hoàn thiện kế toán chu trình hàng tồn kho trong kiểm toán báo cáo tài chính tại công ty kiểm toán xây dựng việt nam

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Danh m c t vi t t tụ ừ ế ắ
Di n gi iễ ả T vi t t từ ế ắ
H ng t n kho……………………………………………………à ồ
Báo cáo t i chính ………………………………………………à
Kê khai th ng xuyên …………………………………………ườ
Ki m kê nh k …………………………………………………ể đị ỳ
Giá v n h ng bán ………………………………………………ố à
T i s n……………………………………………………………à ả
T i s n l u ng .…………………………………………………à ả ư độ
Ki m soát n i b …………………………………………………ể ộ ộ
Nguyên v t li u .…………………………………………………ậ ệ
Chi phí……………………………………………………………
Báo cáo k t qu kinhế ả
doanh
B ng cân i kả đố ế
toán
HTK
BCTC
KKTX
KK KĐ
GVHB
TS
TSLĐ
KSNB
NVL
CP
BCKQKD
BC KTĐ
1
Website: Email : Tel (: 0918.775.368

L i m uờ ở đầ
Trong i u ki n b c u h i nh p n n kinh t th gi i, môi tr ngđ ề ệ ướ đầ ộ ậ ề ế ế ớ ườ
kinh doanh Vi t Nam ã v ang ti n d n n th n nh. Nhi u c h iở ệ đ à đ ế ầ đế ế ổ đị ề ơ ộ
m i m ra cho các doanh nghi p, i kèm v i ó l nh ng thách th c, nh ng r iớ ở ệ đ ớ đ à ữ ứ ữ ủ
ro không th né tránh. Ng nh ki m toán nói chung v ki m toán c l p nóiể à ể à ể độ ậ
riêng c ng không n m ngo i xu h ng ó. T tr c n nay, Báo cáo t i chínhũ ằ à ướ đ ừ ướ đế à
luôn l i t ng ch y u c a ki m toán c l p. Báo cáo t i chính l t mà đố ượ ủ ế ủ ể độ ậ à à ấ
g ng ph n ánh k t qu ho t ng c ng nh m i khía c nh trong quá trìnhươ ả ế ả ạ độ ũ ư ọ ạ
s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p. i u n y òi h i các thông tin a raả ấ ủ ệ Đ ề à đ ỏ đư
trên Báo cáo t i chính ph i luôn m b o tính trung th c, h p lý.à ả đả ả ự ợ
Trên Báo cáo t i chính c a các doanh nghi p, h ng t n kho th ng là ủ ệ à ồ ườ à
m t kho n m c có giá tr l n, các nghi p v phát sinh xoay quanh h ng t n khoộ ả ụ ị ớ ệ ụ à ồ
r t phong phú, ph c t p. S ph c t p n y nh h ng n công tác t ch c h chấ ứ ạ ự ứ ạ à ả ưở đế ổ ứ ạ
toán c ng nh vi c ghi chép h ng ng y, l m t ng kh n ng x y ra sai ph mũ ư ệ à à à ă ả ă ả ạ
i v i h ng t n kho. Thêm v o ó, các nh qu n tr doanh nghi p th ng cóđố ớ à ồ à đ à ả ị ệ ườ
xu h ng ph n ánh t ng giá tr h ng t n kho so v i th c t nh m m c íchướ ả ă ị à ồ ớ ự ế ằ ụ đ
t ng giá tr t i s n doanh nghi p, minh ch ng cho vi c m r ng quy mô s nă ị à ả ệ ứ ệ ở ộ ả
xu t hay ti m n ng s n xu t trong t ng lai Các sai ph m x y ra i v i…ấ ề ă ả ấ ươ ạ ả đố ớ
h ng t n kho có nh h ng t i r t nhi u ch tiêu khác nhau trên Báo cáo t ià ồ ả ưở ớ ấ ề ỉ à
chính c a doanh nghi p. Chính vì v y, ki m toán chu trình h ng t n kho củ ệ ậ ể à ồ đượ
2
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
ánh giá l m t trong nh ng ph n h nh quan tr ng trong ki m toán Báo cáo t iđ à ộ ữ ầ à ọ ể à
chính.
L sinh viên chuyên ng nh ki m toán, qua k th c t p t i Công ty Ki mà à ể ỳ ự ậ ạ ể
toán t v n xây d ng Vi t Nam (CIMEICO VIETNAM), em ã có c i uư ấ ự ệ đ đượ đ ề
ki n t t ti p c n th c t , v n d ng nh ng ki n th c ã c trang b trongệ ố để ế ậ ự ế ậ ụ ữ ế ứ đ đượ ị
nh tr ng v o th c ti n trên c s ó c ng c ki n th c, i sâu tìm hi uà ườ à ự ễ để ơ ở đ ủ ố ế ứ đ ể
v n m b t cách th c t ch c công tác ki m toán trong t ng lo i hình. Trên cà ắ ắ ứ ổ ứ ể ừ ạ ơ
s ó em ã ch n t i: “ở đ đ ọ đề à Ho n thi n ki m toán chu trình h ng t n kho trongà ệ ể à ồ

ki m toán Báo cáo t i chính do Công ty Ki m toán t v n xây d ng Vi t Namể à ể ư ấ ự ệ
th c hi n .”ự ệ
N i dung t i g m 3 ph n chính:ộ đề à ồ ầ
Ch ng Iươ : Lý lu n chung v ki m toán chu trình h ng t n kho trongậ ề ể à ồ
ki m toán Báo cáo t i chính.ể à
Ch ng IIươ : Th c tr ng ki m toán h ng t n kho trong ki m toán Báo cáoự ạ ể à ồ ể
t i chính t i Công ty Ki m toán t v n xây d ng Vi t Nam.à ạ ể ư ấ ự ệ
Ch ng IIIươ : Ph ng h ng ho n thi n ki m toán chu trình h ng t nươ ướ à ệ ể à ồ
kho.
Do ph m vi nghiên c u còn có nhi u h n ch nên b i vi t c a em khôngạ ứ ề ạ ế à ế ủ
tránh kh i thi u sót, vì v y em r t mong nh n c s quan tâm óng góp ýỏ ế ậ ấ ậ đượ ự đ
ki n c a các th y cô. Em xin chân th nh c m n s h ng d n c a th y giáo,ế ủ ầ à ả ơ ự ướ ẫ ủ ầ
v các anh ch trong Công ty ã giúp em ho n th nh b i vi t n y.à ị đ đỡ à à à ế à
3
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Ch ng Iươ
Lý lu n chung v ki m toán chu trìnhậ ề ể
H ng t n kho trong ki m toán Báo cáo t i chínhà ồ ể à
I. Khái quát v ki m toán Báo cáo t i chínhề ể à
1. Khái ni m chungệ
Có nhi u cách hi u khác nhau v ho t ng ki m toán nh ng nhìn chungề ể ề ạ độ ể ư
ki m toán c hi u l vi c xác minh v b y t ý ki n v th c tr ng ho tể đượ ể à ệ à à ỏ ế ề ự ạ ạ
ng c n c ki m toán b ng h th ng ph ng pháp k thu t c a ki m toánđộ ầ đượ ể ằ ệ ố ươ ỹ ậ ủ ể
4
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
ch ng t v ki m toán ngo i ch ng t do các ki m toán viên có trình ứ ừ à ể à ứ ừ ể độ
nghi p v t ng x ng th c hi n trên c s h th ng pháp lý có hi u l c. ệ ụ ươ ứ ự ệ ơ ở ệ ố ệ ự
Ki m toán t i chính l m t ho t ng c tr ng c a ki m toán, v i m cể à à ộ ạ độ đặ ư ủ ể ớ ụ
tiêu c th l “ a ra ý ki n xác nh n r ng Báo cáo t i chính có c l p trênụ ể à đư ế ậ ằ à đượ ậ
c s chu n m c v ch k toán hi n h nh (ho c c ch p nh n), có tuânơ ở ẩ ự à ế độ ế ệ à ặ đượ ấ ậ

th pháp lu t liên quan, có ph n ánh trung th c v h p lý trên các khía c nhủ ậ ả ự à ợ ạ
tr ng y u hay không” (theo Chu n m c ki m toán Vi t Nam 200/11). Di n gi iọ ế ẩ ự ể ệ ễ ả
c th nh ng m c tiêu c nêu trong Chu n m c nh sau:ụ ể ữ ụ đượ ẩ ự ư
- M c tiêu t ng quát: c hi u l tìm ki m b ng ch ng ki m toán ụ ổ đượ ể à ế ằ ứ ể để
a ra ý ki n v tính trung th c, h p lý c a thông tin trình b y trên B ng khaiđư ế ề ự ợ ủ à ả
t i chính.à
- M c tiêu ki m toán chung: l vi c xem xét ánh giá t ng th s ti n ghiụ ể à ệ đ ổ ể ố ề
trên các chu trình, trên c s các cam k t chung v trách nhi m c a nh qu n lýơ ở ế ề ệ ủ à ả
v nh ng thông tin thu c qua kh o sát th c t n v c ki m toánề ữ đượ ả ự ế ở đơ ị đượ ể
( ng th i xem xét c t i các m c tiêu chung khác bao g m m c tiêu có th c,đồ ờ ả ớ ụ ồ ụ ự
y tr n v n, m c tiêu v tính chính xác c h c, m c tiêu v nh giá hayđầ đủ ọ ẹ ụ ề ơ ọ ụ ề đị
phân lo i trình b y, m c tiêu v quy n v ngh a v ).ạ à ụ ề ề à ĩ ụ
i t ng tr c ti p c a ki m toán Báo cáo t i chính l các B ng khai t iĐố ượ ự ế ủ ể à à ả à
chính, Báo cáo t i chính c nh ngh a trong Chu n m c ki m toán Vi tà đượ đị ĩ ẩ ự ể ệ
Nam 200/ 04 nh sau: Báo cáo t i chính l h th ng các báo cáo c l p theoư à à ệ ố đượ ậ
chu n m c v ch k toán hi n h nh (ho c c ch p nh n) ph n ánh cácẩ ự à ế độ ế ệ à ặ đượ ấ ậ ả
thông tin kinh t , t i chính ch y u c a n v . Ngo i ra, B ng khai t i chínhế à ủ ế ủ đơ ị à ả à
còn bao g m nh ng b ng kê khai có tính pháp lý khác nh B ng kê khai t i s nồ ữ ả ư ả à ả
cá nhân, B ng kê khai t i s n c bi t Các b ng khai n y u ch a ng…ả à ả đặ ệ ả à đề ứ đự
5
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
nh ng thông tin c l p t i m t th i i m c th trên c s t i li u k toánữ đượ ậ ạ ộ ờ đ ể ụ ể ơ ở à ệ ế
t ng h p v chi ti t. Hi u theo cách khác, các ch tiêu trên Báo cáo t i chínhổ ợ à ế ể ỉ à
ch a ng nhi u m i quan h theo nh ng h ng khác nhau nh : gi a n i dungứ đự ề ố ệ ữ ướ ư ữ ộ
kinh t c a ch tiêu n y v i ch tiêu khác, gi a chu trình n y v i chu trìnhế ủ ỉ à ớ ỉ ữ à ớ
khác Vi c nh n di n i t ng ki m toán v phân tích m i quan h các… ệ ậ ệ đố ượ ể à ố ệ
thông tin, ch tiêu trên Báo cáo t i chính l r t quan tr ng vì nó nh h ng nỉ à à ấ ọ ả ưở đế
vi c l a ch n cách ti n h nh ki m toán Báo cáo t i chính. Có 2 cách c b n ệ ự ọ ế à ể à ơ ả để
ti p c n Báo cáo t i chính th nh các ph n h nh ki m toán: phân theo chu trìnhế ậ à à ầ à ể
ho c phân theo chu trình, do ó c ng có 2 cách ti n h nh ki m toán Báo cáo t iặ đ ũ ế à ể à

chính
*Ki m toán Báo cáo t i chính theo chu trình: các ki m toán viên phânể à ể
chia máy móc t ng chu trình hay m t s chu trình theo th t trong Báo cáo t iừ ộ ố ứ ự à
chính v o m t ph n h nh. Cách ti p c n n y n gi n song không có hi u quà ộ ầ à ế ậ à đơ ả ệ ả
do tách bi t nh ng chu trình các v trí khác nhau nh ng l i có quan h ch tệ ữ ở ị ư ạ ệ ặ
ch v i nhau. ẽ ớ
*Ki m toán Báo cáo t i chính theo chu trình: l cách phân chia thôngể à à
d ng h n c n c v o m i liên h ch t ch l n nhau gi a các chu trình, các quáụ ơ ă ứ à ố ệ ặ ẽ ẫ ữ
trình c u th nh, các y u t trong m t chu trình chung c a ho t ng t i chính.ấ à ế ố ộ ủ ạ độ à
Theo ó, ki m toán viên quan ni m r ng có nhi u ch tiêu trên Báo cáo t i chínhđ ể ệ ằ ề ỉ à
có m i quan h ch t ch v i nhau, th hi n s liên k t gi a các quá trình ho tố ệ ặ ẽ ớ ể ệ ự ế ữ ạ
ng kinh doanh, có th l y ví d nh : các ch tiêu “H ng t n kho- Giá v n-độ ể ấ ụ ư ỉ à ồ ố
L i nhu n thu n t ho t ng kinh doanh” th hi n m i quan h c a các quáợ ậ ầ ừ ạ độ ể ệ ố ệ ủ
6
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
trình t khi mua v o, s n xu t n lúc tiêu th th nh ph m Theo ó, ki m…ừ à ả ấ đế ụ à ẩ đ ể
toán Báo cáo t i chính th ng bao g m các chu trình c b n sau:à ườ ồ ơ ả
- Ki m toán chu trình bán h ng- thu ti n.ể à ề
- Ki m toán ti n m t (t i két, t i ngân h ng ho c ang chuy n).ể ề ặ ạ ạ à ặ đ ể
- Ki m toán chu trình mua h ng- thanh toán.ể à
- Ki m toán ti n l ng v nhân viên.ể ề ươ à
- Ki m toán H ng t n kho.ể à ồ
- Ki m toán v n b ng ti n.ể ố ằ ề
M i quan h gi a các chu trình c th hi n qua s :ố ệ ữ đượ ể ệ ơ đồ
S 1: M i quan h gi a các ph n h nh ki m toánơ đồ ố ệ ữ ầ à ể
Qua ó có th th y chu trình h ng t n kho có quan h v i t t c các chuđ ể ấ à ồ ệ ớ ấ ả
trình khác, ch khác góc tr c ti p hay gián ti p. c bi t l m i quan hỉ ở độ ự ế ế Đặ ệ à ố ệ
V n b ng ti nố ằ ề
Bán h ng à
thu ti nề

Ti p ế
nh n v ậ à
ho n tr à ả
v nố
H ng t n khoà ồ
Ti n ề
l ng v ươ à
nhân viên
Mua
h ng à
thanh
toán
7
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
m t thi t v i chu trình Mua h ng- thanh toán, ti n l ng nhân viên, bán h ng-ậ ế ớ à ề ươ à
thu ti n. ó l nh ng chu trình, nh ng u m i quan tr ng v i c khách h ngề Đ à ữ ữ đầ ố ọ ớ ả à
v công ty ki m toán. C th h n, trong công tác k toán t i doanh nghi p, k tà ể ụ ể ơ ế ạ ệ ế
qu c a h ng t n kho không ch nh h ng n các ch tiêu trên B ng cân iả ủ à ồ ỉ ả ưở đế ỉ ả đố
k toán m còn nh h ng tr c ti p t i k t qu ho t ng s n xu t kinhế à ả ưở ự ế ớ ế ả ạ độ ả ấ
doanh. i v i ki m toán, k t qu ki m toán chu trình h ng t n kho giúp cácĐố ớ ể ế ả ể à ồ
ki m toán viên có th k t h p, i chi u v ki m tra k t qu c a các chu trìnhể ể ế ợ đố ế à ể ế ả ủ
khác (mua h ng, ti n l ng ) t ó ti t ki m c th i gian, chi phí, nâng caoà ề ươ ừ đ ế ệ đượ ờ
hi u qu công tác. Chính t nh ng c i m nêu trên, các ki m toán viên luônệ ả ừ ữ đặ đ ể ể
xác nh ki m toán h ng t n kho l tr ng tâm khi ti n h nh ki m toán Báo cáođị ể à ồ à ọ ế à ể
t i chính.à
2. Ph ng pháp ki m toán trong ki m toán t i chínhươ ể ể à
Ki m toán t i chính l ho t ng c tr ng c a ho t ng ki m toánể à à ạ độ đặ ư ủ ạ độ ể
nói chung do ó th c hi n ch c n ng xác minh v b y t ý ki n, ki m toánđ để ự ệ ứ ă à à ỏ ế ể
t i chính c ng s d ng các ph ng pháp ki m toán ch ng t (ki m toán cácà ũ ử ụ ươ ể ứ ừ ể
quan h cân i, i chi u tr c ti p, i chi u logic) v ki m toán ngo iệ đố đố ế ự ế đố ế à ể à

ch ng t (Ki m kê, th c nghi m, i u tra).ứ ừ ể ự ệ đ ề
Do m i lo i ki m toán có ch c n ng c th khác nhau, i t ng ki mỗ ạ ể ứ ă ụ ể đố ượ ể
toán khác nhau v quan h ch th , khách th ki m toán khác nhau nên cáchà ệ ủ ể ể ể
th c k t h p các ph ng pháp ki m toán c b n trên c ng khác nhau. Trongứ ế ợ ươ ể ơ ả ũ
ki m toán t i chính, các ph ng pháp ki m toán c b n c tri n khai theoể à ươ ể ơ ả đượ ể
8
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
h ng k t h p l i ho c chi ti t h n tu tình hu ng c th trong su t quá trìnhướ ế ợ ạ ặ ế ơ ỳ ố ụ ể ố
ki m toán.ể
Trong quá trình th c hi n ki m toán, ng i ta chia các ph ng pháp ki mự ệ ể ườ ươ ể
toán th nh hai lo i:à ạ
- Các th nghi m c b n: ây l vi c th m tra l i các thông tin bi u hi nử ệ ơ ả đ à ệ ẩ ạ ể ệ
b ng ti n ph n ánh trên các b ng t ng h p thông qua vi c th c hi n cácằ ề ả ả ổ ợ ệ ự ệ
ph ng pháp ki m toán ch ng t v ki m toán ngo i ch ng t theo trình t xácươ ể ứ ừ à ể à ứ ừ ự
nh.đị
- Th nghi m tuân th : l ph ng pháp d a v o k t qu c a h th ngử ệ ủ à ươ ự à ế ả ủ ệ ố
ki m soát n i b khi h th ng n y t n t i v có hi u l c ( bi t c hể ộ ộ ệ ố à ồ ạ à ệ ự để ế đượ ệ
th ng ki m soát n i b t n t i có hi u l c thì ph i kh o sát v ánh giá hố ể ộ ộ ồ ạ ệ ự ả ả à đ ệ
th ng n y).ố à
Do i t ng c th c a ki m toán t i chính l các Báo cáo k toán vđố ượ ụ ể ủ ể à à ế à
các b ng t ng h p t i chính c bi t khác, các b ng t ng h p n y v a ch aả ổ ợ à đặ ệ ả ổ ợ à ừ ứ
ng các m i quan h kinh t t ng quát v a ph n ánh c th t ng lo i t i s n,đự ố ệ ế ổ ừ ả ụ ể ừ ạ à ả
ngu n v n v i nh ng bi u hi n v kinh t , pháp lý v c l p theo trình tồ ố ớ ữ ể ệ ề ế à đượ ậ ự
xác nh. Ki m toán t i chính ph i hình th nh nh ng tr c nghi m ng th iđị ể à ả à ữ ắ ệ đồ ờ
k t h p v i vi c s d ng các ph ng pháp ki m toán c b n a ra ý ki nế ợ ớ ệ ử ụ ươ ể ơ ả để đư ế
úng n v các b ng t ng h p n y.đ đắ ề ả ổ ợ à
Trong ki m toán t i chính có ba lo i tr c nghi m:ể à ạ ắ ệ
- Tr c nghi m công vi c: l cách th c v trình t r soát các nghi p vắ ệ ệ à ứ à ự à ệ ụ
ho c các ho t ng c th trong quan h v i s t n t i v có hi u l c c a hặ ạ độ ụ ể ệ ớ ự ồ ạ à ệ ự ủ ệ
th ng ki m soát n i b , tr c h t l h th ng k toán. Tr c nghi m công vi cố ể ộ ộ ướ ế à ệ ố ế ắ ệ ệ

bao g m hai lo i:ồ ạ
9
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
+ Tr c nghi m v ng chãi: ây l cách th c, trình t r soát nh ngắ ệ độ ữ đ à ứ ự à ữ
thông tin v giá tr trong h th ng k toán, h ng t i “ tin c y c a thông tin”ề ị ệ ố ế ướ ớ độ ậ ủ
c a h th ng ki m soát n i b .ủ ệ ố ể ộ ộ
+ Tr c nghi m t yêu c u: l cách th c, trình t r soát nh ng th t cắ ệ đạ ầ à ứ ự à ữ ủ ụ
k toán ho c th t c qu n lý có liên quan n i t ng ki m toán. Tr cế ặ ủ ụ ả đế đố ượ ể ắ
nghi m t yêu c u c s d ng t ng i a d ng, t p trung ch y u v oệ đạ ầ đượ ử ụ ươ đố đ ạ ậ ủ ế à
vi c ánh giá s hi n di n c a h th ng ki m soát n i b v h ng t i m cệ đ ự ệ ệ ủ ệ ố ể ộ ộ à ướ ớ ụ
tiêu l m b o s tuân th c a h th ng ki m soát n i b .à đả ả ự ủ ủ ệ ố ể ộ ộ
- Tr c nghi m tr c ti p s d : l cách th c k t h p các ph ng pháp cânắ ệ ự ế ố ư à ứ ế ợ ươ
i, phân tích, i chi u tr c ti p v i ki m kê, i u tra th c t xác nhđố đố ế ự ế ớ ể đ ề ự ế để đị
tin c y c a các s d cu i k S cái ghi v o B ng cân i k toán ho cđộ ậ ủ ố ư ố ỳ ở ổ à ả đố ế ặ
Báo cáo k t qu kinh doanh. ây l cách th c ch y u Ki m toán viên thu th pế ả Đ à ứ ủ ế ể ậ
b ng ch ng t các ngu n c l p, b ng ch ng ki m toán thu th p theo cáchằ ứ ừ ồ độ ậ ằ ứ ể ậ
n y có tin c y cao.à độ ậ
- Tr c nghi m phân tích (th t c phân tích): L cách th c xem xét cácắ ệ ủ ụ à ứ
m i quan h kinh t v xu h ng bi n ng c a ch tiêu kinh t thông qua vi cố ệ ế à ướ ế độ ủ ỉ ế ệ
k t h p các ph ng pháp i chi u tr c ti p, i chi u logic, cân i gi a trế ợ ươ đố ế ự ế đố ế đố ữ ị
s b ng ti n c a cùng m t ch tiêu trong nh ng i u ki n khác ho c gi a chố ằ ề ủ ộ ỉ ữ đ ề ệ ặ ữ ỉ
tiêu t ng h p v i b ph n c u th nh. Tr c nghi m phân tích c s d ng ổ ợ ớ ộ ậ ấ à ắ ệ đượ ử ụ ở
nhi u giai o n trong quá trình ki m toán.ề đ ạ ể
3. Khái quát quy trình ki m toán Báo cáo t i chínhể à
Trong ki m toán Báo cáo t i chính, thu th p c y b ngể à để ậ đượ đầ đủ ằ
ch ng ki m toán có giá tr l m c n c cho k t lu n c a ki m toán viên vứ ể ị để à ă ứ ế ậ ủ ể ề
tính trung th c v h p lý c a thông tin trên Báo cáo t i chính ng th i mự à ợ ủ à đồ ờ đả
b o tính hi u qu , kinh t , tính hi u l c c a t ng cu c ki m toán, ki m toánả ệ ả ế ệ ự ủ ừ ộ ể ể
10
Website: Email : Tel (: 0918.775.368

viên ph i xây d ng c quy trình c th cho cu c ki m toán ó. Thôngả ự đượ ụ ể ộ ể đ
th ng, m i quy trình ki m toán c chia th nh 3 b c:ườ ỗ ể đượ à ướ
1. L p k ho ch ki m toánậ ế ạ ể
2. Th c hi n ki m toánự ệ ể
3. K t thúc ki m toánế ể
B c 1: L p k ho ch ki m toán.ướ ậ ế ạ ể Theo Chu n m c ki m toán Vi t Namẩ ự ể ệ
s 300 thì ki m toán viên v công ty ki m toán ph i l p k ho ch ki m toánố ể à ể ả ậ ế ạ ể
trong ó mô t ph m vi d ki n v cách th c ti n h nh công vi c ki m toán.đ ả ạ ự ế à ứ ế à ệ ể
K ho ch ki m toán ph i y , chi ti t l m c s cho ch ng trình ki mế ạ ể ả đầ đủ ế để à ơ ở ươ ể
toán. Trong b c công vi c n y, b t u t th m i ki m toán, ki m toán viênướ ệ à ắ đầ ừ ư ờ ể ể
s tìm hi u khách h ng v i m c ích hình th nh h p ng ho c a ra cẽ ể à ớ ụ đ à ợ đồ ặ đư đượ
k ho ch chung. Ki m toán viên c n thu th p các thông tin c th v kháchế ạ ể ầ ậ ụ ể ề
h ng, tìm hi u ánh giá h th ng ki m soát n i b Bên c nh ó, trong khi…à ể đ ệ ố ể ộ ộ ạ đ
l p k ho ch, công ty ki m toán c ng ph i có s chu n b v ph ng ti n vậ ế ạ ể ũ ả ự ẩ ị ề ươ ệ à
nhân viên cho vi c tri n khai th c hi n ch ng trình ã xây d ng.ệ ể ự ệ ươ đ ự
B c 2: Th c hi n k ho ch ki m toán.ướ ự ệ ế ạ ể Các ki m toán viên s s d ngể ẽ ử ụ
các ph ng pháp k thu t thích ng v i t ng i t ng c th thu th pươ ỹ ậ ứ ớ ừ đố ượ ụ ể để ậ
b ng ch ng ki m toán. Th c ch t c a quá trình n y l vi c tri n khai m t cáchằ ứ ể ự ấ ủ à à ệ ể ộ
ch ng v tích c c các k ho ch, ch ng trình ki m toán nh m a ra ýủ độ à ự ế ạ ươ ể ằ đư
ki n xác th c v tính trung th c v h p lý c a các thông tin trên Báo cáo t iế ự ề ự à ợ ủ à
chính d a v o các b ng ch ng ki m toán y , có giá tr . ây l giai o nự à ằ ứ ể đầ đủ ị Đ à đ ạ
các ki m toán viên th c hi n các th t c ki m toán c hình th nh t cácể ự ệ ủ ụ ể đượ à ừ
11
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
lo i tr c nghi m, l th t c ki m soát, th t c phân tích v th t c ki m tra chiạ ắ ệ à ủ ụ ể ủ ụ à ủ ụ ể
ti t. Th t c ki m toán c hình th nh r t a d ng v c n c v o k t quế ủ ụ ể đượ à ấ đ ạ à ă ứ à ế ả
ánh giá h th ng ki m soát n i b c a khách h ng, t ó i n quy t nhđ ệ ố ể ộ ộ ủ à ừ đ đ đế ế đị
s d ng các th t c khác nhau. N u các ánh giá ban u v ki m soát n i bử ụ ủ ụ ế đ đầ ề ể ộ ộ
l có hi u l c thì các ki m toán viên s ti p t c th c hi n công vi c v i tr cà ệ ự ể ẽ ế ụ ự ệ ệ ớ ắ
nghi m t yêu c u, ng th i v i vi c xác minh thêm nh ng sai sót có th có.ệ đạ ầ đồ ờ ớ ệ ữ ể

Trong tr ng h p ng c l i, ki m toán viên s s d ng tr c nghi m v ngườ ợ ượ ạ ể ẽ ử ụ ắ ệ độ ữ
chãi trên quy mô l n. Quy mô, trình t c ng nh các ph ng pháp k t h p cớ ự ũ ư ươ ế ợ ụ
th ph thu c r t l n v o kinh nghi m v kh n ng phán oán c a cá nhânể ụ ộ ấ ớ à ệ à ả ă đ ủ
ki m toán viên.ể
B c 3: K t thúc ki m toán,ướ ế ể l lúc ki m toán viên a ra k t lu n ki mà ể đư ế ậ ể
toán. Các k t lu n n y n m trong báo cáo ho c biên b n ki m toán. a raế ậ à ằ ặ ả ể Để đư
c nh ng ý ki n chính xác, ki m toán viên ph i ti n h nh các công vi c cđượ ữ ế ể ả ế à ệ ụ
th nh : xem xét các kho n n ngo i d ki n, xem xét các s ki n x y ra sauể ư ả ợ à ự ế ự ệ ả
ng y k t thúc niên , xem xét tính liên t c trong ho t ng c a n v , thuà ế độ ụ ạ độ ủ đơ ị
th p th gi i trình c a Ban Giám c Cu i cùng, ki m toán viên t ng h p k t…ậ ư ả ủ đố ố ể ổ ợ ế
qu , l p nên Báo cáo ki m toán ng th i có trách nhi m gi i quy t các sả ậ ể đồ ờ ệ ả ế ự
ki n phát sinh sau khi l p Báo cáo ki m toán. Tùy theo k t qu , các ki m toánệ ậ ể ế ả ể
viên có th a ra 1 trong 4 ý ki n: ch p nh n to n ph n, ch p nh n t ng ph n,ể đư ế ấ ậ à ầ ấ ậ ừ ầ
ý ki n không ch p nh n v ý ki n t ch i.ế ấ ậ à ế ừ ố
II. Ki m toán chu trình H ng t n kho trong ki m toán Báo cáo t i chínhể à ồ ể à
1. Khái quát chung v h ng t n khoề à ồ
12
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
H ng t n kho l m t chu trình quan tr ng trên Báo cáo t i chính c aà ồ à ộ ọ à ủ
doanh nghi p, trong ph n n y ta s xét n nh ng v n liên quan n côngệ ầ à ẽ đề ữ ấ đề đế
tác k toán h ng t n kho, t s sách n các t i kho n c s d ng c ng nhế à ồ ừ ổ đế à ả đượ ử ụ ũ ư
ph ng pháp theo dõi, h ch toán v ghi s h ng t n kho. C th :ươ ạ à ổ à ồ ụ ể
1.1. Khái ni mệ
Theo Chu n m c k toán qu c t v h ng t n kho (ISA2) v Chu n m cẩ ự ế ố ế ề à ồ à ẩ ự
k toán Vi t Nam s 02 “H ng t n kho” thì h ng t n kho l nh ng t i s n:ế ệ ố à ồ à ồ à ữ à ả
+ c gi bán trong k s n xu t, kinh doanh bình th ng;Đượ ữ để ỳ ả ấ ườ
+ ang trong quá trình s n xu t kinh doanh d dang;Đ ả ấ ở
+ Nguyên li u, v t li u, công c d ng c s d ng trong quá trình s nệ ậ ệ ụ ụ ụ để ử ụ ả
xu t kinh doanh ho c cung c p d ch v .ấ ặ ấ ị ụ
T ó có th th y có nhi u tiêu th c c s d ng phân lo i h ngừ đ ể ấ ề ứ đượ ử ụ để ạ à

t n kho. Tr c h t ph i th y c h ng t n kho l t i s n l u ng c a doanhồ ướ ế ả ấ đượ à ồ à à ả ư độ ủ
nghi p bi u hi n d i hình thái v t ch t, có th c mua ngo i ho c t s nệ ể ệ ướ ậ ấ ể đượ à ặ ự ả
xu t ph c v v o m c ích s n xu t. Trong doanh nghi p th ng m i thìấ để ụ ụ à ụ đ ả ấ ệ ươ ạ
h ng t n kho bao g m: h ng hóa mua v ch bán (có h ng hóa t n kho, h ngà ồ ồ à ề ờ à ồ à
mua ang i trên ng, h ng g i bán, h ng g i i gia công ch bi n). Còn iđ đ đườ à ử à ử đ ế ế đố
v i doanh nghi p s n xu t h ng t n kho có th bao g m nh ng lo i sau:ớ ệ ả ấ à ồ ể ồ ữ ạ
nguyên- nhiên v t li u, công c d ng c t n kho, g i i gia công ch bi n vậ ệ ụ ụ ụ ồ ử đ ế ế à
ã mua ang i trên ng, s n ph m d dang (l nh ng s n ph m ch a ho nđ đ đ đườ ả ẩ ở à ữ ả ẩ ư à
th nh v ã ho n th nh nh ng ch a l m th t c nh p kho), chi phí d ch v dà à đ à à ư ư à ủ ụ ậ ị ụ ở
dang, th nh ph m ho n th nh ch bán.à ẩ à à ờ
13
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
1.2. K toán h ng t n khoế à ồ
1.2.1. Công tác t ch c ch ng tổ ứ ứ ừ
T ch c ch ng t l vi c t ch c v n d ng ph ng pháp ch ng t trongổ ứ ứ ừ à ệ ổ ứ ậ ụ ươ ứ ừ
ghi chép k toán ban h nh ch ch ng t v v n d ng ch ó. ngế để à ế độ ứ ừ à ậ ụ ế độ đ Đồ
th i, t ch c ch ng t c ng l vi c thi t k kh i l ng công tác k toán vờ ổ ứ ứ ừ ũ à ệ ế ế ố ượ ế à
h ch toán khác nhau trên h th ng ch ng t h p lý, h p pháp theo m t quy trìnhạ ệ ố ứ ừ ợ ợ ộ
luân chuy n nh t nh. i v i h ng t n kho thì công tác t ch c ch ng t baoể ấ đị Đố ớ à ồ ổ ứ ứ ừ
g m ch ng t nh p kho v xu t kho. Quy trình t ch c c th hi n qua sồ ứ ừ ậ à ấ ổ ứ đượ ể ệ ơ
:đồ
S 2: T ch c ch ng t nh p khoơ đồ ổ ứ ứ ừ ậ
Ban
ki m ể
nghiệ
m
Đề
ngh ị
nh p ậ
kho

Biên
b n ả
ki m ể
nghiệ
m
Phi u ế
nh p ậ
kho
Ký
duy tệ
Nh p ậ
kho v à
ghi th ẻ
kho
Ghi s ổ
k ế
toán
Cán b ộ
cung
ngứ
Th ủ
kho
Ph ụ
trách
phòng
cung
tiêu
B o qu n ả ả
v l u trà ư ữ
K ế

toán
HTK
Ng i ườ
nh p ậ
kho
Nghi p ệ
v nh p ụ ậ
kho
14
Nh ng ữ
ng i cóườ
liên quan
Các
b c ướ
công
vi c v ệ à
ch ng tứ ừ
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
S 3: T ch c ch ng t xu t khoơ đồ ổ ứ ứ ừ ấ
1.2.2. T ch c s k toánổ ứ ổ ế
theo dõi, ph n ánh y các thông tin có liên quan n h ng t nĐể ả đầ đủ đế à ồ
kho, doanh nghi p ph i t xây d ng cho mình m t h th ng t i kho n có khệ ả ự ự ộ ệ ố à ả ả
n ng bao quát c to n b nghi p v kinh t phát sinh. Bên c nh ó, doanhă đượ à ộ ệ ụ ế ạ đ
nghi p c ng ph i thi t l p h th ng s sách h p lý b i s k toán chính l sệ ũ ả ế ậ ệ ố ổ ợ ở ổ ế à ự
c th hóa ph ng pháp i ng t i kho n trong th c t c a công tác k toán.ụ ể ươ đố ứ à ả ự ế ủ ế
S k toán bao g m nhi u lo i tùy thu c v o yêu c u qu n lý nh ng luôn baoổ ế ồ ề ạ ộ à ầ ả ư
g m 2 lo i c b n l s chi ti t v s t ng h p. Theo ch k toán Vi t Namồ ạ ơ ả à ổ ế à ổ ổ ợ ế độ ế ệ
Giám
c, đố
k ế

toán
tr ngưở
Đề
ngh ị
xu t ấ
kho
Duy t ệ
xu t ấ
kho
Phi u ế
xu t ấ
kho
Xu t ấ
kho v à
ghi th ẻ
kho
Ghi s ổ
k ế
toán
Cán b ộ
cung
ngứ
Th ủ
kho
B o ả
qu n ả
v l u à ư
trữ
K ế
toán

HTK
Ng i ườ
đề
ngh ị
xu t ấ
kho
Nghiệ
p v ụ
xu t ấ
kho
Nh ng ữ
ng i có ườ
liên quan
Các
b c ướ
công
vi c v ệ à
ch ng t ứ ừ
kèm theo
15
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
hi n h nh thì doanh nghi p có th l a ch n m t trong s các hình th c ghi sệ à ệ ể ự ọ ộ ố ứ ổ
sau: Nh t ký chung, Ch ng t ghi s , Nh t ký- S cái, Nh t ký ch ng t …ậ ứ ừ ổ ậ ổ ậ ứ ừ
1.2.3. Ph ng pháp tính giá h ng t n khoươ à ồ
Tính giá h ng t n kho l công vi c r t quan tr ng trong t ch c h ch toánà ồ à ệ ấ ọ ổ ứ ạ
h ng t n kho, ó l vi c dùng ti n bi u hi n giá tr c a h ng t n kho.à ồ đ à ệ ề để ể ệ ị ủ à ồ
* Các ph ng pháp tính giá h ng t n kho:ươ à ồ
- i v i nguyên v t li u, d ng c , h ng hoá nh p kho: Giá c a h ng t nĐố ớ ậ ệ ụ ụ à ậ ủ à ồ
kho c tính theo giá th c t mua v o:đượ ự ế à
Giá

th c ự
Tế
=
Giá ghi
trên
hoá
nđơ
+
Chi phí
thu
Mua
-
Chi tế
kh uấ
th ng ươ
m iạ
-
H ng à
mua b ị
tr l iả ạ
+
Thu ế
nh pậ
kh uẩ
(n u có)ế
- i v i nguyên v t li u, d ng c , h ng hoá xu t kho:Đố ớ ậ ệ ụ ụ à ấ
Giá v t t h ng hoá nh p kho c ghi theo giá th c t nh ng n giáậ ư à ậ đượ ự ế ư đơ
c a các l n nh p v o nh ng th i i m khác nhau l khác nhau, do ó khi xu tủ ầ ậ à ữ ờ đ ể à đ ấ
kho k toán có nhi m v ph i xác nh giá th c t v t t h ng hoá xu t kho.ế ệ ụ ả đị ự ế ậ ư à ấ
Theo ch k toán Vi t Nam doanh nghi p có th s d ng m t trongế độ ế ệ ệ ể ử ụ ộ

các ph ng pháp tính giá sau áp d ng cho vi c tính giá th c t xu t cho t tươ để ụ ệ ự ế ấ ấ
c các lo i h ng t n kho ho c riêng t ng lo i:ả ạ à ồ ặ ừ ạ
• Ph ng pháp giá th c t ích danh;ươ ự ế đ
• Ph ng pháp giá bình quân gia quy n;ươ ề
• Ph ng pháp nh p tr c xu t tr c;ươ ậ ướ ấ ướ
• Ph ng pháp nh p sau xu t tr c;ươ ậ ấ ướ
• Ph ng pháp bình quân sau m i l n nh p;ươ ỗ ầ ậ
16
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
M c chính xác c a các ph ng pháp tu thu c v o yêu c u qu n lýứ độ ủ ươ ỳ ộ à ầ ả
v n ng l c nghi p v c a k toán viên v trang thi t b x lý thông tin c aà ă ự ệ ụ ủ ế à ế ị ử ủ
doanh nghi p. Tuy nhiên dù l a ch n ph ng pháp tính giá n o thì doanhệ ự ọ ươ à
nghi p luôn ph i m b o c tính th ng nh t v ph ng pháp tính giá iệ ả đả ả đượ ố ấ ề ươ đố
v i t ng lo i v t t h ng hoá ít nh t l trong m t k k toán, n u có thay iớ ừ ạ ậ ư à ấ à ộ ỳ ế ế đổ
ph ng pháp tính giá thì doanh nghi p c n ph i có s gi i trình h p lý.ươ ệ ầ ả ự ả ợ
1.2.4. T ch c h ch toán h ng t n khoổ ứ ạ à ồ
chu n b ghi chép các nghi p v phát sinh liên quan n h ng t n kho,Để ẩ ị ệ ụ đế à ồ
các doanh nghi p u xây d ng cho mình m t h th ng t i kho n bao quát vệ đề ự ộ ệ ố à ả ề
h ng t n kho g m nh ng t i kho n c b n: TK 151, TK 152, TK 153, TK 154 ,…à ồ ồ ữ à ả ơ ả
các t i kho n t p h p chi phí nh TK 621, TK 622, TK 627 K toán t i doanh…à ả ậ ợ ư ế ạ
nghi p d a v o h th ng các ch ng t g c, s chi ti t, s t ng h p các lo i v tệ ự à ệ ố ứ ừ ố ổ ế ổ ổ ợ ạ ậ
t , báo cáo nh p- xu t- t n v t t ti n h nh h ch toán, ghi chép. Công tácư ậ ấ ồ ậ ư để ế à ạ
h ch toán h ng t n kho bao g m h ch toán chi ti t v h ch toán t ng h p:ạ à ồ ồ ạ ế à ạ ổ ợ
a, H ch toán chi ti t h ng t n kho: ạ ế à ồ
H ch toán chi ti t h ng t n kho òi h i ph n ánh c v giá tr , s l ng,ạ ế à ồ đ ỏ ả ả ề ị ố ượ
ch t l ng c a t ng lo i v t t , h ng hóa theo t ng kho b o qu n v t ngấ ượ ủ ừ ạ ậ ư à ừ ả ả à ừ
ng i ph trách. Th c t hi n nay có 3 ph ng pháp h ch toán chi ti t v h ngườ ụ ự ế ệ ươ ạ ế ề à
t n kho l : ph ng pháp th song song, ph ng pháp s i chi u luân chuy nồ à ươ ẻ ươ ổ đố ế ể
v cách h ch toán theo s s d . Trong ó h ch toán theo th song song cà ạ ổ ố ư đ ạ ẻ đượ
áp d ng t ng i r ng rãi do có cách ghi chép không ph c t p, tránh s trùngụ ươ đố ộ ứ ạ ự

l p.ắ
b, H ch toán t ng h p h ng t n kho:ạ ổ ợ à ồ
17
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Có 2 cách h ch toán t ng h p h ng t n kho, l kê khai th ng xuyênđể ạ ổ ợ à ồ à ườ
ho c ki m kê nh k . Tùy theo c i m kinh doanh c a doanh nghi p, yêuặ ể đị ỳ đặ đ ể ủ ệ
c u c a công tác qu n lý hay trình k toán viên, quy nh hi n h nh c a chầ ủ ả độ ế đị ệ à ủ ế
k toán m m i n v s l a ch n cho mình m t ph ng pháp thích h pđộ ế à ỗ đơ ị ẽ ự ọ ộ ươ ợ
nh t.ấ
- Ph ng pháp kê khai th ng xuyên: l ph ng pháp theo dõi v ph nươ ườ à ươ à ả
ánh tình hình bi n ng c a h ng t n kho m t cách th ng xuyên liên t c trênế độ ủ à ồ ộ ườ ụ
c s các t i kho n ph n ánh t ng lo i h ng t n kho.ơ ở à ả ả ừ ạ à ồ
- Ph ng pháp ki m kê nh k : không theo dõi v t t m t cách th ngươ ể đị ỳ ậ ư ộ ườ
xuyên m ch ph n ánh giá tr t n kho u v cu i k trên c s ki m kê cu ià ỉ ả ị ồ đầ à ố ỳ ơ ở ể ố
k , xác nh l ng t n kho th c t c a doanh nghi p.ỳ đị ượ ồ ự ế ủ ệ
1.3. c i m H ng t n kho v nh ng nh h ng n công tác ki mĐặ đ ể à ồ à ữ ả ưở đế ể
toán
H ng t n kho chi m m t t tr ng r t l n trong t ng t i s n c a doanhà ồ ế ộ ỷ ọ ấ ớ ổ à ả ủ
nghi p v c ng chi m m t v trí quan tr ng trong công tác k toán c ng nhệ à ũ ế ộ ị ọ ế ũ ư
ho t ng ki m toán. Có c nh n xét nh trên l do nh ng c tr ng c b nạ độ ể đượ ậ ư à ữ đặ ư ơ ả
c a h ng t n kho, c th nh sau:ủ à ồ ụ ể ư
- H ng t n kho có t l l n trong t ng t i s n l u ng c a m t doanhà ồ ỷ ệ ớ ổ à ả ư độ ủ ộ
nghi p, l chu trình ch y u trên Báo cáo t i chính nên r t d x y ra nh ng saiệ à ủ ế à ấ ễ ả ữ
sót ho c gian l n l n, gây nh h ng tr ng y u v chi phí v k t qu kinhặ ậ ớ ả ưở ọ ế ề à ế ả
doanh.
18
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
- H ng t n kho r t a d ng v ch ng lo i, c b o qu n v qu n lý t ià ồ ấ đ ạ ề ủ ạ đượ ả ả à ả ạ
nhi u a i m (kho) khác nhau, do nhi u ng i ph trách v t ch t (th kho).ề đị đ ể ề ườ ụ ậ ấ ủ
i u ki n b o qu n i v i t ng lo i h ng t n kho l r t khác nhau. Chính vìĐ ề ệ ả ả đố ớ ừ ạ à ồ à ấ

th , th c hi n công vi c ki m soát v t ch t, ki m kê v ch t l ng c ng nhế ự ệ ệ ể ậ ấ ể ề ấ ượ ũ ư
giá tr l r t ph c t p, kh n ng x y ra sai sót, gian l n l nhi u h n so v i cácị à ấ ứ ạ ả ă ả ậ à ề ơ ớ
t i s n khác. C th : có nhi u h ng t n kho r t khó phân lo i v nh giá nhà ả ụ ể ề à ồ ấ ạ à đị ư
các linh ki n i n t ph c t p, các công trình xây d ng d dang hay kim khíệ đ ệ ử ứ ạ ự ở
qúy ( òi h i có ý ki n c a các chuyên gia nên mang tính ch quan cao).… đ ỏ ế ủ ủ
- Có nhi u ph ng pháp nh giá h ng t n kho, ngay c v i m i lo iề ươ để đị à ồ ả ớ ỗ ạ
h ng t n kho c ng có th xây d ng cách tính khác nhau nh ph ng pháp bìnhà ồ ũ ể ự ư ươ
quân gia quy n, ph ng pháp giá th c t ích danh hay ph ng pháp nh pề ươ ự ế đ ươ ậ
tr c- xu t tr c (FIFO) V i m i cách tính s em l i nh ng k t qu khác…ướ ấ ướ ớ ỗ ẽ đ ạ ữ ế ả
nhau, bên c nh ó vi c xác nh giá tr h ng t n kho l i có nh h ng tr c ti pạ đ ệ đị ị à ồ ạ ả ưở ự ế
n giá v n h ng bán, nh h ng tr ng y u t i vi c xác nh l i nhu n thu nđế ố à ả ưở ọ ế ớ ệ đị ợ ậ ầ
trong n m t i chính. Vì v y thu th p c b ng ch ng ki m toán y ă à ậ để ậ đượ ằ ứ ể đầ đủ
v có hi u l c, các ki m toán viên khi th c hi n ki m toán ph i n m b t cà ệ ự ể ự ệ ể ả ắ ắ đượ
ph ng pháp tính giá h ng t n kho m khách h ng ang s d ng cùng v i vi cươ à ồ à à đ ử ụ ớ ệ
áp d ng nó trong th c ti n. Th c t hi n nay v n còn có nh ng doanh nghi pụ ự ễ ự ế ệ ẫ ữ ệ
không áp d ng nh t quán cách xác nh tr giá h ng t n kho gi a các niên kụ ấ đị ị à ồ ữ độ ế
toán, i u n y r t d d n n nh ng sai sót áng k .đ ề à ấ ễ ẫ đế ữ đ ể
- H ng t n kho c ng nh nhi u lo i t i s n khác, ph i ch u nh h ngà ồ ũ ư ề ạ à ả ả ị ả ưở
c a hao mòn h u hình v hao mòn vô hình (b h h ng sau m t kho ng th iủ ữ à ị ư ỏ ộ ả ờ
19
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
gian nh t nh, d b l i th i ). i u n y yêu c u các ki m toán viên ph i có…ấ đị ễ ị ỗ ờ Đ ề à ầ ể ả
nh ng hi u bi t c th v t ng lo i h ng t n kho có trong doanh nghi p c ngữ ể ế ụ ể ề ừ ạ à ồ ệ ũ
nh xu h ng bi n ng c a chúng, t ó xác nh chính xác c giá tr haoư ướ ế độ ủ ừ đ đị đượ ị
mòn c a t ng lo i.ủ ừ ạ
- Chu trình h ng t n kho có liên quan tr c ti p ho c gián ti p v i các chuà ồ ự ế ặ ế ớ
trình khác, vì v y khi ti n h nh ki m toán, ph i có s xem xét m i liên h gi aậ ế à ể ả ự ố ệ ữ
các chu trình n y, do có th x y ra nh ng sai sót mang tính ch t dây chuy nà ể ả ữ ấ ề
gi a các giai o n trong quá trình s n xu t.ữ đ ạ ả ấ
1.4. Các ch c n ng c a H ng t n kho v i quá trình ki m soát n i bứ ă ủ à ồ ớ ể ộ ộ

trong doanh nghi pệ
Nh ph n 1.3 ã nêu, c i m n i b t c a h ng t n kho l có liên quanư ầ đ đặ đ ể ổ ậ ủ à ồ à
n nhi u chu trình khác trong ho t ng s n xu t kinh doanh, do v y chuđế ề ạ độ ả ấ ậ
trình n y có nh ng ch c n ng c b n sau:à ữ ứ ă ơ ả
- Ch c n ng mua h ng;ứ ă à
- Ch c n ng nh n h ng;ứ ă ậ à
- Ch c n ng l u kho v t t , h ng hóa;ứ ă ư ậ ư à
- Ch c n ng xu t kho;ứ ă ấ
- Ch c n ng s n xu t;ứ ă ả ấ
- Ch c n ng l u kho th nh ph m;ứ ă ư à ẩ
- Ch c n ng xu t th nh ph m i tiêu th .ứ ă ấ à ẩ đ ụ
Tùy theo c i m c th trong quy trình ho t ng c ng nh m c tiêuđặ đ ể ụ ể ạ độ ũ ư ụ
qu n lý c a t ng th i i m m m i doanh nghi p xây d ng cho mình m t hả ủ ừ ờ đ ể à ỗ ệ ự ộ ệ
20
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
th ng ki m soát n i b h ng t n kho h p lý ki m soát t t nh t dòng v nố ể ộ ộ à ồ ợ để ể ố ấ ậ
ng c a h ng t n kho, m b o tính c l p gi a các b ph n trong vi cđộ ủ à ồ đả ả độ ậ ữ ộ ậ ệ
ki m tra. Theo ó, quá trình ki m soát n i b c th c hi n theo t ng ch cể đ ể ộ ộ đượ ự ệ ừ ứ
n ng c th c a chu trình h ng t n kho.ă ụ ể ủ à ồ
1.4.1. Ch c n ng mua h ngứ ă à
Quá trình mua h ng l m t b ph n n m trong chu trình mua h ng- thanhà à ộ ộ ậ ằ à
toán. c i m chung c a nghi p v n y l chúng c th c hi n b i b ph nĐặ đ ể ủ ệ ụ à à đượ ự ệ ở ộ ậ
cung ng c n c v o gi y ngh mua h ng ã c phê duy t, b ph n n yứ ă ứ à ấ đề ị à đ đượ ệ ộ ậ à
s l p n t h ng ho c th a thu n các h p ng mua h ng. H th ng ki mẽ ậ đơ đặ à ặ ỏ ậ ợ đồ à ệ ố ể
soát n i b v i vi c mua h ng c a doanh nghi p s c thi t l p m b oộ ộ ớ ệ à ủ ệ ẽ đượ ế ậ đả ả
tính h u hi u, có th bao g m các b c công vi c c b n sau:ữ ệ ể ồ ướ ệ ơ ả
- Thi t l p k ho ch mua h ng d a trên c s k ho ch s n xu t, kế ậ ế ạ à ự ơ ở ế ạ ả ấ ế
ho ch tiêu th s n ph m, k ho ch d tr h ng t n kho.ạ ụ ả ẩ ế ạ ự ữ à ồ
- S d ng các phi u yêu c u có ánh s th t tr c. Quy nh th t cử ụ ế ầ đ ố ứ ự ướ đị ủ ụ
xét duy t yêu c u mua, phi u yêu c u mua ph i ghi rõ n i yêu c u, s l ng vệ ầ ế ầ ả ơ ầ ố ượ à

ch ng lo i h ng hóa.ủ ạ à
- Phi u yêu c u c chuy n t i phòng thu mua l m c n c l p nế ầ đượ ể ớ để à ă ứ ậ đơ
t mua h ng g i n n i cung c p ã c l a ch n. n t h ng ph i cóđặ à ử đế ơ ấ đ đượ ự ọ Đơ đặ à ả
y các y u r v s l ng, ch ng lo i, quy cách h ng hóa ho c d ch vđầ đủ ế ố ề ố ượ ủ ạ à ặ ị ụ
yêu c u. ng th i n t h ng s c chuy n cho các b ph n có liênầ Đồ ờ đơ đặ à ẽ đượ ể ộ ậ
quan nh b ph n k toán h ch toán, b ph n nh n h ng ki m tra iư ộ ậ ế để ạ ộ ậ ậ à để ể đố
chi u.ế
21
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
- Có s phân tách trách nhi m gi a ng i yêu c u, ng i l p hóa n vự ệ ữ ườ ầ ườ ậ đơ à
ng i quy t nh vi c mua h ng ó.ườ ế đị ệ à đ
1.4.2. Ch c n ng nh n h ng, l u khoứ ă ậ à ư
Nghi p v n y c b t u b ng vi c nh p kho h ng mua, l p biênệ ụ à đượ ắ đầ ằ ệ ậ à ậ
b n giao nh n h ng, c ng n m trong chu trình mua h ng- thanh toán. T t cả ậ à ũ ằ à ấ ả
h ng hóa s c chuy n t i b ph n kho, b ph n n y ti n h nh nh p kho.à ẽ đượ ể ớ ộ ậ ộ ậ à ế à ậ
Th kho l p phi u nh p kho ghi rõ s l ng, quy cách c a h ng th c nh p, ghiủ ậ ế ậ ố ượ ủ à ự ậ
s v chuy n cho k toán l m c n c ghi s k toán. H th ng ki m soát n iổ à ể ế à ă ứ ổ ế ệ ố ể ộ
b v i ch c n ng nh n h ng, l u kho g m:ộ ớ ứ ă ậ à ư ồ
- H ng hóa nh n v ph i c ki m tra c v s l ng v ch t l ngà ậ ề ả đượ ể ả ề ố ượ à ấ ượ
b i m t b ph n c l p v i b ph n mua h ng v b ph n l u kho c g iở ộ ộ ậ độ ậ ớ ộ ậ à à ộ ậ ư đượ ọ
l Phòng nh n h ng. Phòng nh n h ng có trách nhi m xác nh s l ng h ngà ậ à ậ à ệ đị ố ượ à
nh n, ki m nh ch t l ng có phù h p v i yêu c u trong n t h ng hayậ ể đị ấ ượ ợ ớ ầ đơ đặ à
không, ng th i c ng lo i b nh ng h ng hóa b l i, kém ph m ch t Sau ó…đồ ờ ũ ạ ỏ ữ à ị ỗ ẩ ấ đ
l p Biên b n nh n h ng (phi u nh n h ng) chuy n t i b ph n kho.ậ ả ậ à ế ậ à ể ớ ộ ậ
- Ph i có s cách ly v trách nhi m gi a ng i ghi s v ng i qu n lýả ự ề ệ ữ ườ ổ à ườ ả
kho h ng.à
- H th ng ki m soát n i b ph i c thi t k bao g m c th t c ki mệ ố ể ộ ộ ả đượ ế ế ồ ả ủ ụ ể
tra tính y c a các ch ng t h ng t n kho, tính toán l i các ch ng t g c,đầ đủ ủ ứ ừ à ồ ạ ứ ừ ố
i chi u ch ng t g c v i s k toán h ng t n kho, i chi u gi a các lo i sđố ế ứ ừ ố ớ ổ ế à ồ đố ế ữ ạ ổ
v i nhau m b o vi c ghi úng, ghi v k p th i nghi p v h ng t nớ để đả ả ệ đ đủ à ị ờ ệ ụ à ồ

kho.
22
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
1.4.3. Ch c n ng xu t kho v t t , h ng hóaứ ă ấ ậ ư à
B ph n kho ph i ch u trách nhi m v to n b s h ng hóa m mìnhộ ậ ả ị ệ ề à ộ ố à à
qu n lý, do ó t t c các tr ng h p xu t v t t , h ng hóa u ph i có phi uả đ ấ ả ườ ợ ấ ậ ư à đề ả ế
yêu c u s d ng ã c phê duy t hay ph i có n t h ng. C n c v oầ ử ụ đ đượ ệ ả đơ đặ à ă ứ à
phi u xu t kho th kho v k toán v t t ghi s v h ch toán. Doanh nghi pế ấ ủ à ế ậ ư ổ à ạ ệ
ti n h nh các công vi c:ế à ệ
- Phi u yêu c u xu t kho ph i c l p d a trên m t n t h ng s nế ầ ấ ả đượ ậ ự ộ đơ đặ à ả
xu t hay n t h ng c a khách h ng bên ngo i. Phi u n y c l p th nh 3ấ đơ đặ à ủ à à ế à đượ ậ à
liên: giao cho b ph n có nhu c u s d ng v t t , giao cho th kho v 1 liên giaoộ ậ ầ ử ụ ậ ư ủ à
cho phòng k toán.ế
- H ng hóa xu t kho ph i c ki m tra v ch t l ng.à ấ ả đượ ể ề ấ ượ
- Có nh ng quy nh c th v nguyên t c phê duy t v t t , h ng hóaữ đị ụ ể ề ắ ệ ậ ư à
xu t kho. Có s phân công trách nhi m công vi c gi a ng i xu t kho v ng iấ ự ệ ệ ữ ườ ấ à ườ
l p phi u yêu c u.ậ ế ầ
1.4.4. Ch c n ng s n xu tứ ă ả ấ
S n xu t l giai o n quan tr ng trong ho t ng s n xu t kinh doanhả ấ à đ ạ ọ ạ độ ả ấ
c a doanh nghi p, chính vì th nó òi h i c ki m soát ch t ch t khâu kủ ệ ế đ ỏ đượ ể ặ ẽ ừ ế
ho ch v l ch trình s n xu t, c xây d ng t c toán v nhu c u i v iạ à ị ả ấ đượ ự ừ ướ ề ầ đố ớ
s n xu t c a doanh nghi p c ng nh c n c v o tình hình th c t h ng t nả ấ ủ ệ ũ ư ă ứ à ự ế à ồ
kho hi n có. u ra c a giai o n s n xu t l th nh ph m ho c s n ph m dệ Đầ ủ đ ạ ả ấ à à ẩ ặ ả ẩ ở
dang. Ki m soát n i b i v i vi c s n xu t c thi t l p b ng cách giámể ộ ộ đố ớ ệ ả ấ đượ ế ậ ằ
sát s l ng s n ph m u ra m b o r ng vi c s n xu t c ti n h nhố ượ ả ẩ đầ để đả ả ằ ệ ả ấ đượ ế à
23
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
trên c s các y u t u v o s d ng m t cách hi u qu v h p lý. Qua ó cóơ ở ế ố đầ à ử ụ ộ ệ ả à ợ đ
th th y công vi c ki m soát n i b chi phí s n xu t chính l s k t h p gi aể ấ ệ ể ộ ộ ả ấ à ự ế ợ ữ
ki m soát chi phí s n xu t t i b ph n s n xu t v i b ph n xu t kho, c th :ể ả ấ ạ ộ ậ ả ấ ớ ộ ậ ấ ụ ể

- T i b ph n s n xu t: s d ng các ch ng t có ánh s th t tr c ạ ộ ậ ả ấ ử ụ ứ ừ đ ố ứ ự ướ để
theo dõi vi c s d ng nguyên v t li u ng th i ki m soát ph li u n u có, cácệ ử ụ ậ ệ đồ ờ ể ế ệ ế
b ng ch m công công nhân s n xu t theo dõi chi phí nhân công tr c ti p.ả ấ ả ấ để ự ế
Các t i li u n y c ng bao g m báo cáo s l ng th nh ph m, báo cáo ki mà ệ à ũ ồ ố ượ à ẩ ể
nh ch t l ng s n ph m. H th ng ki m soát n i b c ng ph i quy nh rõđị ấ ượ ả ẩ ệ ố ể ộ ộ ũ ả đị
ng i th c hi n ghi chép gi y t ki m soát c ng nh quy nh rõ v ng i l p,ườ ự ệ ấ ờ ể ũ ư đị ề ườ ậ
ng i g i, các b ph n nh n c báo cáo s n xu t. ườ ử ộ ậ ậ đượ ả ấ
- T i b ph n xu t kho: ( ã trình b y ph n 1.3.3).ạ ộ ậ ấ đ à ầ
1.4.5. Ch c n ng l u khoứ ă ư
S n ph m sau khi ho n th nh, qua khâu ki m nh n u không cả ẩ à à ể đị ế đượ
chuy n i tiêu th thì s nh p kho ch bán. Giai o n n y nh t thi t ph iể đ ụ ẽ ậ để ờ đ ạ à ấ ế ả
có phi u nh p kho, i v i doanh nghi p có h th ng ki m soát n i b t t thìế ậ đố ớ ệ ệ ố ể ộ ộ ố
m i lo i th nh ph m s c theo dõi trên t ng h s riêng bi t. Quá trìnhỗ ạ à ẩ ẽ đượ ừ ồ ơ ệ
ki m soát th nh ph m c coi nh m t ph n trong chu trình bán h ng- thuể à ẩ đượ ư ộ ầ à
ti n.ề
- Công tác ki m soát n i b v i vi c l u kho th nh ph m c ti n h nhể ộ ộ ớ ệ ư à ẩ đượ ế à
t ng t nh ki m soát n i b v i công vi c l u kho v t t , h ng hóa.ươ ự ư ể ộ ộ ớ ệ ư ậ ư à
1.4.6. Ch c n ng xu t kho th nh ph m i tiêu thứ ă ấ à ẩ đ ụ
24
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Quá trình n y l m t m t xích quan tr ng c a chu trình bán h ng- thuà à ộ ắ ọ ủ à
ti n, trong ó qua nh th nh ph m c a doanh nghi p ch c xu t ra kh i khoề đ đị à ẩ ủ ệ ỉ đượ ấ ỏ
khi ã có s phê chu n hay c n c xu t kho th nh ph m, c th l các nđ ự ẩ ă ứ để ấ à ẩ ụ ể à đơ
t h ng ho c h p ng kinh t . Khi xu t kho ph i có phi u xu t kho do thđặ à ặ ợ đồ ế ấ ả ế ấ ủ
kho l p, b ph n v n chuy n s có phi u v n chuy n h ng (V n n).ậ ộ ậ ậ ể ẽ ế ậ ể à ậ đơ
- Ki m soát n i b i v i ch c n ng xu t kho th nh ph m c thể ộ ộ đố ớ ứ ă ấ à ẩ đượ ể
hi n trong vi c s d ng các ch ng t v n chuy n, các hóa n bán h ng cệ ệ ử ụ ứ ừ ậ ể đơ à đượ
ánh s th t t tr c, trong vi c soát xét th m nh các ch ng t xu t (ví…đ ố ứ ự ừ ướ ệ ẩ đị ứ ừ ấ
d : phi u v n chuy n c l p th nh 3 liên, liên 1 l u phòng ti p v n, liên 2ụ ế ậ ể đượ ậ à ư ở ế ậ
g i n b ph n tiêu th kèm n t h ng l m c n c ghi hóa n choử đế ộ ậ ụ Đơ đặ à để à ă ứ đơ

khách h ng, liên 3 ính kèm theo h ng hóa trong quá trình v n chuy n). Ngo ià đ à ậ ể à
ra còn có nh ng quy nh v vi c k toán ph n ánh h ng xu t kho trên phi uữ đị ề ệ ế ả à ấ ế
xu t kho, s k toán h ng t n kho hay s phân công phân nhi m gi a b ph nấ ổ ế à ồ ự ệ ữ ộ ậ
kho v b ph n k toán…à ộ ậ ế
Nh n xét:ậ Các ch c n ng c a h ng t n kho th hi n quá trình v n ngứ ă ủ à ồ ể ệ ậ độ
c a h ng t n kho, có th khái quát nh s sau:ủ à ồ ể ư ơ đồ
S 4: Dòng v n ng c a chu trình h ng t n khoơ đồ ậ độ ủ à ồ
25
aĐư
NVL
v oà
s nả
xu tấ
Nh pậ
kho
th nhà
ph mẩ
Xu tấ
th nhà
ph m,ẩ
h ngà
hóa để
bán
Nh pậ
kho
NVL
h ngà
hóa
Nh nậ
mua

h ngà
n tĐơ đặ
mua h ngà khokho
Nh pậ
kho
NVL
h ngà
hóa
Nh pậ
Nhậ
p
kho
Xu tấ
kho
giaoXu tấ