skkn cách giải quyết khó khăn trong hoạt động thảo luận nhóm ở giờ tiếng anh

Phương pháp phát huy tính chủ động, tích cực của học sinh trong giờ học Tiếng Anh

PHỊNG GD&ĐT CÁI NƯỚC
TRƯỜNG THCS HỊA MỸ

Tên sáng kiến: PHƯƠNG PHÁP PHÁT HUY TÍNH CHỦ
ĐỘNG, TÍCH CỰC CỦA HỌC SINH
TRONG GIỜ HỌC TIẾNG ANH


Họ và tên người thực hiện:Qch Ngọc Bích
Đơn vi cơng tác: Trường THCS Hòa Mỹ
Thời gian thực hiện: từ 25 tháng 08 năm 2010 đến ngày 20
tháng 05 năm 2012

PHẦN I : SỰ CẦN THIẾT, MỤC ĐÍCH CỦA VIỆC THỰC
HIỆN SÁNG KIẾN
Như chúng ta đã biết: Ngoại Ngữ là một môn học phổ thơng
cơ bản góp phần tích cực vào thực hiện đường lối, phương
châm giáo dục và mục tiêu đào tạo của nhà trường phổ thông;
ngoại ngữ là công cụ không thể thiếu được trong công cuộc xây
dựng và bảo vệ Tổ Quốc, Cách Mạng hiện nay ở nước ta. Mục
đích của việc dạy và học Ngoại Ngữ nói chung là trang bị cho
học sinh một công cụ giao tiếp thứ hai bên cạnh tiếng mẹ đẻ, vận
dụng nó vào thực tế sản xuất và quan hệ quốc tế.
Trong một vài năm gần đây, để đáp ứng theo nhu cầu đổi
mới phương pháp giảng dạy cho phù hợp với một nền giáo dục
GV: Quách

Ngọc Bích

Trang 1


Phương pháp phát huy tính chủ động, tích cực của học sinh trong giờ học Tiếng Anh

hiện đại, đã có nhiều thủ thuật dạy học Ngoại Ngữ mới được
phát triển. Những thủ thuật mới này thường không dễ vận dụng
và nó địi hỏi người giáo viên phải có sự chuẩn bị và đầu tư rất
nhiều.Trong đó có một sự phát triển rất quan trọng mà đem lại sự
tiến bộ rõ rệt cho chất lượng dạy và học Ngoại Ngữ trong giai
đoạn hiện nay. Đó là “phương pháp phát huy tính chủ động,
tích cực của học sinh”.
PHẦN II : PHẠM VI TRIỂN KHAI THỰC HIỆN
Sau thời gian bản thân tôi áp dụng các thủ thuật này trong
giờ dạy học Tiếng Anh, tơi nhận thấy học sinh có hứng thú hơn
trong học tập, kết quả học tập của học sinh được nâng lên rỏ rệt.
Vì vậy tơi đã phổ biến phương pháp giảng dạy này rộng rãi trong
tồn trường THCS Hịa Mỹ. Phương pháp này được áp dụng với
tất cả các khối lớp bậc THCS,từ khối lớp 6,7,8 đến khối lớp 9 và
được đồng nghiệp đánh giá cao.
PHẦN III: MÔ TẢ SÁNG KIẾN
1/ Cơ Sở Lí Luận:
Trước đây giáo viên đóng vai trị trung tâm trong lớp học.
Giáo viên ln nói và nói cịn học sinh chỉ có nghe và nghe và
chấp nhận. Nếu học sinh luôn phụ thuộc vào giáo viên thì các em
sẽ trở thành những người học thụ động và lười biếng. Học sinh
chỉ có học thuộc lịng, lặp lại phần kiến thức sẵn có mà đơi khi
các em khơng biết là mình đang nói gì. Các em sẽ khơng thể sử
GV: Quách

Ngọc Bích

Trang 2


Phương pháp phát huy tính chủ động, tích cực của học sinh trong giờ học Tiếng Anh

dụng ngơn ngữ trong những tình huống thật sự một cách tự
nhiên. Dần dần các em sẽ trở thành những người luôn phụ thuộc
vào người khác.
Nhưng hiện nay, phương pháp dạy học hiện đại là lấy học
sinh làm trung tâm. Thế nên giáo viên phải biết dạy cho học sinh
suy nghĩ một cách độc lập và trở nên chủ động, tích cực trong
học tập. Học sinh được khuyến khích nói, giao tiếp với giáo viên,
với bạn trong những ngữ cảnh thực tế, gần gũi với học sinh. Các
em có cơ hội trình bày những ý tưởng và quan điểm của mình về
một điều gì đó. Các em nói lên những gì các em đã đọc được,
nghe được, thấy được, cảm nhận được. Thời gian nói của học
sinh tăng lên và thời gian nói của giáo viên giảm xuống. Những
đặc điểm trên đây được thấy rõ qua những buổi thảo luận cặp,
thảo luận nhóm trong giờ học Tiếng Anh.
2/ Nội Dung Cụ Thể:
Đến đây tôi sẽ giới thiệu về phương pháp phát huy tính chủ
động, tích cực của học sinh trong giờ học Tiếng Anh. Phương
pháp này được thể hiện qua hai hình thức hoạt đơng, đó là thảo
luận cặp và thảo luận nhóm.
Thảo luận cặp : Giáo viên chia lớp ra thành từng cặp. Mỗi
học sinh làm việc với một người bạn của mình và tất cả các cặp
làm việc cùng một lúc.

GV: Quách

Ngọc Bích

Trang 3


Phương pháp phát huy tính chủ động, tích cực của học sinh trong giờ học Tiếng Anh

Thảo luận nhóm : Giáo viên chia lớp ra thành nhiều nhóm
nhỏ. Mỗi nhóm có khoảng 4 đến 5 học sinh. Mỗi học sinh làm
việc với các bạn cùng nhóm của mình. Giống như thảo luận cặp,
các nhóm cũng làm việc cùng một lúc.
Làm việc theo cặp, theo nhóm cũng giống như những hoạt
động khác trong lớp sẽ nhanh chóng trở thành thói quen của học
sinh. Một khi học sinh quen thuộc với các hoạt động này và có
những người bạn cùng làm việc thường xuyên thì các hoạt động
này được tổ chức một cách nhanh chóng và dễ dàng. Những lần
đầu tiên tổ chức các hoạt động này rất quan trọng. Giáo viên phải
hướng dẫn cẩn thận và biết chia cặp, nhóm như thế nào cho
khoa học. Em nào làm việc với em nào, em nào làm việc trong
nhóm nào. Những em ngồi gần nhau thì làm việc chung với nhau
và phải thay đổi tư thế ngồi cho đối diện nhau.
Thảo luận cặp và thảo luận nhóm có thể dược áp dụng
cho nhiều kiểu bài lên lớp một cách tự nhiên với hiệu quả cao
nhất.
VÍ DỤ 1: Trong giờ luyện nói sử dụng từ vựng và câu điều
kiện, giáo viên dùng phương pháp thảo luận cặp.
*Now you work in pairs. Ask and answer the questions :
“ What will happen if……………………………”

a. you read in bad light ?
b. you eat too much food ?
c. you leave ice in the sun ?
GV: Quách

Ngọc Bích

Trang 4


Phương pháp phát huy tính chủ động, tích cực của học sinh trong giờ học Tiếng Anh

d. you drop a match into a can of petro ?
e. you sit in the sun too long?
f. you leave milk for a few days ?
*Now think of two more questions like this.
Giáo viên tiến hành điều khiển lớp như sau :
-Hỏi cả lớp hai câu hỏi đầu tiên để các em biết cách làm
như thế nào. Có thể có nhiều câu trả lời khác nhau cho một câu
hỏi.
a. You will ruin your eyes.
You can’t see well.
b. You will be sick.
You will get fat.
- Chia lớp ra thành từng cặp, một em hỏi một em trả lời
những câu hỏi cịn lại. Sau đó đổi vai.
-

Khi các cặp luyện tập xong, giáo viên gọi vài cặp thực

hành trước lớp. Các cặp còn lại theo dõi và nhận xét.
-

Gọi một vài cặp đặt ra câu hỏi tương tự. Gọi các cặp

khác trả lời.
VÍ DỤ 2 : Áp dụng thủ thuật thảo luận cặp cho một bài đọc
hiểu.
Ho Chi Minh Communist Youth Union is an organization for
Vietnamese youth from 16 to 30 years of age. The Union was
founded on March 26, 1931 by the beloved President Ho Chi
Minh. It had different names over the years. In December 1976, it
was officially named as it is called today: Ho Chi Minh Communist
GV: Quách

Ngọc Bích

Trang 5


Phương pháp phát huy tính chủ động, tích cực của học sinh trong giờ học Tiếng Anh

Youth Union. However, people normally use the name “The Youth
Union” for short.
*Now you work in pairs:
a.Can you answer these questions ?
- At what age can one join the Youth Union?
- When was the Youth Union founded?
- What is the complete name of the Youth Union?
- When was it officially named as it is called today?

b.Read the text and find the answers.
c.Underline all the words in the text which you do not
understand.

With your partner, try to guess what they

mean.
Giáo viên tiến hành điều khiển lớp như sau :
- Giải thích ngắn gọn học sinh sẽ làm gì. Sau đó chia lớp ra
thành từng cặp hoạt động.
- Khi các cặp thảo luận xong, giáo viên dừng hoạt động. Gọi
một vài cặp trình bày trước lớp.
- Gọi một vài cặp nêu ra một số từ mà các em khơng thể
đốn nghĩa được.
- Gọi các cặp khác trả lời.
- Giáo viên thảo luận với học sinh.
VÍ DỤ 3: Áp dụng thảo luận nhóm trong một giờ luyện nói.
*Now you work in groups of five, discuss the questions:
GV: Quách

Ngọc Bích

Trang 6


Phương pháp phát huy tính chủ động, tích cực của học sinh trong giờ học Tiếng Anh

a. Which of these people earns the most money in your country ?
Write them a list, starting with the highest paid and ending with
the lowest paid.

Nurse

Farmer

Doctor

Taxi driver

Teacher

Engineer

b. Who do you think should earn the most money ? Who should
earn more ? Who should earn less ?
Giáo viên thực hiện các bước sau :
- Chia lớp ra thành từng nhóm 5 học sinh. Đọc qua câu hỏi
và bảo đảm tất cả các nhóm điều biết là mình sẽ làm gì. Có thể
chọn ra một thư ký cho mỗi nhóm để ghi chép lại. Các thành viên
trong nhóm phải đồng ý với những gì mà thư ký đã viết lại.
- Khi các nhóm thảo luận xong, giáo viên dừng hoạt động.
Yêu cầu thư ký của mỗi nhóm trình bày lại những gì họ đã thảo
luận.
* Những thuận lợi của thảo luận cặp, thảo luận nhóm:
Thảo luận cặp, thảo luận nhóm cho học sinh nhiều cơ
hội để nói tiếng Anh. Như trong ví dụ 1, nếu cả lớp cùng làm bài
tập này thì mỗi học sinh chỉ nói được một câu. Có thể có một vài
học sinh khơng nói được gì cả. Khi cho học sinh thảo luận theo
cặp, học sinh nói được nhiều câu hơn và tất cả các em đều có cơ
hội nói với nhau.

GV: Quách

Ngọc Bích

Trang 7


Phương pháp phát huy tính chủ động, tích cực của học sinh trong giờ học Tiếng Anh

Thảo luận cặp và thảo luận nhóm thu hút học sinh làm
việc và tập trung vào cơng việc. Như trong ví dụ 3, nếu tiết thảo
luận này áp dụng chung cho cả lớp thì các học sinh khá giỏi làm
hết công việc, các em khác sẽ mất hứng thú.
Khi thảo luận cặp và thảo luận nhóm học sinh cảm thấy
an tâm. Học sinh sẽ ít lo lắng hơn khi cá nhân các em phải trình
bày ý riêng của mình trước lớp. Thảo luận cặp và thảo luận
nhóm giúp cho những học sinh e thẹn, rụt rè, những em mà
khơng nói điều gì trong những hoạt động dành cho cả lớp, có cơ
hội đễ nói.
Khi thảo luận cặp và thảo luận nhóm, học sinh sẽ giúp
đỡ lẫn nhau. Học sinh sẽ chia sẽ những hiểu biết và những ý
tưởng của mình với bạn. Như trong ví dụ 2, học sinh sẽ cùng
nhau tìm hiểu nội dung của bài đọc. Cịn trong ví dụ 3 học sinh
sẽ chia sẽ với bạn những ý tưởng của mình.
* Những vấn đề nãy sinh trong thảo luận cặp, thảo luận
nhóm và cách giải quyết.
 Thảo luận cặp, thảo luận nhóm sẽ gây tiếng ồn:
Tuy nhiên đây là tiếng ồn tích cực và theo phương pháp
dạy học tích cực hiện nay, giáo viên nên khuyến khích học sinh
làm việc dù cho có tạo ra tiếng ồn.

 Học sinh sẽ phạm lỗi:

GV: Quách

Ngọc Bích

Trang 8


Phương pháp phát huy tính chủ động, tích cực của học sinh trong giờ học Tiếng Anh

Trong suốt q trình thảo luận, giáo viên không thể sửa
tất cả các lỗi học sinh phạm phải. Mà giáo viên cũng không nên
làm như vậy. Các lỗi này sẽ được hạn chế bằng cách :
-Hướng dẫn cho học sinh rõ ràng trước khi thảo
luận. Hoạt động cần thực hiện đã được làm mẫu trước lớp, thảo
luận cặp, thảo luận nhóm là giai đoạn sau cùng.
-Kiểm tra lại khi hoc sinh thảo luận xong: Giáo
viên hỏi lại các cặp, các nhóm rằng họ đã nói những gì và sửa lỗi
nếu có.
 Khó kiểm sốt:
Giáo viên khó điều khiển được tất cả các cặp, các nhóm.
Vấn đề này có thể được khắc phục bằng cách:
-Nêu rõ yêu cầu trước khi thảo luận: khi nào bắt
đầu, làm gì và khi nào kết thúc.
-Hướng dẫn cho học sinh những gì cần làm một
cách rõ ràng, khơng được kéo dài thời gian.
-Thành lập một thói quen thảo luận theo cặp, theo
nhóm để học sinh biết chính xác mình sẽ làm gì.
PHẦN IV: KẾT QUẢ, HIỆU QUẢ MANG LẠI

1. Đảm bảo tính khoa học
Phát huy tính chủ động, tích cực của học sinh qua việc
thảo luận theo cặp, theo nhóm vừa đảm bảo tính khoa học vừa
GV: Quách

Ngọc Bích

Trang 9


Phương pháp phát huy tính chủ động, tích cực của học sinh trong giờ học Tiếng Anh

gây hứng thú cho học sinh, đáp ứng được nhu cầu đổi mới
phương pháp dạy học trong giai đoạn hiện nay. Đồng thời các
phương pháp này cũng mang lại hiệu quả rất cao và đúng với
phương châm lấy học sinh làm trung tâm. Những hoạt động này
rất phù hợp với đặc điểm tâm lý lứa tuổi của học sinh phổ thơng
nên các em tích cực tham gia xây dựng bài học. Từ đó giờ dạy
của giáo viên sinh động hơn và đạt hiệu quả cao hơn.
2.Kết quả cụ thể
Trong năm học 2011-2012 vừa qua, tỉ lệ khảo sát đầu năm
ở bộ môn Tiếng Anh của học sinh lớp 6 như sau:
Giỏi
3.0%

Khá
25.0%

Trung bình
50.5%

Yếu
15.0%

Kém
6.5%

Trong quá trình giảng dạy, bằng cách kết hợp nhiều
phương pháp phát huy tính chủ động, tích cực của học sinh mà
đặc biệt là phương pháp cho học sinh thảo luận cặp, thảo luận
nhóm, kích thích sự hứng thú của các em trong việc chủ động
lĩnh hội kiến thức mới nên kết quả cuối năm học của
các em ở bộ mơn này có sự tiến triển khá rỏ rệt.
Giỏi
5.5%

GV: Quách

Khá
27.5%

Ngọc Bích

Trung bình
59.0%

Yếu
8.0%

Kém

0.0%

Trang 10


Phương pháp phát huy tính chủ động, tích cực của học sinh trong giờ học Tiếng Anh

PHẦN V: ĐÁNH GIÁ VỀ PHẠM VI ẢNH HƯỞNG CỦA SÁNG
KIẾN.
Để đáp ứng được nhu cầu đổi mới phương pháp dạy
học trong tình hình hiện nay là nhấn mạnh vai trò của học sinh, tập
trung vào chủ thể học sinh thì việc tổ chức cho học sinh làm việc
theo cặp, theo nhóm là một trong những phương pháp mang lại
hiệu quả cao nhất. Nó ưu tiên cho sự khám phá của học sinh, thu
hút học sinh tham gia giải quyết các vấn đề nhằm lĩnh hội kiến
thức. Nếu các hoạt động này được các thầy cô giáo sử dụng rộng
rãi và thường xuyên một cách nghiêm túc thì chúng ta sẽ nâng dần
chất lượng học tập của học sinh nói chung và chúng ta sẽ phát
huy được tính tích cực, năng động của học sinh nói riêng trong các
giờ học Tiếng Anh. Phát huy tính chủ động, tích cực của học sinh
qua việc thảo luận theo cặp, theo nhóm có phạm vi áp dụng rất
rộng rãi. Nó phù hợp với nhiều kiểu bài lên lớp và phù hợp với tất
cả các khối lớp phổ thơng. Nó rất phù hợp với tính năng động,
nhạy cảm, thích tìm hiểu của học sinh.Từ đó chúng ta sẽ đào tạo
được những thế hệ học sinh trở thành những người học nhạy bén,
linh hoạt,sáng tạo thật sự.

PHẦN VI:KIẾN NGHỊ ,ĐỀ XUẤT (Khơng)

GV: Quách

Ngọc Bích

Trang 11


Phương pháp phát huy tính chủ động, tích cực của học sinh trong giờ học Tiếng Anh

Xác nhận của thủ trưởng đơn vị

Hịa Mỹ, ngày 20 tháng 05

năm 2012
NGƯỜI TRÌNH BÀY

Qch Ngọc
Bích

GV: Quách

Ngọc Bích

Trang 12