bài giảng vật lý 10 bài 32 nội năng và sự biến thiên nội năng

- Các chất được cấu tạo từ những hạt riêng
biệt gọi là phân tử, nguyên tử.
CẤU TẠO CHẤT
- Các phân tử, nguyên tử chuyển động
không ngừng.
- Nhiệt độ của vật càng cao thì các nguyên
tử, phân tử cấu tạo nên vật chuyển động
càng nhanh.
- Các phân tử, nguyên tử tương tác với
nhau bằng lực hút và lực đẩy phân tử.
Cơ năng của một
vật chính là tổng
động năng và thế
năng của vật.
Cơ năng của một
vật là gì ?
-
Các vật chuyển động thì có động năng
Các vật chuyển động thì có động năng
-
Các vật tương tác với nhau thì có thế
Các vật tương tác với nhau thì có thế
năng
năng
Các nguyên tử, phân tử có động năng,
thế năng không? Vì sao?
Chúng ta cùng xem đoạn phim sau
I. Nội năng

I. Nội năng
1. Nội năng là gì ?
1. Nội năng là gì ?
Phân tử chuyển động => động năng phân tử
Phân tử chuyển động => động năng phân tử
Các phân tử tương tác => thế năng phân tử
Các phân tử tương tác => thế năng phân tử
Thế năng + động năng phân tử =
Thế năng + động năng phân tử =
nội năng của vật
nội năng của vật
Nội năng kí hiệu U đơn vị là Jun (J)
Nội năng kí hiệu U đơn vị là Jun (J)
Hãy chứng tỏ nội năng của một vật phụ thuộc
Hãy chứng tỏ nội năng của một vật phụ thuộc
nhiệt độ và thể tích của vật: U = f(T,V)
nhiệt độ và thể tích của vật: U = f(T,V)
Trả lời:
Trả lời:
-
T thay đổi => V thay đổi =>
T thay đổi => V thay đổi =>
thay đổi
thay đổi
=> nội năng thay đổi
=> nội năng thay đổi
-
V thay đổi => r thay đổi => thay đổi
=> nội năng thay đổi
Vậy: U phụ thuộc vào T và V

Vậy: U phụ thuộc vào T và V
t
đ
Hãy chứng tỏ nội năng của một lượng khí
Hãy chứng tỏ nội năng của một lượng khí
lý tưởng chỉ phụ thuộc vào nhiệt độ
lý tưởng chỉ phụ thuộc vào nhiệt độ
Trả lời:
Trả lời:
Vì bỏ qua tương tác giữa các phân
Vì bỏ qua tương tác giữa các phân
tử nên các phân tử khí lí tưởng chỉ có
tử nên các phân tử khí lí tưởng chỉ có
động năng mà không có thế năng do đó
động năng mà không có thế năng do đó
nội năng của khí lí tưởng chỉ phụ thuộc
nội năng của khí lí tưởng chỉ phụ thuộc
vào nhiệt độ.
vào nhiệt độ.
2. Độ biến thiên nội năng
2. Độ biến thiên nội năng
-
Phần nội năng tăng thêm hay giảm bớt đi
Phần nội năng tăng thêm hay giảm bớt đi
trong một quá trình
trong một quá trình
-
Kí hiệu:
Kí hiệu:
∆

∆
U
U
II. Các cách làm thay đổi nội năng
II. Các cách làm thay đổi nội năng

II. Các cách làm thay đổi nội năng
II. Các cách làm thay đổi nội năng
1.
1.
Thực hiện công
Thực hiện công
-
Tác dụng lực
Tác dụng lực
-
Trong quá trình thực hiện công có sự chuyển
Trong quá trình thực hiện công có sự chuyển
hóa từ một dạng năng lượng khác sang nội
hóa từ một dạng năng lượng khác sang nội
năng
năng
Với miếng kim loại và khối khí trên còn có
Với miếng kim loại và khối khí trên còn có
cách nào để làm thay đổi nội năng nữa
cách nào để làm thay đổi nội năng nữa
hay không
hay không
?
?

2. Truyền nhiệt
2. Truyền nhiệt
a. Quá trình truyền nhiệt
a. Quá trình truyền nhiệt
-
Là quá trình truyền nội năng mà không có
Là quá trình truyền nội năng mà không có
công thực hiện
công thực hiện
-
Trong quá trình truyền nhiệt chỉ có sự
Trong quá trình truyền nhiệt chỉ có sự
truyền nội năng từ vật này sang vật khác
truyền nội năng từ vật này sang vật khác
Hãy so sánh sự thực hiên công và truyền
nhiệt ; Công và nhiệt lượng.
Trả lời:
1.So sánh sự thực hiện công và truyền
nhiệt :
* Giống nhau:
- Cả hai cách đều làm thay đổi nội năng
của vật.
* Khác nhau: Ta có bảng so sánh sau:
Thực hiện công:
Thực hiện công:


Quá trình truyền nhiệt:
Quá trình truyền nhiệt:

Thực hiện công:
Thực hiện công:


Quá trình truyền nhiệt:
Quá trình truyền nhiệt:
- Ngoại lực thực hiện công
lên vật.
- Có sự chuyển hóa năng
lượng từ các dạng năng
lượng khác sang nội năng.
-
Không có ngoại lực thực
hiện công lên vật.
-
Nội năng được truyền từ
vật này sang vật khác.

Công
Công
Nhiệt Lượng
Nhiệt Lượng
Là phần năng lượng
được truyền từ vật này
sang vật khác trong
quá trình thực hiện
công.
Là phần nội năng mà
vật nhận được hay
mất đi trong quá trình

truyền nhiệt.
* Giống nhau: Đều là số đo của sự biến đổi năng
lượng.
2. So sánh công và nhiệt lượng:
* Khác nhau:
Mô tả và nêu tên các hình thức truyền nhiệt :
HÃY QUAN SÁT HÌNH VẼ VÀ TRẢ LỜI
b. Nhiệt lượng
b. Nhiệt lượng
-
Số đo độ biến thiên nội năng trong quá trình
Số đo độ biến thiên nội năng trong quá trình
truyền nhiệt là nhiệt lượng
truyền nhiệt là nhiệt lượng
∆
∆
U = Q
U = Q
Q : Nhiệt lượng (J)
Q : Nhiệt lượng (J)
Q(J)
m (kg)
c (J/ kg.K)
∆t: ( 0 C hoặc K)
Công thức tính nhiệt lượng
Q = mc∆t
TRẮC NGHIỆM
Hãy chứng tỏ nội năng của một vật phụ thuộc
Hãy chứng tỏ nội năng của một vật phụ thuộc

nhiệt độ và thể tích của vật: U = f(T,V)
nhiệt độ và thể tích của vật: U = f(T,V)
Trả lời:
Trả lời:
Khi T thay đổi thì vận tốc chuyển động
Khi T thay đổi thì vận tốc chuyển động
hỗn độn của các phân tử thay đổi. Do đó U thay
hỗn độn của các phân tử thay đổi. Do đó U thay
đổi.
đổi.
Khi V thay đổi thì khoảng cách giữa các phân tử
Khi V thay đổi thì khoảng cách giữa các phân tử
cấu tạo nên vật thay đổi làm cho thế năng tương
cấu tạo nên vật thay đổi làm cho thế năng tương
tác giữa chúng thay đổi. Do đó U thay đổi.
tác giữa chúng thay đổi. Do đó U thay đổi.
Vậy: U phụ thuộc vào T và V
Vậy: U phụ thuộc vào T và V
NHIỆM VỤ VỀ NHÀ
•
Làm bài tập 7, 8 trong sách giáo
khoa và 32.6, 32.7 sách bài tập
•
Ôn tập: Cấu tạo chất và xem trước
bài 33