Bài giảng: Truyền tải điện năng đi xa

TRƯỜNG THCS SUỐI ĐÁ
GIÁO ÁN DỰ THI HỘI GiẢNG
Tiết 40-Bài 36:
TRUYỀN TẢI ĐIỆN NĂNG
ĐI XA
KÍNH CHÀO
QUÍ THẦY CÔ GIÁO,
CHÀO CÁC EM HỌC SINH.
-
Khi truyền tải điện năng đi xa thì có biện
pháp nào làm giảm hao phí điện năng trên
đường dây tải điện? Biện pháp nào tối ưu nhất?
-
Thực hiện bài tập 36.1 SBT/45.
-
Tr l i:ả ờ
- Giảm R hoặc tăng U.
- Biện pháp tăng U là tối ưu nhất.
- Thực hiện bài tập 36.1 SBT/45.( Câu A )

* Để làm giảm hao phí trên đường dây tải điện,
thì tại nhà máy điện người ta phải tăng thế, có
thể lên đến 500.000V, nhưng ở nơi tiêu thụ
chẳng hạn như các dụng cụ điện trong gia đình
chỉ sử dụng hiệu điện thế 220V thì lại phải hạ
thế xuống. Để giải quyết cả hai nhiệm vụ trên thì
người ta phải dùng máy biến thế. Máy biến thế
có cấu tạo và hoạt động như thế nào?
ĐẶT VẤN ĐỀ :
Tiết 41 – Bài 37
Máy biến thế trong công nghiệp

Máy biến thế trong gia đình
Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế như thế nào?
-
Hai cuộn dây dẫn có số
vòng bằng nhau hay
không ?
-
Dòng điện có thể chạy từ
cuộn dây này sang cuộn
dây kia được không? Vì
sao?
1- Cấu tạo:
I- Cấu tạo và hoạt
động của máy biến
thế.
Tiết 41: MÁY BIẾN THẾ
Cuộn dây
Cuộn dây
Hình b - Mặt sau
Cuộn dây
Cuộn dây
Lõi sắt có
pha silic
Lõi sắt có
pha silic
Hình a - Mặt trước
Cuộn sơ
cấp (nối
nguồn
U

1
)
Cuộn sơ
cấp (nối
nguồn
U
1
)
Cuộn thứ
cấp (nối
tải U
2
)
Cuộn thứ
cấp (nối
tải U
2
)
- Hai cuộn dây dẫn
có số vòng khác
nhau, đặt cách điện
với nhau. (Cuộn sơ
cấp: nối nguồn; Cuộn
thứ cấp: nối tải.)
- Một lõi sắt (hay
thép) có pha silic
(thép kỹ thuật điện)
chung cho cả hai
cuộn dây.
1- Cấu tạo:

I- Cấu tạo và hoạt
động của máy biến
thế.
Tiết 41: MÁY BIẾN THẾ
Cuộn dây
Cuộn dây
Hình a - Mặt trước
Hình b - Mặt sau
Cuộn dây
Cuộn dây
Lõi sắt có
pha silic
Lõi sắt có
pha silic
Lõi sắt có
pha silic
Lõi sắt có
pha silic
Cuộn sơ
cấp (nối
nguồn
U
1
)
Cuộn sơ
cấp (nối
nguồn
U
1
)

Cuộn thứ
cấp (nối
tải U
2
)
Cuộn thứ
cấp (nối
tải U
2
)
Nếu đặt vào hai đầu
của một cuộn dây (gọi là
cuộn sơ cấp) một hiệu
điện thế xoay chiều thì
bóng đèn mắc ở hai đầu
cuộn dây kia (gọi là cuộn
sơ cấp) có sáng lên
không? Tại sao ?
C1
2 - Nguyên tắc hoạt
động:
I- Cấu tạo và hoạt
động của máy biến thế.
1- Cấu tạo:
Tiết 41: MÁY BIẾN THẾ
C1
Đèn sáng. Vì khi đặt
vào hai đầu cuộn sơ
cấp một hiệu điện thế
xoay chiều thì lõi sắt có

từ trường biến thiên và
xuyên qua tiết diện của
cuộn dây thứ cấp do đó
sẽ tạo ra trong cuộn
dây thứ cấp một dòng
điện cảm ứng.
Trả lời :
Hiệu điện thế xuất hiện
ở hai đầu cuộn thứ cấp
cũng là hiệu điện thế xoay
chiều. Tại sao?
Đặt vào hai đầu cuộn sơ
cấp một hiệu điện thế
xoay chiều thì trong cuộn
dây đó có dòng điện xoay
chiều. Từ trường trong lõi
sắt biến thiênsố đường
sức từ xuyên qua tiết
diện S của cuộn thứ cấp
luân phiên tăng giảm. Kết
quả, trong cuộn thứ cấp
xuất hiện một hiệu điện
thế xoay chiều.
C2
C2
Trả lời :
Tiết 41: MÁY BIẾN THẾ
2 - Nguyên tắc hoạt động:
I- Cấu tạo và hoạt động
của máy biến thế.

1- Cấu tạo:
 Khi đặt vào hai
đầu cuộn sơ cấp một
hiệu điện thế xoay
chiều thì ở hai đầu
cuộn thứ cấp xuất
hiện một hiệu điện
thế xoay chiều.
U
1
U
2
Tiết 41: MÁY BIẾN THẾ
2 - Nguyên tắc hoạt
động:
3 – Kết luận:
I- Cấu tạo và hoạt động
của máy biến thế.
1- Cấu tạo:
Khi đặt vào hai đầu cuộn sơ
cấp một hiệu điện thế xoay
chiều thì ở hai đầu cuộn thứ
cấp xuất hiện gì?
1. Quan sát
II. Tác dụng làm thay đổi
hiệu điện thế của máy
biến thế
93
62
3

1
n
2
n
1
U
2
(v) U
1
(v)
Lần
đo
Giá trị
đo
Kết quả: Bảng 1
Căn cứ vào các số liệu trên,
hãy rút ra nhận xét về mối quan hệ
giữa hiệu điện thế U đặt ở hai đầu
các cuộn dây của máy biến thế và
số vòng dây của các cuộn tương
ứng.
C3
Tiết 41: MÁY BIẾN THẾ
2 - Nguyên tắc hoạt
động:
3 – Kết luận:
I- Cấu tạo và hoạt động
của máy biến thế.
1- Cấu tạo:
C3

 Hiệu điện thế ở hai
đầu mỗi cuộn dây của
máy biến thế tỉ lệ với số
vòng dây của mỗi cuộn .
2
1
2
1
n
n
U
U
=
400
200
400
200
400
200
+ Khi n
1
<n
2
thì U
1
<U
2
, ta
có máy gì?
 Hiệu điện thế ở hai đầu

mỗi cuộn dây của máy biến
thế tỉ lệ với số vòng dây
của mỗi cuộn :
1- Quan sát
II. Tác dụng làm thay đổi
hiệu điện thế của máy
biến thế
2 - Nguyên tắc hoạt
động:
3 – Kết luận:
I- Cấu tạo và hoạt động
của máy biến thế.
1- Cấu tạo:
2 – Kết luận:
2
1
2
1
n
n
U
U
=
Tiết 41: MÁY BIẾN THẾ
+ Khi n
1
>n
2
thì U
1

>U
2
, ta có
máy gì?
Máy hạ thế
Máy hạ thế
Máy tăng thế
Máy tăng thế
Nhà máy công nghiệp
Điện
sinh hoạt
Nhà máy điện
Điện năng được truyền tải từ
nơi sản xuất đến nơi tiêu thụ
bằng đường dây truyền tải.
+ Nơi nào đặt máy tăng thế ?
+ Nơi nào đặt máy hạ thế ?
III. Lắp đặt máy biến thế ở hai đầu đường dây tải điện
1. Tăng thế
3. Hạ thế
2. Hạ thế
4. Hạ thế
Tiết 41: MÁY BIẾN THẾ
Bài làm:
+Số vòng của cuộn 6V:
1 1 2 1
2
2 2 1
.
6.4000

109
220
n U U n
n
n U U
= ⇒ = = =
(vòng)
(vòng)
1 1 2 1
2
2 2 1
.
3.4000
54
220
n U U n
n
n U U
= ⇒ = = =
IV- Vận dụng
+ Số vòng của cuộn 3V:
Một máy biến thế dùng trong nhà cần phải hạ hiệu điện
thế từ 220V xuống còn 6V và 3V. Cuộn sơ cấp có 4000
vòng. Tính số vòng dây của các cuộn thứ cấp tương ứng.
C4
Tiết 41: MÁY BIẾN THẾ
 Lồng ghép GDBVMT:
Khi máy biến thế hoạt động, trong
lõi thép luôn xuất hiện dòng điện
Fucô làm máy nóng và giảm hiệu

suất của máy.
Nên để làm mát máy người ta nhúng
toàn bộ lõi thép vào m t chất dầu ộ
làm mát máy. Nhưng khi xảy ra sự
cố, dầu máy biến thế bò cháy gây
ảnh hưởng môi trường trầm trọng
và rất khó khắc phục.
Do đó, cần gắn các thiết bò tự động
ở các trạm biến thế để phát hiện và
khắc phục sự cố. Mặt khác cần đảm
bảo các quy tắc an toàn khi vận
hành trạm biến thế lớn.
Tiết 41: MÁY BIẾN THẾ
 Hiệu điện thế ở hai đầu
mỗi cuộn dây của máy biến
thế tỉ lệ với số vòng dây
của mỗi cuộn :
1- Quan sát
II. Tác dụng làm thay đổi
hiệu điện thế của máy
biến thế
2 - Ngun tắc hoạt
động:
3 – Kết luận:
I- Cấu tạo và hoạt động
của máy biến thế.
1- Cấu tạo:
2 – Kết luận:
2
1

2
1
n
n
U
U
=
- Hướng dẫn học ở nhà:
- Học thuộc ghi nhớ và xem lại
SGK/100-102.
- Làm các bài tập từ bài 37.2
37.4 SBT/46.
- Đọc phần “có thể em chưa biết”
– SGK/102
-
Đọc và nghiên cứu trước bài 38-
Thực hành: “Vận hành máy phát
điện và máy biến thế”.
-
Mỗi em: Chuẩn bị mẫu báo cáo
trang 104- SGK.
Giáo dục hướng nghiệp: Liên hệ
với công việc thiết kế của các kó sư
điện và công nhân vận hành, s a ử
chữa các loại máy điện.
Tiết 41: MÁY BIẾN THẾ
 Hiệu điện thế ở hai đầu
mỗi cuộn dây của máy biến
thế tỉ lệ với số vòng dây
của mỗi cuộn :

1- Quan sát
II. Tác dụng làm thay đổi
hiệu điện thế của máy
biến thế
2 - Ngun tắc hoạt
động:
3 – Kết luận:
I- Cấu tạo và hoạt động
của máy biến thế.
1- Cấu tạo:
2 – Kết luận:
2
1
2
1
n
n
U
U
=
Trạm biến thế
Tiết 41: MÁY BIẾN THẾ
Bài học đã kết thúc
xin cảm ơn
quý thầy cô giáo