Bai 4 tin hoc 8

Gi¸o ¸n ®iÖn tö tin häc líp 8

1. Biến là công cụ trong lập trình
Trớc khi máy
tính xử lí, dữ
liệu đợc lu
trữ ở đâu nhỉ?
Mọi dữ liệu đều đ
ợc lu trữ trong bộ
nhớ của máy tính.
Để biết dữ liệu đợc lu trữ ở đâu trong
bộ nhớ, các ngôn ngữ lập trình cung
cấp công cụ lập trình: Biến nhớ
(Biến)
.

Ví dụ 1:
Trong lập trình,
biến
đợc dùng để
lu trữ dữ liệu
và dữ liệu đợc
biến lu trữ có thể thay đổi trong khi thực hiện chơng trình.
Dữ liệu do biến lu trữ gọi là
giá trị của biến
.
Tính giá trị biểu thức 15 +5
X 15
Y 5
Sử dụng lệnh sau để in

kết quả ra màn hình:
Writeln(X+Y);
20
Giá trị của biếnTên biến


Ví dụ 2:
Tính giá trị biểu thức
5
5-2008
3
5-2008
+=P
Hãy sử dụng các
biến để lu trữ
các giá trị cần
tính toán.
A 2008 5
X A/3
Y A/5
P X + Y
?

2. Khai báo biến
Các biến dùng trong chơng trình cần phải khai báo
trong phần khai báo của chơng trình.
Khai báo biến gồm:

Khai báo
tên biến

;

Khai báo
kiểu dữ liệu
của biến.
Tên biến phải tuân theo quy tắc đặt tên của ngôn ngữ lập trình.

Bµi to¸n:
NhËp vµo b¸n kÝnh cña h×nh trßn lµ mét sè ch½n R. TÝnh
chu vi (CV) vµ diÖn tÝch (S) cña h×nh trßn.
VÝ dô:
Khai b¸o biÕn trong ng«n ng÷ lËp tr×nh Pascal
Var R: integer;
CV,S: real;
Tõ kho¸ khai
b¸o biÕn
BiÕn kiÓu
nguyªn
BiÕn kiÓu
thùc

3. Sử dụng biến trong chơng trình
Các thao tác có thể thực hiện với các biến sau khi khai báo gồm:

Gán giá trị cho biến;

Tính toán với các biến;
Kiểu dữ liệu của giá trị gán phải trùng với kiểu biến;
Khi đợc gán giá trị mới, giá trị cũ của biến bị xoá;
Có thể gán giá trị cho biến ở bất kì thời điểm nào

Cách viết lệnh gán có thể khác nhau tuỳ theo ngôn ngữ
lập trình.
giá trị của biến có thể thay đổi;

Ví dụ:
X:=X+1;
X:=(a+b)/2;
Gán giá trị đã lu trong biến nhớ Y vào biến nhớ X
X:=Y;
Gán giá trị số 12 vào biến nhớ X.
X:=12;
ý nghĩa
Lệnh trong
Pascal
Tăng giá trị của biến nhớ X lên 1 đơn vị, kết quả gán
trở lại biến X
Thực hiện phép toán tính trung bình cộng hai giá trị nằm
trong hai biến nhớ a và b. Kết quả gán vào biến nhớ X
Lệnh gán và tính toán với các biến trong Pascal

4. Hằng
Hằng là đại lợng
có giá trị không đổi
trong suốt quá trình thực
hiện chơng trình.
Các hằng dùng trong chơng trình cần phải khai báo tên
và đợc gán giá trị ngay khi khai báo.
Tính chu vi (CV), diện tích (S) hình tròn với bán
kính R=5
Ví dụ 1:

Hãy xác định các hằng và biến trong bài toán sau
Hằng
Biến
CV, S
Pi=3.14
R=5
Đại lợng có
giá trị thay
đổi
Đại lợng có
giá trị không
đổi

Ví dụ 2:
Khai báo hằng trong Pascal
Const pi = 3.14;
R = 5;
Từ khoá khai
báo hằng
Tên hằng
Giá trị của hằng
Việc sử dụng hằng sẽ hiệu quả nếu giá trị của hằng đợc dùng
trong nhiều câu lệnh.
Muốn thay đổi giá trị của hằng, chỉ cần sửa giá trị của hằng tại
nơi khai báo mà không cần dùng câu lệnh thay đổi giá trị hằng
trong chơng trình.

Luyện tập
integer
real

char
string
Đ
S
S
S
?
Bài toán 1:
Vừa gà vừa chó
Bó lại cho tròn
Ba mơi sáu con
Một trăm chân chẵn.
Hỏi mỗi loại có bao nhiêu con?
Nếu gọi số gà là x, số chó là y.
H y xác định kiểu của các biếnã x, y

Var a,b,S,d: Real;
Bài toán 2:
Chọn cách khai báo biến đúng trong Pascal ?
Var a,b: Integer;
S,d: Real;
Var a,b: Integer;
S: String; d:Real;
Var a,b,S,d: Integer;
Tính diện tích (S) và độ dài đờng chéo (d) của hình
chữ nhật, biết chiều dài (a) và chiều rộng (b) là các số
nguyên nhỏ hơn 100.

Ghi nhớ!

Biến và hằng là các đại lợng đợc đặt
tên dùng để lu trữ dữ liệu.

Biến và hằng phải đợc khai báo trớc
khi sử dụng.
Giá trị của biến có thể thay đổi.
Giá trị của hằng đợc giữ nguyên
trong suốt quá trình thực hiện
chơng trình.