CHƢƠNG 9
LẠM PHÁT
Th.S. Nguyễn Hoài Phƣơng
Quan điểm về lạm phát
• Quan điểm của K. Marx: “Lạm phát là việc tràn đầy
các kênh và các luồng lưu thông những tờ giấy bạc
thừa”
• Quan điểm của P. Samuelson: “Lạm phát xảy ra khi
mức chung của giá cả và chi phí tăng”
• Quan điểm của M. Friedman: “Lạm phát luôn luôn và
bao giờ cũng là một hiện tượng kinh tế -xã hội chung
hay căn bệnh kinh niên của những nước có sử dụng
tiền tệ hiện đại”
Phân loại lạm phát
(Định lƣợng)
• Giảm phát
• Thiểu phát
• Lạm phát vừa phải
• Lạm phát phi mã
• Siêu lạm phát
Diễn biến lạm phát thế giới và dự báo (đơn vị % )
Nước
Thực tế Dự báo của IMF Dự báo của Citi
2004 2005 2006 2007 2008f 2009f 2010f 2008f 2009f 2010f
Mỹ
2.67 3.38 3.23 2.86 4.22 1.84 1.74 4.00 0.20 0.70
Khu vực đồng Euro
2.14 2.19 2.18 2.14 3.30 1.20 1.30
Nhật
0.00 -0.30 0.30 0.00 1.57 0.88 1.23 1.50 -0.20 -0.20
Nga
10.89 12.68 9.68 9.01 14.03 11.98 10.23 14.20 10.20 6.90
Trung Quốc
3.90 1.82 1.47 4.77 6.43 4.34 3.89 6.10 1.40 3.50
Ấn Độ
3.77 4.25 6.18 6.37 7.93 6.72 4.22 10.50 5.00 4.50
Hàn Quốc
3.59 2.75 2.24 2.54 4.80 4.00 3.00 4.70 3.00 2.50
Thái Lan
2.77 4.54 4.64 2.23 5.72 3.21 2.33 5.60 1.10 2.50
Indonesia
6.06 10.46 13.10 6.17 9.76 8.75 6.98 10.20 6.00 5.00
Malaysia
1.42 3.05 3.61 2.03 6.00 4.70 3.00 5.70 3.60 2.40
Philippines
5.98 7.65 6.23 2.80 10.10 6.97 3.50 9.50 5.30 3.90
Singapore
1.67 0.47 0.97 2.10 6.53 3.25 2.18 6.60 1.20 2.10
![]()
![]()
Siêu lạm phát ở một số quốc gia?
Siêu lạm phát ở một số quốc gia
• Trẻ con ở Đức làm
diều từ tiền Mác
( Năm 1920)
• Tháng 9/1923
1USD = 98 860 000 Mác
Siêu lạm phát ở Đức thời Đại Khủng hoảng
1929-1933
Lạm phát dẫn đến tình trạng rối loạn ở
Trung Quốc đầu thập niên 1930
Siêu lạm phát ở một số quốc gia
• Siêu lạm phát ở Zimbabwe
(Kỷ lục 231.000.000% năm 2008)
Siêu lạm phát ở một số quốc gia
• Đất nước của những nhà tỷ phú
Siêu lạm phát ở một số quốc gia
• Đồng tiền mệnh giá 100 tỷ
Phân loại lạm phát
(Định tính)
• Lạm phát cân bằng
• Lạm phát không cân bằng
• Lạm phát dự đoán được
• Lạm phát không dự đoán được
Tác động của lạm phát
• Lạm phát và thu nhập thực tế
• Lạm phát với sự phân phối thu nhập
• Lạm phát với sự phát triển kinh tế
• Lạm phát và các hiện tượng tiêu cực trong xã hội
• Lạm phát với gánh nặng nợ quốc gia
• Lạm phát với uy tín quốc gia
Nguyên nhân của lạm phát
Lạm phát do cầu kéo
• Sự gia tăng của mức cung không đáp ứng
kịp sự gia tăng của mức cầu (∆D >> ∆S)
– Nền kinh tế tăng trưởng nóng
– Năng lực sản xuất có hạn
Lạm phát do cầu kéo
Nguyên nhân của lạm phát
Lạm phát do chi phí đẩy
• Chi phí sản xuất ngày càng gia tăng
– Chi phí nguyên vật liệu
– Chi phí tiền lương
– Chi phí quản lý
Lạm phát do chi phí đẩy
Nguyên nhân của lạm phát
Lạm phát do cung ứng tiền tệ
• Phát hành tiền
• Bội chi ngân sách
• Ổn định tỷ giá
Lạm phát do cung ứng tiền tệ
Nguyên nhân lạm phát ở Việt Nam?
Nguyên nhân lạm phát ở Việt Nam
• Nguyên nhân cầu kéo
– Tổng cầu năm 2007, 2008 gia tăng đột biến
• Tăng trưởng tín dụng tăng 40% (các NHTM đồng
loạt tăng vốn điều lệ)
• Tốc độ tiêu dùng nội địa tăng 23,3% (tổng mức
bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng)
• Tăng đầu tư của các cá nhân và doanh nghiệp
• Tăng chi tiêu của Chính phủ
Nguyên nhân lạm phát ở Việt Nam
• Nguyên nhân cầu kéo
– Năng lực sản xuất có hạn
• Công nghệ sản xuất của các doanh nghiệp ở
trình độ thấp (20% đạt trình độ tiên tiến)
• Năng lực quản lý hạn chế
• Tác động của thiên tai, dịch bệnh…
Nguyên nhân lạm phát ở Việt Nam
• Nguyên nhân chi phí đẩy
– Nhu cầu nhập khẩu nguyên vật liệu lớn. ( Nhập
khẩu chiếm 90% GDP). Giá nguyên vật liệu
nhập khẩu tăng => Chi phí tăng
– Chi phí quản lý, chi phí sản xuất cao
• Năng lực quản lý
• Công nghệ