bài 41. diễn thế sinh thái

KIỂM TRA BÀI CŨ
Đáp án:
Khái niệm: Quần xã sinh vật là một tập hợp các quần thể sinh vật
thuộc nhiều loài khác nhau, cùng sinh sống trong một khoảng
không gian và thời gian nhất định. Các sinh vật trong quần xã có
mối quan hệ gắn bó với nhau như một thể thống nhất và do vậy
quần xã có cấu trúc tương đối ổn định.
* Ví dụ: Quần xã đồng lúa;
Các mối quan hệ sinh thái giữa các loài trong quần xã:
- Quan hệ hỗ trợ: Cộng sinh; Hợp tác; Hội sinh.
- Quan hệ đối kháng: Cạnh tranh; Kí sinh; Ức chế - cảm nhiễm;
Sinh vật này ăn sinh vật khác.
Câu hỏi:
Quần xã sinh vật là gì? Nêu các mối quan hệ sinh thái giữa các
loài trong quần xã?

I. Khái niệm về
diễn thế sinh
thái
II. Các loại diễn thế
sinh thái
1. Diễn thế
nguyên sinh
III. Nguyên nhân
của diễn thế sinh
thái
IV. Tầm quan trọng
của việc nghiên cứu
diễn thế sinh thái
2. Diễn thế thứ

sinh
Tiết 44 - Bài 41: DIỄN THẾ SINH THÁI

I. KHÁI NIỆM DIỄN THẾ SINH THÁI:
* Khái niệm: Diễn thế sinh thái là quá trình biến đổi tuần tự của quần xã
qua các giai đoạn tương ứng với sự biến đổi của môi trường.
C
â
y

t
h
â
n

t
h
ả
o
C
â
y

b
ụ
i
R
ừ
n
g

t
r
ẻ
R
ừ
n
g

g
i
à
Các giai đoạn diễn thế
Quan sát hình
bên, hãy cho
biết thế nào là
diễn thế sinh
thái?
Tiết 44 - Bài 41: DIỄN THẾ SINH THÁI

I. KHÁI NIỆM DIỄN THẾ SINH THÁI:
* Khái niệm: Diễn thế sinh thái là quá
trình biến đổi tuần tự của quần xã qua các
giai đoạn tương ứng với sự biến đổi của
môi trường.
Quan sát hình bên, hãy cho
biết: song song với quá trình
biến đổi của quần xã, các
điều kiện tự nhiên của môi
trường đã thay đổi như thế

nào?
Tiết 44 - Bài 41: DIỄN THẾ SINH THÁI

I. KHÁI NIỆM DIỄN THẾ SINH THÁI:
Chưa có TV, ĐV
-
Rong, bèo, tảo
-
Tôm, cá
-
Sen, súng, trang…
-
Tôm, cá, ếch, cò
-
Cỏ, lau, cây bụi…
-
Lưỡng cư, chim
-
TV sống ở cạn
-
ĐV sống ở cạn
Tiết 44 - Bài 41: DIỄN THẾ SINH THÁI

I. KHÁI NIỆM DIỄN THẾ SINH THÁI:
- Đầm nước mới xây dựng Chưa có TV, ĐV
- Nước sâu, ít bùn đáy
-
Rong, bèo, tảo
-
Tôm, cá

-
Nước bớt sâu
-
Mùn đáy nhiều hơn
-
Sen, súng, trang…
-
Tôm, cá, ếch, cò
-
Nước nông
-
Mùn đáy dày
-
Cỏ, lau, cây bụi…
-
Lưỡng cư, chim
- Mùn đáy lấp đầy đầm
-
TV sống ở cạn
-
ĐV sống ở cạn
Tiết 44 - Bài 41: DIỄN THẾ SINH THÁI

I. Khái niệm về diễn thế sinh thái
* Diễn thế sinh thái là quá trình biến đổi
tuần tự của quần xã qua các giai đoạn tương
ứng với sự biến đổi của môi trường.
* Song song với quá trình biến đổi quần
xã trong diễn thế là các quá trình biến đổi
về

các điều kiện tự nhiên của môi trường như
khí hậu, thổ nhưỡng …
Tiết 44 - Bài 41: DIỄN THẾ SINH THÁI

I. KHÁI NIỆM DIỄN THẾ SINH THÁI:
II. CÁC LOẠI DIỄN THẾ SINH THÁI:
Diễn thế nguyên sinh là loại diễn thế khởi đầu từ
môi trường chưa có sinh vật, sau đó các quần xã
sinh vật biến đổi tuần tự, thay thế lẫn nhau và
cuối cùng hình thành quần xã tương đối ổn định
1. Diễn thế nguyên sinh:
Quan sát hình
bên và cho biết
thế nào là diễn
thế nguyên
sinh?
Tiết 44 - Bài 41: DIỄN THẾ SINH THÁI


I. KHÁI NIỆM DIỄN THẾ SINH THÁI:
Quan sát hình các hình sau đây,
hãy cho biết thế nào là diễn thế
thứ sinh?
II. CÁC LOẠI DIỄN THẾ SINH THÁI:
Diễn thế nguyên sinh là loại diễn thế khởi đầu từ môi trường chưa có sinh vật, sau
đó các quần xã sinh vật biến đổi tuần tự, thay thế lẫn nhau và cuối cùng hình thành
quần xã tương đối ổn định
1. Diễn thế nguyên sinh:
2. Diễn thế thứ sinh:
Diễn thế thứ sinh là loại diễn thế xuất hiện ở môi trường đã có quần xã sinh vật ổn

định, sau đó các quần xã thay thế lẫn nhau, cuối cùng dẫn đến hình thành 1 quần
xã tương đối ổn định hoặc hình thành quần xã suy thoái
Rừng
thông
trưởng
thành
Tiết 44 - Bài 41: DIỄN THẾ SINH THÁI

I. KHÁI NIỆM DIỄN THẾ SINH THÁI:
II. CÁC LOẠI DIỄN THẾ SINH THÁI:
1. Diễn thế nguyên sinh:
2. Diễn thế thứ sinh:
III. NGUYÊN NHÂN CỦA DIỄN THẾ SINH THÁI
Kiểu diễn
thế sinh thái
Các giai đoạn của diễn thế sinh thái
Nguyên nhân của
diễn thế sinh thái
Giai đoạn
khởi đầu
Giai đoạn
giữa
Giai đoạn
cuối
Diễn thế
nguyên sinh
Diễn thế thứ
sinh
Hãy hoàn thành phiếu học tập sau:
Diễn thế thứ sinh là loại diễn thế xuất hiện ở môi trường đã có quần xã sinh vật ổn

định, sau đó các quần xã thay thế lẫn nhau, cuối cùng dẫn đến hình thành 1 quần
xã tương đối ổn định hoặc hình thành quần xã suy thoái
Tiết 44 - Bài 41: DIỄN THẾ SINH THÁI

I. KHÁI NIỆM DIỄN THẾ SINH THÁI:
II. CÁC LOẠI DIỄN THẾ SINH THÁI:
1. Diễn thế nguyên sinh:
2. Diễn thế thứ sinh:
III. NGUYÊN NHÂN CỦA DIỄN THẾ SINH THÁI
Kiểu diễn
thế sinh thái
Các giai đoạn của diễn thế sinh thái
Nguyên nhân của
diễn thế sinh thái
Giai đoạn
khởi đầu
Giai đoạn
giữa
Giai đoạn
cuối
Diễn thế
nguyên sinh
Diễn thế thứ
sinh
Môi trường
trống trơn
Các QX
trung gian
QX tương
đối ổn định

- Tác động của ngoại cảnh
- Tác động trong nội bộ
QXSV
QXSV phát
triển
Các QX
trung gian
QX tương đối
ổn định hoặc
suy thoái
Tác động chủ yếu của
con người
Tiết 44 - Bài 41: DIỄN THẾ SINH THÁI

I. KHI NIM DIN TH SINH THI:
II. CC LOI DIN TH SINH THI:
1. Din th nguyờn sinh:
2. Din th th sinh:
III. NGUYấN NHN CA DIN TH SINH THI
* Nguyên nhân bên ngoài: Do tác động mạnh mẽ
của ngoại cảnh lên quần xã.
* Nguyên nhân bên trong:
- Sự cạnh tranh gay gắt giữa các loài trong QX
- Hoạt động có hoặc không có ý thức của con ng ời
theo hai h ớng tiêu cực và tích cực
IV. TM QUAN TRNG CA VIC NGHIấN CU DIN TH SINH
THI
Rng sau
sau
Rng lim

nguyờn sinh
Trng
cõy g
Trng
cõy bi
Trng c
Tit 44 - Bi 41: DIN TH SINH THI

I. KHÁI NIỆM DIỄN THẾ SINH THÁI:
II. CÁC LOẠI DIỄN THẾ SINH THÁI:
1. Diễn thế nguyên sinh:
2. Diễn thế thứ sinh:
III. NGUYÊN NHÂN CỦA DIỄN THẾ SINH THÁI
IV. TẦM QUAN TRỌNG CỦA VIỆC NGHIÊN CỨU DIỄN THẾ SINH
THÁI
Nghiên
cứu diễn
thế sinh
thái
Quy luật
phát triển
của quần
xã
Dự đoán quần
xã tồn tại trước
đó và quần xã
trong tương lai
Khai thác hợp
lý tài nguyên
thiên nhiên

Quy hoạch sản
xuất
Bảo vệ môi
trường
Tiết 44 - Bài 41: DIỄN THẾ SINH THÁI

I. KHÁI NIỆM DIỄN THẾ SINH THÁI:
II. CÁC LOẠI DIỄN THẾ SINH THÁI:
1. Diễn thế nguyên sinh:
2. Diễn thế thứ sinh:
III. NGUYÊN NHÂN CỦA DIỄN THẾ SINH THÁI
IV. TẦM QUAN TRỌNG CỦA VIỆC NGHIÊN CỨU DIỄN THẾ SINH
THÁI
Nghiên
cứu diễn
thế sinh
thái
Quy luật
phát triển
của quần
xã
Dự đoán quần
xã tồn tại trước
đó và quần xã
trong tương lai
Khai thác hợp
lý tài nguyên
thiên nhiên
Quy hoạch sản
xuất

Bảo vệ môi
trường
Tiết 44 - Bài 41: DIỄN THẾ SINH THÁI

Câu 1. Diễn thế sinh thái có thể hiểu là:
A. Sự biến đổi cấu trúc quần thể.
B. Thay quần xã này bằng quần xã khác.
C. Mở rộng phần vùng phân bố.
D. Thu hẹp vùng phân bố.
Câu 2. Thực chất của quá trình diễn thế sinh thái là gì?
A. Là quá trình biến đổi tuần tự của quần xã qua các giai đoạn
khác nhau.
B. Là quá trình biến đổi mạnh mẽ và liên tục các nhân tố hữu
sinh.
C. Là quá trình biến đổi liên tục và mạnh mẽ các nhân tố vô sinh.
D. Cả b và c.
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
Tiết 44 - Bài 41: DIỄN THẾ SINH THÁI

-
Trả lời câu hỏi và bài tập ở
SGK, trang 185
-
Nghiên cứu bài tiếp theo.
-
Tìm hiểu về các hệ sinh thái
trên Trái Đất.