1
CHUY 1: TNG QUAN V K TOÁN QUC T VÀ IFRS
1.1 S cn thit hình thành chun mc k toán quc t:
1.1.1 Nguyên nhân dn s hình thành chun mc k toán quc t:
Quá trình toàn cn ra vô cùng mnh m trên mc t y
t, giáo dc, chính tr- xã hn kinh doanh quc t c bi
c th ng vn. Mt v vô cùng bc thit ny sinh là phi có mt ting nói
chung gia các thông tin tài chính ca các doanh nghip nhng quc gia khác nhau
i s dng nhng thông tin y- mà quan trt
th gii (HSBC, City Bank ) có th d ng quynh
kinh t phù hp và kp thi nht vi tng thi khc chuya
ng tài chính quc t.
Th n nhng nguyên tc k toán chung y là mt chn
i nhng nhà chuyên môn phi có s hiê bit v k toán ca các quc
c bit là nhng quc kinh t ( M, Nht, Anh, Pháp, Trung Quc, Nga )
t m khác bit và c gng gim thiu nhng s khác trng
yu y gim xun mc thp nht có tht nn kinh t chính là
qu tim ca mt quc gia, nó chi phi và n hu ht các mi sng
xã hi. Vì vy, ngay t nhu ca thp niên 1970, nhiu qu
h thng chun mc k toán quc t to khung pháp lý chung cho vic lp và
trình bày báo cáo tài chính trong phm vi quc gia. Ví d Brazil, Canada, Hng Kong,
Indonesia, trách nhim son tho và ban hành chun mc k toán thuc v các t chc
ngh nghip. Còn Úc, Nam Phi, Trung Quc, Phn Lan trách nhim y thuc v
chính phc li, mt t chc lp vi t chc ngh nghip và chính ph có trách
nhim son tho và ban hành chun mc k toán tc, Nht Bn, Hoa K
1.1.2 Nguyên nhân khác bit k toán:
khía cnh mt quc gia, có rt nhiu nhân t n h thng k toán
các quc gia:
ng kinh doanh
2
ng pháp lý
Các nhân t khác
Mng có nhng khác nhau và mi quc gia thì nhm
ct khác bit.
ng kinh doanh: là nhng ngun cung cp tài chính có nhng mi quan
n công tác k toán.
Th ng chn tình hình tài chính.
n tính thanh khon ca khon vay.
n t sut sinh li ca các kho
c: tính minh bch ca báo nh các loi thu (
thu TNDN, thu XNK )
ng pháp lý: Pháp lut là mt công c c qun lý s tác
ng ca h thng pháp lut n nhng nguyên tc k toán. Có 2 dng chính
là:
Thông lut (common law): k nh rt ít trong các b lut. Ví
d: M, Anh, Pháp k toán tuân theo nhng nguyên tc t c hình thành t
công tác k toán t i.
n lut (roman law): k nh c th, chi tit trong các b
lut i, Lut công ty, thm chí mt s c các nhà làm lut có
kin thc v k toán xây dng Lut k toán ri t theo các nguyên tc y. Mà
gi chúng ta nht là Lut k toán Vit Nam (2003), hay c Châu Á khác
t s c Châu Âu
hu nh ng n k ng
ng 1: thu không n k toán. Li nhun k toán có
liên hc lp
vi li nhun chu thu.
3
ng 2: thu chi phi cách thc ghi chép k toán, li nhun k toán
phi gn nht vi li
nhun chu thu.
Thc t Vit Nam, nu doanh nghip la chn áp dng nhng nguyên tc tính
thu TNDN ca Lut thu TNDN Vit Nam thì k toán phi tuân th theo lut này. Còn
nu không thì k toán v thu TNDN và Lut thu TNDN s c lp vi nhau.
Ngoài ra, tùy pháp lut tc mà các t chc ngh nghip
khác nhau: c gi vai trò quynh, các t chc ngh nghii s bo tr
cc hoc là các t chc ngh nghip hì t nguyn, c gng
t ti s t kim soát.
c/ K toán là ngôn ng kinh doanh nên không th tách ri
nh các yu t ct v không
kt hp gin thng ca mi dân tc và tinh hoa
a th gii.
Theo Mô hình Hofstede-Gray: Hofstede nghiên cng ca các yu t
n hou, giá tr cng làm vic trên
toàn th gii. liên h vi mi thuc mt n
bu mt cuc trò chuyn? Ch nào thuc loi cm k mà nên
ý? t trong nhng mà nhà tâm lý hi gii
Gray phát trin lý thuya Hofstede vào
c k toán nhm:
Phát trin ngh nghip/ kim soát theo lunh
Thng nht/ linh hot
Thn trng/ Lc quan
Bo mt/ công khai
d/Các yu t khác:
Tài chính
Chính tr
4
a lý
Vu các nhân t n h thng k toán ca
mi quc gia, không th ph nhn rng s khác bit ca h thng k toán mc là
mt v quan trng và bc thit trong mt th gin nay.
Hai s khác bi c ng pháp lý ca M là theo
thông luu trong qui tn lut. M có ni t ca
nhiu dân tc trên th ging x t bit là trong kinh doanh
hoàn toàn khác vc mt quc gia ni ting vi tinh thn k lut thép, tôn th nguyên
tc. V th chính tr cm 2 cc nhau, có th
i cc, loi tr nhau. Nhng nhân t trên chi phi ln k toán 2 quc gia
này.
Bên c c Vit Nam và Phillipines tuy có nh m
ng v v a lí khi cùng nm trong khu vi bi,
th ng n i c n bí a Vit Nam và
Phillipines v n có nh.
Vit Nam
Philippines
a/ ng kinh
doanh:
c
Chính sách kinh t
tin t
Ch s cnh tranh
- Xp th 99/198 nn kinh
t n 21 s ci
cách tro.
Chi tiêu công s tin ln
u qu. VD:
Vinalines.
- p lí
- V c trên th
- Là mt
nhiu tin b nht trên th gii
v ng kinh doanh.
tiêu công k lc vào
xây dng h thng sân bay,
ng b y kinh t.
- nh, hp lí.
- - t
5
toàn cu
gii. c Asean
qua mt Vit Nam.
b/ ng pháp lý:
ng ca thu
n k toán
H thng lut pháp
Pháp lut nh
n huy
ng vn
- n lut( tính
thc t còn thp)
- Th tc kê khai thu phc
tp, tn nhiu thi gian(
trung bình 872 gi
- thng nht gia
.
- Còn l hng cho sai sót và
gian ln.
-
vn còn nhiu bt cp trong
khâu áp dng. Vd: th tc
xin cp phép xây dng còn
ch
trong thông tin qui hoch.
- Th tc phc t
thng nht gia các cp t
- Tuân theo thông lut. (tính
ng dng cao)
- Áp dng h thng kê khai
trc tuy
trc tuyn.
- T u kin cho doanh
nghip d dàng tuân th qui
nh v thu.
- Kim soát cht ch khó b
qua gian ln.
- Kh ng cht
ch. Vd: gin hóa th
tc gii phóng mt bng
tu kin thun li cho
doanh nghip trong v
cp phép xây dng.
- T n d
thc hin.
c/ ng tài chính
- Lãi su i có
nhu cu vay vn ngi th
tc vay v a
ngân hàng.
- Bi có nhu
cu vay vn quyn truy
cp d liu ca mình c
ti trung tâm thông
tin tín dng ln nhc.
d/ ng chính tr
- t thc
- Thành công trong cuc
6
Qua nhng so sánh trên ta thc rng nhng nhân t ng ng
n kinh t n k toán. Nhng yu kém v kinh t kéo theo thc
trn ca k toán Vit Nam :
Mng kinh doanh: toàn cu hóa n k toán Vit Nam phi
bt kp ng ca th gii. Mun cnh tranh phi có h thng k toán hiu qu. Ví d:
k toán chi phí cp nhng xuyên giúp ct gic hiu qu sn
xut.
Mng pháp lý: N
Các :
t câu hi làm cách nào gim thiu các
khác bit y? i mà các nhà kinh t chuyên ngành k toán cn phi tìm li
1.2 c s IASB:
1973: y ban Chun mc k toán quc t (IASC) c thành lp London thông
qua mt tha thun bi các t chc ngh nghip cc t c,
Nht Bn, Mexico, Hà Lan, Anh, Ireland và Hoa K v chc son tho
chun mu tiên trên th gii. n ng quan trng và mang tính lâu dài ca t
chc k toán chuyên nghii vi vic quc t a th ng vn
sau Chin tranh th gii th hai.
1977-1987: n IASC n l tn tt t chc lp vi
toán Quc t (IFAC) và duy trì vai trò là t chc duy nht son tho các
trng nhc nhi.
chi
7
chun mc k toán quc t. IFAC thành l gng mun bin
IASC thành thành viên ca mình. Do vu tranh kháng c quyt lit.
Tuy nhiên, cui cùng IASC phn mng b là dù IASC vn tn tc lp
vg IFAC li có quy c thành viên ca mình vào IASC.
1987 c chuyn bin mi trong n ly vic s dng các chun mc
quc t ca IASC, vi s kin Ta thun vi
T chc Quc t các y ban Chng khoán (IOSCO) v vic xem xét si các chun
mc k toán hin có c có th tha mãn nhu cu cc cn có
mt tp hp các chun m chung cho vic lp và trình bày BCTC ca các
công ty muc niêm yt trên th ng chc ngoài.
7/1989 IASC công b khuôn mu lý thuyt vào 4/1989).
1993 IASC hoàn thành vic si các chun mc k toán quc t. Tuy nhiên,
IOSCO ch la chn mt s chun m áp dng, do trong b chun mc ca IASC
vn còn thiu sót mt vài yu t quan trc bit là chun mc v các công c tài
chính.
1995 IASC tin hành xem xét, si mt ln na các chun mc k toán quc t
c ban hành nhm khc phc nhng khim khuyt. Cui cùng, b chun mc k
toán quc t sau si cc IOSCO chp nhn, tuy nhiên ch là tm thi.
n 5/2000 phiu chp nhn chính thc tt c các
chun mc k toán quc t ca IASC, sau nhng n lc si 2 ln qua ca IASC.
1997 IASC xem xét ti vic tái cu trúc li t chc. Do nhn thy s quan trng
và cn thit ca vic mu hi kt ni gia nhng chun
mc k toán ca tng quc gia, thc tin và nhng chun mc k toán quc t, IASC
n s chuyi mô hình son tho chun mc, t vic giao cho các hi ngh
nghim trách, chuyn sang thay th bi mt hng quc
lp.
1/4/2001 Hng chun mc k toán quc t c thành lp, thay th vai
trò ca IASC và tn ti cho ti ngày nay.
6/2003 Chun mc Báo cáo Tài chính Quc t c ban hành.
8
2005 Các doanh nghip Hoa k c yêu cu trình bày BCTC ca h theo
nhng chun mc k toán quc t ngh bi EU.
T 2009: IASB tin hành d i ti
Project), xây d si cn thii vi các chun mc Báo cáo Tài chính
IFRS hi tin hành tho lun và quynh vic hoàn
thin, cng c các chun mc IFRS da trên nh xut mà h c trong
: các v xut sn 2009- ghi nhn
các thit b phc v trong IAS 16, v v
1.3
c khi nói v vai trò ca IFRS, chúng ta hãy cùng xem xm khác bit gì
gia IAS (International Accounting Standards) và IFRS (International Financial
Reporting Standards). V n c u là nhng chun mc mang tính thng nht
trên phm vi toàn cu vi mc to ra ngôn ng chung cho h thng k toán trên toàn
th gii. Còn v m khác bi u d dàng nhn thy chính là ch A- Accounting
i thành FC Financial Reporting trong IFRS. S ng
chy quan trng này thc cht li là mc nhy trong k
toán. Nng tâm ch yu là vào hong k toán (Accounting) tc là xác
nh, tng hp, ghi chép và trình bày thông tinp trung ch yu
vào ca thông tin và quá trình x S l
tp trung di chuyn sang tôn vinh vai trò ci làm k toán, tc là làm th nào
m bo li ích cao nhi vi s dng, tc là tp
trung nhiu t u ra ca thông tin.
n vai trò ca IFRS thì phi nhn nht li mà nhng
ng lp và s dp phc khi IFRS
Có 2 ví d d dàng nhn thy khi nói v
Th nhi vi các công ty thành lp i niêm yt trên
th ng chng khoán c khác. Ví d c thành lp c và
tuân theo các chun lc IAS i niêm yt trên th ng M thì vic ci
vi chuyi các báo cáo tài chính ca mình theo US GAAP. US
9
GAAP chính là các nguyên tc k toán k c chp nhn M. n phi nói
thêm r mng có các quy tc riêng v k toán, gi là các
quy tc k c chp nhn (generally accepted accounting principles GAAP),
M khác bit v thông tin gia hai h
thng chun mc IAS và US GAAP không phi là nhc chuyi thông
tin t chun mc này sang chun mc kt vic làm hao phí c v nhân lc
ln vt li ca nó là không h nh.
Th ng hc gia
có các công ty con ca mình ri khp các quc gia khác nhau. H cho ra mt
báo cáo tài chính hp nht là mu không h d n là vì các
công ty khc và s dng các chun mc khác nhau.
S i ca các chun mc k toán quc t ISA và sau này là các chun mc lp
báo cáo tài chính quc t n nào gii quyc nh
Vic có mt chun m thng nht cho vic lp báo cáo tài
chính trên pham vi toàn ccho i lc báo cáo tài chính nhanh chóng
c ma mình. Mi vic tr nên rõ ràng và d hit c u
s dng chung mt ngôn ngi lp báo cáo tài chính không phi mt thi gian và
công sc chuy i báo cáo ca mình t chun mc này sang chun mc khác còn
i s dng báo cáo tài chíc các thông tin minh bch và hu
ích , tu kin thun li cho vic ra quynh nhanh chóng, kp thi, hn ch
nhng bt li gây ra do vic hiu báo cáo tài chính.
Bên cnh gii quyc chuyn sang lp báo cáo tài chính theo
n nhng li ích nhnh cho các doanh nghi
D tip cn th ng vc ngoài
y ca th ng vi vc t
y ca các báo cáo tài chính các doanh nghip
phát trii vi các t chc cho vay trên phm vi toàn cu
ch, tính d hic ca thông tin trên các báo
cáo tài chính
10
CHUY 2: KHUÔN MU LÝ THUYT V BÁO CÁO TÀI CHÍNH
2.1 Lch s và vai trò ca Khuôn mu lý thuyt v trình bày báo cáo tài chính:
2.1.1 Lch s hình thành và phát trin ca IFRS Framework:
Tháng 4 1989
Khuôn cho và trình bày BCTC IASC thông qua
Tháng 7 1989
Tháng 4 2001
IASB & FASB phát hành 2 Khuôn lý qua
và các
Tháng 9 2010
Khuôn lý cho BCTC 2010 (Khuôn IFRS) IASB
thông qua án chung IASB & FASB sau trì hoãn vì các
án khác
Tháng 9 2012
18 tháng 7 2013
DP/2013/1 khuôn lý cho
phát hành
2.1.2 Vai trò ca IFRS Framework
Khuôn mu IFRS mô t các khái nin v vic lp và trình bày BCTC cho
ng bên ngoài doanh nghip s dng. Khuôn m t
ng dn cho Hng trong vic phát tric gii quyt
các v k c trình bày trc tip trong Chun mc k toán quc t
hay Chun mc quc t v BCTC.
- Khuôn mu lý thuy ra các khái nim v c s ng thun: mc
m chu t c
11
- IASB s dng khuôn mu lý thuy thit lp chun mn các kt qu:
ng nht gia các chun mc
Cng c ng nht qua thi gian khi mà thành viên ca Hng b thay
i.
Cung cp tiêu chun cho vi
- S dng khuôn m phát trin các chính sách k ng hp không
có chun mc hong dn c th.
2.2 Gii thiu chung v Khuôn mu lý thuyt v trình bày báo cáo tài chính:
c l
i nhiu t
chc trên th gii. Mc dù BCTC có th c gia,
khác bit
nh xã hi, kinh t và pháp lý và do các qu
u khác nhau ca c dng BCTC khi thit lp các yêu cu quc
gia.
Nhng hoàn cn vic s dng mt lo
yu t ca BCTC: ví d, tài sn,
, vn ch s hu, doanh thu và chi phí.
n vic s d
ghi nhn các khon mc trong
ng khác nhau. Phm vi c
ng.
ng nhu cu chung ca hu h
u này là do gt c
nh kinh
t, ví d:
-
,
;
- qun lý hoc trách nhim ca qun lý;
-
p các li ích
ng;
-
i vi các khon cho vay;
- ;
- ;
-
dng s liu thng kê thu nhp quc dân;
12
- u chnh các hong c.
B
p phù hp vi mt mô hình k toán d
nim b
n tài chính tin t . Các mô hình và khái
nim khác có th thích h
ng mc tiêu cung cp thông tin hu ích
nh kinh t mc dù hin nay không có s ng thu
i.
c phát tri áp dng cho mt lot các mô hình k
toán và các khái nim v v
n.
2.2.1 Mng:
cho vic lp và trình bày
i s dng bên ngoài. M
:
- H tr Hng trong vic phát trin IFRSs (
n có;
- H tr Hng trong vi
nh, các tiêu
chu
n vi
p m
s cho vic gim s
th
.
- H tr t lp tiêu chun quc gia trong vic phát trin các tiêu
chun quc gia.
- H tr
c áp dng IFRSs và trong vii phó vi
các ch mà vng ca mt IFRS;
- H tr kim toán viên trong vin v vi
IFRSs hay không;
- H tr i s dng BCTC trong vic gii thích các thông tin trong BCTC
;
- Cung cp cho nhn công vic ca IASB thông tin v
ng IFRSs.
i là m
chun mc cho bt k
ng hoc v công b. Không có gì trong
th .
13
2.2.2 Phm vi:
:
- Mc tiêu ca BCTC;
- m chng ca thông tin tài chính hu ích;
- ng các yu t ;
- Khái nim v vn và b
vn.
2.3 Mca Báo cáo tài chính: (Chapter 1)
2.3.1 M
, s h
a BCTC (
,
)
.
2.3.1.1. Thông tin
-
-
-
,
n ti và tim
i cho vay và các ch n c tính giá tr c
.
2.3.1.2.
(n ti và
tii cho vay và các ch n khác không th yêu c báo cáo cung
cp thông tin trc tip cho h.):
- n ti và ti
-
-
-
u
i cho vay và các ch n.
2.3.1.3
-
/
?
14
- ?
- /
?
2.3.2
,
:
2.3.2.1 :
Thông tin v bn cht và tng s ngun lc kinh t ca doanh nghip
có th i s dng thông tin:
- m mm yu ca mt doanh nghip
-
n và kh
p
-
a doanh nghip và kt qu có th t
c n
c mc h tr tài chí
- D c dòng ti c doanh nghip phân b
này
Các loi ngun lc kinh t khác nhau gây a
i s dng thông tin v trin vng ca doanh nghip vi các dòng ti
lai.
t qu trc tip ca các ngun lc kinh t hin
ti, ví d n phi thu khách hàng. Nhng dòng tin khác li có th là kt qu
ca vic s dng kt hp nhiu ngun lc kinh t v sn xut và qung bá sn
phm hay dch v n khách hàng. Mc dù nhng dòng ti nh
là kt qu trc tip t ngun lc kinh t i s dng thông tin
BCTC cn phi bit v bn cht và tng s ngun lc kinh t sn sàng cho vic s dng
trong quá trình hong ca doanh nghip.
2.3.2.2
:
Là kt qu t hong tài chính và t các s kin và giao dch kinh t khác ví d
u hoc c phiu.
Thông tin v hong tài chính ca doanh nghii s dng hic
t sinh li mà doanh nghic t các ngun lc kinh t ca nó.
15
Thông tin v t sinh li doanh nghi
p m v vic
ban quc hin trách nhim ca h tn m có th tn dng t
hiu qu các ngun lc kinh t ca doanh nghip.
Thông tin v s bing và thành phn ca phn li ích kinh t
phn quan trng, nht là cho vi ko chc chn ca dòng ti
Thông tin v hong tài chính trong quá kh ca doanh nghi
n
c hin trách nhim ca h ng rt hu ích trong vic d
sut sinh l các ngun lc kinh t ca doanh nghip.
2.3.2.3 n ánh qua k
n tích:
K
n tích mô t nhng ng ca các giao dch và s kin kinh
t n ngun lc kinh t ca doanh nghip trong các k k toán mà
nhng y ra, dù cho vic thc thu và thc chi xy ra mt k k toán
u này là quan trng bi vì thông tin v các ngun lc kinh t và nhng
i trong ngun l ca doanh nghip IP trong sut mt k cung cp
mt nn tng t
a doanh nghip
so vi nhn v tin thu và tin chi trong k
Thông tin v hong tài chính ca doanh nghip trong mt k phn ánh bi các
i trong ngun lc kinh t mà ko phi bi vic thu hút các ngun lc
kinh t c tip t n thì hu ích cho ho
kh o ra dòng ti quá kh ra ph
các s kin kinh t m ngun lc kinh t ca doanh nghip, t
n kh o ra dòng tia doanh nghi nào.
2.3.2.4 n ánh bng nh
n trong quá kh:
Thông tin v dòng tin ca doanh nghip trong mt k i s dng
o ra dòng ti a nó. Nó ch ra cách mt
doanh nghip thu và chi tin, bao gm thông tin v các khon vay và thanh toán n, c
tc hay tin phân chi có n tính thanh khon
và kh a doanh nghip. Thông tin v dòng tii s dng
hic hong ca doanh nghip,
u
16
a doanh nghi n hoc kh a doanh
nghip và hi
ng thông tin v các hong tài chính.
2.3.2.5 Nhi trong ngun lc kinh t
i kt qu t
hong tài chính:
Ngun lc kinh t và ng i mà ko phi xut phát t hot
phn.
c cung c
dng thông tin mt cái nhìn toàn din v lí do
làm ngun lc kinh t ca doanh nghip b i
ng
a doanh nghip
2.4 T chc báo cáo: (Chapter 2)
(B trng)
2.5 m chng ca thông tin tài chính hu dng: (Chapter 3)
m chng ca thông tin tài chính hu dng nh các loi thông tin
hu dng nhi vi cho vay và các ch n khác hin ti và tim
ra quy các thông tin trong BCTC.
m chng ca thông tin tài chính hu dng là thông tin tài
chính ch hu ích khi thích hc phn ánh trung thc.Tính hu ích ca thông tin
s c nâng cao nu nó có th c, có th kic, kp thi và có th
hic.
2.5.1. m chn
m chn là thích hp và phn ánh trung thc.
2.5.1.1. Thích hp
Thông tin tài chính thích hp khi nó có kh i quy nh ca
i s dng. Thông tin có kh i quynh ngay c khi mi
s dng ch ng li t nó ho c nó t nhng ngun khác.
Thông tin tài chính có kh i quynh nu nó có giá tr d
khnh hoc c hai.
17
Thông tin tài chính có giá tr d t
qu cui cùng ca các s kiy ra.Giá tr d i d
d c t a mình.
Thông tin tài chính có giá tr khnh là nu nó cung cp phn hi (xác nhn
hoi) v nhng d
Giá tr d và giá tr khnh cn nhau.
Thông tin có giá tr d khnh.
Ví d: Gi s công ty X có hàng tn kho các k u bng 0, giá tr hàng tn kho
k này nh y giúp công ty d
u hàng tn
kho k này có giá tr i giá tr hàng t doán thì nó giúp công ty xác
nhn giá tr d báo, t c giá tr ca hàng tn kho.
Tính thích hn ni dung và m trng yu ca thông tin. Thông
tin trng yu khi vic trình bày sai hay b sót n quynh ci s
dng thông tin khi da trên BCTC ca 1 doanh nghip c th. Nói cách khác, trng yu là
1 khía cnh ca thích hp da trên tính cht, m hoc c
nhng hoàn cnh c th.Vì th, không th c nhng gì có th là trng yu
trong mt hoàn cnh c th.
Ví dụ:
k n mt s sai sót trng
yy ra nhc. Nhng sai sót này bao gm:
1. Gía tr HTK cu
2. Mng ghi ngày 21/12/X1 tr
X2 mc ghi vào s tin
3. Không ghi nhn ti
4. Không lp d phòng n ph
18
Bài giải:
1. Sai sót v hàng tn kho
X1
X2
GVHB sai gim và LN thun sai
n sai
gim
2. Sai sót v mua hàng bán thng
X1
X2
GVHB sai gim và LN thun sai
n sai
gim
VCSH sai phi tr sai
gim
VCSH và n phi tr
3. Sai sót v tin lãi s
X1
X2
DT hong tài chính sai gim và
LN thun sai gim
n sai
VCSH sai gim và tài sn sai gim
VCSH và tài s
4. Không lp d phòng N ph
X1
X2
CP QLDN sao gim và LN thun
Sai sót thu nh
VCSH và tài sn s
VCSH và tài s
19
2.5.1.2. Phn ánh trung thc
BCTC phn ánh hing kinh t bng t ng và con s hu ích, thông tin
tài chính không ch phi phn ánh hing thích hp, mà còn phi phn nh trung thc
nhng gì mà nó ng ý phn ánh. tr phn ánh trung thc mt cách hoàn ho, c
ng ba yêu c, khác quan và không có sai sót.
2.5.1.2.1 Khách quan
Phn ánh là không thiên v trong vic la chn và trình bày thông tin
tài chính.Phn ánh t nng, nhn mnh, xem nh hoc
nht mà
i s dng
thông tin tài
chínhthun li hay bt li.
2.5.1.2.2
Mt mô t bao gm tt c các thông tin cn thi hiu
hic mô t, bao gm tt c các mô t cn thit và gii thích.
Ví d, mt mô t ca mt nhóm các tài sn s bao gm, mc ti thiu,
mô t v bn cht ca tài sn trong nhóm, mô t s ng tt c các tài sn trong nhóm,
và mô t v nhng gì mà mô t s ng cn ánh (ví d u, chi phí
u chnh hoc giá tr hp lí).
i vi mt s yu t, mt mô t kéo theo nhng s gii thích
v nhng s kin quan trng v chng và tính cht ca nhng yu t u t
ng hp có th i chng và tính ch
.
2.5.1.2.3 Không có sai sót
Phn ánh trung tht c các khía cnh.Không
b
n nh s vic, và các thông tin
la
chn và s dng trong quá trình l ng hp này,
không b t c các khía cnh.
Ví d, mc tính ca giá
c
c tính có th trung thc nu s tic
phc tính, cht và
ca quá trình lp
20
d c
, và không có sai sót phát sinh trong quá trình la chn và s dng
quá trình thích h phát trin d toán.
2.5.1.3 Áp dng các ch tiêu chn
Thông tin phc trình bày trung thc và hp lý mc gi là thông tin hu
ích. Mt thông tin trung thc ca mt hi ng bt hp lý hay mt thông tin không
trung thc ca mt hing hi s dnh
tt.
Quá trình có hiu qu và hiu sut cao nht ca vic áp dng nhng ch tiêu cht
n s ng ginh mt s kin kinh t có tim
i s dng thông tin tài chính. Th nh loi thông tin v
mt cách hp lý nht có th và phn ánh mt cách trung thc.Th nh
và phn ánh mt cách trung thc hay không.Nu có, quá
trình tha mãn nhng ch tiêu chn s kt thúc c li, quá
c lp li vi loi thông tin hp lý nht tip theo.
Ví dụ tii bán là mt hing kinh t hu ích
i s dng trong vi cho doanh nghip. Thông tin
v giá tr hàng hóa, s tin phi tr i bán là thông tin thích hp và có th th hin
trung thc. Thông tin này (da trên hng mua bán) có và có th th hin trung thc
hing.
2.5.2. m chng nâng cao
Có th so sánh, có th kim tra, kp thi và d hiu là nhng ch tiêu chng có
th nâng cao tính hu ích ca thông tin trung thc và hp lý.Các ch tiêu chng nâng
giúp xác c s d mô t
mt hing nu c u xem xét trung thc và hp lý.
2.5.2.1. Có th c:
Quynh ci s dn vic la chn gia nhng gii pháp
thay th, ví d, bán hoc gi mt sn pht loi chng khoán
hoc m báo cáo ca doanh nghip là hu nó
có th c v v các doanh nghii
21
thông tin v cùng mt doanh nghip trong mt khong thi gian hoc mt thi
m khác.
Có th c là ch tiêu chi s dnh và
hic s ng và khác bit gia nhng ch tiêu
chng khác, có th so sán mng riêng l.Mt s
so sánh yêu cu phi có ít nhng.
Nht quán mc dù có mi quan h vi có th i không phi
là cùng mt ch tiêu.Nh cn vic s dng mt k thut ging nhau cho
nhng ging nhau, k c t mn khác trong cùng
mng báo cáo hay mn duy nht.Có th c là m
nht quán h tr cho vic m
có th c, BCTC phi:
- Áp dng các nguyên tc k toán nht quán
- Khai báo v chính sách k toán s dng
- S i chính sách k toán cc áp dng hi t
2.5.2.2. Có th kic:
Có th kim bi s dng nhng thông tin kinh t
c phn ánh mt cách trung thc bn cht nó phn ánh. Có th ki
nh khoa hc lp có th c s ng thun (dù rng
không cn thit phn s nht trí) rng nhng mô t c th c phn ánh mt
cách trung thc.
Có th kic trc tip hoc gián tip. Kim tra trc tim
tra giá tr hoc thông tin khác bng cách quan sát trc tip, ví d m kê tin mt.
Kim tra gián tim tra d liu vào bng mt mô hình, công thc hay
mt khác và tính toán li d liu ra bng cách s dng cùng m
pháp.
Ví d m tra giá tr ghi s ca hàng tn kho bng cách kiu vào (s
ng và chi phí) và tính toán li hàng tn kho cui k bng cách s dng cùng mt
n kho (ví d
22
Có th không kic mt s thông tin tài chính mang tính d báo, d
n khong th i s dng quyc
liu h có mun s dnng s cn thit phi cung
cp nhng gi n thông tin, nhng nhân t khác và
tình hung cn thông tin.
2.5.2.3. Tính kp thi:
Tính kp thp thông tin có sn kp thi cho nhni ra
quynh, có kh n quynh ca h. Nhìn chung thì nhng thông
ít ht s thông tin có th s tip tc kp thi, hu ích
lâu dài sau khi kn báo cáo, bi vì mt s i s dng có th s cn phi
ng.
2.5.2.4. Có th hic:
Thông tin trên BCTC ch hc có th hic chúng, tc là
phân loi, trình bày thông tin mt cách rõ ràng, chính xác khin cho thông tin d hiu.
Mt s s kin vc tp và không th d dàng gii thích.Loi tr thông tin
v nhng s kin này ra khi BCTC có th khin cho thông tin trong nhng BCTC này
d hing báo cáo này có th s gây
nhm ln.
Gi nh các Bc lp ra cho nhi s dng - i có kin thc
nhnh v kinh doanh, v các hong kinh t, có kh lc phân
c nh thông tin và n lc tìm hin
n s tr giúp ca mt c v hic nhng thông tin v s kin kinh t phc tp.
2.5.2.5. Áp dm chng nâng cao
m chng tn mc có th.
Tuy nhiên, nhm ch hay theo
th khin cho thông tin hu ích np hoc
phn ánh trung thc.
23
Áp d m ch ng nâng cao là mt tin trình l p li mà
không theo mt trình t bt buim chng nâng cao này cn
phc gim b tm chng khác.
Ví d, vic gim tm thm có th c do kt qu ca vic áp
dng chun mc BCTC mi theo hi t có th m thích hp hoc
phn ánh trung thc trong dài hn. Vic thuyt minh chính xác có th php
cho vic.
2.6 Khuôn mu 1989: Các ni dung còn li: (Chapter 4)
2.6.1. Gi n
c l gi nh rng doanh nghing và s tip
tc hoc ginh doanh nghip s không b hoc
không cn phi gii th hay thu hp hong trong mt thi gian có th thc; nu
gi thit này b vi phm, BCTC có th phi lp trên m phi khai báo
v này trên BCTC.
2.6.2. Các yu t ca BCTC
BCTC mô t nhng tài chính ca các giao dch và các s kin khác bng
cách xm kinh t riêng ca nó. Các yu t liên quan
trc tin ving ca tình hình tài chính trong Bi k toán là tài sn,
n phi tr và vn ch s hu. Các yu t liên quan trc tin ving hiu sut
làm vic ca doanh nghip trong Báo cáo kt qu hong kinh doanh là Doanh thu và
Chi phí. Báo cáo kt qu ng phn ánh các yu t
trong báo cáo kt qu hong kinh doanh và nhi trong các yu t ca bng
i k u lý thuyt k nh không có yu t nào
dành riêng cho báo cáo này.
Vic trình bày các yu t trong Bi k toán và Báo cáo kt qu hong
kinh doanh là mt quá trình phân loi. Ví d, tài sn và n phi tr có th c phân loai
bi bn cht và cha chúng trong hong kinh doanh ca doanh nghi
th hin thông tin mt cách hu ích nht, phc v c trong vic ra các quyt
nh kinh t.
24
2.6.2.1. Tình hình tài chính:
Các yu t liên quan trc tin ving tình hình tài chính là tài sn, n
phi tr và vn ch s hc
- Tài sn là ngun lc có th kic c, là kt qu ca nhng s
kin trong quá kh và có kh i li ích kinh t
nghip.
- N phi tr là m hin ti c phát sinh t nhng s kin
trong quá khi s chuyn giao ngun lc kinh t
ca doanh nghip.
- Vn ca s hu là s n còn li c sau khi tr tt c các khon
n phi tr.
a tài sn và n phi tr nh các tính cht quan trng ca
rõ nhng tiêu chí cc khi ghi nhn vào Bng
i k toán. Vì vy, nhm c các khoc ghi nhn
là tài sn và n phi tr trong Bi k toán bi vì chúng không tha mãn các tiêu
ghi nhn.
n nào thn, n phi tr hay vn ch s
hu thì cn phi da vào tính cht và nhng s kin kinh t thc t phát sinh ch không
ch n là hình thc pháp lý ca nó. Vì vy, ví d ng hp thuê tài
chính, tính cht và s kin kinh t c các li ích kinh t
trong vic s dng tài sn li sng hu ích ca nó và t
sinh m n phi tr i giá tr hp lý ca tài sn và các chi phí tài
t khon th
tài sn và n phi trc ghi nhn vào mn ca Bi k toán.
2.6.2.2. Tài sn
Li ích kinh t a mt tài sn là tin
tin hoc các kho n, mt cách trc tip hay gián tip, ca doanh
nghi mang hình thc chuyi thành tin mt hon
25
hoc làm gim dòng tin chi ra ca doanh nghip, chng h mt chu
trình sn xut có th làm gim bt chi phí.
Li ích kinh t a mt tài sn mang li cho doanh nghip có th
c th hin bng nhiu cách. Ví d n có th là:
- c s dng m hay kt hp vi các tài sn khác trong
sn xut sn ph bán hay cung cp dch v cho khách hàng.
- i ly tài sn khác
- thanh toán các khon n phi tr
- phân phi cho các ch s hu doanh nghip
Có nhiu tài sng, máy móc, thit bc biu hin
i hình thái vt chng tài sn không th hii hình thái
vt chn quyn, bng sáng ch c li ích kinh t
lai và thuc quyn kim soát ca doanh nghip.
Tài sn ca mt thc th là kt qu ca các giao dch trong quá kh hoc các s
kin khác trong quá kh c tài sn bng cách mua hoc sn xut
iao dch khác hoc các s kin có th to ra tài sn.Ví d: tài sn nhn
c bi mt thc th t chính ph t phn ca m khuyn khích
ng kinh t trong mt khu vc và phát hin các m khoáng sn. Các giao dch
hoc các s kin d kin s x không phát sinh tài sn, vì vy, ví d
mnh mua hàng ta mt tài sn.
Có mt liên kt cht ch gia phát sinh chi phí và to ra tài s hai
không nht thit phi trùng khp vt thc th phi gánh ch phí
tu này có th cung cp chng c cho thy li ích kinh t t
i là bng chng thuyt phc cho thy mt mc th nh
a mt tài s y vic không có chi phí liên quan
n mu khoa mt tài s
tr thành mt ng c c công nhn trong bi k toán, ví d, các vt
phc tng cho các thc th có th a mt tài sn.
2.6.2.3. N phi tr