oàn thiện công tác kế toán tiêu thụ và xác định kết quả tiêu thụ tại công ty cổ phần sản xuất thương mại và xây dựng ngọc hoàn

B GIÁO DC ĨO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o





KHÓA LUN TT NGHIP




 tài:
HOÀN THIN CÔNG TÁC K TOÁN TIÊU TH VÀ
XỄCăNH KT QU TIÊU TH TI CÔNG TY C
PHN SN XUTăTHNGăMI VÀ XÂY DNG
NGC HOÀN





SINH VIÊN THC HIN: NGUYN HI HÀ
MÃ SINH VIÊN : A16323
CHUYÊN NGÀNH : K TOÁN

HÀ NI - 2014
B GIÁO DC ĨO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o





KHÓA LUN TT NGHIP




 tài:
HOÀN THIN CÔNG TÁC K TOÁN TIÊU TH VÀ
XỄCăNH KT QU TIÊU TH TI CÔNG TY C
PHN SN XUTăTHNGăMI VÀ XÂY DNG
NGC HOÀN





Giáoăviênăhng dnăăăă:ăTh.săoƠnăTh Hng Nhung
Sinh viên thc hin : Nguyn Hi Hà
Mã sinh viên : A16323

Chuyên ngành : K toán

HÀ NI - 2014
Thang Long University Library
LI CM N

 hoàn thành khóa lun tt nghip này, li đu tiên em xin bày t lòng bit
n chân thành và sâu sc nht ti cô giáo hng dn: Thc s oàn Th Hng Nhung
đƣ tn tình hng dn em trong sut quá trình nghiên cu và thc hin đ tài.
Em xin gi li cm n đn các thy cô giáo trong khoa Kinh t - Qun lý, các
thy cô trong trng i hc Thng Long, đƣ trang b cho em nhng kin thc và kinh
nghim quý giá trong quá trình hc tp ti trng.
Ngoài ra, em xin gi li cm n ti các cô, chú, anh, ch trong công ty CP Sn
xut Thng mi và Xây dng Ngc Hoàn đƣ to điu kin giúp đ em trong thi gian
thc tp  công ty.
Trong quá trình thc tp, cng nh trong quá trình làm lun vn, khó tránh
khi sai sót, rt mong các Thy, Cô b qua. ng thi do trình đ lý lun cng nh
kinh nghim thc tin còn hn ch nên khóa lun không th tránh khi nhng thiu sót,
em rt mong nhn đc ý kin đóng góp ca Thy, Cô đ em hc thêm đc nhiu
kinh nghim.
Em xin chân thành cm n!
Hà Ni, ngày 17 tháng 06 nm 2014
Sinh viên



Nguyn Hi Hà

LIăCAMăOAN

Tôi xin cam đoan Khóa lun tt nghip này là do t bn thân thc hin có s h
tr t giáo viên hng dn và không sao chép các công trình nghiên cu ca ngi
khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun là có ngun gc vƠ đc
trích dn rõ ràng.
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan nƠy!
Sinh viên

Nguyn Hi Hà

Thang Long University Library
M C L C
LI M U
CHNGă1.ăCăS LÝ LUN CHUNG V CÔNG TÁC K TOÁN TIÊU TH
VẨăXỄCăNH KT QU TIÊU TH TI CÁC DOANH NGHIP 1
1.1 Khái nim tiêu th trong các doanh nghipăthngămi 1
1.2 Vai trò ca quá trình tiêu th trong nn kinh t 1

1.3 Nhim v ca k toán tiêu th và xác đnh kt qu tiêu th 2
1.4 Ni dung công tác k toán tiêu th trong các doanh nghipăthngămi 2
1.4.1 Giá vn hàng bán 2
1.4.1.1 Phng pháp giá thc t đích danh 3
1.4.1.2 Phng pháp giá bình quân 3
1.4.1.3 Phng pháp nhp trc, xut trc (FIFO) 4
1.4.1.4 Phng pháp nhp sau, xut trc (LIFO) 4
1.4.2 iu kin và thi đim ghi nhn hàng hóa đc tiêu th 5
1.4.3. Tài khon s dng 5
1.4.4 Phng pháp k toán tiêu th hàng hóa trong doanh nghip thng
mi 11
1.4.4.1 K toán bán hàng ti các doanh nghip hch toán theo phng
pháp kê khai thng xuyên 11
1.4.4.2 K toán tiêu th ti các doanh nghip hch toán hàng tn kho theo
phng pháp kim kê đnh k 16
1.5 K toánăxácăđnh kt qu tiêu th trong các doanh nghip 17
1.5.1 Phngăphápăk toán chi phí qun lý kinh doanh 17
1.5.2 Phngăphápăk toánăxácăđnh kt qu tiêu th 20
1.6 K toán tiêu th vƠăxácăđnh kt qu tiêu th theo hình thc s k toán 21
1.6.1 Hình thc Nht ký chung 21
1.6.2 Hình thc k toán Nht ký - S cái 22
1.6.3 Hình thc k toán chng t ghi s 23
1.6.4 Hình thc k toán trên máy vi tính 24
CHNGă2.ăTHC TRNG CÔNG TÁC K TOÁN TIÊU TH VÀ XÁC
NH KT QU TIÊU TH TI CÔNG TY CP SN XUTăTHNGăMI
VÀ XÂY DNG NGC HOÀN 26
2.1 Khái quát chung v công ty CP Sn xut TM và xây dng Ngc Hoàn 26
2.1.1 Quá trình hình thành và phát trin ca công ty CP Sn xut TM và
xây dng Ngc Hoàn 26
2.1.2 c đim hot đng kinh doanh ca công ty CP sn xut thng mi

và xây dng Ngc Hoàn 26
2.1.3 S đ t chc b máy qun lý ca công ty CP SXTM và XD Ngc
Hoàn 27
2.1.4 S đ t chc b máy k toán ca công ty CP SX TM và XD Ngc
Hoàn 29
2.2 Thc trng công tác k toán tiêu th vƠăxácăđnh kt qu tiêu th ti
công ty CP SXTM và XD Ngc Hoàn 31
2.2.1 Phng pháp xác đnh giá vn 31
2.2.2 Phng pháp k toán tiêu th và xác đnh kt qu tiêu th ti Công ty
CP SX TM và XD Ngc Hoàn 37
2.2.2.1 Chng t k toán s dng: 37
2.2.2.2 Tài khon s dng 37
2.2.2.3 Nghip v tiêu th hàng hóa ti công ty CP Sn xut TM và XD
Ngc Hoàn 37
2.2.2.4 S k toán s dng trong công tác k toán tiêu th 52
2.2.3 K toánăxácăđnh kt qu tiêu th ti công ty CP SX TM Và XD
Ngc Hoàn 56
CHNGă3:ăMT S KIN NGH HOÀN THIN CÔNG TÁC K TOÁN
TIÊU TH VẨăXỄCăNH KT QU TIÊU TH TI CÔNG TY CP SX TM
VÀ XD NGC HOÀN 66
3.1ăánhăgiáăv thc trng công tác k toán ti công ty CP SX TM và XD Ngc
Hoàn 66
3.1.1 u đim 66
3.1.2 Nhng tn ti 67
3.2 Mt s kin ngh nhm hoàn thin công tác k toán tiêu th ti công ty
CP SX TM và XD Ngc Hoàn 67
KT LUN

Thang Long University Library
DANH MC VIT TT

Ký hiu vit tt

BHXH
BHYT
BHTN
CCDC

VBQ
GTGT
H
KKK
KKTX
KPC
NVL
PXK
PNK
TK
TP
TSC
VND

Tênăđyăđ

Bo him xã hi
Bo him y t
Bo him tht nghip
Công c dng c
n v bình quân
Giá tr gia tng
Hóa đn
Kim kê đnh k
Kê khai thng xuyên
Kinh phí công đoƠn TƠi khon
Nguyên vt liu
Phiu xut kho
Phiu nhp kho
Tài khon

Thành phm
Tài sn c đnh
Vit Nam đng















DANH MC CÁC BNG BIU, HÌNH V,  TH, CÔNG THC


S đ 1.1: K toán bán buôn trc tip qua kho: 11
S đ 1.2: K toán bán buôn qua kho theo hình thc gi bán 12
S đ 1.3: K toán bán buôn vn chuyn thng có tham gia thanh toán 12
S đ 1.4: K toán bán buôn vn chuyn thng không tham gia thanh toán 13
S đ 1.5: K toán bán l hàng hóa 13
S đ 1.6: K toán bán hƠng theo phng thc hƠng đi hàng 14
S đ 1.7: K toán bán hƠng đi lý ti bên giao đi lý 15
S đ 1.8: K toán bán hƠng đi lý ti bên nhn đi lý 15
S đ 1.9: K toán bán hàng tr góp 16

S đ 1.10: K toán bán hƠng theo phng pháp kim kê đnh k 17
S đ 1.11: K toán chi phí qun lý kinh doanh 19
S đ 1.12: S đ k toán nghip v xác đnh kt qu tiêu th 21
S đ 1.13: Trình t ghi s k toán theo hình thc k toán Nht ký chung 22
S đ 1.14: Trình t ghi s k toán theo hình thc k toán Nht ký - S Cái 23
S đ 1.15: Trình t ghi s k toán theo hình thc k toán Chng t ghi s 24
S đ 1.16: Trình t ghi s k toán theo hình thc k toán trên máy vi tính 25
S đ 2.1 C cu t chc b máy qun lý ca công ty CP SXTM và XD Ngc Hoàn 27
S đ 2.2.T chc b máy k toán ti công ty CP SX TM và XD Ngc Hoàn 29
S đ 2.3. Trình t ghi s k toán theo hình thc Nht ký chung ti công ty 30
Biu s 2.1. S chi tit hàng hóa 33
Biu s 2.2. S chi tit TK 155 34
Biu s 2.3.S tng hp nhp xut tn hàng hóa 35
Biu s 2.4.S tng hp nhp xut tn thành phm 36
Biu s 2.5. Hóa đn GTGT s 0000659 38
Biu s 2.6. Phiu xut kho s 012 39
Biu s 2.7. Phiu thu 06 40
Biu s 2.8. Hóa đn GTGT s 0000658 41
Biu s 2.9. Phiu xut kho s 011 42
Biu s 2.10. Phiu thu 05 43
Biu s 2.11. Hp đng kinh t 44
Biu s 2.12.Hóa đn GTGT s 0000677 47
Biu s 2.13.Phiu xut kho 033 48
Biu s 2.14.Giy báo có 029 thu tin hƠng theo H0000677 49
Biu s 2.15.Hóa đn GTGT s 0000683 50
Biu s 2.16.Phiu xut kho 036 51
Biu s 2.17. S nht ký chung 52
Biu s 2.18. S cái tài khon 632 54
Biu s 2.19. S cái tài khon 511 55
Biu s 2.20. Bng thanh toán tin lng 58

Biu s 2.21. Bng phân b tin lng 59
Biu s 2.22. Bng tính phơn b CCDC 60
Biu s 2.23. Bng trích khu hao TSC 61
Biu s 2.24. Hóa đn tin đin thoi 62
Biu s 2.25. S nht ký chung 63
Biu s 2.26. S cái tài khon 642 64
Thang Long University Library
Biu s 2.27. S cái tài khon 911 65
Bng 3.1. S chi tit giá vn hàng bán 70
Bng 3.2. S chi tit doanh thu 71
Bng 3.3. S chi tit TK 6421 73
Bng 3.4. S chi tit TK 6422 74

LI M U

Trong nn kinh t th trng, các doanh nghip nói chung và doanh nghip
thng mi nói riêng kinh doanh nhm mc đích tìm kim li nhun. Li nhun là
mt ch tiêu tng hp phn ánh các hot đng kinh doanh ca doanh nghip trong k.
Khâu cui cùng và quan trng nht trong quá trình hot đng kinh doanh ca doanh
nghip thng mi là bán hàng. Nh có khâu bán hàng, các doanh nghip thc hin
đc giá tr hƠng hóa, bù đp nhng chi phí b ra trong quá trình kinh doanh, tính toán
đc hiu qu kinh doanh, t đó đm bo quá trình kinh doanh liên tc. Thông qua
bán hàng doanh nghip mi thc hin ngha v vi NhƠ nc, đng thi khng đnh v
th ca mình trên th trng.
Xut phát t nhu cu cnh tranh, mun đng vng trên th trng, thì các doanh
nghip phi thc hin đng thi các bin pháp v t chc, k thut và qun lý kinh t
trong đó s dng k toán nh mt công c hu hiu nht.
Xác đnh đc tm quan trng ca khơu bán hƠng vƠ xác đnh kt qu kinh doanh
ca doanh nghip thng mi, trong thi gian thc tp ti Công ty CP sn xut TM và
Xây dng Ngc Hoàn, em đƣ đi sơu tìm hiu vƠ hoƠn thƠnh đ tƠi “Hoàn thin công

tác k toán tiêu th và xác đnh kt qu tiêu th ti Công ty CP Sn xut Thng
mi và Xây dng Ngc Hoàn”.
Niădungăchuyênăđ gm 3 phn chính:
- ChngăI:ăC s lý lun chung v công tác k toán tiêu th vƠ xác đnh kt qu
tiêu th ti các doanh nghip.
- ChngăII:ăThc trng công tác k toán tiêu th vƠ xác đnh kt qu tiêu th ti
công ty CP Sn xut Thng mi và Xây dng Ngc Hoàn.
- ChngăIII:ăMt s kin ngh hoàn thin công tác k toán tiêu th vƠ xác đnh
kt qu tiêu th ti công ty CP Sn xut Thng mi và Xây dng Ngc Hoàn.
- Mcăđíchă nghiênă cu: Tìm hiu thc trng công tác k toán tiêu th và xác
đnh kt qu tiêu th ti Công ty CP Sn xut Thng mi và Xây dng Ngc Hoàn.
ng thi tìm ra nhng u nhc đim vƠ đa ra nhng gii pháp nhm khc phc
nhng hn ch còn tn ti đ hoàn thin công tác k toán tiêu th vƠ xác đnh kt qu
tiêu th ti công ty.
- iătng nghiên cu: K toán tiêu th vƠ xác đnh kt qu tiêu th ti công ty
CP Sn xut Thng mi và Xây dng Ngc Hoàn.
- Phm vi nghiên cu: Công tác k toán tiêu th vƠ xác đnh kt qu tiêu th ti
Công ty CP Sn xut Thng mi và Xây dng Ngc Hoàn di góc đ k toán tài
chính. S liu minh ha cho khóa lun lƠ tháng 1 nm 2013.

Thang Long University Library
1

CHNGă1.ăCăS LÝ LUN CHUNG V CÔNG TÁC K TOÁN TIÊU TH
VẨăXỄCăNH KT QU TIÊU TH TI CÁC DOANH NGHIP
1.1 Khái nim tiêu th trong các doanh nghipăthngămi
Bán hàng là quá trình doanh nghip thc hin vic chuyn hóa vn sn xut
kinh doanh ca mình t hình thái hàng hóa sang hình thái tin t và hình thành kt qu
tiêu th.
Tiêu th hàng hóa là s trao đi mua bán có tha thun, doanh nghip đng ý

bán vƠ khách hƠng đng Ủ mua đƣ thanh toán hoc chp nhn thanh toán có s chuyn
đi quyn s hu hàng hóa t doanh nghip sang khách hàng. Doanh nghip giao hàng
hóa cho khách hàng và nhn đc t h mt khon tin hay mt khon n phi thu
tng ng, khon tin nƠy đc gi là doanh thu tiêu th dùng đ bù đp các khon
chi phí đƣ b ra trong quá trình kinh doanh. Cn c trên s tin hay khon n mà
khách hƠng đƣ chp nhn thanh toán đ hch toán kt qu kinh doanh trong k ca
doanh nghip.
Trong quá trình kinh doanh ca doanh nghip, hƠng hóa bán đc là yu t
quan trng cho s tn ti và phát trin ca doanh nghip. HƠng hóa đt tiêu chun cht
lng cao thì hàng hóa ca doanh nghip tiêu th nhanh mang li li nhun cho doanh
nghip, đm bo cho doanh nghip mt v trí vng chc trên th trng.
1.2 Vai trò ca quá trình tiêu th trong nn kinh t
Tiêu th là khâu quan trng ca hot đng thng mi, nó thc hin mc đích
ca sn xut vƠ tiêu dùng đó lƠ đa sn phm t ni sn xut đn ni tiêu dùng. Tiêu
th hàng hóa là khâu trung gian là cu ni gia sn xut và tiêu dùng.
Qua tiêu th mi khng đnh đc nng lc kinh doanh ca doanh nghip.
Sau tiêu th doanh nghip không nhng thu hi đc tng chi phí b ra mà còn thc
hin đc mt phn giá tr thng d. Phn thng d nƠy chính lƠ phn quan trng đóng
góp vào ngơn sách nhƠ nc, m rng quy mô kinh doanh.
Kt qu bán hàng là b phn quan trng nht trong kt qu kinh doanh ca
doanh nghip. HƠng hóa đc bán nhanh chóng s lƠm tng vòng quay ca vn, đm
bo thu hi vn nhanh, trang tri đc chi phí, đm bo đc li nhun.
i vi mt doanh nghip nói chung và mt doanh nghip thng mi nói riêng
t chc tt công tác k toán bán hƠng vƠ xác đnh kt qu bán hàng có vai trò quan
trng, tng bc hn ch đc s tht thoát hàng hóa, phát hin đc nhng hàng hóa
chm luân chuyn đ có bin pháp x lý thích hp nhm thúc đy quá trình tun hoàn
vn. Các s liu mà k toán bán hƠng vƠ xác đnh kt qu bán hàng cung cp giúp cho
doanh nghip nm bt đc mc đ hoàn chnh v k toán bán hƠng vƠ xác đnh kt
qu bán hàng t đó tìm ra nhng thiu sót mt cơn đi gia khâu mua ậ khâu d tr và
2

khơu bán đ doanh nghip điu chnh đa ra nhng phng án, các k hoch tiêu th
hàng hóa nhm thu đc hiu qu cao nht.
Doanh nghip thng mi thc hin tt nghip v này thì s đáp ng tt, đy đ,
kp thi nhu cu ca khách hàng, góp phn khuyn khích tiêu dùng, thúc đy sn xut,
tng doanh thu bán ra, m rng th phn, khng đnh đc uy tín doanh nghip trong
các mi quan h vi ch th khác…
1.3 Nhim v ca k toán tiêu th vƠăxácăđnh kt qu tiêu th
 đáp ng đc yêu cu qun lý quá trình tiêu th sn phm vƠ xác đnh kt
qu tiêu th sn phm. K toán có nhng nhim v ch yu sau đơy:
Phn ánh tình hình thc hin các ch tiêu kinh t v tiêu th vƠ xác đnh kt qu
tiêu th nh mc bán ra, doanh thu tiêu th, mà quan trng nht là lãi thun ca hot
đng tiêu th.
Ghi chép, phn ánh đy đ, kp thi, chi tit s bin đng ca hàng hóa  tt c
các trng thái: hƠng đi đng, hàng trong kho, hàng gia công ch bin, hàng gi bán
đi lỦ,…nhm đm bo an toàn cho hàng hóa.
Tính toán chính xác giá vn, chi phí khi lng tiêu th hàng hóa, thanh toán
chp nhn thanh toán, hàng tr li…
Phn ánh chính xác, kp thi doanh thu tiêu th đ xác đnh kt qu đm bo thu
đ và kp thi tin bán hàng tránh s chim dng vn.
Phn ánh và giám sát tình hình thc hin kt qu tiêu th, cung cp s liu, lp
báo cáo tài chính và lp quyt toán đy đ, kp thi đ đánh giá đúng hiu qu tiêu th
cng nh vic thc hin ngha v đi vi nhƠ nc.
 thc hin tt nhim v trên k toán bán hƠng vƠ xác đnh kt qu bán hàng
cn chú ý mt s đim sau:
Xác đnh đúng thi đim tiêu th đ kp thi lp báo cáo bán hàng và phn ánh
doanh thu. Báo cáo thng xuyên kp thi tình hình bán hàng và thanh toán vi khách
hàng chi tit theo tng hp đng kinh t…nhm giám sát cht ch hàng hóa bán ra,
đôn đc thanh toán, np tin bán hàng vào qu.
Các chng t ban đu phi đy đ, hp pháp hp l. T chc h thng chng t

ban đu và trình t luân chuyn chng t hp lý, khoa hc, tránh s trùng lp, b sót,
chm tr.
Xác đnh đúng vƠ tp hp đúng, đy đ giá vn chi phí qun lý kinh doanh phát
sinh trong k. Phân b chính xác các chi phí đó cho hƠng tiêu th.
1.4 Ni dung công tác k toán tiêu th trong các doanh nghipăthngămi
1.4.1 Giá vn hàng bán
Giá vn ca hàng xut bán có th hiu là toàn b s tin mà doanh nghip phi
b ra đ có đc s hƠng hóa đ xut bán. Trong đó gm có s tin phi tr cho ngi
Thang Long University Library
3

bán, chi phí vn chuyn, lp đt, bc d…thu nhp khu, thu tiêu th đc bit, thu
GTGT đu vƠo không đc khu tr (nu có).
Tr giá vn hàng xut bán là tr giá vn thành phm, hàng hóa, lao v, dch v
xut bán trong k. i vi doanh nghip sn xut đó lƠ giá tr thc t thành phm xut
kho. i vi doanh nghip thng mi giá vn hàng bán bao gm giá tr mua hàng và
chi phí mua hàng. Hàng hóa ca doanh nghip đc nhp t cái ngun, các đt khác
nhau. Do đó khi xut bán phi đánh giá theo mt trong các phng pháp quy đnh đ
xác đnh tr giá vn hàng xut bán.
Doanh nghip có th s dng các phng pháp sau đ xác đnh giá vn hàng
xut kho:
1.4.1.1 Phng pháp giá thc t đích danh
Theo phng pháp nƠy, sn phm, vt t, hƠng hóa xut kho thuc lô hàng nhp
nào thì ly đn giá nhp kho ca lô hƠng đó đ tính. ơy lƠ phng án tt nht, nó
tuân th nguyên tc phù hp ca k toán, chi phí thc t phù hp vi doanh thu thc t.
Giá tr ca hàng xut kho đem bán phù hp vi doanh thu mà nó to ra. Hn na, giá
tr hàng tn kho đc phn ánh đúng theo giá tr thc t ca nó. u đim ca nó là
công tác tính giá xut kho đc thc hin kp thi và thông qua vic tính giá xut kho
hàng hóa k toán theo dõi đc thi hn bo qun ca hàng hóa.
Bên cnh đó, vic áp dng phng pháp nƠy cng có nhiu nhc đim đó lƠ

đòi hi nhng điu kin kht khe, ch nhng doanh nghip kinh doanh có ít loi mt
hàng, hàng tn kho có giá tr ln, mt hàng n đnh và loi hàng tn kho nhn din
đc thì mi có th áp dng đc phng pháp nƠy. Còn đi vi nhng doanh nghip
có nhiu loi hàng thì không th áp dng đc phng pháp nƠy.
1.4.1.2 Phng pháp giá bình quân
Theo phng pháp nƠy giá tr ca tng loi hàng tn kho đc tính theo giá tr
trung bình ca tng loi hàng tn kho đu k và giá tr tng loi hàng tn kho đc
mua hoc sn xut trong k. Phng pháp bình quơn có th đc tính theo thi k
hoc vào mi khi nhp mt lô hàng, ph thuc vào tình hình ca doanh nghip.
- Phng pháp giá bình quơn gia quyn cui k (tháng)
Theo phng pháp nƠy, đn cui k mi tính tr giá vn ca hàng xut kho trong k.
Tùy theo k d tr ca doanh nghip áp dng mà k toán hàng tn kho cn c vào giá
nhp, lng hàng tn kho đu k và nhp trong k đ tính giá đn v bình quân:





n giá bình
quân c k d tr
=
Tr giá thc t
hàng tn đu k
Tr giá thc t hàng
nhp trong k
+
S lng thc t
hàng tn đu k
+
S lng thc t nhp

hàng trong k
4

u đim: n gin, d làm, ch cn tính toán mt ln vào cui k.
Nhc đim:  chính xác không cao, hn na, công vic tính toán dn vào
cui tháng gây nh hng đn tin đ ca các phn hành k toán khác. Ngoài ra,
phng pháp nƠy cha đáp ng yêu cu kp thi ca thông tin k toán ngay ti thi
đim phát sinh nghip v.
- Phng pháp giá bình quơn gia quyn sau mi ln nhp (bình quân thi
đim)
Sau mi ln nhp sn phm, vt t, hƠng hóa, k toán phi xác đnh li giá tr
thc ca hàng tn kho vƠ giá đn v bình quơn. Giá đn v bình quơn đc tính theo
công thc sau:






Phng pháp nƠy có u đim là khc phc đc nhng hn ch ca phng
pháp trên nhng vic tính toán phc tp, nhiu ln, tn nhiu công sc. Do đc đim
trên mƠ phng pháp nƠy đc áp dng  các doanh nghip có ít chng loi hàng tn
kho, có lu lng nhp xut ít.
1.4.1.3 Phng pháp nhp trc, xut trc (FIFO)
Phng pháp nƠy áp dng da trên gi đnh lƠ hƠng đc mua trc hoc sn
xut trc thì đc xut trc và giá tr hàng xut kho đc tính theo giá ca lô hàng
nhp trc hoc sn xut trc và thc hin tun t cho đn khi chúng đc xut ra
ht.
Phng pháp nƠy giúp cho chúng ta có th tính đc ngay tr giá vn hàng xut
kho tng ln xut bán, do vy đm bo cung cp s liu kp thi cho k toán ghi chép

các khâu tip theo cng nh cho qun lý. Tr giá vn ca hàng tn kho s tng đi sát
vi giá th trng ca mt hƠng đó. Vì vy ch tiêu hàng tn kho trên báo cáo k toán
có Ủ ngha thc t hn. Tuy nhiên, phng pháp nƠy, doanh thu hin ti đc to ra
bi giá tr sn phm, vt t, hƠng hóa đƣ có đc t cách đó rt lơu. ng thi nu s
lng chng loi mt hàng nhiu, phát sinh nhp xut liên tc dn đn nhng chi phí
cho vic hch toán cng nh khi lng công vic s tng lên rt nhiu.
1.4.1.4 Phng pháp nhp sau, xut trc (LIFO)
Hàng hóa nào mua sau cùng s đc xut trc. Phng pháp nƠy ngc vi
phng pháp trên, ch thích hp vi giai đon lm phát. ệt đc s dng trên thc t.
Tr giá vt t
hàng tn đu k
Tr giá vt t hƠng
hóa nhp trc ln
xut th i
n giá xut kho
ln th i
=
+
S lng hàng hóa
tn đu k
+
S lng hàng hóa nhp
trc ln xut th i
Thang Long University Library
5

u đim: Vi phng pháp nƠy chi phí ca ln mua gn nht tng đi sát vi
tr giá vn ca hàng thay th. Vic thc hin phng pháp nƠy s đm bo đc yêu
cu ca nguyên tc phù hp trong k toán.
Nhc đim: Tr giá vn hàng tn kho cui k có th không sát vi giá th

trng ca hàng thay th.
1.4.2 iu kin và thi đim ghi nhn hàng hóa đc tiêu th
Theo chun mc k toán Vit Nam (chun mc 14), doanh thu bán hƠng đc
ghi nhn khi đng thi tha mƣn nm điu kin sau:
- Ngi bán đƣ chuyn giao phn ln ri ro và li ích gn lin vi quyn s
hu sn phm, hƠng hóa cho ngi mua.
- Ngi bán không còn nm gi quyn qun lỦ hƠng hóa nh ngi s hu
hàng hóa hoc kim soát hàng hóa.
- Doanh thu đc xác đnh tng đi chc chn.
- Ngi bán đƣ thu đc hoc s thu đc li ích kinh t t giao dch bán
hàng.
- Xác đnh đc chi phí liên quan đn vic bán hàng.
Nh vy, thi đim ghi nhn doanh thu (tiêu th) là thi đim chuyn giao
quyn s hu v hàng hóa, lao v t ngi bán sang ngi mua.
1.4.3. Tài khon s dng
 Tài khon 632 - Giá vn hàng bán: phn ánh tr giá vn ca sn phm, hàng
hóa, dch v, bt đng sn đu t, giá thƠnh sn xut ca sn phm xây lp (đi vi
doanh nghip xây lp) bán trong k.
N TK 632- Giá vn hàng bán Có
- Tr giá vn thành phm, hàng hóa
tiêu th trong k.
- Tr giá vn ca hàng hóa tn kho
đu k (KKK)

- Kt chuyn tr giá vn ca thành
phm, hàng hóa, lao v, dch v đƣ
cung cp trong k sang TK 911 ậ xác
đnh kt qu kinh doanh.

Tài khon 632 cui k không có s d.
 Tài khon 156 - Hàng hóa: phn ánh giá tr hin có và tình hình bin đng
tng, gim ca các loi hàng hóa ca doanh nghip bao gm hàng hóa ti các kho hàng,
quy hàng, hàng hóa bt đng sn (nu có). Tài khon đc chi tit theo tng kho
hàng, loi, nhóm hàng hóa.



6

N TK 156- Hàng hóa Có
- Tr giá mua ca hàng hóa nhp kho.
- Tr giá hàng hóa thuê gia công, ch
bin xong nhp kho (gm giá mua
vào và chi phí gia công)
- Tr giá hàng hóa nhn vn góp
- Tr giá hƠng hóa đƣ bán b ngi
mua tr li nhp kho
- Tr giá hàng hóa phát hin tha khi
kim kê
- Chi phí thu mua hàng hóa thc t
phát sinh liên quan ti khi lng
hƠng hóa mua đƣ nhp kho trong k
- Kt chuyn tr giá hàng hóa tn
kho cui k (KKK).
- Tr giá thc t ca hàng hóa xut
kho bán, gi đi lý trong k.
- Tr giá hàng hóa tr li cho ngi
bán, chit khu thng mi, gim giá
hƠng mua đc hng.

- Tr giá hàng hóa phát hin thiu khi
kim kê
- Kt chuyn tr giá hàng tn kho đu
k (KKK).
D n: Tr giá mua vào và chi phí
thu mua ca hàng hóa tn kho cui
k.


 TƠiăkhonă157ă- Hàng gi bán: phn ánh tr giá hƠng hóa, thƠnh phm đƣ gi
hoc chuyn đn cho khách hƠng. HƠng hóa, thƠnh phm gi bán đi lỦ, kỦ gi; HƠng
hóa, sn phm chuyn cho đn v cp di hch toán ph thuc đ bán; Tr giá dch v
đƣ hoƠn thƠnh, bƠn giao cho ngi đt hƠng, nhng cha đc chp nhn thanh toán.
N TK 157- Hàng gi bán Có
- Tr giá hàng hóa, thành phm đƣ
gi cho khách hàng, hoc gi bán đi
lý, ký gi, gi cho các đn v cp
di hch toán ph thuc.
- Cui k kt chuyn tr giá hàng
hóa, thành phm đƣ gi bán cha xác
đnh là tiêu th cui k (KKK)
- Tr giá hàng hóa, thành phm gi
đi bán đc xác đnh lƠ đƣ bán.
- Tr giá hàng hóa, thành phm, dch
v đƣ gi đi bán nhng b khách
hàng tr li.
- u k kt chuyn tr giá hàng
hóa, thành phm đƣ gi đi bán cha
xác đnh là tiêu th đu k (KKK)

D n: Tr giá hàng hóa, thành phm
đƣ gi đi,cha đc chp nhn thanh
toán tn cui k.


Thang Long University Library
7

 Tài khon 611 - Mua hàng: phn ánh tr giá nguyên liu, vt liu, công c,
dng c, hàng hóa mua vào, nhp kho hoc đa vƠo s dng trong k.
N TK 611- Mua hàng Có
- Kt chuyn giá gc hàng hóa,
nguyên liu, vt liu, công c dng
c tn kho đu k (Theo kt qu
kim kê)
- Giá gc hàng hóa, nguyên liu, vt
liu, công c dng c mua vào trong
k, hƠng hóa đƣ bán b tr li,…

- Kt chuyn giá gc hàng hóa,
nguyên liu, vt liu, công c, dng
c tn kho cui k (Theo kt qu
kim kê)
- Giá gc hàng hóa, nguyên liu, vt
liu, công c, dng c xut s dng
trong k, hoc giá gc hàng hóa xut
bán
- Giá gc nguyên liu, vt liu, công
c, dng c, hàng hóa mua vào tr li
cho ngi bán, hoc đc gim giá.

 Tài khon 131 - Phi thu khách hàng: phn ánh các khon n phi thu và tình
hình thanh toán các khon n phi thu ca doanh nghip vi khách hàng v tin bán
sn phm, hàng hóa, bt đng sn đu t, tƠi sn c đnh, cung cp dch v. Tài khon
nƠy cng đc dùng đ phn ánh các khon phi thu ca ngi nhn thu xây dng c
bn vi ngi giao thu v khi lng công tác xây dng c bn hoàn thành.
N TK 131- Phi thu khách hàng Có
- S tin phi thu ca khách hàng v
sn phm, hàng hóa, bt đng sn
đu t, tƠi sn c đnh đƣ giao, dch
v đƣ cung cp vƠ đc xác đnh là
đƣ bán trong k.
- S tin tha tr li cho khách hàng.


- S tin khách hƠng đƣ tr n.
- S tin đƣ nhn ng trc, tr trc
ca khách hàng.
- Khon gim giá hàng bán cho
khách hƠng sau khi đƣ giao hƠng vƠ
khách hàng có khiu ni.
- Doanh thu ca s hƠng đƣ bán b
ngi mua tr li
- S tin chit khu thanh toán và
chit khu thng mi cho ngi
mua.
- S tin còn phi thu ca khách
hàng
- S tin nhn trc, hoc s đƣ

thu nhiu hn s phi thu ca
khách hƠng chi tit theo tng đi
tng c th.
8

 Tài khon 133 - Thu GTGT đc khu tr: phn ánh s thu GTGT đu vào
đc khu tr, đƣ khu tr vƠ còn đc khu tr ca doanh nghip.
Tài khon 133 có 2 tài khon cp 2:
- Tài khon 1331 - Thu GTGT đc khu tr ca hàng hóa, dch v: phn ánh
thu GTGT đu vƠo đc khu tr ca vt t, hàng hóa, dch v mua ngoài dùng vào
sn xut, kinh doanh hàng hóa, dch v thuc đi tng chu thu GTGT tính theo
phng pháp khu tr thu.
- Tài khon 1332 - Thu GTGT đc khu tr ca tài sn c đnh: phn ánh thu
GTGT đu vào ca quá trình đu t, mua sm tài sn c đnh dùng cho hot đng sn
xut, kinh doanh hàng hóa, dch v thuc đi tng chu thu GTGT tính theo phng
pháp khu tr thu ca quá trình mua sm bt đng sn đu t.
N TK 133- Thu GTGT đc khu tr Có
- S thu GTGT đu vƠo đc khu
tr.


- S tin khách hƠng đƣ tr n.
- S thu GTGT đu vƠo đƣ khu tr.
- Kt chuyn s thu GTGT đu vào
không đc khu tr.
- Thu GTGT đu vào ca hàng hóa
mua vƠo nhng đƣ tr li, đc gim
giá, chit khu thng mi.
- S thu GTGT đu vƠo đƣ đc
hoàn li.

D n: S thu GTGT đu vƠo còn
đc khu tr, s thu GTGT đu
vƠo đc hoƠn li nhng NSNN
cha hoƠn tr.


 Tài khon 3331 - Thu và các khon phi np nhà nc: phn ánh s thu
GTGT đu ra, s thu GTGT đc khu tr, s thu GTGT ca hàng bán b tr li, b
gim giá, chit khu thng mi, s thu GTGT phi np, đƣ np, còn phi np ca
sn phm, hàng hóa, dch v tiêu th trong k.






Thang Long University Library
9

N TK 3331- Thu giá tr gia tng đu ra Có
- S thu GTGT ca s hàng bán b
tr li, gim giá hoc chit khu
thng mi.
- S thu GTGT đu ra đƣ khu tr.
- S thu GTGT đc gim tr vào
s thu GTGT phi np.
- S thu GTGT đƣ np vào NSNN

- Thu GTGT đu ra phi np ca
hàng hóa, dch v đƣ tiêu th trong
k.
- S thu GTGT đu ra phi np ca
hàng hóa, dch v dùng đ trao đi,
biu tng, s dng ni b.
- S thu GTGT phi np ca các
khon thu tài chính, thu khác.
- S thu GTGT phi np ca hàng
hóa nhp khu.
D n: S thu GTGT đƣ np tha
vào NSNN
D có: S thu GTGT phi np
cui k.
 Tài khon 511 ậ Doanh thu bán hàng: Phn ánh doanh thu bán hàng và cung
cp dch v ca doanh nghip trong mt k k toán ca hot đng sn xut kinh doanh
t các giao dch và các nghip v bán hàng và cung cp dch v.
N TK 511- Doanh thu bán hàng Có
- S thu tiêu th đc bit, hoc thu
xut khu phi np tính trên doanh
thu bán hàng thc t ca sn phm,
hàng hóa, dch v đƣ cung cp cho
khách hƠng vƠ đƣ đc xác đnh là
đƣ bán trong k k toán.
- S thu GTGT phi np ca doanh
nghip np thu GTGT theo phng
pháp trc tip.
- Doanh thu hàng bán b tr li kt
chuyn cui k.
- Khon gim giá hàng bán kt

chuyn cui k.
- Khon chit khu thng mi kt
chuyn cui k.
- Kt chuyn doanh thu thun vào
TK 911 “Xác đnh kt qu kinh
doanh”
- Doanh thu bán sn phm, hàng
hóa, bt đng sn đu t vƠ cung cp
dch v ca doanh nghip thc hin
trong k k toán.


10

Tài khon 511 cui k không có s d. TK 511 ậ Doanh thu bán hàng và cung
cp dch v có 4 tài khon cp 2:
- TK 5111 ậ Doanh thu bán hàng hóa: Phn ánh doanh thu và doanh thu
thun ca khi lng hƠng hóa đc xác đnh lƠ đƣ bán trong mt k k toán ca
doanh nghip.
- TK 5112 ậ Doanh thu bán các thành phm: Phn ánh doanh thu và doanh
thu thun ca khi lng sn phm (thành phm, bán thành phm) đc xác đnh là
đƣ bán trong mt k k toán ca doanh nghip.
- TK 5113 ậ Doanh thu cung cp dch v: Phn ánh doanh thu và doanh thu
thun ca khi lng dch v đƣ hoƠn thƠnh, đƣ cung cp cho khách hƠng vƠ đc
xác đnh lƠ đƣ bán trong mt k k toán.
- TK 5118 ậ Doanh thu khác: Phn ánh v doanh thu cho thuê hot đng,
nhng bán, thanh lý bt đng sn đu t, các khon tr cp, tr giá ca NhƠ nc,…

 Tài khon 521 - Các khon gim tr doanh thu: phn ánh toàn b s tin
gim tr cho ngi mua hƠng đc tính gim tr vào doanh thu hot đng kinh doanh.

Các khon gim tr bao gm: Chit khu thng mi, giá tr hàng bán b tr li và các
khon gim giá cho ngi mua trong k hoch toán.
TK521 có 3 tài khon cp 2 :
- Tài khon 5211 - Chit khu thng mi: phn ánh s tin mƠ ngi bán thng cho
ngi mua do mua khi lng ln hàng hóa trong mt đt (bt giá) hoc trong mt
khong thi gian nht đnh (hi khu).
- Tài khon 5212 - Hàng bán b tr li: phn ánh giá tr ca s hƠng hóa đƣ tiêu th
nhng b khách hàng tr li và t chi thanh toán do các nguyên nhân: hàng hóa kém
cht lng, không đúng chng loi quy cách, vi phm hp đng kinh t.
- Tài khon 5213 - Gim giá hàng bán: phn ánh s tin gim tr cho khách hàng
ngoƠi hóa đn do hƠng hóa đƣ bán kém cht lng, hƠng hóa không đúng quy cách
theo quy đnh trong hp đng kinh t đƣ kỦ kt vƠ đc doanh nghip chp nhn.
N TK 521- Các khon gim tr doanh thu Có
- S chit khu thng mi, doanh
thu hàng bán b tr li, khon gim
giá cho khách hàng trong k.
- Cui k kt chuyn s chit khu
thng mi, doanh thu hàng bán b
tr li và khon gim giá hàng bán
cho khách hƠng sang TK 511 đ xác
đnh doanh thu thun


Tài khon 521 không có s d cui k.

Thang Long University Library
11

1.4.4 Phng pháp k toán tiêu th hàng hóa trong doanh nghip thng mi
1.4.4.1 K toán bán hàng ti các doanh nghip hch toán theo phng pháp kê khai

thng xuyên
 Phng thc bán buôn
Bán buôn hƠng hóa đc hiu là hình thc bán hƠng cho ngi mua trung gian
đ h tip tc chuyn bán hoc bán cho các nhà sn xut. Trong phng thc bán buôn
thì có hai phng thc:
Bán buôn qua kho: lƠ bán buôn hƠng hóa mƠ hƠng hóa đó đc xut ra t kho
bo qun ca doanh nghip
Bán buôn vn chuyn thng: là hình thc bán mà các doanh nghip thng
mi sau khi tin hƠnh mua hƠng hóa không đa v nhp kho mà chuyn thng đn cho
bên mua.
Phng thc bán buôn hàng hóa trc tip qua kho
Săđ 1.1: K toán bán buôn trc tip qua kho:

Xut kho
Ghi nhn doanh
thu
K/c doanh thu
thun
K/c CP giá
vn
TK 156
TK 632
TK 911
TK 511
TK 111,112,131
TK521
Gim tr
TK 3331
Thu GTGT phi
np
K/c các khon
gim tr
Thu GTGT
phi np
12

Phng thc bán buôn qua kho theo hình thc gi bán
Săđ 1.2: K toán bán buôn qua kho theo hình thc gi bán

TK156 TK 157 TK632 TK911 TK511 TK111,112,131




TK521




TK3331




Phng thc bán buôn vn chuyn thng có tham gia thanh toán
Săđ 1.3: K toán bán buôn vn chuyn thng có tham gia thanh toán

GVHB
Xut kho
hàng hóa
gi bán
TK 157
TK 632
TK 511
TK 911
TK 111,112,131
TK 111,112,331
Mua hàng
vn chuyn
thng
TK 521
Mua hàng giao
bán tay ba
TK 133
TK 3331
GVHB
K/c CP giá
vn
K/c DTT
Ghi nhn
DT
K/c các khon

gim tr DT
Thu GTGT
phi np
Xut kho
hành hóa
gi bán
Thu GTGT
đc khu tr
GVHB
K/c giá
vn
K/c DTT
K/c các khon
gim tr DT
Ghi nhn
DT
Thu GTGT
phi np
Thang Long University Library
13

Phng thc bán buôn vn chuyn thng không tham gia thanh toán
Săđ 1.4: K toán bán buôn vn chuyn thng không tham gia thanh toán





TK133 TK3331

 Phng thc bán l:LƠ phng thc bán hàng hóa trc tip cho ngi tiêu
dùng đ s dng vào mc đích tiêu dùng nƠo đó.

S đ 1.5: K toán bán l hàng hóa













 Phng thc hàng đi hàng: Là phng thc tiêu th mƠ trong đó ngi bán
đem vt t sn phm. hàng hóa ca mình đ đi ly vt t, hƠng hóa, sn phm ca
ngi mua. Giá trao đi là giá bán ca hàng hóa, vt t, sn phm đó trên th trng.




K/c doanh thu
thun

Xut kho
K/c CP giá
vn
Ghi nhn doanh
thu
TK 111,112,331
TK 6421
TK 911
TK 511
TK 111,112,131
TK 156
TK 632
TK 911
TK 511
TK 111,112, 131
TK521
Gim tr
Chi phí môi
gii
K/c CPBH
K/c DTT
Hoa hng
môi gii
Thu GTGT
đc khu tr
Thu GTGT
phi np
K/c các khon
gim tr
TK 3331

Thu GTGt
phi np
14

S đ 1.6: K toán bán hàng theo phng thc hàng đi hàng
















 Phng thc bán hàng đi lý
Phng thc bán hƠng đi lỦ lƠ phng thc mà bên ch hƠng (bên giao đi lý)
xut hàng giao cho bên nhn đi lỦ (bên đi lỦ) đ bán. Bên đi lý s đc hng thù
lao đi lỦ di hình thc hoa hng hoc chênh lch giá.
Theo lut thu GTGT nu bên đi lỦ bán đúng giá theo bên giao đi lỦ qui đnh
thì toàn b s thu s do ch hàng chu. Bên đi lý không phi np thu trên s hoa
hng đc hng. Ngc li, nu bên đi lỦ hng khon chuyên lch giá thì bên đi
lý s phi chu thu GTGT trên phn GTGT này, bên ch hàng chu thu GTGT tính
trên GTGT trong phm vi ca mình.

Chênh lch
phi thanh toán
b sung
Thu GTGT
phi np
Doanh thu
Chênh lch
đc thanh toán
b sung
K/c DTT
TK 131
TK 152, 153, 156
TK133
TK 3331
Hàng hóa
nhp kho
Thu GTGT
đc khu tr
TK 911

TK 632
TK 156
TK 111, 112
Xut hàng
đem đi trao
đi
K/c GVHB
TK 511
Thang Long University Library
15

Săđ 1.7: K toánăbánăhƠngăđi lý tiăbênăgiaoăđi lý
















Săđ 1.8: K toánăbánăhƠngăđi lý ti bên nhnăđi lý

K/c DT

S tin bán hàng
Hoa hng đi lỦ hng thu đc mà
TK111,112 đi lý phi tr
Tr tin cho cho bên giao hàng
bên giao hàng
TK 003
- Nhn hàng - Bán hàng
- Tr li hàng

 Phng thc bán hàng tr góp
Khi giao cho ngi mua thì hƠng hóa đc coi là tiêu th. Ngi mua đc tr
tin mua hàng nhiu ln. Ngoài s tin bán hàng doanh nghip còn đc hng thêm 
ngi mua mt khon lãi vì tr chm.


Thu GTGT
đu ra
TK 3331
TK 331
TK 511
TK 911

TK 6421
TK 131
TK 511
TK 911
TK 632

TK 156
TK 157
TK 3331
TK 133
TK 111,112
i lý
t/t tin
TK 111,112,131
Xut kho
hàng hóa
GVHB
K/c CP
giá vn
K/c DTT
Thu GTGT
phi np
Thu GTGT
đc khu tr
Hoa hng
đi lý
Doanh thu