tiet 5 - hinh hoc 6. bai 5: tia

O
x y
Phần đường thẳng màu đỏ
và phần đường thẳng màu
xanh có tên gọi là gì?
?
Điểm O chia đường thẳng xy thành hai phần
a. Vẽ đường thẳng xy
b. Lấy điểm O thuộc đường thẳng xy
c. Điểm O chia đường thẳng xy
thành mấy phần?
Kiểm tra bài cũ

Theỏ naứo laứ moọt tia goỏc
O
???
Đ5
Đ5
Ti t 5
1. Tia:
nh ngh a:Đị ĩ
Hình gồm điểm O và một phần của đường
thẳng bò chia ra bởi điểm O được gọi là một tia
gốc O
Chú ý: Khi đọc (hay viết) tên một tia, ta
phải đọc (hay viết) tên gốc trước
O
x y
Tia Ox Tia Oy
•
x y

O
Nöûa ñöôøng thaúng Ox
Tia Ox Tia Oy
Nöûa ñöôøng thaúng Oy
a,Hình tạo thành bởi điểm O và một phần
đường thẳng bò chia ra bởi điểm O được gọi
là một ………………
tia gốc O
B tËp 1
c,Hình gồm điểm ….và ……………………………
bò chia ra bởi điểm A được gọi là một ………
(hay nửa đường thẳng gốc A)
A
một phần đường thẳng
tia gốc A
Ví dụ:
•
xA
*Cách đọc(viết) một tia:
-
Khi đọc (hoặc viết) tên một tia ta phải đọc
(hoặc viết) tên gốc trước.
- Tia Ax bò giới hạn ở điểm A, không
bò giới hạn về phía x.
Vẽ tia Ax
Nhìn tia Ax, em có nhận xét về gì sự giới
hạn hai đầu của tia này không ?
-
Từ điểm gốc này, vẽ một phần đường thẳng
về một phía.

•
A
x
Bài tập 2:
Cho hai điểm A và B,hãy vẽ:
a) Đường thẳng AB.
b)Tia AB.
c)Tia BA.
d) Đoạn thẳng AB
A
B
A
B
A
B
A
B
x
y
•
O
x
z
•
O
? Em nêu sự giống và khác nhau của hai
tia Ox và Oz với hai tia Ox và Oy ?
Giống nhau Khác nhau

Đều có chung gốc là

điểm O
- Hai tia Ox và Oy tạo thành
một đường thẳng
- Hai tia Ox và Oz không
tạo thành đường thẳng
x
y
m
•
O
- Tia Om.
-
Tia Ox.
-
Tia Oy
Bài tập 3: Đọc tên các tia trên hình sau:
y
O
x
m
Em có nhận xét gì
về hai tia Ox và
Oy?
Tia Ox và Oy gọi là hai tia đối nhau.
- Hai tia chung gốc
- Hai tia tạo thành một
đường thẳng.
=>Hai tia đối nhau
2. Hai tia đối nhau.
x

y
•
O
Tia Ox và tia Oy gọi là hai tia đối nhau
y
x
•
D
Nhận xét: Mỗi điểm trên đường thẳng
là gốc chung của hai tia đối nhau.
Nhận xét: Sgk trang 112
hai tia đối nhau
Bài 22b/113
a)Điểm R bất kì nằm trên đường thẳng
xy là gốc chung của ……………………….
R
x y
Nhận xét gì về một điểm
nằm trên 1 đường thẳng với
gốc của hai tia đối nhau?
Trên đường thẳng xy lấy hai điểm A và B.
a. Tại sao hai tia Ax và By không phải là
hai tia đối nhau?
b. Trên hình có những cặp tia đối nhau nào?
Hai tia Ax và By không phải là hai tia đối
nhau vì chúng không có chung gốc.
Các cặp tia đối nhau là:
- Tia Ax và tia Ay
- Tia Bx và tia By
b. Trên hình có những cặp tia đối nhau

nào?
A
B
x
y
•
•
c. Trên tia Ax lấy điểm C. Có thể khẳng
đònh điểm A nằm giữa hai điểm C và B
không?
C
•
Điểm A nằm giữa hai điểm C và B
Baứi taọp

A

M
x
Veừ tia My laứ tia ủoỏi cuỷa tia Mx
y
3. Hai tia trùng nhau:
•
x
A
tia Ax
•
B
tia AB
Hai tia Ax và AB gọi là hai tia trùng nhau.

- Hai tia chung gốc
- Tia này nằm chồng khít
trên tia kia
=> Hai tia
trùng nhau
- Hai tia không trùng nhau còn được gọi là
hai tia phân biệt.
Tìm hai tia trùng nhau trong hình vẽ?
x y
A B
Tia Bx , BA trùng nhau
Tia AB , Ay trùng nhau
Bài tập
- Hai tia trùng nhau là hai tia mà mọi điểm
đều là chung.
Chú ý: SGK/112
CAÙC CAËP TIA PHAÂN BIEÄT
O
x
y
x
x’
A
x
y
A
B
Ox, Oy Ax, Ax’
Bx, Ay
Ax, By

Cho hình vẽ:
•
x
O
y
•
A
•
B
Hãy trả lời:
a. Ta thấy hai tia Ox và OA trùng nhau. Còn
tia OB trùng với tia nào?
b. Hai tia Ox và Ax có trùng nhau không? Vì sao?
c. Tại sao hai tia chung gốc Ox và Oy không
đối nhau?
Tia OB trùng với tia Oy
Hai tia Ox và Ax không trùng nhau vì chúng
không chung gốc.
Hai tia chung gốc Ox và Oy không đối nhau vì
chúng không tạo thành một đường thẳng
- Hai tia ……………… đối nhau.
- Hai tia CA và ……. trùng nhau.
- Hai tia BA và BC …………………….
Nếu điểm A nằm giữa hai điểm B và C thì:
B A C
AB, AC
CB
trùng nhau
x y
Trên hình có mấy tia? Hãy kể tên?

Có 6 tia: Bx, By, Ax, Ay, Cx, Cy,
Bài 22c / 113
Bài 23 / 112
Trên đường thẳng a cho bốn điểm M, N, P, Q.
Hãy trả lời các câu hỏi sau:
•
M
•
N
•
P
•
Q
a. Trong các tia MN; MP; MQ; NP; NQ có
những tia nào trùng nhau?
- Tia MN; MP; MQ là những tia trùng nhau.
- Tia NP; NQ là những tia trùng nhau.
b. Trong các tia MN; NM; MP có những tia
nào đối nhau?
Không có tia nào đối nhau.
c. Kể tên các tia đối nhau gốc P.
- Tia PN(hoặc tia PM) và tia PQ là hai tia đối
nhau gốc P.
Bài 24 / 112
Cho 2 tia Ox và Oy đối nhau. Trên tia Ox lấy
điểm A, trên tia Oy lấy hai điểm B, C sao cho B
nằm giữa O và C.
Hãy kể tên:
- Tia trùng với tia BC là tia By.
Tia đối của tia BC là tia Bx

( hay tia BA, hay tia BO)
y
•
A
•
O
•
B
•
C
x
a. Tia trùng với tia BC?
b. Tia đối của tia BC?
1/ Theỏ naứo laứ moọt tia goỏc O?
2/ Theỏ naứo laứ hai tia ủoỏi nhau?
3/ Theỏ naứo laứ hai tia truứng nhau?
Học bài: Vẽ hình và diễn đạt được tia gốc O,
hai tia đối nhau, hai tia trùng nhau.
Làm bài tập: bài 25/ 113/ SGK
+ Bài tập : 26, 27, 29 / sbt-99
Dặn
dò
+ Chn bÞ bµi tiÕp theo: Về xem kó lại bài học chuẩn bò
tiết sau luyện tập
Kiểm tra bài cũ

Vẽ tia MP

Đường thẳng MP


Tia PM
Vẽ 2 tia chung gốc Ox, Oy phân
biệt. Có mấy trường hợp xảy ra?
M P
x
y
O
1
2
A P
M P
2 trường hợp có thể xảy ra
O y
x
Lun tËp

Bài 1: Điền vào chỗ trống
Nếu điểm A nằm giữa 2 điểm B và C thì:

Hai tia ………………………… đối nhau. (AB và AC)

Hai tia CA và …………… trùng nhau (CB)

Hai tia BA và BC ………………………… (trùng nhau)

Bài 2: Chọn câu đúng:
Cho hình vẽ
1. Các tia đối nhau là
a. KM và KI (Đúng)
b. KF và KI

c. KM và MK
M
K
I
F
m
1. Các tia trùng nhau là
a. Mm và MK
b. IK, IM, và Im (Đúng)
c. FI và KI