bài giảng sinh học 9 bài 34 thoái hóa do tự thụ phấn và do giao phối gần

Bài 34: THOÁI HÓA DO TỰ THỤ PHẤN
VÀ DO GIAO PHỐI GẦN
Kiểm tra bài cũ:
•
? Công nghệ sinh học là gì ?Gồm
những lĩnh vực nào.
•
? Tại sao Công nghệ sinh học là
hướng ưu tiên đầu tư và phát triển
trên thế giới và ở Việt Nam.
Bài 34:
THOÁI HÓA DO TỰ THỤ PHẤN
VÀ DO GIAO PHỐI GẦN
Bài 34: THOÁI HÓA DO TỰ THỤ PHẤN
VÀ DO GIAO PHỐI GẦN
I. Hiện tượng thoái hóa
1. Hiện tượng thoái hóa do tự thụ phấn ở cây giao phấn
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.

.
.
.

.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
GIAO PHẤN TỰ THỤ PHẤN
Bài 34: THOÁI HÓA DO TỰ THỤ PHẤN
VÀ DO GIAO PHỐI GẦN
? Tự thụ phấn khác giao phấn ở điểm cơ bản nào.
- Giao phấn: Hạt phấn ở hoa của cây này thụ phấn
cho hoa của cây khác.
- Tự thụ phấn : Hạt phấn ở hoa của một cây thụ
phấn ngay cho hoa của cây đó.
Hình 34.1. Hiện tượng thoái hóa do tự thụ phấn bắt buộc ở ngô
Dạng ban đầu: cây điển hình ở quần thể giao phấn.
Từ 1-7: cây tự thụ phấn sau 1-7 thế hệ
2,93m
2,46m

2,34 m
NS: 24,1 tạ/ha NS: 15,2 tạ/ha
NS : 47,6 tạ/ha
Tự thụ
phấn
qua 15
thế hệ
Tự thụ
phấn
qua 30
thế hệ
Thoái hóa
Ban đầu
Bài 34: THOÁI HÓA DO TỰ THỤ PHẤN
VÀ DO GIAO PHỐI GẦN
? Hiện tượng thoái hóa do tự thụ phấn ở cây giao
phấn biểu hiện như thế nào.
Các cá thể của thế hệ kế tiếp có sức sống kém dần:
- Phát triển chậm
- Chiều cao giảm
- Năng suất giảm
- Bộc lộ đặc điểm xấu, dị dạng, bị chết
Bài 34: THOÁI HÓA DO TỰ THỤ PHẤN
VÀ DO GIAO PHỐI GẦN
I. Hiện tượng thoái hóa
1. Hiện tượng thoái hóa do tự thụ phấn ở cây giao phấn
Các cá thể của thế hệ kế tiếp có sức sống kém dần:
- Phát triển chậm
- Chiều cao giảm
- Năng suất giảm

- Bộc lộ đặc điểm xấu, dị dạng, bị chết
Bài 34: THOÁI HÓA DO TỰ THỤ PHẤN
VÀ DO GIAO PHỐI GẦN
I. Hiện tượng thoái hóa
2. Hiện tượng thoái hóa do giao phối gần ở động vật.
a. Giao phối gần (giao phối cận huyết):
? Giao phối gần là gì.
Bài 34: THOÁI HÓA DO TỰ THỤ PHẤN
VÀ DO GIAO PHỐI GẦN
•
I. Hiện tượng thoái hóa
2. Hiện tượng thoái hóa do giao phối gần ở động vật.
a. Giao phối gần (giao phối cận huyết):
Là sự giao phối giữa con cái sinh ra từ một cặp bố mẹ
hoặc giữa bố mẹ với con cái.
Bài 34: THOÁI HÓA DO TỰ THỤ PHẤN
VÀ DO GIAO PHỐI GẦN
•
I. Hiện tượng thoái hóa
2. Hiện tượng thoái hóa do giao phối gần ở động vật
a. Giao phối gần (giao phối cận huyết):
b. Thoái hóa do giao phối gần:
Bài 34: THOÁI HÓA DO TỰ THỤ PHẤN
VÀ DO GIAO PHỐI GẦN
? Giao phối gần gây ra những hậu quả nào ở động vật.
Biểu hiện thoái hóa ở thế hệ sau:
- Sinh trưởng, phát triển yếu
- Sinh sản giảm, quái thai, dị tật, chết non

Bài 34: THOÁI HÓA DO TỰ THỤ PHẤN
VÀ DO GIAO PHỐI GẦN
I. Hiện tượng thoái hóa
2. Hiện tượng thoái hóa do giao phối gần ở động vật
a. Giao phối gần (giao phối cận huyết):
b. Thoái hóa do giao phối gần:
Biểu hiện thoái hóa ở thế hệ sau:
- Sinh trưởng, phát triển yếu
- Sinh sản giảm, quái thai, dị tật, chết non
Bài 34: THOÁI HÓA DO TỰ THỤ PHẤN
VÀ DO GIAO PHỐI GẦN
•
I. Hiện tượng thoái hóa
•
II. Nguyên nhân của hiện tượng thoái hóa
Tỉ lệ %
Dị hợp tử 100 Đồng hợp tử 0
Đời đầu
Đời sau
1
F
2
F
3
F
4
F
5
F
n

F
Aa
Aa
Aa
Aa
50
25
,12 5
,6 25
,3 125

50
75
,87 5
,93 75
,96 875

*Thảo luận nhóm ? Qua các thế hệ tự thụ phấn hoặc giao phối
gần, tỉ lệ thể đồng hợp và thể dị hợp biến đổi như thế nào.
? Tại sao tự thụ phấn ở cây giao phấn và giao phối gần ở động
vật lại gây ra hiện tượng thoái hóa.
1
aa
4
1
4
ΑΑ
3
aa
8

3
8
ΑΑ
7
aa
16
7
16
ΑΑ
1
2
1
4
1
8



Bài 34: THOÁI HÓA DO TỰ THỤ PHẤN
VÀ DO GIAO PHỐI GẦN
•
I. Hiện tượng thoái hóa
•
II. Nguyên nhân của hiện tượng thoái hóa
Là vì tạo ra các cặp gen lặn đồng hợp gây hại.
- 1 số SV không bị thoái hóa khi tự thụ phấn &
giao phối gần vì chúng mang những cặp gen
đồng hợp không gây hại
Bài 34: THOÁI HÓA DO TỰ THỤ PHẤN
VÀ DO GIAO PHỐI GẦN

•
I. Hiện tượng thoái hóa
•
II. Nguyên nhân của hiện tượng thoái hóa
•
III. Vai trò của phương pháp tự thụ phấn bắt
buộc và giao phối cận huyết trong chọn giống
Bài 34: THOÁI HÓA DO TỰ THỤ PHẤN
VÀ DO GIAO PHỐI GẦN
? Vì sao tự thụ phấn bắt buộc và giao phối gần gây ra
hiện tượng thoái hóa nhưng những phương pháp này
vẫn được người ta sử dụng trong chọn giống.
Trong chọn giống, người ta dùng các phương pháp
này để:
- Củng cố và duy trì 1 số tính trạng mong muốn, loại bỏ
gen xấu ra khỏi quần thể.
- Tạo dòng thuần.
Bài 34: THOÁI HÓA DO TỰ THỤ PHẤN
VÀ DO GIAO PHỐI GẦN
•
I. Hiện tượng thoái hóa
•
II. Nguyên nhân của hiện tượng thoái hóa
•
III. Vai trò của phương pháp tự thụ phấn bắt
buộc và giao phối cận huyết trong chọn giống
- Củng cố và duy trì 1 số tính trạng mong muốn, loại bỏ
gen xấu ra khỏi quần thể.
- Tạo dòng thuần.