Áp dụng phương pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lượng dạy học môn Tin học lớp 6

áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học môn Tin học lớp 6

A. Đặt vấn đề.
I. Lý do chọn đề tài.
Thực hiện Nghị quyết 40/2000/NQ-QH của Quốc hội và chỉ thị số 14/2001 CTTTg
của thủ tớng chính phủ về đổi mới chơng trình giáo dục phổ thông. Đến nay việc đổi mới
giáo dục phổ thông đà trở thành nền nếp sâu rộng từ đổi mới nội dung chơng trình sách
giáo khoa, cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học, phơng pháp dạy học, đặc biệt là chú
trọng đến đối tợng dạy học. Phần lớn giáo viên đứng lớp đà thích nghi với chơng trình,
phơng pháp mới nhất là sử dụng, khai thác triệt để tác dụng thiết bị thực hành, của trang
thiết bị, phơng tiện dạy học nh bảng phụ, tranh ảnh, thiết bị thí nghiệm - thực hành, máy
chiếu qua đầu, máy chiếu đa chức năng.
Xuất phát từ cuộc vận động ứng dụng đẩy mạnh công nghệ thông tin vào dạy học
của BGD, SGD, PGD và ban lÃnh đạo nhà trờng nhằm nâng cao chất lợng dạy học. Đặc
biệt là bộ môn Tin học nói chung và bộ môn tin học lớp 6 nói riêng việc sử dụng công
nghệ thông tin là rất cần thiết
Do hạn chế về nhiều mặt CSVC, trang thiết bị, trình độ giáo viên... mà đôi khi phơng pháp dạy học đà không tận dụng hết những thành tựu khoa học công nghệ hiện đại,
để truyền tải nhiều thông tin cho ngời học một cách trực quan nên chất lợng dạy và học có
mặt hạn chế.
Sự thành công của một tiết dạy ngoài phơng pháp dạy của giáo viên và cách học
của học sinh, còn cần sự có mặt của đồ dùng dạy học. Chính vì cậy mà bản thân tôi luôn
cố gắng tìm tòi, nghiên cứu, trao đổi với đồng nghiệp và ứng dụng. Trong qúa trình tìm
tòi, nghiên cứu, học hỏi và ứng dụng đó bản thân tôi đà tìm ra một số giải pháp hữu ích
góp phần rất lớn trong việc nâng cao chất lợng bộ môn Tin học lớp 6.
Sau đây tôi xin trình bày một số giải pháp về việc sử dụng phơng pháp dạy học trực
quan với sự giúp đỡ của ®å dïng d¹y häc trùc quan, ®å dïng d¹y häc ở đây là đèn chiếu
(Over head) hay máy chiếu(Projecter), là tranh ảnh, là biểu tợng....mà bản thân tôi đà tìm
ra và áp dụng thành công tại đơn vị trờng THCS Mai Thủy.
II. Phạm vi và thời gian thực hiện. Do điều kiện về CSVC và trang thiết bị của trờng
nên phạm vi nghiên cứu và thực hiện là với môn Tin häc t¹i 3 líp 6A, 6B, 6C cđa trêng
THCS Mai Thủy trong năm học 2009-2010.

B. nội dung.
i. Cơ sở lý luận.
Việc đổi mới chơng trình sách giáo khoa đặt trọng tâm vào việc đổi mới phơng
pháp dạy học. Chỉ có đổi mới căn bản phơng pháp dạy học và chúng ta có thể tạo đợc sự
đổi mới thực sự trong giáo dục, mới có thể đào tạo đợc lớp ngời năng động, sáng tạo có
tiềm năng cạnh tranh trí tuệ trong bối cảnh nhiều nớc trên thế giới hớng tíi nỊn kinh tÕ tri
thøc.

Ngun ThÞ Qnh -

Trêng THCS Mai Thñy

1


áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học môn Tin học lớp 6
Trong vài thập kỷ gần đây, đà có sự bùng nổ về thông tin hay gọi là thời đại thông
tin. Cùng với việc sáng tạo ra hệ thống công cụ mới, con ngời cũng đà tập trung trí tuệ
từng bớc xây dựng ngành khoa học tơng ứng để đáp ứng những yêu cầu khai thác tài
nguyên thông tin. Trong bối cảnh đó, ngành Tin học đợc hình thành và phát triển thành
một ngành khoa học độc lập với các nội dung, mục tiêu, phơng pháp nghiên cứu riêng và
ngày càng có nhiều ứng dụng trong hầu hết các lĩnh vực hoạt động của xà hội loài ngời.
Tin học đợc đa vào nhà trờng, vào giáo dục của nớc ta nhằm giúp học sinh chúng ta
theo kịp với trình độ phát triển của khu vực và thế giới. Đa Tin học vào nhà trờng nói
chung và THCS nói riêng là một việc làm cần thiết để các em làm quen và tiếp cận với
công nghệ khoa học tiên tiến.
Hoạt động nhận thức của con ngời là từ trực quan sinh động đến t duy trừu tợng.
Đối với học sinh lớp 6 khi học bộ môn Tin học này không thể làm trái với nguyên lý nhận
thức đó. Việc dạy tin học trong nhà trờng hiện nay đối với nớc ta không phải là dễ, vì Tin
học nó gắn liền với một công cụ riêng của môn học là máy tính. Tin học là ngành khoa

học nghiên cứu các quá trình có tính chất thuật toán nhằm mô tả biến đổi thông tin. Là
khoa học dựa trên máy tính điện tử nghiên cứu cấu trúc, các tính chất chung của thông
tin, các quy luật và phơng pháp thu thập, lu trử, tìm kiếm thông tin, xử lý thông tin một
cách tự động chính xác qua công cụ là máy tính điện tử. Vậy làm thế nào để cho học
sinh dễ hiểu một cách nhanh chóng chính xác và có kỉ năng thực hành là một nhiệm vụ
rất quan trọng của ngời giáo viên dạy Tin học hiện nay.
Để giảng dạy tốt bộ môn Tin học có chất lợng, đạt kết cao thì ngời thầy giáo ngoài
tin thông về bộ môn Tin học, cần nắm chắc phơng pháp dạy học trực quan. Phơng pháp
dạy học trực quan là phơng pháp dạy học mà từ các hình ảnh, hoạt động trực quan đến t
duy trừu tợng hay còn gọi trực quan hoá thông tin thông qua các công cụ trực quan.
II. cơ sở thực tiễn.
Từ dạy và học thụ động sang dạy và học tích cực, giáo viên không còn đóng vai trò
đơn thuần là ngời truyền đạt kiến thức, giáo viên trở thành ngời thiết kế, tổ chức hớng dẫn
các hoạt động độc lập ®Ó häc sinh tù chiÕm lÜnh néi dung häc tËp, chủ động các mục tiêu
kiến thức, kĩ năng, thái độ theo yêu cầu chơng trình. Trên lớp, học sinh hoạt động là chính
nhng khi soạn giáo án, giáo viên phải đầu t công sức, thời gian rất nhiều so với kiểu dạy
và học thụ động mới có thể thực hiện trên lớp với vai trò là ngời gợi mở, xúc tác động
viên, cố vấn, trọng tài trong các hoạt động tìm tòi hào hứng tranh luận sôi nổi của học
sinh. Để làm đợc điều này thì đòi hỏi ngời giáo viên phải có trình độ chuyên môn sâu
rộng, có trình độ s phạm lành nghề mới tổ chức, hớng dẫn các hoạt động của học sinh mà
nhiều khi diễn biến ngoài tầm dự kiến của giáo viên.
Khó khăn lớn nhất hiện nay ở các trờng học khi áp dụng phơng pháp dạy học trực
quan vào giảng dạy vẫn là trang thiết bị nghe nhìn, phơng tiện dạy học... còn nhiều thiÕu

Ngun ThÞ Qnh -

Trêng THCS Mai Thđy

2

áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học môn Tin học lớp 6
thốn và bất cập. Để áp dụng phơng pháp này vào dạy Tin học thì đòi hỏi phải có đèn chiếu
(máy chiếu qua đầu - Over head) hay đèn chiếu (Projecter), máy vi tính đó là cha kể đến
việc nếu áp dụng đồng loạt thì mỗi lớp cũng đều phải đợc trang bị.
Tin học là một môn học mới đợc đa vào giảng dạy tại trờng THCS Mai Thủy gần 2
năm chậm hơn so với các trờng vùng ven trong huyện đặc biệt là các em lớp 6 vừa mới
tiếp xúc với bộ môn mới đầu tiên mặc dù các em rất thích máy tính nhng là để chơi các
trò chơi trên máy chứ cha ý thức đợc tầm quan trọng của bộ môn nên chất lợng học tập
còn hạn chế. Đây là bộ môn đặc trng muốn đạt chất lợng cao đòi hỏi các em phải tiếp xúc
với máy tính nhiều nhng thời lợng mỗi tuần chỉ có 2 tiết trên lớp thì các em cha thể thực
hành hết các kiến thức đà học mà nếu có thực hành hết thì sẽ chóng quên.
Bên cạnh đó do hoàn cảnh kinh tế còn khó khăn gia đình không có điều kiện để mua máy
tính cho con em học, theo thống kê của giáo viên dạy thì mỗi lới chỉ đợc 3 đến 4 em là
gia đình có máy vi tính.
Một thực tế khác là ý thức học tập của một số häc sinh kh«ng cao, kh«ng høng thó
trong häc tËp, lêi hoạt động, không tích cực tự giác, ý thức tự học, tự rèn luyện yếu.
Qua điều tra những tiết học đầu tiên về cả lí thuyết và thực hành tôi tiến hành đÃ
thu đợc kết quả nh sau:
*Về khâu tiếp nhËn lý thut:
Líp

Tỉng
sè

6A
6B
6C
Céng

43
43
43
129

Giái
SL %
5 11.6
8 18.6
6 14.0
19 14.7

Kh¸
SL
%
12 27.9
12 27.9
13 30.2
37 28.7

TB
SL
14
13
13
40

%
32.6
30.2

30.2
31.0

Yếu
SL
9
8
8
25

%
20.9
18.6
18.6
19.4

Kém
SL
%
3
7.0
2
4.7
3
7.0
8
6.2

* Về kĩ năng thực hành:
Lớp Tổng Tự thao tác sau khi có

số
hớng dẫn
SL
%
6A 43
11
25.6
6B 43
13
30.2
6C 43
12
27.9
Cộng 129
27.9
36

Thực hành
Thao tác cần có hớng
dẫn thờng xuyên
SL
%
21
48.8
20
46.5
20
46.5
47.3
61

Cha biết thao tác
SL
11
10
11
32

%
25.6
23.3
25.6
24.8

Qua kết quả trên thì đa phần các em nắm kiến thức lí thuyết còn yếu, các em hay
quên và cha vận dụng vào thực hành đợc nếu không có sự hớng dẫn của giáo viên. Từ thực
tế trên và bản thân tôi là một giáo viên dạy bộ môn Tin học luôn suy nghĩa phải đa ra

Nguyễn Thị Quỳnh -

Trờng THCS Mai Thñy

3


áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học môn Tin học lớp 6
những giải pháp nh thế nào để các em nắm lí thuyết chắc hơn nhớ lâu hơn và vận dụng
vào thực hành tốt hơn. Sau một thời gian suy nghĩ tiến hành thực nghiệm tôi đà thu đợc
những kết quả rất tốt sau đây tôi xin đề ra một số giải pháp sử dụng các dụng cụ trực quan
trong dạy học nhằm nâng cao chất lợng giảng dạy bộ môn Tin học lớp 6:

III. giải pháp.
1. Trực quan hoá thông tin dạy học.
Trực quan hoá thông tin dạy học là một quá trình thông qua đó ngời học tri giác các
tài liệu học tập dới dạng các biểu trng hình ảnh, âm thanh, mô hình, vật thật,... với sự hỗ
trợ của dụng cụ trực quan.
Dụng cụ trực quan đợc sử dụng trong môi trờng học tập nh trong dạy học, giáo dục
qua vệ tinh dựa trên cơ sở máy tính,... dụng cụ trực quan có thể đợc sử dụng hiệu quả để
giảng dạy các sự kiện, các chỉ dẫn, các quá trình và các khái niệm trừu tợng mà chúng thờng khó nhớ, khó hiểu. Các mục tiêu dạy học có thể thực hiện tốt nếu biết phát huy thông
qua công cơ trùc quan.
Cã thĨ nãi dơng cơ trùc quan cã nhiều thuận lợi hơn hẳn so với dạy học bằng ngôn
ngữ: Chứa nhiều thông tin và tổ chức thuận lợi các thông tin trong cùng một vị trí, làm
đơn giản các khái niệm, làm sáng tỏ các chi tiết của một khái niệm dựa trên ngôn ngữ
trừu tợng. Đặc biệt là tranh ảnh trực quan làm tăng sự nhớ trong học tập đây là một trong
những mục tiêu hàng đầu của giáo dục.
Từ những u điểm trên, tôi nhận thấy nếu áp dụng vào dạy học nhờ dụng cụ trực
quan là đèn chiếu, tranh ảnh, biểu tợng.... vào dạy Tin häc cã hiƯu qu¶ rÊt cao.
Tríc khi sư dơng dơng cụ trực quan cho một bài học thì trớc hết Giáo viên cần xác
định bài nào cần dụng cụ trực quan và những dụng cụ trực quan đó là gì phục vụ cho
những đơn vị kiến thức nào trong bài học.
Tiếp đến là công tác chuẩn bị với dụng cụ trực quan. Ví dụ dạy bài :Máy tính và
phần mềm máy tính cần chuẩn bị những đồ dùng trực quan khi giới thiệu cấu trúc chung
của máy tính điển tử nh: bé xư lÝ trung t©m (con chÝp), thanh RAM, các ổ đĩa các thiết bị
lu giữ thông tin nh USB, đĩa mềm, đĩa CD, DVD...hay hình ảnh của một số loại máy vi
tính trong thực tế bằng cách chụp bởi tranh ảnh hoặc các dụng cụ trực quan thiết thực nh
thế HS mới nhớ lâu và thấy trong thực tÕ cã thĨ gäi tªn dơng cơ trùc quan chÝnh xác.
Đèn chiếu tơng đối dễ sử dụng và việc chuẩn bị cho việc dạy học với đèn chiếu tơng đối dễ dàng, ít tốn thời gian. Tuy nhiên để sử dụng đèn chiếu thì phải có sự chuẩn bị

Nguyễn Thị Quúnh -

Trêng THCS Mai Thñy

4


áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học môn Tin học lớp 6
kiến thức và các nội dung kiến thức cần trình chiếu. Nội dung đa lên máy chiếu phải rõ
ràng chính xác và phải có máy vi tính.
Chẳng hạn: khi nói đến máy tính hoặc máy in thì ta đa hình ảnh minh häa, banwgf quan
s¸t trùc quan nh thÕ häc sinh sẽ ghi nhớ kiết thức tốt nhất.

2. Tạo những tác nhân kích thích trực quan
thông qua biểu trng ngôn ngữ, biểu trng đồ hoạ, biểu trng tranh ảnh.
Muốn sử dụng phơng pháp dạy học này thành công thì việc đầu tiên ngời thầy phải
làm là thiết kế các thông điệp trực quan đòi hỏi nhiều sức lực và trí lực nhng lại là công
việc đem lại nhiều lợi ích. Việc thiết kế các tài liệu dạy học trực quan mới có thể tạo nên
sự thay đổi, và khi ngời học chó ý sÏ cho nhiỊu ®iỊu bỉ Ých. Ngêi thiÕt kế phải quan tâm
tới khía cạnh giảng dạy, tính trực giác và đặc biệt quan tâm tới những kĩ năng học tập của
học sinh trong nghiên cứu và thực hành. Ngời giáo viên phải biết phân tích chọn lựa các
loại hình trực quan sao cho phù hợp với nội dung bài học.
a. Dạy học trực quan bằng biểu trng ngôn ngữ.
Biểu trng ngôn ngữ đợc tạo ra từ chữ viết dới dạng một từ đơn lẽ hoặc câu hoàn
chỉnh dùng đặt tên đối tợng, định nghĩa, mô tả đối tợng.
Thờng khi dạy các bài học lý thuyết tôi thờng sử dụng loại biểu trng trực quan bằng
ngôn ngữ.
Ví dụ: Dạy bài Máy tính và phần mềm máy tính tôi chiếu sơ đồ cấu trúc chung của máy
tính điện tử lên
màn hình rồi
yêu cầu học
sinh

quan
sát và cho biết
máy
tính
điện tự gồm
những phần
nào. Sau đó
giáo viên chỉ
vào từng đối tợng trên sơ
đồ và giới
thiệu lần lợt
các khái niệm
của
các
thành
phần
trong
cấu
trúc máy tính.

Nguyễn Thị Quỳnh -

Trờng THCS Mai Thñy

5


áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học môn Tin học lớp 6

Hay khi dạy bài Định dạng văn bản, thì đa lên màn hình các bớc thực hiện định dạng

Font nh sau:
Bớc 1. Chọn khối văn bản cần định dạng
Bớc 2. Click Format \ Font
Bíc 3. Hép tho¹i Font xt hiƯn chän Font
+ Font:
chọn phông chữ
+ Font Style:
kiểu chữ
+ Size :
cở chữ
+ Font color:
màu chữ
+ Underline Style:
đờng gạch chân
+ Underline Color:
màu đờng gạch chân
+ Effects:
các hiệu ứng
+ Preview:
khung hiển thị
Bớc 4. Click OK
Yêu cầu học sinh trả lời các câu hỏi liên quan:
? Nêu các bớc để định dạng văn bản phông chữ, kiểu chữ, cỡ chữ bằng menu lệnh (HS chỉ
cần quan sát màn hình và nêu đợc các bớc cần định dạng phông chữ)
? Thao tác quan trọng nhất trong định dạng văn bản là gì (HS chọn phần văn bản cần
định dạng)
b. Dạy học trực quan bằng biểu trng đồ hoạ.
Biểu trng đồ hoạ đợc tạo ra bằng nhiều cách đồ họa liên quan với hình ảnh, đồ hoạ
liên quan với khái niệm, đồ hoạ tuỳ ý... Việc dạy học trực quan bằng biểu trng đồ hoạ
trong Tin học gióp ngêi häc cã thĨ thao t¸c nhanh c¸c bíc thực hành - đây là yêu cầu cần

đạt của ngời học Tin học, dựa vào các biểu trng đồ hoạ này học sinh có thể phát hiện ra
khái niệm, ý nghĩa của nó. ..
Chẳng hạn khi dạy bài Làm quen với soạn thảo văn bản giáo viên cần cho học
sinh làm quen với việc sao chép, di chuyển, cắt (xoá)... nhanh qua các biểu tợng.
Giáo viên đa các biểu tợng

Nguyễn ThÞ Qnh -

Trêng THCS Mai Thđy

6


áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học môn Tin học lớp 6
Tơng tự bài Chỉnh sửa văn bản giáo viên đa các biểu tợng

? HÃy nêu tên các biểu tợng trên và tính năng của các biểu tợng
* Dạy bài Định dạng văn bản ngoài việc định dạng văn bản bằng menu lệnh giáo
viên cần cho học sinh định dạng văn bản thông qua các biểu tợng sau.
Hs nhìn vào biểu tợng và nêu chức năng của các biểu trợng từ đó các em nắm chắc
hơn kiến thức lí thuyết để vận dụng vào làm thực hành tốt hơn.
* Dạy bài Trình bày trang văn bản và in ngoài việc dùng lệnh in, xem văn bản
bằng menu lệnh thì có thể in, xem văn bản thông qua các biểu tợng sau.

c. Dạy học trực quan bằng biểu trng hình ảnh
Biểu trng hình ảnh đợc tạo ra nh ảnh chụp, tranh minh hoạ, tranh vẽ. Tất cả đều
phản ánh sự vật và ý nghĩa dới dạng các biểu trng cụ thể và mang tính hiện thực cao, ngời
học có khả năng phiên dịch các biểu trng hình ảnh thành các vật tơng tự trong thế giới
hiện thực.
Khi dạy bài Máy tính điện tử ta cã thĨ sư dơng mét sè ¶nh, ¶nh minh hoạ về máy

tính, một số thiết bị của máy tính nh ®Üa mỊm, USB ỉ cøng, … ®Ĩ häc sinh quan sát và
phân biệt.

Nguyễn Thị Quỳnh -

Trờng THCS Mai Thủy

7


áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học môn Tin học lớp 6
Hoặc khi dạy bài Hệ điều hành Windows để giúp học sinh sớm hình thành kỉ năng làm
việc với máy tính nh khởi động máy tính, tắt máy tính hay phân biệt các đối tợng trên
màn hình máy tính ta tiến hành đa một số hình ảnh liên quan.

Các biểu tợng chơng trình

Thanh công việc

d. Kết hợp các loại hình trực quan.
Giữa các loại hình trực quan, ngời thiết kế có thể kết hợp đa dạng các loại biểu trng trực quan ngôn ngữ, hình ảnh, đồ hoạ với nhau. Đối với hầu hết học sinh ba loại này
bao gồm nhiều mức độ khác nhau rất có ích trong học tập.
Ví dụ: Khi dạy bài Máy tính và phần mềm máy tính ta có thể sử dụng kết hợp giữa biểu
trng hình ảnh và biểu trng ngôn ngữ.

Giáo viên yêu cầu:
- Quan sát hình ảnh và cho biết ở hình trên đâu là thiết bị xuất, nhập,. ..
* Dạy bài Giới thiệu hệ soạn thảo văn bản, Quản lý tệp văn bản, Định dạng văn
bản... ta có thể sử dụng kết hợp cả ba hình thức trực quan

Nguyễn Thị Quỳnh -

Trờng THCS Mai Thñy

8


áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học môn Tin học lớp 6

Thanh
Menu bar

Thớc ngang
Thanh
Tool bar

Thanh
Formating

Thớc dọc
Thớc
Thanh
dọc
Thớc
cuộn
Than
dọc
Thanh
h
Than

Drawing
cuộn
h
Than học sinh thực hiện
cuộn
* Dạy bài Định dạng văn bản ta chiếu hình ảnh sau và kết hợp cho
h
Than
định dạng phông chữ, cỡ chữ, kiểu chữ... trên máy tính thì học sinh dể tiếp thu bài và ghi
Draw
h
ing
Drawi
nhớ lâu hơn.
ng

3. Xây dựng các kĩ năng, thực hành

Nguyễn Thị Quỳnh -

Trờng THCS Mai Thủy

9


áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học môn Tin học lớp 6
a. Kĩ năng nhận biết tính năng các loại biểu tợng.
Sau một tiết học tôi thờng củng cố lại cho học sinh những cái vừa học bằng các
dạng bài tập trắc nghiệm giúp học sinh nắm lại bài, học sinh có thể phân biệt đợc lệnh,
các biểu tợng và nắm ý nghĩa của các biểu tợng.

Ví dụ: Dạy bài Làm quen với soạn thảo văn bản,: Nối các ý của cột A, B, C, D sao cho
hỵp lý.
A
B
C
D
Ctrl + O
Ctrl + N
Ctrl + S
Alt + F4

File \ Open
File \ Save
File \ Exit
File \ New

Tạo tập tin văn bản mới
Đóng tập tin văn bản
Mở văn bản đà có
Lu văn bản

* Bài Chỉnh sửa văn bản: Dùng các từ, cụm từ điền vào chỉ trèng cho phï hỵp.

(1) Edit \ Copy
(2) Edit \ Cut
(3) Edit \ Paste
(4) Delete

(5) Ctrl + V
(6) Ctrl + C

(7) Ctrl + X

C¸c bíc sao chÐp khèi
Bíc1. Chän khèi
Bíc2. Click vào. ........... (hay bấm tổ hợp phím...... hoặc Click biểu tợng..........)
Bớc3. Đa con trỏ đến vị trí mới.
Bớc4. Click vào. ........... (hay bấm tổ hợp phím...... hoặc Click biểu tợng..........)
Các bớc chuyển khối
Bớc1. Chọn khối
Bớc2. Click vào. ........... (hay bấm tổ hợp phím...... hoặc Click biểu tợng..........)
Bớc3. Đa con trỏ đến vị trí mới.
Bớc4. Click vào. ........... (hay bấm tổ hợp phím...... hoặc Click biểu tợng..........)
Các bớc xoá khối
Bớc1. Chọn khối
Bớc2. Click vào. ........... (hay bấm phím...... hoặc Click biểu tợng..........)
b. Rèn luyện kĩ năng thao tác trên máy
Để việc học Tin học của học sinh đạt kết quả tốt, chất lợng cao, học sinh nắm chắc
bài, biết thao tác trên máy tính cần cho học sinh học tại phòng máy, học sinh vừa nghe
giáo viên giảng bài vừa ghi bài và thực hiện trên máy tính theo từng bớc một. Với cách tổ

Nguyễn Thị Quỳnh -

Trờng THCS Mai Thñy

10


áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học môn Tin học lớp 6
chức học nh thế này kết quả cho thấy học sinh nắm chắc bài học, đa số các em đều thực
hiện đợc các thao tác thực hành.

4. Học bằng chơi, chơi mà học. Giải trí th giản.
Để cho học sinh có hứng thú học tập, tạo kích thích tìm tòi, đồng thời góp phần th
giản cho các em thì trớc khi kÕt thóc tiÕt häc (5-10 phót) t«i thêng tỉ chøc cho các em
chơi một số trò chơi nh: Solitaire, Spider Solitaire, Freecell... hay cho häc sinh vÏ h×nh tù
do b»ng chơng trình Paint mà qua các chơng trình này học sinh đợc hình thành các kĩ
năng sử dụng chuột, các thao tác với chuột.
Với các giải pháp thực hiện nói trên nên năm học 2009-2010 ba lớp 6A, 6B, 6C trờng THCS Mai Thủy đà đạt đợc kết quả đáng khả quan.
IV. Kết quả và bài học kinh nghiệm
1. Kết qủa
Qua một thời gian ngắn thực hiện ứng dụng các dụng cụ trực quan vào dạy học tin
học lớp 6 tôi nhận thấy:
- Việc ứng dụng giúp Giáo viên truyền thụ kiến thức cho học sinh một cách tích
cực và trùc quan, tiÕt kiƯm thêi gian trong tiÕt d¹y lÝ thuyết từ đó HS có thời gian thực
hành nhiều hơn và trong quá trình thực hành học sinh nhớ kiến thức lâu hơn
- Đối với học sinh tôi nhận thấy học sinh học tập tích cực hơn, hào hứng hơn, chú
ý hơn, tham gia xây dựng bài sôi nổi hơn. Đặc biệt các em ghi nhớ kiến thức lâu hơn,
chất lợng đi lên rõ rệt.
Sau khi áp dụng các biện pháp trên vào các tiết dạy thể hiện chất lợng các mứt nh
sau.
Cụ thể: * Về mức độ tiếp thu lý thuyết:
Giỏi
Khá
TB
Yếu
Kém
Tổng
Lớp
số
SL
%

SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
6A
43
12
27.9
15
34.9
12
27.9
4
9.3
0
0
6B
43
13
30.2
15
34.9
11
25.6
4
9.3

0
0
6C
43
10
23.3
16
37.2
12
27.9
5
11.6
0
0
Cộng
129
35
27.1
46
35.7
35
27.1
13 10.1
0
0
Qua kết quả trên thể hiện rõ việc sử cải tiến phơng pháp dạy học trong các bài
giảng tin học đà có hiệu quả, chất lợng mũi nhọn và đại trà khá vững chắc học sinh đà chủ
động trong các thao tác thực hành cụ thể là:
+ Số em hiểu bài biết vận dụng kiến thức kĩ năng trình bày bài lí thuyết đạt 62.8 %
+ Số em đạt điểm trung bình 27.1 %

+ Số em cha hiểu bài chiếm tỉ lệ 10.1%
So sánh với khảo sát đầu năm
+ Số em hiểu bài biết vận dụng kiến thức kĩ năng trình bày bài lí thuyết tăng 19.4%

Nguyễn Thị Quúnh -

Trêng THCS Mai Thñy

11


áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học môn Tin học lớp 6
+ Số em đạt trung bình giảm 2.9 %
+ Số em cha hiểu bài, vận dụng yếu giảm 9.3 %
+ Số lợng học sinh kém không còn
* Về k năng thực hành:

Thực hành
có hớng
Lớp Tổng Tự thao tác sau khi có Thao tác cần xuyên
số
hớng dẫn
dẫn thờng
SL
%
SL
%
6A
43
34

79.1
9
20.9
6B
43
33
76.7
10
23.3
6C
43
36
83.7
7
16.3
Cộng 129
79.8
20.2
103
26

Cha biết thao tác
SL
0
0
0
0

%
0.0

0.0
0.0
0.0

+ Số lơng học sinh tự thao tác sau khi có hớng dẫn tăng 51.9%
+ Thao tác cần có hớng dẫn thờng xuyên giảm 27.1 %
+ Cha biết thao tác không còn
2. Bài học kinh nghiệm
Kinh nghiệm thực tiễn dạy học và kết quả nghiên cứu thực nghiệm cho thấy để
nâng cao chất lợng dạy học cần có các điều kiện sau:
- Tạo không khí học tập tích cực, giáo viên phải tạo ra mỗi giờ học là một niềm vui
niềm say mê trong học tập của học sinh. Giáo viên luôn tạo ra những thách thức vừa sức,
tổ chức những hoạt động tự lực của học sinh trong từng tiết học.
- Các thiết bị dạy học rất có ý nghĩa giáo viên phải luôn phát huy hết tác dụng của
các thiệt bị dạy học, đặc biệt là dụng cụ trực quan có nh vậy mới gây đợc hứng thú học
tập của các em. Bên cạnh mỗi tiết dạy giáo viên luôn nổ lực chuẩn bị các đồ dùng trực
quan đầy đủ phù hợp với nội dung bài dạy từ đó vậy giáo viên mới tạo đợc sự hứng thú bộ
môn cho các em.
- Bên cạnh đó giáo viên phải biết vận dụng các kiến thức trong bài dạy vào các hoạt
động thực tế có liên quan và giải thích cụ thể từ đó các em có nhu cầu tìm hiểu về môn
học.

C. Kết luận
Nguyễn Thị Quỳnh -

Trờng THCS Mai Thủy

12

áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học môn Tin học lớp 6
Dạy học là một nghệ thuật. Sử dụng tốt phơng pháp dạy học trực quan là con đờng
tốt nhất để đạt đợc mục đích yêu cầu tiết dạy trong đó phơng tiện dùng công cụ trực quan
đặc biệt có hiệu quả tốt giúp ngời học hiểu và nắm chắc thông tin cần thiết. Việc sử dụng
dụng cụ trực quan vào quá trình dạy học là cần thiết đối với mỗi giáo viên vì nó mang lại
hiệu suất, hiệu quả của giáo dục cao.
Muốn học sinh học tốt các môn học nói chung và môn Tin học nói riêng thì điều
đầu tiên ngời giáo viên phải tạo đợc ở học sinh niềm say mê, hứng thú học tập bộ môn.
Giờ học phải thu hót sù chó ý ham häc hái cđa häc sinh, tạo cho các em lòng tin vào khả
năng của mình, nhiệt tình ham mê học tập. Trên đây là một số kinh nghiệm của tôi về việc
sử dụng phơng pháp học dạy trực quan và sử dụng giáo cụ trực quan trong giảng dạy Tin
học. Rất mong ý kiến đóng góp của đồng nghiệp. Xin chân thành cám ơn.
Qua quá trình thực hiện giảng dạy bản thân tôi có một số kiến nghị sau:
+ Đề nghị nhà trờng trang bị thêm máy chiếu (projecter) tạo đợc phòng có trang bị
máy chiếu riêng để phục vụ cho việc dạy học bằng máy chiếu đợc thuận lợi hơn. Trang bị
thêm máy tính ở phòng thực hành đủ cơ số để cho học sinh học và thực hành.

Hội đồng KH trờng THCS MAI thủy

Mai Thủy, ngày 10 tháng 5 năm 2010
Ngời viết
Nguyễn Thị Quỳnh

Mục lục

A. Đặt vấn đề.
I. Lí do chọn đề tài
II. Phạm vi và thời gian thực hiện.
B. nội dung.
i. Cơ sở lý luận.

II. cơ sở thực tiễn.
III. giải pháp.
1. Trực quan hoá thông tin dạy học.

Nguyễn Thị Quỳnh -

Trờng THCS Mai Thñy

13


áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học môn Tin học lớp 6
2. Tạo những tác nhân kích thích trực quan thông qua biểu trng
ngôn ngữ, biểu trng đồ hoạ, biểu trng tranh ảnh.
a. Dạy học trực quan bằng biểu trng ngôn ngữ.
b. Dạy học trực quan bằng biểu trng đồ hoạ.
c. Dạy học trực quan bằng biểu trng hình ảnh
d. Kết hợp các loại hình trực quan
3. Xây dựng các kĩ năng, thực hành
a. Kĩ năng nhận biết tính năng các loại biểu tợng.
b. Rèn luyện kĩ năng thao tác trên máy
4. Học bằng chơi, chơi mà học. Giải trí th giản.
IV. Kết quả và bài học kinh nghiệm
C. Kết luận

Nguyễn Thị Quúnh -

Trêng THCS Mai Thñy

14