oàn thiện kế toán nguyên vật liệu tại công ty trách nhiệm hữu hạn sản xuất và thương mại đức dương

BăGIỄOăDCăOăTO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
======O0O======





KHịAăLUNăTTăNGHIP


 TÀI:
HOĨNăTHINăCỌNGăTỄCă
KăTOỄNăNGUYểNăVTăLIUăTIăCỌNGăTYă
TRỄCHăNHIMăHUăHN SNăXUTăVĨ
THNGăMIăCăDNG



SINH VIểN THC HIN : NGUYN TH HO
Mĩ SINH VIểN : A16231
CHUYểN NGĨNH : TĨI CHệNH- K TOỄN







HĨăNI - 2014

BăGIỄOăDCăOăTO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
======O0O======





KHịAăLUNăTTăNGHIP


 TÀI:
HOĨNăTHINăCỌNGăTỄCă
KăTOỄNăNGUYểNăVTăLIUăTIăCỌNGăTYă
TRỄCHăNHIMăHUăHN SNăXUTăVĨ
THNGăMIăCăDNG




Giáo viên hng dn : Th.s Nguyn Thanh Huyn
Sinh viên thc hin : Nguyn Th Ho
Mƣ sinh viên : A16231
Chuyên ngƠnh : TƠi chính- k toán

HĨăNI - 2014
Thang Long University Library

LIăCMăN

Vi lòng kính trng và bit n sâu sc nht, em xin gi li cm n đn toàn th
Quý thy, cô giáo trng i hc Thng Long đư cùng vi tri thc và tâm huyt ca
mình đ truyn đt vn kin thc quý báu cho em trong sut bn nm hc tp và rèn
luyn ti trng. c bit, em xin chân thành cm n cô giáo Th.S Nguyn Thanh
Huyn đư tn tình hng dn em hoàn thành bài Khóa lun tt nghip này.
ng thi em xin cm n Ban lưnh đo cùng các anh ch trong công ty TNHH
sn xut và thng mi c Dng đư to điu kin thun li cho em đc thc tp
ti công ty, giúp em có thêm kinh nghim, hiu bit v công vic k toán nói chung và
công tác k toán nguyên vt liu nói riêng.
Vi vn kin thc còn hn ch và thi gian thc tp ti công ty có hn nên em
không tránh khi nhng thiu sót. Em rt mong nhn đc nhng ý kin đóng góp,
phê bình ca Quý thy cô và các bác, các anh ch trong công ty đ bài khóa lun ca
em đc hoàn thin hn.
Cui cùng, em xin kính chúc Quý thy cô cùng các bác, các anh ch trong công
ty TNHH sn xut và thng mi c Dng luôn mnh khe, công tác tt.
Em xin chân thành cm n!
Sinhăviênă


Nguyn Th Ho

LIăCAMăOAN

Tôi xin cam đoan Khóa lun tt nghip này là do t bn thân thc hin có s h
tr t giáo viên hng dn và không sao chép các công trình nghiên cu ca ngi
khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun là có ngun gc và đc
trích dn rõ ràng.
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan này!
Sinhăviên


Nguyn Th Ho
Thang Long University Library

MCăLC

LIăMăU
CHNGă 1:
Lụă LUNăCHUNGă Vă CỌNGă TỄCă Kă TOỄNă NGUYểNă VTă
LIUăTRONGăCỄCăDOANHăNGHIPăSNăXUT 1
1.1.ăNhngăvnăđăchungăvănguyênăvtăliuătrongădoanhănghip. 1
1.1.1. SăcnăthităphiăhoƠnăthinăcôngătácăkătoánănguyênăvtăliu 1
1.1.2.ăKháiănim,ăđcăđimăvƠăvaiătròăcaănguyênăvtăliu 1
1.1.3.ăYêuăcuăqunălỦănguyênăvtăliuăvƠănhimăvăcaăkătoán 2
1.1.3.1. Yêu cu ca vic qun lý nguyên vt liu 2
1.1.3.2. Nhim v ca k toán nguyên vt liu 3
1.2. Phơnăloi vƠătínhăgiáănguyênăvtăliu 4

1.2.1. Phơnăloiănguyênăvtăliu 4
1.2.2. Tínhăgiáănguyênăvtăliu 5
1.3. Kătoánăchiătitănguyênăvtăliu 8
1.3.1. Chngătăkătoánănguyênăvtăliu 8
1.3.2. S sáchăkătoánăsădng 9
1.3.3. Phngăphápăthăsongăsong 9
1.4. Kătoánătngăhpănguyênăvtăliu 10
1.4.1. Kătoánătngăhpănguyênăvtăliuătheoăphngăphápăkêăkhaiăthngăxuyên .
10
1.4.1.1. Tài khon s dng 11
1.4.1.2. Phng pháp k toán 13
1.4.2. Kătoánătngăhpănguyênăvtăliuătheoăphngăphápăkimăkêăđnhăk 14
1.4.2.1. Tài khon s dng 14
1.4.2.2. Phng pháp k toán 15
1.5. Kimăkêănguyênăvtăliuătnăkhoăcuiăk 16
1.6. Kătoánădăphòngăgimăgiáănguyênăvtăliuătnăkho 16
1.7. Tăchcăhăthngăsăkătoánătngăhp 19
1.7.1. HìnhăthcăNhtăkỦăchung 19
1.7.2. HìnhăthcăNhtăkỦ- SăCái 20
1.7.3. HìnhăthcăChngăt- Ghiăs 21
1.7.4.ăHìnhăthcăNhtăkỦăchngăt 22

1.7.5. Hìnhăthcăkătoánămáy 23
CHNGă2: THCăTRNGăCỌNGăTỄCăKăTOỄNăNGUYểNăVTăLIUăTIă
CỌNGăTYăTNHHăSNăXUTăVĨăTHNGăMIăCăDNG 25
2.1.ăKháiăquátăchungăvăCôngătyăTNHHăsnăxutăvƠăthngămiăcăDng 25
2.1.1. LchăsăhìnhăthƠnhăvƠăphátătrinăcaăCôngătyăTNHHăsnăxutăvƠăthngă
miăcăDng. 25
2.1.2.ăcăđimătăchcăbămáyăqunălỦătiăCôngătyăTNHHăsnăxutăvƠăthngă
miăcăDng 25

2.1.2.1. Mô hình t chc b máy 25
2.1.2.2. S đ b máy qun lý ca doanh nghip 26
2.1.2.3. Chc nng, nhim v ca tng phòng ban, b phn và mi liên h gia các
phòng ban, b phn trong Công ty: 26
2.1.3.ăcăđimătăchcăbămáyăkătoánăvƠătăchcăcôngătácăkătoánătiăCôngăty . 27
2.1.3.1. c đim t chc b máy k toán ti Công ty 27
2.1.4.2. c đim t chc công tác k toán ti Công ty 29
2.2.ăThcătrngăcôngătácăkătoánănguyênăvtăliuătiăcôngăty 30
2.2.1.ăcăđimănguyênăvtăliuăvƠăqunălỦănguyênăvtăliuătiăCôngăty 30
2.2.1.1. c đim nguyên vt liu ti Công ty 30
2.2.1.2. Công tác qun lý nguyên vt liu 31
2.2.2.ăPhơnăloiăvƠăđánhăgiáănguyênăvtăliu 32
2.2.2.1. Phân loi nguyên vt liu 32
2.2.2.2. ánh giá nguyên vt liu 33
2.2.3.ăChngătăvƠăthătcănhp,ăxutăkhoănguyênăvtăliu 34
2.2.3.1. Chng t và th tc nhp, xut kho nguyên vt liu 34
2.2.3.1.1. Chng t và th tc nhp kho nguyên vt liu 34
2.2.3.1.2. Chng t và th tc xut kho nguyên vt liu 42
2.2.3.2. K toán chi tit nguyên vt liu 44
2.2.3.3. K toán tng hp nguyên vt liu 49
2.2.3.3.1. Tài khon s dng 49
2.2.3.3.2. K toán tng hp nguyên vt liu. 49
CHNGă 3: PHNGă HNGă HOĨNă THINă CỌNGă TỄCă Kă TOỄNă
NGUYểNăVTăLIUăTIăCỌNGăTYăTNHHăSNă XUTăVĨăTHNGăMIă
CăDNG 52
Thang Long University Library

3.1.ăNhnăxét chungăvăcôngătácăkătoánănguyênăvtăliuătiăcôngătyăTNHHăsnă
xutăvƠăthngămiăcăDng. 52
3.2ăMtăsăỦăkinănhmăhoƠnăthinăcôngătác kătoánănguyênăvtăliuătiăcôngătyă

TNHHăsnăxutăvƠăthngămiăcăDng. 55
KTăLUN
























DANHăMCăVITăTT

KỦăhiuăvitătt
BTC
BHXH
VT
GTGT
H
HKT
NVL
TK
TNHH
TSC
TTB
VN

Tênăđyăđ
B tài chính
Bo him xư hi
n v tính
Giá tr gia tng
Hoá đn
Hp đng kinh t
Nguyên vt liu
Tài khon
Trách nhim hu hn
Tài sn c đnh
Tiêu th đc bit

Vit Nam đng
Thang Long University Library

DANHăMCăCỄCăBNGăBIU,ăHỊNHăV,ăăTH,ăCỌNGăTHC

S đ 1.1 Quy trình hch toán theo phng pháp th song song 10
S đ 1.2: K toán tng hp nguyên vt liu theo phng pháp kê khai thng xuyên
(tính thu GTGT theo phng pháp khu tr): 13
S đ 1.3: K toán tng hp nguyên vt liu theo phng pháp kim kê đnh k (tính
thu GTGT theo phng pháp khu tr). 15
S đ 1.4: K toán nguyên vt liu tha thiu khi kim kê 16
S đ 1.5: K toán d phòng gim giá nguyên vt liu tn kho. 19
S đ 1.6: Trình t luân chuyn chng t theo hình thc Nht ký chung 20
S đ 1.7: Trình t luân chuyn chng t theo hình thc Nht ký- S cái 21
S đ 1.8: Trình t luân chuyn chng t theo hình thc Chng t ghi s 22
S đ 1.9: Trình t luân chuyn chng t theo hình thc Nht ký chng t 23
S đ 1.10: Trình t luân chuyn chng t theo hình thc K toán máy 24
S đ 2.1: S đ b máy qun lý ca doanh nghip 26
S đ 2.2: S đ b máy k toán 29
S đ 2.3: Trình t luân chuyn chng t theo hình thc Nht ký chung 30
Biu s 2.1. Hóa đn GTGT 38
Biu s 2.2. Phiu nhp kho 40
Biu s 2.3. Phiu chi 41
Biu s 2.4: Phiu xut kho 43
Biu s 2.5. Th kho 45
Biu s 2.6: S chi tit nguyên vt liu 46
Biu s 2.7. Bng tng hp nhp xut tn 47
Biu s 2.8. Bng phân b chi phí sn xut kinh doanh 48
Biu s 2.9. S nht ký chung 50
Biu s 2.10. S cái 51

Biu 3.1: S giao nhn chng t 57

LIăMăU
Hin nay nc ta đang hi nhp sâu rng vào nn kinh t th gii, sau khi gia
nhp T chc thng mi th gii WTO thì s nh hng càng ln mnh hn. iu đó
buc các doanh nghip Vit Nam cn phi chun b thích ng tt vi môi trng cnh
tranh bình đng nhng cng không ít s khó khn. Mun tn ti và phát trin thì sn
phm làm ra ca doanh nghip cng phi đáp ng đc nhu cu và th hiu ca khách
hàng, sn phm đó phi đm bo cht lng, và có giá thành phù hp vi túi tin ca
ngi tiêu dùng.
 h giá thành sn phm thì có rt nhiu yu t liên quan, nhng yu t quan
trng cu thành nên sn phm đó là nguyên vt liu. Chi phí v nguyên vt liuchim
t l khá ln trong giá thành sn phm. Hch toán nguyên vt liu hp lý, s dng tit
kim nhiên liu đúng mc đích, đúng k hoch có ý ngha quan trng trong vic h giá
thành sn phm và thc hin tt k hoch sn xut kinh doanh.
Trong quá trình sn xut kinh doanh, t chc hch toán nguyên vt liu cht ch
và khoa hc là công c quan trng đ qun lý tình hình nhp xut, d tr, bo qun s
dng và thúc đy vic cung cp đng b các loi vt liu cn thit cho sn xut, đm
bo tit kim vt liu, gim chi phí vt liu, tránh h hng và mt mát, góp phn h giá
thành sn phm, tng sc cnh tranh và đem li li nhun cao cho doanh nghip. òi
hi các doanh nghip không ngng nâng cao trình đ qun lý sn xut kinh doanh, đc
bit trong qun lý và s dng nguyên vt liu, công c dng c, đây là yu t ht sc
quan trng, có ý ngha quyt đnh đn s sng còn ca doanh nghip.
Nhn thc đc vai trò quan trng ca k toán nguyên vt liu đi vi hot đng
sn xut kinh doanh ca Công ty TNHH sn xut và thng mi c Dng, em đư
mnh dn nghiên cu và hoàn thành khóa lun tt nghip vi đ tài: ắHoƠnă thină
côngătácăkătoánănguyênăvtăliuăti CôngătyăTNHHăsnăxutăvƠăthngămiăcă
Dng” nhm góp mt phn nh bé ca mình vào vic hoàn thin công tác t chc k
toán nguyên vt liu ca công ty.
Khóa lun tt nghip, ngoài phn m đu và kt lun, phn ni dung chính gm 3

chng:
Chngă1:ăLíălunăchungăvăcôngătácăkătoánănguyênăvtăliuătrongădoanhă
nghipăsnăxut
Chngă2:ăThcătrngăcôngătácăkătoánănguyênăvtăliuătiăCông ty TNHH
snăxutăvƠăthngămiăcăDng
Chngă3:ăMtăsăỦăkinănhmăhoƠnăthinăcôngătácăkătoánănguyênăvtăliuă
tiăCôngătyăTNHHăsnăxutăvƠăthngămiăcăDng

Thang Long University Library

1

CHNGă1:
LụăLUNăCHUNGăVăCỌNGăTỄCăKăTOỄNăNGUYểNăVTăLIUăTRONGă
CỄCăDOANHăNGHIPăSNăXUT
1.1.ăNhngăvnăđăchungăvănguyênăvtăliuătrongădoanhănghip.
1.1.1. SăcnăthităphiăhoƠnăthinăcôngătácăkătoánănguyênăvtăliu
Nguyên vt liu là mt trong nhng nhân t cu thành nên sn phm, sau quá
trình sn xut kinh doanh giá tr ca nó chuyn dch ht vào giá tr sn phm. Do đó
nguyên vt liu có vai trò quan trng trong sn xut kinh doanh.  đt đc mc tiêu
cao nht ca doanh nghip là li nhun thì mc tiêu trc mt là gim giá thành sn
phm. Qun lý nguyên vt liu cht ch là góp phn nâng cao hiu qu s dng
nguyên vt liu, h giá thành sn phm, tng li nhun. K toán là công c phc v
cho vic qun lý nguyên vt liu. Nó góp phn kim soát, tránh tht thoát, lưng phí
nguyên vt liu  tt c các khâu d tr, s dng, thu hi ngoài ra còn đm bo cung
cp đy đ kp thi, đng b các nguyên vt liu cn thit cho sn xut. K toán
nguyên vt liu giúp cho lưnh đo doanh nghip nm đc tình hình vt t đ ch đo
tin đ sn xut. Hch toán nguyên vt liu phi đm bo chính xác, kp thi và đy đ
tình hình thu mua, nhp xut d tr vt liu. Tính chính xác ca hch toán k toán
nguyên vt liu nh hng đn tính chính xác ca giá thành sn phm. Vì vy cn thit

phi t chc hch toán nguyên vt liu trong doanh nghip và có làm tt điu này mi
to tin đ cho vic thc hin mc tiêu li nhun.
1.1.2. Kháiănim,ăđcăđimăvƠăvaiătrò caănguyênăvtăliu
Kháiănim
Nguyên vt liu là nhng đi tng lao đng, th hin di dng vt hóa. Trong
các doanh nghip, nguyên vt liu đc s dng cho vic sn xut, ch to sn phm
hoc thc hin dch v hay s dng cho bán hàng, cho qun lý doanh nghip.
căđim
Th nht, v mt vn: nguyên vt liu là thành phn quan trng ca vn lu
đng, đc bit là vn d tr ca doanh nghip.  nâng cao hiu qu s dng vn,
doanh nghip cn phi tng tc đ luân chuyn vn lu đng và điu đó không th
tách ri vic d tr, s dng nguyên vt liu mt cách hiu qu và hp lý.
Th hai, v mt giá tr: khác vi t liu lao đng, khi tham gia vào quá trình sn
xut kinh doanh ca doanh nghip, nguyên vt liu b tiêu hao toàn b, không gi
nguyên hình thái vt cht ban đu và chuyn toàn b giá tr mt ln vào chi phí sn
xut và giá thành sn phm trong các doanh nghip sn xut.


2

VătríăvƠ vaiătròăcaănguyênăvtăliu
Nguyên vt liu là đi tng lao đng th hin di dng vt hóa ch tham gia
vào chu trình sn xut kinh doanh nht đnh và toàn b giá tr vt liu đc chuyn ht
vào chi phí sn xut kinh doanh trong k, nh hng trc tip ti cht lng sn phm
đc to ra. Nguyên liu thng chim t trng ln trong chi phí sn xut và giá thành
sn phm ca doanh nghip, nên vic bo qun nguyên vt liu phi cht ch, kp thi.
Trong thc t, nguyên vt liu đóng góp mt phn đáng k trong tng vn lu
đng ca doanh nghip. Do đó, vic tng cng công tác qun lý, công tác k toán đi
vi nguyên vt liu đ có mc d tr và s dng hiu qu, hp lý có ý ngha quan
trng đi vi tt c mi doanh nghip sn xut.

1.1.3. YêuăcuăqunălỦănguyênăvtăliuăvƠănhimăvăcaăkătoán
1.1.3.1. YêuăcuăcaăvicăqunălỦănguyênăvtăliu
Mun cho các hot đng sn xut kinh doanh ca các doanh nghip tin hành
đc đu đn, liên tc phi thng xuyên đm bo các loi nguyên vt liu đ v s
lng, kp v thi gian, đúng v quy cách phm cht. y là mt vn đ bt buc mà
nu thiu thì không th có quá trình sn xut sn phm đc. m bo cung ng, d
tr, s dng tit kim các loi nguyên vt liu có tác đng mnh m đn các mt hot
đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Do đó yêu cu qun lý nguyên vt liu
th hin mt s đim sau:
Thu mua: nguyên vt liu là tài sn d tr sn xut thng xy ra bin đng do
các doanh nghip phi thng xuyên tin hành cung ng vt t nhm đáp ng kp thi
cho sn xut. Cho nên khâu mua cn qun lý v s lng, cht lng, chng loi, giá
c… sao cho chi phí v nguyên vt liu là thp nht vi cht lng cao nht.
Boăqun: đ tránh mt mát, h hng hao ht, đm bo an toàn nguyên vt liu
phi t chc kho tàng, bn bưi, thc hin ch đ bo qun đi vi tng loi nguyên
vt liu. Nu không thc hin tt ch đ này s nh hng đn cht lng ca nguyên
vt liu.
Dătr: đòi hi doanh nghip phi xác đnh mc d tr ti thiu, ti đa đ đm
bo cho quá trình sn xut kinh doanh bình thng, không b ngng tr, gián đon do
cung cp không kp thi hoc đng vn do d tr quá nhiu.
Sădng: s dng tit kim, hp lý trên c s đnh mc tiêu hao nguyên vt liu
đư đ ra. iu đó có ý ngha quan trng trong vic h thp chi phí sn xut, giá thành
sn phm, tng thu nhp tích ly cho doanh nghip. Do vy trong khâu s dng cn
quán trit nguyên tc s dng đúng quy trình sn xut đm bo tit kim chi phí
nguyên vt liu trong giá thành.
Nh vy đ t chc tt công tác qun lý nguyên vt liu nói chung và k toán
nguyên vt liu nói riêng đòi hi phi có nhng điu kin nht đnh. iu kin quan
Thang Long University Library

3

trng đu tiên là các doanh nghip phi có đy đ kho tàng đ bo qun nguyên vt
liu, kho phi đc trang b các phng tin bo qun và cân, đo, đong, đm cn thit,
phi b trí th kho và nhân viên bo qun có nghip v thích hp và có kh nng nm
vng và thc hin vic ghi chép ban đu cng nh s sách k toán kho. Vic b trí, sp
xp nguyên vt liu trong kho phi đúng yêu cu k thut bo qun, thun tin cho
vic nhp, xut và theo dõi kim tra. i vi mi th nguyên vt liu phi xây dng
đnh mc d tr, xác đnh rõ gii hn d tr ti thiu, ti đa đ có cn c phòng nga
các trng hp thiu vt t phc v sn xut hoc d tr vt t quá nhiu gây  đng
vn.
Ngoài ra phi xác đnh rõ trách nhim vt cht ca các cá nhân và t chc có liên
quan đn s an toàn ca nguyên vt liu trong các khâu thu mua, d tr và s dng.
Xây dng quy ch x lý rõ ràng, nghiêm ngt các trng hp nguyên vt liu  đng,
kém phm cht, hao ht, gim giá.
1.1.3.2. Nhimăvăcaăkătoánănguyênăvtăliu
K toán là công c qun lý kinh t, vì th đ đáp ng mt cách khoa hc, hp lý
xut phát t nhng đc đim ca nguyên vt liu, yêu cu qun lý nguyên vt liu và
chc nng ca k toán nguyên vt liu trong doanh nghip, k toán cn thc hin
nhng nhim v sau :
-T chc ghi chép, phn ánh, tng hp s liu v tình hình thu mua, vn chuyn
đm bo, nhp, xut, tn nguyên vt liu. Tính giá thc t ca nguyên vt liu đư mua.
Kim tra tình hình thc hin k hoch thu mua nguyên vt liu v s lng, cht lng
chng loi, giá c, thi hn, nhm đm bo cung cp đy đ nguyên vt liu cho quá
trình sn xut kinh doanh.
- Áp dng đúng đn phng pháp k toán nguyên vt liu. Hng dn và kim
tra các phân xng, các phòng ban trong đn v thc hin đy đ ch đ ghi chép ban
đu v nguyên vt liu.
- Kim tra vic chp hành ch đ bo qun, d tr, s dng nguyên vt liu.
Kim tra tình hình nhp xut nguyên vt liu. Phát hin, ngn nga đ xut bin pháp
x lý nguyên vt liu tha, thiu,  đng, kém phm cht đ đng viên đúng mc

ngun ni b, tng nhanh tc đ chu chuyn vn. Tính toán chính xác s lng, giá tr
nguyên vt liu thc t đư đa vào s dng và tiêu hao trong quá trình sn xut kinh
doanh. Phân b các giá tr nguyên vt liu đư tiêu hao vào các đi tng s dng.
- Tham gia kim kê và đánh giá nguyên vt liu theo ch đ quy đnh. Lp các
bn báo cáo v nguyên vt liu. Phân tích kinh t tình hình thu mua, d tr, bo qun
và s dng nguyên vt liu nhm nâng cao hiu qu s dng nguyên vt liu.



4

1.2. PhơnăloiăvƠătínhăgiáănguyênăvtăliu
1.2.1. Phơnăloiănguyênăvtăliu
Trong các doanh nghip, nguyên vt liu rt đa dng và phong phú, mi loi có
mt vai trò, công dng và tính nng lý hóa khác nhau. Vì vy đ qun lý vt liu mt
cách có hiu qu, các doanh nghip phi tin hành phân loi nguyên vt liu mt cách
hp lý.
Có nhiu cách phân loi nguyên vt liu, hin nay cách ch yu là phân loi
nguyên vt liu theo tác dng ca nó đi vi quá trình sn xut. Theo cách này thì
nguyên vt liu đc phân ra thành các loi nh sau:
* Nguyên vt liu chính (bao gm c bán thành phm mua ngoài): i vi các
doanh nghip sn xut nguyên vt liu chính là đi tng lao đng ch yu cu thành
nên thc th sn phm nh st, thép, trong các doanh nghip ch to máy, c khí, xây
dng c bn, bông trong các doanh nghip kéo si, vi trong các doanh nghip may
i vi bán thành phm mua ngoài vi mc đích tip tc quá trình sn xut sn phm
ví nh: thép mua ngoài trong xng sn xut ca thép cng đc coi là nguyên vt
liu chính.
* Nguyên vt liu ph: là đi tng lao đng nhng không phi là c s vt
cht ch yu đ hình thành nên sn phm mi. Nguyên vt liu ph ch có vai trò ph
tr trong quá trình sn xut kinh doanh đc s dng kt hp vi nguyên vt liu

chính đ hoàn thin và nâng cao tính nng cht lng ca sn phm, hoc đc s
dng đ đm bo cho công c lao đng hot đng bình thng, hoc phc v cho yêu
cu k thut, nhu cu qun lý.
* Nhiên liu: là th to ra nng lng cung cp nhit lng bao gm các loi 
th rn, lng, khí dùng đ phc v cho công ngh sn xut sn phm cho các phng
tin vn ti máy móc thit b hot đng trong quá trình sn xut kinh doanh nh: xng,
du, than Nhiên liu thc cht là nguyên vt liu ph đ tách thành mt nhóm riêng
do vai trò quan trng ca nó nhm mc đích qun lý và k toán thun tin hn.
* Ph tùng thay th: bao gm các loi ph tùng, chi tit dùng đ thay th sa
cha máy móc thit b sn xut phng tin vn ti.
* Thit b và nguyên vt liu xây dng c bn: là các nguyên vt liu, thit b
phc v cho hot đng xây dng c bn, tái to tài sn c đnh.
* Ph liu thu hi: là nhng loi ph liu thu hi t quá trình sn xut đ s
dng hoc bán ra ngoài.
Vic phân chia này giúp cho doanh nghip t chc các tài khon chi tit d
dàng hn trong vic qun lý và k toán nguyên vt liu. Tuy nhiên do quá trình sn
xut c th đc tin hành  các doanh nghip khác nhau nên vic phân loi nguyên
vt liu nh trên ch mang tính cht tng đi.
Thang Long University Library

5

Ngoài ra có th phân loi nguyên vt liu theo các loi sau:
-Cn c vào ngun hình thành, nguyên vt liu đc chia thành:
* Nguyên vt liu mua ngoài: mua t th trng trong nc hoc mua nhp khu.
* Nguyên vt liu t qua thuê ngoài gia công ch bin.
* Nguyên vt liu t nhn góp vn.
- Cn c vào chc nng nguyên vt liu đi vi quá trình sn xut thì nguyên vt
liu bao gm :
* Nguyên vt liu trc tip dùng trong ch to sn phm và sn xut.

* Nguyên vt liu dùng cho các nhu cu khác: phc v  các phân xng, t đi
sn xut, cho nhu cu bán hàng, qun lý doanh nghip.
1.2.2. Tínhăgiáănguyênăvtăliu
Giá tr nguyên vt liu chim mt v trí quan trng giá thành sn phm  các
doanh nghip sn xut. Tính giá nguyên vt liu là mt công tác quan trng trong vic
t chc hoch toán nguyên liu. Tính giá nguyên vt liu là công vic dùng thc đo
tin t đ biu hin giá tr ca nguyên vt liu theo nhng quy tc nht đnh, đm bo
yêu cu chân thc và thng nht. Khi có nghip v nhp xut xy ra, k toán tin hành
đánh giá v mt giá tr cho tng loi nguyên vt liu.
Tính giá nguyên vt liu thc cht là vic xác đnh giá tr ghi s ca nguyên vt
liu. Theo quy đnh, nguyên vt liu đc tính theo giá tr thc t (giá gc), tc là khi
nguyên vt liu xut hay nhp kho đu đc phn ánh trên s theo giá thc t.
- Giáăthcătănguyênăvtăliuănhpăkho
*i vi nguyên vt liu mua ngoài là tr giá vn thc t nhp kho
Tr giá
vn thc
t ca
nguyên
vt liu
=
Giá mua
nguyên vt
liu (theo
hóa đn)
+
Chi phí thu
mua (vn
chuyn, bc
d )
+

Thu nhp
khu,
TTB (nu
có)
-
Các khon gim
tr (chit khu
thng mi, gim
giá, tr li hàng
mua )
*i vi nguyên vt liu do doanh nghip t gia công ch bin thì giá thành thc
t nguyên vt liu là giá nguyên vt liu xut gia công, ch bin, cng vi các chi phí
gia công ch bin. Chi phí ch bin gm: chi phí nhân công, chi phí khu hao máy móc
thit b và các khon chi phí khác.
* i vi nguyên vt liu thuê ngoài gia công ch bin.
Giá thc t ca
nguyên vt liu
=
Giá tr nguyên vt
liu xut thuê ngoài
gia công
+
Chi phí thuê ngoài
gia công


6

Chi phí thuê ngoài gia công gm: chi phí ch bin, chi phí vn chuyn đn c s
gia công và ngc li, hao ht trong đnh mc.

*i vi nguyên vt liu nhn vn góp liên doanh thì giá thc t là giá tr nguyên
vt liu do hi đng liên doanh đánh giá.
* i vi nguyên vt liu do nhà nc cp hoc đc tng thì giá tr thc t đc
tính là giá tr ca nguyên vt liu ghi trên biên bn bàn giao hoc ghi theo giá tr vt
hin tng, thng tng đng vi giá th trng.
* i vi nguyên vt liu vay mn tm thi ca đn v khác thì giá tr thc t
đc tính là giá tr hin ti ca s nguyên vt liu đó.
* i vi ph liu thu hi: đc đánh giá theo giá c tính hoc giá thc t (có
th bán đc).
- Giáăthcătănguyênăvtăliuăxutăkho
i vi nguyên vt liu xut dùng trong k, tùy theo đc đim hot đng ca
tng doanh nghip, yêu cu qun lý và trình đ nghip v ca cán b k toán đm bo
tính nht quán trong c niên đ k toán. Vic tính giá thc t ca nguyên vt liu có
th s dng mt trong các phng pháp sau: thc t đích danh, bình quân gia quyn,
nhp trc xut trc, nhp sau xut trc.
 Phngăphápăthcăt đíchădanh
Theo phng pháp này, vt t xut kho thuc lô hàng nhp nào thì ly đn giá
nhp kho ca lô hàng đó đ tính giá xut. Phng pháp này thng đc áp dng cho
nhng doanh nghip có ít loi mt hàng hoc mt hàng n đnh nhn din đc.
u đim: Xác đnh đc chính xác giá vt t xut ra, làm cho chi phí hin ti
phù hp vi doanh thu hin ti .
Nhc đim: Trong trng hp đn v có nhiu mt hàng, nhp xut thng
xuyên thì khó theo dõi và công vic ca k toán chi tit vt liu s phc tp.
 Phngăphápăbìnhăquơnăgiaăquyn
Theo phng pháp này, giá thc t nguyên vt liu xut dùng trong k đc tính
theo công thc:
Giá thc t nguyên
vt liu xut dùng
=
S lng nguyên vt

liu xut dùng
x
Giá đn v bình quân

Trong đó, giá đn v bình quân có th tính theo mt trong hai cách sau:
Cách 1: Giá đn v bình quân c k d tr:
Giá tr thc t nguyên vt liu tn đu k và nhp trong k
=
S lng thc t nguyên vt liu tn đu k và nhp trong k
Giá đn v bình
quân c k d tr
Thang Long University Library

7

u đim: n gin, d làm, gim nh đc vic hch toán chi tit nguyên vt
liu.
Nhc đim: Dn công vic tính giá nguyên liu xut kho vào k cui hch
toán nên nh hng tin đ ca các khâu k toán khác
Cách 2: Giá đn v bình quân sau mi ln nhp:
Giá tr thc t nguyên vt liu tn kho sau mi ln nhp
=
S lng thc t nguyên vt liu tn sau mi ln nhp

u đim: Vic tính giá chính xác, phn ánh kp thi s bin đng ca giá c.
Nhc đim: Vic tính toán rt phc tp, tn nhiu công sc, ch nên áp dng
vi nhng doanh nghip có ít danh đim nguyên vt liu, s ln nhp xut không nhiu
và thc hin k toán trên máy vi tính.
 Phngăpháp nhpătrc- xutătrcă(FIFO)
Theo phng pháp này, vic tính toán giá tr nguyên vt liu xut kho đc tính

trên gi thit nguyên vt liu nào nhp kho trc thì xut trc và ly đn giá ca ln
nhp đó đ tính giá nguyên vt liu xut kho. C s ca phng pháp này là giá thc
t ca nguyên vt liu mua trc s đc dùng đ tính giá thc t ca nguyên vt liu
xut kho trc, do vy giá tr nguyên vt liu tn kho cui k s là giá ca nguyên vt
liu mua vào sau cùng.
u đim: Cho phép k toán có th tính toán giá nguyên vt liu xut kho kp
thi. Phng pháp này cho c tính hp lý v giá tr nguyên vt liu cui k
Nhc đim: Làm cho doanh thu hin ti không phù hp vi khon chi phí hin
ti. Theo phng pháp nhp trc- xut trc, doanh thu hin ti đc to ra bi giá
nguyên vt liu đư đc mua vào t cách đó rt lâu.
Phng pháp này thng đc áp dng  doanh nghip có ít nguyên vt liu, s
ln nhp kho ca mi danh đim nguyên vt liu không nhiu.
 Phngăpháp nhpăsau- xutătrcă(LIFO)
Phng pháp này gi đnh nguyên vt liu mua sau cùng s đc xut trc tiên,
ngc li vi phng pháp nhp trc- xut trc  trên. Theo phng pháp này, khi
giá c có xu hng gim thì chi phí nguyên vt liu thp, li nhun trong k tng đng
thi giá tr tn kho cng tng. Ngc li, nu giá c có xu hng tng thì chi phí
nguyên vt liu s tng, li nhun trong k gim nhng giá tr nguyên vt liu tn kho
s nh. Phng pháp này hu nh không đc dùng trong thc t.
u đim: Doanh thu hin ti phù hp vi nhng khon chi phí hin ti.
Giá đn v bình
quân sau mi ln
nhp

8

Nhc đim: Phng pháp này làm cho thu nhp thun ca doanh nghip gim
trong k lm phát và giá tr vt liu có th b báo cáo gim trên bng cân đi k toán
so vi giá tr thc ca nó
1.3. Kătoánăchiătitănguyênăvtăliu

K toán chi tit nguyên vt liu là vic hch toán kt hp gia th kho và phòng
k toán trên cùng c s các chng t nhp, xut kho nhm đm bo theo dõi cht ch
s hin có và tình hình bin đng ca tng loi, tng nhóm, th vt t v s lng và
giá tr.
Các doanh nghip phi t chc h thng chng t, m các s k toán chi tit và
vn dng phng pháp hch toán chi tit vt liu phù hp đ tng cng qun lý
nguyên vt liu.
1.3.1. Chngătăkătoán nguyênăvtăliu
áp ng yêu cu qun tr ca doanh nghip trong sn xut kinh doanh, k toán
chi tit nguyên vt liu phi thc hin theo tng kho, tng loi, nhóm, th nguyên vt
liu và phi tin hành đng thi  tng kho và phòng k toán trên cùng mt c s
chng t.
Theo ch đ chng t k toán quy đnh ban hành theo quyt đnh s 15/2006/Q-
BTC ngày 20/03/2006 ca B trng B tài chính, các chng t k toán v nguyên vt
liu bao gm:
- Phiu nhp kho (Mu 01-VT)
- Phiu xut kho (Mu 02-VT)
- Biên bn kim kê vt t, sn phm, hàng hóa (Mu 05-VT)
- Hóa đn GTGT (Mu s 01GTKT- LN)
- Hóa đn bán hàng (Mu s 02GTKT- LN)
- Hóa đn cc vn chuyn (Mu 03- BH)
+ i vi các chng t này phi lp kp thi, đy đ theo đúng quy đnh v mu biu
ni dung, phng pháp lp. Ngi lp chng t phi chu trách nhim v tính hp lý,
hp pháp ca chng t v các nghip v kinh t tài chính phát sinh.
+ Ngoài các chng t bt buc s dng thng nht theo quy đnh ca nhà nc, các
doanh nghip có th s dng thêm các chng t hng dn:
- Biên bn kim nghim (Mu 03- VT)
- Phiu báo vt t còn li cui k (Mu 04- VT)
i vi các chng t k toán cn lp kp thi, đy đ theo đúng quy đnh v mu,
ni dung và phng pháp lp.

Thang Long University Library

9

1.3.2. Săsáchăkătoánăsădng
S k toán chi tit phc v cho vic hch toán chi tit các nghip v kinh t liên
quan đn đi tng k toán cn hch toán chi tit.
- Th kho
- S (th) k toán chi tit nguyên vt liu
- Bng tng hp nhp- xut- tn nguyên vt liu
- Bng kê mua hàng
- Bng phân b nguyên vt liu
Ngoài các s k toán chi tit nêu trên còn có th s dng các bng kê nhp, xut,
các bng ly k tng hp nhp- xut- tn nguyên vt liu phc v cho vic k toán ghi
s chi tit đc đn gin, nhanh chóng, kp thi.
1.3.3. Phngăphápăthăsongăsong
Hin nay các doanh nghip thng s dng phng pháp th song song,
phng pháp này đn gin, d làm và tin li khi x lý s liu bng máy tính.
-  kho: th kho dùng “Th kho” đ ghi chép hàng ngày tình hình nhp, xut,
tn kho ca tng loi vt t theo ch tiêu s lng.
Khi nhn chng t nhp, xut vt t th kho phi kim tra tính hp lý, hp pháp
ca chng t ri tin hành ghi chép s thc nhn, thc xut vào chng t và th kho,
cui ngày tính ra s tn kho đ ghi vào ct tn trên th kho. nh k th kho gi các
chng t nhp- xut đư phân loi theo tng loi vt t cho phòng k toán.
-  phòng k toán: k toán s dng s k toán chi tit đ ghi chép chi tit tình
hình nhp- xut cho tng loi vt t theo c hai ch tiêu s lng và giá tr.
K toán khi nhn đc chng t nhp- xut ca th kho gi lên, k toán kim tra
li chng t, hoàn chnh chng t, cn c vào các chng t nhp, xut kho đ ghi vào

s chi tit nguyên vt liu. Mi chng t đc ghi trên mt dòng.
Cui tháng k toán cng s chi tit và tin hành kim tra đi chiu vi th kho.
Ngoài ra đ có s liu đi chiu vi k toán tng hp, k toán nguyên vt liu cn phi
tng hp s liu k toán chi tit t các s chi tit nguyên vt liu vào bng tng hp
nhp- xut- tn kho nguyên vt liu theo tng nhóm, loi nguyên vt liu.
Phng pháp th song song là mt phng pháp đn gin, d làm. Nhng trong
điu kin sn xut ln, áp dng phng pháp này mt nhiu công sc do ghi chép
trùng lp. Hn na, vic kim tra đi chiu ch yu tin hành vào cui tháng do vy
hn ch chc nng kim tra kp thi ca k toán.
Phng pháp này thích hp vi nhng doanh nghip có ít loi nguyên vt liu,
kho tàng tp trung, khi lng các nghip v nhp, xut ít, trình đ nghip v chuyên
môn ca cán b k toán còn hn ch.

10

 Có th khái quát ni dung, trình t hch toán chi tit vt liu ca phng
pháp th song song theo s đ sau:
Săđ 1.1 Quyătrìnhăhchătoánătheoăphngăphápăthăsongăsong


Ghi chú:
Ghi hàng ngày
Ghi cui k
i chiu


1.4. Kătoánătngăhpănguyênăvtăliu
K toán tng hp nguyên vt liu là vic ghi chép s bin đng v mt giá tr
ca nguyên vt liu trên các s k toán tng hp. Trong h thng k toán hin hành
nguyên vt liu thuc nhóm hàng tn kho nên k toán tng hp nguyên vt liu có th

đc tin hành theo mt trong hai phng pháp sau: phng pháp kê khai thng
xuyên hoc phng pháp kim kê đnh k. Vic s dng phng pháp nào tùy thuc
vào đc đim kinh doanh ca doanh nghip, yêu cu ca công tác qun lý và vào trình
đ cán b k toán cng nh vào quy đnh ca ch đ k toán hin hành.
1.4.1. Kătoánătngăhpănguyênăvtăliuătheoăphngăphápăkêăkhaiăthngăxuyên
Phng pháp kê khai thng xuyên là phng pháp theo dõi và phn ánh tình
hình hin có, bin đng tng gim hàng tn kho mt cách thng xuyên, liên tc trên
các tài khon phn ánh tng loi hàng tn kho.
Theo phng pháp này, ti bt k thi đim nào, k toán cng có th xác đnh
đc lng nhp, xut, tn kho tng loi nguyên vt liu. Tuy nhiên, vi nhng doanh

Phiu nhp kho
Th kho
S chi tit
nguyên vt
liu
Phiu xut kho
Bng tng
hp nhp,
xut, tn
Thang Long University Library

11

- Tr giá vn thc t ca nguyên vt
liu tn kho cui k.
nghip có nhiu chng loi nguyên vt liu, giá tr thp, thng xuyên xut dùng, xut
bán mà áp dng phng pháp này s tn rt nhiu công sc.
1.4.1.1. TƠiăkhonăsădng
 tin hành k toán tng hp nguyên vt liu theo phng pháp kê khai thng

xuyên, k toán s dng các tài khon sau:
- Tài khon 152 “nguyên liu, vt liu”
Tài khon này dùng đ phn ánh tr giá hin có và tình hình bin đng ca các loi
nguyên liu, vt liu theo giá thc t, có th m chi tit theo tng loi, nhóm, th tùy
theo yêu cu qun lý và phng tin tính toán.
TK 152 có k cu nh sau:
TK 152







Giá thc t ca nguyên vt liu tn kho







TK 152 có th m thành các tài khon cp 2 đ k toán ghi chi tit theo tng
loi, nhóm, th nguyên vt liu, tùy thuc vào yêu cu qun lý ca doanh nghip,
thông thng các doanh nghip chi tit TK này theo vai trò và công dng ca nguyên
vt liu nh sau:
 TK 1521: nguyên vt liu chính
 TK 1522: vt liu ph
 TK 1523: nhiên liu
 TK 1524: ph tùng thay th

 TK 1525: thit b xây dng c bn
 TK 1528: vt liu khác
- Tr giá nguyên vt liu nhp kho do
mua ngoài, t ch, thuê ngoài gia
công, ch bin, nhn vn góp hoc
t các ngun khác.
- Tr giá nguyên vt liu phát hin
tha khi kim kê.

- Tr giá thc t nguyên vt liu xut
kho dùng vào sn xut kinh doanh,
đ bán, thuê ngoài gia công, ch
bin, hoc đa đi góp vn.
- Tr giá nguyên vt liu tr li ngi
bán hoc đc gim giá hàng mua.
- Chit khu thng mi nguyên vt
liu khi mua đc hng.
- Tr giá nguyên vt liu hao ht, mt
mát phát hin khi kim kê.

12


- TK 151 “Hàng mua đang đi đng”
Tài khon này dùng đ theo dõi các loi nguyên vt liu mà doanh nghip đư mua
hay chp nhn mua, đư thuc quyn s hu ca doanh nghip nhng cui tháng cha
v nhp kho (k c s đang gi kho ngi bán).
Kt cu ca TK 151 nh sau:
TK 151
- Tr giá vt t đang đi đng

D cui k: phn ánh tr giá vt t
đang đi đng cui k

-TK 1331 “Thu giá tr gia tng đc khu tr”: tài khon này dùng đ phn
ánh s thu GTGT đc khu tr, đư khu tr và còn đc khu tr ca doanh nghip
thuc đi tng np thu GTGT theo phng pháp khu tr.
Ngoài các tài khon trên k toán còn s dng các tài khon liên quan khác nh:
TK 111, TK 112, TK 141, TK 331, TK 411, TK 621, TK 627

- Tr giá vt t đang đi đng
tháng trc, tháng này đư v nhp
kho hay đa vào s dng ngay.
Thang Long University Library

13


1.4.1.2. Phngăphápăkătoánă

Săđă1.2: Kătoánătngăhpănguyênăvtăliuătheoăphngăphápăkêăkhaiăthngă
xuyênă(tínhăthuăGTGTătheoăphngăphápăkhuătr):

TK 111,112,331, TK 152 TK 621, 627, 641, 642, 241

Nhp kho NL,VL mua v Xut NL, VL dùng cho SXKD
XDCB
TK 133

Thu GTGT TK 128, 222
TK 331 góp vn liên doanh vào c s
Nhp kho NVL do nhp khu kinh doanh đng kim soát.
TK 3333, 33312 công ty liên kt
Thu nhp TK 133 TK 711
khu chênh lch TK 811
đánh giá tng Chênh lch đánh
TK 154 thu GTGT hàng NK giá gim

Nhp kho NVL do t sn xut TK 1388, 1368
Thuê ngoài gia công
Xut NVL cho vay tm thi
TK 411
Nhn vn góp bng vt liu
TK 1381
TK 711 Thiu khi kim kê
Nhp kho NVL do đc biu tng cha rõ nguyên nhân
TK 111, 112,331

TK 621, 627, 641, 642 Chit khu thng mi, gim giá

Nhp kho NVL đư xut dùng hàng mua, hàng mua tr li

nhng không ht TK 133
Gim giá thu GTGT
TK 128, 222
Hàng mua
Thu hi vn liên doanh

14

Ghi chú: Nu doanh nghip sn xut kinh doanh mt hàng không thuc đi
tng chu thu GTGT hoc doanh nghip tính thu GTGT theo phng pháp trc tip
thì s đ trên không có tài khon 133, giá tr nguyên vt liu nhp kho là tng giá
thanh toán ghi trên hoá đn (bao gm thu giá tr gia tng) cng vi các chi phí thu
mua thc t tr đi các khon gim giá, hàng tr li ( nu có).
1.4.2. Kătoánătngăhpănguyênăvtăliuătheoăphngăphápăkimăkêăđnhăk
Phng pháp kim kê đnh k là phng pháp không theo dõi mt cách thng
xuyên, liên tc v tình hình bin đng ca các loi nguyên vt liu trên các tài khon
phn ánh nguyên vt liu tn kho mà ch phn ánh giá tr tn kho đu k và cui k
ca chúng. Cui k tin hành kim kê và xác đnh lng vt t tn kho thc t, t đó
xác đnh tng tr giá vt t đư xut dùng trong k.

Giá tr NVL
xut dùng
=
Giá tr NVL
tn đu k
+
Giá tr NVL
nhp trong k
-
Giá tr NVL tn
kho cui k

 chính xác ca phng pháp này không cao ch thích hp vi các doanh
nghip sn xut có nhiu chng loi nguyên vt liu, giá tr thp, thng xuyên nhp-
xut.
1.4.2.1. TƠiăkhonăsădng
Theo phng pháp này, k toán s dng các tài khon sau:

TK 611 “Mua hàng” (tiu khon ậ Mua nguyên liu, nguyên vt liu): tài khon
này dùng đ theo dõi tình hình thu mua, tng, gim nguyên liu theo giá thc t (giá
mua và chi phí thu mua).
TK 611 có kt cu nh sau:

TK 611








- Kt chuyn tr giá thc t
nguyên vt liu tn kho đu
k (theo kt qu kim kê).
- Tr giá thc t nguyên vt liu
mua vào trong k, hàng hóa
đư bán b tr li.
-Kt chuyn hàng tn kho cui
k.
-Chit khu, gim giá hàng
mua.
-Hàng mua tr li ngi bán
-Kt chuyn hàng mua đư s
dng trong k.
Thang Long University Library

15

Ngoài ra trong quá trình k toán, k toán còn s dng mt s tài khon khác có
liên quan nh: TK 152, TK 151, TK 133, TK 331, TK 111, TK 112,.
1.4.2.2. Phngăphápăkătoán
Săđ 1.3: Kătoánătngăhpănguyênăvtăliuătheoăphngăphápăkimăkêăđnhăkăă
(tínhăthuăGTGTătheoăphngăphápăkhuătr).

TK 151,152 TK 611 TK 151,152

KC giá tr NVL tn kho đu k KC giá tr NVL tn kho cui k


TK 111,112,331 TK 111,112
Giá thc t NVL mua vào trong k CKTM, gim giá hàng mua

TK 133 tr li hàng mua
Thu GTGT đu vào TK 133

TK 33312
Thu GTGT TK 621
hàng nhp khu
TK 3333 Tr giá NVL dùng trc tip
Thu nhp khu tính vào giá tr cho sn xut
Nguyên vt liu
TK 627, 641, 642
TK 411
Tr giá NVL s dng cho sn xut
Nhn vn góp liên doanh bng NVL
Bán hàng, qun lý

TK 412 TK 632 (157)
Xut gi bán hoc bán trc tip
Chênh lch tng do đánh giá li NVL
TK 154
Xut kho NVL đ thuê ngoài
gia công ch bin