HOÀN THIỆN KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH - KIỂM TOÁN KẾ TOÁN THUẾ TẠI CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN TÂM VIỆT – CHI

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO
TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ TP.
HCM










KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP




HOÀN THIỆN KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI
CHÍNH - KIỂM TOÁN KẾ TOÁN THUẾ TẠI
CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN
TÂM VIỆT – CHI NHÁNH ĐỒNG NAI

Ngành : KẾ TOÁN

Chuyên ngành: KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN






Giảng viên hướng dẫn : ThS. TRỊNH NGỌC ANH
Sinh viên thực hiện: NGUYỄN THỊ HẢI VÂN
MSSV: 107403263 Lớp: 07DQK2






TP. Hồ Chí Minh, 2011



BM14/QT04/ĐT

Khoa: Kế toán – Tài chính – Ngân hàng

PHIẾU GIAO ĐỀ TÀI KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
(Phiếu này được dán ở trang đầu tiên của quyển báo cáo KLTN)

1. Họ và tên sinh viên: Nguyễn Thị Hải Vân
Ngành: Kế toán – Kiểm toán.
Chuyên ngành: Kế toán – Kiểm toán.
2. Tên đề tài: Hoàn thiện kiểm toán báo cáo tài chính – kiểm toán kế toán thuế tại
công ty TNHH Kiểm toán Tâm Việt – Chi nhánh Đồng Nai.
3. Các dữ liệu ban đầu: Các bài báo liên quan, báo cáo thực tập tốt nghiệp, các file
hồ sơ kiểm toán liên quan của Công ty, tài liệu hồ sơ kiểm toán mẫu của VACPA.
4. Các yêu cầu chủ yếu: ........................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
5. Kết quả tối thiểu phải có:
1) .......................................................................................................................
2) .......................................................................................................................
3) .......................................................................................................................
4) .......................................................................................................................
Ngày giao đề tài: …../…../….. Ngày nộp báo cáo: …./..../…..

TP.HCM, ngày … tháng…năm…
Chủ nhiệm ngành Giảng viên hướng dẫn
(Ký và ghi rõ họ tên) (Ký và ghi rõ họ tên)

LỜI CẢM ƠN



Em xin dành những lời cảm ơn chân thành nhất đến Quý thầy cô
khoa Kế toán – Tài chính – Ngân hàng trường Đại học Kỹ thuật Công
nghệ thành phố Hồ Chí Minh, đặc biệt là cô Trịnh Ngọc Anh đã hướng
dẫn và giúp đỡ em trong quá trình thực hiện và hoàn thành khóa luận tốt
nghiệp
.

Sinh viên Nguyễn Thị Hải Vân.





NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN

.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................

.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................






NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN

....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Th.S Trịnh Ngọc Anh

SVTH: Nguyễn Thị Hải Vân
MỤC LỤC

Chương 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG VỀ KIỂM TOÁN KẾ TOÁN
THUẾ TRONG KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH ................................................ 3
1.1. Những vấn đề cơ bản về Thuế: ........................................................................... 3
1.1.1. Khái niệm: ................................................................................................... 3
1.1.2. Vai trò của thuế trong nền kinh tế ................................................................. 3
1.1.3. Một số loại thuế thông thường ...................................................................... 4
1.2. Kiểm toán thuế trong kiểm toán báo cáo tài chính ............................................ 20
1.2.1. Chuẩn bị kiểm toán .................................................................................... 20
1.2.2. Thực hiện kiểm toán ................................................................................... 25
Chương 2:
THỰC TRẠNG KIỂM TOÁN KẾ TOÁN THUẾ TRONG KIỂM TOÁN
BÁO CÁO TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN TÂM VIỆT – CHI
NHÁNH ĐỒNG NAI .................................................................................................. 30
2.1. Khái quát về công ty TNHH Kiểm toán Tâm Việt – Chi nhánh Đồng Nai ........ 30
2.1.1. Giới thiệu về Công ty ................................................................................. 30
2.1.2. Các dịch vụ cung cấp ................................................................................. 31
2.1.3. Chính sách kế toán áp dụng tại Công ty
...................................................... 32
2.1.4. Đặc điểm tổ chức hoạt động của Công ty
................................................... 32

2.1.5. Đặc điểm về hệ thống hồ sơ kiểm toán...................................................... 34
2.2. Thực tế kiểm toán kế toán thuế trong kiểm toán báo cáo tài chính tại Công ty .. 36
2.2.1. Lập kế hoạch kiểm toán.............................................................................. 36
2.2.2. Thực hiện kiểm toán ................................................................................... 69
2.2.3. Kết thúc kiểm toán ..................................................................................... 92
Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Th.S Trịnh Ngọc Anh

SVTH: Nguyễn Thị Hải Vân


Chương 3: MỘT SỐ NHẬN XÉT VÀ KIẾN NGHỊ NHẰM HOÀN THIỆN KIỂM
TOÁN KẾ TOÁN THUẾ TẠI CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN TÂM VIỆT – CN
ĐỒNG NAI. ................................................................................................................ 95
3.1. Những yếu tố khách quan ảnh hưởng đến hoạt động của công ty ..................... 95
3.1.1. Thuận lợi .................................................................................................... 95
3.1.2. Khó khăn .................................................................................................... 95
3.2. Một số nhận xét về quá trình kiểm toán thuế do công ty thực hiện .................... 96
3.2.1. Ưu điểm: .................................................................................................... 96
3.2.2. Nhược điểm ............................................................................................... 96
3.3. Một số kiến nghị............................................................................................... 97
KẾT LUẬN ................................................................................................................. 98
TÀI LIỆU THAM KHẢO

Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Th.S Trịnh Ngọc Anh

SVTH: Nguyễn Thị Hải Vân



DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt Chữ đầy đủ
BCTC Báo cáo tài chính
BGĐ Ban giám đốc
BK Bảng kê
B/S Bổ sung
CĐSPS Cân đối số phát sinh
CNV Công nhân viên
CP Chi phí
CSH Chủ sở hữu
CT Chứng từ
DN Doanh nghiệp
DTT Doanh thu thuần
ĐK Đầu kỳ
EBT Earning before tax
EPS Earning per share
GTGT Giá trị gia tăng
GV Giá vốn

HTK Hàng tồn kho
HNK Hàng nhập khẩu
K/C Kết chuyển
KTV Kiểm toán viên
KH Khách hàng
KSNB Kiểm soát nội bộ
LN Lợi nhuận
NH Ngân hàng
QTT Quyết toán thuế
TTĐB Tiêu thụ đặc biệt
TNCN Thu nhập cá nhân
TNDN Thu nhập doanh nghiệp
TS Tài sản
VACPA Vietnam Association of Certified Public Accountants
XNK Xuất nhập khẩu

Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Th.S Trịnh Ngọc Anh

SVTH: Nguyễn Thị Hải Vân


DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU, SƠ ĐỒ SỬ DỤNG

Bảng:
Bảng 1.1: Biểu thuế lũy tiến từng phần đối với cá nhân cư trú ................................... 8
Bảng 1.2: Biểu thuế toàn phần đối với cá nhân cư trú .................................................. 8
Bảng 1.3: Biểu thuế toàn phần đối với cá nhân không cư trú ..................................... 9
Bảng 1.4: Quy trình thuế GTGT .............................................................................. 12
Bảng 1.5: Quy trình thuế TNDN ............................................................................... 15
Bảng 1.6: Quy trình thuế TNCN ............................................................................... 17

Bảng 1.7: Quy trình thuế XNK ................................................................................. 19
Bảng 2.1: Bảng phân tích cơ cấu tài sản của công ty Thép MN ................................. 51
Bảng 2.2: Bảng phân tích cơ cấu nguồn vốn của công ty Thép MN ........................... 52
Bảng 2.3: Bảng phân tích kết quả hoạt động kinh doanh của công ty Thép MN ........ 52
Bảng 2.4: Bảng tổng hợp phân tích hệ số theo mẫu A510 của công ty Thép MN ..... 53
Bảng 2.5: Bảng phân tích cơ cấu tài sản của công ty Dệt sợi HK .............................. 54
Bảng 2.6: Bảng phân tích cơ cấu nguồn vốn của công ty Dệt sợi HK ....................... 55
Bảng 2.7: Bảng phân tích kết quả hoạt động kinh doanh của công ty Dệt sợi HK .... 55
Bảng 2.8: Bảng tổng hợp phân tích hệ số theo mẫu A510 của công ty Dệt sợi HK ... 56
Bảng 2.9: Bảng tính toán xác định mức trọng yếu đối với công ty Thép MN ............ 65
Bảng 2.10: Bảng tính toán xác định mức trọng yếu đối với công ty Dệt sợi HK ........ 65
Bảng 2.11: Bảng số liệu tổng hợp tài khoản 333 của công ty Thép MN .................... 71
Bảng 2.12: Bảng số liệu tổng hợp tài khoản 333 của công ty Dệt sợi HK ................. 71
Sơ đồ:

Sơ đồ 1.1: Sơ đồ hạch toán thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp ......................... 13
Sơ đồ 1.2: Sơ đồ hạch toán thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ ......................... 14
Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Th.S Trịnh Ngọc Anh

SVTH: Nguyễn Thị Hải Vân


Sơ đồ 1.3: Sơ đồ hạch toán thuế TNDN .................................................................... 16
Sơ đồ 1.4: Sơ đồ hạch toán TNCN ............................................................................ 18
Sơ đồ 1.5: Sơ đồ hạch toán thuế xuất khẩu ................................................................ 20
Sơ đồ 1.6: Sơ đồ hạch toán thuế nhập khẩu ............................................................... 20
Sơ đồ 2.1 : Sơ đồ tổ chức các bộ phận Công ty ......................................................... 33
Mẫu biểu:

Mẫu biểu 2.1: Mẫu A110 - Chấp nhận khách hàng mới và đánh giá rủi ro hợp đồng .....

................................................................................................................................. 37
Mẫu biểu 2.2: Mẫu A120 – Chấp nhận, duy trì khách hàng cũ và đánh giá rủi ro hợp
đồng ......................................................................................................................... 40
Mẫu biểu 2.3: Mẫu A610 MN– Đánh giá chung về hệ thống KSNB ........................ 57
Mẫu biểu 2.4: Mẫu A610 HK - Đánh giá chung về hệ thống KSNB ........................ 61
Mẫu biểu 2.5: Mẫu E330 – Chương trình kiểm toán thuế và các khoản phải nộp Ngân
sách Nhà nước .......................................................................................................... 67
Mẫu biểu 2.6: Mẫu E310-1MN – Kiểm tra chi tiết các khoản phải nộp NSNN .......... 72
Mẫu biểu 2.7: Mẫu E310-1HK – Kiểm tra chi tiết các khoản phải nộp NSNN ........... 75
Mẫu biểu 2.8: Mẫu E310-2MN – Kiểm tra chọn mẫu sổ chi tiết tài khoản 133 .......... 80
Mẫu biểu 2.9: Mẫu E310-2HK – Kiểm tra chọn mẫu sổ chi tiết tài khoản 133 ........... 81
Mẫu biểu 2.10: Mẫu E310-3MN – Đối chiếu thuế GTGT đầu vào giữa tờ khai và sổ
sách ........................................................................................................................... 83
Mẫu biểu 2.11: Mẫu E310-3HK – Đối chiếu thuế GTGT đầu vào giữa tờ khai và sổ
sách ........................................................................................................................... 84
Mẫu biểu 2.12: Mẫu E310-4MN - Kiểm soát thuế TNDN ......................................... 85
Mẫu biểu 2.13: Mẫu E310-4HK - Kiểm soát thuế TNDN .......................................... 86
Mẫu biểu 2.14: Mẫu E310-5MN – Tổng hợp thuế và các khoản phải nộp NSNN ...... 87
Mẫu biểu 2.15: Mẫu E310-5HK – Tổng hợp thuế và các khoản phải nộp NSNN ....... 90
Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Th.S Trịnh Ngọc Anh

SVTH: Nguyễn Thị Hải Vân


Mẫu biểu 2.16: Mẫu E310-6MN -
Bảng tổng hợp sai sót cho khoản mục thuế phải trả
NN ............................................................................................................................ 93
Mẫu biểu 2.17: Mẫu E310-6HK - Bảng tổng hợp sai sót cho khoản mục thuế phải trả
NN ............................................................................................................................ 94

Khóa luận tốt nghiệp – 1
—
GVHD: Th.S Trịnh Ngọc Anh

SVTH: Nguyễn Thị Hải Vân


MỞ ĐẦU
1.
Tính cấp thiết của đề tài

Từ trước đến nay, BCTC luôn là đối tượng chủ yếu của kiểm toán độc lập. BCTC là
tấm gương phản ánh kết quả hoạt động cũng như các khía cạnh trong quá trình sản xuất
kinh doanh của doanh nghiệp. Điều này đòi hỏi các thông tin trên BCTC phải luôn đảm
bảo tính trung thực, hợp lý.
Trên BCTC của các doanh nghiệp, thuế là khoản mục liên quan đến nhiều khoản
mục khác như doanh thu, chi phí, tài sản, và nợ phải trả; các khoản thuế không hoàn lại
được cộng vào nguyên giá nguyên vật liệu, hàng tồn kho làm ảnh hưởng đến giá thành
của sản phẩm; thuế TNDN là một khoản giảm trừ lợi nhuận trước thuế của doanh
nghiệp (EBT) hình thành nên sự tác động đến lợi ích của cổ đông (EPS)… Mặt khác,
việc nộp thuế cho Nhà nước là khoản được ưu tiên cao trong các dòng tiền của doanh
nghiệp vì thuế phải nộp là nguồn thu của Nhà nước đồng thời là nghĩa vụ của doanh
nghiệp có thể xảy ra gian lận, sai sót do cách hạch toán, tính toán… Ngoài ra, các văn
bản pháp quy về thuế được cập nhật thay đổi thường xuyên các quy định, biểu mẫu dẫn
đến khai sai, khai thiếu…
Do đó, kiểm toán thuế trong kiểm toán BCTC nhằm kiểm tra, xác nhận khoản mục
đã được phản ảnh theo các cơ sở dẫn liệu và cùng với kết quả kiểm toán các khoản mục

khác để kiểm toán viên đưa ra ý kiến về BCTC của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, kiểm
toán thuế nhằm đưa ra ý kiến tuân thủ các quy định pháp lý theo điều 24 Chuẩn mực
Kiểm toán số 700 - Báo cáo kiểm toán về BCTC: “trên báo cáo kiểm toán còn phải đưa
ra ý kiến về tính tuân thủ của BCTC đối với các quy định pháp lý có liên quan khác”,
đảm bảo thu đúng, thu đủ, không làm thất thoát ngân sách Nhà nước.

2.
Tình hình nghiên cứu

Dựa vào kết quả đạt được từ báo cáo thực tập, tiếp tục thu thập, tham khảo tài liệu
tại công ty để phát triển bài luận văn.

3.
Mục đích nghiên cứu

Áp dụng lý thuyết vào thực tế, thu thập kinh nghiệm nghề nghiệp.

4.
Nhiệm vụ nghiên cứu

Tìm hiểu chu trình kiểm toán thuế tại công ty TNHH Kiểm toán Tâm Việt – Chi
nhánh Đồng Nai, góp ý kiến hoàn thiện chu trình trên.

Khóa luận tốt nghiệp – 2
—
GVHD: Th.S Trịnh Ngọc Anh

SVTH: Nguyễn Thị Hải Vân

5.
Phương pháp nghiên cứu


Trong thời gian quy định, phương pháp phù hợp là phân tích hồ sơ kiểm toán.
6.
Dự kiến kết quả nghiên cứu

Đưa ra kiến nghị hữu ích nhằm hoàn thiện kiểm toán thuế nói riêng và công việc
kiểm toán tại Công ty nói chung.

7.
Kết cấu của khóa luận tốt nghiệp

Kết quả của khóa luận được trình bày trong Báo cáo gồm 3 chương sau:

Chương 1: Những vấn đề lý luận chung về kiểm toán kế toán thuế trong kiểm toán báo
cáo tài chính tại các doanh nghiệp.
Chương 2: Thực trạng kiểm toán kế toán thuế trong kiểm toán báo cáo tài chính tại
Công ty TNHH Kiểm toán Tâm Việt – Chi nhánh Đồng Nai.
Chương 3: Một số nhận xét và những kiến nghị nhằm hoàn thiện kiểm toán kế toán
thuế do Công ty TNHH Kiểm toán Tâm Việt – Chi nhánh Đồng Nai thực hiện.
Khóa luận tốt nghiệp – 3
—
GVHD: Th.S Trịnh Ngọc Anh

SVTH: Nguyễn Thị Hải Vân


Chương 1

NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG VỀ KIỂM TOÁN KẾ
TOÁN THUẾ TRONG KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH

1.1. Những vấn đề cơ bản về Thuế:
1.1.1. Khái niệm:
Thuế là một công cụ quản lý kinh tế của Nhà nước. Thuế ra đời ngay từ khi Nhà
nước được hình thành. Marx viết “thuế là cơ sở kinh tế của bộ máy Nhà nước, là thủ
đoạn đơn giản để kho bạc thu được tiền của người dân để dùng vào việc chi tiêu của
Nhà nước”. Theo các tác giả Giáo trình Quản lý Tài chính công, Học viện Tài chính thì
“thuế là một hình thức động viên bắt buộc của Nhà nước theo luật định, thuộc phạm trù
phân phối, nhằm tập trung một bộ phận thu nhập của các thể nhân và pháp nhân vào
ngân sách Nhà nước để đáp ứng các nhu cầu chi tiêu của Nhà nước và phục vụ lợi ích
cộng đồng”.
Từ các khái niệm trên, thuế bộc lộ các đặc điểm sau:
o Thuế là khoản thu mang tính bắt buộc. Tính bắt buộc của thuế thể hiện nghĩa vụ
đóng góp của mọi công dân đối với lợi ích công cộng của toàn xã hội, được đảm
bảo bằng quyền lực của Nhà nước. Hiến pháp Việt Nam năm 1992 quy định
“công dân có nghĩa vụ đóng thuế và lao động công ích theo quy định của pháp
luật”.
o Thuế mang tính không hoàn trả trực tiếp và không đối giá. Các cá nhân, tổ chức
thực hiện nghĩa vụ nộp thuế không có quyền đòi hỏi Nhà nước phải cung cấp
trực tiếp cho họ một lượng hàng hóa dịch vụ cụ thể nào đó.
1.1.2. Vai trò của thuế trong nền kinh tế
o Huy động nguồn thu chi đáp ứng nguồn chi tiêu ngân sách Nhà nước. Như vậy,
thuế phải bao quát các nguồn thu trong xã hội để đảm bảo tính công bằng trong
phân phối chi tiêu, từ đó tác động đến tăng trưởng kinh tế, ổn định thị trường.
o Thuế là công cụ điều tiết vĩ mô nền kinh tế. Tùy thuộc vào thực trạng kinh tế, xã
hội trong từng thời kỳ, Nhà nước hoàn toàn có thể chủ động điều chỉnh chính
sách thuế nhằm định hướng đầu tư, thu hút vốn đầu tư nước ngoài, khai thác các
nguồn lực kinh tế; tạo bình đẳng cạnh tranh góp phần thúc đẩy sản xuất phát

triển; điều chỉnh các quan hệ cung cầu, tiêu dùng, tích lũy, thu nhập tạo dựng
công bằng xã hội.
Khóa luận tốt nghiệp – 4
—
GVHD: Th.S Trịnh Ngọc Anh

SVTH: Nguyễn Thị Hải Vân


1.1.3. Một số loại thuế thông thường
1.1.3.1. Thuế giá trị gia tăng (thuế GTGT)
Thuế GTGT là một loại thuế gián thu, được tính trên khoản giá trị tăng thêm của
hàng hóa, dịch vụ phát sinh trong quá trình từ nhập khẩu, sản xuất, lưu thông đến tiêu
dùng. Khoản thuế này do đối tượng tiêu dùng hàng hóa, dịch vụ chịu.
Thuế GTGT bắt nguồn từ thuế doanh thu, đã khắc phục được vấn đề thuế đánh
chồng lên thuế (thuế kép) của thuế doanh thu.
Các văn bản pháp quy quan trọng có hiệu lực áp dụng cho năm 2010 tham gia điều
chỉnh:
o Luật số 13/2008/QH12 ngày 03 tháng 06 năm 2008 của Quốc hội
o Nghị định số 123/2008/NĐ – CP ngày 08 tháng 12 năm 2008 của Chính phủ
quy định chi tiết thi hành luật GTGT.
o Luật quản lý thuế số 78/2006/QH11 ngày 29 tháng 11 năm 2006.
o Thông tư 129/2008/TT – BTC ngày 26/12/2008 hướng dẫn về thuế GTGT.
o Nghị định số 118/2008/NĐ – CP ngày 27 tháng 11 năm 2008 của Chính phủ
quy định chúc năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Tài Chính.
o Thông tư 04/2009/TT – BTC ngày 13/01/2009 hướng dẫn thực hiện hoàn thuế
GTGT.
o Thông tư 13/2009/TT – BTC ngày 22/01/2009 hướng dẫn thực hiện giảm thuế
GTGT đối với một số hàng hóa, dịch vụ, doanh nghiệp kinh doanh gặp khó
khăn (giảm 50%).

o Công văn 673/2009/TT – BTC ngày 16/01/2009 hướng dẫn tỷ lệ thuế GTGT &
quyết định 16333/CT – QĐ ngày 30/12/2008
Đối tượng nộp thuế là các tổ chức, cá nhân có sản xuất, kinh doanh hàng hóa dịch
vụ chịu thuế GTGT và các tổ chức, cá nhân khác có nhập khẩu hàng hóa, dịch vụ mua
từ nước ngoài chịu thuế GTGT.
Đối tượng chịu thuế GTGT là hàng hóa, dịch vụ dùng cho sản xuất, kinh doanh và
tiêu dùng tại Việt Nam (bao gồm cả hàng hóa, dịch vụ mua của tổ chức, cá nhân ở
nước ngoài), trừ các đối tượng không chịu thuế.
Căn cứ tính thuế GTGT là giá tính thuế và thuế suất thuế GTGT
Khóa luận tốt nghiệp – 5
—
GVHD: Th.S Trịnh Ngọc Anh

SVTH: Nguyễn Thị Hải Vân


Giá tính thuế GTGT
Đối với hàng hóa, dịch vụ do cơ sở sản xuất, kinh doanh bán ra là giá bán chưa
có thuế GTGT.
Đối với hàng hóa nhập khẩu là giá nhập tại cửa khẩu cộng với thuế nhập khẩu.
Giá nhập khẩu được xác định theo các quy định về giá tính thuế nhập khẩu.
Đối với hàng hóa, dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) là giá bán đã có
thuế TTĐB nhưng chưa có thuế GTGT.
Thuế suất thuế GTGT
Có các mức thuế suất đối với hàng hóa, dịch vụ: 0%, 5%, 10%
Phương pháp tính thuế GTGT
Phương pháp tính trực tiếp trên GTGT
Thuế GTGT
phải nộp
=

GTGT của hàng hóa,
dịch vụ chịu thuế
x

Thuế suất của hàng hóa,
dịch vụ đó
Trong đó:
GTGT của hàng
hóa, dịch vụ
=
Giá thanh toán của hàng
hóa, dịch vụ bán ra
-
Giá thanh toán của hàng hóa,
dịch vụ mua vào tương ứng
Giá thanh toán của hàng hóa, dịch vụ bán ra là giá thực tế bên mua phải thanh
toán cho bên bán, bao gồm: cả thuế GTGT và các khoản phụ thu, phí thu thêm mà bên
mua phải trả.
Giá thanh toán của hàng hóa, dịch vụ mua vào tương ứng với hàng hóa, dịch vụ
bán ra được xác định bằng giá trị hàng hóa, dịch vụ mua vào (giá mua bao gồm cả thuế
GTGT) mà cơ sở sản xuất kinh doanh đã dùng cho sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch
vụ chịu thuế GTGT bán ra.
Phương pháp tính khấu trừ thuế
Thuế GTGT
phải nộp
=
Thuế GTGT
đầu ra
-
Thuế GTGT

đầu vào
Trong đó
Thuế GTGT đầu ra bằng (=) giá tính thuế hàng hóa, dịch vụ chịu thuế bán ra nhân (x)
với thuế suất thuế GTGT của hàng hóa, dịch vụ đó.
Khóa luận tốt nghiệp – 6
—
GVHD: Th.S Trịnh Ngọc Anh

SVTH: Nguyễn Thị Hải Vân


Thuế GTGT đầu vào bằng (=) tổng số thuế GTGT ghi trên hóa đơn GTGT mua hàng
hóa, dịch vụ hoặc chứng từ nộp thuế GTGT hàng hóa nhập khẩu.
1.1.3.2.Thuế thu nhập doanh nghiệp (thuế TNDN)
Thuế TNDN là một loại thuế trực thu đánh vào phần thu nhập sau khi trừ các
chi phí liên quan đến thu nhập của cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ.
Thuế TNDN là công cụ quan trọng góp phần kích thích sản xuất, kinh doanh
phát triển; động viên thu nhập vào ngân sách Nhà nước; bảo đảm sự đóng góp công
bằng, hợp lý giữa các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh, dịch vụ có thu nhập.
Các văn bản pháp quy quan trọng có hiệu lực áp dụng cho năm 2010 tham gia điều
chỉnh:
o Luật thuế TNDN số 14/2008/QH12 ngày 03/06/2008
o Nghị định 124/2008/NĐ – CP ngày 12/12/2008 của Chính phủ
o Thông tư 130/2008/TT – BTC ngày 26/12/2009 hướng dẫn về thuế TNDN.
Đối tượng nộp thuế TNDN là các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh hàng hóa,
dịch vụ có thu nhập (bao gồm thu nhập phát sinh tại Việt Nam và cả ngoài Việt Nam).
Căn cứ tính thuế
Căn cứ tính thuế TNDN là thu nhập chịu thuế và thuế suất thuế TNDN.
Thuế TNDN
phải nộp

=
Thu nhập
tính thuế
x
Thuế suất
thuế TNDN
Trường hợp doanh nghiệp có trích quỹ phát triển khoa học và công nghệ thì thuế
TNDN phải nộp được xác định như sau:
Thuế TNDN
phải nộp
=
(

Thu nhập
tính thuế
Phần trích lập
quỹ KH & CN
)

x
Thuế suất
thuế TNDN
Thu nhập tính thuế trong kỳ tính thuế được xác định bằng thu nhập chịu thuế trừ (-) thu
nhập được miễn thuế và các khoản lỗ được kết chuyển từ các năm trước theo quy định.
Thu nhập
tính thuế
=
Thu nhập
chịu thuế
-

(

Thu nhập được
miễn thuế
+
Các khoản lỗ được kết
chuyển theo quy định
)

Trong đó
Khóa luận tốt nghiệp – 7
—
GVHD: Th.S Trịnh Ngọc Anh

SVTH: Nguyễn Thị Hải Vân


Thu nhập
chịu thuế
=
(

Doanh
thu
-
Chi phí
được trừ
)

+

Các khoản thu
nhập khác
Doanh thu và chi phí được trừ để tính thu nhập chịu thuế được quy định chi tiết
tại thông tư 130/2008/TT – BTC ngày 26/12/2009 về việc hướng dẫn chi tiết thi hành
luật thuế TNDN.
Thuế suất thuế TNDN hiện hành là 25%, đối với hoạt động tìm kiếm, thăm dò,
khai thác dầu khí và tài nguyên quý hiếm khác tại Việt Nam (bạch kim, vàng, bạc,
thiếc, wonfram, antimoan, đá quý, đất hiếm) từ 32% đến 50%.
1.1.3.3. Thuế thu nhập cá nhân (thuế TNCN)
Thuế thu nhập cá nhân là loại thuế trực thu, đánh vào phần thu nhập thường
xuyên và không thường xuyên của cá nhân.
Thuế TNCN mang lại nguồn thu cho ngân sách Nhà nước, góp phần thực hiện
công bằng xã hội.
Các văn bản quan trọng điều chỉnh còn hiệu lực áp dụng cho năm 2010:
o Luật thuế TNCN 04/2007/QH12 ngày 21/11/2007;
o Căn cứ luật quản lý thuế 78/2006/QH11 ngày 29/11/2006;
o Nghị định 100/2008/NĐ – CP ngày 08/09/2008 chi tiết một số điều của luật thuế
TNCN;
o Thông tư 134/2008/TT – BTC ngày 31/12/2008 hướng dẫn thực hiện nghĩa vụ
thuế áp dụng đối với tổ chức, cá nhân nước ngoài kinh doanh tại Việt Nam hoặc
có thu nhập tại Việt Nam;
o Thông tư 84/2008/TT – BTC ngày 30/09/2008 hướng dẫn thi hành nghị định
100.
Đối tượng nộp thuế TNCN bao gồm cá nhân cư trú và cá nhân không cư trú có thu
nhập chịu thuế theo quy định.
Căn cứ tính thuế đối với cá nhân cư trú và cá nhân không cư trú được quy định chi
tiết trong các văn bản pháp quy.
Thuế suất

Khóa luận tốt nghiệp – 8

—
GVHD: Th.S Trịnh Ngọc Anh

SVTH: Nguyễn Thị Hải Vân


Đối với cá nhân cư trú
Cá nhân cư trú sẽ chịu thuế theo biểu thuế lũy tiến từng phần đối với thu nhập từ tiền
lương, tiền công và biểu thuế toàn phần đối với các khoản thu nhập khác.
Bậc
thuế
Phần thu nhập
tính thuế/năm
(triệu đồng)
Phần thu nhập
tính thuế/tháng
(triệu đồng)
Thuế suất
(%)
1 Đến 60 Đến 5 5
2 Trên 60 đến 120 Trên 5 đến 10 10
3 Trên 120 đến 216 Trên 10 đến 18 15
4 Trên 216 đến 384 Trên 18 đến 32 20
5 Trên 384 đến 624 Trên 32 đến 52 25
6 Trên 624 đến 960 Trên 52 đến 80 30
7 Trên 960 Trên 80 35

Bảng 1.1: Biểu thuế lũy tiến từng phần đối với cá nhân cư trú
STT Thu nhập tính thuế
Thuế suất

(%)
1 Thu nhập từ đầu tư vốn 5
2 Thu nhập từ chuyển nhượng vốn 20
Thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán
§ Xác định được giá mua và chi phí có liên quan 20
§ Không xác định được giá mua và chi phí có liên quan 0,1
3
Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản
§ Xác định được giá vốn và các chi phí liên quan 25
§ Không xác định được giá vốn và chi phí có liên quan 2
4 Thu nhập từ bản quyền, nhượng quyền thương mại 5
5 Thu nhập từ thừa kế, trúng thưởng, quà tặng 10
Bảng 1.2: Biểu thuế toàn phần đối với cá nhân cư trú

Khóa luận tốt nghiệp – 9
—
GVHD: Th.S Trịnh Ngọc Anh

SVTH: Nguyễn Thị Hải Vân


Đối với cá nhân không cư trú
STT Thu nhập tính thuế Thuế suất (%)
1 Thu nhập từ tiền lương, tiền công 20
2 Thu nhập từ kinh doanh
§ Kinh doanh hàng hóa 1
§ Dịch vụ 4
§ Đối với hoạt động sản xuất, xây dựng, vận tải
và hoạt động kinh doanh khác.
2

3 Thu nhập từ đầu tư vốn 5
4 Thu nhập từ chuyển nhượng vốn 0,1
5 Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản 2
6 Thu nhập từ bản quyền, nhượng quyền thương
mại
5
7 Thu nhập từ thừa kế, trúng thưởng, quà tặng 10
Bảng 1.3: Biểu thuế toàn phần đối với cá nhân không cư trú
1.1.3.4. Thuế tiêu thụ đặc biệt ( thuế TTĐB)
Thuế TTĐB là loại thuế gián thu đánh trên giá trị của một số hàng hóa, dịch vụ
được xem là đặc biệt. Thuế suất rất cao nhằm hướng dẫn và hạn chế tiêu dùng hoặc bảo
hộ sản xuất trong nước.
Thuế TTĐB có tác dụng hướng dẫn tiêu dùng hợp lý, điều tiết thu nhập của các
đối tượng tiêu dùng hàng thuộc diện chịu thuế TTĐB, huy động nguồn thu ngân sách
Nhà nước, thực hiện chính sách bảo hộ trong nước.
Các văn bản pháp quy quan trọng có hiệu lực áp dụng cho năm 2010 gồm:
o Luật thuế TTĐB 27/2008/QH12 ngày 14/11/2008;
o Nghị định 26/2009/NĐ – CP ngày 16/03/2009 quy định chi tiết thi hành một số
điều của luật thuế TTĐB;
Khóa luận tốt nghiệp – 10
—
GVHD: Th.S Trịnh Ngọc Anh

SVTH: Nguyễn Thị Hải Vân


o Thông tư 64/2009/TT – BTC ngày 27/03/2009 hướng dẫn thi hành Nghị định số
26/2009/NĐ – CP
Đối tượng chịu thuế là 10 loại hàng hóa, 5 loại dịch vụ được quy định chi tiết trong
luật thuế TTĐB.

Đối tượng nộp thuế TTĐB là các tổ chức, cá nhân có hoạt động sản xuất, nhập khẩu
hàng hóa, kinh doanh dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế TTĐB.
Căn cứ tính thuế TTĐB
Căn cứ tính thuế TTĐB là giá tính thuế của hàng hóa, dịch vụ chịu thuế nhân (x)
thuế suất thuế TTĐB.
Thuế suất thuế TTĐB được quy định theo Biểu thuế TTĐB trong luật thuế TTĐB.
1.1.3.5. Thuế xuất nhập khẩu (thuế XNK)
Thuế XNK là loại thuế đánh vào các hàng hóa, dịch vụ được xuất hoặc nhập qua
biên giới quốc gia. Thuế XNK được tổ chức thực hiện thông qua hệ thống hải quan
Việt Nam.
Thuế XNK làm tăng nguồn thu ngân sách, bảo vệ hàng nội địa và sản xuất trong
nước, tạo điều kiện để sản phẩm trong nước có thể xuất khẩu với giá đủ cạnh tranh.
Các văn bản pháp quy quan trọng có hiệu lực áp dụng cho năm 2010, gồm:
o Luật thuế XNK Việt Nam năm 2005
o Thông tư 59/2007/TT – BTC ngày 14/06/2007 hướng dẫn thi hành thuế xuất
khẩu, nhập khẩu, quản lý thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu;
o Thông tư 05/2009/TT – BTC ngày 13/01/2009 hướng dẫn một số nội dung về
thủ tục hải quan, thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu và quản lý thuế đối với hàng
hóa xuất khẩu, nhập khẩu theo Nghị định số 30/2008/NQ – CP ngày 11/12/2008
của Chính phủ
o Luật Hải quan số 29/2001/QH10 ngày 29/06/2001; Luật sửa đổi, bổ sung một số
điều của Luật Hải quan số 42/2005/QH11 ngày 14/06/2005; Luật quản lý thuế
số 78/2006/QH11 ngày 29/11/2006;
o Nghị định số 85/2007/NĐ – CP ngày 25/05/2007
Đối tượng chịu thuế XNK:
Khóa luận tốt nghiệp – 11
—
GVHD: Th.S Trịnh Ngọc Anh

SVTH: Nguyễn Thị Hải Vân

Hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu qua cửa khẩu, biên giới Việt Nam, bao gồm hàng
hóa xuất khẩu, nhập khẩu qua cửa khẩu biên giới đường bộ, đường sông, cảng biển,
cảng hàng không, đường sắt liên vận quốc tế, bưu điện quốc tế và địa điểm làm thủ tục
hải quan khác được thành lập theo quyết định của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.
Hàng hóa được đưa từ thị trường trong nước vào khu phi thuế quan và từ khu phi
thuế quan vào thị trường trong nước.
Hàng hóa mua bán, trao đổi khác được coi là hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu.
Đối tượng nộp thuế XNK là các tổ chức, cá nhân có hàng hóa XNK chịu thuế XNK
theo quy định.
Căn cứ tính thuế XNK: số lượng từng mặt hàng thực tế xuất khẩu, nhập khẩu; trị giá
tính thuế; thuế suất thuế XNK.
Thuế XNK
phải nộp
= Số lượng x Giá tính thuế x
Tỷ giá
hối đoái
x Thuế suất
Thuế suất của hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu được quy định cụ thể trong biểu thuế
xuất khẩu, nhập khẩu.
1.1.4. Đặc điểm hạch toán thuế:
Trong kỳ kế toán, các doanh nghiệp có nghĩa vụ thanh toán với Nhà nước về các khoản
thuế phải nộp. Hạch toán thanh toán với Nhà nước phải thực hiện các nhiệm vụ sau:
v Kế toán mở sổ chi tiết theo dõi từng khoản thuế, phí, lệ phí và các khoản phải
nộp, đã nộp và còn phải nộp.
v Tính và xác định đầy đủ, chính xác số thuế, phí, lệ phí và các khoản phải nộp
cho Nhà nước theo luật định.
v Kịp thời phản ánh vào sổ kế toán số thuế phải nộp.
v Nộp đầy đủ, kịp thời các khoản thuế, phí, lệ phí cho Nhà nước; không được trì

hoãn việc nộp thuế vì bất kỳ lý do gì.
Để hạch toán thuế và các khoản phải nộp cho Nhà nước, kế toán sử dụng tài khoản 333
– Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước.
Các sổ sách, chứng từ phục vụ cho kế toán thuế: sổ cái tài khoản 333, sổ chi tiết theo
dõi các loại thuế, các hóa đơn, bảng kê khai thuế…
Khóa luận tốt nghiệp – 12
—
GVHD: Th.S Trịnh Ngọc Anh

SVTH: Nguyễn Thị Hải Vân


1.1.4.1. Quy trình thuế GTGT
Bộ phận
kinh
doanh


Kế toán
doanh thu-
công nợ




Bộ phận
kế hoạch

Kế toán
vật tư

Kế toán thanh toán




Kế toán
trưởng

Giám
đốc

Các
bên có
liên
quan

Chứng từ


Bảng 1.4: Quy trình thuế GTGT
Nhập liệu
vào sổ sách
Phê duyệt
Bán hàng
- Lập hóa
đơn
Nhập liệu
vào sổ sách

Nhập liệu
vào sổ sách
Hoá đơn GTGT
Phiếu chi


Lập tờ khai
Tờ khai thuế
Bảng kê thuế
đầu vào, đầu ra
Kiểm tra

Đối chiếu
với sổ sách
liên quan
Cơ quan thuế
Nhận HĐ
GTGT đầu
ra
Lập bảng kê
thuế GTGT
đầu ra
Nhập kho -
Nhận HĐ
GTGT đầu vào
Nhận HĐ GTGT/
PNK
Lập bảng kê
thuế GTGT
đầu vào

Hoá đơn GTGT
đầu ra
Phiếu chi

Hoá đơn GTGT
đầu vào
Phiếu nhập kho

Tờ khai thuế
Bảng kê thuế đầu
ra, đầu vào
Khóa luận tốt nghiệp – 13
—
GVHD: Th.S Trịnh Ngọc Anh

SVTH: Nguyễn Thị Hải Vân



v Hạch toán thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp
Tài khoản sử dụng: TK 33311 – Thuế GTGT đầu ra phải nộp
ĐẦU VÀO

ĐẦU RA
111,112,331… 152,153,156… 511 111,112,331…
Giá thanh toán (gồm 33311
cả thuế GTGT) Thuế GTGT đầu
DT bán hàng
ra phải nộp (giá bán có thuế)
33312

Thuế GTGT của
hàng nhập khẩu
Sơ đồ 1.1: Sơ đồ hạch toán thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp













Khóa luận tốt nghiệp – 14
—
GVHD: Th.S Trịnh Ngọc Anh

SVTH: Nguyễn Thị Hải Vân


v Hạch toán thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ
Tài khoản sử dụng: TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ
TK 33311 – Thuế GTGT đầu ra



111,112,331

152,153,156,211,
621,627

Trị giá mua các


Tổng giá
loại tài sản, hàng
hóa, dịch vụ

thanh toán 133 3331
Thuế GTGT đầu Khấu trừ vào thuế GTGT đầu ra
vào được khấu trừ 111,112
Được hoàn thuế
142,242,632
Phân bổ thuế GTGT đầu vào

cho các đối tượng không chịu
thuế theo phương pháp khấu trừ


642
Thuế GTGT đầu vào không được
khấu trừ

Sơ đồ 1.2: Sơ đồ hạch toán thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ