kinh nghiệm hướng dẫn giáo viên tạo mội trường học tập nhằm giúp trẻ mẫu giáo hoạt động tích cực

Kinh nghiệm hướng dẫn Giáo viên tạo môi trường học tập nhằm giúp trẻ mẫu giáo hoạt động tích cực

PHẦN MỞ ĐẦU
1/ Lý do chọn đề tài
Theo Thạc sĩ Lê Thị Thanh Nga trong Tạp chí giáo dục mầm non số 52007 là “ mỗi ngày trẻ đến trường, và như vậy phần lớn thời gian trong ngày trẻ
đều trải qua ở trường ở lớp với cô và bạn. Lớp học mầm non, vì thế phải là nơi
mà trẻ cảm nhận được sự quan tâm chăm sóc và an tồn. Đây là nơi mà nhân
cách trẻ được coi trọng,nhu cầu của trẻ được chú ý,được chấp thuận và cảm giác
được ủng hộ.Đây cũng là nơi mà trẻ được giúp đỡ để thu nhận một khối lượng
kiến thức và kỹ năng nền tảng cần thiết cho việc học sau này ở phổ thông....”
Do trẻ em ở lứa tuổi mầm non đang hình thành và phát triển , đặc điểm
của trẻ mẫu giáo là “ học mà chơi,chơi mà học”, qua học trẻ được chơi và qua
chơi trẻ được học, trẻ thích tự mình tìm tịi khám phá, thích tự tay sắp xếp và
hoạt động với các sự vật xung quanh ,qua đó trẻ được giao tiếp cũng như phát
triển được các lĩnh vực: nhận thức,thẩm mỹ,ngơn ngữ,tình cảm-xã hội,thế chất,
phát triển tồn diện đúng như mục tiêu của chương trình giáo dục mầm non.
Năm 2008 Bộ Giáo Dục và Đào tạo ra chỉ thị số 40/2008/QĐ- BGD&ĐT
ngày 22 tháng 07 năm 2008 của BGD &ĐT về nhiệm vụ “Xây dựng môi
trường thân thiện, học sinh tích cực”
Một trong các mục tiêu của Phong trào “xây dựng trường học thân thiện
học sinh tích cực” là: “Phát huy vai trị tích cực của học sinh thể hiện tinh thần
hứng thú, tự giác, tự tin, chủ động, sáng tạo trong quá trình học tập và rèn
luyện”.
Vì vậy, song song với việc thực hiện phong trào: “ Xây dựng trường học
thân thiện,học sinh tích cực” ,chính là chương trình Giáo dục mầm non mới,
trong đó qua sự hướng dẫn gợi ý của giáo viên trẻ sẽ được tìm tịi khám phá và
trải nghiệm trên chính mơi trường hoạt động của mình, đó là trong nhóm lớp và
ngồi nhóm lớp.

1

Kinh nghiệm hướng dẫn Giáo viên tạo môi trường học tập nhằm giúp trẻ mẫu giáo hoạt động tích cực

Căn cứ vào nhu cầu và khả năng ph¸t triển của trẻ: mẫu giáo, đ©y là lứa tuổi kỳ
diệu , trẻ rt hiu ng tò mò, mun hc hi, tìm hiu th gii t nhiên v xà hi.
Trong các hot ng ca tui mu giáo: chi gi vai trò hot ng chủ đạo,giữa hoạt
động vui chơi và hoạt động học tập chưa cã ranh giới râ ràng. Kh¸c với người lớn trẻ
em thật sự học trong khi chơi, trẻ lĩnh hội c¸c tri thức tiền khoa học trong trường mầm
non theo phương ch©m “chơi mà học,học mà chơi”.
Trẻ là chủ thể tích cc, giáo viên l ngi to c hi, hng dn, gi m các hot
ng tìm tòi khám phá ca trẻ. Trẻ chủ động tham gia c¸c hoạt động đã phát trin
kh nng, nng lc của mình. Trc nhng vn trên, không chỉ cho trẻ hoạt động
tích cực trong giờ học mà còn phải cho trẻ hoạt động tích cực ở giờ chơi và mọi lúc mọi
nơi, Cho nên việc tạo môi trờng học tập xung quanh lớp cho trẻ là rất cần thiết, nhằm
tạo điều kiện cho trẻ hoạt động cá nhân nhiều hơn, đợc tự do khám phá theo ý thích,
theo khả năng của mình giúp trẻ phát hiện nhiều điều mới lạ, hấp dẫn trong cuộc sống,
các kiến thức kỷ năng của trẻ đợc củng cố vµ bỉ sung .
Nhưng với tình hình thực tế tại đơn vị, cịn bỡ ngỡ trước chương trình Giáo dục
mầm non mới, cũng như các hoạt động của phong trào “xây dựng trường học thân
thiện,học sinh tích cực”.trẻ chưa phát huy được tính tích cực, mơi trường hoạt động của
trẻ còn “cứng nhắc” chưa đúng với yêu cầu của thc t.
Chính vì vậy tôi đà chọn đề tài Hng dn giỏo viờn Tạo môi trờng học tập cho
trẻ hoạt ®éng mét c¸ch tÝch cùc”gãp phần thực hiện tốt phương pháp i mi giáo dc
mm non ca trờng nói riêng và ngành học nãi chung.
PHẦN NỘI DUNG

I.LÝ LUẬN VÀ THỰC TRẠNG
1. Lý Luận
Giáo viên mầm non phải là người biết khuyến khích trẻ thực hành tất cả các hoạt
động trong lớp nhưng vẫn tôn trọng các quy tắc của lớp học. Biết lắng nghe những điều

trẻ nói,biết chách giải thích với trẻ,biết xây dựng vốn từ và nền tảng kiến thức cho trẻ.
Biết khi nào cần dạy trực tiếp khi nào dành thời gian cho trẻ tự thử nghiệm,khám phá,
biết khi nào cần yêu cầu trẻ thực hành luyện kỹ năng và khi nào cần cho trẻ sáng tạo.
2


Kinh nghiệm hướng dẫn Giáo viên tạo môi trường học tập nhằm giúp trẻ mẫu giáo hoạt động tích cực

Biết giúp trẻ học cách làm việc cùng nhau và biết giải quyết các mâu thuẫn giữa chúng
với nhau.
Vì vậy mơi trường học tập của trẻ mầm non chính là nơi để giáo viên và trẻ thể
hiện được tất cả những điều đó, và người giáo viên phải biết sáng tạo và cùng trẻ tạo ra
môi trường học tập ấy.
Môi trường học tập của trẻ chính là mơi trường trong lớp học và mơi trường ngồi
lớp học.
 Mơi trường chính là tất cả những gì bao quanh sinh vật, tất cả yếu tố vơ sinh,
hữu sinh có tác động trực tiếp lên sự sinh sống và phát triển.
 Môi trường học tập: chính là những gì bao quanh có tác dộng trực tiếp lên sự
phát triển của trẻ.
Môi trường học tập bao gồm đầy đủ các thành tố như:
- MT vật chất/ vật lý: Các điều kiện về CSVC
- MT xã hội: gồm các mối tương tác xã hội (các mối quan hệ)/ MT tâm lý: mà
trong đó giáo viên thực sự thương yêu trẻ,tạo cơ hội cho trẻ giao tiếp,hoạt động tích
cực.
- MT thời gian – là Yếu tố thời gian mà GV tạo điều kiện cho trẻ được hoạt động
(lượng thời gian và thời điểm trong ngày.)
Khi xây dựng môi trường học tập giáo viên cần tạo điều kiện để trẻ cùng tham
gia tích cực trong việc xây dựng MTHT.
- GV cần xác định rõ các yêu cầu đối với trẻ và tổ chức cho trẻ thực hiện một
cách phù hợp nhất.

2.Thực Trạng
2.1 Vài nét về đặc điểm nhà trường:
a. Vài nét về địa lý, kinh tế:
Trường Mẫu giáo Thanh Tuyền nằm trên địa bàn dân cư đông đúc. Thuận lợi
về kinh tế,và tập trng dân cư .
Trường chỉ có 1 điểm chính tập trung tại khu trung tâm của xã.

3


Kinh nghiệm hướng dẫn Giáo viên tạo môi trường học tập nhằm giúp trẻ mẫu giáo hoạt động tích cực

Diện tích là : 2.600 m2, gồm : 7 phịng học, 01 phịng âm nhạc, 01 nhà bếp, 1
văn phịng.
Có sân chơi là nền xi măng, đồ chơi ngoài trời, và cây xanh nhiều bóng mát.
b/ Vài nét về văn hố giáo dục:
Về đội ngũ giáo viêncó:
Đủ biên chế 2 cơ/lớp.
Tổng số
Sơ cấp 9+3
01

14

12+2
05

05

Trong đó
CĐMN
03

Hiện có : 5 giáo viên đang học Đại Học mầm non hệ tại chức.
* Học sinh :
- Tổng số :

251 trong đó:

- Năm 2006: 114/62 nữ.
- Năm 2007 : 83/40 nữ
- Năm 2008:

54/31 nữ

2.2. Thuận lợi.
- Được sự quan tâm giúp đỡ và đầu tư của các cấp lãnh đạo,ban ngành địa
phương,phụ huynh học sinh.
- Đội ngũ giáo viên đa số là trẻ , nhiệt tình có kiến thức về chương trình GDMN
(10/14 giáo viên có tuổi nghề từ 3-5 năm).
-

Cơ sở vật chất , trang thiết bị tương đối đầy đủ cho một trường Mẫu giáo cận

chuẩn giai đoạn I .
-

Môi trường lớp học rộng rãi thống mát, có nhiều cây xanh, có khn viên

tường rào, đồ chơi ngồi trời …
2.3 Khó khăn.
Thực tế việc tổ chức môi trường hoạt động cho trẻ tiếp cận và hoạt động ngoài
trời và trong lớp học đã thực hiện từ năm học 2010- 2011, nhưng đã phát sinh một số
khó khăn như :

4


Kinh nghiệm hướng dẫn Giáo viên tạo môi trường học tập nhằm giúp trẻ mẫu giáo hoạt động tích cực

-

Các khu chơi không liên kết nên cháu thiếu hứng thú, sân chơi hẹp không

đảm bảo cho lượng trẻ đông.
-

Việc sữ dùng đồ dùng đồ chơi vào môi trường hoạt động chưa sáng tạo, hiệu

quả chưa cao do cịn ít và chưa mang tính gợi mở.
- Mơi trường học tập cũng cịn nhiều bất cập. Kinh nghiệm tạo mơi trường học tập
cho trẻ của giáo viên cũng còn nan giải. Đồ dùng, đồ chơi, dụng cụ, phương tiện,
không gian để phục vụ cho hoạt động hầu như chưa đạt yêu cầu ..
* Về phía cháu:
- Trẻ vào trường hoạt động bó hẹp từng khu vực, chưa có điều kiện sinh hoạt
giao tiếp cùng nhau, hạn chế trong tìm hiểu quan sát về mơi trường thiên nhiên, hoạt
động ngồi trời và các góc bố trí trong nhóm lớp.
- Một số cháu chưa qua trường lớp mẫu giáo nên nề nếp chưa đồng đều, trẻ còn
nhút nhát, chưa chủ động tham gia các hoạt động.

Kết quả tham gia vào các hoạt động trong lớp một cách tích cực cịn hạn chế chưa
hứng thú vào môi trường trong lớp.
-Việc cùng cô thiết kế và tạo dựng mơi trường hoạt động cho trẻ cịn nhiều hạn
chế vì giáo viên chưa có kinh nghiệm trong vấn đề này.
Vì vậy tơi đã nghĩ ra biện pháp hướng dẫn giáo viên tạo môi trường học tập cho
trẻ được hoạt động tích cực trong năm học này, bước đầu đạt được một số hiệu quả
nhất định.
II.Biện Pháp Thực Hiện.
1.Bồi Dưỡng Chun mơn:
- Do nắm được tình hình hiện tại của giáo viên trong đơn vị, nên từ đầu năm học
đã xây dựng kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên. Trong đó nội dung hướng
dẫn xây dựng mơi trường học tập cho trẻ mà trọng tâm là trong lớp học được đưa vào
kế hoạch một cách chi tiết.
- Sưu tầm và tìm các tài liệu liên quan từ “Thí điểm chương trình Giáo dục mầm
non mới”, “Hướng dẫn thực hiện chương trình Giáo dục mầm non 3 độ tuổi”, tạp chí
GDMN….,sau đó lựa chọn và sáng tạo lại cho phù hợp với tình hình của đơn vị.
5


Kinh nghiệm hướng dẫn Giáo viên tạo môi trường học tập nhằm giúp trẻ mẫu giáo hoạt động tích cực

- Chia nhỏ nội dung và triển khai từng nội dung vào các buổi họp chuyên môn
của tổ và trường.
- Song song với việc bồi dưỡng chuyên môn bằng lý thuyết là đi đôi với thực
hành, giáo viên ứng dụng từng nội dung vào ngay lớp học của mình khơng “máy móc”
“rập khn”,tùy theo tình hình của từng lớp mà giáo viên thực hiện phù hợp với vị trí
của lớp học.
( Tài liệu bồi dưỡng-phần phụ lục).

2./ Hướng dẫn tổ chức môi trường lớp học :

Đối với trẻ , mọi yếu tố của mơi trường đều quan trọng . Diện tích phịng học,
góc chơi , màu tường , loại bàn ghế , đồ dùng đồ chơi ,khăn màn cửa....đều có ảnh
hưởng đến học tập và sinh hoạt của trẻ phải thoáng mát đảm bảo yêu cầu về vệ sinh và
thẩm mỹ lớp học .
- Môi trường giáo dục trong lớp phải đạt các u cầu sau :
+ Các phịng có thẩm mỹ và đảm bảo an toàn , vệ sinh cho trẻ . khuyến khích sử
dụng các sản phẩm tự làm của cơ và trẻ để trang trí lớp tạo mơi trường giáo dục .
Trong lớp có chỗ cho hoạt động chung và hoạt động cá nhân của trẻ.
+ Góc chơi gây tiếng ồn sẽ không xếp gần chỗ yên tĩnh .
+ Việc bố trí lớp cũng cần phải tạo cho giáo viên quan sát được toàn bộ các hoạt
Động của trẻ ở lớp mình.
+ Các đồ chơi được sắp xếp có mục đích nằm gây hứng thú cho trẻ tham gia hoạt
động.
- Ví dụ: Tạo cho trẻ hoạt động ngay trên mảng tường:
+ Như trước đây giáo viên chỉ treo và dán các loại tranh ảnh trên các tường
trống để trẻ quan sát theo từng chủ đề, thường là tranh do cô làm,sưu tầm hay trẻ và cô
cùng làm sau đó dán lên.
+ Nhưng với cách hướng dẫn mới, giáo viên để mảng tường trống sau đó gợi ý
và cùng trẻ tạo nên các sản phẩm bằng các chất liệu như: lá cây, đất sét, giấy báo,lịch
lên các mảng tường phù hợp với chủ đề nhưng cũng phát huy được tính tích cực của
trẻ.
6


Kinh nghiệm hướng dẫn Giáo viên tạo môi trường học tập nhằm giúp trẻ mẫu giáo hoạt động tích cực

- Hướng dẫn giáo viên để các mảng trống theo từng nội dung phù hợp: hình ảnh
chủ đề, mơi trường quanh bé, ai đến lớp, bé khéo tay…. Chia trẻ ra từng nhóm nhỏ và
hướng dẫn gợi ý cho trẻ thực hiện theo từng nội dung của mảng tường phù hợp với chủ
đề mà cơ gợi ý. Sau đó các nhóm thay đổi luân phiên theo các tuần để thực hiện các nội

dung khác nhau.
Ví dụ: ở lớp lá -tuần 1: chủ đề phương tiện giao thơng. Nhóm A thực hiện ở
nội dung: Thời tiết, Nhóm B thực hiện ở nội dung: Hơm nay bé học gì, nhóm C:
thực hiện ở nội dung : môi trường quanh bé….và qua tuần 2 thay đổi các nhóm với
nhau, như vậy mỗi trẻ sẽ được trực tiếp thao tác trên các mảng tường theo tất cả các nội
dung mà cô gợi ý, tùy khả năng của trẻ mà hình thành các ý tưởng và sản phẩm khác
nhau (như: dùng các nguyên vật liệu tạo ra chữ cái ở góc: hơm nay học gì?)nhưng theo
nhóm.
-

Cơ dùng các câu hỏi : nhóm của con thích làm gì? Làm như thế nào? Nếu trẻ

gặp khó khăn trong thao tác cơ sẽ gợi ý cho trẻ nói: cơ ơi hãy chỉ con., hay: cô giúp
con! và cô là người hướng dẫn cho trẻ thành thạo thao tác hơn.
-

-

Trẻ thao tác trên mảng tường bằng đất sét

 Do trường có 7 lớp nên tơi chọn 01 lớp để trực tiếp hướng dẫn giáo viên thực
hiện, sau đó giáo viên chủ nhiệm lớp hướng dẫn lại các lớp khác, sắp xếp thời gian phù

7


Kinh nghiệm hướng dẫn Giáo viên tạo môi trường học tập nhằm giúp trẻ mẫu giáo hoạt động tích cực

hợp để các giáo viên khác đến quan sát ở giờ Hoạt động vui chơi,Hoạt động ngồi
trời,Hoạt động chiều…

Để có các phịng nhóm đạt u cầu , chúng tơi đã chỉ đạo xây dựng điểm tại 3
lớp ở các lứa tuổi từ 3 đến 5 tuổi sau đó nhân ra tồn trường. Đầu năm học để kích
thích giáo viên tích cực và sáng tạo trong việc tạo môi trường lớp học ,chúng tơi thống
nhất và tổ chức thi bố trí sắp xếp trang trí ở các lớp . Việc làm trên đã đáp ứng cải
thiện môi trường giáo dục , vừa là việc làm hiệu quả trong đổi mới phương pháp chăm
sóc- giáo dục trẻ theo hướng tích cực hoạt động cá nhân, ít tốn kém tiền của mà lại có
tác dụng cao trong giáo dục trẻ.
Về trang thiết bị theo từng lớp đã được trang bị bổ sung tương đối đầy đủ theo
yêu cầu tối thiểu của Thông tư 02 /BGDĐT bao gồm : ti vi ( lớp lá),máy vi tính,đàn
đồ dùng đồ chơi….
- Các giá góc , giá đồ chơi, các bàn học đúng quy cách gọn nhẹ tiện cho việc di
chuyển phù hợp với sức trẻ. …..
Vào đầu năm học khi lập kế hoạch trang bị đồ dùng đồ chơi cho các lớp, được sự
đồng ý của Hiệu trưởng ,đã trang bị một số nguyên vật liệu dạng mở như: len,
chỉ,cát,xâu hạt,cỏ khơ….. ngồi ra cịn gợi ý thêm một số vật liệu khác nhằm giúp giáo
viên tham khảo một số đồ chơi,nguyên vật liệu mở để có thể sưu tầm ;vận động phụ
huynh hổ trợ làm phong phú thêm nguyên vật liệu cho lớp.
-

Do các phòng học được cải tạo và có 4 phịng xây mới nên các giá kệ bố trí

khơng đồng đều.Tránh cho các lớp chứa nhiều kệ giá làm “ cứng ngắc” phòng học và
gây chật hẹp phịng, đã bố trí lại các giá kệ phù hợp với các lớp,có lớp khơng sữ dụng
giá kệ để trưng bày sản phẩm mà sữ dụng mảng tường để làm góc trưng bày sản phẩm
của trẻ , vừa có thể cho trẻ thao tác hoạt động trên mảng tường đó cũng vừa để phụ
huynh tham quan sản phẩm của con em mình.
- Hàng ngày qua giờ thăm lớp,hướng dẫn nhắc nhở giáo viên để các đồ dùng vừa
tầm tay trẻ, không để tràn lan gây mất tập trung ở trẻ, bố trí các góc có thể “di động”
được,sau mỗi giờ chơi tập cho trẻ có thói quen tự sắp xếp đồ dùng. Cuối ngày trẻ tự

8


Kinh nghiệm hướng dẫn Giáo viên tạo môi trường học tập nhằm giúp trẻ mẫu giáo hoạt động tích cực

chuẩn bị các đồ dùng ở các góc cho ngày hơm sau ( nhưng cô phải là người cùng thực
hiện và hướng dẫn cho trẻ).
- Cuối tuần, sau giờ sinh hoạt chiều ,cô và trẻ cùng tổng kết lại xem trong tuần
này đã làm được những gì bằng các câu hỏi: “ tuần vừa qua chúng ta đã học những gì”,
“ các con đã tạo ra được những sản phẩm nào?” “ các con đã biết được những điều gì”
“vì sao con biết?”. Trẻ sẽ hào hứng kể lại các công việc mình đã làm trong tuần qua và
giáo viên sẽ là người gợi ý cho các ý tưởng trong tuần tới.
- Bên cạnh đó cịn hướng dẫn tạo các khu vực thiên nhiên trong lớp ,tạo môi
trường xanh cho lớp học như: chậu cảnh, treo bình phát tài, bể cá…..tạo thiên nhiên
gần gũi cho trẻ.
3/ Tạo Mơi Trường Ngồi Lớp:
Mơi trường ngồi lớp cũng vơ cùng quan trọng: đólà mơi trường tự nhiên , là cát,
là nước, là cây xanh……
Khi được chơi trong khung cảnh này sẽ góp phần làm giàu cảm xúc thẩm mỹ
cho trẻ phát triển về ngôn ngữ ,làm giàu kiến thức cho trẻ về thế giới xung quanh .Tiếp
xúc với thiên nhiên cây cảnh khác nhau sẽ giúp trẻ tìm hiểu thêm về thế giới thực vật ,
cơ giáo có thể hướng dẫn trẻ học tập, vui chơi ngồi trời như làm quen với tốn , khám
phá môi trường xung quanh , văn học, âm nhạc, tạo hình ….. Ngồi ra cơ giáo có thể
tiến hành cho trẻ tổ chức các trò chơi leo trèo , chơi với nước , với cát , sỏi một cách
vui vẻ và hứng thú.
* Để thực hiện được như vậy, tơi đã khắc phục và sắp xếp mơi trường ngồi lớp
như sau:

- Lên kế hoạch phân chia thời gian biểu hợp lý cho trẻ ra sân chơi , đổi luân phiên
để các nhóm , lớp có thể được chơi ngồi thời trong nhiều thời điểm trong hoạt động

một ngày của bé .
-

Do sân trường có diện tích hẹp: 1.291,98 m 2 , nhưng lượng trẻ đơng : 251/7

lớp,và sân có rất nhiều cây xanh có bóng mát phủ hết sân, tôi đã chia lịch sinh hoạt ra 2
giờ hoạt động ngoài trời khác nhau như sau:

9


Kinh nghiệm hướng dẫn Giáo viên tạo môi trường học tập nhằm giúp trẻ mẫu giáo hoạt động tích cực

+ Khối chồi và lá( 5 lớp) hoạt động vào lúc 7 giờ 50 đến 8 giờ 30. Khối mầm( 2
lớp) hoạt động vào lúc 8 giờ 30 đến 9 giờ 10.

Giờ hoạt động ngoài trời khối Lá

-

Do sân là bê tơng hóa việc chơi với cát đối với trẻ là cả một sự khó khăn. Tơi

đề xuất với Hiệu trưởng và đồng ý vận động phụ huynh hổ trợ các vỏ xe hơi (tải) đã cũ
bố trí hợp lý dưới các bóng cây và đổ cát sạch vào các vỏ xe đó, để trẻ có thể tham gia
chơi với cát bằng các hình thức như: đếm bước chân từ vỏ này qua vỏ khác, đong cát từ
các vỏ xe……
- Sinh hoạt trong môi trường thiên nhiên giáo viên không nhất thiết phải thực
hiện tiết dạy trong lớp học mà có thể vận dụng cho cháu học ngoài trời , giáo viên dễ
dàng giảng dạy thực tế hơn một số đề tài tìm hiểu mơi trường xung quanh : Tìm hiểu
về các loại hoa , các loại cây kiểng , cây bóng mát , sự phát triển của cây

10


Kinh nghiệm hướng dẫn Giáo viên tạo môi trường học tập nhằm giúp trẻ mẫu giáo hoạt động tích cực

-

Hướng dẫn giáo viên tổ chức một số hoạt động tổ chức ngoài trời như: Lĩnh

vực phát triển thể chất ( Thể dục giờ học)- Lĩnh vực phát triển nhận thức ( Khám phá
khoa học)….
-

-

Giờ phát triển thể chất ( thể dục giờ học)

-

Bên cạnh đó hướng dẫn giáo viên tổ chức cho trẻ được hoạt động với mơi

trường ngồi lớp mà trực tiếp là các cây xanh, hoa kiểng….
+ Ví dụ:Đối với lớp mầm,giờ học toán cho trẻ nhặt lá nhỏ lá to lá dài lá
ngắn.qua đó trẻ nhận biết được kích thước và sự khác biệt của các loại lá,
Hoặc: lớp chồi, cũng các loại lá nhưng cho trẻ nhặt các màu khác nhau: xanh,
vàng,đỏ qua đó trẻ nhận biết được đặc điểm cũng như sự thay đổi lá của từng loại
cây…
-

Cho trẻ quan sát các loại hoa với nhau Hoa được trồng ở trong mát như thế

nào và ở ngồi nắng như thế nào, có ảnh hưởng của khơng khí và nắng, gió hay
khơng…..
-

Kết hợp với gia đình hướng dẫn trẻ quan sát, khám phá và hôm sau tới lớp

cùng thảo luận( đối với lớp Lá).
* Bên cạnh đó nhận thấy tầm quan trọng của thiên nhiên đối với việc phát triển nhận
thức và tư duy cho trẻ, đã phối hợp cùng các đoàn thể trong nhà trường như : chi đồn,
cơng đồn….sắp xếp bố trí lại các góc chơi ngồi trời cho phù hợp

11


Kinh nghiệm hướng dẫn Giáo viên tạo môi trường học tập nhằm giúp trẻ mẫu giáo hoạt động tích cực

- Góc chơi cát, chơi nước bố trí gần nhau vị trí phải râm mát giúp trẻ có thể ngồi
chơi lâu ,cháu có thể xây dựng nhà, cung điện, làm bánh, cân đo , đong đếm …..Qua
chơi cát , nước cháu phát triển kỹ năng tạo hình , thực hành trải nghiệm về toán qua
đong đo , dùng nước tưới cây xanh ,hoa ,lá đồng thời trẻ quan sát sự phát triển của
chúng trong từng ngày, chơi nước còn giúp trẻ khám phá, thử nghiệm, phát hiện
những hiện tượng khoa học vật lý hứng thú hơn như vật chìm , vật nổi , tại sao thả đá
vào nước bị tràn ra, so sánh to nhỏ , mực nước cao thấp khi cho sạn to , sạn nhỏ vào
bình , chơi thả thuyền , câu cá …..Bằng các vật liệu trong thiên nhiên cát , đá , sỏi,
sạn ,nước …các cháu hứng thú và tự khám phá ra những điều mới lạ khi chơi cùng tập
thể
- Các cây xanh , hoa kiểng có tên từng loại cây tạo mơi trường chữ trong thiên
nhiên, cháu làm quen chữ viết đồng thời biết thêm tên các loại cây trong vườn trường,

phát triển hoạt động tìm hiểu mơi trường xung quanh
4. Triển khai giáo dục môi trường cho trẻ thông qua các hoạt động chăm sóc
giáo dục :
Trẻ mầm non rất nhạy cảm và dễ xúc cảm, đồng cảm đối với con người, cảnh
vật xung quanh do đó việc hình thành những tình cảm , kỹ năng sống cho trẻ ở giai
đoạn này có nhiều thuận lợi .
Với mục đích trang bị cho trẻ một số hiểu biết về môi trường , về mối quan hệ
giữa con người và mơi trường sống, hình thành ở trẻ những tình cảm , thái độ hành vi
tích cực đối với môi trường (yêu quý , bảo vệ môi trường, giữ gìn mơi trường sạch sẽ )
dạy trẻ một số kỹ năng đơn giản để bảo vệ môi trường ở lớp học , gia đình, cộng đồng
như : khơng xả rác bừa bãi, ngắt hoa, bẻ cây , khạc nhổ bừa bãi…
Việc triển khai giáo dục môi trường trong các lớp mẫu giáo được tiến hành
theo một quy trình chặt chẽ với quan điểm triệt để khai thác những nội dung giáo dục
mơi truờng có sẵn trong chương trình hiện hành , bám sát nội dung hướng dẫn giáo dục
môi trường cho trẻ mẫu giáo, ban giám hiệu đã chỉ đạo giáo viên từ việc xây dựng kế
hoạch hoạt động đến việc tổ chức hoạt động thao giảng theo từng chủ đề để rút kinh
nghiệm và triển khai ra tồn trường , chúng tơi dùng biện pháp khuyến khích động viên
giáo viên suy nghĩ tìm tịi các biện pháp lồng giáo dục môi truờng vào các hoạt động

12


Kinh nghiệm hướng dẫn Giáo viên tạo môi trường học tập nhằm giúp trẻ mẫu giáo hoạt động tích cực

giáo dục như : dạy rong và cá, thăm nhà bà , chú đỗ con và các đề tài trong môn mơi
trường xung quanh như : các lồi hoa, cây , 1 số con vật sống trong nhà, rừng…, cây
xanh, côn trùng , gió, mưa….
Chúng ta cũng biết rằng bản thân trẻ em chịu ảnh hưởng rất lớn của môi
trường gia đình và nhà trường vì vậy việc giáo dục mơi truờng cho trẻ cần có sự phối
hợp chặt chẽ giữa gia đình và nhà trường , nhà trường với dân cư xung quanh trường

để tạo nên sức mạnh tổng hợp tác động đến trẻ.
Ban giám hiệu đã kiên trì phát động trong phụ huynh phong trào giáo dục trẻ
bảo vệ môi truờng xanh – sạch – đẹp bằng cách thông qua các cuộc họp, qua các góc
tuyên truyền , tranh ảnh áp phích có nội dung giáo dục, phù hợp. Trong đó có nội dung
về giáo dục mơi trường cho trẻ.
- Hướng dẫn cho giáo viên phải xây dựng cho cháu lịng u thiên nhiên , biết
tự giữ gìn bảo quản tài sản chung , khi chơi xong phải biết thu dọn, các cháu biết chăm
sóc cây kiểng , nhặt lá vàng , tưới cây … Từ những việc chăm chút quan tâm đến các
góc chơi dành riêng cho mình trẻ ý thức tốt và biết bảo quản môi trường thiên nhiên
của trường mình ln xinh , ln đẹp .
III- KẾT QUẢ THỰC HIỆN
Qua thời gian thực hiện “hướng dẫn giáo viên tạo môi trường cho trẻ hoạt động”,
bước đầu đã có những kết quả sau:
-+ Đối với cháu :
Từ lịng u thích cái đẹp cháu có ý thức bảo quản , gìn giữ mơi trường thiên
nhiên, thể hiện qua hành động chăm sóc và nhắc nhở các bạn cùng làm như mình .
- Hoạt động ngồi trời là hoạt động 100% các cháu yêu thích
- Các hoạt động Văn học , Môi trường xung quanh (khám phá khoa học) , Tạo
hình được tận dụng sân vườn để hướng dẫn trẻ hoạt động ,tạo sự hứng thú cho trẻ
- Nhìn khuôn viên trường mát mẻ , sạch , đẹp nhân dân yên tâm đưa con em
đến trường học tập nhiều hơn giúp nhà trường phát triển tốt về sỉ số:
+Năm 2010-2011: 189 trẻ
+ Năm 2011-2012: 251 trẻ

13


Kinh nghiệm hướng dẫn Giáo viên tạo môi trường học tập nhằm giúp trẻ mẫu giáo hoạt động tích cực

- 95 % trẻ thích thú khi được trực tiếp tham gia hoạt động trên mơi trường

nhóm lớp.

- Các cháu mạnh dạn tự tin hơn, yêu thích giờ học , giờ chơi ngồi trời, trẻ có
nhiều điều kiện để cùng trải nghiệm, khám phá, giao tiếp giữa trẻ với trẻ, giữa trẻ và
cô gần gũi thân thiện hơn giúp cho cháu hứng thú, phát triển tốt ngôn ngữ làm giàu
vốn từ hơn, lý luận vững chắc, mở rộng tầm hiểu biết hơn về mơi trường thiên nhiên,
từ đó biết u thích ngôi trường cháu đang học .
+ Đối vối giáo viên :
- Tận dụng điều kiện sẳn có trong thiên nhiên các giáo viên được giảm tải sức
lao động ,tập trung chăm sóc cháu tốt hơn , 85% giáo viên thích dạy các môn khoa học
thử nghiệm , văn học , THMTXQ ngoài sân vườn .
90% giáo viên biết cách bố trí nhóm lớp theo từng chủ đề, tổ chức các hoạt
động theo nhóm, cá nhân , tổ chức tốt cho trẻ thao tác trên môi trường lớp học như: đồ
dùng đồ chơi, góc chơi, mảng tường..

IV/ BÀI HỌC KINH NGHIỆM
- Hiểu dược tầm quan trọng của việc thực hiện chương trình Giáo Dục Mầm Non
mới và Phong trào “ Xây dựng trường học thân thiện- Học sinh tích cực”, Phát huy
được môi trường cơ sở vật chất tại đơn vị.

-Xây dựng vườn trường cần chú ý đến khâu quy hoạch các khu vực như thế nào cho
phù hợp với diện tích mặt bằng , thuận lợi cho trẻ khi di chuyển, đảm bảo tính an tồn,
phục vụ được cho chun mơn tối ưu nhất .
- Việc bảo quản giữ gìn cho vẽ mỹ quan toàn cảnh ,muốn được như thế phải có sự
hưởng ứng của tập thể: Nhân viên, Giáo viên, trẻ, phụ huynh cùng ý thức từ lòng yêu
thiên nhiên với mục đích chính phục vụ cho mọi người nhất là cho các cháu con em
của chúng ta .
- Nắm bắt được điểm yếu và mạnh của giáo viên nhằm phát huy và bồi dưỡng kỹ
năng.
- Không ngừng phấn đầu tự bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ.

V- Khả năng Ứng Dụng:
Để có thể đưa các giải pháp trên ứng dụng rộng rãi cần đàm bảo các yêu tố sau:

14


Kinh nghiệm hướng dẫn Giáo viên tạo môi trường học tập nhằm giúp trẻ mẫu giáo hoạt động tích cực

- Đội ngũ giáo viên nhiệt tình tâm huyết với nghề, u thương học trị, có tinh
thần tự học.
-

Cơ sở vật chất đảm bảo theo chương trình giáo dục mầm non mới.

- Sân trường có cây xanh, bóng mát đảm bảo cho việc tổ chức các hoạt động
ngồi trời.
-

Giáo viên có khả năng tạo ra các đồ chơi bằng nguyên vật liệu mở.

-

Trang bị đủ các tư liệu tham khảo.

V/ KẾT LUẬN :
Trong điều kiện phát triển như hiện nay,việc tạo môi trường thiên nhiên trong nhà
trường là điều cần thiết để đáp ứng nhu cầu của các cháu: được chơi, được khám phá,
được vận động, được học tập trong môi trường trong lành có đủ trang thiết bị, đồ chơi
vận dụng từ thiên nhiên sẽ là cơ hội tốt cho các cháu phát triển tốt thể chất và trí tuệ và
qua đó hình thành cho cháu tình cảm sâu sắc về quê hương ở bước đầu tiên là mái

trường mầm non thân yêu của các cháu .
Hoạt động trong một ngày tại các trường mầm non đòi hỏi người giáo viên làm
việc với cường độ lao động cao, việc đưa trẻ vui chơi hoạt động học tập tích cực tại
mơi trường trong và ngoài lớp “ học mà chơi-chơi mà học” sẽ giảm tải cường độ lao
động do giáo viên sẽ giảng dạy trong thực tế, bằng đồ dùng dạy học từ thiên nhiên,
bằng chính sản phẩm trẻ tạo ra từ các nguyên vật liệu trong thiên nhiên, giáo viên có
nhiều thời gian nâng cao chất lượng giảng dạy hơn.
Một ngơi trường với khn viên sạch sẽ, thống mát, xinh đẹp, có mơi trường lớp
để trẻ hoạt động tích cực n sẽ tạo cho phụ huynh ấn tượng đẹp, thân thiện với trường
lớp hơn, an tâm giao phó con em mình vào học .
Thanh Tuyền, ngày 19 tháng

2

năm2012

Người viết

Nguyễn Thị Ngọc Mỹ

15


Kinh nghiệm hướng dẫn Giáo viên tạo môi trường học tập nhằm giúp trẻ mẫu giáo hoạt động tích cực

PHẦN PHỤ LỤC

16

Kinh nghiệm hướng dẫn Giáo viên tạo môi trường học tập nhằm giúp trẻ mẫu giáo hoạt động tích cực

17


Kinh nghiệm hướng dẫn Giáo viên tạo môi trường học tập nhằm giúp trẻ mẫu giáo hoạt động tích cực

TÀI LIỆU THAM KHẢO
- Tạp chí giáo dục mầm non - Thạc sĩ Lê Thị Thanh Nga số 5-2007
- Chỉ thị số 40/2008/QĐ- BGD&ĐT ngày 22 tháng 07 năm 2008 về nhiệm vụ

“Xây dựng mơi trường thân thiện, học sinh tích cực”.
- Chương trình Giáo dục mầm non mới.

18