giải pháp tài chính hỗ trợ xuất khẩu gạo của đồng bằng sông cưu long

i


LỜI CAM ĐOAN


tôi.              

TÁC GIẢ LUẬN ÁN








ii

MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Sự cần thiết của đề tài 1
2. Tổng quan các công trình đã công bố liên quan đến đề tài NC 2
3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài 5
3.1.  5
3.2.  5
4. Đối tƣợng, phạm vi và phƣơng pháp nghiên cứu 5
4.1.   5
4.2.  5
4.3.  6
5. Những đóng góp mới của luận án 6

6. Kết cấu của luận án 7

Chƣơng 1
XUẤT KHẨU GẠO VÀ TÀI CHÍNH VỚI VIỆC HỖ TRỢ XUẤT KHẨU GẠO

1.1. NHẬN THỨC CHUNG VỀ XUẤT KHẨU GẠO 8
1.1.1. Đặc điểm của thị trƣờng xuất khẩu gạo 8
1.1.2. Nhân tố ảnh hƣởng đến thị trƣờng xuất khẩu gạo 11
1.1.3. Vai trò của xuất khẩu gạo đến phát triển kinh tế - xã hội 14
1.2. TÀI CHÍNH VỚI VIỆC HỖ TRỢ XUẤT KHẨU GẠO 18
1.2.1 Vai trò của các chính sách tài chính đối với xuất khẩu gạo 18
1.2.1
. 19
1.2.1
. 21
iii
 23
1.2.2. Tác động của các chính sách tài chính đến xuất khẩu gạo 24
1.2.2.1. Chính sách chi NSNN 26
1.2.2.2 -  33
1.2.3. Tác động của hội nhập kinh tế quốc tế đến các chính sách tài chính hỗ
trợ xuất khẩu gạo. 38
1.2.3.
 38
1.2.
. 40
1.2.3
các chính sách tài chính   41
1.3. KINH NGHIỆM CỦA MỘT SỐ NƢỚC VỀ SỬ DỤNG TÀI CHÍNH HỖ
TRỢ XUẤT KHẨU GẠO 42

1.3.1. Kinh nghiệm của Trung Quốc. 42
1.3.2. Kinh nghiệm của Thái Lan 44
1.3.3. Bài học cho Việt Nam 47
KẾT LUẬN CHƢƠNG 1 49
Chƣơng 2
THỰC TRẠNG CÁC GIẢI PHÁP TÀI CHÍNH HỖ TRỢ XUẤT KHẨU GẠO
CỦA ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG THỜI GIAN QUA

2.1. ĐẶC ĐIỂM TỰ NHIÊN, XÃ HỘI VÀ SẢN XUẤT GẠO Ở VÙNG
ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG . 50
2.1.1. Vị trí địa lý 51
2.1.2. Lợi thế về điều kiện tự nhiên 52
2.1.3. Nguồn lực lao động 55
2.1.4 Tình hình sản xuất gạo ở ĐBSCL trong những năm qua 58
iv
2.2. TÌNH HÌNH XUẤT KHẨU GẠO VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU
LONG . 61
2.2.1 Hệ thống thu mua và xuất khẩu gạo ở ĐBSCL 61
2.2.2 Tình hình xuất khẩu gạo của ĐBSCL trong thời gian qua. 64
2.2.3 Năng lực xuất khẩu gạo ĐBSCL 66
2.2.3.1 67
2.2.3
 68
2.2.3 
tranh) 70
2.2.4. Phân tích đóng góp và thụ hƣởng của các thành phần tham gia xuất khẩu
gạo trong chuỗi giá trị 75
2.3. THỰC TRẠNG CHI NSNN VÀ TÍN DỤNG CHO VAY TẠM TRỮ GẠO
XUẤT KHẨU Ở VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG. 77
2.3.1. Chi ngân sách nhà nƣớc. 77

2.3.
 77
2.3
thôn. 83
2.3
 86
2.3.2 Chính sách tín dụng cho vay tạm trữ 93
2.4 ĐÁNH GIÁ CHUNG TÁC ĐỘNG CỦA CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH
ĐẾN XUẤT KHẨU GẠO VÙNG ĐBSCL 98
2.4 99
2.4.2  100
KẾT LUẬN CHƢƠNG 2 105
v
Chƣơng 3
GIẢI PHÁP TÀI CHÍNH HỖ TRỢ XUẤT KHẨU
GẠO CỦA ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG
3.1. NHỮNG DỰ BÁO VỀ TÌNH HÌNH SẢN XUẤT VÀ XUẤT KHẨU GẠO
Ở ĐBSCL 106
3.1.1. Dự báo về biến đổi khí hậu - nƣớc biển dâng và biến đổi dòng chảy
ảnh hƣởng đến sản xuất lúa ĐBSCL 106
3.1 106
3.1 108
3.1 109
3.1.2 Dự báo nhu cầu thế giới và khả năng xuất khẩu gạo của ĐBSCL 112
3. 112
 113
3.2. QUAN ĐIỂM VÀ ĐỊNH HƢỚNG CHIẾN LƢỢC VỀ XUẤT KHẨU
GẠO Ở VIỆT NAM 114
3.2.1. Quan điểm về mở rộng thị trƣờng gạo ở Việt Nam đến năm 2020 116
3.2.2 Định hƣớng mở rộng thị trƣờng gạo 117

3.3. QUAN ĐIỂM VỀ SỬ DỤNG CÁC GIẢI PHÁP TÀI CHÍNH PHÁT
TRIỂN THỊ TRƢỜNG GẠO Ở ĐBSCL 120
3.3.1. Đầu tƣ có trọng điểm và đồng bộ cho sản xuất và xuất khẩu gạo ở
ĐBSCL 120
3.3.2. Các giải pháp tài chính phải phù hợp với cơ chế thị trƣờng nhƣng không
tách rời sự hỗ trợ của Nhà nƣớc đối với xuất khẩu gạo 122
3.3.3. Chú trọng phối hợp các giải pháp tài chính với hệ thống các giải pháp
khác nhƣ: xây dựng chiến lƣợc, quy hoạch, tổ chức, nhân sự, khoa
học và công nghệ 124
vi
3.3.4. Sử dụng các giải pháp tài chính phải phát huy tiềm năng và thế mạnh
của ĐBSCL về phát triển nông nghiệp nói chung và sản xuất gạo nói
riêng 124
3.4. MỘT SỐ GIẢI PHÁP TÀI CHÍNH NHẰM HỖ TRỢ XUẤT KHẨU
GẠO CỦA ĐBSCL NHỮNG NĂM TỚI 125
3.4.1. Giải pháp về chi NSNN 125
3.4
 126

 128
  137
3.4.2. Giải pháp về chính sách tín dụng cho vay tạm trữ 144
3.4.3. Xây dựng chính sách tài khóa hỗ trợ phát triển sản xuất và thị trƣờng
gạo để kích thích và ổn định sản xuất, giảm thiểu rủi ro cho nông
dân 146
3.4
nông dân) 146
3.4
 149
3.4

hàng 150
3.4

 151
3.4
  152
3.4 152
3.5. ĐIỀU KIỆN ĐỂ THỰC HIỆN GIẢI PHÁP 153
vii
3.5.1  153
3.5.2  155
KẾT LUẬN CHƢƠNG 3 157
KẾT LUẬN CHUNG 159
Tài liệu tham khảo
Phụ lục
viii

DANH MỤC KÝ HIỆU CÁC CHỮ VIẾT TẮT

VN 
 
 
FAO 
 
NSNN 
NHNN 
TDNN 
TDTM 
CNH óa
 

WTO 
BVTV 
KHCN 
NN&PTNT 
USDA 
GDP 
USD 
AGROINFO am
DN 
ACB 
BIDV 
NN,NT 
 
KT  XH - 
SGD 
ix
TD 
NH Ngân hàng
SX 
XK 
 
NBD 
x

DANH MỤC BẢNG, BIỂU
Bảng Tên bảng Trang
1.1 :  14
1.2 : iêu dùng 8  2012 16
1.3 :  x 2012 17
2.1 

 50
2.2  2007-2012 59
2.3 : -2012 60
2.4 : Sng go xut kh7  2012 64
2.5 : Kim ngch xut khu go 2007  2012 65
2.6 : - 2010/2011 67
2.7 : 
 2010/2011 67
2.8  67
2.9  69
2.10 : theo tháng 71
2.11 : t Nam theo tháng 71
2.12 :  72
2.13 :  73
2.14 :  80
2.15 :  2009 81
2.16 :  2012 82
2.17  2012 83
3.1 : 
1980   106
3.2 :  107
xi

3.3 :  108
3.4 :  109
xii

DANH MỤC ĐỒ THỊ, HÌNH VẼ
Hình vẽ, đồ thị Tên hình vẽ, đồ thị Trang

 : -2012 60
 :  64
 : S-2012 65
 :  73
 :  74
 :  76
 : 2007-2012 82


1

PHẦN MỞ ĐẦU

1. Sự cần thiết của đề tài
               


o 


 cho ng
    hàng hoá cho
 

c vùng


               
nh, k
 và 


  
   
,
 

 


2


 

    

  

 


 

 G
       
  
  

2.Tổng quan các công trình đã công bố liên quan đến đề tài nghiên cứu
   





-              


   , 
-
3
   , báo cáo




- do 


 


, 


       

- 

 , 
  




-  

g  
 

4
- 
 
lúa 
lúa  
lúa  
lúa  
- 

, 

- 
 


-  B



- 



  chính 



- 
       


5




 tài chính   quá trình sn
xut và xut khu go theo chui giá tr s m bo cho các chính sách h tr ca Nhà
c G  

lý l
3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài

 
          

3.2. 


 t Nam và

 
 

7 2012 

 
 
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu của luận án: là các chính sách tài chính  

4.2. Phạm vi nghiên cứu
6
- Phạm vi về nội dung:


chính sách chi ngân
sách .
- 
- an:   
4.3. Phương pháp nghiên cứu:
án 
- 
- 


- 
 


h 
- 
án.
5. Những đóng góp mới của luận án


 
 
- nh sách tài chính  
chi
  
 có 

7
- 
  
2007  2012
- tài chính 
   
6. Kết cấu của luận án
án 

tài chính   

 G   

8
Chƣơng 1
XUẤT KHẨU GẠO VÀ TÀI CHÍNH VỚI VIỆC HỖ TRỢ XUẤT KHẨU GẠO
1.1 NHẬN THỨC CHUNG VỀ XUẤT KHẨU GẠO
1.1.1 Đặc điểm của thị trƣờng xuất khẩu gạo

 



















 
  hàng hoá.

. Tuy nhiên, bên
9

.
 
 
 
 
  
 

 

 
 

  mà còn
.
 
 
na
 

 


 

 )
 
 
 
10
 


      
  

  

 
            








 











11



 

   
 




 
- 

- 

    



 
 



1.1.2. Nhân tố ảnh hƣởng đến thị trƣờng xuất khẩu gạo
 

Sự phát triển của dân số: 
 
12


Sự thay đổi trong tập quán tiêu dùng lương thực: 
 





 


Sự thay đổi về mức sống dân cư: 





   




, 

 

 
  
13

  
Xu hướng chuyển dịch cơ cấu lao động và cơ cấu dân cư:   

,  và 
còn 



 
 
 .
Sự thay đổi chính sách của các quốc gia: 
u
 nói riêng.

nói chung, chính sách  

  
           
     




Khả năng phát triển của công nghiệp chế biến: 

 
 