giáo án địa lý 10 bài 42 môi trường và sự phát triển bền vững

ĐỊA LÝ 10
BÀI 42: MÔI TRƯỜNG VÀ SỰ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
1.Mục tiêu: Sau bài học, học sinh cần:
a.Về kiến thức:
-Trình bày được một số vấn đề về môi trường và phát triển bền vững trên phạm vi toàn
cầu và ở các nhóm nước.
-Tích hợp GDMT-NLTK:Sử dụng hợp lí tài nguyên,bảo vệ môi trường là điều kiện phát
triển;Vấn đề môi trường ở các nước phát triển và đang phát triển;Mọi người có ý thức về
mối quan hệ giữa MT và phát triển,hướng tới mục tiêu phát triển bền vững;Liên hệ với
Việt Nam.
b.Về kĩ năng:
-Có kĩ năng nghiên cứu môn Địa lí với môi trường phát triển bền vững.
-Tích hợp GDMT-NLTK:Thu thập và phân tích các thông tin liên quan đến bảo vệ
MT,phát triển bền vững;Tiết kiệm tài nguyên trong sinh hoạt và sản xuất.
c.Về thái độ: Tham gia tích cực vào các phong trào bảo vệ môi trường.
2.Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
a.Giáo viên: Bài soạn,SGK,SGV,chuẩn kiến thức kĩ năng,các hình ảnh về môi
trường,bảng phụ,
b.Học sinh:SGK,vở ghi,bảng nhóm,
3.Tiến trình bài dạy:
a.Kiểm tra bài cũ-định hướng bài mới:(2phút)
Kiểm tra:Nêu khái niệm môi trường tự nhiên và môi trường nhân tạo
+MTTN: xuất hiện trên bề mặt TĐ không phụ thuộc vào con người,con người tác động
vào MTTN thay đổi,nhưng các thành phần TN vẫn phát triển theo quy luật tự nhiên
+MTNT:là kết quả lao động của con người,phụ thuộc vào con người,con người không
tác động vào thì các thành phần của MTNT sẽ bị hủy hoại.
ĐỊA LÝ 10
Định hướng bài:Hôm nay chúng ta tìm hiểu về môi trường và sự phát triển bền vững,để
thấy cụ thể có quan hệ với sự phát triển của con người như thế nào?
b.Nội dung bài mới:
Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính

HĐ1:Tìm hiểu sử dụng hợp lí tài
nguyên,bảo vệ môi(HS làm việc cả
lớp:20phút)
Bước 1:GV yêu cầu HS tìm hiểu hiện
trạng môi trường và hướng giải quyết vấn
đề môi trường.
Bước 2:HS trả lời,GV chuẩn kiến thức yêu
cầu HS ghi nhớ
GV nêu rõ: sự phát triển bền vững
Nói qua: Hội nghị Thượng đỉnh Trái Đất ở
Riô đê Gia-nê-rô(tháng 6 năm 1992)
*Hội nghị Thượng đỉnh:
Rio de faneiro(Braxin) vào năm 1992 đến
nay có 113 nước trên thế giới xây dựng và
thực hiện
*Tại sao phải sử dụng hợp lí các nguồn tài
nguyên?
*TL:Sự hạn chế của tài nguyên KS,cơ sở
nguyên nhiên liệu,năng lượng để phát
triển công nghiệp.
*Tại sao nói việc bảo vệ môi trường là
điều kiện để phát triển?
*TL:Khi nền KT và KH-KT có những
bước tiến nhảy vọt cũng là khi môi trường
bị ô nhiễm,suy thoái nghiêm trọng,nên
phải sử dụng hợp lí tài nguyên và bảo vệ
I.Sử dụng hợp lí tài nguyên,bảo vệ môi trường là
điều kiện để phát triển
*Hiện trạng của tài nguyên và môi trường:
-Các nguồn tài nguyên có hạn, đang bị cạn

kiệt(khoáng sản,sinh vật)
-Môi trường sinh thái đang bị ô nhiễm,suy thoái,sự
nóng lên của Trái Đất do các khí thải làm tăng hiệu
ứng nhà kính.
*Sự phát triển bền vững:
-Sử dụng hợp lí tài nguyên,bảo vệ môi trường để
cho sự phát triển của xã hội hôm nay không làm
hạn chế cho sự phát triển của ngày mai,phải tạo nền
tảng cho sự phát triển tương lai.
-Mục tiêu của sự phát triển bền vững:Sự phát triển
phải đảm bảo cho con người có đời sống vật
chất,tinh thần ngày càng cao,trong môi trường sống
lành mạnh
-Cơ sở của sự phát triển bền vững:
+Giảm đến mức thấp của sự cạn kiệt TNMT.Đảm
bảo sử dụng lâu dài các tài nguyên tái tạo lại được
bằng cách tái chế,tránh lãng phí,tìm ra nguyên liệu
mới thay thế.
+Bảo tồn tính đa dạng sinh học,quản lí tốt phương
thức và mức độ sử dụng
+Bảo vệ,duy trì các hệ sinh thái tự nhiên,phục hồi
lại các môi trường đã bị suy thoái,giữ gìn cân bằng
ĐỊA LÝ 10
môi trường để phát triển bền vững
*GV giải thích thêm:Sự phát triển bền
vững phải đảm bảo cho con người có đời
sống vật chất,tinh thần ngày càng cao
trong môi trường sống lành mạnh.Vì môi
trường sống là môi trường chung,sự tác
động xấu của con người vào một khu vực

nào đó sẽ ảnh hưởng đến môi trường của
toàn Trái Đất
HĐ 2:Tìm hiểu vấn đề môi trường và phát
triển ở các nước phát triển(HS làm việc cá
nhân:6phút)
Bước 1:HS trình bày những ý chính
Bước 2:GV chuẩn kiến thức,yêu cầu HS
ghi nhớ;GV nhấn mạnh trách nhiệm của
các nước phát triển , vấn đề ô nhiễm toàn
cầu và các nước đang phát triển(chuyển ý)
HĐ 3:Tìm hiểu vấn đề môi trường và phát
triển ở các nước đang phát triển(HS làm
việc cả lớp:15 phút)
Bước 1:HS trình bày vấn đề môi trường ở
các nước đang phát triển
Bước 2:GV chuẩn kiến thức,yêu cầu HS
ghi nhớ
-Tích hợp GDMT-NLTK:Sử dụng hợp lí
tài nguyên,bảo vệ môi trường là điều kiện
phát triển;Vấn đề môi trường ở các nước
phát triển và đang phát triển;Mọi người
có ý thức về mối quan hệ giữa MT và phát
triển,hướng tới mục tiêu phát triển bền
các hệ sinh thái.
*Hướng giải quyết các vấn đề môi trường
-Phải có sự phối hợp,nỗ lực chung của các quốc
gia,mọi tầng lớp trong xã hội
-Chấm dứt chạy đua vũ trang,chấm dứt chiến tranh.
-Giúp các nước đang phát triển thoát khỏi đói
nghèo.

-Áp dụng các tiến bộ KH-KT để kiểm soát tình
trạng môi trường,sử dụng hợp tài nguyên
-Phải thực hiện các công tác quốc tế về MT,luật
MT
II.Vấn đề môi trường và phát triển ở các nước
phát triển
-Sự phát triển công nghiệp,đô thị hóa nhanh,dẫn
đến vấn đề môi trường toàn cầu(mưa axit, ),chủ
yếu ở Hoa Kì
-Nhiều nước CN phát triển đã bảo vệ tốt hơn môi
trường của nước mình,lại chuyển các cơ sở sản
xuất gây ô nhiễm sang các nước đang phát triển.
III.Vấn đề môi trường và phát triển ở các nước
đang phát triển
1.Các nước đang phát triển là nơi tập trung
nhiều vấn đề môi trường và phát triển
Chiếm 1/2 diện tích các lục địa, 3/4dân số thế giới,
giàu tài nguyên,môi trường bị hủy hoại nghiêm
trọng.
2.Khai thác và chế biến khoáng sản ở các nước
đang phát triển
-Khai thác và chế biến khoáng sản:là nguồn xuất
ĐỊA LÝ 10
vững;Liên hệ với Việt Nam(Nước ta môi
trường đang bị khai thác quá mức,vì sự
phát triển của đất nước,mà nơi thể hiện rõ
nhất là ở những nơi khai thác khoáng
sản,nơi đông dân cư,nơi xây dựng công
trình thủy điện,GV lấy ví dụ sạt lở hầm
mỏ,ô nhiễm nguồn nước,thay đổi môi

trường cảnh quan, ).
khẩu chủ yếu để thu ngoại tệ
-TLCH 165:Sự tiến bộ của KHKT làm giảm chi phí
sử dụng nguyên nhiên liệu,tìm được các nguyên
nhiên liệu rẻ tiền thay thế,làm cho các nước đang
phát triển giảm nguồn thu ngoại tệ,nợ tăng lên.
-Việc khai thác mỏ mà không chú ý đến bảo vệ môi
trường, thì môi trường rễ bị ô nhiễm.
-Các nước phát triển lợi dụng khó khăn ở các nước
đang phát triển để bóc lột tài nguyên.
3.Việc khai thác tài nguyên nông,lâm nghiệp ở
các nước đang phát triển.
-Tài nguyên rừng rất phong phú
-Việc đốt rừng làm nương rẫy, phá rừng lấy củi,lấy
lâm sản xuất khẩu, mở rộng diện tích canh tác, →
rừng bị suy giảm về diện tích, chất lượng, thúc đẩy
quá trình hoang hoá ở vùng nhiệt đới.
c.Củng cố – luyện tập: (1phút)GV yêu cầu HS ghi nhớ những ý cơ bản của bài và cho
biết:Thế nào là sự phát triển bền vững? Để giải quyết về vấn đề môi trường cần có biện
pháp gì?
d.hướng dẫn học sinh học ở nhà:(1 phút)Hướng dẫn làm câu hỏi sách giáo khoa và
chuẩn bị ôn tập.