B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC M
THA
NH PHÔ
HÔ
CHI
MINH
PHM NGUYN THÙY VÂN
CÁC YU T NH HNG N HIU QU HOT
NG CA NGÂN HÀNG DI GÓC KH NNG
SINH LI: PHÂN TệCH CH YU T CAMELS
LUÂ
N VN THA
C SY
TA
I CHI
NH – NGÂN HA
NG
TP.
, n
i
LI CAM OAN
Các yu t nh hng đn hiu qu hot đng ca ngơn
hƠng di góc đ kh nng sinh li: phơn tích ch yu t CAMELS
Thành ph H Chí Minh, 2013
Phm Nguyn Thùy Vân
ii
LI CM N
-
Ngo
Và sau c
iii
TÓM TT
tài chính và
.
K
các ngân hàng
.
iv
MC LC
LI CAM OAN i
LI CM N ii
TÓM TT iii
MC LC iv
DANH MC HÌNH vi
DANH MC BNG vii
DANH MC T VIT TT viii
CHNG 1: GII THIU 1
1.1. Lý do nghiên cu 1
1.2. V nghiên cu 2
1.3. Mc tiêu nghiên cu 2
1.4. Câu hi nghiên cu 3
1.5. Phm vi nghiên cu 3
1.6. u 3
1.7. u 4
1.8. Kt cu luu 4
CHNG 2: C S LÝ THUYT 5
2.1. c hong ci Vit Nam 5
2.2. Hiu qu hong ca ngân hàng kh i 7
2.2.1 nh ngha 7
2.2.2 Phng pháp đo lng 7
2.2.3 Nghiên cu trc đo lng hiu qu hot đng ca ngân hàng 10
2.2.4 Lý thuyt v hiu qu hot đng ca ngân hàng 11
2.3. Các yu t n hiu qu hong ca ngân hàng 12
2.3.1 Khung phân tích CAMELS 12
2.3.2 Các ch s lành mnh tài chính theo chun IMF (FSIs) 16
2.3.3 Nghiên cu trc v các yu t tác đng đn hiu qu hot đng ca
ngân hàng 17
Trang
v
CHNG 3: PHNG PHÁP NGHIÊN CU 25
3.1. Mô t mu nghiên cu 25
3.2. u 26
3.3. Xây dng mô hình nghiên cu 27
3.3.1 Cách đo lng các bin và gi thuyt nghiên cu 27
3.3.2 Phân tích s b d liu 39
3.3.3 c lng mô hình hi quy 40
CHNG 4: PHÂN TÍCH D LIU VÀ KT QU NGHIÊN CU 44
4.1. Thng kê mô t 44
4.2 47
4.3. Kt qu hi quy 49
4.3.1 Nhn xét tng quan 49
4.3.2 Kim đnh các vi phm gi đnh cn thit ca mô hình 50
4.3.3 Tho lun kt qu 52
CHNG 5: KT LUN VÀ KIN NGH 60
5.1 Kt lun và mt s xut 60
5.2. Hn ch ca lu 64
TÀI LIU THAM KHO 65
PH LC 79
Ph lc A: Tng hp các mô hình hi quy 79
Ph lc B: Kinh Hausman 84
Ph lc C: Kt qu kinh các vi phm gi nh cn thit 86
Ph lc D: Kt qu hi quy ca các mô hình sau khi khc phc các vi phm . 92
i và t 92
D1. Kt qu hi quy ca mô hình 1 92
D2. Kt qu hi quy ca mô hình 2 93
D3. Kt qu hi quy ca mô hình 3 94
Ph lc E: Bt cp trong công thc tính t l an toàn vn ti thiu CAR 95
vi
DANH MC HỊNH
Hình 3.1: Khung phân tích 35
vii
DANH MC BNG
36
Bng 4.1: Thng kê mô t d liu 44
Bng 4.2: Ma trn h s 47
Bng 4.3: Kt qu kinh Hausman 50
Bng 4.4: Kt qu hi quy 51
Bng 4.5: Kt qu kinh Wald 52
viii
DANH MC T VIT TT
IMF :
TMCP :
Chng 1: Gii thiu
1
CHNG 1
GII THIU
u tiên, tài dn nhp qua vic gii thiu nhng lý do nghiên
cu t tình hình thc t ci Vi giúp hình
ng thc hi Các yu t nn hiu qu hot ng ca
ngân hàng kh i: phân tích ch yu t Camels. Bên c
m 7 phn nghiên cu, mc tiêu nghiên cu, câu
hi nghiên cu, phm vi nghiên cu và
kt cu luu.
1.1 Lý do nghiên cu
hu hc trên th gii, h thc xem là mt khu vc
quan trngm bo cho s phát tring b ca c nn kinh
t quc bit tt Nam, khu vc ngân hàng là
mt trong nhng ngành cn nhc s giám sát cht ch nht trong nn kinh t.
Cuc khng hong tài chính toàn cu bùng n y tm quan trng
ca h thng ngân hàng không ch i vi nn kinh t c và c nn kinh t th
gi ý rng vic duy trì s nh và nâng cao hiu qu hong
ca các ngân hàng i là tht s cn thit. Ti Vit Nam, trong thi gian qua,
s ng nhanh v s rng v quy mô ca các ngân hàng
i t ra nhiu v cn quan tâm v hiu qu hongc bit là các
yu t n kh i ca các ngân hàng. Bi l, bên cnh vic t
hóa li nhun, ngân hàng cn phi m bo an toàn trong hong c có
th to ra li nhun thc s. Kc các yu t quynh kh i
s góp phn nâng cao hiu qu ngân hàng hn ch c nhng ri ro xut
phát t s không minh bch trong nghip v cho vay, công tác qun tr chi phí, v
s hu, ng khoán, bng snng tiêu cn hiu qu hot
ng ca ngân hàng.
Bên cnh n trình hi nhp kinh t quc t ca Vi n ra
ngày càng sâu ri nhii ro cho h
thng ngân hàng. T nhng yêu cu thc t , vic nghiên cu các yu t nh
n hiu qu hot ng kh i ca các ngân hàng
i Vit Nam là rt cn thit . tìm hiu các v trên,
Chng 1: Gii thiu
2
lu tin hành nghiên cu da trên khung phân tích CAMELS mt h thng xp
hc coi là chun mc trong vic u qu i ro ca
các ngân hàng trên th gii. , u chnh cách thc
qun tr, hình thc s hu, các ho, góp phn hn ch ri ro
i thin, nâng cao li nhun ci Vit Nam.
1.2 Vn đ nghiên cu
Nghiên cu tp trung tìm hiu các yu t n hiu qu hong i
kh i ci Vit Nam.
Theo T chpean Central Bank, 2010)
có nhi ng hiu qu hong c
pháp truyn tha trên th ng, tuy nhiên
vic la ch ng hiu qu hong ngân hàng là tùy thuc
vào mc tiêu và cách quan sát ca nghiên cu. Nhìn chung, hu ht các nghiên cu
u chn th ng hiu qu hot
ng ca ngân hàng kh i. Trong nghiên c
pháp truyn thc chn cho ving hiu qu hong ngân hàng,
u tp trung tìm hiu các yu t n hiu qu hong ca
ngân hàng vi các bin ph thuc là li nhun trên tng tài sn, li nhun trên vn ch
s hu và t l thu nhp lãi cn biên.
1.3 Mc tiêu nghiên cu
gii quyt v t ra là nghiên cu các yu t n hiu qu hot
ng kh i ci Vi tài
tp trung vào các mc tiêu sau:
Da vào mt phn khung phân tích CAMELS, x nh các yu t ng
ng và m ng ca các yu t n hiu qu hot
ng kh i ci Vit Nam.
t s xut chung vi k vng giúp ngân hàng ci thin mt phn
hiu qu hong v kh i.
Chng 1: Gii thiu
3
1.4 Cơu hi nghiên cu
c các mc tiêu nghiên cu va nêu, lu nghiên cu các câu hi
Da vào mt phn khung phân tích CAMELS, nhng yu t nào tác n
hiu qu hong kh i ci
Vit Nam? Ching và m ng ca các yu t này ra sao?
xut gì góp phn giúp ngân hàng ci thin hiu qu hot
ng v kh li?
1.5 Phm vi nghiên cu
D liu nghiên cu là d liu th cp c thu thp s liu t các báo cáo tài
chính, ng niên và bn cáo bch chào bán c phiu ra công chúng t các
trang web ci Vit Nam. Các ch s kinh t mô t l
lm phát và t ng GDP thc c ly t Tng cc Thng kê.
n nghiên cu: D và sn có ca b d liu thu thp
c, lunghiên cu các yu t n hiu qu hong
kh li c i Vi n t
2006 n 2012.
Vi cách thu thp d lin nghiên cu nghiên cu
gm 28 i Vic s d phc v cho nghiên cu.
1.6 Phng pháp nghiên cu
i là
ROA, ROE và NIM. quy mô ngân
hàng,
,
Chng 1: Gii thiu
4
1.7 ụ ngha nghiên cu
Vic nghiên cu các yu t n hiu qu hong ca các ngân
i là cn thit và quan trng, mang l mt lý thuy
c tin c ngân hàng:
V mt lý thuyt, nghiên cu này tng lc cho các nghiên cu tip
khám phá thêm nhng yu t
ng và tính quan trng ca các yu t trong vic nâng cao hiu qu hong ca
i Vit Nam.
V mt thc tin, kt qu ca nghiên cu này s góp phn ci thin hiu qu
hong cho các ngân hàng, c th là các nhà qun tr ngân hàng nm bc mc
ng ca tng yu t và có nhc u chnh phù hp vi các yu t
góp phn nâng cao hiu qu hong ca ngân hàng, t góp vào s phát
trin chung ca nn kinh t Vit Nam.
1.8 Kt cu lun vn nghiên cu
câu
ý
; C
quan
và
các ngh
Nam.
Chng 2: C s lý thuyt
5
CHNG 2
C S Lụ THUYT
, c
cho
.
2.1 S lc hot đng ca ngơn hƠng thng mi Vit Nam
V s n n tháng 6-2011, theo s liu ngân hàng nhà
c cung cp, c
mi c phn, 5 ngân hàng liên doanh, 5 ngân hàng 100% v c ngoài, 48 chi
c ngoài ti Vit Nam. Tính u l ca các ngân
i theo chic mc 3000 t. Theo s liu
thng kê ca cn 31/12/2012, Vit Nam hin có 1 ngân hàng
chính sách xã hi, 1 ngân hàng phát trini c, 4 ngân
hàng liên doanh, 5 ngân hàng 100% vi din ca
i
c phn. Xét v quy mô, s mi c phn va và nh chim
trên 90% tng s ngân hàng.
Tip theo, v c hong và li nhuc có th thy hiu qu
hong kinh doanh và kh i ca h thng ngân hàng Vi
ng vi m i ro và quy mô hong. Theo s liu tính toán
ca Lê Thu H Th Bích Hng (2011), tn cui nhun
toàn h thng ngân hàng Ving 3,7 ln so v
hong ca khu vng. S ng
gia thu nhp và chi phí phn ánh s nh v li nhun ca h thng ngân hàng.
Tuy nhiên, n a chi phí v h
tng hong ca khu vc ngân hàng không có nhi ln thì
i nó chng t ng trong khu vc ngân hàng thp. Ngân
Chng 2: C s lý thuyt
6
c cho bit, tng li nhun toàn 600 t
ng, st gim gn 30% so v Li nhun gi ch yu do chi phí
ri ro tín dng và chi phí ho. Theo s liu kho sát v ngành ngân hàng
ca KPMG (2013), t s li nhun trên tài s0,78% gim so vi
mc 1,06% c, t s li nhun trên vn ch s hm
33% so vi mc 14,19% c.
c v kh i ca
phn quan trng, sau cùng lu tìm hiu vài nét v thanh khon và tình hình n
xu ca h thng ngân hàng qua nh n hình. Lê Thu H Th Bích
Hng (2011) cho rng trong danh mc tài sn ca ngân hàng, chim t trng ln là
hong tín dng trong khi chng tín dng vn còn thp, vi t l n xu mc
1,55% so vi t vào cun cu
Vin Nghiên cu khoa hc Ngân hàng - Hc vin Ngân hàng (2012)
cho rng s nh ca h th ng ln k t cui
khi nn kinh t ph i mt vi mt s bt c ó là ch
ng không cat và hiu qu p, sc cnh tranh ca nn kinh t
yu. L t trên th
n 20082011. Mt s i thc s khó
thanh khon n này, tuy nhiên s th
ci thin v trng thái thanh khon. T l cho vay trên ng là mt trong nhng
ch báo v an toàn thanh khon ca các ngân hàng c ci thin nh nhng du
hiu tích cng vn.
Bên c v s hu chéo và tính minh bch trong hong khin
cho kh ri ro ca các c, t
u kim soát, làm sai l nh v d
phòng và phân loi n và trên ht hình thành xu rt cao. N xu
tích t t nhic và bc l v con s i và
tuyi. Theo s liu chính thc ca cn thm cui
2012 n xu toàn ngành ngân hàng mc 8,82% t tín dng.
n cu, t xc kim ch, t l n xu tính n thi
m cu2012 là 7,80%, gim so vi thm 30/9/2012. Song t l n xu
trong t tín dng liên t tín dng chm. Theo
Chng 2: C s lý thuyt
7
n cui tháng 4 2013, t l n xu trong t tín d
so vi mc 4,08% ca cu (Vin Nghiên cu
khoa hc Ngân hàng - Hc vin Ngân hàng, 2012).
2.2 Hiu qu hot đng ca ngơn hƠng di góc đ kh nng sinh li
2.2.1 nh ngha
T ch
ng hiu qu hong c
tích v kh o ra li nhun bn vng. Li nhu bo v
mt ngân hàng khi các tn tht bt ng, vì nó cng c v th vn và ci thin kh
i nhun gi li. Khi mt t chc
liên tc b tn tht cui cùng s làm cn kit ngun vn ca nó, và lt
vn ch s hu và ch n vào tình trng nhiu ra, vì mi cùng
ca các t chc tìm kim li nhu bo tn và to ra ca ci cho ch s hu, do
li nhun trên vn ch s hu ca ngân hàng (ROE) cn phi ln
to ra giá tr cho c
Mc dù hong ca các ngân hàng ngày càng tr ng
ng ca h vn là duy trì thu nhp, tính hiu qu, chp nhn ri
ro và tn dy. C th: rõ ràng mt ngân hàng phi có kh o ra "thu
nhp", bên ci tính toán các thành phn và s bing ca thu nhp. "Hiu
qu cn kh o ra doanh thu t ng tài sn nht nh và to
ra li nhun t ngun thu nhp. "Chp nhn rc phn ánh trong các khon
u chnh cn thit ca thu nhp (dành cho nhng ri ro mang li thu nhp, ví d
chi phí ri ro tín dy" có cht s nhân, nó có th ci thin
kt qu c l có nhiu kh
cho mt ngân hàng tht bi, khi tn tht bt ng xy ra.
2.2.2 Phng pháp đo lng
u qu hong ngân hàng, nhiu bic s dng, tuy
nhiên t ch
ra mt s ch tiêu c s d ng hiu qu hong ca ngân hàng
n th
kinh t (ec a trên th ng (market-based
measures). C th
Chng 2: C s lý thuyt
8
i) Phng pháp truyn thng (Traditional measures)
n thc ng d trong các ngành công
nghii nhun trên tài sn (ROA), li nhun trên vn ch s hu (ROE),
các ch s c s dng rng rãi nht. Ngoài ra, vi tm quan trng là mt t chc
n t l thu nhp lãi cn
biên (NIM- net interest margin).
Li nhun trên tài sn (ROA)
Li nhun trên tài sn là thu nhng tài sng
là giá tr
Li nhun trên tài sn = thu nhp ròng / tng tài sn bình quân
Li nhun trên vn ch s hu (ROE)
Li nhun trên vn ch s hu là mt ch ng hiu qu hong ca
giá tr c c s dng ph bin nh ng hiu qu hong, vì : (i)
c tip li nhun tài chính to ra t va các c
c tính d dàng và có sn cho vic phân tích, và (iii) ROE cho phép so sánh
gia các doanh nghip khác nhau hoc khác nhau ca nn kinh t.
Li nhun trên vn ch s hu = thu nhp ròng / vn ch s hu bình quân
T l chi phí trên thu nhp
T l chi phí trên thu nhp cho thy kh a các t ch to ra li
nhun t mt ngun thu nhp nhnh.
T l chi phí trên thu nhp = chi phí hong / doanh thu hong.
T l thu nhp lãi cn biên (NIM - net interest margin)
Cui cùng, t l thu nhp lãi cn biên là mt bii din cho kh o ra
thu nhp ca ngân hàng.
T l thu nhp lãi cn biên = thu nhp lãi ròng / tài sn sinh lãi
ii) Phng pháp kinh t (Economic measures)
ng hiu qu hong giá tr kinh
t o ra giá tr c m mt qu kinh t c to
ra bi mt doanh nghip t tài sn kinh t ct phn ca bi k
toán). Nh yu tp trung vào tính hiu qu - mt yu t trng
tâm trong hong ca ngân hàng. Hai b các ch s nh trong
s ng hiu qu hong:
Chng 2: C s lý thuyt
9
Ch s liên quan đn tng li nhun ca mt khon đu t
Da trên khái nim v i", mt trong nhng ch s ph bin nht
là giá tr kinh t s giá tr kinh t c phát
trin bi cho
các c m gi c phn trong mng xem mt doanh nghip
to ra mt t l li nhun kinh t t
th ng ca doanh nghip.
EVA = li nhun trên v (chi phí vn bình quân*v
(chi phí n bình quân*n ròng)
Nói cá vào i vn vào hot
ng kinh doanh. Do vy mà nó ph dng vn mà các
c truyn thng hình quên.
Ch s v mc đ ca các ri ro liên quan đn hot đng ngân hàng
Theo Kimball (1998) trích b ngân hàng có
th thành công trong hong ca mình, các nhà qun lý phi cân nhc v phc
tp gia s i ca ving, li nhun và ri ro, thông qua các s liu có
u chnh theo ri ro.
RAROC (t sut sinh l u chnh theo ri ro) cho phép các ngân hàng
phân b v kinh doanh cá th tùy theo m ri ro c
t công c u qu ho v
kinh doanh da trên giá tr kinh t ng khác nhau
và các loi ch s i tên gi chung ca RAROC là: RORAA (li nhun
trên tài sn u chnh ri ro), RAROA (li nhu u chnh ri ro trên tài sn),
RORAC (li nhun trên vu chnh ri ro).
iii) Phng pháp da trên th trng (Market-based measures)
a trên th ng v hiu su ng vn
giá hong ca bt k doanh nghip nào, so vc tính k toán hoc giá tr
kinh t ca nó.
Các ch s c s dng ph bin nht bao gm: tng li nhui cho c
giá c phiu trên thu nhp (P/E), th giá c phiu trên giá tr s sách
(P/B), chi phí bo him cho trái phiu không có bm trong khong thi gian nht
nh (CDS) hay nói cách khác là chi phí bo him n xu.
Chng 2: C s lý thuyt
10
2.2.3 Nghiên cu trc đo lng hiu qu hot đng ca ngân hàng
ng hiu qu hong ca ngân hàng i ca Hoa K, Revell
(1980) trích bi Spathis và ctg. (2002) dng t l thu nhp lãi cn biên (net
interest margin), l thu nhp lãi cn biên là s khác bit gia thu
nhp lãi và chi phí lãi chia cho tng tài sn. Arshad ng
hiu qu hong ca ngân hàng bng bin tc, bao
gm các ch s v li nhun, giá c ca các dch v ngân hàng và th phn cho vay.
Bên cu qu hong ci mi thành lp ca
Hoa K c kim tra bi DeYoung và Hasan (1998), rng hiu qu v li nhun
c ci thin nhanh chóng trong nhu hoi
mt kho c mc li nhu ra.
Khi nghiên cu hiu qu hong và li nhun ca h thng ngân hàng Hy
Lp, Zopounidis và các tác gi u qu hong ngân hàng giai
n 1989-1992 trên nhiu ch c áp
d ng hiu qu hong ngân các ch tiêu tài chính. Theo
i nhun trên vn ch s hu), ROA (li nhun
trên tài sn), t l y và hiu qu hong trong 19 ngân hàng Hy Lp cho giai
n 1993-1998. Mt nghiên c ng hiu qu hong ngân hàng
Hy Lp da trên li nhun trên tng tài sn, li nhun trên vn và mt s ch tiêu khác
l vn trên tng tài sn (Equity/Total Assets), t l khon cho vay trên tng tài
sn (Loans/Total Assets), t l khon tin gi trên tng tài sn (Deposits/Total Assets),
t l khon cho vay trên tin gi khách hàng (Loans/Deposits) (Kosmidou và
Zopounidis, 2008).
c Á, Trung Quu v các yu t n hiu
qu hong ca ngân hàng s dng các ch s ROA, ROE, NIM
bin ph thuc (Heffernan , khu v
nghiên cu v v các yu t ng lên hiu qu hong c
mi. Indonesia, Arafat và các tác gi (2011) khi phân tích v hiu qu hong ca
h thn ph thui din cho hiu qu hong là
li nhun trên tng tài sn, li nhun trên vn c phn và t l thu nhp ròng trên tng
tài sn. G nht, San và Heng (2012) nghiên cu ng ca nhóm yu t c
m ngân hàng và các yu t kinh t lên hiu qu ca i
Chng 2: C s lý thuyt
11
Malaysia n 2003-2009, nghiên cu này s dng ba t sut li nhun
i din cho hiu qu hong ca ngân hàng là li nhun trên
tng tài sn (Return on assets - ROA), li nhun trên vn c phn (Return on equity -
ROE) và thu nhp lãi cn biên (Net interest margin - NIM).
2.2.4 Lý thuyt v hiu qu hot đng ca ngân hàng
T nh nghiên cu v kh i ca ngân hàng ng
c da trên lý thuyt quyn lc th ng (Market Power, vit tt là MP) còn gi là
cu trúc - hành vi - hiu qu (Structure - Conduct - Performance, vit tt là SCP) và lý
thuyt cu trúc hiu qu (Efficient Structure, vit tt là ES) (Heggested và Mingo,
1976; Mullineaux, 1978).
Lý thuyt cu trúc - hành vi - hiu qu (SCP) do Mason và Bain
1951, gii thích các quan h gia cu trúc th ng và hành vi các
doanh nghip và các hiu qu có th có ca nó (Sahoo và Mishra, 2012). Qua ,
ng xem xét nhng khác bit v cu trúc (Structure) s gii
thích cho nhng khác bit v hành vi ca doanh nghip (Conduct) v chic giá
c n hiu qu hong (Performance). Nghiên cu theo
lý thuyt SCP, hiu qu hong ca các ngân hàng v tng quát có th c chia
ng hiu qu hoc s dng.
u tiên s dng mt s ng giá c các sn phm và dch v
ngân hàng c th nm bc hiu qu hong ca ngân hàng, trong khi nhóm
th hai s d kh i, chng h i trên
tài sn hoc kh i trên vn ch s hu. Vit
ng dng mô hình SCP trong nghiên cu thc nghim v hia các
i c phn ti thành ph H Chí Minh, vi bin hiu qu là bin
ph thung thu nhp trên tng tài sn, các bin gii thích là các bin cu
trúc, hành vi (chính sách) và bin s ki phn cho vay, th phn huy
ng vu tài sn, t l n xBên c, lý thuyt
SCP kh nh rng quyn lc th i li nhu c
quyn, có th nói quyn lc th ng s giúp ngân hàng to lp th ng v giá c
(lãi sut, t giá, phí dch vu tit th ng v vn và thanh khon. u
y khi th ng ngân hàng càng tp trung thì lãi sut cho vay càng cao
Chng 2: C s lý thuyt
12
và lãi sung càng thp vì m cnh tranh b gi
1989).
Mt khác, lý thuyt cu trúc hiu qu (ES) cho rng hiu qu hong
ca doanh nghip to nên cu trúc th ng (Al-Muharrami và Matthews, 2009). Các
doanh nghi qun lý cao vi chi phí th t
c li nhuLý thuy xung tip cn
khác nhau. ng tip cn hiu qu theo quy mô (Scale-Efficiency), lý thuyt ES
cho rng các doanh nghip nh có quy mô lnên chi phí th
c li nhuNghiên cu ca Yu và Neus (2005) cho thy lý thuyt
ng tip cn hiu qu quy mô (Scale-Efficiency) ca lý thuyt ES c ng
h qua kt qu phân tích thc nghim hiu qu hong ca 288 c
trong n 1998 - 2002. Hai lý thuyt trên c chp nhn cùng vi s tn ti ca
nn kinh t tng th theo quy mô, Yu và Neus (2005) kt lun rng các ngân hàng có
th nâng cao li nhun ca h bn ca h và / hoc hp
nhtng thi, ti nhun ngân hàng s không ch n t sc mc quyn
n t li ích hiu qu theo quy mô (the scale efficiency benefit). Bên
c, lý thuyt cu trúc hiu qu (ES) xung tip cn theo
hiu qu X (X-Efficiency), các doanh nghip hay ngân hàng hiu qu ng có
chi phí thp, kh i cao và th phn l (Al-Muharrami và Matthews,
2009).
2.3 Các yu t tác đng đn hiu qu hot đng ca ngơn hƠng
2.3.1 Khung phân tích CAMELS
Trong nhu thp niên 1970, các nhà qun lý liên bang M
dng h thc v cho quá trình thm tra cu trúc ngân hàng.
th chc thông qua bi H thng
D tr m soát tin t cung cp cho các
n lý ngân hàng liên bang mt khuôn kh ng tài chính và
hiu qu hong ca các ngân hàng (Siems và Barr, 1998). K t c s dng
các yu t ng c nên ph bin. Theo
Piyu (1992), t l c s d ng s lành mnh tài chính
tng th và chng qun lý ca m t phn ca h thng
CAMEL là vic s dng các ch s u qu hong ca mt
Chng 2: C s lý thuyt
13
ngân hàng. CAMEL là t vit tt ci) m vn
hay còn gi là m an toàn vn (Capital adequacy), ii) chng tài sn (Asset
quality), iii) chng qun lý (Management quality), iv) thu nhp (Earnings), v)
thanh khon (Liquidity). Thành phn th sáu, m nhy cm vi ri ro th ng
(Sc b ch vit t
i là CAMELS (Federal Reserve Bank of San Francisco, 1999). C th,
các yu t
C : M an toàn vn (Capital adequacy)
A : Chng tài sn (Asset quality)
M : Chng qun lý (Management quality)
E : Li nhun (Earnings)
L : Thanh khon (Liquidity)
S : M nhy cm vi ri ro th ng (Sensitivity to Market Risk)
Mc đ an toàn vn (Capital adequacy)
Vu kin tiên quyt trong hong cng thi là yu t
to nên sc mnh và kh nh tranh ca ngân hàng trên th ng. Khi ngân
vn, s vc b sung t kt qu hong ngày
là mt trong các biu hin v s nh lành mnh và hong hiu
qu ca mt ngân hàng. Ngân hàng càng chp nhn nhiu ri phi
có nhiu vn t h tr hong cp tn tht ti
n m r M an toàn vn th hin s vn t h
tr cho hong kinh doanh ca ngân hàng. Tng, t l an toàn vc
tính theo t l pha tng vn cp I và vn cp II so vi tng tài su
chnh ri ro ca ngân hàng.
CAR = [(Vn cp 1 + Vn cp 2)/(Tài su chnh ri ro)] * 100%
Nguyc Tú (2010) cho rng bng t l i ta có th c
kh a ngân hàng thanh toán các khon n có thi hi mt vi các loi
ri ro tín dng, ri ro vn hành. Chính vì lý do trên, các nhà qun lý
nh rõ và giám sát các ngân hàng phi duy trì
mt t l an toàn vn ti thiu, Vi s 13/2010/TT-NHNN ban
hành ngày 20/5/2010 t l nh là 9%. Tuy nhiên, c
ng (2012), vic tính toán CAR Vit Nam có mt s bt cp, n hình trong
Chng 2: C s lý thuyt
14
công thc tính CAR mu s ch bao gm Tài sn Có ri ro, tc là ch n duy
nht ri ro tín dn ri ro th ng và ri ro tác nghip,
phn ánh chính xác m ri ro trong hong kinh doanh ca ngân hàng (mt s
bt cn vic tính toán CAR Vit Nam c nêu chi tit trong
phn ph lc E ca lu). ng (2012
.
Cht lng tài sn (Asset Quality)
Cùng vi vim b vn, v nâng cao chng tài sn là mt
yu t quan trng. Bi l ni dung hong ch yu ca mt ngân hàng th hin
phn tài sn trên bi k toán, a chng tài sn quynh s tn ti
và phát trin ca ngân hàng. Xem xét chng tài sn ca ngân hàng là ch yu nói
n chng ca các tài sn có sinh li ng thng tài sn cha nhiu
ri ro, m t trng cao nht là các khon cho vay. Cho nên, chng tài
sn c hc phn ánh chng ca hong tín dng. Nu ngân hàng có
chng tín dng cao, vic thu n g n, t l n quá hn thp, s
n nhng ng tích cc an toàn trong vic to ra hiu qu cao
cho ho ng ca ngân hàng. Theo Nguy c Tú (2010), ch ng tài sn là
n dn các v v u này xut
phát t vic qu trong chính sách cho vay t n nay. Nu th
tng bit rng chng tài sn kém thì s to áp lc lên trng thái ngun vn ngn
hn cu này có th dn khng hong thanh khon, hoc dn
n tình trn hàng lot.
Qun lý (Management)
Hiu qu qun lý là mt trong nhng yu t quan trng quynh kh o
ra li nhun ca ngân hàng. Theo Nguyc Tú (2010), nhiu nhà phân tích chuyên
nghip xem qun lý là yu t quan trng nht trong h thng phân tích CAMELS, bi
vì qunh n thành công trong hong cc
bit, các quynh ci qun lý s ng trc tin nhng yu t
m ng ca tng tài sn, ch ng ca tài sn và m thu nhp.
Ongore và Kusa (2013) cho rng chng quc phn ánh tình hình tuân
Chng 2: C s lý thuyt
15
th lu hong, h thng qun lý, t chc k
lut, h thng kim soát, chng ca nhân viên, hiu qu kinh doanh và mc li
nhu. Theo Sangmi và Nazir (2010), kh qun lý trin khai
các ngun lc mt cách có hiu qu, tp, gim chi phí vn hành có th
ng bng các ch tiêu tài chính i nhun trên tng doanh thu, chi phí
hong trên tng thu nhp. Ngoài ra, chng và nc qun lý còn th hin
kh m bt kp thi nhng tình hung bt li, nhn bit si ro
tim s an toàn c ng bii phó kp thi.
Li nhun (Earnings)
Nguyc Tú (2010) cho rng li nhun là ch s quan tr
công tác qun lý và các hong chic ca nhà qun lý thành công hay tht bi.
Li nhun s dn hình thành thêm vu ht sc cn thi thu hút
thêm vn và s h tr phát trii t i nhun còn
cn thi p các khon cho vay b tn tht và trích d . Theo
Reddy (2012), li nhun là ch tiêu quan trng phn ánh hiu qu
phát trin bn vng ca mt ngân hàng . Mt s t l cho
thy kh o ra li nhun ca các ngân hàng là thu nhp ròng trên tng tài sn,
thu nhp ròng lãi sut, li nhun trên tng tài sn, li nhun trên vn ch s hu, thu
nhp lãi trên tng tài sn, chi phí trên thu nhp
ngun thu nhp chính ca ngân hàng là thu nhp t lãi, thu nhp
t l phí, hoa hng, thu nhp t kinh doanh mua bán và thu nhp khác. to ra li
nhun, các ngân hàng phi to ra ngun thu nhp ng thi phi tit kim chi phí hot
ng mc hp lý, hn ch c nhng ri ro, tht thoát thông qua các chính sách,
bin pháp qun lý và phi tu ngun vn và tài sn hp lý.
Thanh khon (Liquidity)
Thanh khon là kh c hi ca mình ch yu i
vi i gi tin. Theo Nguyc Tú (2010), thanh khong
i vi ngân hàng bi hai nguyên nhân sau: th nht, cn phi có thanh kho
ng yêu cu vay mi mà không cn phi thu hi nhng khon
hoc thanh lý các kho hn; th hai, cn có thanh kho ng tt
c các bing hàng ngày hay theo mùa v v nhu cu rút tin mt cách kp thi và
có trt tng tin gi ngn hn vi lãi sut thp và
Chng 2: C s lý thuyt
16
cho vay s tii thi hn dài hn vi lãi su n
luôn có nhu cu thanh khon rt ln. Uyen Dang (2011) cho rng thanh khon có liên
quan tích cc vi li nhun ngân hàng. Các ch tiêu tài chính ph bin phn ánh kh
khon ca mt ngân hàng theo tác gi trên là t l tin gi ca khách hàng
trên tng tài sn hoc tng các khon cho vay trên tng tin gi ca khách hàng.
Mc đ nhy cm vi ri ro th trng (Sensitivity to Market Risk)
M nhy cm vi ri ro th c th hin bng ch cái S
(Sensitivity) trong h thng phân tích CAMELS. Phân tích S nhng m
ng ci v lãi sut và/hoc t n giá tr ca li nhun hay vn c
phn kh o ngân hàng trong vic xác
nh, giám sát, qun lý và kim soát ri ro th ng thu hiu ch
dng rõ ràng và tp trung.
là m có th c kt qu k ng
và hu ích, cn kt hp vic phân tích theo CAMELS vi nhnh tính
khác ca các ngân hàng (Nguyc Tú, 2010). Hin
CAMELS. lý
2.3.2 Các ch s lành mnh tài chính theo chun IMF (FSIs)
t IMF
(Financial Soundness Indicators: FSIs).
các t l
có S
Mc đ an toàn vn (Capital adequacy): m
chính là tvn trên tng tài sn (Capital to assets). còn
.