Tài liệu hướng dẫn thiết kế bài giảng trình chiếu trên powerpoint hiệu quả

BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ LÀ GÌ? GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ LÀ GÌ? 1.1 LỢI ÍCH CỦA VIỆC SOẠN GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ BẰNG POWER POINT 1.2 NHỮNG NGUYÊN TẮC CƠ BẢN KHI SOẠN GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ BẰNG POWER POINT 1.4 QUI TRÌNH THIẾT KẾ GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ 1.3 1 - Bài giảng điện tử là một hình thức tổ chức bài học trên lớp mà ở đó toàn bộ kế hoạch hoạt động dạy - học (của thầy và trò) được chương trình hoá (nhờ một phần mềm) do giáo viên điều khiển thông qua môi trường Multimedia do hệ thống máy tính tạo ra. - Multimedia được hiểu là đa phương tiện, đa môi trường, đa truyền thông, một phương pháp giới thiệu thông tin bằng máy tính, sử dụng nhiều dạng truyền thông tin. Trong môi trường Multimedia, thông tin được biểu diễn dưới nhiều dạng khác nhau: văn bản (text), đồ hoạ (graphics), hoạt ảnh (animation), ảnh chụp (image), âm thanh (audio), phim video (video clip), bảng biểu (table) hay biểu đồ (chart)… Theo Nguyễn Tiến Hà – ĐHSP Huế 2 - Giáo án điện tử: Là bản thiết kế cụ thể toàn bộ kế hoạch hoạt động dạy học của giáo viên trên giờ lên lớp, toàn bộ hoạt động dạy học đó đã được Multimedia hoá một cách chi tiết, có cấu trúc chặt chẽ và logic được quy định bởi cấu trúc của bài học. Giáo án điện tử là một sản phẩm của hoạt động thiết kế bài dạy được thể hiện bằng vật chất trước khi bài dạy học được tiến hành. Chú ý: Giáo án điện tử chính là bản thiết kế của bài giảng điện tử, chính vì vậy xây dựng giáo án điện tử hay thiết kế bài giảng điện tử là hai cách gọi khác nhau cho một hoạt động cụ thể để có được bài giảng điện tử. Theo Nguyễn Tiến Hà – ĐHSP Huế 3 GAĐT có thể thiết kế bằng bất cứ ngôn ngữ lập trình nào ví dụ: VB, C+ +, C#, Java, tùy theo trình độ về CNTT của người viết hoặc dựa vào các phần mềm trình diễn có sẵn như MS Access, Macromedia Flash, Frontpage, Publisher, MS Powerpoint, … Trong đó PowerPoint là phần mềm dễ sử dụng và phổ biến nhất hiện nay vì: + Đối với những người chưa thành thạo, Power Point cung cấp: - Các mẫu thiết kế sẵn phong phú và đa dạng; - Nhiều hiệu ứng hiệu ứng sinh động, hấp dẫn; - Xử lý các bảng biểu, biểu đồ, đồ thị, số liệu với trình Winzard hướng dẫn từng bước, + Đối với những người đã sử dụng thành thạo, Power Point cung cấp: - Liên kết nhúng với hầu hết các chương trình trên Windows; - Dễ dàng sửa chữa, cập nhật nội dung; - Khả năng sáng tạo là vô tận, 4 1.2. LỢI ÍCH CỦA VIỆC SOẠN GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ BẰNG POWER POINT Việc thực hiện các bài giảng bằng Powerpoint cho thấy sự cần thiết bởi nó đáp ứng được yêu cầu giáo dục: - Tạo sự hứng thú học tập cho học sinh bởi khả năng đối thoại trực tiếp. Nó giúp học sinh dễ lĩnh hội kiến thức bởi khả năng phối hợp được các giác quan. Nó cũng làm tăng tính trực quan thông qua các minh hoạ bằng “Media clips” phù hợp được chèm thêm vào bài giảng. - Tiết kiệm thời gian và chi phí trong giảng dạy bởi làm giảm được thời gian viết bảng, tạo sự thuận lợi khi nhắc lại phần kiến thức được trình bày trước, khả năng lưu giữ và bổ sung nội dung bài học dễ dàng mà không cần in ấn lại. 5 - Tiện lợi khi cần tăng thêm lượng kiến thức, đưa thêm những nội dung mới hay mở rộng trong tiết giảng. Phát huy được tính tích cực của học sinh vì các minh hoạ cùng sự tổ chức giúp học sinh dễ dàng tìm hiểu, phân tích, so sánh, tổng hợp vấn đề để rồi rút ra kết luận cần thiết. - Giảm thiểu sự vất vả của giáo viên trong giờ lên lớp. Đồng thời, giúp giáo viên hạn chế phần nào việc dùng phấn có ảnh hưởng không tốt đến sức khoẻ. - Thuận tiện trong việc hỗ trợ cho các hoạt động (trong các chủ đề của môn học) nhắm truyền đạt kỷ năng, kiến thức và thái độ ngành, nghề cho học sinh. Đặc biệt, nó giúp cho sự nhấn mạnh, lập lại hay liên kết các hoạt động khác nhau được thuận lợi. LỢI ÍCH CỦA VIỆC SOẠN GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ BẰNG POWER POINT 6 1.3. QUY TRÌNH THIẾT KẾ MỘT GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ Giáo án điện tử có thể được xây dựng theo quy trình gồm 6 bước: - Bước 1: Xác định mục tiêu bài học - Bước 2: Lựa chọn kiến thức cơ bản, xác định đúng những nội dung trọng tâm - Bước 3: Multimedia hoá từng đơn vị kiến thức - Bước 4: Xây dựng thư viện tư liệu - Bước 5: Lựa chọn ngôn ngữ hoặc các phần mềm trình diễn để xây dựng tiến trình dạy học thông qua các hoạt động cụ thể - Bước 6: Chạy thử chương trình, chỉnh sửa và hoàn thiện. 7 Bước 1. XÁC ĐỊNH MỤC TIÊU BÀI HỌC Đọc kĩ sách giáo khoa kết hợp với các tài liệu tham khảo để tìm hiểu nội dung của mỗi mục. Trên cơ sở đó xác định đích cần đạt tới của toàn bài học về kiến thức, kĩ năng, thái độ. Đó chính là mục tiêu của bài học. Trong dạy học hướng tập trung vào học sinh, mục tiêu phải chỉ rõ học xong bài học, học sinh đạt được kiến thức gì. Mục tiêu ở đây là mục tiêu học tập chứ không phải là mục tiêu giảng dạy, tức là chỉ ra sản phẩm mà học sinh có được sau bài học. 8 Bước 2. LỰA CHỌN KIẾN THỨC CƠ BẢN, XÁC ĐỊNH ĐÚNG NHỮNG NỘI DUNG TRỌNG TÂM - Những nội dung đưa vào chương trình và sách giáo khoa phổ thông được chọn lọc từ khối lượng tri thức đồ sộ của khoa học bộ môn, được sắp xếp một cách logic, khoa học, đảm bảo tính sư phạm và tính thực tiễn cao. Vì vậy cần bám sát vào chương trình dạy học và sách giáo khoa bộ môn. 9 - Việc xác định kiến thức cơ bản của bài dạy có thể gắn với việc sắp xếp lại cấu trúc của bài để làm nỗi bật các mối quan hệ giữa các hợp phần kiến thức của bài, từ đó làm rõ thêm trọng tâm, trọng điểm của bài. Bước 3. MULTIMEDIA HÓA TỪNG ĐƠN VỊ KIẾN THỨC Đây là bước quan trọng cho việc thiết kế bài giảng điện tử, việc Multimedia hoá kiếnthức được thực hiện qua các bước: - Dữ liệu hoá thông tin kiến thức. - Phân loại kiến thức được khai thác dưới dạng văn bản, bản đồ, hình ảnh,… - Tiến hành sưu tập hoặc xây dựng nguồn mới dữ liệu sẽ sử dụng trong bài học. - Chọn lựa các phần mềm dạy học có sẵn cần dùng đến trong bài học để đặt liên kết. - Xử lý các tư liệu thu được để nâng cao chất lượng về hình ảnh, âm thanh. 10 [...]... MỀM TRÌNH DIỄN ĐỂ XÂY DỰNG TIẾN TRÌNH DẠY HỌC THƠNG QUA CÁC HOẠT ĐỘNG CỤ THỂ - Việc nhập dữ liệu trên mỗi slide khơng nên tiến hành đồng thời với việc tạo các hiệu ứng và thiết lập các liên kết - Thực hiện các liên kết hợp lí, logic lên các đối tượng trong bài giảng Đặc biệt là thiết lập các liên kết giữa các slide cùng lớp và khác lớp với nhau Các liên kết này phải đảm bảo các ngun tắc của q trình. ..Bước 4 XÂY DỰNG THƯ VIỆN TƯ LIỆU - Sau khi có được đầy đủ các tư liệu cần dùng cho bài giảng điện tử, phải tiến hành sắp xếp, tổ chức lại thành thư viện tư liệu, tức là tạo được cây thư mục hợp lý - Cần phải xác lập sự liên kết giữa các bài giảng trong hệ thống các bài giảng đã được tổ chức lưu trữ 11 Bước 5 LỰA CHỌN NGƠN NGỮ HOẶC CÁC PHẦN MỀM TRÌNH DIỄN ĐỂ XÂY DỰNG TIẾN TRÌNH DẠY HỌC THƠNG QUA CÁC... từng phần trong q trình thiết kế Về ngun tắc, bài giảng chỉ có thể hồn thiện sau nhiều lần sử dụng nó 14 1.4 NHỮNG NGUN TẮC CƠ BẢN KHI SOẠN GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ BẰNG POWER POINT 1 Đảm bảo tính Sư phạm khi thiết kế giáo án điện tử 2 Đảm bảo tính hiệu quả 3 Đảm bảo tính mở rộng và phổ dụng 4 Đảm bảo tính tối ưu của cấu trúc cơ sở dữ liệu 5 Đảm bảo tính cập nhật nội dung kiến thức của bài giảng 6 Đảm bảo một... Xây dựng cấu trúc của bài giảng theo hệ thống các slide cũng chính là thực hiện việc phân nhóm các đơn vị kiến thức mà bài giảng có thể hỗ trợ Về phương diện kỹ thuật lập trình, đây chính là việc mơđun hố chương trình để dễ dàng cho việc thiết kế, cài đặt, bảo dưỡng, bảo trì và nâng cấp sau này 17 4 ĐẢM BẢO TÍNH TỐI ƯU CỦA CẤU TRÚC CSDL Khi thiết kế một phần mềm nói chung, bài giảng điện tử nói riêng... bài tập, đề thi; thư viện các tranh ảnh, các phim học tập; thư viện các tài liệu giáo khoa, tài liệu giáo viên,… Xây dựng các thư viện tư liệu cho mơn học là vấn đề quan trọng đầu tiên cần phải làm, nó quyết định đến chất lượng của việc thiết kế, xây dựng bài giảng điện tử 18 5 ĐẢM BẢO TÍNH CẬP NHẬT NỘI DUNG KIẾN THỨC CỦA BÀI GIẢNG Phải triệt để tận dụng khả năng lưu trữ, cập nhật thơng tin của máy... phần mềm trình diễn cũng cần quan tâm đến trình độ tin học của người dùng Những phần mềm có tính thân thiện cao, khả năng trình diễn thơng tin tốt, dễ thiết kế, chỉnh sữa, cập nhật ln là một lựa chọn đúng để đảm bảo tính khả thi và sử dụng 13 Bước 6 CHẠY THỬ CHƯƠNG TRÌNH, CHỈNH SỬA VÀ HỒN THIỆN Sau khi thiết kế xong, phải tiến hành chạy thử chương trình, kiểm tra các sai sót, đặc biệt là các liên kết để... khuynh hướng dùng cỡ chữ nhỏ Thực tế, trong kỹ thuật video, khi chiếu trên màn hình TV (25 inches) cho vài người xem hay dùng máy chiếu Projector chiếu lên màn cho khoảng 50 người xem thì size chữ thích hợp phải từ cỡ 20 trở lên + Về trình bày nội dung trên nền hình: Giáo viên khơng nên trình bày nội dung tràn lấp đầy nền hình từ trên xuống, từ trái qua phải, mà cần chừa ra khoảng trống đều hai bên và trên. .. tượng Clip Art 26 4 TẠO HIỆU ỨNG HOẠT HÌNH TRONG POWERPOINT 2003 Đặng Hữu Hoàng HIỆU ỨNG HOẠT HÌNH CHUYỂN TIẾP GIỮA CÁC SLIDE Hiệu ứng hoạt hình (Animation Effect) còn gọi là hiệu ứng động Những hiệu ứng động chỉ có hiệu lực khi chuyển từ slide này sang slide khác trong q trình trình diễn Cách 1: Trên thanh menu, chọn Slide Show  Slide Transition Cách 2: Trên khung tác vụ Getting Started, chọn Slide... cực, sử dụng tốt khả năng trình diễn thơng tin Multimedia sẽ đảm bảo cho q trình nhận thức của học sinh theo quy luật “Từ trực quan sinh động đến tư duy trừu tượng” - Các trang trình chiếu cơng cụ, phương tiện phục vụ cho q trình dạy và học 16 2 ĐẢM BẢO TÍNH HIỆU QUẢ Xây dựng giáo án điện tử trong hồn cảnh cụ thể của nền giáo dục nước ta, trước tiên cần phải lấy tính hiệu quả làm tiêu chì hàng đầu... chiếu Power Point và giảng bài, giáo viên hướng dẫn học sinh cách ghi bài học vào vở như sau: 23 6 ĐẢM BẢO MỘT SỐ NGUN TẮC VỀ HÌNH THỨC + Những kiến thức căn bản, thuộc nội dung giáo khoa quy định sẽ nằm trong các slide có ký hiệu riêng (Ví dụ ký hiệu hình ảnh cây viết, đặt ở góc trên bên trái) Học sinh phải chép đầy đủ nội dung trong các slide này Tập hợp nội dung các slide có ký hiệu riêng tạo nên kiến . phần mềm trình diễn có sẵn như MS Access, Macromedia Flash, Frontpage, Publisher, MS Powerpoint, … Trong đó PowerPoint là phần mềm dễ sử dụng và phổ biến nhất hiện nay vì: + Đối với những người. 1.2. LỢI ÍCH CỦA VIỆC SOẠN GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ BẰNG POWER POINT Việc thực hiện các bài giảng bằng Powerpoint cho thấy sự cần thiết bởi nó đáp ứng được yêu cầu giáo dục: - Tạo sự hứng thú học tập. thức cấu thành bài học. Dựa vào các yếu tố kiến thức và các hoạt động để định ra số slide (trong PowerPoint) hoặc các trang (trong Frontpage) và thứ lớp của chúng. Sau đó xây dựng nội dung cho