Một số giải pháp về tăng cường khai thác hoạt động thương mại hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất

I HC M TP.HCM UNIVERSITE LIBRE DE BRUXELLES
UNIVERSITE OUVERTE DE HCMV ECOLE DE COMMERCE SOLVAY


MMVCFB

CHNG TRÌNH ÀO TO THC S QUN TR VIT-B

PROGRAM DE MAITRISE EN MANAGEMENT VIETNAM - COMMUNAUTE
FRANCAISE DE BELGIQUE



VÕ HOÀNG THNH


M
M


T
T


S
S




G

G
I
I


I
I


P
P
H
H
Á
Á
P
P


V
V




T
T


N

N
G
G


C
C




N
N
G
G


K
K
H
H
A
A
I
I


T
T
H

H
Á
Á
C
C


H
H
O
O


T
T






N
N
G
G


T
T
H

H




N
N
G
G


M
M


I
I


H
H
À
À
N
N
G
G


K

K
H
H
Ô
Ô
N
N
G
G


T
T


I
I


C
C


N
N
G
G


H

H
À
À
N
N
G
G


K
K
H
H
Ô
Ô
N
N
G
G


Q
Q
U
U


C
C

T
T




T
T
Â
Â
N
N


S
S


N
N


N
N
H
H


T

T



CHUYÊN NGÀNH : QUN TR


LUN VN THC S QUN TR

Ngi hng dn khoa hc:
PGS. TS NGUYN ÔNG PHONG



TP. H Chí Minh
2007
Style Definition: TOC 1: Font color:
Black, Condensed by 0.2 pt, Line
spacing: 1.5 lines
Formatted: Top: (Custom, Auto, 10
pt Line width, Margin: 1 pt Border
spacing: ), Bottom: (Custom, Auto,
10 pt Line width, Margin: 1 pt Border
spacing: ), Left: (Custom, Auto, 10
pt Line width, Margin: 4 pt Border
spacing: ), Right: (Custom, Auto, 10
pt Line width, Margin: 4 pt Border
spacing: )
Formatted: Spanish (Spain-Modern
Sort)

Formatted
Formatted: Centered
Formatted: Centered
Formatted
Formatted: Centered
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted: Font: Times New Roman
Formatted: Font: Times New Roman
Formatted: Font: Times New Roman
Formatted: Font: Times New Roman
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted: Font: Times New Roman
Deleted: B GIÁO DC VÀ ÀO
TO ¶
TRNG I HC M BÁN CÔNG
TP.HCM¶
CHNG TRÌNH CAO HC VIT-
B¶
¶
¶
VÕ HOÀNG THNH¶
¶
¶
M
M



T
T


S
S




G
G
I
I


I
I


P
P
H
H
Á
Á
P
P

V
V




T
T


N
N
G
G


C
C




N
N
G
G

K
K
H
H
A
A
I
I


T
T
H
H
Á
Á
C
C


H
H
O
O


T
T





N
N
G
G


T
T
H
H




N
N
G
G


M
M


I
I

H
H
À
À
N
N
G
G


K
K
H
H
Ô
Ô
N
N
G
G


T
T


I
I

C
C


N
N
G
G


H
H
À
À
N
N
G
G


K
K
H
H
Ô
Ô
N
N

G
G


Q
Q
U
U


C
C


T
T




T
T
Â
Â
N
N


S
S



N
N


N
N
H
H


T
T
¶
¶
¶
¶
¶
¶
Chuyên ngành : Qun tr kinh doanh¶
LUN VN THC S KINH T ¶
¶
¶
¶
Ngi hng dn: ¶
TIN S NGUYN ÔNG
PHONG ¶
¶
¶

¶
TP. H Chí Minh - Nm 2006
[2]
[1]
[3]
[4]
[8]
[5]
[6]
[9]
[7]
MC LC
Trang bìa
Mc lc
Các ch vit tt
Danh mc các bng

PHN M U
Chng 1 CNG HÀNG KHÔNG & VN  KHAI THÁC THNG MI
CNG HÀNG KHÔNG 1
I.1 Ý ngha và khái nim v kinh t thng mi 1
I.1.1. Ý ngha 1
I.1.2. Khái nim 1
I.1.3 Chc nng ca thng mi 2
I.1.4 Vai trò ca thng mi 2
I.1.5 Nhim v ca thng mi 3
I.2 Khái nim – chc nng cng hàng không 3
I.3 Các hot đng din ra ti cng hàng không 4
I.4 Khai thác thng mi cng hàng không 5
I.4.1 c đim ca kinh doanh cng hàng không 5

I.4.2. T chc khai thác thng mi cng hàng không 7
I.5 Ngun thu ca cng hàng không 8
I.6 Xu hng thng mi hoá khai thác cng hàng không 9
I.6.1 Xu hng thng mi hóa cng hàng không 9
I.6.2. Thc tin kinh doanh ca mt s cng hàng không trên th gii 11
1.6.3 Kinh nghim hot đng khai thác thng mi ca Sân bay Changi Singapore 14
I.6.4. Kinh nghim tng trng ca Sân bay Chek Lap Kok trong vic khai thác các
hat đng phi hàng không 17
Tóm tt chng 1 20
Chng 2 THC TRNG KHAI THÁC THNG MI TI CNG HÀNG
KHÔNG QUC T TÂN SN NHT 21
II.1. Gii thiu cng hàng không Quc t Tân Sn Nht 21
Formatted
Field Code Changed
Field Code Changed
Formatted
Formatted
Formatted
Field Code Changed
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted

Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Deleted: Pa
g
e Break

Deleted: ¶
[15]
[17]
[16]
[18]
[39]
[19]
[40]
[20]
[41]
[21]
[42]
[22]
[43]
[23]
[44]
[24]
[45]
[25]
[46]
[26]
[47]
[27]
[48]
[28]
[49]
[29]
[50]
[30]
[51]

[31]
[52]
[32]
[53]
[33]
[54]
[34]
[55]
[35]
[56]
[36]
[57]
[37]
[58]
[38]
[59]
II.2. Hot đng khai thác thng mi ti Cng HKQTTSN 26
II.2.1 Nhng quyn khai thác 26
II.2.2. Hot đng cho thuê 27
II.2.3 Hot đng kinh doanh 28
II.3. Cách thc t chc khai thác 28
II.4 Chính sách giá ti Cng hàng không quc t TSN 30
II.5. Tim nng phát trin doanh thu phi hàng không t các hot đng khai thác thng
mi 31
II.6 ánh giá v hot đng khai thác thng mi ti cng HKQTTSN 32
II.6.1 Nhn xét v kh nng khai thác thng mi ca cng HKQTTSN 32
II.6.2. ánh giá v hot đng khai thác thng mi ti cng HKQTTSN 33
II.6.2.1.Vic xây dng và qun lý chin lc kinh doanh cng HKQTTSN 34
II.6.2.2. Chính sách giá/phí phi hàng không ti cng hàng không 35
II.6.2.3 Hot đng khai thác thng mi 35

II.6.2.4 Cách thc t chc kinh doanh 36
II.6.2.5 Vn đ th trng 37
II.6.2.6. ánh giá v c cu ngun thu hàng nm 38
II.6.2.7. Phân tích SWOT 39
II.6.2.7.1. im mnh ca Cng hàng không quc t Tân Sn Nht 39
II.6.2.7.2. im yu ca Cng hàng không quc t Tân Sn Nht 40
II.6.2.7.3. Nhng c hi đi vi Cng hàng không quc t Tân Sn Nht 40
II.6.2.7.4. Nhng mi đe da đi vi Cng hàng không quc t Tân Sn Nht 41
II.6.2.7.5.Ma trn SWOT 43
II.6.2.7.6 . Phân tích phng pháp chuyên gia 44
Tóm tt chng II 51
Chng 3 MT S GII PHÁP NHM Y MNH HOT NG KHAI
THÁC THNG MI TI CÁC CNG HÀNG KHÔNG QUC T TÂN SN
NHT 52
III.1. nh hng phát trin cng hàng không quc t TSN đn 2010 52
III.1.1. Quan đim phát trin 52
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted

Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Field Code Changed
Formatted: Font: Bold, Font color:
Auto, Not Expanded by / Condensed
by
[60]
[63]
[64]
[65]
[66]
[67]
[68]
[69]
[70]
[71]
[72]
[61]
[62]
[75]

[76]
[77]
[78]
[79]
[80]
[81]
[82]
[83]
[84]
[73]
[85]
[74]
[86]
III.1.2 nh hng phát trin kinh doanh cng HKQT TSN 53
III.2. D báo v th trng vn ti hàng không đn nm 2010 54
III.2.1. C s ca d báo 54
III.2.2. D báo khi lng vn chuyn hành khách thông qua cng HKQTTSN đn
nm 2015 57
III.3. Mt s gii pháp góp phn đy mnh hot đng khai thác thng mi ti cng
HKQT TSN 58
III.3.1 Gii pháp v t chc kinh doanh 58
III.3.1.1. V hình thc cung ng dch v 59
III.3.1.2. V qun lý kinh doanh : 59
III.3.1.3. Hoàn thin chính sách giá phí đi vi các dch v thng mi 60
III.3.1.4. Tng cng qun lý ngun thu phi hàng không 62
III.3.2. Gii pháp thuc v t chc qun lý 63
III.3.2.1. Kin toàn mô hình t chc ca Cng hàng không quc t Tân Sn Nht 63
III.3.2.2. i mi c ch qun lý 64
III.3.3. Nâng cp và xây dng cng hàng không theo đnh hng thng mi hóa 64
III.3.4 Xây dng chin lc kinh doanh CHK 66

III.3.5. Các gii pháp đa dng hóa loi hình dch v 67
III.3.6. Gii pháp v th trng 71
Tóm tt chng III 72
KT LUN 74
TÀI LIU THAM KHO

Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Formatted
Deleted: Chn
g

À
Deleted: 3

Deleted: ¶
Deleted: 4
Deleted: ¶
Deleted: 5
Deleted: ¶
Deleted: 5
Deleted: ¶
Deleted: 7
Deleted: ¶
Deleted: 8
Deleted: ¶
Deleted: 9
Deleted: ¶
Deleted: 9
Deleted: ¶
Deleted: 11
Deleted: ¶
Deleted: 14
Deleted: ¶
Deleted: 20
Deleted: ¶
Deleted: 20
Deleted: ¶
Deleted: 25
Deleted: ¶
Deleted: 25
Deleted: ¶
Deleted: 26
Deleted: ¶
Deleted: 27

Deleted: ¶
Deleted: 28
Deleted: ¶
Deleted: 29
[101]
[103]
[109]
[119]
[121]
[123]
[104]
[102]
[111]
[113]
[115]
[125]
[105]
[107]
[87]
[117]
[108]
[89]
[120]
[90]
[88]
[110]
[112]
[92]
[122]
[93]

[91]
[94]
[114]
[95]
[124]
[96]
[97]
[116]
[98]
[99]
[106]
[100]
[118]
CÁC CH VIT TT

- CHKQTTSN : CNG HÀNG KHÔNG QUC T TSN
- CHK : CNG HÀNG KHÔNG
- HKDD : HÀNG KHÔNG DÂN DNG
- CCHKMN : CM CNG HÀNG KHÔNG MIN NAM
- ICAO : T CHC HÀNG KHÔNG DÂN S TH GII
( International Cicil Aviation Organization )
- IATA : HIP HI VN TI HÀNG KHÔNG TH GII
( International Air Transport Association )
- TMM : THNG MI MT T

DANH MC CÁC BNG

Bng 1 : Thu nhp phi hàng không ca mt s sân bay  Châu M La tinh 11
Bng 2: Thu nhp phi hàng không ca mt s sân bay ca M, Châu Âu và Úc 11
Bng 3 : Thu nhp phi hàng không ca mt s sân bay  Châu Á 12

Bng 4 : C cu thu nhp phi hàng không 13
Bng 5 : Thu nhp phi hàng không trung bình/ hành khách 13
Bng 6: Din tích sàn cho thuê theo khu vc chc nng 28
Bng 7 : Hot đng nhng quyn khai thác ti các CHK quc t Vit Nam 29
Bng 8 : S liu thng kê v tình hình kinh doanh ca Cm cng 35
Bng 9 : Sn lng vn ti HK trên th trng Vit Nam 55
Bng 10 : Sn lng vn ti HK ca Cng hàng không quc t Tân Sn Nht 55
Bng 11: Thu nhp - Chi phí cm cng hàng không min Nam 56
Bng 12: D báo lng hành khách thông qua các CHK quc t ca Vit Nam 57


Formatted: Font: Not Bold
Deleted: Trang¶
Bng 1 - Thu nhp phi hàng không ca
mt s sân bay  Châu M La 11¶
Tinh ¶
Bng 2 - Thu nhp phi hàng không ca
mt s sân bay ca M, Châu 11¶
Âu và Úc¶
Bng 3 - Thu nhp phi hàng không ca
mt s sân bay  Châu Á 11¶
Bng 4 - C cu thu nhp phi hàng
không 13¶
Bng 5 - Thu nhp phi hàng không trung
bình/hành khách ca mt s 13¶
sân bay trên th gii¶
Bng 6 - Din tích sàn cho thuê theo khu
vc chc nng 22¶
Bng 7 - Hot đng nhng quyn khai
thác ti các CHK quc t ca 24¶

Vit Nam¶
Bng 8 - S liu thng kê v tình hình
kinh doanh ca Cm cng 32¶
Bng 9 - Thu nhp & Chi phí nm 2005 -
Cm cng hàng không Min 35¶
Min Nam¶
Deleted: Bn
g
1 : Thu nh
p

p
hi hàn
g

Deleted: 11
Deleted: ¶
Deleted: 11
Deleted: ¶
Deleted: 12
Deleted: ¶
Deleted: 13
Deleted: ¶
Deleted: 13
Deleted: ¶
Deleted: 27
Deleted: ¶
Deleted: 28
Deleted: ¶
Deleted: 34

Deleted:
¶
Deleted: 82
Deleted: 80
Deleted: ¶
Deleted: 82
Deleted: 80
Deleted: ¶
Deleted: 84
Deleted: 82
Deleted: ¶
Deleted: 102
Deleted: 100
Deleted:
¶
Deleted: Bn
g
1 : Thu nh
p

p
hi hàn
g

[140]
[134]
[133]
[132]
[141]
[139]

[135]
[136]
[142]
[130]
[137]
[138]
[131]
[143]
PHN M U

1. Tính cp thit ca vic nghiên cu đ tài
Ngành hàng không đc xem là mt ngành kinh t mi nhn có vai trò chin lc
trong phát trin kinh t quc dân và bo v an ninh quc phòng ca mi quc gia.
Trong xu hng hi nhp mang tính toàn cu ngày nay, s phát trin ca ngành không
nhng có tác đng tích cc đn s phát trin kinh t quc gia, mà còn góp phn quan
trng trong tin trình hi nhp nn kinh t quc gia vào nn kinh t th gii .
Cùng vi s phát trin ca ngành hàng không, cng hàng không - mt b
phn
cu thành quan trng , không th thiu trong h thng hot đng vn ti hàng không
dân dng – cng đã có nhng bc chuyn bin đáng k. T ch đc xem là nhng
công trình công cng , nay cng hàng không đang có xu hng đc xem là đi tng
sinh li quan trng ca mt ngành kinh doanh mi : kinh doanh CHK.
Vic thng mi hóa CHK ca mt quc gia trên th gii đã góp phn to ra các
ngu
n thu ln cho CHK và cho quc gia. Thng mi hóa CHK đang tr thành mt xu
hng ngày nay không ch  các CHK Châu Âu, M mà các quc gia trong khu vc
Châu Á Thái Bình Dng cng rt quan tâm đn xu hng này .
Tuy nhiên, cho đn nay, mc dù mt s nhà nghiên cu đã có quan tâm và đa ra
nhng khái nim, nêu nhng vn đ có liên quan đn khai thác thng mi cng hàng
không, nhng vic nghiên cu vn còn rt hn ch và cha thng nht. Vic nghiên

cu c
ng ch gii hn  mt ít quc gia đin hình. Vì vy, tính khái quát cha cao, kh
nng ng dng vào thc t hot đng kinh doanh cng hàng không ca các nc vn
còn hn ch .
Vn đ đt ra đi vi nc ta là cn phi xác đnh rõ ràng quan đim phát trin
cho h thng CHK ca Vit Nam sao cho có th khai thác mt cách có hiu qu nhng
tim nng, ngu
n lc ca đt nc, đy mnh vai trò ca ngành trong s nghip xy
dng đt nc tin lên công nghip hóa và hin đi hóa , đng thi phù hp vi xu
hng phát trin ca ngành hàng không trên th gii .
Cùng vi s nghip xây dng đt nc mà ng ta đã xác đnh : "Tng bc
đa nc ta tr thành mt trung tâm du lch , thng mi - dch v có tm c trong
khu v
c", trong nhng nm gn đây, h thng CHK ca Vit Nam đang tng bc
chuyn dn sang qun lý và khai thác theo hng thng mi hóa . T nhng đn v
Formatted: MUC, Left, Line spacing:
1.5 lines
s nghip có thu cng hàng không đã đc chính ph quyt đnh chuyn thành nhng
doanh nghip nhà nc hot đng công ích trong lnh vc hàng không.
Xut phát t tính thi s và yêu cu thc t ti các cng hàng không ca Vit
Nam, vic đa ra “Mt s gii pháp nhm đy mnh hot đng khai thác thng
mi ti các cng hàng không ca Vit Nam” là rt cn thit và c
p bách . Vì vy, tôi
đã mnh dn chn đ tài này đ nghiên cu .
Mc tiêu ca đ tài

- H thng hóa lý lun c bn v khai thác thng mi , tp hp và rút ra kinh
nghim v mt s mô hình khai thác thng mi ca các Sân bay trong khu vc
Châu Á
- Phân tích thc trng ca Cng hàng không quc t Tân Sn Nht , phân tích

môi trng kinh doanh trong xu th hi nhp , qua đó hiu rõ v nhng đim
mnh, đim yu, c hi và thách thc đi vi Cng hàng không quc t Tân
Sn Nht . Phân tích kh nng phát trin ca Cng hàng không quc t Tân Sn
Nht qua ma trn SWOT.
-  xut các gii pháp trin khai và kin ngh vi C quan qun lý Nhà nc v
ngành hàng không và Cng hàng không quc t Tân Sn Nht đ trin khai
thành công và tng cng khai thác hot đng thng mi hàng không trong
thi gian ti.
2. Phng pháp nghiên cu
Trong quá trình nghiên cu, lun vn đã s dng các phng pháp nghiên cu sau:
- Phng pháp chuyên gia thông qua vic tip xúc trao đi vi các chuyên gia trong
lnh vc hàng không dân dng ca Cc hàng không dân dng Vit Nam, Ban Tng
Giám c Cm Cng hàng không min Nam và các cán b công tác lâu nm trong ti
cng hàng không quc t Tân Sn Nht.
- Phng pháp phân tích tng hp da trên công c ma trn SWOT đ phân tích môi
trng kinh doanh, hot đng khai thác thng mi ca cng hàng không quc t Tân
Sn Nht
3. Phm vi nghiên cu
Phm vi nghiên cu ca đ tài: gii hn vào vn đ khai thác các dch v thng mi
hàng không và phi hàng không ti Cng hàng không quc t Tân Sn Nht.
Phm vi thi gian:  xut các gii pháp đy mnh hot đng khai thác kinh doanh
thng mi ti Cng hàng không quc t Tân Sn Nht t nay đn nm 2010.
Formatted: Bullets and Numbering
Formatted: MUC, Space Before: 0
pt, Line spacing: 1.5 lines
Formatted: Font: Times New Roman
Formatted: Line spacing: Multiple
1.4 li
Formatted: Font: Times New
Roman, Font color: Black

Formatted: Normal, Justified, Line
spacing: Multiple 1.4 li
Formatted: Line spacing: Multiple
1.4 li
Formatted: Font: Times New Roman
Formatted: Font: Times New
Roman, Font color: Black
Formatted: MUC, Left
Formatted: Font color: Auto
Formatted: Font: Times New Roman
Formatted: Line spacing: Multiple
1.4 li
Formatted: Line spacing: Multiple
1.4 li, No widow/orphan control
Deleted:
¶
4. S đ quy trình nghiên cu

5. Kt cu ca đ tài
Ngoài phn m đu, kin ngh & kt lun; đ tài nghiên cu tp trung vào 3 chng
chính nh sau :
τ Chng 1 : Cng hàng không và vn đ khai thác thng mi cng hàng không
τ Chng 2 : Thc trng khai thác thng mi ti CHK quôc t Tân Sn Nht
τ Chng 3 : Mt s gii pháp nhm đy mnh hot đng khai thác thng mi

ti các cng hàng không quc t Tân Sn Nht .


Mô hình nghiên cu
Xây dng gii pháp tng cng khai
thác hot đng thng mi hàng không
C s lý thuyt
Nghiên cu đnh tính
Lý thuyt SWOT
Mô hình đi vi dch v
khai thác hot đng thng
mi hàng không
- Tham kho ý kin
chuyên gia
- Phng vn riêng
Nhng gii pháp và đ
xut t kt qu nghiên cu
Kt lun và kin ngh
t vn đ
Formatted: Font: Bold

Formatted: Centered
Formatted: Centered
Formatted: Centered
Formatted: Centered
Formatted: Centered
Formatted: Justified
Formatted: Justified, Indent: Left:
0", Hanging: 0.25", Bulleted + Level:
1 + Aligned at: 0.25" + Tab after:
0.5" + Indent at: 0.5", Tabs: 0.23",
List tab + Not at 0.5"
Formatted: Centered
Formatted: Centered
Formatted: Font: Bold
Formatted: Font: Bold
Formatted: Centered
Formatted: Font: Bold
Formatted: Font: Bold
Deleted: ¶
Deleted: ¶
<#> ¶
- Ý thc đc tm quan trng ngày
càng tng ca doanh thu t các hot
đng thng mi phi hàng không trong
c cu doanh thu ca các cng hàng
không.¶
-  ra các gii pháp nhm đy mnh
hot đng khai thác thng mi cho
các cng hàng không ca Vit Nam
trên c s thc trng .¶

¶
1
Chng 1
CNG HÀNG KHÔNG & VN  KHAI THÁC
THNG MI CNG HÀNG KHÔNG



I.1 Ý ngha và khái nim v kinh t thng mi
I.1.1. Ý ngha
Nn kinh t th trng, xu hng quc t hoá hot dng kinh doanh và môi trng
cnh tranh ngày càng khc lit hin nay đang tng bc đy lùi t duy ch vn may
trong hot đng kinh doanh. Thay vào đó s thành công ch đn cho nhng ai có trí
tu, bit vn dng nhng kin thc chuyên môn, kin thc v phát trin thng mi, t
chc các mi quan h kinh t, kinh doanh hàng hoá, dch v và thng mi doanh
nghip mt cách rõ ràng, c th.
Hiu đc và vn dng hiu qu các kin thc thng mi vào thc tin hot đng
sn xut kinh doanh đòi hi các nhà qun tr phi có s nghiên cu thu đáo các khái
nim v thng mi

I.1.2. Khái nim
Có nhiu quan nim khác nhau v thng mi : theo ngha rng thng mi là toàn b
các hot đng kinh doanh trên th trng. Thng mi đng ngha vi kinh doanh
đc hiu nh là các hot đng kinh t nhm mc tiêu sinh li ca các ch th kinh
doanh trên th trng. Theo Lut thng mi thì : Hot đng thng mi là vic thc
hin mt hay nhiu hành vi thng mi ca cá nhân, t chc kinh doanh bao gm mua
bán hàng hoá, cung ng dch v; phân phi;đi din, đi lý thng mi ;ký
gi;thuê,cho thuê;thuê mua;xây dng ; t vn k thut;đu t tài chính, ngân hàng; bo
him; thm dò, khai thác;vn chuyn hàng hoá, hành khách bng đng hàng không,
đng bin, đng st, đng b và các hành vi khác theo quy đnh ca pháp lut.

Theo ngha hp , thng mi là quá trình mua bán hàng hoá, dch v trên th trng (là
lnh vc phân phi và lu thông hàng hóa). Nu hot đng trao đi hàng hoá ( kinh
doanh hàng hóa) vt ra khi biên gii quc gia thì ngi ta gi đó là hot đng ngoi
thng.
Deleted: 1¶
Deleted:
Deleted: à
Deleted:
Deleted: ¶
¶
Deleted:
Deleted: ¶
Deleted: d
2
I.1.3 Chc nng ca thng mi
Th nht: T chc và thc hin quá trình lu thông hàng hoá, dch v trong nc và
vi nc ngoài. ây là chc nng xã hi ca thng mi.  thc hin chc nng này
, ngành thng mi có đi ng lao đng chuyên nghip, có mt h thng qun lý kinh
doanh, có tài sn c đnh và tài sn lu đng riêng.
Thú hai :Thông qua quá trình lu thông hàng hoá, thng mi thc hin chc nng
tip tc quá trình sn xut trong khâu lu thông . Thc hin chc nng này , thng
mi phi t chc công tác vn chuyn hàng hoá , tip nhn, bo qun, phân loi và
ghép đng b hàng hoá v.v…
Th ba: Thông qua hot đng trao đi, mua bán hàng hoá trong và ngoài nc cng
nh thc hin các dch v thng mi, thc hin chc nng theo t chc sn xut, gn
sn xut vi th trng và gn nn kinh t nc ta vi nn kinh t th gii , thc hin
chính sách m ca nn kinh t.
Thú t :Chc nng thc hin giá tr hàng hoá, dch v , qua đó thng mi đáp ng tt
mi nhu cu ca sn xut và đi sng, nâng cao mc hng th ca ngi tiêu dùng
I.1.4 Vai trò ca thng mi

Th nht :Thng mi là điu kin đ thúc đy sn xut hàng hoá phát trin. Thông
qua hot đng thng mi trên th trng , các ch th kinh doanh mua bán đc các
hàng hoá, dch v , thc hin đc mc tiêu ca sn xut hàng hoá.
Th hai: Thông qua vic mua bán hàng hoá , dch v trên th trng, thng mi có
vai trò quan trng trong vic m rng kh nng tiêu dùng, nâng cao mc hng th
ca các cá nhân và doanh nghip, góp phn thúc đy sn xut và m rng phân công
lao đng xã hi, thc hin cách mng khoa hc công ngh trong các ngành ca nn
kinh t quc dân
Th ba: Thng mi có vai trò là cu ni gn kt nn kinh t trong nc vi nn kinh
t th gii , thc hin chính sách m ca.
Deleted: 1¶
Deleted: 1
Deleted:
Deleted:
Deleted:
Deleted: ¶
Deleted: ¶
Deleted: ¶
Deleted: ¶
Deleted: ¶
Deleted: 2
Deleted: 2
Deleted: ¶
Deleted: ¶
Deleted:
Deleted:
Deleted:
¶
3
Th t :Thng mi to ra đng lc thúc đy quá trình nâng cao nng sut lao đng

và s dng ti u hóa các ngun lc xã hi

I.1.5 Nhim v ca thng mi
- Huy đng và s dng có hiu qu các ngun lc đu t vào thng mi
- Thúc đy quá trình công nghip hóa , hin đi hoá
- m bo lu thông hàng hóa hàng hoá thông sut d dàng trong c nc và
nc ngoài
- áp ng kp thi đy đ , đng b nhu cu sn xut và đi sng v hàng hoá,
dch v
- Tit kim chi phí trong phân phi và lu thông hàng hoá, dch v
- Không ngng hoàn thin b máy qun lý và mng li kinh doanh, đu tranh
vi các hành vi trn thu, buôn bán hàng gi
- m bo s thng nht v kinh t và chính tr trong hot đng thng mi và
dch v.

I.2 Khái nim – chc nng cng hàng không
Cng hàng không là mt b phn cu thành quan trng ca h thng các hot
đng vn ti hàng không dân dng. Nó là mt t hp bao gm nhiu thành phn đc
kt hp vi nhau nhm thc hin quá trình trao đi, ni kt gia vn ti hàng không và
loi hình vn ti trên mt đt.
Theo Lut Hàng không dân dng Vit Nam thì "Cng hàng không là mt t hp
công trình bao gm sân bay, nhà ga và trang thit b, công trình m
t đt cn thit khác
đc s dng cho tàu bay đi và đn, thc hin dch v vn chuyn hàng không".
 đây khái nim cng hàng không mang ý ngha rng hn và bao quát hn là khái
nim sân bay. Khi nói đn sân bay, ngi ta mun nói đn khía cnh mang tính phc
v k thut hn, và lut hàng không ca ta đnh ngha rng "Sân bay là mt phn xác
đnh trên mt đt hoc trên mt nc đc xây dng đ
đm bo cho tàu bay ct cánh,
h cánh và di chuyn".

Cng hàng không, sân bay có khu vc lân cn đ đm bo an toàn cho hot đng
bay và dân c trong khu vc đó"
Deleted: 1¶
Formatted: Bullets and Numbering
Deleted: ¶
Deleted: 3
Deleted: ¶
Deleted: ¶
Deleted: I
Deleted: 1
4
i vi mt CHK nht thit phi có mt hoc nhiu đng bng, đng ln, sân
đ cho hot đng ca máy bay, các khu vc nhà ga và nhng công trình ph tr khác
nhm phc v cho các quy trình x lý hành khách, hành lý và hàng hoá vn chuyn
bng đng hàng không.
Ban đu, các cng hàng không thng đc xây dng vi mc đích quân s. Sau
đó, do quá trình phát trin và yêu cu cp thit ca nn kinh t ; cng hàng không đc
chuyn dn sang hot đng dân dng. Tuy nhiên khi xã hi phát trin, nhu cu con
ngi ngày càng đòi hi cao, cng hàng không không ch đn thun đáp ng cho nhu
cu đi li ca hành khách, mà cng hàng không còn đc t chc ngày càng nhiu các
hot đng dch v thng mi phi hàng không khác nhm đáp ng nhu cu ca con
ngi, đng thi tng ngun thu cho các cng hàng không. Quan nim cng hàng
không là mt công trình công cng dn đc thay bng quan nim mi : Cng hàng
không có th hot đ
ng nh nhng công ty kinh doanh thng mi.

I.3 Các hot đng din ra ti cng hàng không
Nu xét cng hàng không nh mt tng th hp nht thì nhng dch v và nhng
tin ích mà cng hàng không cung cp th chia làm 3 nhóm chính sau :
Các dch v khai thác thit yu :

ó là nhng dch v có liên quan đn vic bo đm an toàn cho tàu bay và nhng
ngi s dng cng hàng không (bao gm hành khách và nhng ngi s dng khác
có liên quan) nh : dch v kim soát không lu, thông tin, khí tng, cnh sát và an
ninh, cu ho, c
u thng, tìm kim cu nguy, bo trì nhà ga, đng bng, …
Nhng dch v khai thác thit yu này thông thng do chính cng hàng không
cung ng hoc cng có th do các c quan ca chính ph hay đa phng đm nhim.
Tuy nhiên, vì đây là nhng dch v vô cùng quan trng đi vi hot đng đc thù ca
ngành hàng không, nên dù cng hàng không hay bt k mt đn v nào chu trách
nhim cung ng đu phi tuân th nghiêm ng
t nhng chính sách, quy đnh, lut l ca
quc gia liên quan và quc t.
Các dch v phc v k thut thng mi mt đt :
Trong phm vi cng hàng không, có rt nhiu các loi hình dch v thuc loi
này. ó là nhng dch v có liên quan trc tip ti máy bay nh v sinh máy bay, bc
d hành lý hàng hoá lên xung máy bay; nhng dch v ngoài sân đ, hay nhng dch
v liên quan trc ti
p đn vn chuyn nh các giai đon phc v hành khách, hành lý,
Deleted: 1¶
Deleted:
Deleted:
Deleted: 2
5
hàng hoá t khâu làm th tc trong nhà ga đn khâu đa lên máy bay. Các giai đon
khác nhau trong quy trình phc v có th do mt hay nhiu đn v khác nhau chu
trách nhim.
Các hot đng thng mi phi hàng không :
Ngoài các hot đng dch v có liên quan trc tip đn vn chuyn đng hàng
không, các cng hàng không còn t chc khai thác rt nhiu các hot đng kinh doanh
phi hàng không khác. Các hot đng này có th do cng hàng không trc tip khai thác

hoc cng có th do các đ
n v khác khai thác và cng hàng không thu li tin nhng
quyn khai thác.
Tóm li, vi các dch v đc cung cp trên, trong phm vi nghiên cu này, s
đc chia thành hai loi hot đng chính din ra trong phm vi ca mt cng hàng
không sân bay. ó là hot đng hàng không và hot đng thng mi phi hàng
không.
Các hot đng hàng không : Là nhng hot đng liên quan trc tip đn vic
vn chuyn hành khách hàng hoá và bu kin thông qua c
ng hàng không sân bay và
nhng hot đng này ch xy ra khi cng hàng không sân bay có hot đng vn chuyn
thông qua. Thng các hot đng hàng không bao gm các loi dch v khai thác thit
yu là mt s các dch v thng mi mt đt liên quan trc tip đn vic vn chuyn
đc k trên.
Các hot đng thng mi- phi hàng không: Là nhng hot đng không liên
quan trc tip đn vic v
n chuyn hàng không, mt s hot đng cng có th tip tc
din ra ngay c khi cng hàng không sân bay ngng hot đng. Tuy nhiên,  mt s
CHK, hot đng khai thác thng mi bao gm c nhng dch v liên quan trc tip
đn vn chuyn hàng không nhng CHK không trc tip khai thác mà nhng li
quyn khai thác nhng dch v này cho nhng đn v khác ngoài CHK đm nhim.

I.4 Khai thác thng mi cng hàng không
I.4.1 c đim ca kinh doanh cng hàng không
Vn đ kinh doanh cng hàng không ngày nay đang đc các nc c th là các
cng hàng không rt quan tâm vì ngun li to ln mà h có th khai thác t đa đim
kinh doanh đy tim nng này. Tuy nhiên, trong kinh doanh cng hàng không có mt
s đc thù riêng :
Deleted: 1¶
Deleted: 3

Deleted: 3
6
- Kinh doanh cng hàng không gn lin vi cung ng dch v công cng. Chúng ta
đu bit, ban đu các cng hàng không thành lp nhm mc đích phc v công
chúng. Nhng dch v mà cng hàng không cung ng phn nhiu là dch v công
cng nh phc v ct h cánh tàu bay, phc v hành khách, hàng hóa, hành lý…
hay nói cách khác là nhng dch v liên quan đn vn ti hàng không. Do vy, dù ti
cng hàng không có thiên hng thng mi hoá nh
 th nào đi na thì các dch v
trên vn phi đm bo và nó là điu kin tiên quyt đ tn ti mt cng hàng không.
- Nói đn kinh doanh thì phi nói đn th trng, th trng ca kinh doanh cng hàng
không chu nh hng rt ln bi hot đng vn chuyn ca các hãng hàng không.
Hãng vn chuyn  đây va là khách hàng ca các cng hàng không va là ng
i
mang khách hàng t khp các ni trên th gii đn (hành khách thông qua cng) cho
CHK. Ngun thu t các dch v cung ng cho hot đng vn ti ca các hãng hàng
không thng b gii hn, các cng hàng không luôn b đng trong vic phát trin
th trng này, hn na, CHK hu nh rt khó trong vic gây nh hng trc tip
đn sn lng hành khách thông qua CHK, mà đó chính là các hãng hàng không.
Vn đ đt ra cho các nhà chc trách CHK là làm th nào đ
có th phát trin kinh
t CHK mt cách ch đng nht? Mt hng đi, hin nay đc xem là rt kh quan,
đó là phát trin kinh doanh thng mi CHK.
- T nhng phân tích trên, ta có th nói rng các doanh nghip kinh doanh cng hàng
không ch là nhng doanh nghip có đnh hng thng mi, bi vì nhng doanh
nghip này vn có nhim v ch yu là cung ng dch v công cng và ch có th
ch đ
ng phát trin kinh doanh thng mi phi hàng không mà thôi.
- Không phi tt c các cng hàng không đu có kh nng sinh li nh nhau, qua tng
kt thc tin hot đng kinh doanh ti mt s cng hàng không trên th gii, ngi

ta đã thy rng, các cng hàng không càng ln càng có kh nng ci thin ngun thu
t các hot đng thng mi phi hàng không. Hn na qua tng kt ngi ta cng
đã th
y rng, khi lu lng hàng khách thông qua mt cng hàng không tng thì
ngun thu t hot đng hàng không và phi hàng không đu tng nhng t l tng
ca doanh thu t hot đng thng mi phi hàng không nhanh hn so vi ngun thu
t các hot đng hàng không.
- Trong kinh doanh CHK, vn ch yu là vn c đnh. Do ti các CHK c s h tng
chim t trng ln, giá tr đng bng, đng ln, sân đu, nhà ga,… Các dch v
mà cng hàng không cung ng ch yu xut phát t vic khai thác c s h tng
Deleted: 1¶
Deleted: <sp>¶
¶
¶
¶
¶
¶
¶
¶
7
cng hàng không. Tuy nhiên, ngun thu ca các CHK t vic cung ng nhng dch
v này là rt nhiu và rt kh quan. Chính vì vy, mc dù ti nhiu cng hàng
không, vòng quay vn không bng các doanh nghip kinh doanh thông thng khác
nhng doanh li thu đc vn cao, đc bit khi các cng hàng không càng quan tâm
ch đng đy mnh các hot đng khai thác thng mi thì ngun thu t kinh doanh
CHK càng cao, li nhun t hot đng này mang li càng tr nên hp d
n thu hút s
đu t ca nhiu nhà kinh doanh ngày nay.

I.4.2. T chc khai thác thng mi cng hàng không

V nguyên tc, nhà qun lý cng hàng không là ngi có quyn cung ng hu
ht các dch v trong khu vc cng nh phc v h ct cánh tàu bay, phc v hành
khách, cung ng xng du máy bay, phc v k thut thng mi mt đt, kinh doanh
hàng min thu, nhà hàng, …
Tuy nhiên, không phi cng hàng không nào cng có kh nng cung ng toàn b
nhng dch v này; vì nhng dch v này không nhng đ
a dng mà còn rt khác bit
và nhiu dch v đòi hi tính chuyên nghip cao; hn na, nu cng t đng ra khai
thác toàn b thì có th hiu qu thu đc cng không phi là cao nht. Vì vy, mt s
dch v cng hàng không có th t khai thác và cng có th cng hàng không đ nhng
đn v khác khai thác mt s dch v và mình ch qun lý thôi. Nói chung, cách thc t
chc kinh doanh khai thác cng t
i mi cng hàng không khác nhau là khác nhau. Tuy
nhiên vic t chc khai thác thng mi cng hàng không có th chia thành 3 loi hình
hot đng chính sau, mà các cng hàng không nói chung thng đang khai thác:
- Hot đng nhng quyn khai thác: Vic cng hàng không chuyn nhng quyn
kinh doanh, khai thác mt s khu vc trong và ngoài nhà ga, các phng tin, công
trình kin trúc trên đa bàn cng hàng không cho các đn v khác hot đng cung
ng dch v phc v vn chuyn và thng mi t
i cng hàng không. Các đn v
lnh nhng hay đc nhng quyn phi tr cho CHK mt khon tin t vic
nhng quyn kinh doanh này đc gi là phí nhng quyn khai thác.
- Hot đng cho thuê: Vic cng hàng không cho các t chc, cá nhân có nhu cu
thuê đ hot đng trên đa bàn cng hàng không nh thuê kho hàng, thuê mt bng
nhà ga, thuê quy làm th tc, thuê hangar, thuê vn phòng, nhà ca kin trúc khác,
hay thuê các dch v liên quan đn tàu bay và cung 
ng xng du, … và CHK s thu
phí t hot đng cho thuê này.
Deleted: 1¶
Deleted: 3

8
- Hot đng kinh doanh thng mi do sân bay trc tip khai thác : Tu theo kh
nng ca mình, sân bay có th s chn mt s loi hình dch v và t khai thác. Ví
d nh kinh doanh các bãi đu xe, kinh doanh bán l, cung ng mt s dch v nhà
hàng, khách sn, bán hàng lu nim, dch v bu đin, …
Tuy nhiên, cho dù dch v do cng hàng không trc tip cung ng hay bt k
mt đn v
 nào khác ngoài CHK cung ng, thì nhà qun lý cng vn là ngi có trách
nhim cao nht trong công tác điu phi các hot đng khai thác ti cng hàng không.

I.5 Ngun thu ca cng hàng không
Theo l thng, mt cng hàng không, khu công nghip hoc bt k c s h
tng nào đc xây dng không vì mc đích công ích thì ngi ta s thu li vn đu t
bng cách thu li trong kinh doanh hoc thu, phí, l phí hành khách, phng tin đã
s dng các dch v do công trình đó to ra, cung cp.
Các hot đng khai thác ti mt cng hàng không - nh trên đã trình bày - đc
chia ra thành hai nhóm hot đng chính là ho
t đng hàng không và hot đng thng
mi phi hàng không. Vì vy, đi vi mt cng hàng không tng ng cng có hai
ngun thu chính xut phát t hai loi hot đng này; đó là thu nhp hàng không và thu
nhp phi hàng không.
Thu nhp hàng không

Phí h/ct cánh tàu bay
Phí điu hành không lu ti sân
Phí đu, dt tàu bay
Phí phc v hành khách
Phí phc v hàng hoá
Phí phc v máy bay và các dch v
phc v ngoài sân đ (nu các dch

v này do nhà chc trách sân bay
cung cp)
Thu nhp t hot đng thng mi/phi
hàng không
Thu nhp t hot đng cho thuê
Các khon thu thu t ngi đi thuê (do vic cung
cp đin, nc, v sinh, …)
Thu nhp nhng quyn (các ca hàng, phc v
xut n, ca hàng min thu, dch v ngân hàng,
khách sn,…)
Thu t kinh doanh trc tip (các dch v kinh
doanh do sân bay t khai thác)
Thu t dch v bãi đu xe (sân bay khai thác)
Các khon thu khác (vd: lãi t hot đng đu t
tài chính, …)
Thu t
các hot đng khác không liên quan đn
hot đng ca sân bay (vd: kinh doanh đt đai,
…)
Tng thu nhp
Deleted: 1¶
Deleted: 4
9
Thu nhp hàng không bao gm các khon thu t các hot đng có liên quan
trc tip đn các hot đng hàng không nh phí phc v hành khách, hàng hoá, phí h
ct cánh máy bay, canh gác tàu bay, v sinh máy bay, điu hành bay, dch v x lý
máy bay, phí cp nhiên liu, phc v hành khách.
Thu nhp phi hàng không là các khon thu t các hot đng khai thác thng
mi trong nhà ga, sân bay nh: các dch v cho thuê, ca hàng min thu, ngân hàng,
bu đin, bán l, kinh doanh bãi đu xe, các dch v n ung, khách sn, vui chi gii

trí, và các khon thu t vi
c nhng quyn khai thác các dch v trong CHK.
Vic phân đnh gia thu nhp hàng không và thu nhp phi hàng không ch mang
tính tng đi. Vì trong mt s trng hp, có nhng khon thu ti mt s CHK nó
đc xem là thu nhp hàng không nhng  mt s CHK khác nó li đc lit kê vào
thu nhp t các hot đng thng mi phi hàng không. D ln nht là khi phân loi các
khon thu nhp t các hot đng x lý máy bay, hành khách, hành lý hay hàng hoá, vì
nhng ngu
n thu này đc hình thành t c hai ngun vn chuyn và thng mi.
Nguyên nhân là do s khác nhau trong cách thc t chc khai thác cng hàng không
ca các nc. Nu nhng dch v này do chính cng hàng không t đm nhim thi đó
s là thu nhp hàng không, còn nu cng hàng không nhng quyn khai thác cho các
đn v khác thì cng hàng không s có khon thu nhp phi hàng không do thu nhng
quyn khai thác t các hot đng đó.
I.
6
Xu hng thng mi hoá khai thác cng hàng không
I.6.1 Xu hng thng mi hóa cng hàng không
Nh trên đã trình bày, ta bit trong c cu doanh thu ca mt cng hàng không
có hai ngun thu ch yu là t hot đng hàng không và hot đng khai thác thng
mi phi hàng không. Trong nhng nm gn đây, các cng hàng không có xu hng
phát trin thng mi, vì vy, c cu thu nhp ca cng hàng không cng thay đi theo
hng thu nhp phi hàng không ngày càng tng nhanh và chim t trng trong tng
thu nhp ngày càng cao so vi thu nhp hàng không. iu này có th
lý gii nh sau :
đ tng doanh thu và li nhun ca mình các cng hàng không s phi tng thu t các
hot đng hàng không và/hoc phi hàng không. Tuy nhiên vic tng thu nhp b sung
t các hot đng phc v vn chuyn là khó hn hot đng thng mi vì:
฀ Vic tng sn lng vn chuyn thông qua cng hàng không thng nm
ngoài s tác đng trc tip ca cng hàng không.

฀
Do sc ép ca các hãng hàng không, c th là hip hi vn ti hàng không
Deleted: 1¶
Deleted: ¶
¶
¶
¶
¶
¶
¶
¶
¶
¶
¶
¶
¶
¶
¶
¶
¶
¶
Deleted: 5
Deleted: 5
10
th gii (IATA - lntemational Air transport Assosiation) trong vic tng phí sân
bay đi vi các hãng hàng không.
฀ Do chính sách qun lý giá cng hàng không ca nhà nc, các CHK không
th ch đng tng giá các loi dch v hàng không đc
Hn na, vi vic ni lng các mi quan h hành chính gia các cng hàng
không và chính ph cùng vi sc ép t chính ph yêu cu các cng hàng không ngày

càng phi t ch v tài chính và ít da vào chính ph khi
n cho cng hàng không va
đc t do va đc khuyn khích đi theo hng thng mi hoá.
Vì vy, đ ch đng tng ngun thu cho cng hàng không, các cng hàng không tìm
ra gii pháp tng thu nhp t vic phát trin các hot đng thng mi phi hàng không.
Ti nhiu cng hàng không trên th gii, nht là các cng hàng không quc t ln,
thu nhp v hành khách thông qua cng hàng không Frankfurt tng 63%, nhng thu nhp
thng mi phi hàng không t
ng 284%, gp 4-5 ln so vi thu nhp hàng không.
Các cng hàng không ca các nc phát trin ngày nay không ch đn thun là
phng tin đ tàu bay h, ct cánh, tp trung, x lý hành khách, hàng hoá mà còn là nhng
trung tâm dch v, thng mi nh mt thành ph. Ngay c Cng hàng không quc t
Subang (Malaysia), Changi (Singapore), Don Muang (Thailand), cng có mt s phát trin
mnh v hot đng khai thác thng mi. Nhng cng hàng không này còn đc xem nh
nhng trung tâm thng mi ln ca thành ph, hàng hoá dch v phong phú đa dng, t l
du gi đu, các loi thc phm bánh ko, đn máy nh, ôtô, … các quán Bar, Karaoke, các
ca hàng dch v gi đu, ct tóc, git là, giày dép, khu vc trông gi tr, hàng hàng, bu
đin, các khu vui chi th thao, gii trí, … Thm chí ti cng hàng không Don Muang ca
Thái Lan còn có c mt nhà máy bia đ đáp ng nhu cu ca khách hàng t phng.
Bng cách kinh doanh tng hp nh vy, nên ngày nay nhiu cng hàng không trên
th gii đã tr nên rt phát đt. Cng hàng không không ch là ni làm vic, mua sm, vui
chi gii trí cho khách đi máy bay, mà còn ca c dân đa phng, khách du lch, tham
quan,…Cng hàng không Schipol ca Hà Lan thc s là mt trung tâm dch v thng
mi ln  th đô Amsterdam. Cng hàng không Heathrow ca Anh ch riêng doanh thu
hàng bán l đã chim đn 45% doanh thu ca cng, và nó đc xem là ni tiêu th hàng
min thu ln nht trên th gii hin nay… Vic chú trng đn các hot đng thng mi
ti cng hàng không trên th gii đã làm cho ngun thu nhp phi hàng không chim t
trng ngày càng ln. các nhà qun lý cng có thiên hng phát trin kinh doanh thng
mi cng hàng không và xem đây là ngun thu tim tàng có kh nng khai thác.
Deleted: 1¶

Formatted: Condensed by 0.3 pt
Formatted: Condensed by 0.2 pt
Formatted: No widow/orphan
control
Deleted:
Deleted:
11
Ngoài ra, hàng lot các cng hàng không khác, mc dù t trc đn nay vn
đc xem đn thun là nhng công trình công cng phc v công ích, nhng nay cùng
vi xu hng phát trin kinh t ca quc gia và th gii và trc nhng đòi hi phi
đi mi và phát trin đã xây dng chin lc kinh doanh sân bay theo hng thng
mi hoá. Ví d nh trng hp ca cng hàng không quc t Samara (Cng Hoà Liên
Bang Nga), hay Cng hàng không qu
c t Copenhagen (an Mch)… qua vic thc
hin chin lc thng mi hoá khai thác cng hàng không, đã tng bc nâng cao
đc tng doanh thu cng nh t l doanh thu phi hàng không. Nu nh cách đây vài
nm, t l doanh thu t hot đng phi hàng không hu nh không đáng k thì đn nay
nó đã chim khong 30 - 35% và đang có xu hng ngày mt tng.
I.
6
.2. Thc tin kinh doanh ca mt s cng hàng không trên th gii
a. óng góp ca thu nhp phi hàng không vào tng thu nhp ca CHK
Bng 1 : Thu nhp phi hàng không ca mt s sân bay  Châu M La tinh

T l thu nhp phi hàng không / tng thu nhp
Sân bay/quc gia
Nm 1996 (%) Nm 2002 (%) Nm 2004 (%)
Rio de Janeiro (Brazil)
Caracas (Venezuela)
Bogota (Colombia)

Medellin (Colombia)
Bridge town (Barbados)
Guadalaiara (Mexico)
16
17
9
9
21
25
23
36
8
12
25
24
37
38
-
25
31
35
(Ngun : S liu thng kê ca ICAO)
Bng 2: Thu nhp phi hàng không ca mt s sân bay ca M, Châu Âu và Úc

T l thu nhp phi hàng không / tng thu nhp
Sân bay/quc gia
Nm 1996 (%) Nm 2002 (%) Nm 2004 (%)
Dallas-Fort Worth
Washington National
Houston lntercontinental

Boston Logan
New York JFK
Washington Dulles
Los Angeles
Las Vegas
San Francisco
Trung bình sân bay ca M
Trung bình sân bay Châu Âu
Trung bình sân bay Châu Úc
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
32
32
36
41
16
40
54
31
54

33
44
-
52
47
41
45
48
45
58
38
63
52
51
62
(Ngun : S liu thng kê ca ICAO)
Deleted: 1¶
Formatted: Spanish (Spain-Modern
Sort)
Formatted: Spanish (Spain-Modern
Sort)
Deleted: 5
12
Bng 3 : Thu nhp phi hàng không ca mt s sân bay  Châu Á
T l thu nhp phi hàng không / tng thu nhp
Sân bay/quc gia
Nm 1996 (%) Nm 2002 (%) Nm 2004 (%)
Bangkok (Thái lan)
Kuala Lumpur
Penang (Malaysia)

Changi (Singapore
3
5
3
19
36
30
22
37
52
42
35
54
(Ngun : S liu thng kê ca ICAO)
Qua t l đóng góp ca thu nhp thng mi phi hàng không trong tng thu nhp
ca cng hàng không th hin qua các bng trên, ta thy rng đây là mt ngun thu quan
trng và có vai trò ngày càng tng trong vic đóng góp vào tng thu nhp ca CHK.
Theo s liu minh ho trong các bng, thu nhp hàng không chim t trng khong
t 35% đn 55% và thu nhp phi hàng không chim t 45% đn 65% trong toàn b thu
nhp ca tng cng hàng không. Có s khác nhau rõ ràng trong c
cu thu nhp gia cng
hàng không ln và nh : i vi cng hàng không ln nh Bangkok – Thailand, thu nhp
hàng không chim 48% và thu nhp phi hàng không chim 52%. Trong khi đi vi mt
cng hàng không nh nh Medellin, thu nhp hàng không là ch yu, chim 75% và thu
nhp t hot đng thng mi phi hàng không ch vào khong 25%. iu này phn ánh
đúng đc đim kinh doanh ca cng hàng không : cng hàng không có quy mô nh thi thu
nhp hàng không là ngun thu quan trng, còn đ
i vi cng hàng không ln, c hi ci
thin tim lc tài chính t các ngun thu phi hàng không là nhiu hn.
b. C cu ca thu nhp phi hàng không

Hot đng thng mi phi hàng không, nh trên đã trình bày, thng đc khai
thác di ba hình thc ch yu là cho thuê, nhng quyn và kinh doanh. Vì vy,
trong báo cáo thu nhp hàng nm ca các CHK, khon thu đi vi hot đng thng
mi cng thng đc báo cáo tách ra thành 3 khon thu nhp chính nh trong bng 4.
Qua s liu, ta thy rng thu nhp cho thuê và nhng quyn chim t trng ch yu
trong c cu thu nhp phi hàng không ca hu ht các CHK trên th gii. Ngoi tr
khu vc Châu Á là hot đng cho thuê tri hn mt ít so vi hot đng nhng quyn,
còn li, hu ht là hot đng nhng quyn chim u th hn. Tuy nhiên, đôi khi vic
phân
đnh rõ ràng gia các khon v thu nhp nhng quyn và thu nhp cho thuê là
rt khó, nht là khi các hp đng nhng quyn thng đc tính toán bao gm c
phn thuê mt bng kinh doanh mà không tách ra thành các khon mc riêng.
Deleted: 1¶
13
S phát trin ca thu nhp phi hàng không không nhng th hin qua s tng
lên ca thu nhp này trong tng th thu nhp ca cng hàng không, mà thông thng
nó đc xem xét đánh giá thông qua mi quan h ca tng thu nhp phi hàng không và
tng sn lng hành khách thông qua cng nh bng 5.
Tóm li, thu nhp phi hàng không không nhng có xu hng ngày càng tng
trong tng thu nhp, mà t l thu nhp này trên mt hàng khách thông qua CHK cng
có xu hng ngày mt tng. D nhiên có nhiu lý do, thu nh
p ngi dân tng, công
sut thit k nhà ga, trong đó có c lý do v k nng, kinh nghim v kinh doanh
thng mi ca nhng nhà kinh doanh CHK.
Bng 4 : C cu thu nhp phi hàng không

T l tng thành phn ca thu nhp phi hàng không
Sân bay/quc gia
Nhng quyn Cho thuê Cng HK t khai thác
Bc M

Châu Âu
Châu Á
Khu vc khác
53%
47%
44%
45%
38%
39%
48%
42%
9%
14%
8%
13%
(Ngun : ICAO Circular 142-AT/47)
Bng 5 : Thu nhp phi hàng không trung bình/ hành khách

Thu nhp phi hàng không/hành khách
(USD/HK)
Sân bay/quc gia
2000 2005
Tng
trng
(%)
Châu Âu
Bangkok
Barbados
Mexico City
Penang

Caracas
Bogota
Medeline (Colombia)
Hongkong
Singapore
Taipei
3.55
3.38
1.40
0.77
0.51
0.47
0.47
0.36
-
-
-
12.85
9.46
4.42
2.32
1.86
1.68
1.67
1.73
14.2
13.8
7.90
261
150

215
201
264
257
255
381
-
-
-
(Ngun : The Airport Business – Rigas Doganis)
Deleted: 1¶
Formatted: Spanish (Spain-Modern
Sort)
Deleted: ¶
14
1.6.3 Kinh nghim hot đng khai thác thng mi ca Sân bay Changi Singapore
Sân bay Changi Singapore là mt trong nhng sân bay tt nht ti Châu á, có v trí
chin lc ti ngã t đng ca Phng ông và Phng Tây, sân bay có mi liên kt
hàng không vi 130 thành ph ti 55 quc gia, hàng ngày có hn 350 chuyn bay
đi/đn sân bay Changi. Sân bay cung cp hoàn ho các dch v thun tin cho vic vn
chuyn hành khách, hàng hoá và các dch v thng mi hàng không và phi hàng
không.
Các ngun li tc ca sân bay changi
a/ Ngun t hot đng hàng không :
Phí h ct h cánh, phí sân đ và phí phc v hành khách…
b/ Ngun phi hàng không :
tin thuê vn phòng và mt bng nhà kho, phí nhng quyn khai thác
Cng nh các các sân bay khác trên th gii, Nhà chc trách sân bay Changi đu c
gng phát trin các ngun li tc t các hot đng thng mi phi hàng không ca h,
đó là nhng ni có huê li rt cao. Li tc ngoài ngành hàng không cng vô hi mà

trong đó s ngu nhiên không ri vào các hãng hàng không hoc hành khách nhng li
ch yu ri vào nhng ai s dng sân bay đ làm li cho vic kinh doanh ca h,
nhng ngi này luôn sn sàng thanh toán cho Nhà chc trách sân bay v các khon
kinh phí thuê này. i vi nhng nhà chc trách sân bay có ngun li tc ngoài hàng
không cao, h có th đa ra các giá phí cnh tranh v mt hàng không, nh vy to ra
s hp dn các Hãng hàng không đn s dng sân bay ca h.
 thy ht tm quan trng ca li tc thu t ngun phi hàng không ta xem
xét li tc ca Sân bay Changi nh sau :
Nm tài chính 2002/2003 đn v Milion USD
A/ V ngun thu t hot đng hàng không
- Phí sân đ, bãi đu và cu ng nhà ga 113.902 Chim 22,5 %
- Phí phc v hành khách 58,453 Chim 11,6%
Tng cng 34,1%
Deleted: 1¶
Deleted: ¶
Deleted: ¶
¶
Deleted: 5
Deleted: ¶
Deleted: ¶
Deleted: ¶
Deleted: ¶
Deleted: ¶
Deleted: ¶
Deleted: 58,453
15
B/ V ngun thu t hot đng phi hàng không
- Tin thuê mt bng và nhà kho 39.497 chim 7.8%
- Phí nhng đa sân bay 219.276 chim 43.4 %
- Phí đt quyn 39.907 chim 7.8%

- Li tc lt vt 11.888 chim 2.3%
- L phí dch v và vt dng 22.372 chim 4.5%
Tng cng 65,9%
Tng cng 505.290 100%
(Ngun báo cáo Tài chính Cc hàng không Singapore 2003)
Nh chúng ta thy  trên li tc phi hàng không chim 66% ca li tc tài chính
nm 2003
Li TC PHI HÀNG KHÔNG
A. Phí thuê mt bng vn phòng và nhà kho
Khu vc có din tích 63.000m2 đ cho thuê vn phòng, nhà kho và các c s
thng mi khác. Khu vc dành cho các thit b và sân hàng hoá chim khong
33.000m2. Thêm vào đó chúng tôi có ba khu nhà đi lý hàng hoá vi din tích vn
phòng và nhà kho 40.000m2 cho các đi lý hàng hoá thuê
B. Phí đt quyn
Phí đt quyn n đnh trên vic phc v sân đ, hàng hoá và sut n. Các dch v
sân đ, hàng hóa sut n ti sân bay Changi hin nay do dch v nhà ga Sân bay
Singapore ( SATS) và dch v sân bay quc t Changi ( CIAS) thc hin. SATS và
CIAS thanh toán phí đt quyn theo các điu khon ca các dch v này nh sau:
- 10 % ca tng doanh thu v phc v sân đ , hàng hoá và cung cp sut
n cho chng bay đu tiên
Deleted: 1¶
Formatted: Bullets and Numbering
Formatted: Bullets and Numbering
Formatted: Bullets and Numbering
Formatted: Bullets and Numbering
Deleted: ¶
Deleted: -
Deleted: -
Deleted: -
Deleted:

Deleted: ¶
Deleted: u
16
- 5% ca tng doanh thu ca sut n cho chng bay th hai , dch v v sinh bên
trong máy bay và dch v sut n cho các c quan hot đng ti sân bay .
(III). Dch v
- Ngân hàng/ đi tin
- Dch v gp g hành khách
- Dch v cho thuê xe
- Dch v hành lý b quên
- Trung tâm gii quyt phòng ngh ban ngày/ chm sóc tr em/ tm vòi sen
- Dch v chm sóc xe c
- Trung tâm kinh doanh
- Phòng làm tóc
- Dch v đt ch khách sn
(IV). Bài hc kinh nghim rút ra cho Cng hàng không quc t Tân Sn Nht t
chính sách khai thác thng mi ca sân bay Changi
(IV.1) Kinh nghim tng tc phát trin ca Sân bay Changi nh chn lc các đn
v khai thác da trên c s cnh tranh đu thu
Trong quá trình chn lc các đn v khai thác các ca hàng, ca hiu Nhà chc trách
sân bay Changi cho bên ngoài thuê theo phng thc đu thu m rng vì Cc hàng
không Singapore tin rng h thng này s phc v tt nht mi quan h ca khách
hàng, bng cách chn lc ngi khai thác tt nht đ bán các loi hàng có cht lng
ph thông nht vi giá c thu hút nht
Vic la chn các nhà khai thác không ch da trên c s s đu thu mà còn s
đánh giá cht lng, phm cách ca h qua kinh nghim , uy tín, chính sách giá c …
Deleted: 1¶
Formatted: Bullets and Numbering
Formatted: Bullets and Numbering
Formatted: Justified

Deleted: ¶
Deleted: ¶
-a hành khách lên xung tàu bay¶
<#>Phc v hành lý¶
<#>v sinh bên trong máy bay¶
canh gác đm bo an ninh tàu bayB.2
Phc v hàng hoá¶
<#>Phc v chung nh cung cp các
phng tin đ tip nhn hàng hoá v.v…¶
<#>Hàng hoá xut khu ¶
<#>Hàng hoá chuyn tip ¶
<#>Hàng hoá nhp khu¶
<#>Dch v tip nhn bu kin¶
Deleted:
Deleted: B.3 Dch v cung cp sut
n cho tàu bay¶
<#>S phi hp và qun lý hành chánh¶
<#>Cung cp sut n¶
<#>Phc v sân đ ¶
<#>Lu kho¶
<#>Dch v lau chùi¶
<#>Chun b¶
<#>Dch v chung¶
Page Break
Deleted: C
Deleted: .Tô nhng sân bay¶
Có 03 loi tô nhng sân bay c bn là
ca hàng, nhà hàng và các loi dch v¶
I. Ca hàng ¶
Có 44 và 51 ca hàng trong nhà ga s 01

và nhà ga s 2 , cung cp hàng lot các
mt hàng khác nhau cho hành khách và
khách hàng bên ngoài, bao gm các loi
sn phm nh sau :¶
Deleted: <#>¶
Deleted: <#>Hoa ti¶
<#>Vt dng th thao¶
Deleted: <#>¶
Deleted: <#>Dch v sang ra
phim/phim nh¶
Deleted: ¶
Deleted: II. Nhà hàng¶
Có 9 nhà hàng, 03 quy ru và 03 phòng
Deleted: Các
Deleted: i
Deleted: 1. Vic chn lc các
đn v tô
nhng¶
Deleted: C
Deleted: ca 01 h thng
Deleted: ¶
Deleted: 2. Các tiêu chun đ la
chn
Deleted: ¶
Deleted: lai lch
Deleted: ,
[145]
[147]
[144]
[146]