bài giảng sinh học 11 bài 3 thoát hơi nước

BÀI 3: THOÁT H
BÀI 3: THOÁT H
Ơ
Ơ
I N
I N
ƯỚC
ƯỚC
SINH HỌC 11
SINH HỌC 11
Trả bài cũ:
Câu 1: Chứng minh cấu tạo mạch gỗ
thích nghi với chức năng vận chuyển
nước và các ion khoáng từ rễ lên lá.
Câu 2 : Nếu từ 1 ống mạch gỗ bị tắc,
dòng mạch gỗ trong ống đó có thể tiếp tục
đi lên được không, vì sao?

Bài trước chúng ta đã nói một trong
những động lực giúp các chất vận
chuyển lên trên cao.
Ngoài ý nghĩa trên, thoát hơi nước còn
có ý nghĩa gì đối với cây?
Cây thoát hơi nước như thế nào?
BÀI MỚI: THOÁT H
BÀI MỚI: THOÁT H
Ơ
Ơ
I N

I N
Ư
Ư
ỚC
ỚC
I.VAI TRÒ CỦA QUÁ TRÌNH THOÁT HƠI NƯỚC:
Cung cấp thông tin:
Khoảng 98% lượng nước mà rễ cây hấp thụ được bị mất
qua con đường thoát hơi nước.Chỉ có 2% lượng nước đi
qua cây được sử dụng để tạo môi trường cho các hoạt
động sống, trong đó có chuyển hóa tạo chất khô cho cơ
thể.

Ví dụ ngô là cây sử dụng nước tương đối tiết kiệm cũng
thoát 250 kg nước để tổng hợp 1 kg chất khô, lúa mì
hay khoai tây thoát 600 kg nước mới tổng hợp 1 kg
chất khô.
Nhờ có thoát hơi nước ở lá, nước được cung cấp đến
từng tế bào của cây.
Những ví dụ trên nói lên điều gì?
I.VAI TRÒ CỦA QUÁ TRÌNH THOÁT HƠI
NƯỚC:
Quan sát hình sau để trả lời câu hỏi :
- Vai trò của quá trình thoát hơi nước?
I.VAI TRÒ CỦA QUÁ TRÌNH THOÁT HƠI NƯỚC:
Quan sát hình sau để trả lời câu hỏi :
- Vai trò của quá trình thoát hơi nước?
I.VAI TRÒ CỦA QUÁ TRÌNH THOÁT HƠI NƯỚC:
-
Thoát hơi nước là động lực đầu trên của dòng

mạch gỗ ( vận chuyển nước và ion khoáng lên
cao, tạo môi trường liên kết các bộ phận…)
ý nghĩa của quá trình sau ?
I.VAI TRÒ CỦA QUÁ TRÌNH THOÁT HƠI
NƯỚC:
-
Thoát hơi nước là động lực đầu trên của dòng mạch
gỗ( vận chuyển nước và ion khoáng lên cao, tạo môi
trường liên kết các bộ phận…)
-
Khí khổng mở hơi nước được thoát ra -> giúp cho khí
CO
2
khuếch tán vào lá cung cấp cho quá trình quang
hợp.
- Giúp hạ nhiệt độ của lá cây vào những ngày nắng ->
các hoạt động sinh lý diễn ra bình thường
Vậy cây thoát hơi nước chủ yếu
qua bộ phận nào ?
Trả lời: cây thoát hơi nước chủ
yếu qua lá
II.THOÁT H
II.THOÁT H
Ơ
Ơ
I N
I N
Ư
Ư
ỚC QUA LÁ:

ỚC QUA LÁ:
1.Lá là c
1.Lá là c
ơ
ơ
quan thoát h
quan thoát h
ơ
ơ
i n
i n
ư
ư
ớc:
ớc:
Thí nghiệm:
Thí nghiệm:
1859 Garô
1859 Garô
đ
đ
ã thiết kế
ã thiết kế
dụng cụ (hình 3.2 )
dụng cụ (hình 3.2 )
đ
đ
ể
ể
đ

đ
o l
o l
ư
ư
ợng h
ợng h
ơ
ơ
i
i
n
n
ư
ư
ớc thoát ra qua hai mặt của lá.
ớc thoát ra qua hai mặt của lá.
Thí nghiệm
Đọc bảng 3 và trả lời các câu hỏi sau:
+ Những số liệu nào trong bảng cho phép khẳng
định, khí khổng có vai trò quan trọng trong sự
thoát hơi nước của lá cây?
Trả lời: Mặt dưới có nhiều khí khổng hơn mặt trên nên
có cường độ thoát hơi nước cao hơn ở cả 3 loài cây.
+ Vì sao trên mặt trên của lá cây đoạn
không có khí khổng nhưng vẫn có sự
thoát hơi nước?
Trả lời:
Trả lời: Chứng tỏ là hơi nước có thể
khuếch tán qua bề mặt lá gọi là thoát hơi

nước qua cutin.
Lớp Cutin
Dựa vào số liệu bảng 3, hình 3.3 và
những điều vừa nêu cho biết những cấu
trúc tham gia vào quá trình thoát hơi
nước?




Trả lời:
Trả lời:
Khí khổng và cutin
II.THOÁT HƠI NƯỚC QUA LÁ:
2.Hai con đường thoát hơi nước: qua khí
khổng và qua cutin
-
Cây thoát hơi nước chủ yếu qua khí
khổng
Hình 3.4 (Khí khổng)
Cơ chế hoạt động khí khổng?
II.THOÁT HƠI NƯỚC QUA LÁ:
2.Hai con đường thoát hơi nước: qua khí khổng và
qua cutin
* Thoát hơi nước chủ yếu qua khí khổng (90%)
- Độ mở khí khổng phụ thuộc vào hàm lượng nước
trong tế bào khí khổng ( tế bào hình hạt đậu):
+ Khi no nước thành mỏng tế bào căng ra làm
thành dày cong theo -> khí khổng mở
+ Khi mất nước, thành mỏng hết căng thành dày

duỗi thẳng -> khí khổng đóng lại
* Thoát hơi nước qua cutin trên biểu bì lá : lớp cutin
càng dày, thoát hơi nước càng giảm và ngược lại.
? Các tác nhân ảnh hưởng đến quá trình
thoát hơi nước.
III.CÁC TÁC NHÂN ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUÁ TRÌNH
THOÁT HƠI NƯỚC:
-
Những tác nhân ảnh hưởng độ mở khí khổng sẽ ảnh hưởng
đến sự thoát hơi nước.
-
Những tác nhân chủ yếu ảnh hưởng thoát hơi nước:
+ Nước: điều kiện cung cấp nước và độ ẩm không khí
ảnh hưởng nhiều đến sự thoát hơi nước thông qua việc điều
tiết độ mở của khí khổng
+ Aùnh sáng: Khi cây được chiếu sáng thì khí khổng mở
+ Nhiệt độ, gió, ion khoáng: ion Kali làm tăng sự thoát
hơi nước

Vì sao những tác nhân ảnh hưởng độ mở khí khổng
lại tác động quá trình thoát hơi nước?