Khoa Tài Chính Doanh Nghip
B môn Tài Chính Quc T
1
QUN TR RI RO TÀI CHÍNH
Khoa Tài Chính Doanh Nghip
Qun tr ri ro tài chính
Financila Risk Management 2011
B môn Tài Chính Quc T
Ni dung trình bày
Ri ro và qun tr ri ro
ng dng các sn phm phái sinh trong
qun tr ri ro
Các chin lc qun tr ri ro trong thc tin
Qun tr ri ra và giá tr ca doanh nghip
Khoa Tài Chính Doanh Nghip
B môn Tài Chính Quc T
2
QUN TR RI RO TÀI CHÍNH
Qun tr ri ro là gì?
Quntr rirolà xác đnh mc đ riromàmtcông
ty mong mun, nhndinmc đ rirohin nay ca
công ty đang gánh chuvàs dng các công c phái
sinh hoc các công c tài chính khác đ điuchnh
mc đ rirothcs mong mun.
Mc tiêu ca QTRR
Khoa Tài Chính Doanh Nghip
B môn Tài Chính Quc T
3
QUN TR RI RO TÀI CHÍNH
Tng quan v ri ro
Ri ro là s không chc chn v tn tht
Tng quan v ri ro
Riroh thng Systematic risk Ri ro liên quan đn toàn b th
trng hay toàn b nnkinht.
Rirok toán Accounting risk Ri ro liên quan đnnhng nghip
v k toán không phù hp đivimtgiaodch, có th xy ra khi qui
trình và qui đnh v k toán thay đi hay cha đcxâydng.
Rirokitgiátàichính Financial risk Ri ro liên quan đnnhng
thay đicanhng nhân t nh lãi sut, giá c phiu, giá hàng hóa
và t giá.
Rirokinhdoanh Business risk Ri ro liên quan đnmthot
đng đctrng ca doanh nghip.
Khoa Tài Chính Doanh Nghip
B môn Tài Chính Quc T
4
QUN TR RI RO TÀI CHÍNH
Tng quan v ri ro
Ri ro mô hình Model risk Ri ro liên quan đn vic s dng mô hình
không đúng hoc không phù hp, hoc trong mt mô hình tn ti các
sai s hoc giá tr đu vào không đúng.
Ri ro pháp lý Regulatory risk Ri ro mà các qui đnh và đnh hng
qui đnh qun lý hin nay s thay đi, đem li tác đng bt li đi vi
công ty. Ri ro pháp lý có th dn đn vic xem mt s các loi giao
dch hin ti hoc đang d tính là bt hp pháp và cn tr s phát trin
ca các sn phm và gii pháp mi.
Ri ro qui mô Quantity risk Ri ro ca mt chin lc phòng nga ri
ro trong đó nhà phòng nga ri ro không bit đc mình s s hu
hoc bán bao nhiêu đn v tài sn giao ngay.
Tng quan v ri ro
Ri ro thanh khon Liquidity risk Ri ro liên quan đn mt giao dch
do tình trng th trng ch chiu, đc th hin qua vic có ít các
dealer và chênh lch giá mua và giá bán khá ln.
Ri ro thanh toán (Ri ro Herstatt) Settlement risk Ri ro thng gp
trong các giao dch thanh toán quc t, trong đó mt công ty có giao
dch hai chiu vi mt đi tác khác và gp ri ro là khon thanh toán ca
mình đã đc chuyn đi trong khi cha nhn đc khon thanh toán
ca bên kia, điu này có th là do nguyên nhân phá sn, không có kh
nng thanh toán hay la đo.
Ri ro tín dng Credit risk (Default risk) Ri ro mt bên tham gia mt
hp đng phái sinh OTC s không chi tr khi đc yêu cu.
Khoa Tài Chính Doanh Nghip
B môn Tài Chính Quc T
5
QUN TR RI RO TÀI CHÍNH
Ri Ro Tài Chính và Ri Ro
Kit Giá Tài Chính
Rirokit giá tài chính ám chđnhycmt các nhân t giá c th
trng nh lãi sut, t giá, giá c hàng hóa và chng khoán tác đng
đn thu nhpca doanh nghip.
Ri ro tài chính va hàm ý các trng thái rirokit giá tài chính và
còn nói lên nhng ri ro do doanh nghips dng đòn bytàichính–
s dng ngunvn vay – trong kinh doanh.
Khái nim liên quan đn ri ro tài chính
ch hàm ý đn ri ro kit giá tài chính.
Giá giao ngay
ca tài sn c s
Kt qu
Lãi
L
V th bán
V th mua
Ri ro kit giá
tài chính
Ri ro kit giá
tài chính
Ri Ro Tài Chính và Ri Ro
Kit Giá Tài Chính
Khoa Tài Chính Doanh Nghip
B môn Tài Chính Quc T
6
QUN TR RI RO TÀI CHÍNH
S hình thành và phát trin
ca các công c QTRR
T nhu cu phòng nga ri ro đn mc đích đu c trên bin đng giá
12
Sn phm phái sinh
và th trng phái sinh
Khoa Tài Chính Doanh Nghip
B môn Tài Chính Quc T
7
QUN TR RI RO TÀI CHÍNH
13
Thng mi và đu t
(trade and investment):
giao dch vt cht (physical trading)
Phòng nga ri ro và đu c
(hedging and speculation):
giao dch v th (position trading)
15%
85%
Theo BIS (Bank of International Settlement)
Derivaties
Sn phm phái sinh
và th trng phái sinh
14
Sn phm phái sinh
và th trng phái sinh
V th mua (Long position): “Bullish”
Nhng nhà đutđang
trong trng thái nmgi
(s hu) tài sn đcgi
là nhng ngi“đuc
giá lên”, h có xu hng
đy giá lên cao vì giá
càng tng thì v th mua
cah càng li.
Giao dch v th (position trading) là gì?
Khoa Tài Chính Doanh Nghip
B môn Tài Chính Quc T
8
QUN TR RI RO TÀI CHÍNH
15
Sn phm phái sinh
và th trng phái sinh
Giao dch v th (position trading) là gì?
V th bán (Short position): “Bearish”
Nhng nhà đutđãthchin
bán khng (short selling) hoc
đang trong trng thái n tài sn
(phimualitàisntrongtng
lai) đcgilànhng ngi“đu
c giá xung”, h có xu hng đy
giá xung thp vì giá càng gim
thì v th bán cah càng li.
16
Sn phm phái sinh
và th trng phái sinh
Sn phm phái sinh là gì?
Sn phm phái sinh
là mt sn phm tài
chính mà kt qu ca
nó đc to ra t kt
qu ca mt sn
phm khác (tài sn
c s).
Khoa Tài Chính Doanh Nghip
B môn Tài Chính Quc T
9
QUN TR RI RO TÀI CHÍNH
17
Sn phm phái sinh
và th trng phái sinh
Snphm phái sinh chuyn hóa giá tr camìnht
thành qu camttàisn khác.
“Tài sn khác” này thng đcxemlàtàisnc s
(underlying assets). Tài snc s có th là c phiu,
trái phiu, tinhoc là hàng hóa, ttc chúng đulà
tài sn.
Tài snc s cng có th là mtyut ngu nhiên
chng hnnh thitit, đây không philàmttàisn.
Tài snc s licóth là công c phái sinh khác,
chng hnnh hp đng giao sau hochp đng
quynchn.
18
Sn phm phái sinh
và th trng phái sinh
Các sn phm phái sinh ph bin nht bao gm:
Hp đng k hn (forwards)
Hp đng giao sau (futures)
Hp đng quynchn (options)
Hp đng hoán đi (swap)
Khoa Tài Chính Doanh Nghip
B môn Tài Chính Quc T
10
QUN TR RI RO TÀI CHÍNH
19
Hp đng k hn và giao sau
Hp đng k hn (forwards) là mt thathungia
hai bên
,ngi mua và ngi bán, trong đó yêu cu
giao mt hàng hóa timtthi đim trong tng lai vi
giá cđã đng ý ngày hôm nay.
Hp đng giao sau (futures) là mthp đng k
hn đã đctiêuchun hóa
, chúng đcgiaodch
trên mt sàn giao dch và đc điuchnh theo th
trng hng ngày trong đókhonl camt bên
đcchitr cho bên còn li.
20
Hp đng k hn và giao sau
Tin thuê cnh là mtchuicáchp đng k hn.
Vic đt mua báo dài hncng là mtvíd v hp
đng k hn vì trong đó không nhng đãchtli
mc giá cho ngày hôm nay (giao dch giao ngay) mà
còn cho nhng ngày sau đó trong tng lai (giao
dch k hn).
Giao dch k hn có rt nhiu trong cuc sng thng ngày:
Khoa Tài Chính Doanh Nghip
B môn Tài Chính Quc T
11
QUN TR RI RO TÀI CHÍNH
21
Hp đng k hn và giao sau
Các phiên ch thi Trung c
Châu Âu
NhtBn
Hi đng Thng mi Chicago (CBOT) 1948
S phát trin ca th trng k hn và giao sau:
22
Hp đng k hn và giao sau
Khoa Tài Chính Doanh Nghip
B môn Tài Chính Quc T
12
QUN TR RI RO TÀI CHÍNH
23
Hp đng k hn và giao sau
Th trng k hnlàmtth trng lnvàrng khp
trên toàn th gii. Nhng thành viên cath trng là
các ngân hàng, các công ty và các chính ph.
Th trng OTC là th trng không đcth ch hóa.
Hai bên ký kthp đng k hnphi đng ý thchin
nghav vi nhau tclàmi bên phichpnhnriro
tín dng ca bên kia.
24
Hp đng k hn và giao sau
Các điukhonvàđiukin đcthitk theo
nhu cuc th ca hai bên.
Tính riêng bit này đã mang đns linh hot
cho các thành viên tham gia, titkimtinca
h và cho phép th trng thích ng mtcách
nhanh chóng vi các thay đi trong nhu cuvà
hoàn cnh cath trng.
u đim
Khoa Tài Chính Doanh Nghip
B môn Tài Chính Quc T
13
QUN TR RI RO TÀI CHÍNH
25
Hp đng k hn và giao sau
Nhc đim
Mtnhc đimcahp đng k hnlàkhôngth
b hybđnphng mà không có s thathun
cac hai đitác.
Nghav cami bên không thđc chuyngiao
cho bên th ba vì vyhp đng k hn không có
tính thanh khon cao.
Không có gì đmborng s không có mt bên v
n và hyb các nghav hp đng.
26
Hp đng k hn và giao sau
Sàngiaodch giao sau là nigiaodch các hp đng
giao sau.
Hp đng giao sau có thđchiulàmthp đng
k hn đã đctiêuchun hóa.
Chi titchomihp đng bao gm quy mô hp đng,
đnv tính, dao đng giá tithiu, cp đ,vàgi giao
dch. Ngoài ra, hp đng còn phi nêu rõ các điu
kin giao hàng và giihn giá hàng ngày cng nh
tin trình giao nhn hàng.
Khoa Tài Chính Doanh Nghip
B môn Tài Chính Quc T
14
QUN TR RI RO TÀI CHÍNH
27
Hp đng k hn và giao sau
Sàn Giao Dch Chicago (CME)
Sàn Giao Dch Tin T Quc T
Singapore (SIMEX)
Sàn giao dch giao sau bn rn nht trên
th gii là EUREX, là sàn giao dch liên
kt gia c và Thy S
Mt s sàn giao sau trên th gii:
28
C ch ca mt giao dch giao sau
M mt tài khon vi ngi môi gii.
t cc ti thiu.
Ký qu ban đu là s tin phi đt cc vào ngày
bt đu giao dch
Ký qu duy trì là s tin mà mi bên phi góp
thêm vào đ duy trì cho s tin ký qu luôn
mc ti thiu nào đó.
Khoa Tài Chính Doanh Nghip
B môn Tài Chính Quc T
15
QUN TR RI RO TÀI CHÍNH
29
C ch ca mt giao dch giao sau
30
C ch ca mt giao dch giao sau
Công ty thanh toán bù tr là mt đnh ch và là nhà
bo đm cho các giao dch giao sau.
Công ty thanh toán bù tr là mt công ty đc lp và
c đông ca nó là các công ty thanh toán thành viên.
Mi công ty duy trì mt s d tài khon vi công ty
thanh toán bù tr và phi đáp ng nhng điu kin
nht đnh v mt tài chính.
Côngtythanhtoánbùtr
Khoa Tài Chính Doanh Nghip
B môn Tài Chính Quc T
16
QUN TR RI RO TÀI CHÍNH
31
C ch ca mt giao dch giao sau
Ngitas tính toán chênh lch gia giá thanh toán
hinti và giá thanh toán ngày trc đó. Nu chênh lch
này là mts dng do giá thanh toán tng, thì s tin
sđccng thêm vào tài khonkýqu canhng
nginmgi v th mua. S tin này đc thanh toán
t tài khoncanhng nginmgi v th bán.
Thanh toán hàng ngày (marking to market)
32
C ch ca mt giao dch giao sau
Khoa Tài Chính Doanh Nghip
B môn Tài Chính Quc T
17
QUN TR RI RO TÀI CHÍNH
33
C ch ca mt giao dch giao sau
34
nh giá k hn và giao sau
C
ch
hình
thành
giá
giao
sau
Khoa Tài Chính Doanh Nghip
B môn Tài Chính Quc T
18
QUN TR RI RO TÀI CHÍNH
35
Chin lc ng dng
k hn và giao sau
Các tình hung phòng nga
V th trên
TT giao ngay
Ri ro Phòng nga d kin
Nm gi tài sn
(V th mua)
Giá tài sn có th gim Phòng nga v th bán
Mua mt tài sn
(V th bán)
Giá tài sn có th tng Phòng nga v th mua
(Phòng nga tiên liu)
Bán giao sau tài sn
(V th bán khng)
Giá tài sn có th tng Phòng nga v th mua
36
Chin lc ng dng
k hn và giao sau
Phòng nga tin t
Khoa Tài Chính Doanh Nghip
B môn Tài Chính Quc T
19
QUN TR RI RO TÀI CHÍNH
37
Chin lc ng dng
k hn và giao sau
Phòng nga tin t
38
Chin lc ng dng
k hn và giao sau
Khoa Tài Chính Doanh Nghip
B môn Tài Chính Quc T
20
QUN TR RI RO TÀI CHÍNH
39
Chin lc ng dng
k hn và giao sau
Phòng nga lãi sut
40
Chin lc ng dng
k hn và giao sau
Khoa Tài Chính Doanh Nghip
B môn Tài Chính Quc T
21
QUN TR RI RO TÀI CHÍNH
41
Chin lc ng dng
k hn và giao sau
Phòng nga c phiu
42
Chin lc ng dng
k hn và giao sau
Phòng nga c phiu
Khoa Tài Chính Doanh Nghip
B môn Tài Chính Quc T
22
QUN TR RI RO TÀI CHÍNH
43
Chin lc ng dng
k hn và giao sau
Phòng nga c phiu
44
Chin lc ng dng
k hn và giao sau
Phòng nga c phiu
Khoa Tài Chính Doanh Nghip
B môn Tài Chính Quc T
23
QUN TR RI RO TÀI CHÍNH
45
Hp đng quyn chn (options)
Mt hp đng quyn chn đ mua mt tài sn gi là quyn
chn mua (call option).
Mt hp đng quyn chn đ bán mt tài sn là mt
quyn chn bán (put option).
Mc giá c đnh mà ngi mua hp đng quyn chn có
th mua hoc bán tài sn gi là giá thc hin.
Quyn mua hoc bán tài sn mc giá c đnh ch tn ti
cho đn mt ngày đáo hn c th.
Ngi mua quyn chn phi tr cho ngi bán quyn
chn mt khon tin gi là phí quyn chn.
46
Hp đng quyn chn (options)
Mt quyn chn kiu M có th đc thc hin vào bt k
ngày nào cho đn ngày đáo hn.
Quyn chn kiu Châu Âu ch có th đc thc hin vào
ngày đáo hn.
Vào ngày đáo hn, nu bn thy rng giá c phiu thp
hn giá thc hin, hoc đi vi quyn chn bán, giá c
phiu cao hn giá thc hin, bn đ cho quyn chn ht
hiu lc bng cách không làm gì c.
Khoa Tài Chính Doanh Nghip
B môn Tài Chính Quc T
24
QUN TR RI RO TÀI CHÍNH
47
Quyn chn mua (call option)
Quyn chn mua là mt quyn chn đ mua mt tài sn
mt mc giá c đnh – giá thc hin.
Vào ngày 29/10/2010, c phiu ca Microsoft có giá là
$47,78. Mt quyn chn mua c th có giá thc hin là $50
và có ngày đáo hn là 29/11. Ngi mua quyn chn này
nhn đc quyn mua c phiu vào bt c lúc nào cho đn
ngày 29/11 mc giá $50 mt c phiu. Vì vy, ngi bán
quyn chn đó có ngha v bán c phiu mc giá $50 mt
c phiu bt c khi nào mà ngi mua mun cho đn ngày
29/11. Vì đc quyn này, ngi mua phi tr cho ngi bán
mt mc phí là $1,65.
48
Quyn chn bán (put option)
Quyn chn bán là mt quyn chn đ bán mt tài sn,
ví d mt c phiu.
Ví d quyn chn bán mt c phiu ca Microsoft vào
29/10/2010, vi giá thc hin là $50 mt c phiu và
ngày đáo hn là 29/11. Quyn chn này cho phép ngi
nm gi bán c phiu mc giá $50 mt c phiu vào
bt c lúc nào cho đn 29/11. C phiu hin nay đc
bán vi giá $47,78.
Ngi mua và ngi bán quyn chn thng lng
mc phí là $4,20,
Khoa Tài Chính Doanh Nghip
B môn Tài Chính Quc T
25
QUN TR RI RO TÀI CHÍNH
49
Th trng quyn chn phi tp trung
c ký kt riêng gia các doanh nghip ln, t chc tài
chính, và đôi khi là c chính ph.
Ngi mua quyn chn hoc là bit rõ mc đ đáng tin cy
ca ngi bán hoc là t gim thiu ri ro tín dng bng
mt s khon bo đm hoc các bin pháp nâng cao đ tín
nhim khác.
Trong th trng phi tp trung, các quyn chn có th đc
thit k dành cho nhiu công c hn ch không ch c
phiu. Các quyn chn có th đc dành cho trái phiu, lãi
sut, hàng hóa, tin t, và nhiu loi tài sn khác.
50
Th trng quyn chn có t chc
Sàn giao dch quyn chn có t chc đáp ng vic thiu
chun hóa và thanh khon ca th trng quyn chn
phi tp trung.
Sàn giao dch s qui đnh c th điu kin và qui đnh
ca các hp đng quyn chn đc chun hóa.
Hình thành mt th trng th cp dành cho các hp
đng đã đc to lp. iu này khin cho quyn chn
d tip cn hn và hp dn hn đi vi nhà đu t.
Vic cung cp thit b tin ích, qui đnh c th các điu
l, qui tc và chun hóa các hp đng giúp các quyn
chn có th đc mua bán nh c phiu.