Báo cáo khoa học stress và chiếc hộp kỳ diệu

CUỘC THI KHOA HỌC KĨ THUẬT CẤP TỈNH
DÀNH CHO HỌC SINH TRUNG HỌC
NĂM HỌC 2013-2014
 
ĐƠN VỊ DỰ THI:
TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CHUYÊN LƯƠNG THẾ VINH
Tên dự án dự thi: STRESS VÀ CHIẾC HỘP KÌ DIỆU
Lĩnh vực dự thi: Tâm lý
Các tác giả: - Nguyễn Vũ Dạ Thảo
- Nguyễn Thảo Uyên
1/ Mục lục:
- Lời cảm ơn
- Tóm tắt nội dung dự án
- Giới thiệu và tổng quan về vấn đề nghiên cứu
- Giả thuyết khoa học và phát biểu mục đích nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu
- Số liệu/ kết quả nghiên cứu
- Phân tích số liệu/ kết qủa và thảo luận
- Tài liệu tham khảo
- Kết luận
2/ Lời cảm ơn :
Lời đầu tiên, chúng em xin được gửi lời cảm ơn chân thành đến Ban tổ
chức đã tạo một sân chơi đầy bổ ích cho chúng em được thử sức sáng tạo. Bên
cạnh đó, chúng em cũng xin chân thành cảm ơn đến quý thầy cô trong trường
THPT chuyên Lương Thế Vinh, đặc biệt là thầy Cư tổ Vật lý, cô Thanh Dung
tổ Địa lý đã tận tình hướng dẫn chúng em hoàn thiện ý tưởng. Trong quá trình
nghiên cứu, chúng em cũng nhận được sự ủng hộ và cố vấn nhiệt tình từ Thạc
sĩ tâm lý Lê Minh Công, hiện là giảng viên trường Đại học Khoa học xã hội
và Nhân văn thành phố Hồ Chí Minh, và cô Nguyễn Kim Thu là cựu bác sĩ
bệnh viện tâm thần Trung ương II, thành phố Biên Hòa, hiện đang công tác ở
Hà Nội, đã hướng dẫn và cho chúng em nhiều lời khuyên bổ ích.

3/ Tóm tắt nội dung dự án:
Dựa trên những tác hại của hiện tượng stress (căng thẳng, ức chế thần kinh),
chúng em đã suy nghĩ và tự đặt ra câu hỏi: “Cần phải làm gì để khắc phục
những triệu chứng tưởng chừng vô hại nhưng có thể để lại hậu quả lâu dài?”
và “liệu rằng sự kết hợp giữa ba phương pháp trị liệu có đem lại hiệu quả hay
không?” . Từ đó chúng em có ý tưởng về phương pháp làm thuyên giảm các
triệu chứng tiêu cực do stress gây ra. Đó là một chiếc hộp nhỏ gọn, có ba chức
năng chính là: phát nhạc, phóng lớn hình ảnh lên một mặt phẳng phía trước và
khuếch tán tinh dầu thơm. Sản phẩm hoàn thành sẽ có tác dụng như một
phương thức trị liệu tức thời cho đối tượng thường hay gặp căng thẳng trong
cuộc sống. Chúng em đã tham khảo ý kiến của các chuyên gia về vấn đề tâm
lý, cũng như thử nghiệm, khảo sát trên nhiều đối tượng,… hầu hết đều nhận
được sự ủng hộ và hiệu quả tích cực.
4/ Giới thiệu và tổng quan về vấn đề nghiên cứu:
Chúng em nghiên cứu về lĩnh vực tâm lý, cụ thể là hiện tượng stress:
THÔNG TIN VỀ STRESS
I/ Định nghĩa:
Căng thẳng hay Stress là áp lực phải chịu đựng về mặt tâm lí và sinh học

* Nguyên nhân
Thông thường có bốn nguồn gây stress
- Môi trường bên ngoài: Thời tiết, tiếng ồn, giao thông, bụi, và sự ô nhiễm.
- Những căng thẳng từ xã hội và gia đình: Thời hạn của công việc phải hoàn
thành, các vấn đề tài chính, công việc, các bài trình bày, mâu thuẫu, yêu cầu
về thời gian và sự tập trung sức lực vào công việc hay gia đình, mất mát người
thân, mâu thuẫn trong gia đình, bạn bè…
- Các vấn đề về thể chất: Thay đổi cơ thể, ốm đau, không đủ chất dinh
dưỡng…
- Suy nghĩ của các bạn: Đôi khi, cách chúng ta suy nghĩ hay phiên giải những

điều đã hoặc sẽ xảy ra đem đến cho chính mình rất nhiều căng thẳng. Thường
đó là những suy nghĩ tiêu cực. Ví dụ: nếu trượt đại học, tương lai của tôi thật
mù mịt; Nếu tôi không làm được thì mọi người sẽ cười chê tôi,…

* Tác động về mặt thể chất
Tình trạng stress kéo dài dẫn đến rối loạn chuyển hóa lipid, làm tăng
cholesterol trong máu. Căng thẳng làm tăng tiết catecholamin mà chủ yếu là
adrenalin, gây co mạch máu dẫn đến thiếu ôxy ở tim và thành mạch, thiếu ôxy
ở các tổ chức.
Tăng catecholamim trong những điều kiện nhất định gây tình trạng thiếu ôxy
tổ chức, loạn dưỡng và hoại tử cơ tim, thành mạch.
Stress có thể gây ra nhiều căn bệnh
• Bệnh tâm thần kinh: mất ngủ, đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, buồn phiền,
cáu gắt, loạn trí nhớ, trầm cảm…
• Bệnh tim mạch: tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não,
loạn nhịp tim, hồi hộp đánh trống ngực
• Bệnh tiêu hóa: viêm loét dạ dày - tá tràng, chảy máu tiêu hóa, thủng dạ
dày, tiêu chảy, khô miệng, chán ăn, ăn không tiêu, hơi thở hôi, rối loạn
chức năng đại tràng
• Bệnh phụ khoa: rối loạn kinh nguyệt, rối loạn nội tiết
• Bệnh cơ khớp: co cứng cơ, đau lưng, đau khớp, cảm giác kiến bò ở
ngón tay, máy mắt, chuột rút, run rẩy
• Toàn thân: suy sụp, mệt mỏi, dễ mắc các bệnh dị ứng hay bệnh truyền
nhiễm.
* Tác động về mặt tinh thần
Song song với tác động về mặt thể chất, căng thẳng gây ra tác động cả về mặt
tinh thần. Các biểu hiện của nó là:
• Hay quên, mất trí nhớ
• Căng thẳng, lo sợ
• Mất ngủ, run rẩy

Khi stress trở thành vấn đề
- Vì stress là một phần của cuộc sống, hàng ngày bạn luôn chịu một lượng
stress nhất định. Nhưng stress chỉ trở nên là vấn đề khi nó ở mức độ cao trong
một thời gian dài hoặc khi bạn gặp phải rất nhiều vấn đề căng thẳng trong một
thời gian ngắn.
- Khi các triệu chứng của stress tăng lên, cơ thể của bạn phải làm việc vất vả
hơn để đối phó với chúng. Năng lượng bị tiêu tốn để duy trì huyết áp bình
thường, giảm lo âu. Bên cạnh đó những hoàn cảnh thực tế lại yêu cầu bạn phải
tập trung sức lực và tâm trí để ứng phó. Nếu tình huống đó kéo dài, cơ thể bạn
sẽ dẫn đến tình trạng kiệt sức nhanh chóng. Chính vì vậy, bạn cần phải học
cách thư giãn và ứng phó hợp lý để giữ cơ thể ở trạng thái cân bằng.
* Cách ứng phó với stress
- Hài ước: Cố gắng sử dụng khiếu hài ước trong những tình huống khó khăn.
Cười về chính bản thân mình cũng rất có lợi
- Duy trì tập thể dục hay chơi thể thao thường xuyên: Tập thể dục giúp bạn
khỏe mạnh hơn và những cảm xúc tiêu cực của bạn sẽ được giải tỏa phần nào
qua những hoạt động cơ bắt.
- Nhận ra và chấp nhận giới hạn: “Trèo cao, ngã đau”. Hãy thiết lập những
mục tiêu thực tế và tính đến cả những phương án rủi ro.
- Duy trì chế độ ăn uống và giấc ngủ điều độ: Điều này có vẻ khó vì trong khi
căng thẳng, đôi lúc bạn thực sự không muốn ăn không muốn ngủ. Tuy nhiên,
hãy nhớ rằng, chính ăn và ngủ sẽ giúp bạn hồi phục sức khỏe và do đó tỉnh táo
và mạnh mẽ hơn trong việc giải quyết vấn đề của mình.
- Học để lập kế hoạch: Sự thiếu tổ chức có thể gây ra căng thẳng và gây mất
thời gian. Liệt kê ra những việc cần làm và thực hiện những việc nhỏ và dễ
làm trước. Cảm giác hoàn thành công việc (dù là nhỏ) sẽ giúp bạn cảm thấy
đỡ hơn.
- Học để chơi: Đôi khi bạn cần thoát ra những áp lực của cuộc sống và có sự
vui đùa. Tìm kiếm những hoạt động hoặc giải trí mình say mê và hứng thú mà

không cần quan tâm đến khả năng và trình độ của mình ở mức độ nào.
- Học thư giãn: Thư giãn là những bài tập sử dụng sức mạnh tập trung của tâm
trí để thả lỏng các cơ bắp và đưa tâm trí vào trạng thái thư thái bình an. Hãy
học các cách thư giãn từ các nhà tâm lý học, giáo viên thiền, Yoga…
- Dược thảo: Rotunda, Mimosa, hương chanh giúp an thần, giải căng thẳng,
bồn chồn, lo âu, stress
- Nghe âm nhạc Âm nhạc ngay lập tức có thể thay đổi tâm trạng của bạn.
Nghe loại nhạc mà bạn yêu thích có thể thay đổi tâm trạng của bạn trong một
phút.
- Xem ảnh Những hình ảnh kỷ niệm ngày bé, vui vẻ cùng bạn bè… có thể
giúp thay đổi tâm trạng màu xám của bạn. Xem hình ảnh cũ trong album để
cảm thấy hoài cổ và hạnh phúc. Hay những bức ảnh tích cực, phong cảnh bình
yên, tươi sáng, …
III/ Tóm lại:
Stress không phải luôn luôn là xấu đối với chúng ta. Nếu stress luôn luôn là
xấu thì không có stress sẽ giúp chúng ta sức khoẻ và hạnh phúc. Thật ra không
phải như vậy, Stress là một điều kiện đối với con người cũng như sức căng đối
với dây đàn violon. Căng quá ít thì bản nhạc trở nên buồn chán và ảm đạm;
căng quá nhiều thì bản nhạc inh tai nhức óc, hoặc đứt dây. Stress có thể là nụ
hôn của thần chết hoặc là gia vị của cuộc sống. Giải pháp đúng là kiềm chế
stress. Stress được kiềm chế sẽ giúp chúng ta hạnh phúc và phát triển; stress
không được kiềm chế sẽ làm tổn thương hoặc thậm chí giết chúng ta.

5/ Giả thuyết khoa học và phát biểu mục đích nghiên cứu:
Âm nhạc với những bài nhạc nhẹ nhàng, không gây suy nghĩ (tốt nhất là
nhạc không lời thường được dùng trong spa) có thể tác động trực tiếp đến cảm
xúc hiện tại, làm thay đổi nhanh chóng những cảm xúc tiêu cực. Những hình
ảnh với nội dung như: cảnh thanh bình trong cuộc sống ,thiên nhiên tươi đẹp,
những lời động viên nhẹ nhàng củng cố niềm tin vào bản thân, khiến đối
tượng bị stress giảm ngay những suy nghĩ tiêu cực, giảm thiểu sự mệt mỏi…

kết hợp với mùi hương có tác dụng an thần sẽ hiệu quả hơn.
Từ những tác hại không nhỏ do stress gây ra, chúng em đã suy nghĩ, tìm
hiểu và nghiên cứu phương pháp làm giảm thiểu stress một cách nhanh chóng.

6/ Phương pháp nghiên cứu:
- Chúng em tìm hiểu thông tin về stress qua Internet
- Dựa trên các phương phương pháp trị liệu, giúp thư giãn ở spa, ở khoa
điều trị tâm lý bệnh viện tâm thần Trung ương II, thành phố biên Hòa.
- Cách chế tạo chiếc hộp có sự vận dụng nhiều kiến thức Vật Lý, điện học.
- Về thực nghiệm, chúng em đã có chuyến đi thực tế lên bệnh viện tâm
thần trung ương II, cũng như gặp các chuyên gia để tham khảo ý kiến.
- Đã tổ chức cuộc khảo sát ở nhiều đối tượng (độ tuổi, nghề nghiệp, giới
tính), và đã nhận được nhiều sự ủng hộ và các ý kiến đóng góp bổ ích.