Hệ thống thu và công nghệ xử lí nước mặt Nhà máy nước Cầu Đỏ TP Đà Nẵng

BÀI THUYẾN TRÌNH
Tìm hiểu công trình thu và công nghệ xử lý nước mặt
tại nhà máy nước Cầu Đỏ - Tp. Đà Nẵng
Nhóm 7
Nguyễn Nam Tiến
Phạm Thị Ý Như
Giảng viên
TS. Lê Văn Tuấn

Mở đầu
Nước là một tài nguyên quí giá, có vai trò rất quan trọng cuộc sống của chúng ta, là một trong
những nhân tố ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của các đô thị.
Đà Nẵng, một trong những thành phố có tốc độ phát triển cao về dân sinh, kinh tế của nước ta
nên việc đòi hỏi nhu cầu về nước sạch cũng phải được đảm bảo về số lượng và chất lượng. Hệ
thống cấp nước Đà Nẵng đang được từng bước cải tạo và nâng cao công suất, thay đổi công nghệ
xử lý nước nhằm đảm bảo yêu cầu về chất lượng nước để phục vụ cho người dân.
Nhà máy nước (NMN) Cầu Đỏ là một đơn trực thuộc của Công ty cấp nước Đà Nẵng, có nhiệm
vụ cấp nước sạch cho khu vực nội thành, đáp ứng nhu cầu nước sạch cho sinh hoạt và sản xuất
của Đà Nẵng.
Mở đầu
Nước là một tài nguyên quí giá, có vai trò rất quan trọng cuộc sống của chúng ta, là một trong
những nhân tố ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của các đô thị.
Đà Nẵng, một trong những thành phố có tốc độ phát triển cao về dân sinh, kinh tế của nước ta
nên việc đòi hỏi nhu cầu về nước sạch cũng phải được đảm bảo về số lượng và chất lượng. Hệ
thống cấp nước Đà Nẵng đang được từng bước cải tạo và nâng cao công suất, thay đổi công nghệ
xử lý nước nhằm đảm bảo yêu cầu về chất lượng nước để phục vụ cho người dân.
Nhà máy nước (NMN) Cầu Đỏ là một đơn trực thuộc của Công ty cấp nước Đà Nẵng, có nhiệm
vụ cấp nước sạch cho khu vực nội thành, đáp ứng nhu cầu nước sạch cho sinh hoạt và sản xuất
của Đà Nẵng.

Nội dung

Nội dung
•
Tổng quan về nhà máy nước Cầu Đỏ - Tp. Đà Nẵng
•
Công trình thu và công nghệ xử lý nước cấp của nhà máy
•
Tổng quan về nhà máy nước Cầu Đỏ - Tp. Đà Nẵng
•
Công trình thu và công nghệ xử lý nước cấp của nhà máy

Tổng quan về nhà máy nước Cầu Đỏ - Tp. Đà Nẵng

Vị trí nhà máy:
Vị trí của nhà máy trên bản đồ
Vị trí thuận lợi cho việc thu nước thô để xử lý
•
Phía đông giáp: Quốc lộ 1A
•
Phía tây giáp:Thôn Phong Bắc, Phường Hòa
Thọ Tây
•
Phía nam giáp: Sông Cẩm Lệ
•
Phía bắc giáp: Thôn Phong Lệ, Phường Hòa
Thọ Đông
Vị trí thuận lợi cho việc thu nước thô để xử lý
•
Phía đông giáp: Quốc lộ 1A
•
Phía tây giáp:Thôn Phong Bắc, Phường Hòa

Thọ Tây
•
Phía nam giáp: Sông Cẩm Lệ
•
Phía bắc giáp: Thôn Phong Lệ, Phường Hòa
Thọ Đông


Nhà máy nước Cầu Đỏ nằm trên trục đường quốc lộ 1A, bên cạnh Cầu Đỏ và sông Cẩm Lệ.
NMN Cầu Đỏ là một trong những thành viên của Công ty cấp nước Đà Nẵng. Nhà máy xử lý
nước cấp phục vụ cho ăn uống, sinh hoạt của dân cư và sản xuất công nghiệp của Tp. Đà Nẵng.

Công suất thiết kế của nhà máy hiện tại là khoảng 145.000 m3/ngđ (trong đó dây chuyền cũ là
25.000 m3/ngđ, dây chuyền mới là 120.000 m3/ngđ). Tuy nhiên, công suất khai thác thực tế vào
khoảng 95.000 – 105.000 m3/ngđ.

Tổng quan về nhà máy Cầu Đỏ - Tp. Đà Nẵng

Công trình thu và công nghệ xử lý nước cấp của nhà máy
Công trình thu và công nghệ xử lý nước cấp của nhà máy
SƠ ĐỒ CÔNG NGHỆ XỬ LÝ CỦA NHÀ MÁY


Công trình thu nước
Công trình thu nước
o
Công trình thu nước sông của NMN Cầu Đỏ được xây dựng từ năm 1985 có nhiệm
vụ thu nước phục vụ cho cả hai NMN Sân bay và Cầu Đỏ.
o
Điểm thu nước được đặt ven bờ. Tọa độ công trình thu nước là X = 520233, Y =

1769721.
o
Công trình thu nước gồm cửa thu nước, đường ống, hồ sơ lắng, trạm bơm cấp 1,
lưới chắn rác, song chắn rác… Lưới chắn rác là loại lưới B40 đặt ở phía ngoài cửa
thu có tác dụng ngăn cản các vật lở lửng, trôi nổi không đi vào cửa thu nước.
o
Công trình thu nước sông của NMN Cầu Đỏ được xây dựng từ năm 1985 có nhiệm
vụ thu nước phục vụ cho cả hai NMN Sân bay và Cầu Đỏ.
o
Điểm thu nước được đặt ven bờ. Tọa độ công trình thu nước là X = 520233, Y =
1769721.
o
Công trình thu nước gồm cửa thu nước, đường ống, hồ sơ lắng, trạm bơm cấp 1,
lưới chắn rác, song chắn rác… Lưới chắn rác là loại lưới B40 đặt ở phía ngoài cửa
thu có tác dụng ngăn cản các vật lở lửng, trôi nổi không đi vào cửa thu nước.

Công trình thu nước
Công trình thu nước
o
Công trình thu nước hoạt động 24/24. Nước thô được lấy từ nguồn nước mặt của
sông Cầu Đỏ qua cửa thu nước, tại cửa thu nước có 2 phay động và tĩnh với mục
đích khống chế và ngăn không thu nước khi nước sông Cầu Đỏ bị nhiễm mặn hoặc
bị các sự cố khác.
o
Nước từ cửa thu chảy vào hồ sơ lắng thông qua 2 ống 900 mm và 2 ống 1,200 ɸ ɸ
mm.
o
Trong trường hợp nước sông bị nhiễm mặn thì đóng phay cửa thu nước và bơm
nước thô từ Trạm bơm An Trạch, cách Cầu Đỏ khoảng 8 km về phía thượng nguồn
o

Công trình thu nước hoạt động 24/24. Nước thô được lấy từ nguồn nước mặt của
sông Cầu Đỏ qua cửa thu nước, tại cửa thu nước có 2 phay động và tĩnh với mục
đích khống chế và ngăn không thu nước khi nước sông Cầu Đỏ bị nhiễm mặn hoặc
bị các sự cố khác.
o
Nước từ cửa thu chảy vào hồ sơ lắng thông qua 2 ống 900 mm và 2 ống 1,200 ɸ ɸ
mm.
o
Trong trường hợp nước sông bị nhiễm mặn thì đóng phay cửa thu nước và bơm
nước thô từ Trạm bơm An Trạch, cách Cầu Đỏ khoảng 8 km về phía thượng nguồn

Công trình thu nước
Công trình thu nước
Công trình thu nước ven bờ
của nhà máy nước Cầu Đỏ
Hệ thống kiểm soát và đo độ
dẫn điện tại cửa thu nước

Trạm bơm An Trạch – nơi cấp nước cho nhà máy vào mùa khô,
khi nước sông Cẩm Lệ bị nhiễm mặn hay gặp các sự cố khác
Công trình thu nước
Công trình thu nước
Trạm bơm An Trạch hoạt
động 24/24 vào mùa khô
Trạm bơm An Trạch
được sự quan tâm
đặc biệt của nhà máy

Hồ sơ lắng được xây dựng gần cửa thu nước, cách bờ sông Cẩm Lệ chừng 50m. Hồ có kích thước theo chiều dài, rộng, sâu
là 100m x 50m x 8m. nước từ sông Cẩm Lệ được dẫn vào hồ theo hai đường ống D = 900mm. Hồ có nhiệm vụ lắng sơ bộ

các cặn lơ lửng, tạp chất trong nước thô.
Hồ sơ lắng


Đưa nước từ hồ sơ lắng đến bể phản ứng.

Gồm 5 máy bơm với tổng công suất 2.560 m
3
/h. Trong đó bao gồm:
•
2 máy cung cấp cho NMN Sân Bay
•
3 máy cung cấp cho NMN Cầu Đỏ: 2 máy có công suất 75Kw, và 1 máy bơm biến tầng công
suất 160kw có tác dụng biến đổi tần số, tốc độ quay của máy bơm nên có thể điều chỉnh được
lưu lượng.

Thường xuyên có 2 máy bơm chạy và chưa lắp đặt máy bơm tự động.

Tất cả các máy bơm được bố trí thấp hơn mực nước thấp nhất trong hồ sơ lắng. Nước sau đó
đi qua ống đẩy D700 dài 72m đến bể phản ứng.
Trạm bơm cấp I
Trạm bơm cấp I

Trạm bơm cấp 1 và hệ thống giám sát chất lượng nước thô
tại hồ sơ lắng


Nước từ hồ sơ lắng được trạm bơm cấp I đưa vào bể trộn, mục đích là tạo keo tụ các chất cặn lơ lửng có trong nước, với 1
máy khuấy 1500 vòng/phút để khuấy trộn làm liên kết các hạt cặn lại với nhau.


Sau đó nước được dẫn vào 4 bể phản ứng để tạo bông cặn, nước có chứa bông cặn tiếp tục chảy qua bể lắng để loại bỏ
các tạp chất hữu cơ và vô cơ, giảm độ đục để nước sau khi lắng đạt độ đục < 10 NTU.

Định lượng chất keo tụ (PAC) bằng thí nghiệm JARTEST

Trong hệ thống xử lý nước NMN Cầu Đỏ có 4 ngăn phản ứng (4 x 7,3m).

Trong quá trình xử lý, sau khi hóa chất được trộn đều với nước, hình thành bông cặn. Ở ngăn phản ứng nhờ có các vách
ngăn, nước liên tục đổi chiều dòng chảy khiến các hạt keo tụ có điều kiện va chạm với nhau và được loại ra khỏi nước
nhờ các công trình lắng, lọc ở giai đoạn tiếp theo.

Thời gian lưu nước trong bể là 15 đến 30 phút để quá trình keo tụ và tạo bông cặn được diễn ra hoàn toàn.
Ngăn trộn hóa chất và bể phản ứng

Ngăn trộn hóa chất keo tụ
Bể phản ứng


Các hệ thống trong bể lắng Lamen
- Hệ thống tấm lamen
- Hệ thống đường ống
- Hệ thống van điện
- 4 tủ động lực và điều khiển hệ thống van điện đóng mở

Hệ thống bể lắng Lamen gồm có 4 bể (13x12m), mỗi bể có 10 ống thu nước đục lỗ. Nước từ các ống thu sẽ chảy và
mương thu nước sau lắng. Từ hai mương này nước được dẫn vào ống có D = 1000 mm để đưa đến bề lọc. Bể lắng
Lamen được vệ sinh mỗi năm 1 lần và thay mới các tấm lamen bị hỏng.

Bể lắng Lamen tiếp nhận nước từ bể phản ứng hòa trộn, các hạt cặn được lắng xuống theo phương trọng lực nhờ các tấm
lamen được đặt nghiêng 45

o
– 70
o
, các tấm lamen được làm bằng nhựa cao cấp và đặt cách nhau 0,05 – 0,15m, các hạt
đập vào các tấm lamen mật động năng và trượt xuống theo phương trong lực. Cặn được thu vào các hố thu cặn đặt phía
dưới rồi được xả ra mương dẫn cặn bằng thủy lực theo chu kỳ định sẵn tại nhà máy, mỗi bể xả 2 lần/ngày, mỗi lần 4 phút.
Bể lắng Lamen

Hệ thống bể lắng Lamen
bằng tấm lắng lamen Brentwood – Mỹ
Hệ thống bể lắng Lamen
bằng tấm lắng lamen Brentwood – Mỹ
Hệ thống máng thu nước sau lắng
Hệ thống máng thu nước sau lắng

STT
Thông số
Đơn vị Yêu cầu
1
Độ đục
NTU < 10
2
Độ pH
6 – 8
3
Độ dẫn điện
µs/cm < 500
4
Độ mặn Cl
-

Mg/l 20 – 100
5
Độ cứng
dH < 10
6
Độ màu
Đơn vị Co < 25
7
Chất rắn lơ lửng
Mg/l < 20
8
Chất rắn hòa tan
Mg/l < 100
9
Độ oxy hóa
mgO
2
/l
< 3
Chất lượng nước ở bể lắng lamen được công nhân vận hành, nhân viên phòng thí nghiêm theo dõi hằng ngày. Đảm
bảo khả năng lắng cặn tốt nhất, độ pH trong bể được duy trì ở mức 7,2.
Bể lắng Lamen
Bể lắng Lamen
Chất lượng nước tối thiểu tại bể lắng

Hệ thống bể lọc nhanh của nhà máy nước Cầu Đỏ gồm 12
bể, kích thước mỗi bể là 9,50x8,50m, các bể này được bố trí
thành 2 dãy đều nhau và hành lang điều khiển, vận hành
chính giữa. Nước được thu bằng chụp lọc có chui nhựa và
giàn ống phân bố hình xương cá, chụp lọc được phân bố

theo số chụp/m
3
. Lớp vật liệu lọc bao gồm:
+ Sỏi đỡ dày 20 cm, kích thước sỏi 10 – 12 mm
+ cát thạch anh dày 1 – 1,2 m. kích thước hạt 0,8-1,2 mm,
cát lọc được sử dụng có hình lập thể và có độ đồng nhất
cao.
Hệ thống bể lọc nhanh
Hệ
Thống
bể lọc
nhanh


Rửa vật liệu lọc: Để đảm bảo tốc độ cần phải thường xuyên rửa vật liệu lọc, vật liệu lọc được rửa sạch bằng
phương pháp sục khí, nước kết hợp. Thời gian lọc 1 lần/ngày. Hạ mực nước trong bề xuống bằng cách khóa
van xả nước vào từ máng phân phối đồng thời xả van đáy. Sau đó sục khí vào bể tứ dưới lên qua lớp cát 5-7
phút, sau đó cho nước vào, hỗn hợp khí và nước đi qua lớp vật liệu lọc đẩy cặn bẩn ra ngoài. Quá trình rửa
lọc được tiến hành đến khi nước rửa lọc hết đục thì ngừng lại. Hiệu quả lọc nước càng cao nếu quá trình rửa
bể lọc kĩ.

Rửa vật liệu lọc: Để đảm bảo tốc độ cần phải thường xuyên rửa vật liệu lọc, vật liệu lọc được rửa sạch bằng
phương pháp sục khí, nước kết hợp. Thời gian lọc 1 lần/ngày. Hạ mực nước trong bề xuống bằng cách khóa
van xả nước vào từ máng phân phối đồng thời xả van đáy. Sau đó sục khí vào bể tứ dưới lên qua lớp cát 5-7
phút, sau đó cho nước vào, hỗn hợp khí và nước đi qua lớp vật liệu lọc đẩy cặn bẩn ra ngoài. Quá trình rửa
lọc được tiến hành đến khi nước rửa lọc hết đục thì ngừng lại. Hiệu quả lọc nước càng cao nếu quá trình rửa
bể lọc kĩ.

Sau quá trình lắng, nước từ bể lắng sẽ đi qua cụm bể lọc bằng các máng phân phối và đường ống dẫn. Lọc
là một quá trình làm sạch nước thông qua các lớp vật liệu lọc nhằm mục đích tách các hạt cặn lơ lửng, các

thể keo tụ và các vi sinh vật có trong nước. Chất lượng nước sau khi lọc sẽ cao hơn nhiều lần so với lắng.

Sau quá trình lắng, nước từ bể lắng sẽ đi qua cụm bể lọc bằng các máng phân phối và đường ống dẫn. Lọc
là một quá trình làm sạch nước thông qua các lớp vật liệu lọc nhằm mục đích tách các hạt cặn lơ lửng, các
thể keo tụ và các vi sinh vật có trong nước. Chất lượng nước sau khi lọc sẽ cao hơn nhiều lần so với lắng.
Hệ thống bể lọc nhanh


Khử trùng là khâu bắt buộc và cuối cùng của quá trình xử lý, nhằm tiêu diệt các vi sinh vật gây
bệnh có trong nước, là khâu quyết định đến chất lượng nước cấp.

Trạm khử trùng nước của NMN Cầu Đỏ được bố trí có một máy châm chlorator công suất 20 kg/h,
sử dụng clo lỏng để khử trùng nước, clo lỏng được châm vào nước nhờ một hệ thống Ejector,
lượng clo thêm vào phải đảm bảo cac yêu cầu:
+ Khử trùng tuyệt đối
+ Đảm bảo lượng clo dư ngay tại đầu nguồn từ 0,5-0,7 mg/l

Xác định clo dư bằng chỉ thị màu.
Trạm khử trùng
Trạm khử trùng

Trạm khử trùng
Trạm khử trùng
Nhà pha Clo
Trạm châm Clo
khử trùng nước

Gồm 2 bể bằng bê tông cốt thép có dung tích mỗi bể là 10 000
m
3

. Phía trên được lắp đặt các ống thu khí, bế chứa phục vụ
các nhu cầu:
•
Nước rửa bể lắng, bể lọc, pha hóa chất, chứa nước sinh
hoạt cung cấp cho công nhân nhà máy, rửa các thiết bị của
phòng thí nghiệm, rửa đường, tưới cây khuôn viên nhà
máy.
•
Chứa nước dự trữ cứu hỏa khi cần
•
Chứa lượng nước điều hòa giữa trạm bơm nước nguồn và
trạm bơm nước sạch
•
Cung cấp nước sinh hoạt cho Tp. Đà Nẵng.
Bể chứa nước sạch
Bể chứa nước sạch
Bể chứa nước sạch nửa chìm
nửa nổi


Trạm bơm gồm 6 bơm có trục ngang có
công suất 320 kW bơm nước cấp cho
thành phố, và 3 bơm cấp nước rửa lọc.


Trạm bơm này có nhiệm vụ bơm nước từ
bể chứa và phân phối về mạng lưới cấp
nước cho Tp Đà Nẵng.

Trạm bơm gồm 6 bơm có trục ngang có

công suất 320 kW bơm nước cấp cho
thành phố, và 3 bơm cấp nước rửa lọc.


Trạm bơm này có nhiệm vụ bơm nước từ
bể chứa và phân phối về mạng lưới cấp
nước cho Tp Đà Nẵng.
Trạm bơm cấp II

Trạm bơm cấp II
Kiểm soát chất lượng – Đảm bảo chất lượng
•
Chất lượng nước trước và sau xử lý luôn được kiểm soát chặt chẽ, đảm bảo đạt tiêu của bộ Y tế về nước ăn uống, sinh
hoạt,…
•
Công tác kiểm tra kiểm soát chất lượng nước được thực hiện cho tất cả các công đoạn của quy trình xử lý nước, được
sự giám sát chặt chẽ của cán bộ, nhân viên phòng thí nghiệm, công nhân kĩ sự vân hành máy để nhà máy có được công
suất làm việc đạt hiệu quả cao nhất

Hệ thống kiểm, giám sát chất lượng nước