B GIÁO DC ÀO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
MT S GII PHÁP M RNG TH
TRNG NHM NÂNG CAO HIU QU
SN XUT KINH DOANH TI CÔNG TY
TNHH THNGăMI HÙNG PHÁT
SINH VIÊN THC HIN : TRN TUNăV
MÃ SINH VIÊN : A16374
CHUYÊN NGÀNH : QUN TR KINH DOANH
HÀ NI ậ 2014
B GIÁO DC ÀO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
MT S GII PHÁP M RNG TH
TRNG NHM NÂNG CAO HIU QU
SN XUT KINH DOANH TI CÔNG TY
TNHHăTHNGăMI HÙNG PHÁT
Giáoăviênăhng dn : ThS.VngăTh Thanh Trì
Sinh viên thc hin : Trn TunăV
Mã sinh viên : A16374
Chuyên ngành : Qun Tr Kinh Doanh
HÀ NI ậ 2014
Thang Long University Library
LI CMăN
Sau mt thi gian dài hc tp cng nh đc rèn luyn môi trng i hc
Thng Long, em đư hc đc rt nhiu kin thc b ích và em ngh rng mình nên vn
dng nhng kin thc đó vào trong thc tin công vic. Do đó em đư la chn làm
khóa lun tt nghip vi đ tài: “Mt s gii pháp m rng trng nhm nâng cao
hiu qu sn xut kinh doanh ti Công ty TNHH thng mi Hùng Phát”. hoàn
thành khóa lun này, em xin gi li cm n chân thành đn các thy, cô giáo ca
trng i hc Thng Long nói chung và các thy, cô giáo trong khoa Kinh t - Qun
lý nói riêng, nhng ngi đư cung cp cho em nn tng kin thc vng chc, to tin
đ cho em thc hin bài khoá lun này. c bit, em xin gi li cm n sâu sc đn cô
giáo, Thc s Vng Th Thanh Trì, ngi đư trc tip hng dn và ch bo tn tình
cho em trong sut quá trình thc hin khoá lun. ng thi, em xin gi li cm n đn
toàn b nhân viên Công ty TNHH thng mi Hùng Phát, đc bit là các anh, ch
trong phòng kinh doanh đư to điu kin thun li cho em có c hi tìm hiu công vic
và hoàn thành đ tài ca mình.
Em xin chân thành cm n!
Sinh viên thc hin
Trn Tun V
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan các ni dung đc trình bày trong bài Khóa lun tt nghip
này là do t bn thân tôi thc hin và có s h tr tn tình t giáo viên hng dn,
không sao chép các công trình nghiên cu ca ngi khác. Các d liu thông tin s
cp, th cp s dng trong Khóa lun là có ngun gc và đc trích dn rõ ràng.
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan này!
Sinh viên
Trn Tun V
Thang Long University Library
MC LC
CHNGă1.ăTNG QUAN CHUNG V TH TRNG VÀ HOT NG M
RNG TH TRNG TRONG DOANH NGHIP 1
1.1. Khái nim và vai trò ca th trngăđi vi doanh nghip 1
1.1.1. Khái nim v th trng 1
1.1.1.1. Khái nim th trng thỀo quan đim truyn thng 1
1.1.1.2. Khái nim th trng thỀo quan đim hin đi 3
1.1.1.3. Vai trò ca th trng 4
1.1.2. Phân loi và phân đon th trng 5
1.1.2.1. Khái nim phân loi th trng 5
1.1.2.2. Khái nim phân đon th trng 7
1.1.3. Các nhân t tác đng đn th trng ca doanh nghip 10
1.1.3.1. Môi trng v mô 10
1.1.3.2. Môi trng vi mô 12
1.2. Ni dung, vai trò ca hotăđng m rng th trng 15
1.2.1. Khái nim và các ch tiêu đánh giá hot đng m rng th trng 15
1.2.1.1. Khái nim hot đng m rng th trng 15
1.2.1.2. Các ch tiêu đánh giá hot đng m rng th trng 15
1.2.2. Ni dung hot đng m rng th trng 18
1.2.2.1. Hot đng nghiên cu th trng 18
1.2.2.2. Hot đng d báo th trng 20
1.2.2.3. Hot đng la chn th trng 21
1.2.2.4. Hot đng thâm nhp th trng 22
1.3. Vai trò và các yu t tácăđngăđn hotăđng m rng th trng 22
1.3.1. Vai trò ca hot đng m rng th trng 22
1.3.2. Yu t tác đng đn hot đng m rng th trng 23
CHNGă 2.ăTHC TRNG HOTăNG M RNG TH TRNG CA
CỌNGăTYăTNHHăTHNGăMI HÙNG PHÁT 28
2.1. Quá trình hình thành và phát trin caăCôngă tyăTNHHăthngă mi Hùng
Phát 28
2.1.1. Gii thiu chung v Công ty TNHH thng mi Hùng Phát 28
2.1.2. Quá trình hình thành và phát trin ca Công ty TNHH thng mi Hùng
Phát 28
2.1.3. C cu t chc ca Công ty TNHH thng mi Hùng Phát 29
2.1.4. Chc nng, nhim v ca tng b phn 30
2.1.5. Doanh thu và li nhun ca Công ty TNHH thng mi Hùng Phát 31
2.2. Thc trng hotăđng m rng th trng caăCôngătyăTNHHăthngămi
HùngăPhátăgiaiăđon 2012 ậ 2013 32
2.2.1. Thc trng nghiên cu th trng 33
2.2.2. Thc trng d báo th trng 35
2.2.3. Thc trng la chn th trng 37
2.2.4. Thc trng thâm nhp th trng 38
2.3. Các bin pháp h tr m rng th trng caăCôngătyăTNHHăthngămi
Hùng Phát 39
2.3.1. Chin lc thu thp thông tin, nghiên cu, phân tích th trng 39
2.3.2. Chin lc phân phi, qung cáo, marketing 40
2.3.3. Chin lc v giá 42
2.3.4. Chin lc v đi th cnh tranh 43
2.4. Phân tích các yu t tácăđngăđn hotăđng m rng th trng ti Công ty
TNHHăthngămiăHùngăPhátătrongăgiaiăđon 2012 ậ 2013 44
2.4.1. Phân tích kh nng tài chính ti Công ty TNHH thng mi Hùng Phát 44
2.4.2. Phân tích yu t công ngh ti Công ty TNHH thng mi Hùng Phát 47
2.4.3. Phân tích trình đ qun lý và đi ng nhân lc 49
2.4.4. Phân tích đc đim sn phm và uy tín ca Công ty 51
2.5.ăánhăgiáăchungăv hotăđng m rng th trng caăCôngătyăTNHHăthng
mi Hùng Phát 52
CHNGă3.ăMT S GII PHÁP M RNG TH TRNG NHM NÂNG
CAO HIU QU SN XUT KINH DOANH TIăCỌNGăTYăTNHHăTHNGă
MI HÙNG PHÁT 55
3.1. D báo nhu cu v đ g, ni thtăvnăphòngăca th trng 55
3.1.1. Nhu cu v đ g, ni tht vn phòng ca th trng 55
3.1.2. nh hng phát trin trong tng lai ca Công ty TNHH thng mi Hùng
Phát 55
3.2. Mt s gii pháp nhm m rng th trngăđ g, ni thtăvnăphòngăca
CôngătyăTNHHăthngămi Hùng Phát 57
3.2.1. Tng cng công tác nghiên cu th trng, nâng cao nng lc tip th 57
3.2.2. Hoàn thin h thng phân phi 57
3.2.3. Phát trin, khuych trng, qung cáo sn phm 58
3.2.4. Phát trin h thng nhân lc 59
KT LUN 62
Thang Long University Library
DANH MC VIT TT
CBCNV Cán b công nhân viên
CCDV Cung cp dch v
HMRTT Hot đng m rng th trng
HTV Hi đng thành viên
HTK Hàng tn kho
SXKD Sn xut kinh doanh
TNHH Trách nhim hu hn
TSNH Tài sn ngn hn
TSDH Tài sn dài hn
VCSH Vn ch s hu
DANH MCăSă
S đ 1.1 Khái nim th trng qua 4 hình thái: 1
S đ 1.2 Quá trình nghiên cu th trng 18
S đ 2.1 C cu t, chc ca Công ty TNHH thng mi Hùng Phát 29
S đ 2.2 Kênh phân phi ca Công ty TNHH thng mi Hùng Phát 41
S đ 3.1 xut gii pháp kênh phân phi kiu mi ti Công ty TNHH thng mi
Hùng Phát 58
DANH MC BNG BIU
Bng 1.1 Tình hình doanh thu, li nhun ca Công ty TNHH thng mi Hùng Phát
trong 3 nm: 2011, 2012, 2013 32
Bng 1.2 Th phn ca các doanh nghip sn xut kinh doanh đ g, ni tht 44
Bng 1.3 Kh nng thanh toán ca Công ty TNHH thng mi Hùng Phát 45
Bng 1.5 Trình đ lao đng ti Công ty TNHH thng mi Hùng Phát 49
Bng 1.6 Tình hình thu nhp ti Công ty TNHH thng mi Hùng Phát 50
Bng 1.7 Mô hình SWOT đánh giá hot đng m rng th trng ca Công ty TNHH
thng mi Hùng Phát 53
Thang Long University Library
PHN M U
Trong nhng nm tr li đây kinh t Vit Nam đang tng bc hòa nhp vào
nhp đ phát trin chung ca nn kinh t trong khu vc và trên toàn th gii. Bt đu t
khi Vit Nam gia nhp WTO (T chc Thng mi Th gii) vào ngày 11/1/2007
mang li rt nhiu c hi cng nh thách thc đi vi các doanh nghip trong nc.
Các doanh nghip luôn luôn phi cnh tranh gay gt trong th trng ni đa và th
trng nc ngoài đ ti đa hóa li nhun, ngoài ra h còn giành ch đng và khng
đnh tm nhìn chin lc ca mình. Mi doanh nghip đu bit rng h không th phát
trin đc nu ch hot đng ti mt th trng nht đnh mà không vn ra nhng th
trng khu vc khác. Do đó hot đng m rng th trng là hot đng rt quan trng
đi vi s phát trin ca mi doanh nghip, nó cho thy sc mnh tài chính, v th và
mc đích chim lnh th trng ca doanh nghip.
Trong hot đng kinh doanh, th trng đc coi là mt yu t quyt đnh s
thành công hoc tht bi ca doanh nghip. i vi tt c các doanh nghip khi bc
chân vào hot đng sn xut kinh doanh thì vic la chn th trng, xác đnh th
trng t đó đa ra nhng chin lc đúng đn nhm tìm cách chim lnh th trng là
mt vn đ ht sc quan trng. Trc ngng ca ca hi nhp, đt nc mi m ca,
các doanh nghip Vit Nam là nhng doanh nghip tr vn ra th trng th gii rng
ln da vào nhng th mnh tim lc vn có ca mình vi mc tiêu là nng sut, cht
lng và hiu qu kinh t xã hi, làm giàu cho mình và làm giàu cho đt nc. Th
trng th gii tht là rng ln, cùng vi xu th toàn cu hoá din ra ngày càng nhanh,
th trng quc gia đang dn bão hoà ngày càng tr nên nh bé đi vi mt doanh
nghip. Vì th, tt c các doanh nghip đu mun m rng th trng kinh doanh ca
mình vt qua khi biên gii quc gia vn ra th trng th gii đ hot đng kinh
doanh quc t. Và trên th gii hin nay đư có rt nhiu các doanh nghip thành công
và to nên nhng nhãn hiu, nhng sn phm ni ting toàn cu nh nhng hot đng
m rng th trng hiu qu.
Vit Nam có din tích rng khong 10.915.592 triu héc – ta (ha), trong đó có
khong 1.471.394 triu héc – ta rng đc phép khai thác có điu kin trong hn mc
15% mi nm, s còn li din tích rng trng. Vi din tích rng rng ln và sn
lng khai thác g ln, Vit Nam có rt nhiu thun li trong vic phát trin kinh t
nghành lâm nghip, đng thi phát trin giao lu và hp tác thng mi sn phm đ
g vi quc t. Hot đng sn xut, xut khu hàng hóa và sn phm đ g, m ngh
trong nghành lâm nghip đư tr thành mt hot đng quan trng ca đt nc nói
chung và ca ngành lâm nghip nói riêng. Li nhun thu đc t nghành khai thác,
ch bin đ g, ni tht vn phòng rt ln vì nhu cu s dng đ g, ni tht vn
phòng trong nc và nc ngoài không ngng tng lên và yêu cu v cht lng, mu
mư cng tng lên làm cho s cnh tranh gia doanh nghip trong nc vi nhau,
doanh nghip trong nc vi doanh nghip nc ngoài ngày càng tr lên gay gt, khc
lit.
Công ty trách nhim hu hn (TNHH) thng mi Hùng Phát là mt đn v sn
xut, kinh doanh đ g, ni tht vn phòng, tuy còn là mt doanh nghip nh gp
nhiu khó khn v vn, kinh nghim qun lý, kinh doanh … song Công ty TNHH
thng mi Hùng Phát vn luôn xác đnh rng vic phát trin m rng th trng tiêu
th, xut khu đ g là mt vn đ cp thit đư và đang tr thành mc tiêu lâu dài ca
Công ty. Nhn thy tm quan trng ca hot đng m rng th trng, Công ty TNHH
thng mi Hùng Phát cng đư tng bc thay đi hng đi ca mình, thc hin tt
hot đng m rng th trng ca mình ti các khu vc huyn ông Anh, huyn Mê
Linh và huyn Sóc Sn. Nh nhng hot đng m rng th trng mt cách hiu qu
nên doanh thu và li nhun ca Công ty tng dn theo tng nm, làm tin đ vng
chc cho s phát trin lâu dài ca Công ty.
Trong thi gian thc tp ti Công ty TNHH thng mi Hùng Phát cùng vi
quá trình nghiên cu v hot đng sn xut kinh doanh đ g, ni tht vn phòng và
các th trng đ g, ni tht ca Công ty thi gian qua, em đư chn đ tài cho khóa
lun tt nghip ca mình là: “Mt s gii pháp m rng th trng nhm nâng cao
hiu qu sn xut kinh doanh ti Công ty TNHH thng mi Hùng Phát” đ làm đ
tài. Mc đích khi nghiên cu đ tài này là da trên c s nhng lý lun đư đc hc ti
trng kt hp vi tình hình thc t tip thu đc qua thi gian thc tp đ xác đnh
nhng thành tu ca Công ty trong quá trình xâm nhp và m rng th trng, tìm
hiu nhng mt còn hn ch và nguyên nhân tn ti ca chúng trên c s đó đ xut
mt s ý kin ca bn thân đi vi công tác m rng th trng nhm nâng cao hot
đng sn xut kinh doanh cho Công ty. Ngoài phn mc lc, phn m đu, kt lun thì
kt cu ni dung ca bài khóa lun bao gm:
Chngă 1:ă Tng quan chung v th trng và hotă đng m rng th trng
trong doanh nghip
Chngă2:ăThc trng hotăđng m rng th trng caăCôngătyăTNHHăthngă
mi Hùng Phát
Chngă 3:ăMt s gii pháp m rng th trng nhm nâng cao hiu qu sn
xut kinh doanh tiăCôngătyăTNHHăthngămi Hùng Phát
Thang Long University Library
1
CHNGă1.ăTNG QUAN CHUNG V TH TRNG VÀ HOTăNG M
RNG TH TRNG TRONG DOANH NGHIP
1.1.ăKháiănimăvƠăvaiătròăcaăthătrng điăviădoanhănghip
1.1.1. Khái nim v th trng
1.1.1.1. Khái nim th trng thỀo quan đim truyn thng
T xa đn nay, khi xã hi nguyên thy tan rã thì bt c mt xã hi nào mun
tn ti và phát trin đu có mt đc đim chung đó là hình thành mi quan h trao đi
hàng hóa, công c lao đng hay sn phm tiêu dùng. Bt ngun t nhng mi quan h
trao đi đn thun đn nhng mi quan h trao đi phc tp đư dn dn hình thành nên
khái nim th trng, và khái nim đu tiên v th trng đc gi là khái nim theo
quan đim truyn thng. Vy th trng theo quan đim truyn thng là gì ?, và nó đư
tri qua nhng hình thái nào ?.
Theo quan nim th trng truyn thng: Th trng là ni din ra quá trình
trao đi và mua bán đn thun, gn lin vi không gian và thi gian, đa đim c th.
Khái nim này nhn mnh đa đim mua bán vì trong t duy chung thì th
trng có ngha là mt cái ch ging nh các phiên ch hàng tun, hàng tháng cung
cp, trao đi hàng hóa cho ngi tiêu dùng. Song song cùng vi lch s phát trin hàng
hóa thì khái nim th trng cng tri qua 4 hình thái:
Săđ 1.1 Khái nim th trng qua 4 hình thái:
(Ngun: diendankinhte.com)
Nhìn vào s đ trên ta thy rng khái nim th trng tri qua 4 hình thái và bt đu t
hình thái trao đi đn gin ngu nhiên đn hình thái trao đi m rng, tip đn là hình
thái giá tr chung và cui cùng là hình thái tin t. làm rõ v 4 hình thái này, chúng
ta cùng đi sâu vào tìm hiu và phân tích ln lt theo th t trên s đ:
Hình thái trao đi đn gin ngu nhiên: ây là hình thái phôi thai ca giá tr,
nó xut hin trong giai đon đu ca trao đi hàng hóa, khi trao đi mang tính cht
ngu nhiên, ngi ta trc tip trao đi vt này ly vt khác.
Hình thái trao
đi đn gin
ngu nhiên
Hình thái giá
tr chung
Hình thái trao
đi m rng
Hình thái tin
t
2
VD: 1 con gà = 1 mét vi
Tuy là hình thái đn gin nhng nó li th hin 2 vn đ: hình thái tng đi và hình
thái ngang giá. Hình thái tng đi là hình thái biu hin giá tr ca hàng hóa đc ch
đng đem ra trao đi, đt quan h so sánh vi hàng hóa khác, da vào hàng hóa đó đ
đo lng giá tr ca nó, trong ví d nêu trên thì (1 con gà) chính là hình thái giá tr
tng đi. Hình thái ngang giá là hình thái ca hàng hóa đc đt trong mi quan h
trao đi đ đo lng giá tr, biu hin giá tr ca hàng hóa khác, trong ví d trên thì (1
mét vi) chính là hình thái ngang giá). Hai hình thái này là 2 mt liên quan đn nhau
và không th tách ri đng thi là hai cc trong mt phng trình giá tr. Trong hình
thái trao đi đn gin ngu nhiên thì t l trao đi cha c đnh, hình thái trao đi m
rng xut hin.
Hình thái trao đi m rng: Khi lc lng sn xut phát trin hn, sau khi phân
công lao đng th nht xy ra, trao đi din ra nhiu hn và mt hàng hóa có th liên
quan đn nhiu loi hàng hóa khác.
VD: 1 con gà = 1 mét vi = 0,1 ch vàng = 20kg thóc
Tuy nhiên hình thái trao đi trc tip này thì t l trao đi cng cha c đnh. Ngi
ta có th ly bt kì hàng hóa nào đ làm thc đo t l cho vic trao đi hàng hóa khác,
điu này dn đn s bt đng, khó khn trong trao đi hàng hóa vì mi khu vc li s
dng hàng hóa làm thc đo t l riêng, không ging nhau. Vì vy t đây đư bt đu
xut hin hình thái mi, hình thái giá tr chung.
Hình thái giá tr chung: Vi s phát trin cao hn na ca lc lng sn xut
và phân công lao đng, hot đng trao đi hàng hóa din ra thng xuyên và đa dng
hn. Nhu cu trao đi tr lên phc tp, do đó cn có mt hàng hóa đc nhiu ngi
a chung đng ra làm vt ngang giá chung.
VD: 1 con gà = 1 mét vi
1 con gà = 20 kg thóc
1 con gà = 0,1 ch vàng
Tuy nhiên thì vt ngang giá chung cha n đnh mc hàng hóa nào, nhiu đa
phng khác nhau dùng vt ngang giá cng khác nhau. Do vy có nhng ngi đa
phng, vùng min khác nhau gp khó khn trong vic trao đi hàng hóa, mun đi
hàng hóa này sang hàng hóa khác li mt công đi đi ly vt ngang giá chung trc.
Thang Long University Library
3
Chính vì s bt cp này con ngi đư đi đn hình thái hoàn chnh nht, đó là hình thái
tin t.
Hình thái tin t: Tin t xut hin là kt qu lâu dài ca sn xut và trao đi
hàng hóa, khi tin t ra đi thì th gii hàng hóa phân thành 2 cc: 1 bên là hàng hóa
thông thng, 1 bên là hàng hóa đóng vai trò là tin t. n đây thì t l trao đi đư c
đnh, giá tr hàng hoá đc th hin thng nht bng tin t. Hin nay mi mt quc
gia, khu vc đu s dng tin đ làm thc đo giá tr cho hàng hóa trên th trng, ví
d nh: M s dng đng ôla (USD), Nht s dng đng Yên (JPY), Vit Nam s
dng đng Vit Nam đng (VND), Hàn Quc s dng đng Won (KRW), khu vc
liên minh châu Âu s dng đng Euro (EUR) Nhng t giá ngoi t quy đi ra tin
ca mi quc gia, khu vc li khác nhau.
VD: 1 USD = 21193 VND
1 JPY = 206,94 VND
1 KRW = 18,95 VND
1 EUR = 28617 VND
Trong nn kinh t th trng hin nay thì vic quy đi tin ra ngoi t rt quan trng và
thng xuyên din ra trong các giao dch mua bán, trao đi hàng hóa gia các nc
vi nhau và gia các khu vc vi nhau trên toàn th gii.
1.1.1.2. Khái nim th trng thỀo quan đim hin đi
Vào nhng nm 50 ca th k 18 xã hi loài ngi ngày càng phát trin thì s
phân công lao đng xã hi din ra mnh m, hot đng sn xut, lu thông hàng hóa
phát trin, quan h mua bán trao đi gia con ngi, các khu vc, quc gia din ra
phong phú, phc tp hn. Khái nim th trng đư đc các nhà kinh t hc hin đi
đt nn móng, đin hình là Adam Smith, David Ricardo, Thomas Malthus, Philip
Kotler nhìn nhn theo góc đ v mô nn kinh t nh sau:
Theo quan nim kinh t hc hin đi ca Adam Smith nm 1776: Th trng
là mt quá trình mà ngi mua, ngi bán tác đng qua li nhiu ln vi nhau đ xác
đnh giá c và lng hàng mua bán.
ThỀo đnh ngha ca Hip hi qun tr Hoa K: Th trng là tng hp các
lc lng và các điu kin trong đó ngi mua và ngi bán thc hin quyt đnh dch
chuyn hàng hóa, dch v t ngi bán sang ngi mua.
4
Ngoài ra còn các khái nim th trng khác:
Theo quan đim Marketing ca Philip Kotler: Th trng bao gm tt c
khách hàng tim nng cùng mt nhu cu, mong mun c th và sn sàng có kh nng
tham gia trao đi đ tha mãn nhu cu và mong mun đó.
Nh vy, theo quan đim Marketing, khái nim th trng hin đi ch hng vào
ngi mua ch không phi ngi bán, cng không phi đa đim hay lnh vc nh các
khái nim truyn thng. Th trng ám ch mt tng th nhng ngi mua và tiêu
dùng sn phm, hoc có nhu cu v sn phm và cn phi đc tha mãn.
Tóm li: nói mt cách tng quát th trng theo quan đim hin đi là hình thc th
hin ca cung (bên sn xut) và cu (bên tiêu dùng) và c ch ca mi quan h gia
cung và cu. Cung và cu là ni dung ca th trng, quan h vn đng gia cung và
cu to thành quy lut ca th trng. Dù xét di góc đ các nhà kinh t hay qun lí
doanh nghip thì th trng phi đc th hin qua 3 yu t sau: phi có khách hàng,
khách hàng có nhu cu nhng cha đc tho mãn, khách hàng có kh nng thanh
toán. Nh vy, th trng là mt phm trù khách quan, luôn luôn vn đng, gn bó
cht ch vi phân công lao đng và s phát trin xã hi.
1.1.1.3. Vai trò ca th trng
Th trng có vai trò ht sc quan trng trong nn kinh t đa quc gia nói
chung và doanh nghip nói riêng, đc bit trong nn kinh t toàn cu. Qua th trng
có th nhn bit đc s phân phi ca ngun lc sn xut thông qua h thng giá c.
Trên th trng, giá c hàng hóa và các ngun lc có hn đc s dng đ sn xut
đúng các hàng hóa và dch v mà xã hi có nhu cu. Th trng là khách quan, tng
doanh nghip không có kh nng làm thay đi th trng. Doanh nghip phi da trên
c s nhn bit nhu cu xã hi và th mnh ca mình mà có phng án kinh doanh
phù hp vi đòi hi ca th trng. Th trng là ni gp g gia nhà sn xut và
ngi tiêu dùng trong quá trình trao đi hàng hóa, các doanh nghip đa hàng hóa ca
mình vào th trng vi mong mun ch quan là bán đc nhiu hàng vi giá cao, bù
đp đc chi phí b ra và thu đc nhiu li nhun. Ngi tiêu dùng đn th trng đ
mua hàng hóa đúng vi nhu cu mà h cn và có kh nng thanh toán theo mong
mun ca mình. S d th trng có vai trò ln nh trên do có nhng chc nng sau:
Chc nng tha nhn: Hàng hóa đc sn xut ra, ngi sn xut phi bán nó,
vic bán hàng tha nhn thông qua chc nng tha nhn ca th trng. Th trng
tha nhn ngha là ngi mua chp nhn hàng hóa đó, thì có ngha là v c bn quá
trình tái sn xut xã hi ca hàng hóa đư hoàn thành. Th trng tha nhn không phi
Thang Long University Library
5
là tha nhn th đng các kt qu ca quá trình tái sn xut, quá trình mua bán mà
thông qua s hot đng ca các quy lut kinh t th trng, th trng còn kim
nghim, kim tra quá trình tái sn xut, quá trình mua bán đó. Thông qua chc nng
tha nhn ca th trng các hàng hóa hình thành nên các chc nng trao đi giá tr, c
cu sn phm, các quan h t l v kinh t trên th trng.
Chc nng thc hin: Hot đng mua bán là hot đng ln nht, bao trùm c th
trng. Thc hin hot đng này là c s quan trng có tính quyt đnh vi vic thc
hin các quan h khác. Thông qua chc nng thc hin ca th trng, các hàng hóa
hình thành lên các giá tr trao đi ca mình. Giá tr trao đi là c s hình thành nên c
cu sn phm, quan h t l kinh t th trng.
Chc nng điu tit, kích thích nn kinh t: Nhu cu ca th trng là mc đích
ca quá trình sn xut, th trng là tp hp các hot đng theo quy lut kinh t th
trng. Do đó, th trng va là mc tiêu, va to ra đng lc đ thc hin các mc
tiêu đó. ó là c s quan trng đ chc nng điu tit và kích thích th trng phát
huy, th hin. Thông qua nhu cu thì ngi sn xut ch đng di chuyn t liu lao
đng, vn, lao đng t nghành này sang ngành khác, t sn phm này sang sn phm
khác đ đt đc li nhun. Da vào hot đng quy lut ca th trng, ngi sn xut
s có li th cnh tranh nu tn dng đc nhng đim mnh ca mình. Ngc li
nhng ngi cha to lên li th cnh tranh thì s vn mình tránh khi tình trng phá
sn.
Chc nng thông tin xã hi: Th trng thông tin v tng cung và cu, c cu
cung và cu tng hàng hóa, giá c th trng, cht lng sn phm, hng vn đng
ca hàng hóa, các quan h t l sn phm…Thông tin th trng rt quan trng đi vi
qun lí kinh t, mun ra đc quyt đnh thì phi nm rõ đc thông tin th trng, vì
nó là thông tin khách quan, đc c xã hi tha nhn.
1.1.2. Phân loi và phân đon th trng
1.1.2.1. Khái nim phân loi th trng
Trong mi mt quc gia đu có mt th trng tng th đáp ng nhu cu ca
quc gia đó, trong th trng tng th đó li có rt nhiu th trng nh gn kt vi
nhau hình thành s trao đi, buôn bán gia ngi sn xut và ngi tiêu dùng. Vy
phân loi th trng là phân chia th trng tng th thành các th trng nh da trên
nhng đc đim riêng mà ch th trng đó có và giao dch. Vic phân loi th trng
thng da trên 2 góc đ: góc đ kinh t vi mô và góc đ kinh t v mô.
6
Trên góc đ kinh t vi mô thì th trng đc phân loi th trng da trên các tiêu
thc sau:
Da vào s lng ngi bán và ngi mua nhiu hay ít: ây c s đ mt
doanh nghip phân loi th trng mc tiêu da vào s lng ngi mua có cùng nhu
cu v mt loi hàng hóa ging nhau và s lng ngi bán hàng hóa đó. Nu s
lng ngi bán ít và s lng ngi mua nhiu thì đây chính là th trng mc tiêu
tim nng, doanh nghip nên la chn đ tham gia th trng này. Và ngc li nu s
lng ngi bán quá nhiu mà s lng ngi mua ít thì doanh nghip nên cân nhc,
xem xét có nên tham gia hay không.
Da vào sc mnh th trng ca ngi bán và ngi mua: Nu u th th
trng thuc v ngi bán (đc quyn, hàng hóa thit yu) thì giá c do ngi bán n
đnh, ngi mua phi chp nhn giá. Nu u th thuc v ngi mua (hàng hóa thông
thng) thì th trng s n đnh giá và doanh nghip đóng vai trò chp nhn giá.
Da vào tính cht sn phm: Mi sn phm có tính đng nht hay không đng
nht. Sn phm đng nht thì phân loi th trng ging nhau có cùng công dng, chc
nng, ví d nh th trng lng thc có: ngô, khoai, sn, go, lúa mì… Sn phm
không đng nht thì chia ra thành nhng th trng khác nhau, công dng và đc đim
khác nhau, ví d nh th trng xe máy, th trng ô tô, th trng xe đp…
Da vào tr ngi ra nhp th trng: rào cn gia nhp th trng cao hay là
thp đi vi doanh nghip, doanh nghip có kh nng cnh tranh đc vi các đi th
khác đ đng vng trên th trng đc không hay là nên rút lui khi th trng này.
Có rt nhiu rào cn mà doanh nghip phi đi mt khi bc chân vào th trng, ví d
nh: rào cn v tài chính bao gm các chi phí đu t sn xut và phân phi, xúc tin
thng mi, thu nhp khu và thu xut khu, hn nghch…
Trên góc đ kinh t v mô thì th trng đc phân loi th trng da trên nhng tiêu
thc sau:
Da vào v trí đa lí ca lu thông hàng hóa và dch v đ phân thành: th
trng trong nc và th trng nc ngoài. Mi doanh nghip sau khi phân loi đc
th trng trong nc và th trng nc ngoài thì h s hiu rõ hn v nhu cu, th
hiu, mc đ tiêu dùng ca khách hàng, da vào đó đ lên k hoch sn xut tiêu th
hàng hóa trong tng lai
Da trên góc đ chuyên môn hóa sn xut và kinh doanh chia thành: Thc t
cho thy mi mt doanh nghip ch tp trung chuyên môn vào mt dòng sn phm
Thang Long University Library
7
nht đnh ca mình đ cung cp cho th trng bên ngoài, ví d th trng hàng công
nghip thì doanh nghip s cung cp các sn phm dt may, c khí, xây lp, khí hóa t
đng…, th trng hàng nông nghip thì doanh nghip s tp trung cung cp sn phm
nông nghip nh rau, c, qu, phân bón, thuc tr sâu…, th trng hàng lâm nghip
thì có đ g, ni tht…, th trng thy sn thì có tôm, cua, cá, mc….
Da trên quá trình sn xut phân thành: Th trng nguyên liu bao gm
nhng nguyên liu đu vào đ sn xut sn phm cung ng ra th trng, th trng
bán thành phm bao gm nhng sn phm d dang đư hoàn thành c bn mt s công
đon ban đu, th trng thành phm là nhng sn phm đư hoàn thin và s dng
đc.
Da trên mi quan h cung cu: Giúp cho doanh nghip nhn bit th trng
tim nng đ đu t sinh li trong tng lai. Thêm vào đó doanh nghip s nhìn thy
bn thân mình trong th trng thc t, t đó rút ra nhng bài hc kinh nghim t
nhng đi th cnh tranh hay nhng bin pháp ci thin tình hình cho doanh nghip
mình.
Ngoài các cách phân loi trên thì còn có nhiu nhiu cách phân loi khác nh: th
trng cnh tranh và th trng đc quyn, th trng đóng và th trng m, th
trng cnh tranh hoàn ho và th trng cnh tranh không hoàn ho…
1.1.2.2. Khái nim phân đon th trng
Khái nim phân đon th trng
Trong mt th trng nht đnh thì hu ht các doanh nghip không th nào đáp
ng đc 100% nhu cu ca ngi tiêu dùng vì h có nhng thói quen, tp tính tiêu
dùng khác nhau. ti đa hóa li nhun mà gim đc chi phí đu t dàn tri thì các
doanh nghip thng xuyên nghiên cu phân chia ngi tiêu dùng thành các nhóm
khác nhau và có cùng đc đim v nhu cu, s thích hành vi ging nhau vào cùng mt
nhóm. Vy phân đon th trng là phân chia chia th trng thành các nhóm trên c
s nhng đim khác bit v nhu cu, s thích hay hành vi.
Xã hi ngày càng phát trin đi cùng vi đó là khoa hc và công ngh mang li
nhiu sn phm cht lng cao và phong phú v chng loi đáp ng nhu cu ca ngi
tiêu dùng. Nhng nhu cu ca ngi tiêu dùng thay đi tng ngày yêu cu doanh
nghip luôn phi đi mi và nghiên cu th trng tng th mt cách k càng và đy
đ. Mi doanh nghip trên th trng đu có tim nng và th mnh khác nhau do đó
hot đng phân đon th trng thc cht là k thut chia nh th trng thành nhng
8
phân đon khác bit và đng nht đ doanh nghip d dàng thu hp đc th trng
mc tiêu, nm bt đc th hiu cng nh nhu cu ca khách hàng hin ti cng nh
trong tng lai nhm mc đích đáp ng, phc v kp thi.
Tóm li: phân đon th trng giúp doanh nghip ch đng phân khách hàng theo
nhng du hiu nht đnh, nhn bit rõ nhu cu ca khách hàng, tp trung phc v mt
b phn khách hàng c th mang đn hiu qu cho doanh nghip vì ngun lc ca h
là có hn. Do vy trc khi sn xut mt hàng hóa nào đó thì doanh nghip đu tiên là
phi phân đon th trng, la chn th trng mc tiêu và t đó to ra đc tính đc thù
cho hàng hóa đó đ phc v cho khách hàng mà h đư la chn.
Tiêu thc phân đon th trng
Hin nay không có mt cách duy nht nào cho vic phân đon mt th trng.
Mi doanh nghip đu phi th nhiu phng pháp phân đon khác nhau, áp dng
riêng l hoc phi hp, đ mong tìm ra mt cách nhìn chính xác v c cu th trng.
Nhng tiêu thc phân đon th trng ph bin nh: phân đon th trng theo đa lý,
phân đon th trng theo dân s, phân đon th trng theo tâm lý và thái đ ng x.
Phân đon theo tiêu thc đa lý: Phng pháp này đòi hi chia th trng thành
nhng đn v đa lý khác nhau nh quc gia, khu vc, thành ph, hay các vùng lân
cn. Doanh nghip s quyt đnh hot đng trong mt hay vài đn v đa lý đó, hoc
hot đng trong mi đn v nhng có quan tâm đn nhng khác bit trong s thích và
nhu cu đa phng. đa s các quc gia đu có đc đim đa lý riêng bit mà hình
thành nên th trng, ví d Vit Nam da vào tiêu thc vùng min chia thành th
trng: th trng min Bc, th trng min Nam, th trng min Trung. Khí hu
Vit Nam rt đa dng và phong phú, có khí hu nhit đi gió mùa, cn nhit xích đo
do vy th trng cng đc phân theo vùng khí hu khác nhau đ đáp ng nhu cu
khác nhau ca ngi tiêu dùng. Ví d nh th trng cây n qu khu vc cn nhit
xích đo (min Nam) s có nhng loi qu đc trng nh: mưng cu, su riêng, chôm
chôm, dâu tây… Còn th trng cây n qu khu vc nhit đi gió mùa (min Bc)
thì có các loi qu: nhãn, vi, su, m, mn, đào.
Phân đon theo đc đim dân s hc: Phng pháp này chia th trng thành
nhng nhóm da trên các tiêu thc v dân s hc nh đ tui, gii tính, nhân khu gia
đình, chu k sng gia đình, li tc, ngành ngh, hc vn, tôn giáo, chng tc và quc
tch. Nhng tiêu thc v dân s này là nhng c s thông dng nht đ phân bit
nhng nhóm khách hàng. Ví d nh n , tôn giáo h theo đo Hi, do vy tht bò
s b kiêng không đc n, do vy nu doanh nghip nào không bit mà sn xut tht
Thang Long University Library
9
bò thì sn phm s không đc tiêu th th trng đy. Còn đc đim nhân khu có
th s dng đ phân đon là rt phong phú, bao gm tui tác, gii tính, thu nhp, hc
vn, ngh nghip… Thông qua tiêu thc phân đon này doanh nghip d dàng sn xut
hàng hóa phù hp vi tiêu chí nhân khu hc ca khách hàng. Ví d mt doanh nghip
sn xut giy đu tiên s tìm hiu dòng sn phm ca mình dành cho nam hay n, sau
đó hng đn đ tui nào, có th tr tui hay ln tui và kiu cách ca đôi giày s nh
th nào. Cui cùng doanh nghip s quyt đnh sn phm dành cho ngi có thu nhp
bao nhiêu, thu nhp cao hay bình thng hay thp. Tóm li tu thuc đc đim sn
phm mà doanh nghip nên cân nhc chn la tiêu thc phân đon thích hp và có th
s dng mt hay nhiu tiêu thc đ phân chia khách hàng.
Phân đon theo tâm lý: Trong cách này, khách mua đc chia thành nhng
nhóm khác nhau da trên tng lp xã hi, li sng hoc cá tính. Nhng ngi trong
cùng mt nhóm chia theo dân s li có nhng đim tâm lý rt khác nhau đi vi nhng
sn phm mà th trng cung cp. Tuy nhiên nu nhiu ngi tiêu dùng trong th
trng cùng mt lúc thì s có nhng quan đim, th hiu ging nhau, t đó nhng
doanh nghip nhóm nhng ngi này vào đon th trng khác nhau đ d dàng đáp
ng nhu cu
Phân đon theo cách ng x: Trong phng pháp này, khách mua đc chia
thành nhng nhóm da trên kin thc, thái đ, tình trng s dng (không s dng, đư
tng s dng, s dng ln đu, s dng thng xuyên), mc đ s dng, hoc phn
ng trc sn phm. Các doanh nghip tin rng các yu t d thay đi v hành vi ng
x là khi đim tt nht đ hình thành các phân đon th trng.
K thut phân đon th trng
Da vào các tiêu thc trên ta có th phân đon th trng theo nhng k thut
sau:
Bc 1: Chn nhng tiêu thc đin hình nht, nhng tiêu thc này đm bo s n đnh
cao trong nhu cu ca khách hàng, nhu cu đó ít khi b thay đi.
Bc 2: Xác đnh rõ phm vi tiêu thc, mi tiêu thc có phm vi và nhu cu khác nhau
đi vi tng loi khách hàng khác nhau
Bc 3: Phi hp các tiêu thc, dùng nhiu tiêu thc h tr ln nhau đ tìm ra đc th
trng mc tiêu, khách hàng mc tiêu nhm đn
Phng pháp phân đon th trng
Da vào các k thut trên ta có th đa ra nhng phng pháp phân đon th
trng ph bin nht:
10
Phng pháp tp hp: i vi phng pháp này ngi ta s lp mt nhóm các
cá th trong cùng th trng có biu hin ging nhau v đc đim tiêu dùng hay nhu
cu, da vào đó đ tin hành phân đon th trng. Ví d Vit Nam thì nhu cu đi xe
máy tng rt cao, hu ht gia đình nào Vit Nam cng s dng xe máy, nhng th
trng min Bc hãng xe Honda đc ngi dân a chung, ngc li min Nam
hãng xe Yamaha li ngi dân đc a chung, do vy doanh nghip xe máy Honda
thng có nhiu đi lí phân phi, sa cha, bo hành ngoài min Bc và ngc li
doanh nghip Yamaha cng có đi lí phân phi, sa cha, bo hành ti min Nam.
Phng pháp phân tách: i vi phng pháp này ngi ta s phân chia th
trng thành nhiu đon, khu vc tng ng vi tng tiêu thc sau đó la chn các
tiêu thc có đc đim chung nht, khách quan chính xác nht. Sau đó kt hp các tiêu
thc này này thành th trng mc tiêu. Ví d th trng coffee ph bin ti Vit Nam
có coffee hòa tan, coffee lon, coffee rang xay và mi loi coffee li có nhng khách
hàng khác nhau thuc đ tui khác nhau, nhng ta thy rng coffee rang xay thi gian
thng thc lâu và không phù hp vi nhng môi trng làm vic công s, do đó
trong tng lai thì coffee hòa tan và coffee lon s là nhng sn phm đc a chung
ti các công s, vn phòng.
1.1.3. Các nhân t tác đng đn th trng ca doanh nghip
Bt c doanh nghip khi bc chân vào kinh doanh thì vic đu tiên là phi xác
đnh đc các nhân t tác đng đn th trng ca mình, đây là vic rt quan trng, nó
nh hng ln đn s thành công ca doanh nghip. Các doanh nghip nên tìm hiu và
ch đng có nhng bin pháp khc phc giúp doanh nghip ca mình n đnh, phát
trin lâu dài. Các nhân t tác đng đn th trng doanh nghip bao gm: môi trng
v mô và môi trng vi mô.
1.1.3.1. Môi trng v mô
Môi trng v mô là nhng nhân t bên ngoài doanh nghip, nh hng gián
tip đn quá trình phát trin, n đnh ca doanh nghip. Môi trng v mô gm các
nhân t: Môi trng chính tr - pháp lut, môi trng kinh t, môi trng vn hóa - xã
hi, môi trng công ngh, môi trng t nhiên.
Môi trng chính tr - pháp lut: Chính tr là yu t đu tiên mà các nhà đu t,
nhà qun tr các doanh nghip quan tâm phân tích đ d báo mc đ an toàn trong các
hot đng ti các quc gia, các khu vc ni mà doanh nghip đang có mi quan h
mua bán hay đu t. Các yu t nh th ch chính tr, s n đnh hay bin đng v
chính tr ti quc gia hay mt khu vc là nhng tín hiu ban đu giúp các nhà qun tr
nhn din, đ ra các quyt đnh đu t, sn xut kinh doanh trên các khu vc th trng
thuc phm vi quc gia hay quc t. Tuy nhiên nu h thng pháp lut không hoàn
thin cng s có nh hng không nh ti môi trng kinh doanh gây khó khn trong
Thang Long University Library
11
hot đng sn xut kinh doanh ca các doanh nghip. Vn đ đt ra đi vi các doanh
nghip là phi hiu rõ tinh thn ca lut pháp và chp hành tt nhng quy đnh ca
pháp lut, nghiên cu đ tn dng đc các c hi t các điu khon ca pháp lý mang
li và có nhng đi sách kp thi trc nhng nguy c có th đn t nhng quy đnh
pháp lut tránh đc các thit hi do s thiu hiu bit v pháp lý trong kinh doanh.
Môi trng kinh t: ây là mt yu t rt quan trng thu hút s quan tâm ca
tt c các nhà qun tr. S tác đng ca các yu t ca môi trng này có tính cht trc
tip, nhng din bin ca môi trng kinh t bao gi cng cha đng nhng c hi và
đe do khác nhau đi vi tng doanh nghip trong các ngành khác nhau và có nh
hng tim tàng đn các chin lc ca doanh nghip. Nu nn kinh t giai đon có
tc đ tng trng cao s to nhiu c hi cho đu t m rng hot đng sn xut kinh
doanh ca doanh nghip, ngc li khi nn kinh t sa sút s dn đn gim chi phí tiêu
dùng đng thi làm tng lc lng cnh tranh, gây nên chin tranh giá c trong ngành.
Yu t lm phát cng là 1 nhân t quan trng cn phi xem xét và phân tích, lm phát
cao hay thp có nh hng đn tc đ đu t vào nn kinh t. Khi lm phát quá cao s
không khuyn khích tit kim và to ra nhng ri ro ln cho s đu t cu các doanh
nghip, sc mua ca xã hi cng b gim sút và làm cho nn kinh t b đình tr. Vic
duy trì mt t l lm phát va phi có tác dng khuyn khích đu t vào nn kinh t,
kích thích th trng tng trng. Thêm vào đó các u tiên hay hn ch ca chính ph
vi các ngành đc c th hoá thông qua lut thu, s thay đi ca h thng thu hoc
mc thu có th to ra nhng c hi hoc nguy c đi vi các doanh nghip vì nó làm
cho mc chi phí hoc thu nhp ca doanh nghip thay đi.
Môi trng vn hóa – xã hi: Bao gm nhng chun mc và giá tr mà nhng
chun mc và giá tr này đc chp nhn và tôn trng, bi mt xã hi hoc mt nn
vn hoá c th. S thay đi ca các yu t vn hoá xư hi mt phn là h qu ca s
tác đng lâu đài ca các yu t v mô khác, do vy nó thng xy ra chm hn so vi
các yu t khác. Mt s nhng đc đim mà các nhà qun tr cn chú ý là s tác đng
ca các yu t vn hoá xư hi thng có tính dài hn và tinh t hn so vi các yu t
khác, thm chí nhiu lúc khó mà nhn bit đc. Mt khác, phm vi tác đng ca các
yu t vn hoá xã hi thng rt rng: "nó xác đnh cách thc ngi ta sng làm vic,
sn xut, và tiêu th các sn phm và dch v". Nh vy nhng hiu bit v mt vn
hoá - xã hi s là nhng c s rt quan trng cho các nhà qun tr trong quá trình qun
tr chin lc các doanh nghip. Các khía cnh hình thành môi trng vn hoá xư hi
có nh hng mnh m ti các hot đng kinh doanh nh: nhng quan nim v đo
đc, thm m, v li sng, v ngh nghip, nhng phong tc, tp quán, truyn thng,
nhng quan tâm và u tiên ca xã hi, trình đ nhn thc, hc vn chung ca xã hi
12
Môi trng công ngh: ây là mt trong nhng yu t rt nng đng cha đng
nhiu c hi và đe do đi vi các doanh nghip. Nhng áp lc và đe do t môi
trng công ngh có th là: S ra đi ca công ngh mi làm xut hin và tng cng
u th cnh tranh ca các sn phm thay th, đe do các sn phm truyn thng ca
ngành hin hu. S bùng n ca công ngh mi làm cho công ngh hin hu b li
thi và to ra áp lc đòi hi các doanh nghip phi đi mi công ngh đ tng cng
kh nng cnh tranh. S ra đi ca công ngh mi càng to điu kin thun li cho
nhng ngi xâm nhp mi và làm tng thêm áp lc đe da các doanh nghip hin
hu trong ngành. S bùng n ca công ngh mi càng làm cho vòng đi công ngh có
xu hng rút ngn li, điu này càng làm tng thêm áp lc phi rút ngn thi gian khu
hao so vi trc. Môi trng công ngh đem li nhiu c hi cho nhng doanh nghip
bit tìm tòi, sáng to vào trong sn xut, nó giúp doanh nghip t đng hóa nhiu khâu
trong sn xut, tit kim chi phí và công vic đt nhiu hiu qu cao. Song song vi
nhng c hi mà môi trng công ngh mang li thì nhng thách thc đi vi doanh
nghip cng tng lên, đó chính là vòng đi công ngh b rút ngn li khi s bùng n
công ngh tng nhanh, điu này yêu cu doanh nghip phi đi mi liên tc nu không
s b tt hu vi nhng đi th khác.
Môi trng t nhiên: iu kin t nhiên bao gm v trí đa lý, khí hu, cnh
quan thiên nhiên; đt đai, sông bin, các ngun tài nguyên khoáng sn trong lòng đt,
tài nguyên rng bin, s trong sch ca môi trng, nc và không khí, Có th nói
các điu kin t nhiên luôn luôn là mt yu t quan trng trong cuc sng ca con
ngi (đc bit là các yu t ca môi trng sinh thái), mt khác nó cng là mt yu t
đu vào ht sc quan trng ca nhiu ngành kinh t nh: nông nghip, công nghip
khai khoáng, du lch, vn ti. Trong rt nhiu trng hp, chính các điu kin t nhiên
tr thành mt yu t rt quan trng đ hình thành li th cnh tranh ca các sn phm
và dch v.
Tóm li: Môi trng v mô là nhng môi trng bên ngoài doanh nghip có tm bao
quát ln đi vi c nn kinh t nói chung và các doanh nghip nói riêng và nó có nh
hng gián tip đn các doanh nghip. Khi bc vào kinh doanh sn xut, mi doanh
nghip cn hiu rõ và đáp ng đc yêu cu mà môi trng v mô đ ra là s đi đúng
xu hng ca nn kinh t c nc cng nh toàn khu vc. Doanh nghip nào càng
nghiên cu k môi trng v mô thì s có li th so vi đi th cnh tranh ca mình.
1.1.3.2. Môi trng vi mô
Môi trng vi mô là nhng nhân t bên ngoài doanh nghip, nó có nh hng
trc tip đn s phát trin, n đnh lâu dài ca doanh nghip. Môi trng vi mô bao
Thang Long University Library
13
gm nhng nhân t: i th cnh tranh, nhà cung ng, khách hàng, các trung gian
marketing.
i th cnh tranh: Trong nhóm đi th cnh tranh s đ cp đn 2 nhóm : đi
th cnh tranh tim n, đi th cnh tranh trc tip.
i th cnh tranh tim n:
Là nhng công ty mi tham gia kinh doanh trong nghành có nhng yu t làm
gim li nhun, th phn, ngun lc ca doanh nghip trong tng lai. Nu doanh
nghip không hiu rõ đi th cnh tranh tim n s rt nguy him cho hot đng kinh
doanh và sn xut, các doanh nghip cn nghiên cu k lng, vch ra nhng đi sách
phù hp đ ch đng trong kinh doanh, sn xut. Trng hp rt ni ting nc
ngoài đó là s cnh tranh gia hưng Apple và hưng Nokia. Khi hưng Nokia đang
đnh cao ca s phát trin, đin thoi Nokia đc ngi tiêu dùng khp ni trên th
gii s dng, Nokia lúc đó dn đu v dòng đin thoi c đin, đn gin và không chu
thay đi t duy công ngh đư không coi Apple là mt đi th tim nng trong tng
lai. Và đúng nh vy, hưng Apple tp trung sn xut nhng sn phm mang tính cht
công ngh, ln lt cho ra đi Iphone 2, 2S, 3, 3S…và đn bây gi là đnh cao Iphone
5 và 5S và dòng Ipad sang trng dùng phn mm androi đư đc ngi tiêu dùng đón
nhn nng nhit. Th phn ca Nokia st gim, Nokia c gng vt vát bng cách tung
ra các sn phm đin thoi Lumia công ngh cao s dng phn mm windown phone 8
nhng lúc đó đư quá mun, và đn ngày 21/4/2014 hưng Nokia đư chính thc b mua
li t Microsoft. S kin hưng Nokia b mua li gây chn đng toàn cu đư mang li
cho các doanh nghip mt bài hc v vic d đoán, xác đnh và hiu rõ đi th cnh
tranh tim n s giúp doanh nghip có nhng bin pháp x lí kp thi, phát trin n
đnh lâu dài.
i th cnh tranh trc tip:
Là nhng công ty cùng tham gia kinh doanh trong nghành luôn mun giành
khách hàng, th phn, li nhun vi doanh nghip. H luôn luôn đi mi công ngh,
vn dng th mnh ca mình đ thay đ mc đ và tính cht cnh tranh. Các doanh
nghip cn phân tích tng đi th cnh tranh v mc tiu tng lai, nhn đnh ca h
vi bn thân và vi chúng ta, chin lc h đang thc hin, tim nng h có đ nm
bt và hiu đc nhng bin pháp hành đng mà h có th có. Hin nay chúng ta có
th thy rõ s cnh tranh khc lit trong nghành đin thoi gia hãng SamSung và
Apple, c Apple tung ra dòng Iphone nào thì SamSung li tung ra dòng SamSung
Galaxy tng ng. in hình sp ti đây khi mà SamSung cho ra mt Galaxy S5 thì
14
Apple cng rc rch cho ra mt Iphone 6, hai hưng luôn mun giành khách hàng, th
phn ca nhau nên h chy đua công ngh, phn mm rt là gt gao. H là minh chng
cho s cnh tranh trc tip gia hai doanh nghip, luôn luôn đi mi công ngh và vn
dng th mnh ca mình đ tng cng sc mnh cnh tranh.
Nhà cung ng: Các nhà cung ng có u th có th tng thêm li nhun bng
cách nâng giá hoc gim cht lng hay dch v đi kèm. Yu t này quan trng đi vi
doanh nghip sn xut, có th nh hng đn đu vào sn xut, gây hin tng thiu
ht nguyên vt liu. Khi nguyên vt liu khan him, nhà cung ng s có th đy giá lên
cao, gây bt li cho doanh nghip hoc khi th trng phát trin, nhu cu v hàng hóa
tng lên nhà cung ng có th đu c, tng giá đ ép các doanh nghip mua hàng hóa
ca mình vi giá cao. Nhng đy ch là trng hp khi nhà cung ng có th th lc
mnh và có mt trên th trng đư lâu, đi vi trng hp nhà cung ng mi tham gia
vào th trng thì h thng phi tng mc chit khu đ thu hút các doanh nghip.
Khách hàng: Là ngi tiêu th sn phm ca doanh nghip, khách hàng là mt
yu t quyt đnh đu ra cho sn phm. Khách hàng rt quan trng trong vai trò tiêu
th sn phm, dch v cho doanh nghip. Nhu cu ca h nh hng đn quá trình ra
quyt đnh, chin lc, doanh thu ca doanh nghip. Phi tìm hiu rõ và đáp ng nhu
cu, th hiu ca khách hàng thì doanh nghip mi tn ti đc trên thng trng.
Tuy nhiên đáp ng đc nhu cu ca khách hàng đư khó nhng gi chân đc khách
hàng và có đc khách hàng trung thành li còn khó hn, doanh nghip thng ly
khách hàng làm trung tâm đ chm sóc, cung cp dch v thì mi to ra đc lng
khách hàng trung thành. Theo Philip Kotler thì chi phí tìm kim chm sóc khách hàng
mi tn kém gp 5 đn 10 ln chm sóc khách hàng trung thành, và li nhun ca 30%
khách hàng trung thành mang li sau 5 nm s là 68% cho doanh nghip. Do vy
chúng ta thy rng quyn lc ca khách hàng tng lên khi mà doanh nghip coi khách
hàng là trung tâm, chm sóc khách hàng là điu thit yu.
Các trung gian marketing: Là nhng nhà phân phi, đi lí, trung gian tài chính
cho doanh nghip. Có nhim v h tr doanh nghip v ngun lc tài chính và phân
phi sn phm đn tay khách hàng. i vi nhng trung gian marketing là nhà phân
phi đi lí thì giúp doanh nghip hoàn thin kênh phân phi ca mình rng khp các
khu vc, tng v th và nâng tm phát trin ca các doanh nghip. i vi nhng trung
gian marketing là trung gian tài chính thì h có vai trò cung cp ngun lc tài chính đ
doanh nghip thc hin nhng chin lc phát trin ca mình, đu t sn xut kinh
doanh.
Thang Long University Library
15
Tóm li: Môi trng vi mô gm nhng nhân t có tm quan trng rt ln đi vi
doanh nghip, nó có s nh hng trc tip đi vi s phát trin ca doanh nghip, vì
vy các doanh nghip trc khi bc vào kinh doanh thì phi tìm hiu k môi trng
vi mô đ đa ra nhng đi sách hp lí mang li hiu qu cho doanh nghip ca mình.
Trong môi trng vi mô doanh nghip luôn luôn phi nghiên cu, đánh giá hot đng
ca các nhân t và ch đng phát huy các th mnh vt tri ca mình.
1.2.ăNiădung,ăvaiătròăcaăhotăđngămărngăthătrng
1.2.1. Khái nim và các ch tiêu đánh giá hot đng m rng th trng
1.2.1.1. Khái nim hot đng m rng th trng
Mi doanh nghip mun tn ti và phát trin thì không ch da vào th trng
hin có mà còn phi vn ti nhng th trng mi, đc bit là trong điu kin kinh
doanh hin nay. Hot đng m rng th trng tr lên quan trng hn bao gi ht, nó
có vai trò quyt đnh trong vic đa khi lng sn phm tiêu th ca doanh nghip
lên mc ti đa.
Theo quan đim Marketing hin đi ca Philip Kotler: “M rng th trng là
mt quá trình gm các công vic nghiên cu, khai thác và chim lnh th trng nhm
làm tng quy mô th trng sn phm ca doanh nghip, t đó làm tng thêm khách
hàng và tng sn lng, doanh thu và li nhun ca doanh nghip”.
Hot đng m rng th trng ch tn ti trong nn kinh t th trng vì s tn
ti ca th trng, vai trò ca nó vi doanh nghip và c ch t do cnh tranh là
nguyên nhân cn thit cho hot đng m rng th trng đc thc hin. Thêm vào đó
m rng th trng s giúp doanh nghip hoàn thin, m rng đc kênh phân phi,
to dng v th và nhm mc đích thng lnh th trng.
1.2.1.2. Các ch tiêu đánh giá hot đng m rng th trng
Hot đng m rng th trng mang li kt qu cho doanh nghip v s lng
khách hàng tng lên, sn lng tiêu th, doanh thu và th phn. Di đây là nhng ch
tiêu đánh giá hot đng m rng th trng ca mt doanh nghip.
Tng doanh thu
Tng doanh thu = Tng sn lng * Giá bán
ây là kt qu trc tip ca hot đng m rng th trng mà thông qua kt qu c th
trong mt giai đon. S gia tng ca tng sn lng bán đc làm cho tng doanh thu