa đơn GTGT
H p ñ ng kinh t
Phi u thu; gi y báo n , gi y báo có c a ngân hàng
1.3.2.1.3 Tài kho n s d ng
- K toán s d ng tài kho n 521 – “ Chi t kh u thương m i ”
- Tài kho n này dùng ñ ph n ánh kho n chi t kh u thương m i mà doanh nghi p
ñã gi m tr , ho c đã thanh tốn cho ngư i mua hàng do vi c ngư i mua hàng ñã mua
hàng s n ph m, hàng hóa và d ch v v i kh i lư ng l n và theo th a thu n bên bán
s dành cho bên mua m t kho n chi t kh u thương m i
- K t c u và n i dung ph n ánh tài kho n 521

SVTH: Ph m Nguy n Phương Linh -14-