GV: Bïi ThÞ LiÖu
1. Điện trở của dây dẫn phụ
thuộc vào những yếu tố
nào? Phụ thuộc như thế
nào?
1. Điện trở của dây dẫn phụ
thuộc vào những yếu tố
nào? Phụ thuộc như thế
nào?
2. Viết công thức biểu diễn
sự phụ thuộc đó. Ghi rõ
các đại lượng trong công
thức kèm đơn vị
2. Viết công thức biểu diễn
sự phụ thuộc đó. Ghi rõ
các đại lượng trong công
thức kèm đơn vị
Điện trở dây dẫn tỉ lệ thuận
với chiều dài, tỉ lệ nghịch với
tiết diện và phụ thuộc vào vật
liệu làm dây dẫn.
3. Một dây đồng dài 200m có tiết diện 2mm
2
. Tính điện trở của
dây đồng này, biết điện trở suất của đồng 1,7.10
-8
Ωm
3. Một dây đồng dài 200m có tiết diện 2mm
2
. Tính điện trở của
dây đồng này, biết điện trở suất của đồng 1,7.10
-8
Ωm
Đáp án
Đáp án
R
S
ρ
=
l
ρ: điện trở suất (Ωm)
l: chiều dài dây dẫn (m)
S: tiết diện dây dẫn (m
2
)
R: điện trở dây dẫn (Ω)
Tóm tắt
l = 200m
S=2mm
2
=2.10
-6
m
2
ρ=1,7.10
-8
Ωm
R=?
Giải:
Điện trở dây dẫn:
8
6
200
. 1,7.10 . 1,7
2.10
R
S
ρ
−
−
= = = Ω
l
BIẾN TRỞ-ĐIỆN TRỞ DÙNG
TRONG KĨ THUẬT
Tiết 11
Tiết 11
Bài 10
Bài 10
I. BIẾN TRỞ
1. Tìm hiểu cấu tạo của biến trở:
C1: Nhận dạng các loại biến trở.
TiÕt 11
680kΩ
C
B
A
N
C
N
M
A
B
_
a.
b.
c.
d.
e.
Đâu là biến trở
con chạy?
+ Cấu tạo : - Bộ phận chính một dây dẫn bằng hợp kim có điện
trở suất lớn quấn quanh trụ cách điện hai đầu dây được bắt vào
hai chốt A và B .
- Một con chạy C (hoặc tay quay) có thể di chuyển được và tiếp
xúc điện với các vòng dây
Bài 10:
I. BIẾN TRỞ
1. Tìm hiểu cấu tạo của biến trở:
C2: Nếu mắc hai đầu A, B
của cuộn dây của biến trở
nối tiếp vào mạch điện thì
khi dịch chuyển con chạy
C, biến trở có tác dụng
thay đổi điện trở không? Vì
sao?
Biến trở không có tác dụng thay đổi điện trở. Vì khi đó, nếu
dịch chuyển con chạy C thì dòng điện vẫn chạy qua toàn bộ
cuộn dây của biến trở và con chạy không có tác dụng làm
thay đổi chiều dài của phần cuộn dây có dòng điện chạy qua.
C
N
M
A
B
_
I. BIẾN TRỞ
1. Tìm hiểu cấu tạo của biến trở:
C3: Hai điểm A và N của
biến trở được mắc nối
tiếp vào mạch điện. Khi
đó nếu dịch chuyển con
chạy hoặc tay quay C thì
điện trở của mạch điện có
thay đổi không? Vì sao?
Điện trở của mạch điện có thay đổi. Vì khi dịch chuyển con
chạy hoặc tay quay C sẽ làm thay đổi chiều dài của phần
cuộn dây có dòng điện chạy qua và do đó làm thay đổi điện
trở của biến trở và của mạch điện.
Bài 10:
C
N
M
A
B
_
I. BIẾN TRỞ
1. Tìm hiểu cấu tạo của biến trở:
C4: Hãy mô tả hoạt động của biến trở có kí hiệu sơ đồ a, b, c.
C
Bài 10:
a)
b)
c) d)
+ Kí hiệu biến trở:
+ Hoạt động: Mắc nối tiếp biến trở vào mạch nhờ chốt A và N khi
dịch chuyển con chạy C, điện trở mạch điện thay đổi.
A – V
meter
A
V
Automatic Voltage
Stabilizer
Bài 10:
Quan sát thí nghiệm, nêu nhận xét?
I. BIẾN TRỞ
1. Tìm hiểu cấu tạo của biến trở:
2. Sử dụng biến trở để điều chỉnh cường độ dòng điện:
3. Kết luận:
Biến trở là điện trở có thể thay đổi trị số và có thể được
sử dụng để điều chỉnh cường độ dòng điện trong mạch.
I. Biến trở:
+Cấu tạo:
Một lớp than hay lớp kim loại mỏng phủ ngoài một lõi cách điện.
II. Điện trở dùng trong kĩ thuật:
+Nhận dạng:
•
Loại 1: Trị số được ghi trên điện trở.
•
Loại 2: Trị số thể hiện bằng các vòng màu
680kΩ
I. BIẾN TRỞ
II. CÁC ĐIỆN TRỞ DÙNG TRONG KĨ THUẬT:
C7: Hãy giải thích vì sao lớp than
hay lớp kim loại mỏng đó lại có điện
trở lớn?
Theo công thức tính điện trở:
mà lớp kim loại mỏng có tiết diện nhỏ
nên điện trở lớn.
R
S
= ρ
l
Bài 10:
680kΩ
a
b
+Cấu tạo:
Một lớp than hay lớp kim loại mỏng phủ ngoài một lõi cách điện.
+Nhận dạng:
•
Loại 1: Trị số được ghi trên điện trở.
•
Loại 2: Trị số thể hiện bằng các vòng màu
C10: Một biến trở con chạy có điện trở lớn nhất là 20Ω. Dây
điện trở của biến trở là dây hợp kim nicrom có tiết diện
0,5mm
2
và được quấn đều xung quanh một lõi sứ tròn
đường kính 2cm. Tính số vòng dây của biến trở này.
III. VẬN DỤNG:
Bài 10:
I. BIẾN TRỞ
II. CÁC ĐIỆN TRỞ DÙNG TRONG KÝ THUẬT:
Tóm tắt:
R = 20Ω
S = 0,5mm
2
=0,5.10
-6
m
2
ρ
= 1,1.10
-6
Ωm
d = 2cm = 2.10
-2
m
số vòng dây N=?
Chiều dài dây biến trở.
Ta có:
9,09(m)
6
1,1.10
6
20.0,5.10
ρ
R.S
l
S
l
ρR
=
−
−
==⇒=
Số vòng dây của biến trở.
(vòng)
145
2
3,14.2.10
9,09
π.d
l
V
C
l
N =
−
===
C10:
Ω
1.Học bài:
-Nêu được biến trở là gì? Nguyên tắc hoạt động của biến trở.
-Cách mắc biến trở vào mạch điện để điều chỉnh cường độ dòng
điện (kí hiệu trên sơ đồ mạch điện).
-Đọc được trị số được ghi trên biến trở theo hai cách.
2.Hướng dẫn làm bài tâp:
- Đọc có thể em chưa biết
-Làm các BT 10.1, 10.2, 10.3,10.5, 10.6, 10.13 … SBT.
-Xem trước bài 11. Lưu ý học ôn lại các công thức có liên quan
đến bài học, như định luật Ôm, công thức tính điện trở, biến trở…
Hướng dẫn về nhà
Chân thành cảm ơn!
GV thực hiện: Bïi ThÞ LiÖu