thuyết trình đề tài những nguyên lý của chủ nghĩa mác-lênin về vấn đề nhà nước xã hội chủ nghĩa

TR NG Đ I H C KINH T TP.HCMƯỜ Ạ Ọ Ế
NH NG NGUYÊN LÝ C A CH NGHĨAỮ Ủ Ủ
MÁC-LÊNIN
V V N Đ NHÀ N CỀ Ấ Ề ƯỚ
XÃ H I CH NGHĨA Ộ Ủ
I. TÌM HiỂU VỀ NHÀ NƯỚC
Khái niệm
Khái niệm
và
và
các đặc trưng
các đặc trưng
Vai trò và
Vai trò và
chức năng
chức năng
Các kiểu nhà
Các kiểu nhà
nước trong
nước trong
lịch sử
lịch sử
GỒM 3 PHẦN
GỒM 3 PHẦN
TÌM HiỂU VỀ NHÀ NƯỚC
Khái niệm
Khái niệm
và
và
các đặc trưng
các đặc trưng

Vai trò và
Vai trò và
chức năng
chức năng
Các kiểu nhà
Các kiểu nhà
nước trong
nước trong
lịch sử
lịch sử
GỒM 3 PHẦN
GỒM 3 PHẦN
Khái ni m :ệ
Nhà n c là b máy quy n l c đ c ướ ộ ề ự ặ
bi t do giai c p th ng tr l p ra đ ệ ấ ố ị ậ ể
duy trì vi c th ng tr v chính tr , kinh ệ ố ị ề ị
t , t t ng đ i v i toàn b xã h iế ư ưở ố ớ ộ ộ
Các đ c tr ngặ ư
•
Nhà n c là b máy quy n l c công ướ ộ ề ự
c ng đ c bi tộ ặ ệ
•
Nhà n c có ch quy n qu c giaướ ủ ề ố
•
Nhà n c xác đ nh các loai thu , t ướ ị ế ổ
ch c vi c thu thuứ ệ ế
•
Nhà n c đ t ra h th ng pháp lu t ướ ặ ệ ố ậ
và đi u hành xã h i trên c s h ề ộ ơ ở ệ
th ng pháp lu t đóố ậ

Vai trò và ch c năngứ
◊ Vai trò
◊ Ch c năng:ứ
 ch c năng đ i n iứ ố ộ
 ch c năng đ i ngo iứ ố ạ
Các ki u nhà n cể ướ
trong l ch sị ử

Ki u nhà n c ch nôể ướ ủ

Ki u nhà n c phong ki nể ướ ế

Ki u nhà n c t s nể ướ ư ả

Ki u nhà n c XHCNể ướ
II. Nhà n c XHCN :ướ

Là t ch c mà thông qua đó, Đ ng c a giai c p công nhân ổ ứ ả ủ ấ
th c hi n ự ệ vai trò lãnh đ oạ đ i v i toàn xã h iố ớ ộ


Là t ch c chính tr thu c ki n trúc th ng t ng d a trên ổ ứ ị ộ ế ượ ầ ự
c s kinh t c a ch nghĩa xã h iơ ở ế ủ ủ ộ

V i t cách là t ch c chính tr c b n nh tớ ư ổ ứ ị ơ ả ấ
c a h th ng chính tr XHCN, nhà n c XHCN th hi nủ ệ ố ị ướ ể ệ
và th c hi n ý chí, quy n l c c a nhân dân, là công cự ệ ề ự ủ ụ
qu n lí do chính đ ng c a giai c p công nhân lãnh đ oả ả ủ ấ ạ
nhân dân t ch c ra nh m:ổ ứ ằ

o
T ch c nhân dân xây d ng & b o v thành công ổ ứ ự ả ệ
CNXH.
o Th c hi n quy n l c và l i ích c a nhân dân.ự ệ ề ự ợ ủ
o
Th c hi n s lãnh đ o đ i v i toàn xã h i.ự ệ ự ạ ố ớ ộ
- N m trong n n dân ch XHCN và trong ằ ề ủ
h th ng chính tr XHCN.ệ ố ị
- Là s k th a thành qu dân ch c a ự ế ừ ả ủ ủ
loài ng i. ườ
•
Dân b u và bãi mi n thành viên. ầ ễ
•
Th a nh n quy n l c dân; qu n lý XH ừ ậ ề ự ở ả
b ng lu t pháp. ằ ậ
•
Chia nhà n c thành ba b ph n: l p ướ ộ ậ ậ
pháp, hành pháp, t pháp.ư
•
Khác v b n ch t, m c tiêu, quy n l c & ề ả ấ ụ ề ự
l i ích v i nhà n c t s nợ ớ ướ ư ả
V y nhà n c XHCN v a là ậ ướ ừ c quan ơ
quy n l cề ự , v a là ừ b máy hành chínhộ ,
v a là ừ t ch c qu n lí kinh t , văn ổ ứ ả ế
hóa, xã h i c a nhân dânộ ủ , đ c th ượ ể
hi n qua hai ch c năng th ng tr giai c p ệ ứ ố ị ấ
và ch c năng xã h i.ứ ộ
1. Đ c tr ng :ặ ư

 là công c c b n đ th c hi n quy n l c c a nhân dân lao ụ ơ ả ể ự ệ ề ự ủ

đ ng đ t d i s lãnh đ o c a Đ ng C ng S nộ ặ ướ ự ạ ủ ả ộ ả

là công c chuyên chính c a giai c p, vì l i ích c a t t c ụ ủ ấ ợ ủ ấ ả
nh ng ng i lao đ ng, t c tuy t đ i đa s nhân dân, tr n áp ữ ườ ộ ứ ệ ạ ố ấ
nh ng k ch ng đ i, phá ho i s nghi p cách m ng XHCNữ ẻ ố ố ạ ự ệ ạ
 Xem m t t ch c, xây d ng toàn di n xã h i là đ c tr ng c ặ ổ ứ ự ệ ộ ặ ư ơ
b nả
Con đ ng v n đ ng, phát tri n: hoàn thi n các hình th c đ i ườ ậ ộ ể ệ ứ ạ
di n nhân dân, m r ng dân chệ ở ộ ủ
 Là ki u nhà n c đ c bi t, “nhà n c không còn nguyên ể ướ ặ ệ ướ
nghĩa”, là “n a nhà n c”. Khi c s kinh t -xã h i cho s t n ử ướ ơ ở ế ộ ự ồ
t i nhà n c m t đi thì nhà n c không còn. – ạ ướ ấ ướ Đ c tr ng n i ặ ư ổ
b tậ

B n ch t,ch c năng,nhi m v c a nhà n c XHCNả ấ ứ ệ ụ ủ ướ
2. Ch c năng ứ
 Ch c năng giai c p (b o l c tr n áp):ứ ấ ạ ự ấ

• Đ p tan s ph n kháng, xâm l c, phá ho i c a ậ ự ả ượ ạ ủ
k thùẻ
• B o v thành qu cách m ng, b o v nhân dânả ệ ả ạ ả ệ .

T ch c xây d ng toàn di n XH m i:ổ ứ ự ệ ớ

● T ch c xây d ng nh m c i ti n XH cũ, hình thành XH ổ ứ ự ằ ả ế
m iớ
● Vi c t ch c xây d ng mang tính sáng t o nh m c i ệ ổ ứ ự ạ ằ ả
ti n tr t t CNTBế ậ ự
→ Xây d ng là căn b n, b o l c tr n áp ự ả ạ ự ấ
ch là: ỉ “

quét s ch đ ng rác r i tr c ạ ố ưở ướ
khi xây d ng”ự
Ăngghen có vi t: ế
“Giành chính quy n ch làề ỉ
giai đo n đ u, giai c p công nhânạ ầ ấ
s d ng s c m nh c a nhà n cử ụ ứ ạ ủ ướ
m i đ phát tri nớ ể ể
l c l ng s n xu t”.ự ượ ả ấ
3. Nhi m vệ ụ

* Trong lĩnh v c kinh t :ự ế
- Hoàn thành t c đo t t li u s n xu tướ ạ ư ệ ả ấ
c a giai c p t s nủ ấ ư ả
- Phát tri n nhanh l c l ng s n xu tể ự ượ ả ấ
- C ng c k luât lao đ ng m iủ ố ỷ ộ ớ
- Tăng năng su t lao đ ng là nhiêm v căn ấ ộ ụ
b n c i thi n, nâng cao đ i s ng c a nhân →ả ả ệ ờ ố ủ
dân
o
Xây d ng n n văn hóa tiên ti nự ề ế
đ m đà b n s c dân t cậ ả ắ ộ
o
Nâng cao dân trí, chăm sóc s c kh eứ ỏ
cho dân
o
T ng b c c i t o nh ng ng i ti uừ ướ ả ạ ữ ườ ể
s n xu t hàng hóa ả ấ

o
T o ra các quan h s n xu t m i ạ ệ ả ấ ớ

Trong lĩnh v c xã h iự ộ
Trong lĩnh v c đ i ngo iự ố ạ
M r ng quan h , h p tác v i các n cở ộ ệ ợ ớ ướ
trên c s bình đ ng, tin c y,ơ ở ẳ ậ
tôn tr ng, cùng có l i.ọ ợ
1. S m nh l ch s c a giai c p công nhân: ứ ệ ị ử ủ ấ
xóa b ch đ t b n ch nghĩa, xóa b ch ỏ ế ộ ư ả ủ ỏ ế
đ ng i bóc l t ng i thì ph i cùng công ộ ườ ộ ườ ả
nhân lao đ ng “phá h y nhà n c t s n” ộ ủ ướ ư ả
giành l y chính quy nấ ề , thi t l p chuyên ế ậ
chính vô s n.ả
B i l : ở ẽ
“Gi a ch nghĩa t b n và ch nghĩa vô s n là ữ ủ ư ả ủ ả
m t cu c c i bi n cách m ng lâu dài. Thích ộ ộ ả ế ạ
ng v i m i th i kỳ y là m t th i kỳ quá đ ứ ớ ỗ ờ ấ ộ ờ ộ
chính tr , và nhà n c c a th i kỳ y không ị ướ ủ ờ ấ
th là cái gì khác h n là ể ơ
n n chuyên chính ề
cách m ng c a giai c p vô s n”.ạ ủ ấ ả
2. Ph i xây d ng nhà n c xã h i ch nghĩa v ng m nh, tr thànhả ự ướ ộ ủ ữ ạ ở
công c tr n ápụ ấ các
th l c đi ng c l i v i l i ích c a nhânế ự ượ ạ ớ ợ ủ dân
đ ể b o v thành qu cách m ngả ệ ả ạ nh m ằ xây d ng thành côngự
ch nghĩa xã h i.ủ ộ

-
Th i kỳ quá đ lên ch nghĩa xã h i còn t n t i các giai c p bócờ ộ ủ ộ ồ ạ ấ
l t, chúng ho t đ ng ch ng l i s nghi p xây d ng ch nghĩa xãộ ạ ộ ố ạ ự ệ ự ủ
h i. Đi u đó khi n giai c p công nhân và nhân dân lao đ ng ph i ộ ề ế ấ ộ ả

thông qua nhà n c đ tr n áp b ng b o l c khi c n thi t.ướ ể ấ ằ ạ ự ầ ế
-
Trong th i kỳ quá đ còn có các t ng l p, giai c p trung gianờ ộ ầ ớ ấ
khác và do đ a v kinh t xã h i v n có, các giai c p này th ngị ị ế ộ ố ấ ườ
dao đ ng, không th t mình đi lên xã h i ch nghĩa đ c. ộ ể ự ộ ủ ượ
Nhà n c xã h i ch nghĩa đóng vai trò là ướ ộ ủ thi t ch c n thi tế ế ầ ế
b o đ m s lãnh đ o c a giai c p công nhân đ i v i toàn xã h iả ả ự ạ ủ ấ ố ớ ộ


3. Đ ể m r ng dân ch đ n m c t i đaở ộ ủ ế ứ ố
đ i v i m i t ng l p nhân dân, ố ớ ọ ầ ớ đ u tranhấ
ch ng m i hành vi đi ng c l i nh ngố ọ ượ ạ ữ
chu n m c dân ch chân chính c a nhânẩ ự ủ ủ
dân đòi h i ph i có m t thi t ch nhàỏ ả ộ ế ế
n c phù h p. Nên nhà n c ph i đ cướ ợ ướ ả ượ
c ng c , xây d ng đ b o v và phátủ ố ự ể ả ệ
tri n thành qu c a dân ch .ể ả ủ ủ
4. Xây d ng ch nghĩa xã h i là quá ự ủ ộ
trình c i t o xã h i trên t t c các ả ạ ộ ấ ả
lĩnh v c kinh t , chính tr , văn hóa ự ế ị
t t ng. Nên nhà n c xã h i ch ư ưở ướ ộ ủ
nghĩa là ph ng th cươ ứ , ph ng ươ
ti nệ , công cụ ch y u c a nhân dân ủ ế ủ
trong s nghi p xây d ng và b o v ự ệ ự ả ệ
t qu c. ổ ố
→ Đ b o đ m cho s nghi p xây ể ả ả ự ệ
ch nghĩa xã h i thành công thì vi c ủ ộ ệ
xây d ngự và không ng ng hoàn ừ
thi nệ nhà n c xã h i ch nghĩa – ướ ộ ủ
m t trong nh ng công c ch y u ộ ữ ụ ủ ế

c a quá trình c i t o xã h i cũ, xây ủ ả ạ ộ
d ng xã h i m i, là m t ự ộ ớ ộ yêu c u ầ
t t y u khách quanấ ế trong ti n ế
trình cách m ng xã h i ch nghĩa.ạ ộ ủ