Bài 3: THOÁT HƠI NƯỚC Ở LÁ

Tiết 3: Thoát hơi nớc ở lá
I. Mục tiêu: Học sinh nêu đơc:
+ Vai trò thoát nớc đối với TV
+ Cấu tạo lá thích nghi với chức năng thoát nớc
+ trình bày đợc cơ ché điều tiết độ mỡ khí khổng và các yếu tố ảnh hởng đến thoát nớc.
II. Chuẩn bị: Tranh vẽ (sgk)
III. Nội dung:
1.Kiểm tra : Sữ dụng câu 1,2 sgk
2.Bài mới :

Hoạt động của thầy và trò Trọng tâm kiến thức
* Hoạt động 1.
Cho học sinh đọc mụcI.1 và
? Nớc có vai trò gì trong cây?
* Hoạt động 2.
- Giáo viên cho học sinh quan sát thí nghiệm (TN)
đã chuẩn bị sẵn về hiện tợng thoát hơi nớc ở thực
vật.
? Hãy cho biết thoát hơi nớc là gì? Vai trò của thoát
hơi nớc?
- Học sinh: Đó là hiện tợng mất nớc qua bề mặt lá
và các bộ phận khác của cây tiếp xúc với không khí
và nêu đợc vai trò của thoát hơi nớc
* Hoạt động 3.
- Giáo viên: Cho học sinh đọc số liệu ở bảng 3.
quan sát hình 3.1 đến 3.3
? Em có nhận xét gì về tốc độ thoát hơi nớc ở mặt
trên và mặt dới của lá của cây?
? Từ đó cho biết có mấy con đờng thoát hơi nớc?
- Học sinh nêu đợc:
+ Sự thoát hơi nớc ở mặt dới cao hơn mặt trên của

lá.
+ Có hai con đờng thoát hơi nớc là: Qua tầng cutin
I. Vai trò của thoát hơi nớc
1. Lợng nớc cây sử dụng và vai trò của nó
trong cây
- Khoảng 2% lợng nớc cây hấp thụ đợc sử dụng
để tạo vật chất hữu cơ; bảo vệ cây khỏi h hại
bởi nhiệt độ không khí; tạo môi trơng trong...
2. Vai trò của thoát hơi nớc đối với đời sông
của cây
+Tạo lực hút đầu trên.
+ Hạ nhiệt độ của lá cây vào những ngày nắng
nóng
+ Khí khổng mở cho CO
2
vào cung cấp cho
quá trình quang hợp.
II. Thoát hơi nớc qua lá
1. Cấu tạo của lá thích nghi với chức năng
thoát hơi ớc

Hình 3.1
- Thoát hơi nớc chủ yếu qua khí khổng phân bố
ở mặt dới của lá.
- Con đờng thoát hơi nớc:
+ Tầng cutin (không đáng kể)
và qua khí khổng
* Hoạt động 4.
- Giáo viên: cho học sinh đọc mục II.3, quan sát
hình 3.4

? Hãy giải thích cơ chế đóng mở của khí khổng?
- Học sinh giải thích, sau đó giáo viên bổ sung
* Hoạt động 5.
- Giáo viên cho học sinh nghiên cứu mục III.
? Quá trình thoát hơi nớc của cây chịu ảnh hởng
của những nhân tố nào?
- Học sinh nêu đợc các yếu tố:
Nớc, ánh sáng, nhiệt độ....
* Hoạt đọng 6: Học sinh đọc mục IV
- ? Thế nào là cân bằng nớc ?
- ? Để cây sinh trởng bình thờng phải làm ì?
+ Khí khổng.
2. Cơ chế điều tiết sự thoát hơi nớc qua cutin
và qua khí khổng
- Sự đong mở khí khổng phụ thuộc vào hàm l-
ợng nớc trong tế bào khí khổng.
+ Khi no nớc khí khổng mở .
+ Khi mất nớc khí khổng đóng.
III. Các tác nhân ảnh hởng đến
quá trình thoát hơi nớc
- Các nhân tố ảnh hởng:
+ Nớc
+ ánh sáng
+ Nhiệt độ, gió và các ion khoáng.
V. Cân bằng nớc và tới tiêu hợp lý
cho cây
IV. Củng cố
* Cơ sở khoa học của các biện pháp kỉ thuật tới nớc hợp lí cho cây? Giải thích?
*Em hiểu ý nghĩa tết trồng cây mà Bác Hồ phát động nh thế nào?
*Theo em những cây sống ở vùng đất có độ ẩm cao với cây mọc nơi đồi núi khô hạn khác nhau về cờng

độ thoát hơi nớc nh thế nào? Vì sao?
V. Bài tập về nhà
* Chuẩn bị câu hỏi từ 1, 2, 3, sách giáo khoa
* Quan sát các cây (cùng loại) trong vờn nhà khi ta bón phân với liều lợng khác nhau.
Phần bổ sung kiến thức:
1. ở một vùng ruộng lầy, sau một thời gian trồng bạch đàn vùng đó trở nên khô hạn. Em hãy giải thích
tại sao?
Bạch đàn vừa có khả năng làm khô hạn đầm lầy, lại vừa có khả năng sống ở vùng khô hạn. Hãy giải
thích vì sao bạch đàn có đợc khả năng kì diệu đó?
2. Vì sao khi trồng cây ngời ta thờng ngắt bớt lá?
3. Từ hoạt động hấp thu, vận chuyển nớc và khoáng, hãy chứng minh cây là một cơ thể thống nhất?