Thơ Phan Thị Thanh Nhàn

Höông
Höông Höông
Höông T
TT
Thaàm
haàmhaàm
haàm



Thô
ThôThô
Thô

PHAN THÒ THANH NHAØN

Hương thầm

Cửa sổ hai nhà cuối phố
Không hiểu vì sao không khép bao giờ.
Đôi bạn ngày xưa học cùng một lớp
Cây bưởi sau nhà ngan ngát hương đưa.

Giấu một chùm hoa sau chiếc khăn tay,
Cô gái ngập ngừng sang nhà hàng xóm,
Bên ấy có người ngày mai ra trận

Họ ngồi im không biết nói năng chi
Mắt chợt tìm nhau rồi lại quay đi,
Nào ai đã một lần dám nói ?

Hoa bưởi thơm cho lòng bối rối
Anh không dám xin,
Cô gái chẳng dám trao
Chỉ mùi hương đầm ấm thanh tao
Không dấu được cứ bay dịu nhẹ.

Cô gái như chùm hoa lặng lẽ
Nhờ hương thơm nói hộ tình yêu.

(Anh vô tình anh chẳng biết điều
Tôi đã đến với anh rồi đấy )

Rồi theo từng hơi thở của anh
Hương thơm ấy thấm sâu vào lồng ngực

Anh lên đường
Hương thơm sẽ theo đi khắp

Họ chia tay
Vẫn chẳng nói điều gì
Mà hương thầm thơm mãi bước người đi.






Bạn gái

Đâu những ngày xưa cũ
Hai đứa mình thân nhau
Bây giờ xa xôi quá
Nhi ơi mày ra sao?

"Vầng trăng như ô cửa"
Câu thơ nào lung linh
Ngày chồng ta mất sớm
Nhi hôm nào cũng thăm.

Đạp xe đi Văn Điển
Nhiều bận Nhi đi cùng
Có chuyện gì cũng nói
Những khóc cười bâng khuâng.

Thế rồi xa biền biệt

Nhi đã lên chức bà
Tất cả như lắng lại
Tuổi trẻ mình đã xa

Tháng ngày qua nhàn nhạt
Còn gì để nói đâu
Chỉ lòng ta thắt lại
Mỗi lần mình nhớ nhau.

Ôi những ngày xưa cũ
Thơm hoài như hương cau

Tạp chí văn nghệ, số 40 (5-10-2007)













Bài thơ cuộc đời

Nếu anh thực yêu em
sao anh không tặng hoa?

- Nếu anh thực yêu em
Sao anh không giúp đỡ?

- Nếu anh thực yêu em
Sao anh không bỏ vợ?

Nàng hỏi. Chàng lặng im
Rồi rụt rè bào chữa:

- Đến với nhau dã khó
Anh thực lòng yêu thương

Nàng cúi đầu nức nở
Chàng dịu dàng nhẹ ôm

Ôi mối tình trắc trở
Bao nhiêu là đa đoan!

Dù thế nào đi nữa
Vẫn đang là mùa xuân

Không còn ai lừa gạt
Mới thực là cô đơn.

Biển vắng

Em ra biển tìm quên
Chẳng may trời mưa suốt
Sóng không người tắm mát
Cát không người dạo chơi

Gió lạnh đến tê người
Sóng như là chạy trốn
Biển mịt mù vắng tanh
Không cánh buồm không bến

Em chìa tay hứng mưa
Nghe lòng mình mặn chát
Biết nhớ ai bây giờ?
Anh đã cùng người khác!

Muốn quên mà không được
Mưa khóc hoài tên anh

Giếng nước Bác Hồ

Làng con nghèo, ở ngoại ô
Một chiều vui được Bác Hồ tới thăm
Bác xem chỗ ở chỗ ăn
Đến bên giếng đất, ân cần Bác khuyên:
Làng ta rồi phải sạch hơn
Giữ cho đôi mắt như gương trong ngần

Bác về, gửi gạch tặng dân
Giếng đầu tiên ấy ở sân đình làng
Tròn xoe dưới một tán bàng
Ôi gàu nước mát đầy tràn thương yêu
Lòng Cha chia khắp xóm nghèo
Thẳm sâu mạch nước trong veo giếng này

Cả làng đau mắt xưa nay
Bác về, như có bàn tay diệu kỳ
Tình thương lòng Bác chở che
Giếng sâu trong vắt bốn bề khơi lên
Bác cho con gái mắt huyền
Cụ già mắt sáng trẻ em mắt tròn
Tin đâu sét đánh làng con
Bác không còn? Bác không còn! Bác ơi!

Cả làng không hẹn không mời
Bước chân tụ lại một nơi - giếng đình
Cúi đầu, tay nắm vòng quanh
Đỏ hoe bờ giếng ân tình, Bác ơi!
Giếng đầy còn có khi vơi
Lòng dân nhớ Bác chẳng nguôi bao giờ.

(Quảng An, 9-1969)

Hà Nội mùa thu

Lâu lắm rồi mới ra đường buổi tối
Hà Nội vào thu quá dịu êm
Gió rất nhẹ làm ánh đèn xao động
Và như xao động cả màn đêm

Đường phố vẫn đông người qua lại
Những đôi lứa nắm nhẹ tay nhau
Từng tốp em trai và em gái
Dạo trên đường ríu rít bên nhau

Một vài quán nước ánh đèn xanh
Kê ghế ra hiên đón gió lành
Vài bác về hưu ngồi đàm đạo
Thoáng nhìn như cảnh ở trong tranh

Như chẳng hề suốt ngày bận rộn
Những công trường xưởng máy lò hơi
Như chẳng hề suốt ngày tất bật
Trong bụi đường áo lấm mồ hôi

Buổi tối mùa thu êm dịu quá
Hoa sữa thơm ngào ngạt khắp đường

Đã bao mùa đến rồi đi mất
Vẫn ngỡ ngàng mùa thu quê hương.


















Không đề (I)

Em ho làm nũng đấy
Việc gì mà anh lo

Ánh mắt nhìn xa xót
Em muốn đưa vào thơ

Để mai sau nếu ốm
Không thuốc gì chữa lành

Trang giấy xưa giở lại
Ánh mắt nhìn của anh.

Không đề năm 2007

Anh - người tuyên bố dịu dàng sẽ yêu em mãi
Mặc người này người nọ yêu em
Lời nói ấy đã chôn cùng với đất
Anh về trời để em sống lem nhem

Em cặp với người này, lấy người kia - rồi bỏ
Em đâu còn là em của anh xưa
Vậy mà em cứ tin mình còn chỗ dựa
Tin có người yêu em và vẫn đợi chờ.

Ôi tình yêu mù quáng như cõi chết
Mà kẻ sống là em cứ mãi ngu ngơ

Tạp chí văn nghệ, số 40 (5-10-2007)

Một chút với lục bình

Có một loài hoa
Vừa đi
Vừa nở
Em có chồng rồi
Anh ở vậy thôi
Nửa mai
Thương đứng
Nhớ ngồi
Biết loài hoa ấy
Vừa trôi
Vừa buồn

Làm anh

Làm anh khó đấy
Phải đâu chyện đùa
Với em gái bé
Phải người lớn cơ.

Khi em bé khóc
Anh phải dỗ dành
Nếu em bé ngã
Anh nâng dịu dàng

Mẹ cho quà bánh
Chia em phần hơn
Có đồ chơi đẹp
Cũng nhường em luôn.

Làm anh thật khó
Nhưng mà thật vui
Ai yêu em bé
Thì làm được thôi.








Nàng tiên ốc

Xưa có một bà già nghèo
Chuyên mò cua bắt ốc
Một hôm bà bắt được
Một con ốc xinh xinh
Vỏ nó biêng biếc xanh
Không giống như ốc khác
Bà thương không muốn bán
Bèn thả vào trong chum
Rồi bà lại đi làm
Đến khi về thấy lạ
Sân nhà sao sạch quá

Đàn lợn đã được ăn
Cơm nước nấu tinh tươm
Vườn rau tươi sạch cỏ
Bà già thấy chuyện lạ
Bèn có ý rình xem
Thì thấy một nàng tiên
Bước ra từ chum nước
Bà già liền bí mật
Đập vỡ vỏ ốc xanh
Rồi ôm lấy nàng tiên
Không cho chui vào nữa
Hai mẹ con từ đó
Rất là yêu thương nhau.

Núi, biển, em và anh

Ở một nơi núi thò chân xuống biển
Khoảng trắng nhỏ nhoi là bãi cát ta ngồi
Anh yêu núi còn em thì thích biển
Tự bao giờ núi và biển sánh đôi

Núi với biển cứ nhoài người ra mãi
Biển xô vào nên sóng vỗ âm vang
Anh yêu núi, anh ngồi ngăn sóng lại
Em dang tay, sợ núi lăn ra dần

Bãi cát ta ngồi nhỏ nhoi như vạt áo
Là đại dương của biển đấy em ơi
Là lũng thấp, đèo cao núi không leo nổi
Biển kề bên mà chẳng thể ôm vào

Cái khoảng cách giữa hai ta cũng vậy
Một gang tay dù vời vợi muôn trùng
Em xích lại hay chờ anh xích lại
Biển xô vào sao núi cứ phân vân ?

Nếu lỡ hẹn biển vẫn nằm nguyên đấy
Sóng ra khơi, rồi sóng lại quay về
Núi giận dỗi, núi chẳng đi đâu được
Trói buộc rồi tình ái với nhiêu khê

Em yêu biển nhưng em không là biển
Khi xa nhau đâu biết lối quay tìm
Anh yêu núi và anh không là núi

Bước chân nào đứng lại với thời gian

Cho nên núi dẫu thò chân xuống biển
Vẫn chừa ra một khoảng trắng ta ngồi
Anh yêu núi còn em thì thích biển
Vẫn để dành một nỗi nhớ chia đôi!







Ngày tháng không quên

Cứ ngỡ mình lại yêu
Khi gặp người nồng nhiệt.
Tay đã chạm tay rồi
Chợt nghe lòng cách biệt.

Cứ ngỡ lại sẽ yêu
Khi gặp người uyên bác.
Nhưng khi trò chuyện rồi
Lại e người khinh bạc.

Hay là yêu một chút
Cho đỡ buồn rồi thôi.
Hay cưới xin nghiêm túc
Đỡ đần nhau suốt đời.

Nghĩ ngược rồi nghĩ xuôi,
Vẫn một mình cơ cực.
Hoá ra lòng chưa nguôi,
Một tình yêu đích thực.

Làm sao tìm lại được
Ánh mắt nhìn vẹn nguyên ?
Và tháng ngày qua vội,
Và tháng ngày không yên.
















Con đường

Nếu anh đi với người yêu
Chỉ mong anh nhớ một điều nhỏ thôi
Con đường ta đã dạo chơi

Xin đừng đi với một người khác em

Hàng cây nay đã lớn lên
Vươn cành để lá êm đềm chạm nhau
Hai ta không biết vì đâu
Hai con đường rẽ ra xa nhau hoài

Nếu cùng người mới dạo chơi
Xin anh tránh nẻo đường vui ban đầu.




Không đề (II)

Đâu đây trong cuộc sống đời thường của em
Ngày tháng vui buồn có anh
Như niềm hy vọng mong manh
Cầm tay rồi lại hoá thành giấc mơ

Mặt trời đằm thắm thiết tha
Mà tia nắng ấm bên ta vô hình
Nghĩ về anh, nghĩ về anh
Mơ hay thực cũng không đành trong em

Chỉ khi buồn khổ yếu mềm
Nâng em dậy có lòng tin một người
Anh là thực đấy anh ơi
Trong em sáng một mặt trời thân yêu

Ta như hai đứa trẻ nghèo
Quả ngon chỉ dám nâng niu ngắm nhìn
Đừng bao giờ nhé, chín thêm
Sợ tan mất giấc mơ em một thời.



Không chắc chắn

Vắng anh tôi không khóc không buồn
gặp anh tôi không thấy choáng váng
nhưng xa lâu tôi thấy mình thiếu thốn
tôi thấy mình mong nhớ ai
và lòng buồn tôi lại hỏi tôi
tình yêu hay tình bạn?

Anh đi xa tôi không nhớ ngay đâu
nhưng thỉnh thoảng anh hiện về trong tâm trí
tôi băn khoăn suy nghĩ
bạn hay yêu?

Đôi khi tôi có chuyện khổ đau
tôi không nghĩ phải cùng anh thổ lộ
chân cứ bước lang thang trên phố
bỗng bất ngờ tới trước cửa nhà anh
cái gì với tôi đây
bạn hay yêu đó?

Và một tối ngoài trời mưa gió
dưới ánh đèn ta trò chuyện lan man

tôi tưởng mình chết đi trong sự dịu dàng
nhưng trái tim đập dồn cho biết tôi còn sống
trái tim đập vang câu hỏi lớn
bạn hay yêu?

















Một người

Căn phòng vắng một người
Bỗng trở nên trống vắng
Không còn gì ấm cúng
Không còn gì vui tươi

Bữa ăn vắng một người
Tìm đâu ra mùi vị

Khói cơm cay mắt thế
Bây giờ em mới hay

Hun hút hai hàng cây
Gió thổi dài ngơ ngác
Thành phố vắng một người
Đường không ai dạo chơi

Một người mang đi hết
Bao nhiêu là thông minh
Chẳng còn ai hóm hỉnh
Ai cũng đều nhạt tênh

Tấm ván nằm chông chênh
Sao rơi như nước mắt
Lòng em nghiêng về anh
Để tháng ngày vắng ngắt

Đi dọc dài đất nước
Không còn ai đón đưa
Không còn ai chờ đợi
Không ai mà viết thư

Dẫu bao nhiêu bài thơ
Chỉ mình em đau xót
Một mình như trái đất
Em bây giờ không anh

Rồi có thể

Rồi có thể ta nhìn nhau ngượng ngập
Anh đi cùng cô gái khác xinh tươi
Tôi cố để không rơi nước mắt
Còn ai đâu thương mến dỗ cho nguôi

Rồi có thể vợ và con ríu rít
Anh nhẹ nhàng quên hết chuyện đôi ta
Anh hối hả đón cuộc đời hạnh phúc
Tôi bàng hoàng mãi chẳng hiểu ra

Rồi có thể đắng cay và đơn độc
Sao hôm nay tôi vẫn thấy yêu đời
Mỗi ngày sống có bao điều đẹp quá
Khi chiều về anh nháy mắt chào vui

Chỉ một phút sống cùng nhau như thế
Tôi đã mang theo đến trọn đời


Yêu đời

Có đôi lúc buồn
Tôi đã định tự tử
Sống làm chi khi bè bạn bon chen

Cơ quan quanh năm đấu đá
Sống làm chi khi người yêu thành người lạ
ngày như đêm một mình
Sống làm chi lương ba cọc ba đồng
viết báo làm thơ kiếm từng xu vẫn loay hoay không đủ
Sống làm chi khi mọi tượng thần đều sụp đổ
người ta tin yêu lại hoá tầm thường
Vậy mà tôi vẫn sống nhơn nhơn
vẫn cười nói họp hành trưng diện
vẫn hy vọng kiếm được một ông chồng đáng mến
(một người đã thông minh lại giàu)
Và tôi hiểu ra trong thăm thẳm niềm đau
Tôi vẫn còn yêu đời quá.



Tuyết

Ai như là mặt đất
Với cồn cào biển sâu
Với núi cao vực thẳm
Và bùn lầy đớn đau

Và ai như tuyết trắng
Cứ dịu dàng rơi rơi
Mặt đất thành thanh sạch
Trắng một màu tinh khôi

Anh có là tuyết ấy
Chở che em một đời

Trời và đất

Chiều nay chắc giận em ghê lắm
Anh bực mình triết lý lung tung
Hai đứa ta như trời với đất
Tính tình sao xung khắc vô cùng

Vâng, trời đất chẳng hề thân thiết
Và tính tình có giống nhau đâu
Trời vui buồn ồn ào lộ liễu
Đất trầm tư suy nghĩ trước sau

Anh ơi! Nếu ví được cao xa như thế
Em cũng chẳng là trời đất gì đâu
Nhưng anh có biết không? trời đất
Sẽ chẳng là gì nếu thiếu nhau

Nhưng trời đất dẫu cao xa lồng lộng
Tính vẫn thường bồng bột đổi thay
Khi giận dữ bão nghiêng đất lở
Bão tan rồi trời xanh ngây thơ

Đất khiêm nhường màu xanh lay động
Và thẳm sâu lặng lẽ sinh sôi
Trên mặt đất chính là cuộc sống
Có cần chi biện bạch nhiều lời.