bài giảng tin học 8 bài 5 từ bài toán đến chương trình

I. Bài toán và xác định bài toán:
a
b
c
h
A
B
C
- Ví dụ về bài toán:
+ Tính tổng của các số tự nhiên từ 1 đến 100.
+ Tính quãng đường ô tô đi được trong 3 giờ với
vận tốc 60km/giờ.
+ Tính diện tích hình tam giác.
I. Bài toán và xác định bài toán:
- Ví dụ về bài toán:
+ Tính điểm trung bình của 3 môn Toán, Lý, Tin.
+ Bài toán điều khiển Rô-bốt nhặt rác.
+ Lập bảng điểm của các bạn trong lớp.
+ So sánh chiều cao của hai bạn Long và Trang.
Bài toán là gì?
Các em hãy cho thêm
những ví dụ về bài toán
mà các em biết.
Bài toán rất phong
phú và đa dạng.
Bài toán là một công việc hay
một nhiệm vụ cần phải giải
quyết.
I. Bài toán và xác định bài toán:
Để giải được một bài toán cụ

thể, ta cần xác định rõ điều
gì?
* Xác định các điều kiện cho trước.
* Xác định các điều kiện cho trước.
* Kết quả cần thu được
* Kết quả cần thu được
Xác định bài toán
Xác định bài toán
- Xác định bài toán của những bài toán sau:
a) Tính diện tích hình tam giác:
Điều kiện cho trước:
Điều kiện cho trước:
Kết quả cần thu được:
Kết quả cần thu được:
Một cạnh và đường cao tương ứng với
cạnh đó
Một cạnh và đường cao tương ứng với
cạnh đó
Diện tích hình tam giác
Diện tích hình tam giác
b) Tìm đường đi tránh các điểm nghẽn giao thông:
•
Vị trí điểm nghẽn giao thông.
•
Các con đường có thể đi từ vị trí
hiện tại tới vị trí cần tới
•
Vị trí điểm nghẽn giao thông.
•
Các con đường có thể đi từ vị trí

hiện tại tới vị trí cần tới
Đường đi từ vị trí hiện tại tới vị trí cần
tới mà không qua điểm nghẽn giao
thông.
Đường đi từ vị trí hiện tại tới vị trí cần
tới mà không qua điểm nghẽn giao
thông.
Điều kiện cho trước:
Điều kiện cho trước:
Kết quả cần thu được:
Kết quả cần thu được:
c) Bài toán nấu một món ăn:
Điều kiện cho trước:
Điều kiện cho trước:
Kết quả cần thu được:
Kết quả cần thu được:
Các thực phẩm hiện có
Các thực phẩm hiện có
Một món ăn
Một món ăn
d) Tính diện tích hình chữ nhật:
Điều kiện cho trước:
Điều kiện cho trước:
Kết quả cần thu được:
Kết quả cần thu được:
Chiều dài, chiều rộng
Chiều dài, chiều rộng
Diện tích hình chữ nhật
Diện tích hình chữ nhật
I. Bài toán và xác định bài toán:

- Bài toán là một công việc hay một nhiệm vụ
cần phải giải quyết.
- Xác định bài toán là xác định rõ các điều kiện cho
trước và kết qủa cần thu được.
- VD:Xác định bài toán tính diện tích hình chữ nhật:
+ Điều kiện cho trước: Chiều dài, chiều rộng
+ Kết quả cần thu được: Diện tích hình chữ nhật
II. Quá trình giải bài toán trên máy tính:
- Ví dụ Bài toán điều khiển rô-bốt nhặt rác:
1. Tiến 2 bước;
2. Quay trái, tiến 1 bước;
3. Nhặt rác;
4. Quay phải, tiến 3 bước;
5. Quay trái, tiến 2 bước;
6. Bỏ rác vào thùng;
Thuật toán là gì?
Dãy hữu hạn các thao tác cần
thực hiện để giải một bài toán
được gọi là thuật toán.
Máy tính chỉ hiểu trực
tiếp ngôn ngữ nào?
Máy tính chỉ hiểu trực tiếp
ngôn ngữ máy.
Ngoài ra máy tính
còn hiểu được chương trình viết
bằng ngôn ngữ lập trình.
- Quan sát hình sau:
Quá trình giải bài toán trên
máy tính gồm mấy bước?
- Quá trình giải bài toán trên máy tính gồm 3 bước:

• Xác định thông tin đã cho (Input).
• Xác định thông tin cần tìm (Output).
• Tìm cách giải bài toán và diễn tả
bằng các lệnh cần phải thực hiện.
• Dựa vào mô tả thuật toán, ta viết
chương trình bằng một ngôn ngữ lập
trình.
• Xác định bài toán:
•
Mô tả thuật toán:
• Viết chương trình:
II. Quá trình giải bài toán trên máy tính:
- Dãy hữu hạn các thao tác cần thực hiện để giải
một bài toán được gọi là thuật toán.
- Quá trình giải bài toán trên máy tính gồm 3 bước:
• Xác định bài toán: Xác định thông tin đã cho (Input),
thông tin cần tìm (Output).
• Mô tả thuật toán: Tìm cách giải bài toán và diễn tả
bằng các lệnh cần phải thực hiện.
• Viết chương trình: Dựa vào mô tả thuật toán, ta viết
chương trình bằng một ngôn ngữ lập trình.
Câu 1 Câu 2 Câu 3 Câu 4
Câu 5 Câu 6 Câu 7 Câu 8


Câu 1: Hãy chỉ ra Input và Output của bài
toán sau: Tìm số lớn nhất trong 3 số a, b, c.
Input:
3 số a, b, c
Output:

Số lớn nhất trong 3 số a, b, c


Câu 2: Hãy chỉ ra Input và Output của
bài toán sau: Tính tổng của 2 số a, b
Input:
2 số a, b
Output:
Tổng của 2 số a, b
Đối với mỗi bài toán cụ thể chúng ta chỉ có 1
thuật toán duy nhất để giải bài toán đó trên
máy tính.
Dãy hữu hạn các thao tác cần thực hiện để giải
một bài toán được gọi là thuật toán.
Xác định bài toán là xác định rõ Các điều kiện
cho trước và kết quả cần thu được.
Việc thực hiện cả 3 bước khi giải bài toán trên
máy tính là cần thiết, nhất là đối với bài toán
phức tạp.
A
A
B
B
C
C
D
D


Câu 3: Hãy chọn phát biểu Sai?

Câu 4: Hãy chỉ ra Input và Output của
bài toán sau: Tính quãng đường ô tô đi
được trong 3 giờ với vận tốc 60Km/giờ
Input:
Thời gian 3 giờ, vận tốc 60km/giờ
Output:
Quãng đường ô tô đi được


Câu 5: Hãy chỉ ra Input và Output của
bài toán sau: Tính diện tích và chu vi
hình chữ nhật với cd = 10cm, cr = 6cm
Input:
Chiều dài, chiều rộng
Output:
Diện tích, chu vi hình chữ nhật


Câu 6: Hãy chỉ ra Input và Output của
bài toán sau: Tính tổng các số chẵn của
các số tự nhiên từ 1 đến 100
Input:
Dãy 100 số tự nhiên đầu tiên 1, 2,
…, 100
Output:
Giá trị của tổng 2+4+6+…+100
Với mỗi bài toán cụ thể, phải lựa chọn NNLT
phù hợp rồi mới xây dựng thuật toán giải bài

toán đó.
Máy tính chỉ hiểu được chương trình viết bằng
NNLT Pascal.
Cần phải xác định bài toán trước khi giải bài
toán trên máy tính.
Các bước giải bài toán trên máy tính là: Mô tả
thuật toán → Xác định bài toán → Viết
chương trình.
A
A
B
B
C
C
D
D


Câu 7: Hãy chọn phát biểu Đúng?


Câu 8: Hãy chỉ ra Input và Output của
bài toán sau:Cho 2 số a và b (a>0, b>0).
Tìm các USC của 2 số a và b.
Input:
Hai số a và b (a>0, b>0)
Output:
Các USC của 2 số a và b
- Bài toán là một công việc hay một nhiệm vụ cần
phải giải quyết.

- Xác định bài toán là xác định rõ các điều kiện
cho trước và kết quả cần thu được.
- Dãy hữu hạn các thao tác cần thực hiện để giải
một bài toán được gọi là thuật toán.
- Các bước giải bài toán trên máy tính:
+ B1: Xác định bài toán.
+ B2: Mô tả thuật toán.
+ B3: Viết chương trình.
- Xem trước phần 3: Thuật toán và mô tả
thuật toán.
- Tìm thêm một số bài toán và xác định bài
toán của những bài toán đó.
- Về nhà học bài. Làm bài tập 1 Sgk trang 45.