giáo án bồi dưỡng thao giảng, thi giáo viên dạy giỏi môn sinh lớp 9 bài 19 mối quan hệ giữa gen và tính trạng (3)

Giáo viên thực hiện
Giáo viên thực hiện: PHẠM THỊ BÍCH THÙY

Môn: SINH 9
CHÀO MỪNG
CHÀO MỪNG
QUÍ THẦY CÔ VÀ CÁC EM
QUÍ THẦY CÔ VÀ CÁC EM
VỀ DỰ GIỜ HÔM NAY
VỀ DỰ GIỜ HÔM NAY
CHÀO MỪNG
QUÍ THẦY CÔ VÀ CÁC EM
VỀ DỰ GIỜ HÔM NAY
MÔN: SINH 9
GIÁO VIÊN THỰC HIỆN: PHẠM THỊ BÍCH THÙY
MÔN SINH 9
GIÁO VIÊN THỰC HIỆN:
PHẠM THỊ BÍCH THÙY
PHẠM THỊ BÍCH THÙY

? Đối với tế bào và cơ thể prôtêin có những chức
năng gì?
Trả lời:
-
Chức năng cấu trúc: là thành phần cấu tạo của
tế bào
-
Chức năng xúc tác các quá trình trao đổi chất
(tạo ra enzim)
-

Chức năng điều hòa các quá trình trao đổi chất
(tạo ra hoocmôn)
KIỂM TRA BÀI CŨ

Gen(ADN) mARN Protein
TÝnh
tr¹ng
?
?

Tiết 18: MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG
I. Mối quan hệ giữa ARN và protein:
Gen mang thông tin
cấu trúc của prôtêin.
Prôtêin được
hình thành
Trong nhân tế bào
Chất tế bào
mARN
? Giữa gen và prôtêin có quan hệ với nhau thông
qua cấu trúc trung gian nào, vai trò của cấu trúc
đó?
- mARN là dạng trung gian trong mối quan hệ giữa gen
và protein, có vai trò truyền đạt thông tin về cấu trúc
protein.
Trung gian

Tiết 18: MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG
Nghiên cứu thông tin SGK và quan sát hình sau:
? Chuỗi axit amin được hình thành như thế nào.

? Nêu các thành phần
tham gia tổng hợp
chuỗi axit amin?
 mARN, tARN, axit
amin, riboxom.

G
G
X
ribôxôm
MET
1 loại axit amin
tARN
nuclêotit
Tiết 18: MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG

G
A
U
X
X
G
U
G
U
X
X
G
A
X

U
U
A
G
A
U
X
A
U
X
G
G
X
MET
PRO
mARN

G
A
U
X
X
G
U
G
U
X
X
G
A

X
U
U
A
G
A
X
A
G
G
X
MET
PRO
CYS
mARN
A
U
X

G
A
U
X
X
G
U
G
U
X
X

G
A
X
U
U
A
G
A
X
A
G
G
X
MET
PRO
CYS
PRO
mARN
G
G
X

G
A
U
X
X
G
U
G

U
X
X
G
A
X
U
U
A
G
A
U
G
G
G
X
MET
PRO
CYS
PRO
THR
mARN
A
X
A

G
A
U
X

X
G
U
G
U
X
X
G
A
X
U
U
A
G
A
U
G
MET
PRO
CYS
PRO
THR
mARN
G
G
X

G
A
U

X
X
G
U
G
U
X
X
G
A
X
U
U
A
G
MET
PRO
CYS
PRO
THR
mARN
Chuoãi axit amin
A
U
G

MET
PRO
CYS
PRO THR

Chuoãi axit amin

1/ Các loại nuclêôtit nào ở mARN và tARN liên
kết với nhau ?
2/ Tương quan về số lượng giữa axit amin và
nuclêôtit của mARN khi ở trong ribôxôm ?
A-U, G-X và ngược lại
 Cứ 3 Nu tương ứng với 1 axit amin

? Vậy sự tạo thành chuỗi axit amin dựa vào những
nguyên tắc nào?
- Khuôn mẫu: là mARN
- Nguyên tắc bổ sung: A-U, G-X và ngược lại
* Sự tạo thành chuỗi axit amin dựa trên các nguyên
tắc:
 Trình tự các Nu trên mARN quy đònh trình tự
các axit amin trong protein (cứ 3 Nu tương ứng với
1 axit amin).
Tiết 18: MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG

Tiết 18: MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG
I. Mối quan hệ giữa ARN và Protein
Trình tự các Nu trên mARN quy đònh
trình tự các axit amin trong protein (cứ 3
Nu tương ứng với 1 axit amin).

MET
PRO
CYS
PRO THR

Chuỗi axit amin
Biết tổng số Nu  số bộ ba
+ Số axit amin trong chuỗi axit amin = số bộ ba – 1
+ Số axit amin trong phân tử protein = số bộ ba– 2

Gen(ADN) mARN Protein
TÝnh
tr¹ng
→
?
Tiết 18: MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG

Tiết 18: MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG
I. Mối quan hệ giữa ARN và Protein:
II. Mối quan hệ giữa gen và tính trạng:

Hãy quan sát các sơ đồ sau:
Gen
mARN
prôtêin Tính trạng
Thảo luận nhóm (3 phút): Hãy giải thích
? Mối liên hệ giữa các thành phần trong sơ đồ theo
trật tự 1, 2, 3.
? Bản chất của mối liên hệ trong sơ đồ.
1
1
2
2
3

Gen
mARN
prôtêin Tính trạng
1 2
3
? Mối liên hệ giữa các thành phần trong sơ đồ theo
trật tự 1, 2, 3.
1. ADN là khuôn mẫu tổng hợp mARN
2. mARN là khuôn mẫu tổng hợp chuỗi axit amin. Cấu
trúc bậc 1 Prôtêin.
3. Prôtêin trực tiếp tham gia vào cấu trúc và hoạt
động sinh lí của tế bào biểu hiện thành tính trạng.
1
2

Gen
mARN
prôtêin Tính trạng
1 2
3
1
2
? Bản chất của mối liên hệ trong sơ đồ?
Trình tự các Nu trên ADN quy đònh trình tự các
Nu trong mARN, trình tự các Nu trên mARN quy
đònh trình tự các axit amin trong chuỗi axit amin
cấu thành protein và biểu hiện thành tính trạng.

Tiết 18: MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG
II. Mối quan hệ giữa gen và tính trạng:

Gen( ADN) mARN Protein TÝnh tr¹ng→ → →
Trình tự các Nu trên ADN quy đònh trình tự các Nu
trong mARN, trình tự các Nu trên mARN quy đònh
trình tự các axit amin trong chuỗi axit amin cấu
thành protein và biểu hiện thành tính trạng
→VËy Gen qui ®Þnh tÝnh tr¹ng

Trình tự các Nu trên mARN quy đònh trình tự các axit
amin trong protein (cứ 3 Nu tương ứng với 1 axit amin).
II. Mối quan hệ giữa gen và tính trạng:
Gen( ADN) m→ ARN→Protein→TÝnh tr¹ng
Trình tự các Nu trên ADN quy đònh trình tự các Nu trong
mARN, trình tự các Nu trên mARN quy đònh trình tự các
axit amin trong chuỗi axit amin cấu thành protein và
biểu hiện thành tính trạng
→VËy Gen qui ®Þnh tÝnh tr¹ng
I. Mối quan hệ giữa ARN và Protein
Tiết 18: MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG

CỦNG CỐ
Sự hình thành chuỗi (1) ……………………được thực hiện
dựa trên (2) ……………………… của mARN. Mối quan hệ
giữa (3) …………………… và tính trạng được thể hiện trong
(4) …………… gen (một đoạn ADN) mARN  protein 
tính trạng.
Trong đó, trình tự (5) ………………………… trên ADN quy
đònh quy đònh trình tự các nucleotit trong mARN,
thông qua đó ADN (6) …………………… trình tự các
axitamin trong chuỗi axitamin cấu thành protein và
biểu hiện thành tính trạng.

Axit amin
Khuôn mẫu
gen
sơ đồ
các nucleotit
quy đònh
* Điền cụm từ thích hợp cho sẵn (các nucleotit,
Axitamin, khuôn mẫu, gen, sơ đồ, quy đònh) điền vào
chỗ trống để hoàn chỉnh các câu sau: