tiết 12.V6. sự việc và nhân vật trong văn tự sự

N V I TIÕT H C C A ĐẾ Ớ Ọ Ủ
L P 6A1Ớ

TIẾT 11-12
TIẾT 11-12

KIỂM TRA BÀI CŨ
KIỂM TRA BÀI CŨ
? Em hãy trình bày các sự việc trong văn
? Em hãy trình bày các sự việc trong văn
bản: “SƠN TINH- THỦY TINH” và cho
bản: “SƠN TINH- THỦY TINH” và cho
biết sự việc trong văn bản Tự sự có đặc
biết sự việc trong văn bản Tự sự có đặc
điểm gì?
điểm gì?

CÁC SỰ VIỆC TRONG VĂN BẢN
CÁC SỰ VIỆC TRONG VĂN BẢN
“SƠN TINH –THỦY TINH”
“SƠN TINH –THỦY TINH”
1.
1.
Vua Hùng kén rể
Vua Hùng kén rể
2.
2.
Sơn Tinh và Thủy Tinh đến cầu hôn
Sơn Tinh và Thủy Tinh đến cầu hôn
3.

3.
Vua Hùng ra điều kiện chọn rể
Vua Hùng ra điều kiện chọn rể
4.
4.
Sơn Tinh đến trước được vợ
Sơn Tinh đến trước được vợ
5.
5.
Thủy Tinh đến sau, tức giận, dâng nước đánh Sơn
Thủy Tinh đến sau, tức giận, dâng nước đánh Sơn
Tinh
Tinh
6.
6.
Hai bên giao chiến hàng tháng trời, cuối cùng Thủy
Hai bên giao chiến hàng tháng trời, cuối cùng Thủy
Tinh thua, rút về
Tinh thua, rút về
7.
7.
Hàng năm Thủy Tinh lại dâng nước đánh Sơn Tinh
Hàng năm Thủy Tinh lại dâng nước đánh Sơn Tinh
nhưng đều thua
nhưng đều thua

Đặc điểm của nhân vật trong văn Tự sự
Đặc điểm của nhân vật trong văn Tự sự
* Phải đảm bảo 6 yếu tố:
* Phải đảm bảo 6 yếu tố:

-
Ai làm? ( nhân vật là ai)
Ai làm? ( nhân vật là ai)
-
Việc sảy ra ở đâu? (địa điểm)
Việc sảy ra ở đâu? (địa điểm)
-
Việc sảy ra lúc nào? (thời gian)
Việc sảy ra lúc nào? (thời gian)
-
Việc diễn biến như thế nào? (quá trình)
Việc diễn biến như thế nào? (quá trình)
-
Việc sảy ra do đâu? (nguyên nhân)
Việc sảy ra do đâu? (nguyên nhân)
-
Việc kết thúc như thế nào? (kết quả)
Việc kết thúc như thế nào? (kết quả)
* Sự việc trong văn Tự sự phải được lựa chọn và sắp xếp theo
* Sự việc trong văn Tự sự phải được lựa chọn và sắp xếp theo
một trật tự phù hợp với chủ đề tư tưởng mà người kể muốn
một trật tự phù hợp với chủ đề tư tưởng mà người kể muốn
biểu đạt.
biểu đạt.

TIẾT 12
TIẾT 12

I/ Đặc điểm của sự việc và nhân vật
I/ Đặc điểm của sự việc và nhân vật
trong văn Tự sự
trong văn Tự sự
2. Nhân vật trong văn Tự sự
2. Nhân vật trong văn Tự sự

a. Lập bảng
a. Lập bảng
ST
ST
T
T
Nhân vật
Nhân vật
Tên gọi
Tên gọi
Lai lịch
Lai lịch
Tài năng
Tài năng
Việc làm
Việc làm
1
1
Vua Hùng
Vua Hùng
2
2
Sơn Tinh

Sơn Tinh
3
3
Thủy Tinh
Thủy Tinh
4
4
Mị Nương
Mị Nương
5
5
Lạc Hầu
Lạc Hầu

2.NHÂN VẬT TRONG VĂN TỰ SỰ
2.NHÂN VẬT TRONG VĂN TỰ SỰ

a. Lập bảng
a. Lập bảng
STT
STT
Nhân vật
Nhân vật
Tên gọi
Tên gọi
Lai lịch
Lai lịch
Tài năng
Tài năng
Việc làm

Việc làm
1
1
Vua Hùng
Vua Hùng
Vua Hùng
Vua Hùng
Thứ 18
Thứ 18
Kén rể…
Kén rể…
2
2
Sơn Tinh
Sơn Tinh
Sơn Tinh
Sơn Tinh
ở vùng núi
ở vùng núi
Tản Viên
Tản Viên
Có nhiều
Có nhiều
tài lạ
tài lạ
Mang sính lễ đến
Mang sính lễ đến
cầu hôn…
cầu hôn…
3

3
Thủy Tinh
Thủy Tinh
Thủy Tinh
Thủy Tinh
ở miền
ở miền
biển
biển
Có nhiều
Có nhiều
tài lạ
tài lạ
Mang sính lễ đến
Mang sính lễ đến
cầu hôn…
cầu hôn…
4
4
Mị Nương
Mị Nương
Mị Nương
Mị Nương
Con gái
Con gái
Vua Hùng
Vua Hùng
5
5
Lạc Hầu

Lạc Hầu
Lạc Hầu
Lạc Hầu

2.NHÂN VẬT TRONG VĂN TỰ SỰ
2.NHÂN VẬT TRONG VĂN TỰ SỰ

a. Lập bảng
a. Lập bảng
STT
STT
Nhân vật
Nhân vật
Tên gọi
Tên gọi
Lai lịch
Lai lịch
Tài năng
Tài năng
Việc làm
Việc làm
1
1
Vua Hùng
Vua Hùng
Vua Hùng
Vua Hùng
Thứ 18
Thứ 18
Kén rể…

Kén rể…
2
2
Sơn Tinh
Sơn Tinh
Sơn Tinh
Sơn Tinh
ở vùng núi
ở vùng núi
Tản Viên
Tản Viên
Có nhiều
Có nhiều
tài lạ
tài lạ
Mang sính lễ đến
Mang sính lễ đến
cầu hôn…
cầu hôn…
3
3
Thủy Tinh
Thủy Tinh
Thủy Tinh
Thủy Tinh
ở miền
ở miền
biển
biển
Có nhiều

Có nhiều
tài lạ
tài lạ
Mang sính lễ đến
Mang sính lễ đến
cầu hôn…
cầu hôn…
4
4
Mị Nương
Mị Nương
Mị Nương
Mị Nương
Con gái
Con gái
Vua Hùng
Vua Hùng
5
5
Lạc Hầu
Lạc Hầu
Lạc Hầu
Lạc Hầu

b. Nhận xét
b. Nhận xét
-
Nhân vật trong văn Tự sự:
Nhân vật trong văn Tự sự:
là kẻ thực hiện các việc và

là kẻ thực hiện các việc và
là kẻ được thể hiện trong văn bản
là kẻ được thể hiện trong văn bản
-
Nhân vật trong văn bản tự sự gồm
Nhân vật trong văn bản tự sự gồm
:
:
+
+
Nhân vật chính
Nhân vật chính
: đóng vai trò chủ yếu trong việc thể
: đóng vai trò chủ yếu trong việc thể
hiện tư tưởng của văn bản
hiện tư tưởng của văn bản
+
+
nhân vật phụ
nhân vật phụ
: Chỉ giúp nhân vật chính hoạt động
: Chỉ giúp nhân vật chính hoạt động
-
-
Nhân vật được thể hiện qua các mặt
Nhân vật được thể hiện qua các mặt
: tên gọi, lai lịch,
: tên gọi, lai lịch,
tính nết, hình dáng,việc làm…
tính nết, hình dáng,việc làm…

* Chú ý
* Chú ý
-
Nhân vật trong văn tự sự:
Nhân vật trong văn tự sự:
+ Có thể được gọi bằng tên cụ thể
+ Có thể được gọi bằng tên cụ thể
VD: Sơn Tinh, Thủy Tinh, Tấm Cám, Thạch
VD: Sơn Tinh, Thủy Tinh, Tấm Cám, Thạch
Sanh…
Sanh…
+ Có thể không được gọi bằng tên cụ thể
+ Có thể không được gọi bằng tên cụ thể
VD: ông lão đánh cá, cô bé bán diêm,…
VD: ông lão đánh cá, cô bé bán diêm,…

* Ghi nhớ
* Ghi nhớ


Nhân vật trong văn tự sự là kẻ thực hiện
Nhân vật trong văn tự sự là kẻ thực hiện
các sự việc và là kẻ được thể hiện trong văn
các sự việc và là kẻ được thể hiện trong văn
bản. Nhân vật chính đóng vai trò chủ yếu trong
bản. Nhân vật chính đóng vai trò chủ yếu trong
việc thể hiện tư tưởng của văn bản. Nhân vật
việc thể hiện tư tưởng của văn bản. Nhân vật
phụ chỉ giúp nhân vật chính hoạt động. Nhân

phụ chỉ giúp nhân vật chính hoạt động. Nhân
vật được thể hiện qua các mặt: tên gọi, lai lịch,
vật được thể hiện qua các mặt: tên gọi, lai lịch,
tính nết, hình dáng, việc làm…
tính nết, hình dáng, việc làm…

II/ Luyện tập
II/ Luyện tập
1. Bài tập 1
1. Bài tập 1



Những việc các nhân vật trong truyện Sơn
Những việc các nhân vật trong truyện Sơn
Tinh- Thủy Tinh đã làm
Tinh- Thủy Tinh đã làm
-
Vua Hùng…………………………………
Vua Hùng…………………………………
-
Mị Nương……………………………………
Mị Nương……………………………………
-
Sơn Tinh………………………………………
Sơn Tinh………………………………………
-
Thủy Tinh…………………………………….
Thủy Tinh…………………………………….
* Nhận xét ……………………………………

* Nhận xét ……………………………………

II/ Luyện tập
II/ Luyện tập
1. Bài tập
1. Bài tập
1
1



Những việc các nhân vật trong truyện Sơn Tinh- Thủy Tinh đã làm
Những việc các nhân vật trong truyện Sơn Tinh- Thủy Tinh đã làm
-
Vua Hùng: thử tài Sơn Tinh- Thủy Tinh, ra điều kiện sính lễ
Vua Hùng: thử tài Sơn Tinh- Thủy Tinh, ra điều kiện sính lễ
-
Mị Nương: theo chồng về núi
Mị Nương: theo chồng về núi
-
Sơn Tinh: đến cầu hôn,mang sính lễ đến trước, ngăn chặn dòng nước lũ,
Sơn Tinh: đến cầu hôn,mang sính lễ đến trước, ngăn chặn dòng nước lũ,
giao tranh với Thủy Tinh
giao tranh với Thủy Tinh
-
Thủy Tinh: đến cầu hôn, mang sính lễ đến sau, dâng nước đánh Sơn Tinh
Thủy Tinh: đến cầu hôn, mang sính lễ đến sau, dâng nước đánh Sơn Tinh
* Nhận xét :
* Nhận xét :
-

Sơn Tinh: + Vai trò: là nhân vật chính thể hiện chủ đề
Sơn Tinh: + Vai trò: là nhân vật chính thể hiện chủ đề


+ Ý nghĩa: ước muốn chế ngự thiên tai, lũ lụt.
+ Ý nghĩa: ước muốn chế ngự thiên tai, lũ lụt.
-
Thủy Tinh: + Vai trò: là nhân vật chính thể hiện chủ đề
Thủy Tinh: + Vai trò: là nhân vật chính thể hiện chủ đề


+ Ý nghĩa : thể hiện sức mạnh tàn phá của thiên tai, lũ lụt.
+ Ý nghĩa : thể hiện sức mạnh tàn phá của thiên tai, lũ lụt.
-
Vua Hùng, Mị Nương: + Vai trò: là nhân vật phụ
Vua Hùng, Mị Nương: + Vai trò: là nhân vật phụ


+ Ý nghĩa: giúp nhân vật chính hoạt động
+ Ý nghĩa: giúp nhân vật chính hoạt động

Tóm tắt truyện Sơn Tinh- Thủy
Tóm tắt truyện Sơn Tinh- Thủy
Thủy Tinh theo sự việc và nhân vật
Thủy Tinh theo sự việc và nhân vật
chính
chính

*
*

Tóm tắt truyện Sơn Tinh- Thủy Tinh
Tóm tắt truyện Sơn Tinh- Thủy Tinh


Sơn Tinh và Thủy Tinh một người chúa miền non
Sơn Tinh và Thủy Tinh một người chúa miền non
cao, một người chúa miền nước thẳm, cả hai đều có
cao, một người chúa miền nước thẳm, cả hai đều có
tài lạ. Nghe tin vua Hùng đang kén rể cho Mị Nương.
tài lạ. Nghe tin vua Hùng đang kén rể cho Mị Nương.
Hai chàng cùng đến cầu hôn và thể hiện tài năng của
Hai chàng cùng đến cầu hôn và thể hiện tài năng của
mình. Vua Hùng không biết chọn ai từ chối ai, liền ra
mình. Vua Hùng không biết chọn ai từ chối ai, liền ra
điều kiện sính lễ . Ngày mai ai mang sính lễ đến trước
điều kiện sính lễ . Ngày mai ai mang sính lễ đến trước
sẽ được cưới Mị Nương. Sớm hôm sau Sơn Tinh
sẽ được cưới Mị Nương. Sớm hôm sau Sơn Tinh
mang lễ vật đến trước cưới được Mị Nương. Thủy
mang lễ vật đến trước cưới được Mị Nương. Thủy
Tinh đến sau không lấy được vợ dâng nước đuổi
Tinh đến sau không lấy được vợ dâng nước đuổi
đánh Sơn Tinh để cướp Mị Nương. Sơn Tinh bốc
đánh Sơn Tinh để cướp Mị Nương. Sơn Tinh bốc
đồi ,dời núi đánh trả quyết liệt. Thủy Tinh thua trận,
đồi ,dời núi đánh trả quyết liệt. Thủy Tinh thua trận,
ôm hận, hàng năm lại dâng nước lên đánh Sơn Tinh
ôm hận, hàng năm lại dâng nước lên đánh Sơn Tinh
nhưng đều thất bại.
nhưng đều thất bại.

1
2
4
3

*
*
Thảo luận
Thảo luận
-
-
Nhóm 1
Nhóm 1
: Tại sao tên tác phẩm lại gọi là Sơn
: Tại sao tên tác phẩm lại gọi là Sơn
Tinh- Thủy Tinh?
Tinh- Thủy Tinh?
-
Nhóm 2
Nhóm 2
: Nếu đổi là vua Hùng kén rể có được
: Nếu đổi là vua Hùng kén rể có được
không?
không?
-
Nhóm 3
Nhóm 3
: Nếu đổi tên là: truyện vua Hùng, Mị
: Nếu đổi tên là: truyện vua Hùng, Mị

Nương, Sơn Tinh và Thủy Tinh có được
Nương, Sơn Tinh và Thủy Tinh có được
không?
không?
-
Nhóm 4
Nhóm 4
: Nếu đổi là bài ca chiến công của Sơn
: Nếu đổi là bài ca chiến công của Sơn
Tinh được không?
Tinh được không?

Nhóm 1:tại sao tên tác phẩm lại gọi là “Sơn Tinh-Thủy Tinh”?
Nhóm 1:tại sao tên tác phẩm lại gọi là “Sơn Tinh-Thủy Tinh”?
Tên nhân vật chính của
Truyện
Tên ngắn gọn dễ nhớ
Các truyện
Thường
Lấy tên
Như vậy
các tác
Phẩm dân
Gian thường
Lấy tên
Nhân vật
chính
Tên các nhân vật trong truyện

*

*
ĐÁP ÁN
ĐÁP ÁN
-
Nhóm 1
Nhóm 1
: truyện đặt tên là Sơn Tinh- Thủy Tinh vì: đó
: truyện đặt tên là Sơn Tinh- Thủy Tinh vì: đó
là tên nhân vật chính của truyện
là tên nhân vật chính của truyện
-
Nhóm 2
Nhóm 2
: không đổi được vì truyện sẽ không bộc lộ
: không đổi được vì truyện sẽ không bộc lộ
được chủ đề .
được chủ đề .
-
Nhóm 3
Nhóm 3
: cũng không được đổi tên như vậy vì vừa dài
: cũng không được đổi tên như vậy vì vừa dài
dòng vừa đánh đồng các nhân vật chính với nhân vật
dòng vừa đánh đồng các nhân vật chính với nhân vật
phụ.
phụ.
-
Nhóm 4
Nhóm 4
: có thể đặt tên truyện như vậy vì truyện

: có thể đặt tên truyện như vậy vì truyện
nhăm ca ngơi chiến thắng của Sơn Tinh và nhân dân
nhăm ca ngơi chiến thắng của Sơn Tinh và nhân dân
ta trong công cuộc đấu tranh chống thiên tai bão lụt
ta trong công cuộc đấu tranh chống thiên tai bão lụt
sảy ra hàng năm.
sảy ra hàng năm.

II/ luyện tập
II/ luyện tập
2. Bài tập 2
2. Bài tập 2
Cho nhan đề truyện:
Cho nhan đề truyện:
Một lần không vâng lời
Một lần không vâng lời
Hãy xác định:
Hãy xác định:
+Nhân vật trong truyện
+Nhân vật trong truyện
+ Sự việc trong truyện
+ Sự việc trong truyện
+ Diễn biễn các sự việc
+ Diễn biễn các sự việc

II/ Luyện tập
II/ Luyện tập
2. Bài tập 2
2. Bài tập 2
-

Nhân vật:
Nhân vật:
+ Nhân vật chính: Em
+ Nhân vật chính: Em
+ Nhân vật phụ: Mẹ em, cô giáo, bạn cùng lớp…
+ Nhân vật phụ: Mẹ em, cô giáo, bạn cùng lớp…
-
Sự việc:
Sự việc:
VD:
VD:
1.
1.
Mẹ cho tiền đóng học
Mẹ cho tiền đóng học
2.
2.
Gặp bạn , bạn rủ đi đánh điện tử
Gặp bạn , bạn rủ đi đánh điện tử
3.
3.
Cô giáo điện thoại thông báo em chưa đóng tiền lại bỏ học
Cô giáo điện thoại thông báo em chưa đóng tiền lại bỏ học
4.
4.
Mẹ hỏi em không biết giải thích hợp lý khiến mẹ buồn.
Mẹ hỏi em không biết giải thích hợp lý khiến mẹ buồn.
5.
5.
Em ân hận về những việc làm của mình.

Em ân hận về những việc làm của mình.

Bài tập trắc nghiệm
Bài tập trắc nghiệm
Câu 1: nhân vật Tự sự được kể như
Câu 1: nhân vật Tự sự được kể như
thế nào
thế nào
?
?
A.
A.
Được gọi tên, đặt tên
Được gọi tên, đặt tên
B.
B.
Được giới thiệu lai lịch,tính tình,hình
Được giới thiệu lai lịch,tính tình,hình
dáng, tài năng…
dáng, tài năng…
C.
C.
Được kể các việc làm,hành động, ý
Được kể các việc làm,hành động, ý
nghĩ…
nghĩ…
D.
D.
Cả 3 đáp án trên.
Cả 3 đáp án trên.

Bài tập trắc nghiệm
Bài tập trắc nghiệm
Câu 1: nhân vật tự sự được kể như
Câu 1: nhân vật tự sự được kể như
thế nào
thế nào
?
?
A.
A.
Được gọi tên, đặt tên
Được gọi tên, đặt tên
B.
B.
Được giới thiệu lai lịch,tính tình,hình
Được giới thiệu lai lịch,tính tình,hình
dáng, tài năng…
dáng, tài năng…
C.
C.
Được kể các việc làm,hành động, ý nghĩ
Được kể các việc làm,hành động, ý nghĩ
D.
D.
Cả 3 đáp án trên.
Cả 3 đáp án trên.

Bài tập trắc nghiệm
Bài tập trắc nghiệm


Câu 2: Nhân vật chính trong văn bản tự sự có
Câu 2: Nhân vật chính trong văn bản tự sự có
vai trò như thế nào?
vai trò như thế nào?
A.
A.
Được nhắc tới trong văn bản
Được nhắc tới trong văn bản
B.
B.
Là nhân vật thể hiện các sự việc
Là nhân vật thể hiện các sự việc
C.
C.
Là nhân vật thể hiện chủ đề tư tưởng của văn
Là nhân vật thể hiện chủ đề tư tưởng của văn
bản
bản
D.
D.
Là nhân vật giúp nhân vật khác thể hiện chủ
Là nhân vật giúp nhân vật khác thể hiện chủ
đề tưởng của văn bản.
đề tưởng của văn bản.