Nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên trường Cao đẳng Công nghiệp thực phẩm

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

1
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ & QUẢN TRỊ KINH DOANH




NGUYỄN KIM PHƢỢNG



NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN
TRƢỜNG CAO ĐẲNG CÔNG NGHIỆP THỰC PHẨM

Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 60.34.04.10






LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

Thái Nguyên - 2012

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

2
LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan bản luận văn này là công trình nghiên cứu khoa học độc
lập của tôi. Các tƣ liệu, tài liệu đƣợc sử dụng trong luận văn có nguồn dẫn rõ ràng
các kết quả nghiên cứu là quá trình lao động trung thực của tôi.


Tác giả luận văn


Nguyễn Kim Phượng




Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

3
LỜI CẢM ƠN

Hoàn thành luận văn này, tác giả xin trân trọng bày tỏ lòng biết ơn tới:
 Các Thầy, Cô giáo đã trực tiếp giảng dạy, tham gia quản lý đã giúp đỡ và tạo
điều kiện thuận lợi để tác giả hoàn thành nhiệm vụ sau hai năm học tập và nghiên
cứu.
 Ban giám hiệu, các phòng ban chức năng , các bạn đồng nghiệp và học sinh
– sinh viên tại trƣờng CĐ Công nghiệp Thực Phẩm đã giúp tác giả hoàn thành luận
văn này.
 Ban giám hiệu, Cán bộ, giáo viên trƣờng CĐ Cộng Đồng Hà Nội đã tạo mọi
điều kiện tốt nhất cho tác giả trong quá tình làm luận văn.
 Gia đình, bạn bè và đồng nghiệp – những ngƣời luôn sát cánh động viên và
giúp đỡ tác giả trong suốt thời gian học tập và nghiên cứu.
 TS. Phạm Quý Long – ngƣời đã trực tiếp hƣớng dẫn đã giúp đỡ và chỉ dẫn
tận tình cho tác giả trong quá trình thực hiện và hoàn thành luận văn này.

Thái nguyên, tháng 11 năm 2012













Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

4
MỤC LỤC
Trang phụ bìa
Lời cam đoan i
Lời cảm ơn ii
Mục lục iii
Danh mục các ký hiệu, chữ viết tắt vi
Danh mục các bảng ix
Danh mục các hình x
LỜI MỞ
ĐẦU
1
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên
cứu 1
2. Mục tiêu nghiên cứu 1
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 2
3.1. Đối tƣợng nghiên cứu 2
3.2. Phạm vi nghiên cứu 2
4.  ngha khoa học của đề tài nghiên cứu 2
5 . Cấu trúc của luận văn 3
CHƢƠNG 1 CƠ SỞ L LUẬN VỀ CHẤT LƢỢNG ĐỘI NGŨ GIẢNG
VIÊN TRONG CÁC TRƢỜNG CAO ĐẲNG 4
1.1. Khái quát về chất lƣợng đội ngũ giảng viên trong các trƣờng Cao
đẳng 4
1.1.1. Trƣờng cao đẳng trong hệ thống giáo dục quốc dân 4
1.1.2. Đội ngũ giảng viên trƣờng Cao đẳng 4
1.1.2.1. Khái niệm giảng viên và đội ngũ giảng viên 4
1.1.2.2.Tiêu chuẩn và nhiệm vụ của người giảng viên 6
1.1.3. Chất lƣợng đội ngũ giảng viên trong các trƣờng cao đẳng. 9

1.2.Hệ thống chỉ tiêu đánh giá chất lƣợng đội ngũ giảng viên 10
1.3 Các yếu tố ảnh hƣởng đến chất lƣợng đội ngũ giảng viên: 17

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

5
1.3.1. Yếu tố về cơ chế, chính sách của Nhà nƣớc. 17
1.3.2. Yếu tố về môi trƣờng 17
1.3.3. Yếu tố về quy trình tuyển dụng 18
1.3.4. Yếu tố về chính sách đãi ngộ ( chi trả lƣơng, thƣởng ) 18
1.3.5. Yếu tố chính sách đào tạo, bồi dƣỡng 19
1.3.6. Các yếu tồ khác 19
1.4. Một số kinh nghiệm về nâng cao chất lƣợng đội ngũ giảng viên của các trƣờng
cao đẳng và đại học trong nƣớc 19
CHƢƠNG 2. PHƢƠNG PHÁ P NGHIÊN
CƢ́ U…… … …………… 21
2.1 Câu hỏ i nghiên
cƣ́ u 21
2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu 21
2.2.1. Phƣơng pháp
luận 21
2.2.1.1. Quan điểm hệ thống cấu trúc 21
2.2.1.2. Quan điểm lịch sử logic 21
2.2.1.3. Quan điểm thực tiễn 22
2.2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu cụ thể 23
2.2.2.1. Phƣơng pháp thu thập dữ liệu 23
2.2.2.2. Phƣơng pháp điều tra 23
2.2.2.3. Phƣơng pháp nghiên cứu tài liệu 24
2.2.2.4. Phƣơng pháp quan sát 25
2.2.2.5. Nhóm phƣơng pháp toán thống kê 26

2.3. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu 26
CHƢƠNG 3. THỰC TRẠNG CHẤT LƢỢNG ĐỘI NGŨ GIẢNG
VIÊN VÀ HOẠT ĐỘNG NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐỘI NGŨ
GIẢNG VIÊN TRƢỜNG CAO ĐẲNG CÔNG NGHIỆP THỰC
PHẨM 28

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

6
3.1. Khái quát chung về trƣờng Cao đẳng Công Nghiệp Thực phẩm 28
3.1.1.Quá trình hình thành và phát triển của trƣờng CĐ CN Thực
Phẩm 28
3.1.2.Một số đặc điểm của trƣờng Cao đẳng Công nghiệp Thực Phẩm
ảnh hƣởng đến hoạt động nâng cao chất lƣợng đội ngũ giảng
viên 29
3.1.2.1. Đặc điểm về cơ cấu tổ chức bộ máy 29
3.1.2.2. Đặc điểm về số lƣợng và chất lƣợng đội ngũ giảng
viên 33
3.1.2.3. Đặc điểm về quy mô đào
tạo 34
3.1.2.4. Đặc điểm về cơ sở vật chất, thƣ viện, tài
chính 36
3.2. Thực trạng nâng cao chất lƣợng đội ngũ giảng viên trƣờng CĐCN
Thực Phẩm. 38
3.2.1.Thực trạng chất lƣợng đội ngũ giảng viên trƣờng CĐ CN Thực
Phẩm 38
3.2.1.1. Chất lượng đội ngũ giảng viên của trường Cao đẳng Công
nghiệp Thực phẩm theo quy
mô 38
3.2.1.2. Chất lượng đội ngũ giáo viên của trường Cao đẳng Công

nghiệp Thực phẩm theo mức độ đáp ứng cơ cấu khoảng tuổi 39
3.2.1.3. Chất lượng đội ngũ giảng viên của trường Cao đẳng Công
nghiệp Thực phẩm theo cơ cấu về giới tính 40
3.2.1.4. Chất lượng đội ngũ giảng viên của trường Cao đẳng Công
nghiệp Thực phẩm theo thâm niên, kinh nghiệm công tác 41
3.2.1.5. Chất lượng đội ngũ giảng viên của trường Cao đẳng Công
nghiệp Thực phẩm theo cơ cấu ngành nghề, trình độ được đào tạo
43
3.2.1.6. Chất lượng đội ngũ giảng viên của trường Cao đẳng Công
nghiệp Thực phẩm theo mức độ phù hợp cơ cấu ngạch chức danh
46

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

7
3.2.1.7. Chất lượng đội ngũ giảng viên của trường Cao đẳng Công
nghiệp Thực phẩm theo kết quả đánh giá của sinh viên. 48
3.2.1.8. Chất lượng đội ngũ giảng viên của trường Cao đẳng Công
nghiệp Thực phẩm theo mức độ đạt chuẩn kết quả xếp loại học sinh
tốt nghiệp 50
3.2.1.9. Chất lượng đội ngũ giảng viên trường Cao đẳng Công
nghiệp Thực phẩm theo thông tin phản hồi của các doanh nghiệp về
chất lượng đào tạo của nhà trường 51
3.2.1.10. Tổng hợp kết quả đánh giá chất lượng đội ngũ giảng viên
trường Cao đẳng Công nghiệp Thực phẩm 52
3.2.2. Thực trạng hoạt động nâng cao chất lƣợng đội ngũ giảng viên tại
trƣờng CĐ Công Nghiệp Thực Phẩm 53
3. 2.2.1. Môi trường lao động của đội ngũ giảng viên 53
3.2.2.2. Tiêu chuẩn và quy trình tuyển dụng GV 54
3.2.2.3. Chế độ đãi ngộ giảng viên 57

3.2.2.4. Công tác đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ và
nghiên cứu khoa học của đội ngũ GV 59
3.3. Đánh giá chung về thực trạng hoạt động nâng cao chất lƣợng đội
ngũ giảng viên tại trƣờng CĐ Công nghiệp Thực Phẩm 63
CHƢƠNG 4. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐỘI
NGŨ GIẢNG VIÊN TRƢỜNG CAO ĐẲNG CÔNG NGHIỆP THỰC
PHẨM 66
4.1. Định hƣớng nâng cao chất lƣợng đội ngũ giảng viên của trƣờng
CĐ Công nghiệp Thực Phẩm đến năm 2015. 66
4.2. Quan điểm nâng cao chất lƣợng đội ngũ giảng viên 67
4.3. Một số giải pháp nâng cao chất lƣợng đội ngũ giảng viên tại
trƣờng Cao đẳng Công nghiệp Thực phẩm Việt Trì- Phú Thọ. 68
4.3.1.Biện pháp 1: Điều chỉnh quy mô, cơ cấu, quy trình và tiêu chuẩn
tuyển dụng giảng viên 68
4.3.2. Biện pháp 2: Sử dụng hợp lý đội ngũ giảng viên hiện có. 72
4. 3. 3. Biện pháp 3: Đổi mới công tác đào tạo, bồi dƣỡng nâng cao trình
độ cho đội ngũ giảng viên Trƣờng CĐ CNTP 74

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

8
4.3.4. Biện pháp 4: Xây dựng và hoàn thiện chế độ chính sách đối với
giảng viên 77
4.4. Khảo sát tính cần thiết , khả thi của các biện pháp 80
KẾT LUẬN 82
DANH SÁCH TÀI LIỆU THAM KHẢO 84
PHẦN PHỤ LỤC 90


Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

9
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

GD&ĐT
Giáo dục và Đào tạo
GV
Giảng viên
HS,SV
Hoc sinh, Sinh viên
CĐ CNTP
Cao đẳng công nghiệp thực phẩm
CĐ
Cao đẳng
CBCNV
Cán bộ công nhân viên
THCN
Trung học chuyên nghiệp
TC
Trung cấp
DN
Doanh nghiệp
KT
Kỹ thuật
TK
Thiết kế
KHCB
Khoa học cơ bản

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

10
DANH MỤC CÁC BẢNG
Số hiệu
Tên bảng
Trang
1.1.
Đánh giá chất lƣợng nhân lực theo mức độ đáp ứng về cơ
cấu tuổi.
12
1.2.
Đánh giá chất lƣợng nhân lực theo cơ cấu giới tính
12
1.3.
Đánh giá chất lƣợng nhân lực theo thâm niên, kinh nghiệm
công tác
13
1.4.
Đánh giá chất lƣợng nhân lực theo mức độ phù hợp cơ cấu
ngành nghề, trình độ đƣợc đào tạo
14
1.5.
Đánh giá chất lƣợng nhân lực theo mức độ phù hợp cơ cấu
ngạch chức danh
14
1.6.
Đánh giá chất lƣợng nhân lực theo chất lƣợng công việc
13
1.7.

Đánh giá chất lƣợng nhân lực theo chất lƣợng sản phẩm
14
1.8.
Phiếu điều tra mức độ đáp ứng yêu cầu sản phẩm của tổ
chức
15
1.9.
Lƣợng hoá kết quả đánh giá chất lƣợng giảng viên
16
1.10.
Xếp loại chất lƣợng nhân lực
16
3.1.
Thống kê đội ngũ giáo viên theo học vị đến năm 2011
34
3.2.
Quy mô đào tạo của trƣờng từ năm 2008 đến năm 2012
35
3.3.
Tổng hợp các điều kiện phục vụ đào tạo
36
3.4
Nội dung thu, chi tài chính
37
3.5.
Nội dung các khoản chi tính trên các khoản thu sự nghiệp
38
3.6.
Bảng số lƣợng giảng viên theo khoảng tuổi và giới tính
40

3.7.
Thực trạng giảng viên theo cơ cấu về khoảng tuổi
41
3.8.
Thực trạng giảng viên theo cơ cấu về giới tính
42
3.9.
Bảng cơ cấu giảng viên theo thâm niên công tác
43
3.10.
Thực trạng chất lƣợng giảng viên theo thâm niên, kinh
nghiệm công tác
44

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

11
3.11.
Bảng cơ cấu giảng viên theo ngành nghề đào tạo
45
3.12.
Thực trạng chất lƣợng đội ngũ giảng viên theo cơ cấu ngành
nghề, trình độ đƣợc đào tạo
46
3.13.
Bảng cơ cấu đội ngũ giảng viên theo ngạch chức danh
48
3.14.
Thực trạng chất lƣợng giáo viên theo cơ cấu ngạch chức
danh

48
3.15.
Tổng hợp kết quả đánh giá của sinh viên
50
3.16.
Thực trạng chất lƣợng giảng viên theo đánh giá xếp loại học
sinh tốt nghiệp
52
3.17.
Tổng hợp điều tra chất lƣợng đào tạo của nhà trƣờng
53
3.18.
Lƣợng hoá các kết quả đánh giá chất lƣợng giảng viên
54
3.19.
Kết quả bồi dƣỡng giảng viên
61
3.20.
Trình độ nghiệp vụ sƣ phạm của giảng viên
63
3.21.
Trình độ ngoại ngữ, tin học của giảng viên
63
3.22.
Danh mục đề tài nghiên cứu khoa học
64
4.1.
Dự báo đội ngũ giảng viên của Trƣờng ( 2012- 2015)
72
4.2.

Cơ cấu tuyển dụng giảng viên theo ngành đào tạo
73
4.3.
Kế hoạch bồi dƣỡng nâng cao trình độ chuyên môn
77
4.4.
Nhận thức về tính cấp thiết của các biện pháp
83
4.5
Nhận thức về tính khả thi của các biện pháp
84




Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

12
DANH MỤC BIỂU ĐỒ, HÌNH VẼ

Số hiệu
Biểu đồ
Trang
Hình 3. 1
Cơ cấu tổ chức Trƣờng CĐ Công nghiệp Thực Phẩm
30
Hình 3.2
Quy trình tuyển dụng của trƣờng CĐ Công nghiệp Thực Phẩm
57
Biểu đồ 1

Cơ cấu giảng viên theo trình độ
34
Biểu đồ 2
Quy mô đào tạo của trƣờng từ 2008 – 2012
35




















Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

13
LỜI MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu

Nền kinh tế nƣớc ta đang tiến hành hội nhập với nền kinh tế khu vực và
quốc tế bằng việc gia nhập tổ chức thƣơng mại quốc tế (WTO) vào năm 2006 và với
mục tiêu đƣa nƣớc ta trở thành nƣớc công nghiệp vào năm 2020, vấn đề phát triển
nguồn lực là yếu tố cơ bản cho sự phát triển nhanh và bền vững, trong đó giáo dục
và đào tạo là con đƣờng quan trọng nhất trong việc phát huy nguồn lực con ngƣời.
Trong lý luận và thực tiễn, đội ngũ giảng viên luôn đƣợc xem là lực luợng cốt cán
của sự nghiệp phát triển giáo dục, là một trong những nhân tố quan trọng nhất quyết
định việc nâng cao chất lƣợng giáo dục. Nghị quyết hội nghị Ban chấp hành Trung
ƣơng 2 khoá VIII đã xác định "giảng viên là nhân tố quyết định chất lượng giáo
dục". Chỉ thị 40 - CT/ TW của Ban bí thƣ Trung ƣơng Đảng về xây dựng, nâng cao
chất lƣợng đội ngũ giảng viên chỉ rõ " giảng viên là lực lượng nòng cốt có vai trò
quan trọng". Do vậy, muốn phát triển giáo dục đào tạo, điều kiện quan trọng trƣớc
tiên là phải nâng cao chất lƣợng đội ngũ giảng viên .
Để nâng cao chất lƣợng nguồn nhân lực này, trƣớc mắt chúng phải đánh giá,
nhìn nhận lại chất lƣợng đội ngũ giảng viên hiện nay có phù hợp với yêu cầu của
Đất nƣớc hay không? Phải làm gì để nâng cao đƣợc chất lƣợng không chỉ là câu hỏi
đối với các nhà nghiên cứu chiến lƣợc giáo dục mà còn là vấn đề quan tâm của toàn
ngành giáo dục, toàn xã hội.
Từ yêu cầu cấp bách của thực tế, đề tài:" Nâng cao chất lượng đội ngũ giảng
viên Trường Cao đẳng công nghiệp Thực phẩm” đƣợc thực hiện nhằm đƣa ra các
định hƣớng, giải pháp thực hiện mang tính khả thi giúp nhà trƣờng đạt đƣợc các
mục tiêu dài hạn trong thời gian tới.
2. Mục tiêu nghiên cứu
- Hệ thống hóa những vấn đề lý luận về chất lƣợng đội ngũ giảng viên.
- Đánh giá thực trạng chất lƣợng đội ngũ giảng viên và hoạt động nâng cao chất
lƣợng đội ngũ giảng viên tại trƣờng CĐ Công nghiệp Thực Phẩm. Từ đó đƣa ra các
kết quả đạt đƣợc, những hạn chế và nguyên nhân ảnh hƣởng đến chất lƣợng đội ngũ

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

14
giảng viên của trƣờng.
- Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lƣợng đội ngũ giảng viên trƣờng
Cao đẳng Công nghiệp Thực phẩm.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tƣợng nghiên cứu
Đề tài đƣợc giới hạn trong việc nghiên cứu, phân tích, đánh giá thực trạng và
đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lƣợng đội ngũ giảng viên ở trƣờng Cao đẳng
Công nghiệp Thực Phẩm.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
- Về không gian:
Đề tài tập trung nghiên cứu trong phạm vi trƣờng Cao đẳng Công nghiệp Thực
Phẩm Việt Trì – Phú Thọ
- Về thời gian:
Các tài liệu tổng quan về tình hình chất lƣợng đội ngũ giảng viên ở trƣờng Cao
đẳng Công nghiệp Thực Phẩm đƣợc thu thập từ các tài liệu đã công bố từ năm 2008
đến nay, số liệu điều tra khảo sát năm 2011
- Về nội dung:
+ Tìm hiểu thực trạng nâng cao chất lƣợng đội ngũ giảng viên ở Trƣờng Cao đẳng
Công nghiệp Thực Phẩm
+ Trên cơ sở tìm hiểu thực trạng, đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất
lƣợng đội ngũ giảng viên của trƣờng Cao đằng Công nghiệp Thực Phẩm trong giai
đoạn 2012- 2015.
4.  ngha khoa hc của đề tài nghiên cứu
Kết quả nghiên cứu của đề tài sẽ là tài liệu tham khảo giúp cho chấ t lƣợ ng
độ i ngũ giảng viên tại Trƣờ ng Cao Đẳ ng Thƣ̣ c Phẩ m nó i riêng và các trƣờng Cao
đẳ ng, đại học nói chung đạt hiệu quả hơn.
5. Cấu trúc của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ lục và danh mục các tài liệu tham khảo
luận văn đƣợc chia ra làm 4 chƣơng:

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

15
 Chương 1: Cơ sở lý luận về chất lƣợng đội ngũ giảng viên trong các trƣờng
Cao đẳng
 Chương 2: Phƣơng pháp nghiên cứu
 Chương 3: Thực trạng chất lƣợng đội ngũ giảng viên và hoạt động nâng cao
chất lƣợng đội ngũ giảng viên tại trƣờng Cao đẳng Công nghiệp Thực Phẩm
 Chương 4: Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lƣợng đội ngũ giảng viên
trƣờng Cao đẳng Công nghiệp Thực phẩm


















Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

16
CHƢƠNG1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƢỢNG
ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN TRONG CÁC TRƢỜNG CAO ĐẲNG

1.1. Khái quát về chất lƣợng đội ngũ giảng viên trong các trƣờng Cao đẳng
1.1.1. Trường cao đẳng trong hệ thống giáo dục quốc dân
Giáo dục Đại học và cao đẳng là một bộ phận nằm trong hệ thống giáo dục
quốc dân, có vai trò và vị trí hết sức quan trọng. Theo điều 39 Luật giáo dục: “Mục
tiêu của giáo dục đại học là đào tạo ngƣời học có phẩm chất trính trị, đạo đức, có ý
thức phục vụ nhân dân, có kiến thức và năng lực nghề nghiệp tƣơng xứng với trình
độ đào tạo, có sức khỏe, đáp ứng yêu cầu xây dựn và bảo vệ Tổ quốc”
Trƣớc tác động mạnh mẽ của toàn cầu hóa, Nghị quyết Đại hội X tiếp tục
xác định các nguy cơ tụt hậu về kinh tế đƣợc nhấn mạnh. Để phát triển đƣợc kinh tế
không có con đƣờng nào khác là phải đào tạo nguồn nhân lực cho đất nƣớc. Giáo
dục Đại học va cao đẳng có nhiệm vụ lớn lao là đào tạo nguồn nhân lực bậc cao và
bồi dƣỡng nhân tài cho đất nƣớc.
Một số nƣớc muốn phát triển nhanh phải có nền dân trí cao. Theo báo cáo của
UNESCO – 1995, số dân trong độ tuổi từ 18 – 22 đƣợc tiếp thu giáo dục ở một số
nƣớc có tỷ lệ là: Mỹ: 82% (năm 1992), Pháp 50% (năm 199), Hàn Quốc 54,8%
(năm 1995), Thái Lan: 20,6% (năm 1994). Tong khi đó, ở Việt Nam là 3,2% ( năm
1993). Nhƣ vậy, nƣớc ta vẫn là nƣớc có nền giáo dục cao đẳng và Đại học thuộc số
ít, điểm xuất phát thấp. Để đáp ứng đƣợc yêu cầu CNH – HĐH đất nƣớc thì yêu cầu
nguồn nhân lực có trình độ cao là hêt sức cần thiết. Các trƣờng Đại học và cao đẳng
có vai trò hết sức quan trọng trong việc đào tạo nguồn nhân lực này cho đất nƣớc.
1.1.2. Đội ngũ giảng viên trƣờng Cao đẳng
1.1.2.1. Khái niệm giảng viên và đội ngũ giảng viên
* Khái niệm giảng viên
Theo Luật giáo dục đƣợc quốc hội thông qua ngày 14/06/2005 thì "Nhà giáo

là ngƣời làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục trong nhà trƣờng, cơ sở giáo dục khác.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

17
Nhà giáo dạy ở cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông, giáo dục nghề nghiệp
gọi là giáo viên, ở cơ sở giáo dục ĐH, CĐ gọi là giảng viên.
Theo tiêu chuẩn chung các ngạch công chức chuyên ngành giáo dục và đào
tạo ban hành kèm theo quyết định số 2002/TCCP- VC ngày 08/06/1994 của Ban tổ
chức Chính phủ đƣa ra thì: " giảng viên là viên chức chuyên môn đảm nhiệm việc
giảng dạy và đào tạo ở bậc ĐH, CĐ thuộc một chuyên ngành đào tạo của trƣờng
ĐH hoặc CĐ. (viên chức là công dân Việt Nam trong biên chế, đƣợc bổ nhiệm giữ
một nhiệm vụ thƣờng xuyên trong đơn vị sự nghiệp của nhà nƣớc, tổ chức chính
trị, tổ chức chính trị - xã hội, hƣởng lƣơng từ ngân sách nhà nƣớc và các nguồn thu
sự nghiệp)
* Đội ngũ giảng viên
Theo từ điển tiếng Việt, đội ngũ là “khối đông người cùng chức năng nghề
nghiệp được tập hợp và tổ chức thành một lực lượng”.
Các khái niệm về đội ngũ dùng cho các thành phần trong xã hội nhƣ đội ngũ
trí thức, đội ngũ công nhân viên chức đều có gốc xuất phát từ từ đội ngũ theo thuật
ngữ quân sự. Đó là một khối đông ngƣời, đƣợc tổ chức thành một lực lƣợng để
chiến đấu hoặc để bảo vệ.
Tóm lại, đội ngũ là một nhóm ngƣời đƣợc tổ chức và tập hợp thành một lực
lƣợng để thể hiện một hay nhiều chức năng, có thể cùng nghề nghiệp hoặc không
cùng nghề nghiệp nhƣng có chung một mục đích nhất định.
Theo Vigri K. Rowland: “Đội ngũ nhà giáo là những chuyên gia trong
ngành giáo dục, họ nắm vững tri thức và hiểu biết dạy học và giáo dục như thế nào
và có khả năng cống hiến toàn bộ tài năng và sức lực của họ cho giáo dục”
Từ khái niệm nêu trên về đội ngũ nhà giáo, chúng ta có thể quan niệm rằng:
Đội ngũ nhà giáo là một tập thể bao gồm những giáo viên và cán bộ quản lý giáo

dục, được tổ chức thành một lực lượng, có chung nhiệm vụ thực hiện các mục tiêu
giáo dục đã đặt ra cho nhà trường hoặc cơ sở giáo dục đó
Đội ngũ giảng viên Việt Nam là những ngƣời lao động trí tuệ sáng tạo , có
tinh thần yêu nƣớc, ý thức dân tộc cao, cần cù thông minh, năng động và nhạy bén

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

18
với sự phát triển của thời đại. Đồng thời đây cũng là lực lƣợng nghiên cứu khoa học
hùng hậu. Chính từ lực lƣợng này đã xuất hiện nhiều nhà khoa học lớn, các chuyên
gia đầu ngành. Họ có khả năng và thực tế đã có nhiều đóng góp tích cực và to lớn ở
cả hai phƣơng diện: Đào tạo những tài năng trẻ, bồi dƣỡng đội ngũ trí thức, đồng
thời nghiên cứu phát triển và ứng dụng khoa học công nghệ, kỹ thuật, khoa học
quản lý, văn hóa, nghệ thuật, phát triển kinh tế - xã hội, góp phần đẩy nhanh quá
trình xậy dựng đất nƣớc công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
1.1.2.2.Tiêu chuẩn và nhiệm vụ của người giảng viên
* Tiêu chuẩn của người giảng viên
Theo điều 70 Luật giáo dục 2005, nhà giáo (giảng viên) phải có những tiêu
chuẩn sau:
- Phẩm chất đạo đức, tƣ tƣởng tốt;
- Đạt trình độ chuẩn đƣợc đào tạo về chuyên môn, nghiệp vụ;
- Đủ sức khỏe theo yêu cầu nghề nghiệp;
- Lý lịch bản thân rõ ràng
Căn cứ vào Quyết định số 202/TCCB – VC (08/6/1994) của Bộ trƣởng,
Trƣởng ban tổ chức – Cán bộ Chính phủ về việc ban hành tiêu chuẩn nghiệp vụ các
ngạch công chức ngành GD&ĐT thì giảng viên Cao đẳng, đại học đƣợc chia thành
giảng viên, giảng viên chính, phí giáo sƣ, giáo sƣ.
Theo quan điểm của các nhà giáo dục học, trình độ đội ngũ giảng viên trƣớc
hết phải nói đến hệ thống tri thức mà ngƣời giảng viên nắm đƣợc. Đó không phải là
các tri thức có liên quan đến môn học do ngƣời giảng viên trực tiếp phụ trách giảng

dạy, mò còn là sự hiểu biết nhất định về các môn khoa học lân cận với bộ môn
chuyên ngành nào đó.Đặc biệt là các tri thức mang tính chất công cụ, phƣơng tiện
để nghiên cứu khoa học nhƣ: Toán học, ngoại ngữ, tin học và phƣơng pháp luận,
phƣơng pháp nghiên cứu khoa học.
Theo Quyết định số 538/TCCB –BCTL ngày 18/12/1995 của Ban tổ chức
Chính phủ yêu cầu về trình độ của giảng viên, giảng viên chính và giảng viên cao
cấp nhƣ sau:

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

19
* Đối với giảng viên:
- Có bằng cử nhân trở lên:
- Đã qua thời gian tập sự theo quy định hiện hành
- Phải có ít nhất 2 chứng chỉ bồi dƣỡng sau đại học
* Đối với giảng viên chính:
- Có bằng thạc sỹ trở lên
- Có thâm niên ở giảng viên ít nhất là 9 năm
- Sử dụng đƣợc một ngoại ngữ trong chuyên môn ở trình độ C (là ngoại
ngữ thứ 2 đối với giảng viên chính ngoại ngữ)
- Có đề án hoặc công rình sáng tạo đƣợc hội đồng khoa học nhà trƣờng
công nhận và đƣợc áp dụng có kết quả trong chuyên môn.
* Đối với giảng viên cao cấp
- Có bằng tiến sỹ của chuyên ngành đào tạo
- Là giảng viên chính có thâm niên ở ngạch ít nhất là 6 năm
- Sử dụng đƣợc 2 ngoại ngữ để giảng dạy, nghiên cứu khoa học và giao tiếp
quốc tế (ngoại ngữ thứ nhất tƣơng đƣơng trình độ C đối với ngƣời dạy ngoại
ngữ)
- Có tối thiểu 3 đề án hoặc công trình khoa học sáng tạo đƣợc hội đồng khoa học
nhà trƣờng hoặc ngành công nhận và đƣa vào áp dụng có hiệu quả.

* Nhiệm vụ của giảng viên
Theo điều 72 Luật giáo dục 2005 nhà giáo có những nhiệm vụ sau:
- Giáo dục giảng dạy theo mục tiêu, nguyên lý giáo dục, thực hiện đầy đủ và có chất
lƣợng trƣơng trình giáo dục.
- Gƣơng mẫu thực hiện ngha vụ công dân, các quy định của pháp luật và điều lệ
của nhà trƣờng.
- Giữ gìn phẩm chất, uy tín danh dự của nhà giáo, tôn trọng nhân cách của ngƣời
học, đối xử công bằng với ngƣời học Không ngừng học tập, rèn luyện để nâng cao
phẩm chất đạo đức trình độ chính trị chuyên môn, nghiệp vụ, đổi mới phƣơng pháp
giảng dạy, nêu gƣơng tốt cho ngƣời học.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

20
Theo quyết định số 64/ 2008 QĐ - BGDĐT ban hành ngày 28/11/2008
giảng viên có nhiệm vụ sau:
- Nhiệm vụ giảng dạy
- Nghiên cứu và nắm vững mục tiêu giáo dục, nội dung chƣơng trình phƣơng
pháp giáo dục đại học, quy chế thi kiểm tra đánh giá, vị trí và yêu cầu của
môn học, nghành học đƣợc phân công đảm nhiệm, nắm bắt khả năng kiến
thức của ngƣời học.
- Xây dựng kế hoạch dạy học, đề cƣơng môn học, bài giảng và thiết kế học
liệu cần thiết phục vụ cho giảng dạy, giảng dạy phù đạo hƣớng dẫn ngƣời
học kỹ năng học tập, nghiên cứu, làm thí nghiệm, kỹ năng thực hành, thảo
luận khoa học, thực tập nghề nghiệp, tham gia các hoạt động thực tế phục vụ
sản xuất và đời sống.
- Hƣớng dẫn SV thực tập tốt nghiệp, xây dựng đề cƣơng và làm đồ án, khoá
luận tốt nghiệp.
- Thực hiện quá trình đánh giá kết quả cuả ngƣời học.
- Tham gia giáo dục chính trị, tƣ tƣởng đạo đức cho SV, giúp SV phát huy vai

trò chủ động trong học tập và rèn luyện, hƣớng dẫn SV thực hiện mục tiêu
đào tạo.
- Hƣớng dẫn ngƣời học tham gia đánh giá hoạt động dạy học, thƣờng xuyên
cập nhật thông tin từ ngƣời học để xử lý, bổ sung hoàn chỉnh phƣơng pháp,
nội dung kế hoạch giảng dạy nhằm nâng cao chất lƣợng, hiệu quả đào tạo,
đáp ứng yêu cầu xã hội.
- Dự giờ tham gia đánh giá hoạt động giảng dạy của giảng viên khác.
- + Tham gia xây dựng và phát triển ngành học, chƣơng trình cải tạo, cải tiến
nội dung, phƣơng pháp giảng dạy, nghiên cứu và thực hành môn học.
- Biên soạn giáo trình, sách chuyên khảo và tài liệu tham khảo phục vụ công
tác đào tạo bồi dƣỡng.
- Tham gia xây dựng các cơ sở thí nghiệm và thực hành.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

21
- Tham gia các công tác kiêm nhiệm nhƣ chủ nhiệm lớp, chỉ đạo thực tập, cố
vấn học tập
- Nhiệm vụ nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ
- Nhiệm vụ học tập bồi dƣỡng nâng cao trình độ.
1.1.3. Chất lượng đội ngũ giảng viên trong các trường cao đẳng.
Đội ngũ giáo viên trƣờng học mạnh hay yếu, chính là nhờ chất lƣợng đội ngũ
đó. Cũng theo từ điển bách khoa Việt Nam: " chất lượng là đặc tính khách quan
của sự vật. Chất lượng biểu hiện ra bên ngoài qua các thuộc tính. Nó là cái liên kết
thuộc tính của sự vật lại làm một, gắn bó với sự vật như là một tổng thể, bao quát
toàn bộ sự vật và không tách khỏi sự vật. Sự thay đổi chất lượng kéo theo sự thay
đổi của sự vật về căn bản. Chất lượng của sự vật bao giờ cũng gắn lìên với tímh
quy mô về số lượng của nó và không thể tồn tại ngoài tính quy luật ấy. Mỗi sự vật
bao giờ cũng là sự thống nhất của số lượng và chất lượng".
Theo Lê Đức Phúc (trong bài chất lƣợng và hiệu quả giáo dục- nghiên cứu

GD tháng 5/1997 ) thì: "Chất lượng là cái tạo nên phẩm chất, giá trị của một con
người, một sự vật, sự việc. Đó là tổng thể những thuộc tính cơ bản khảng định sự
tồn tại của một sự vật và phân biệt nó với sự vật khác" , "Chất lượng giáo dục là
trình độ và khả năng thực hiện mục tiêu giáo dục, đáp ứng ngày càng cao nhu cầu
của người học và sự phát triển toàn diện của xã hội "
Với các khái niệm trên, chúng ta thấy rõ ràng chất lƣợng và số lƣợng có liên
quan mật thiết với nhau.
Trong các trƣờng cao đẳng, đội ngũ cán bộ giáo viên bao gồm cán bộ quản
lý (hiệu trƣởng, phó hiệu trƣởng), các giáo viên, cán bộ công nhân viên hành chính,
cán bộ phục vụ những ngƣời trực tiếp hoặc gián tiếp tham gia vào công tác giáo
dục học sinh trong nhà trƣờng (trong đó lực lƣợng giáo viên là trực tiếp và chủ yếu).
Đội ngũ chỉ mạnh khi từng thành viên của đội ngũ mạnh, từng thành viên chỉ mạnh
khi thành viên đó có phẩm và năng lực tốt. Phẩm chất và năng lực của từng con
ngƣời là những tiêu chuẩn cơ bản để đánh giá nhân cách của ngƣời đó, nó đƣợc biểu
hiện ở từng hiệu qủa công việc ở từng ngƣời.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

22
Theo GS Nguyễn Đức Chính (nguyên Phó Giám đốc đại học Quốc gia Hà
Nội) quan niệm chất lƣợng đội ngũ giảng viên là một khái niệm động, nhiều chiều,
ít nhất bao gồm ba khía cạnh: Mục tiêu; quá trình hoạt động nhằm đạt đƣợc mục
tiêu; và thành quả đạt đƣợc so với mục tiêu.
Theo tác giả Lê Đức Ngọc, Lâm Quang Thiệp – ĐHQG Hà nội và theo tổ
chức đảm bảo chất lƣợng giáo dục đại học quốc tế thì: “ Chất lượng đội ngũ giảng
viên được đánh giá qua mức độ đạt được mục tiêu đã đề ra”
Tựu trung lại có thể tóm tắt chất lƣợng đội ngũ giảng viên thể hiện ở hai tiêu
chí: Phẩm chất đạo đức và năng lực hoạt động (năng lực tác nghiệp). Trong hai tiêu
chí trên thì tiêu chí thứ hai ( năng lực hoạt động ) dù vất vả mới đạt đƣợc nhƣng dễ
đánh giá và dễ hiểu chỉnh hơn.

Tiêu chí thứ nhất (phẩm chất đạo đức tuy rất dễ nói nhƣng rất khó đo lƣờng, vì vậy
nên rất khó hiệu chỉnh.
1.2.Hệ thống chỉ tiêu đánh giá chất lƣợng đội ngũ giảng viên
Có thể nói chất lƣợng đội ngũ giảng viên là một khái niệm động, đa chiều và gắn
với các yếu tố chủ quan thông qua quan hệ giữa ngƣời với ngƣời. Do vậy không thể
dùng một phép đo đơn giản để đánh giá và đo lƣờng chất lƣợng đội ngũ giảng viên.
Trong giáo dục ngƣời ta thƣờng dùng một bộ thƣớc đo bao gồm các tiêu chí và các chỉ
số ứng với các lnh vực trong quá trình đào tạo. Bộ thƣớc đo này có thể dùng để đánh giá
đo lƣờng các điều kiện đảm bảo chất lƣợng, Các chỉ số đó có thể là chỉ số định lƣợng,
tức là đánh giá và đo đƣợc bằng điểm số. Cũng có thể có các chỉ số định tính, tức là đánh
giá bằng nhận xét chủ quan của ngƣời đánh giá.
Việc đánh giá, đo lƣờng chất lƣợng bên trong đƣợc tiến hành bởi chính cán bộ
giảng dạy, sinh viên, học sinh, ngƣời lao động của trƣờng nhằm mục đích tự đánh giá.
Việc đánh giá, đo lƣờng chất lƣợng cũng có thể đƣợc tiến hành từ bên ngoài do
các cơ quan quản lý và cộng đồng đào tạo thực hiện với các mục đích khác nhau.
Việc đánh giá đầy đủ chính xác về chất lƣợng đội ngũ giảng viên để nhà trƣờng
thấy đƣợc những mặt mạnh, mặt yếu từ đó có các giải pháp phù hợp để nâng cao chất
lƣợng đội ngũ giảng viên. Tuy nhiên việc đánh chất lƣợng là một quá trình khá phức tạp

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

23
đòi hỏi tính thƣờng xuyên, liên tục với nhiều phƣơng thức đánh giá luôn đòi hỏi đổi mới
và cải tiến.
Phƣơng pháp đánh giá chất lƣợng đội ngũ giảng viên có thể lựa chọn là đánh giá
trong - đánh giá ngoài, so sánh, hoặc có thể dùng phƣơng pháp xin ý kiến chuyên gia, các
chuyên gia có thể sử dụng một số tiêu chí trong " bộ tiêu chí đánh giá chất lƣợng và điều
kiện đả m bảo chất lƣợng đội ngũ giảng viên dành cho các trƣờng" làm bộ tiêu chí chuẩn
để đánh giá chất lƣợng. Tuy nhiên bộ tiêu chí này có nhiều tiêu chí chƣa phù hợp với
trƣờng cao đẳng, đề tài sẽ điều chỉnh, lƣợc bỏ hoặc thay thế bằng các chỉ tiêu đánh giá

phù hợp với điều kiện Nhà trƣờng.
- Đánh giá chất lƣợng đội ngũ giảng viên về quy mô (số lƣợng)
Nội dung đánh giá theo 2 chỉ tiêu
+ Mức độ đáp ứng về quy mô đội ngũ giảng viên theo số tuyệt đối:
Mức độ đáp ứng
=
Quy mô
-
Quy mô
về quy mô giảng viên
giảng viên hiện có
giảng viên cần thiết

+ Tỷ lệ đáp ứng quy mô đội ngũ giảng viên

Tỷ lệ đáp ứng
=
Quy mô giảng viên hiện có
x
100%
về quy mô giảng viên
Quy mô giảng viên cần thiết

Căn cứ để đánh giá chất lƣợng giảng viên theo quy mô, bao gồm:
 Quy mô giảng viên hiện có căn cứ vào Báo cáo tình hình nhân lực của tổ
chức ở thời điểm đánh giá.
 Quy mô giảng viên cần thiết, căn cứ vào các tài liệu quan quy định về: Chức
năng, nhiệm vụ của tổ chức theo quy định của Pháp luật; mô hình tổ chức bộ
máy theo chiến lƣợc phát triển tổ chức đến trong từng giai đoạn cụ thể liên
quan đến thời điểm đánh giá; các tài liệu nghiên cứu phát triển tổ chức; các

chính sách phát triển nhân lực của tổ chức.


Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

24
- Đánh giá chất lƣợng giảng viên theo mức độ đáp ứng về cơ cấu khoảng tuổi
Phƣơng pháp đánh giá: So sánh tỷ trọng nhân giảng viên theo cơ cấu tuổi
hiện có với chuẩn về cơ cấu giảng viên và đƣa ra nhận xét (theo Bảng 1.1)
Bảng 1.1. Đánh giá chất lượng giảng viên theo mức độ đáp ứng về cơ cấu tuổi
TT
Khoảng tuổi
Số lƣợng giảng
viên hiện có
Tỷ trọng
(%)
Cơ cấu
chuẩn (%)
Nhận xét
01

Cộng




(Cơ cấu chuẩn giảng viên theo cơ cấu khoảng tuổi đƣợc xác định tuỳ theo mục tiêu,
tính chất và đặc điểm hoạt động của từng loại tổ chức)
- Đánh giá chất lƣợng giảng viên theo mức độ đáp ứng về cơ cấu giới tính
+ Phƣơng pháp đánh giá: So sánh tỷ trọng giảng viên theo cơ cấu giới tính
thực tế hiện có với chuẩn về cơ cấu giảng viên theo giới tính và đƣa ra nhận
xét. (Cơ cấu giảng viên chuẩn theo giới tính đƣợc xác định theo yêu cầu công
việc, theo tính chất hoạt động cụ thể của từng loại tổ chức đƣợc đánh giá)
Bảng 1.2 Đánh giá chất lượng giảng viên trong một tổ chức theo cơ cấu giới tính
TT
Giới tính
Số lƣợng
hiện có
Tỷ trọng (%)
Cơ cấu
chuẩn (%)
Nhận xét
1
Nam




2

Nữ





Cộng





- Đánh giá chất lƣợng giảng viên theo thâm niên, kinh nghiệm công tác
+ Phƣơng pháp đánh giá: So sánh tỷ trọng đội ngũ ngƣời lao động theo thâm
niên, kinh nghiệm công tác với chuẩn theo quy định của pháp luật hoặc của
tổ chức, các tài liệu nghiên cứu có liên quan và đƣa ra nhận xét.



Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

25
Bảng 1.3 Đánh giá chất lượng giảng viên theo thâm niên, kinh nghiệm công tác.
TT
Thời gian làm việc
Số lƣợng
hiện có
Tỷ trọng
(%)
Cơ cấu

chuẩn (%)
Nhận xét
01
Từ đến năm




02
Từ đến năm











Cộng





- Đánh giá chất lƣợng giảng viên theo mức độ phù hợp cơ cấu ngành nghề,
trình độ đƣợc đào tạo
+ Phƣơng pháp đánh giá: So sánh tỷ trọng giảng viên của một tổ chức theo ngành nghề,

trình độ đƣợc đào tạo thực tế hiện có với chuẩn về cơ cấu giảng viên theo ngành nghề,
trình độ đƣợc đào tạo (cơ cấu giảng viên theo ngành nghề, trình độ đƣợc đào tạo đƣợc
xác định theo yêu cầu công việc) và đƣa ra nhận xét (theo Bảng 1.4)
Bảng 1.4 Đánh giá chất lượng một đội ngũ giảng viên theo mức độ phù hợp cơ
cấu ngành nghề, trình độ được đào tạo
Trình độ


Theo ngành nghề
Tiến sỹ
Thạc sỹ
Đại học
Cao đẳng
nhận xét
1.





2.

- Đánh giá chất lƣợng giảng viên theo mức độ phù hợp cơ cấu ngạch chức danh
+ Phƣơng pháp đánh giá: So sánh tỷ trọng giảng viên bổ nhiệm vào các ngạch chức
danh hiện tại với chuẩn về cơ cấu giảng viên theo ngạch chức danh ( cơ cấu giảng
viên theo ngạch chức danh đƣợc xác định theo yêu cầu công việc của tổ chức) và
đƣa ra nhận xét (theo bảng 1.5)