giáo án bồi dưỡng thao giảng giáo viên vật lý lớp 9 bài sử dụng an toàn và tiết kiệm điện (16)

NY VL9 1









































































































































































TiÕt 19 Sö dông an toµn vµ
tiÕt kiÖm ®iÖn
Biªn so¹n: NguyÔn V¨n Yªn . 160
Phßng GD&§T TP B¾c Ninh
Tr êng THCS Phong Khª
+
-
æ c¾m
Vá kim lo¹i
NY VL9 2
Kiểm tra bài cũ
Câu 1: Định luật Jun Len-xơ cho
biết điện năng biến đổi thành:
Kích đúp vào đây ra câu trả lời
đúng
A. Cơ năng.

B. Năng l ợng ánh sáng.
C. Hoá năng
D. Nhiệt năng.
NY VL9 3
Kiểm tra bài cũ
Câu 2: Một dây dẫn có điện trở 176 ôm đ ợc mắc vào hiệu điện thế 220V.
Tính nhiệt l ợng do dây toả ra trong 30 phút theo đơn vị jun và đơn vị calo
TL câu 2:
Nhiệt l ợng do dây toả ra trong 30 phút là (theo đơn vị jun và đơn vị calo):
caloJ
R
tU
Q 118800495000
176
60.30.220
22
====
NY VL9 4
TiÕt 19 bµi 19–
Sö dông an toµn
vµ tiÕt kiÖm ®iÖn
NY VL9 5
I. An toàn khi sử dụng điện
1. Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7
C1 Chỉ làm thí
nghiệm với các
nguồn điện có
HĐT d ới bao
nhiêu vôn ?
Tiết 19 Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện

TLC1 Chỉ làm thí nghiệm
với các nguồn điện có HĐT
d ới 40 vôn (vì nếu HĐT này
tạo ra dòng điện chạy qua
cơ thể ng ời thì sẽ có c ờng
độ nhỏ và không gây nguy
hiểm cho tính mạng)
C2 Phải sử dụng
các dây dẫn có vỏ
bọc nh thế nào ?
TLC2 Phải sử dụng các dây
dẫn có vỏ bọc nh tiêu chuẩn
quy định, nghĩa là vỏ bọc
cách điện này phải chịu đ ợc
dòng điện định mức quy
định cho mỗi dụng cụ điện
D ới 40V an toàn SD điện
Vỏ bọc cách điện
D i 40V
NY VL9 6
I. An toàn khi sử dụng điện
1. Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7
C3 Cần mắc thiết
bị gì cho mỗi dụng
cụ điện ?
Tiết 19 Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
TLC3 Mắc cầu chì có c ờng độ định mức phù hợp
với dụng cụ hay thiết bị điện, đảm bảo khi có sự cố
xảy ra, chẳng hạn nh khi bị đoản mạch, cầu chì kịp
nóng chảy và tự động ngắt mạch tr ớc khi dụng cụ

điện bị h hỏng.
C4 Khi tiếp xúc
với mạng điện gia
đình thì cần l u ý gì
? Vì sao ?
TLC4 +Phải rất thận trọng khi tiếp xúc với mạng
điện này vì nó có HĐT 220V nên có thể gây nguy
hiểm đến tính mạng con ng ời.
+ Chỉ sử dụng các thiết bị điện với mạng điện gia
đình, khi đảm bảo cách điện đúng tiêu chuẩn quy
định đối với các bộ phận của thiết bị có sự tiếp xúc
với tay và với cơ thể con ng ời nói chung (chẳng hạn
nh tay cầm, dây nối phích cắm)
KT an toàn SD điện
NY VL9 7
I. An toàn khi sử dụng điện
1. Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7
C5 Bóng đèn treo bị đứt dây tóc,
cần phải thay bóng đèn khác. Hãy
cho biết vì sao những việc làm
sau đây bảo đảm an toàn điện:
Tiết 19 Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
2. Một số quy tắc an toàn khác khi sử dụng điện
+1 Nếu điện treo dùng phích cắm
thì phải rút phích cắm khỏi ổ lấy
điện tr ớc khi tháo bóng đèn hỏng
và lắp bóng đèn khác.
TLC5
+1 Sau khi đã rút phích cắm thì
không thể có dòng điện chạy qua

cơ thể ng ời và do đó loại bỏ mọi
sự nguy hiểm mà dòng điện có
thể gây ra.
NY VL9 8
I. An toàn khi sử dụng điện
1. Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7
C5 Bóng đèn treo bị đứt
dây tóc, cần phải thay bóng
đèn khác. Hãy cho biết vì
sao những việc làm sau đây
bảo đảm an toàn điện:
Tiết 19 Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
2. Một số quy tắc an toàn khác khi sử dụng điện
+2 Nếu điện treo không
dùng phích cắm thì phải
ngắt công tắc hoặc tháo cầu
chì tr ớc khi tháo bóng đèn
hỏng và lắp bóng đèn khác.
TLC5
+ Để đảm bảo an toàn điện, công tắc và
cầu chì trong mạng điện gia đình luôn
luôn đ ợc nối với dây nóng. Chỉ khi
chạm vào dây nóng thì mới có dòng
điện chạy qua cơ thể ng ời và là nguy hiểm,
còn dây nguội luôn luôn đ ợc nối với đất
nên giữa dây nguội và cơ thể ng ời không
có dòng điện chạy qua. Vì thế việc ngắt
công tắc và tháo cầu chì khi thay bóng đèn
hỏng đã làm hở dây nóng, do đó loại
bỏ tr ờng hợp dòng điện chạy qua cơ thể ng

ời và đảm bảo an toàn.
NY VL9 9
C¸c em xem h×nh minh ho¹
D©y “nãng”
D©y “nguéi” ® îc nèi
®Êt tõ tr¹m ®iÖn.
§Êt
NY VL9 10
I. An toàn khi sử dụng điện
1. Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7
C5 Bóng đèn treo bị đứt
dây tóc, cần phải thay
bóng đèn khác. Hãy cho
biết vì sao những việc làm
sau đây bảo đảm an toàn
điện:
Tiết 19 Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
2. Một số quy tắc an toàn khác khi sử dụng điện
+ Đảm bảo cách điện giữa
ng ời và nền nhà (nh đứng
trên ghế nhựa hoặc bàn gỗ
khô) trong khi tháo bóng
đèn hỏng và lắp bóng đèn
khác.
TLC5 (tiếp theo)
+ Khi đảm bảo cách điện giữa ng ời và
nền nhà, do điện trở của vật cách điện
(chẳng hạn nh ghế nhựa, bàn gỗ khô) là
rất lớn nên dòng điện nếu chạy qua cơ
thể ng ời và vật cách điện sẽ có c ờng độ

rất nhỏ nên không thể gây ra nguy hiểm
đến tính mạng.
NY VL9 11
C¸c em xem h×nh minh ho¹
D©y “nãng”
Dßng ®iÖn nhá, kh«ng ®¸ng kÓ
HoÆc dïng ñng c¸ch ®iÖn thay cho ghÕ nhùa
NY VL9 12
I. An toàn khi sử dụng điện
1. Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7
C6 Nối đất cho vỏ kim loại của các
dụng cụ điện là một biện pháp bảo
đảm an toàn điện.
Tiết 19 Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
2. Một số quy tắc an toàn khác khi sử dụng điện
+1 Khi sử dụng các dụng cụ điện này ,
ta th ờng tiếp xúc với vỏ kim loại của
chúng. Để đảm bảo an toàn vỏ kim
loại dụng cụ điện đ ợc nối bằng một
dây dẫn với chốt thứ ba của phích cắm
và đ ợc nối đất qua lỗ thứ ba của ổ lấy
điện. Hãy chỉ ra (hình bên) dây nối
dụng cụ điện với đất và dòng điện chạy
qua dây dẫn nào khi dụng cụ này hoạt
động bình th ờng.
ổ cắm
Vỏ kim loại
Dây nối đất
Dòng điện chạy qua khi dụng
cụ này hoạt động bình th ờng

NY VL9 13
I. An toàn khi sử dụng điện
1. Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7
C6 Nối đất cho vỏ kim loại
của các dụng cụ điện là một
biện pháp bảo đảm an toàn
điện.
Tiết 19 Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
2. Một số quy tắc an toàn khác khi sử dụng điện
+2 Trong tr ờng nh hình bên,
dây dẫn điện bị hở và tiếp xúc
với vỏ kim loại của dụng cụ.
Nhờ dây tiếp đất mà ng ời sử
dụng nếu chạm tay vào vỏ
dụng cụ điện cũng không bị
nguy hiểm. Hãy giải thích vì
sao.
ổ cắm
Vỏ kim loại
+2 Giải thích: vì dòng điện qua đ ờng
nối đất là chủ yếu. Ng ời có điện trở lớn
nên dòng điện rất nhỏ, không bị nguy
hiểm.
NY VL9 14
I. An toàn khi sử dụng điện
Một số lợi ích của việc SDTKĐN:
Tiết 19 Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
II. sử dụng TIếT KIệM điện NĂNG
1. Cần phải sử dụng tiết kiệm điện năng
+ Giảm chi tiêu trong gia đình.

+ Các dụng cụ và thiết bị SD lâu bền
hơn.
+ Giảm bớt sự cố gây tổn hại chung
do hệ thống cung cấp điện bị quá tải,
đặc biệt trong những giờ cao điểm.
+ Dành phần điện năng tiết kiệm cho
sản xuất.
C7 Hãy thử tìm thêm những lợi ích
khác của việc sử dụng tiết kiệm điện
năng.
TLC7 Những lợi ích khác của
việc sử dụng tiết kiệm điện năng
nh :
+ Các dụng cụ và thiết bị điện có
công suất hợp lý có giá rẻ hơn các
dụng cụ và các thiết bị có công
suất lớn hơn mức cần thiết, do đó
sử dụng những dụng cụ và thiết bị
có công suất hợp lý không những
tiết kiệm đ ợc điện năng mà còn
góp phần giảm bớt chi tiêu trong
gia đình.
NY VL9 15
I. An toàn khi sử dụng điện
Tiết 19 Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
II. sử dụng TIếT KIệM điện NĂNG
1. Cần phải sử dụng tiết kiệm điện năng
TLC7 Những lợi ích khác của việc sử dụng tiết kiệm điện năng nh :
+ Ngắt điện khi không sử dụng hoặc khi đi khỏi nhà sẽ tránh sự cố gây
tai nạn và thiệt hại do dòng điện gây ra. Chẳng hạn nh tắt bếp điện, ấm

điện hay bàn làkhi không sử dụng nữa hoặc khi đi khỏi nhà không
những tránh lãng phí điện năng mà đặc biệt là còn loại bỏ nguy cơ xảy ra
hoả hoạn làm tổn thất nghiêm trọng cho gia đình và cho cả các gia đình
xung quanh.
+ Dành phần điện năng tiết kiệm đ ợc để xuất khẩu điện, góp phần tăng
thu nhập cho đất n ớc.
+ Giảm bớt đ ợc XD các nhà máy điện, do đó góp phần giảm ô nhiễm
môi tr ờng.
NY VL9 16
I. An toàn khi sử dụng điện
Tiết 19 Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
II. sử dụng TIếT KIệM điện NĂNG
1. Cần phải sử dụng tiết kiệm điện năng
C8 Hãy viết công thức tính điện
năng sử dụng.
2. Các biện pháp sử dụng tiết kiệm điện năng
TLC8 Công thức tính điện năng sử
dụng A=Pt
C9 Từ đó cho biết, để sử dụng
tiết kiệm điện năng thì:
+ Cần phải lựa chọn, sử dụng các
dụng cụ hay thiết bị điện có công
suất nh thế nào ?
+ Có nên cho bộ phận hẹn giờ
làm việc khi sử dụng các dụng cụ
hay thiết bị điện hay không ? Vì
sao ?
TLC9 Để sử dụng tiết kiệm điện năng
thì:
+ Cần phải lựa chọn, sử dụng các

dụng cụ hay thiết bị điện có công suất
hợp lý, đủ mức cần thiết (P không
quá lớn và không quá nhỏ)
+ Không sử dụng các dụng cụ hay
thiết bị điện trong những lúc không
cần thiết, vì sử dụng nh thế là lãng
phí điện năng.
NY VL9 17
I. An toàn khi sử dụng điện
Tiết 19 Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
II. sử dụng TIếT KIệM điện NĂNG
C10 Một bạn hay quên tắt điện khi rời khỏi nhà. Em hãy nghĩ cách giúp
bạn này để tránh lãng phí điện và bảo đảm an toàn.
III. Vận dụng
TLC10 Có thể dùng một trong các cách sau đây:
+ Viết lên một tờ giấy trắng dòng chữ đủ to Tắt hết điện tr ớc khi đi
ra khỏi nhà và dán tờ giấy này ở cửa ra vào, chỗ dễ nhìn thấy nhất.
+ Treo một tấm bìa có viết dòng chữ Nhớ tắt hết điện lên phía trên
cửa ra vào, sao cho khi đóng chặt cửa thì tấm bìa tự động hạ xuống ngang
tr ớc mặt.
+ Lắp một chuông điện , sao cho khi đóng chặt cửa ra vào thì chuông
kêu để nhắc nhở bạn đó tắt hết điện nếu đi ra khỏi nhà.
+ Lắp một công tắc tự động (rơle) , sao cho khi đóng chặt cửa ra vào
hoặc khi khoá cửa ra vào thì công tắc tự động ngắt điện của cả nhà.
NY VL9 18
I. An toàn khi sử dụng điện
Tiết 19 Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
II. sử dụng TIếT KIệM điện NĂNG
C11Trong một gia đình, các thiết bị nung nóng bằng điện sử dụng nhiều
điện năng. Biện pháp nào tiết kiệm d ới đây là hợp lý nhất:

III. Vận dụng
A. Không sử dụng các thiết bị nung nóng bằng điện.
B. Không đun nấu bằng bếp điện.
C. Chỉ sử dụng các thiết bị nung nóng bằng điện có công suất nhỏ trong
thời gian cần thiết.
D. Chỉ đun nấu bằng điện và sử dụng các thiết bị nung nóng khác nh bàn
là, máy sấy tóc trong thời gian tối thiểu cần thiết.
Kích đúp vào đây ra câu trả lời đúng
NY VL9 19
I. An toàn khi sử dụng điện
Tiết 19 Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
II. sử dụng TIếT KIệM điện NĂNG
C12 Một bóng đèn dây tóc giá 3 500 đồng có công suất 75W, thời gian
thắp sáng tối đa 1000 giờ. Một bóng compăc giá 60 000 đồng có công
suất 15W có cùng độ sáng bằng bóng đèn dây tóc nói trên, có thời gian
thắp sáng tối đa 8 000 giờ.
III. Vận dụng
+ Tính điện năng sử dụng của mỗi loại bóng đèn trên trong 8 000 giờ.
+ Tính toàn bộ chi phí (tiền mua bóng và tiền điện phải trả) cho việc sử
dụng mỗi loại bóng đèn này trong 8 000 giờ, nếu giá 1kW.h là 700 đồng.
+ Sử dụng loại bóng nào có lợi hơn ? Vì sao ?
Đèn compăc
Đèn dây tóc
NY VL9 20
I. An toàn khi sử dụng điện
Tiết 19 Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
II. sử dụng TIếT KIệM điện NĂNG
TLC12
III. Vận dụng
+ Điện năng sử dụng của mỗi loại bóng đèn trong 8 000 giờ là:

+ Toàn bộ chi phí cho việc sử dụng mỗi loại bóng đèn này trong 8 000
giờ là:
* Bóng đèn dây tóc:
A
1
=P
1
t=0,075.8000=600kW.h=2160.10
6
J.
* Bóng đèn compăc:
A
2
=P
2
t=0,015.8000=120kW.h=432.10
6
J.
* Phải cần 8 bóng đèn dây tóc nên toàn bộ chi phí cho việc dùng bóng
đèn này là: T
1
=8.3500+600.700=448000 đồng.
* Chỉ cần dùng 1 bóng đèn compăc nên toàn bộ chi phí cho việc dùng
bóng đèn này là: T
2
=60000+120.700=144000 đồng.
NY VL9 21
I. An toàn khi sử dụng điện
Tiết 19 Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
II. sử dụng TIếT KIệM điện NĂNG

TLC12
III. Vận dụng
+ Sử dụng compăc có lợi hơn, vì:
* Giảm Bớt 304 000 đ tiền chi phí cho 8 000 giờ sử dụng.
* Sử dụng công suất nhỏ hơn, dành phần công suất tiết kiệm cho nơi khác
ch a có điện hoặc cho sản xuất.
* Góp phần giảm bớt sự cố do quá tải về điện, nhất là vào giờ cao điểm.
NY VL9 22
Ghi nhớ
* Cần phải thực hiện các biện pháp an toàn
bảo đảm an toàn khi sử dụng điện, nhất là
với mạng điện dân dụng, vì mạng điện này có
hiệu điện thế 220 V nên có thể nguy hiểm đến
tính mạng.
* Cần lựa chọn sử dụng các dụng cụ và thiết
bị điện có công suất phù hợp và chỉ sử dụng
chúng trong thời gian cần thiết.
NY VL9 23
Dặn dò
- Về nhà học kỹ bài, đọc có thể em
ch a biết.
- Làm bài tập 19 trang 24 SBT
NY VL9 24
C¸m ¬n c¸c em chó ý theo
C¸m ¬n c¸c em chó ý theo
dâi!
dâi!
Nåi c¬m ®iÖn
Bµi häc kÕt thóc t¹i ®©y!
Bµi häc kÕt thóc t¹i ®©y!

NY VL9 25
Slide dành cho thầy (cô)

Nhân bài giảng thứ 160 đ a lên th viện Violet, tác giả (Nguyễn
Văn Yên) có mấy lời gửi quý thầy (cô) nh sau:
+ Cám ơn sự quan tâm (tải về) và những ý kiến đóng góp đối với
bài giảng của thầy (cô). Việc đó có tác dụng nh là những
hiệu ứng nối tiếp cho các bài sau của tác giả.
+ Để tiện cho các thầy (cô) tìm bài, TG giới thiệu Website
có xếp t ơng đối thứ tự Vật lý 9
+ TG khuyến khích thầy(cô) tải bài về dùng và có thể đ a vào
trang riêng, không đ a lại Th viện chính để tránh hiểu lầm của
các thầy (cô) khác đối với tác giả.
+ Thầy (cô) có ý kiến gì đóng góp, có thể vào Website:

Chúc các thầy (cô) mạnh khoẻ-trí tuệ-phát
triển