slike môn tài chính tiền tệ cô phương chương 7 quá trình cung ứng tiền tệ

Chương VII
Quá trình cung ứng tiền tệ
Th.S. Nguyễn Hoài Phương
Nội dung chương
I. Lượng tiền cung ứng và các tác nhân
tham gia vào quá trình cung ứng tiền tệ
II. Bảng cân đối kế toán của NHTW và
quá trình NHTW làm thay đổi tiền dự
trữ của NHTM
III.Quá trình tạo tiền trong hệ thống
NHTM – Mô hình đơn
IV.Mô hình lượng tiền cung ứng đầy đủ
V. Giải thích hành vi các tác nhân tham
gia vào quá trình cung ứng tiền tệ
Các ký hiệu sử dụng trong quá
trình cung ứng tiền tệ
• MS ( Money Supply) Lượng tiền cung
ứng
• MB ( Money Base) Lượng tiền cơ sở
• MM ( Money Multiplier) Hệ số nhân
tiền
• C ( Currency) Tiền mặt đang lưu hành
ngoài hệ thống ngân hàng
• D ( Deposit) Tiền gửi có khả năng
phát hành séc tại NHTM
Các ký hiệu sử dụng trong quá
trình cung ứng tiền tệ
• RR ( Required Reserves) Tiền dự trữ bắt
buộc
• rr ( required reserve ratio) Tỷ lệ dự trữ
bắt buộc

• ER ( Excess Reserves) Tiền dự trữ vượt
quá
• er ( excess reserve ratio) Tỷ lệ dự trữ
vượt quá
• R ( Reserves ) Tổng tiền dự trữ
I. Lượng tiền cung ứng và các tác
nhân tham gia vào quá trình
cung ứng tiền tệ
Lượng tiền cung ứng ( MS)
• M1 = C + D ( tiền mặt đang lưu hành
ngoài hệ thống NH + tiền gửi không
kỳ hạn tại NHTM)
• M2 = M1 + tiền gửi có kì hạn
• M3 = M2 + giấy tờ có giá có tính thanh
khoản cao
MS = C + D
I. Lượng tiền cung ứng và các tác
nhân tham gia vào quá trình
cung ứng tiền tệ
Các tác nhân tham gia vào quá
trình cung ứng tiền tệ
- Ngân hàng trung ương
- Hệ thống ngân hàng
- Người gửi tiền
- Người vay tiền
II. Bảng cân đối kế toán của NHTW
và quá trình NHTW làm thay đổi tiền
dự trữ của NHTM
• Bảng cân đối kế toán của NHTW
Tài sản

Nợ
Chứng khoán
Tiền mặt đang lưu
hành ngoài hệ thống
ngân hàng
Cho vay chiết khấu
Tiền dự trữ

CƠ SỐ TIỀN TỆ
Cơ số tiền tệ (MB)
• Tổng các khoản mục bên Nợ trong bảng
CĐKT của NHTW được gọi là cơ số
tiền tệ ( tiền cơ sở)
• Cơ số tiền tệ đóng một vai trò quan
trọng trong việc xác định lượng tiền
cung ứng
• MB = C + R = C + RR + ER
• Việc thay đổi C hay R đều làm thay đổi
MB
Giải thích sự thay đổi của C và
R dẫn đến sự thay đổi của
MB như thế nào?
Quá trình NHTW làm thay đổi
tiền dự trữ của NHTM
• NHTW mua vào hoặc bán ra
chứng khoán với NHTM để làm
thay đổi tiền dự trữ của NHTM
VD: NHTW mua vào 100 tỷ tín
phiếu kho bạc từ NHTM
Thay đổi trong bảng cân đối kế toán

• Ngân hàng trung ương
• Ngân hàng thương mại
Tài sản
Nợ
Chứng khoán : + 100
Tiền dự trữ : + 100
Tài sản
Nợ
Tiền dự trữ : + 100
Chứng khoán : - 100
Quá trình NHTW làm thay đổi
tiền dự trữ của NHTM
• NHTW tăng hoặc giảm số tiền cho
vay chiết khấu đối với NHTM để
thay đổi tiền dự trữ của NHTM
• VD: NHTW cho NHTM vay chiết
khấu 100 tỷ
Thay đổi trong bảng cân đối kế toán
• Ngân hàng trung ương
• Ngân hàng thương mại
Tài sản
Nợ
Cho vay CK: + 100
Tiền dự trữ : + 100
Tài sản
Nợ
Tiền dự trữ : + 100
Vay CK từ NHTW: + 100
III. Quá trình tạo tiền của
hệ thống NHTM

• Mô hình đơn giản
1
D = RR
rr
1/ rr là hệ số nhân tiền đơn giản với
giả thiết : C = 0 và er = 0%
IV . Mô hình lượng tiền cung ứng đầy đủ
• MS = C + D
• MB = C + RR + ER
• MS = MB . MM
MS C+ D
• MM = =
MB C + RR + ER
C/D + 1
=
C/D + rr + er
V. Giải thích hành vi các tác nhân
tham gia vào quá trình cung ứng tiền tệ
C/D + 1
MS = X ( C + R )
C/D + rr + er
MM MB
V. Giải thích hành vi các tác nhân
tham gia vào quá trình cung ứng tiền tệ
MS
MB
R
C
MM
rr er

C/D
V. Giải thích hành vi các tác nhân
tham gia vào quá trình cung ứng tiền tệ
• Sự thay đổi của MM và MB
dẫn đến sự thay đổi của MS
như thế nào?
• Những biến số nào sẽ làm cho
MM và MB thay đổi?
Các biến số tác động tới MB
• Đồng tiền lưu hành ( C)
C tăng  MB tăng
C giảm  MB giảm
• Tiền dự trữ của các NHTM ( R )
R tăng  MB tăng
R giảm  MB giảm
Mối quan hệ tỷ lệ thuận giữa
(C, R) và MB
Các biến số tác động tới MM
• Tỷ lệ tiền mặt trên tiền gửi có thể
phát séc ( C/D)
C/D tăng  MM giảm
C/D giảm  MM tăng
• Tỷ lệ dự trữ bắt buộc ( rr )
rr tăng  MM giảm
rr giảm  MM tăng
Các biến số tác động tới MM
• Tỷ lệ dự trữ vượt quá ( er )
er tăng  MM giảm
er giảm  MM tăng
Mối quan hệ tỷ lệ nghịch giữa

(C/D, rr , er) và MM
Các yếu tố tác động tới C
• Hành vi mua hay bán chứng
khoán của NHTW từ giới phi
ngân hàng
• Hành vi mua hay bán ngoại tệ
của NHTW từ giới phi ngân
hàng
Các yếu tố tác động tới C
VD: NHTW mua 10.000$ chứng khoán
từ giới phi ngân hàng (doanh nghiệp).
NHTW thanh toán bằng một tấm séc.
- Doanh nghiệp gửi tấm séc này vào
NHTM
- Doanh nghiệp tới NHTM để đổi tờ
séc lấy tiền mặt
Doanh nghiệp gửi tờ séc vào NHTM
Giới phi ngân hàng ( Doanh nghiệp)
Ngân hàng thương mại
Tài sản
Nợ
Chứng khoán - 10000$
Tiền gửi có thể phát séc + 10000$
Tài sản
Nợ
Tiền dự trữ + 10000$
Tiền gửi
có thể phát séc + 10000$
Doanh nghiệp gửi tờ séc vào NHTM
Ngân hàng trung ương

Việc NHTW mua chứng khoán từ giới phi
ngân hàng đã làm tăng thêm tiền dự trữ
cho NHTM và làm cơ số tiền tệ tăng
Tài sản
Nợ
Chứng khoán + 10000$
Tiền dự trữ + 10000$