bài giảng công nghệ 11 bài 17 công nghệ cắt gọt kim loại

I_ Nguyên lý cắt và dao cắt
1) Bản chất của gia công kim loại bằng cắt gọt
Bản chất của gia công kim
loại bằng cắt gọt và lấy đi
một phần kim loại của phôi
dưới dạng phoi nhờ các
dụng cụ cắt (dao cắt) để thu
được chi tiết có hình dạng
và kích thước theo yêu cầu.
Máy cắt
Gia công kim loại bằng cắt
gọt là phương pháp gia công
phổ biến nhất trong ngành chế
tạo cơ khí và có ý nghĩa rất
quan trọng vì tạo ra được các
chi tiết máy có độ xác cao
2) Nguyên lý cắt
a) Quá trình hình thành phoi
Giả sứ phôi cô định, dạo
chuyển động tịnh tiến (hình
17,1). Bộ phận cắt của dao có
dạng như một cái chêm cắt.
Dưới tác dụng của lực (do máy
tạo ra), dao tiến vào phôi làm
cho lớp kim loại phía trước
dao động bị dịch chuyển theo
các mặt trước tạo thành phoi.
Hình 17.1 : Quá trình hình thành phoi
1.Phôi , 2.Mặt phẳng trượt
3. Phoi, 4.Dao, 5. Chuyển động cắt

2) Nguyên lý cắt b) Chuyển động cắt
Để cắt được vật liệu, giữa phôi và dao phải có chuyển động tương đối với nhau
Ví dụ:
Khi tiện, thông thường phôi quay tròn tạo ra chuyển động cắt (hình 17,2b)
Khi bào, phôi cố định còn dao tịnh tiến dọc
Khi khoan, phôi cố định, còn mũi khoan vừa chuyển động tịnh tiến vừa chuyển động
quay
2) Nguyên lý cắt c) Dao cắt a) Các mặt của dao
Trên dao tiện có các mặt chính sau đây:
_ Mặt trước là mặt tiếp xúc với phoi
_ Mặt sau là mặt đối diện với về mặt đang gia công của phôi
Giao tuyến của mặt sau với mặt trước tạo thành lưỡi cắt chính
_ Mặt đáy là mặt phẳng tì của dao trên đài gá dao
Lưỡi cắt chính
Mặt trước Thân dao
Mặt sau
Mặt đáy
b) Các góc của dao
-
Góc trước  : là góc tạo bởi mặt phẳng trước của dao và mặt phẳng //
với mặt phẳng đáy
- Góc sau : Là góc hợp bởi mặt sau của dao và tiếp tuyến của phôi đi
qua mũi dao
-
Góc sắc β: Là góc hợp bởi mặt trước và mặt sau của dao
c) Vật liệu làm dao
_ Thân dao thường làm bằng thép tốt như thép 45
_ Bộ phận cắt của dao được chế tạo từ các loại vật liệu có độ cứng,
khả năng chống mài mòn và khả năng bền nhiệt cao như thép gió, hợp
kim cứng

II_ Gia công trên máy tiện
Tiện là phương pháp gia công cắt gọt được thực hiện nhờ chuyển động
chính thông thường do phôi quay tròn tạo thành chuyển động cắt V
C
kết
hợp với chuyển động tiến dao là tổng hợp 2 chuyển động tiến dao dọc
S
d
và tiến dao ngang S
ng
do dao thực hiện
Các máy : máy phay, khoan bào, mài. Tiện được sử dụng
thông dụng nhất bởi tính tiện dụng của nó. Những đặc trưng
của máy giúp gia công kim loại thành những hình dạng đặc
trưng
Máy tiện được sử dụng để thực hiện các công việc tiện, kể cả
tiện côn, cắt ren, khả năng sử dụng tối đa khả năng cắt gọt
của các loại dụng cụ cắt gọt
1) Máy tiện
1. Ụ trước và hộp trục chính, 2. Mâm cặp, 3. Đài gá dao
4. Bàn dao dọc trên, 5. Ụ động, 6. Bàn dao đá
7. Bàn xe dao, 8. Thân máy, 9. Hộp bước tiến dao
2. Chuyển động khi tiện
Chuyển động tịnh
tiến dao ngang S
ng
Khi tiện có các chuyển động sau:
Chuyển động cắt là chuyển động đi
trường từ trục chính của máy ra phôi
hoặc dụng cụ để tạo ra vận tốc cắt, chính

chuyển động này có thể quay hoặc tịnh
tiến
_ Chuyển động cắt : Phôi quay
tròn tạo ra tốc độ cắt V
c
(m/phút)
2. Chuyển động khi tiện
Khi tiện có các chuyển động sau:
_ Chuyển động tiến dao gồm:
+ Chuyển động tiến dao ngang S
ng
được thực hiện nhờ bàn dao ngang 6 để cắt
đứt phôi hoặc gia công mặt đầu
Chuyển động tịnh
tiến dao ngang S
ng
2. Chuyển động khi tiện
Khi tiện có các chuyển động sau:
+ Chuyển động tiến dao dọc S
d
được thực hiện nhờ bàn dao trên
4 hoặc bàn xe dao 7 để gia công theo chiều dài chi tiết
Chuyển động tịnh tiến
dao dọc S
d
2. Chuyển động khi tiện
Khi tiện có các chuyển động sau:
+ Chuyển động tiến dao phối hợp: Phối hợp hai chuyển động tiến dao ngang và tiến
dao dọc tạo thành chuyển động tiến dao để gia công các mặt côn hoặc các mặt định
hình

Chuyển động tịnh tiến dao
ngang S
chéo
3) Khả năng gia công của tiện
Tiện gia công được mặt tròn xoay ngoài và trong, các mặt đầu,
các mặt côn ngoài và trong, các mặt tròn xoay định hình, các loại
ren ngoài và ren trong.