Bài 2: Chuyển động đều - chuyển động không đều

VẬT LÝ 8
Tiết 3. Bài 3.

KIỂM TRA BÀI CŨ
1.Độ lớn của vận tốc cho biết điều gì?
2. Viết công thức tính vận tốc.
Giải thích các kí hiệu và đơn vị của các đại lượng.
Độ lớn của vận tốc cho biết sự nhanh, chậm
của chuyển động.
v =
s
t
Trong đó: v là vận tốc
s là quãng đường đi được
t là thời gian để đi hết quãng đường đó
A
B
C
D

Tiết 2. Bài 2
CHUYỂN ĐỘNG ĐỀU. CHUYỂN ĐỘNG KHÔNG ĐỀU
I. ĐỊNH NGHĨA
Chuyển động đều là chuyển động mà vận tốc
có độ lớn không đổi theo thời gian.
Chuyển động không đều là chuyển động mà vận tốc
có độ lớn thay đổi theo thời gian
Tên quãng đường AB BC CD DE EF
Chiều dài quãng đường
s (m)

0,05 0,15 0,25 0,33 0,33
Thời gian chuyển động
t (s)
3,0 3,0 3,0 3,0 3,0
A
B
C
D
E
F
Chuyển động của trục bánh xe trên
quãng đường AD là chuyển động đều hay
chuyển động không đều? Vì sao?
Chuyển động của trục bánh xe trên
quãng đường DF là chuyển động đều hay
chuyển động không đều? Vì sao?

Tiết 2. Bài 2
CHUYỂN ĐỘNG ĐỀU. CHUYỂN ĐỘNG KHÔNG ĐỀU
1 SỐ VÍ DỤ
Chuyển động đều
Nêu ví dụ thực tế về
chuyển động đều,
chuyển động không đều?
Chuyển động của đầu cánh quạt
máy khi quạt quay ổn định.
Chuyển động của đầu kim đồng hồ
khi đồng hồ chạy tốt.
Chuyển động của xe máy khi
giữ tay ga ổn định.

Chuyển động không đều
Chuyển động của ô tô khi khởi hành
Chuyển động của tàu hoả đang vào ga
Chuyển động của xe đạp đang xuống dốc

Tiết 2. Bài 2
CHUYỂN ĐỘNG ĐỀU. CHUYỂN ĐỘNG KHÔNG ĐỀU
II. VẬN TỐC TRUNG BÌNH CỦA CHUYỂN ĐỘNG KHÔNG ĐỀU
Vận tốc trung bình của chuyển động không đều được tính bằng
công thức:
Trong đó: v là vận tốc trung bình
s là quãng đường đi được
t là thời gian để đi hết quãng đường đó
v =
s
t
tb
VÍ DỤ:
Trong 1 cuộc thi “Ai nhanh nhất”, 1 vận động viên đã chạy 1000m
với vận tốc 12 km/h, đi xe đạp 40 km với vận tốc trung bình 36 km/h,
bơi 500 m với vận tốc 9 km/h.
Bạn An đã tính vận tốc trung bình của vận động viên đó là:
(12 + 36 + 9) : 3 = 19 (km/h)
Hỏi bạn An tính đúng hay sai?
Bài giải:
Thời gian chạy: 1 : 12 = 1/12 (h)
Thời gian đi xe đạp: 40 : 36 = 10/9 (h)
Thời gian bơi: 0,5 : 9 = 1/18 (h)
Tổng thời gian: 1/12 + 10/9 + 1/18 = 5/4 (h)
Tổng quãng đường đi được: 1 + 40 + 0,5 = 41,5 (km)

Vận tốc trung bình của vận động viên là: 41,5 : 5/4 = 33,2 (km/h)

Tiết 2. Bài 2
CHUYỂN ĐỘNG ĐỀU. CHUYỂN ĐỘNG KHÔNG ĐỀU
I. ĐỊNH NGHĨA
Chuyển động đều là chuyển động mà vận tốc
có độ lớn không đổi theo thời gian.
Chuyển động không đều là chuyển động mà vận tốc
có độ lớn thay đổi theo thời gian
II. VẬN TỐC TRUNG BÌNH CỦA CHUYỂN ĐỘNG KHÔNG ĐỀU
Vận tốc trung bình của chuyển động không đều được tính bằng
công thức:
Trong đó: v là vận tốc trung bình
s là quãng đường đi được
t là thời gian để đi hết quãng đường đó
v =
s
t
tb

Tiết 2. Bài 2
CHUYỂN ĐỘNG ĐỀU. CHUYỂN ĐỘNG KHÔNG ĐỀU
III. VẬN DỤNG
1. Chuyển động của xe đạp của một học sinh từ Mai Sao đến Đồng Mỏ
là chuyển động đều hay chuyển động không đều? Tại sao?
Nếu nói vận tốc của bạn đó là 12 km/h là nói đến vận tốc nào?
Chuyển động của xe đạp của một học sinh từ
Mai Sao đến Đồng Mỏ là chuyển động không đều.
Vì trong quá trình chuyển động trên các đoạn
đường khác nhau, xe chạy nhanh chậm khác nhau.

12 km/h là vận tốc trung bình của xe đạp trên
cả quãng đường từ Mai Sao đến Đồng Mỏ.

Tiết 2. Bài 2
CHUYỂN ĐỘNG ĐỀU. CHUYỂN ĐỘNG KHÔNG ĐỀU
III. VẬN DỤNG
2. Một người đi xe đạp xuống một cái dốc dài 120m hết 30s. Sau đó xe
đi tiếp một quãng đường nằm ngang dài 60m trong 24s rồi dừng lại.
Tính vận tốc của xe trên quãng đường dốc, quãng đường nằm ngang
và trên cả hai quãng đường.
s
1
= 120m,
t
1
= 30s,
s
2
= 60m,
t
2
= 24s
Tính v
1
, v
2
, v
Vận tốc trên quãng đường dốc là:
v
1

= s
1
: t
1
= 120 : 30 = 4(m/s)
Vận tốc trên quãng đường ngang là:
v
2
= s
2
: t
2
= 60 : 24 = 2,5(m/s)
Vận tốc trên cả hai quãng đường là:
v = s: t

= (120+60) : (30+24) 3,3(m/s)
~
~
Đáp số: 4m/s, 2,5m/s, 3,3m/s

Tiết 2. Bài 2
CHUYỂN ĐỘNG ĐỀU. CHUYỂN ĐỘNG KHÔNG ĐỀU
III. VẬN DỤNG
3. Một đoàn tàu chuyển động trong 5 giờ với vận tốc trung bình 30 km/h.
Tính quãng đường đoàn tàu đi được.
t = 5h,
v

= 30 km/h,

Tính s
v =
s
t
tb
Từ công thức:
Suy ra: s = v
tb
. t
Quãng đường đoàn tàu đi được là:
s = v
tb
. t = 30 . 5 = 150 (km)
Đáp số: 150 km

Tiết 2. Bài 2
CHUYỂN ĐỘNG ĐỀU. CHUYỂN ĐỘNG KHÔNG ĐỀU
Tay đua xe đạp Trịnh Phát Đạt trong đợt đua tại thành
phố Huế (1 vòng đua từ cầu Tràng Tiền đến đường
Trần Hưng Đạo qua cầu Phú Xuân về đường Lê Lợi
dài 4 km). Trịnh Phát Đạt đua 15 vòng mất thời gian là
1,2 giờ. Vận tốc của tay đua Trịnh Phát Đạt trong đợt
đua đó là:
A. 50 km/h B. 48km/h
C. 60km/h D. 15m/s
Câu 1:

Tiết 2. Bài 2
CHUYỂN ĐỘNG ĐỀU. CHUYỂN ĐỘNG KHÔNG ĐỀU

Hai ô tô chuyển động thẳng đều khởi hành đồng thời ở
2 địa điểm cách nhau 20km. Nếu đi ngược chiều thì sau
15 phút chúng gặp nhau. Nếu đi cùng chiều sau 30 phút
thì chúng đuổi kịp nhau. Vận tốc của hai xe đó là:
A. 20km/h và 30km/h
B. 30km/h và 50km/h
C. 40km/h và 20km/h
D. 20km/h và 60km/h
Câu 2:

BÀI TẬP VỀ NHÀ
- Làm bài 3.1, 3.3, 3.4, 3.5, 3.6 SBT
- Ôn tập khái niệm và cách biểu diễn lực
đã học ở lớp 6.