Địa Lí 10 Bài 42 – Môi trường và sự phát triển bền vững

Địa Lí 10 Bài 42 – Môi trường và sự phát triển
bền vững
1.Mục tiêu: Sau bài học, học sinh cần:
a.Về kiến thức:
-Trình bày được một số vấn đề về môi trường và phát triển bền vững trên phạm vi toàn cầu và ở các nhóm
nước.
-Tích hợp GDMT-NLTK:Sử dụng hợp lí tài nguyên,bảo vệ môi trường là điều kiện phát triển;Vấn đề môi
trường ở các nước phát triển và đang phát triển;Mọi người có ý thức về mối quan hệ giữa MT và phát
triển,hướng tới mục tiêu phát triển bền vững;Liên hệ với Việt Nam.
b.Về kĩ năng:
-Có kĩ năng nghiên cứu môn Địa lí với môi trường phát triển bền vững.
-Tích hợp GDMT-NLTK:Thu thập và phân tích các thông tin liên quan đến bảo vệ MT,phát triển bền
vững;Tiết kiệm tài nguyên trong sinh hoạt và sản xuất.
c.Về thái độ: Tham gia tích cực vào các phong trào bảo vệ môi trường.
2.Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
a.Giáo viên: Bài soạn,SGK,SGV,chuẩn kiến thức kĩ năng,các hình ảnh về môi trường,bảng phụ,…
b.Học sinh:SGK,vở ghi,bảng nhóm,…
3.Tiến trình bài dạy:
a.Kiểm tra bài cũ-định hướng bài mới:(2phút)
Kiểm tra:Nêu khái niệm môi trường tự nhiên và môi trường nhân tạo
+MTTN: xuất hiện trên bề mặt TĐ không phụ thuộc vào con người,con người tác động vào MTTN thay
đổi,nhưng các thành phần TN vẫn phát triển theo quy luật tự nhiên
+MTNT:là kết quả lao động của con người,phụ thuộc vào con người,con người không tác động vào thì
các thành phần của MTNT sẽ bị hủy hoại.
Định hướng bài:Hôm nay chúng ta tìm hiểu về môi trường và sự phát triển bền vững,để thấy cụ thể có
quan hệ với sự phát triển của con người như thế nào?
b.Nội dung bài mới:
Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính
HĐ1:Tìm hiểu sử dụng hợp lí tài nguyên,bảo
vệ môi(HS làm việc cả lớp:20phút)
Bước 1:GV yêu cầu HS tìm hiểu hiện trạng môi

trường và hướng giải quyết vấn đề môi trường.
Bước 2:HS trả lời,GV chuẩn kiến thức yêu cầu
HS ghi nhớ
GV nêu rõ: sự phát triển bền vững
Nói qua: Hội nghị Thượng đỉnh Trái Đất ở Riô
đê Gia-nê-rô(tháng 6 năm 1992)
*Hội nghị Thượng đỉnh:
Rio de faneiro(Braxin) vào năm 1992 đến nay
có 113 nước trên thế giới xây dựng và thực hiện
*Tại sao phải sử dụng hợp lí các nguồn tài
nguyên?
*TL:Sự hạn chế của tài nguyên KS,cơ sở
nguyên nhiên liệu,năng lượng để phát triển
công nghiệp.
*Tại sao nói việc bảo vệ môi trường là điều
kiện để phát triển?
*TL:Khi nền KT và KH-KT có những bước
tiến nhảy vọt cũng là khi môi trường bị ô
nhiễm,suy thoái nghiêm trọng,nên phải sử dụng
hợp lí tài nguyên và bảo vệ môi trường để phát
triển bền vững
*GV giải thích thêm:Sự phát triển bền vững
phải đảm bảo cho con người có đời sống vật
chất,tinh thần ngày càng cao trong môi trường
sống lành mạnh.Vì môi trường sống là môi
trường chung,sự tác động xấu của con người
vào một khu vực nào đó sẽ ảnh hưởng đến môi
trường của toàn Trái Đất
HĐ 2:Tìm hiểu vấn đề môi trường và phát triển
ở các nước phát triển(HS làm việc cá

nhân:6phút)
Bước 1:HS trình bày những ý chính
Bước 2:GV chuẩn kiến thức,yêu cầu HS ghi
nhớ;GV nhấn mạnh trách nhiệm của các nước
phát triển , vấn đề ô nhiễm toàn cầu và các
I.Sử dụng hợp lí tài nguyên,bảo vệ môi trường là điều
kiện để phát triển
*Hiện trạng của tài nguyên và môi trường:
-Các nguồn tài nguyên có hạn, đang bị cạn kiệt(khoáng
sản,sinh vật)
-Môi trường sinh thái đang bị ô nhiễm,suy thoái,sự nóng
lên của Trái Đất do các khí thải làm tăng hiệu ứng nhà
kính.
*Sự phát triển bền vững:
-Sử dụng hợp lí tài nguyên,bảo vệ môi trường để cho sự
phát triển của xã hội hôm nay không làm hạn chế cho sự
phát triển của ngày mai,phải tạo nền tảng cho sự phát
triển tương lai.
-Mục tiêu của sự phát triển bền vững:Sự phát triển phải
đảm bảo cho con người có đời sống vật chất,tinh thần
ngày càng cao,trong môi trường sống lành mạnh
-Cơ sở của sự phát triển bền vững:
+Giảm đến mức thấp của sự cạn kiệt TNMT.Đảm bảo sử
dụng lâu dài các tài nguyên tái tạo lại được bằng cách tái
chế,tránh lãng phí,tìm ra nguyên liệu mới thay thế.
+Bảo tồn tính đa dạng sinh học,quản lí tốt phương thức
và mức độ sử dụng
+Bảo vệ,duy trì các hệ sinh thái tự nhiên,phục hồi lại các
môi trường đã bị suy thoái,giữ gìn cân bằng các hệ sinh
thái.

*Hướng giải quyết các vấn đề môi trường
-Phải có sự phối hợp,nỗ lực chung của các quốc gia,mọi
tầng lớp trong xã hội
-Chấm dứt chạy đua vũ trang,chấm dứt chiến tranh.
-Giúp các nước đang phát triển thoát khỏi đói nghèo.
-Áp dụng các tiến bộ KH-KT để kiểm soát tình trạng môi
trường,sử dụng hợp tài nguyên
-Phải thực hiện các công tác quốc tế về MT,luật MT
II.Vấn đề môi trường và phát triển ở các nước phát
triển
nước đang phát triển(chuyển ý)
HĐ 3:Tìm hiểu vấn đề môi trường và phát
triển ở các nước đang phát triển(HS làm việc
cả lớp:15 phút)
Bước 1:HS trình bày vấn đề môi trường ở các
nước đang phát triển
Bước 2:GV chuẩn kiến thức,yêu cầu HS ghi
nhớ


-Tích hợp GDMT-NLTK:Sử dụng hợp lí tài
nguyên,bảo vệ môi trường là điều kiện phát
triển;Vấn đề môi trường ở các nước phát triển
và đang phát triển;Mọi người có ý thức về mối
quan hệ giữa MT và phát triển,hướng tới mục
tiêu phát triển bền vững;Liên hệ với Việt
Nam(Nước ta môi trường đang bị khai thác quá
mức,vì sự phát triển của đất nước,mà nơi thể
hiện rõ nhất là ở những nơi khai thác khoáng
sản,nơi đông dân cư,nơi xây dựng công trình

thủy điện,GV lấy ví dụ sạt lở hầm mỏ,ô nhiễm
nguồn nước,thay đổi môi trường cảnh quan, ).

-Sự phát triển công nghiệp,đô thị hóa nhanh,dẫn đến vấn
đề môi trường toàn cầu(mưa axit, ),chủ yếu ở Hoa Kì
-Nhiều nước CN phát triển đã bảo vệ tốt hơn môi trường
của nước mình,lại chuyển các cơ sở sản xuất gây ô
nhiễm sang các nước đang phát triển.
III.Vấn đề môi trường và phát triển ở các nước đang
phát triển
1.Các nước đang phát triển là nơi tập trung nhiều vấn
đề môi trường và phát triển
Chiếm 1/2 diện tích các lục địa, 3/4dân số thế giới, giàu
tài nguyên,môi trường bị hủy hoại nghiêm trọng.
2.Khai thác và chế biến khoáng sản ở các nước đang
phát triển
-Khai thác và chế biến khoáng sản:là nguồn xuất khẩu
chủ yếu để thu ngoại tệ
-TLCH 165:Sự tiến bộ của KHKT làm giảm chi phí sử
dụng nguyên nhiên liệu,tìm được các nguyên nhiên liệu
rẻ tiền thay thế,làm cho các nước đang phát triển giảm
nguồn thu ngoại tệ,nợ tăng lên.
-Việc khai thác mỏ mà không chú ý đến bảo vệ môi
trường, thì môi trường rễ bị ô nhiễm.
-Các nước phát triển lợi dụng khó khăn ở các nước đang
phát triển để bóc lột tài nguyên.
3.Việc khai thác tài nguyên nông,lâm nghiệp ở các
nước đang phát triển.
-Tài nguyên rừng rất phong phú
-Việc đốt rừng làm nương rẫy, phá rừng lấy củi,lấy lâm

sản xuất khẩu, mở rộng diện tích canh tác,…→ rừng bị
suy giảm về diện tích, chất lượng, thúc đẩy quá trình
hoang hoá ở vùng nhiệt đới.
c.Củng cố – luyện tập: (1phút)GV yêu cầu HS ghi nhớ những ý cơ bản của bài và cho biết:Thế nào là sự
phát triển bền vững? Để giải quyết về vấn đề môi trường cần có biện pháp gì?
d.hướng dẫn học sinh học ở nhà:(1 phút)Hướng dẫn làm câu hỏi sách giáo khoa và chuẩn bị ôn tập.