cẩm nang luyện thi đại học ngữ văn 2014 2015 phan danh hiếu ( hệ thống cover bị lỗi, nhưng tài liệu tải về ko bị lỗi, một mặt 2 trang scan, các bạn yên tâm, nếu mình nói sai cứ báo cáo vi phạm :D )

DAM NANG LUYEN
THI DAI
HOC
Chuyen de 1: CAC DANG DE THI CAU 5 DIEM
Chuyen de 2: DANG DE SO SANH VA CAU TRUC BAI LAM
Chuyen de 3: CAU H6| 2 DIEM TRONG KY THI DAI HQC - CAO DANG
Chuyen de 4: NGH! LUAN XA HOI
Bien soan theo cau true de thi nncfi nhat cua Bo GD& DT
Danh cho hpc sinh khol
12
on tap thi vao cac tracing DH-CD H
Danh cho glao vien day luyen thi Tot Nghiep & DH-CD
ii MHA XIJAT BAN DAI HOC QUOC GIA HA NOI
LOINOIDAU
^ Cdc em
hqc
sinh
than
men!
Cuon
sach
nay
duQC
bien
soan
theo
cau
triic
de thi DH
-
CD moi nha't

cua
Bp
Giao
dye va Dao tao.
Sach
gom
4
chuyen de (Tuong
ling
voi
3
cau hoi):
* Chuyen
del:Cac
dang de thi cau
5
diem
"
Chuyen de 2: Dang de so
sanh
va cau true bai lam
Chuyen de 3: Cau hoi
2
diem trong ky
thi
Dai hpc
-
Cao dang
Chuyen de
4:

Nghi
luan
xa
hpi
Chuyen
de cau 2
diem
(cac cau
hoi giao khoa
ve
van
hqc sit va cac
cau hoi
lien
quan den
bai
hpc. Chuyen
de cau 3
diem
(la cac
dang
de va
each
lam
bai
Nghj
luan
xa
hoi). Chuyen
de cau 5

diem, chuyen
de So
sanh
(la cac
dang
de
phong
phii
tu
Van
h<?c
lop
11
den lop
12:
phan tich
gia
tri ngi dung
va
ngh^
thuat
trong
tac
pham, phan tich
hinh
tugng nhan vat, phan tich chung
minh
mQt
nhan djnh,
dac

bif
t
la
dang
de so
sanh
dang lam kho
hoc
sinh nhu hi^n
nay).
Tat ca
duoc bien
soan
theo
hinh
thuc "Huong dan viet chi tiet mpt bai
van"
rat don gian, khoa hoc, va de hieu.
Cau true
cua
sach
du^c
trinh
bay
theo
timg
don
vj bai
hQC
(doi voi

cau 2
diem
va cau 5
diem). Nguoi bien
soan
da
bam
sat
chuong
trinh
va
sach
giao
khoa moi
va
tinh
than doi moi
each
ra de
thi DH
-
CD. Nam
bat
dugc dieu do,
nguoi
viet
da
thiet ke
h?
thong

cau
hoi
va
huong dan giai mot
each
doi moi
khae
voi
cac
cuon
sach
dang
c6
mat tren thi truong. Thyc tedi thi DH
-
CD thi
de
thi
cua Bp
Giao
Due cCing khong
ra
ngoai chuong
trinh
sach
giao khoa.
Va
vi
vay, neu ehiing
ta

nam
chae
va
on tap that ky nhirng npi dung trong cuon
i
sach
nay hpc sinh eung co the lam dupe
7
den
8
diem mon Van.
Hi
vpng cuon
sach
nay
se la
nguoi ban tot,
co the
cimg
cac em
di tren con
duong
hpc tap, va ty tin den voi giang duong Dai hpc
-
Cao dSng.
Tran
trpng
cam on
quy dong nghi^p
va

cac
em hpc
sinh
da
gop
y cho
toi
trong
qua
trinh
bien
soan.
Tac gia
Nha
sach
Khang
Vi?t
xin
tran
trqitg
giai
thi$u
tai
Quy
dgc gia va xin
idng
nghe
rtiQi
y
kien

dong
gop,
decudh
sach
ngdy
cdng
hay hon,
botch
hem.
ThuxingtHve:
Cty
TNHH
Mpt Thanh Vien
-
Dich Vy Van Hoa Khang Vi?t
71, Dinh Tien
Hoang,
P.
Dakao, Quan
1,
TP. HCM
Tel:
(08) 39115694 - 39111969 - 39111968 - 39105797 -
Fax:
(08) 39110880
Ho^c Email:

'PE
LAM
Dl/OC

MQT BAI THI DAI HOC
-
CD DAT
DIEM
7, 8, 9
I.
D6I
LOI
TAM
HUYfiT
Cac em hpc sinh
than
men!
Hpc
van
la hpc ca
tam hon nghia
la mo
rpng tarn hon
minh
de
don nhan
thong
diep
cua nha
van. Nguoi
hpc
van
la
nguoi

vua
don nhan vua phat
di
thong
diep ay. Vi vay, hpc van doi hoi phai
co
tam hon.
Viec
hpc tap mon
Ngit
van thuc
ra
khong kho. Tren lop
chii
y
nghe
giang,
ghi
chep
npi dung quan
trpng
cua bai giang ma thay
co
giao da truyen dat. Tho
thi
can
nam npi dung
va
nghe
thuat. Van xuoi thi

can
nSm dan chung,
cac
chi
tiet
nghe
thuat,
tinh
huong truyen,
hinh
tupng nhan vat, but phap ngh^ thuat
ciia
tac
gia Nam vCrng dupe
cai cot
loi ciia
tac
pham roi thi
bat
dau tap viet
cam nhan, phan tich. Mot
bai van do
minh
viet
ra la
mot dua
con
tinh
than.
Moi

mot nguoi hpc sinh
la
mot nha tieu phe binh van hpc. Vi vay can
co
tu duy
ve van chuong
va
nang lue cam nhan. Mot bai van tot
la
dap ung dung
va
du
yeu
cau
ciia
de
bai; ket cau
ro
rang, hop ly,
co
tinh
he
thong; phan tich thuye't
phue, hap dan,
co
tinh
van chuong va
tinh
than
sang

tao.
Sang
tao
6
day
la
tim
toi
va
kham
pha ra
nhung chieu
sau
chua
noi
het
ciia
tac
pham. Muon
vay,
phai
van dung nhiing kien thuc ve ly luan van hpc mot
each
thich hpp (so
sanh
tac pham nay voi
tac
pham kia, nhan vat nay nhan vat np
de tao
nen chieu

sau
cua
bai
viet; tim
dpc
mpt nhan
dinh
sac sao,
nhiing
y
kien
ve tac
pham ciia
nhiing
nha
van,
nha
tho,
nha
phe binh van hpc).
Tu do ket
hpp voi
cam
xiic
chu quan cua
minh
thi
se
nhao
nan

ra
dupe mpt bai van thuye't phuc.
Nghj
luan
xa
hpi thi can
co
von song,
kinh
nghi^m song, phai dpc nhieu
bao
chi,
sach
v6 de
co
tu lieu thuc te. Bai van nghj luan xa hpi hay la bai van
co
von
song,
CO
su
hieu biet
xa
hpi, biet phan
bift
diing
sai,
phai
trai,
biet rut

ra cho
minh
bai hpc. Cung thong qua bai van nghj luan xa hpi
ay
ma dieu chinh hanh
vi
ciia
minh
cho
phii
hpp voi hoan canh.
Cuoi
cung
la
vi^c hpc van suy cho ciing eung
la
hoan thien nhan
each
va mo
rpng
long nhan. Nguoi hpc van phai
co
nhi>ng rung cam truoc
cupe
doi, rung
cam truoc moi
cau
tho, cau van. Khi viet ciing nhu khi dpc can
de
chp tam hon

minh
rung len nhu spi day dan. Tam hon ma nhu canh dieu
no
gio
se
viet van
hay hon,
bay
bong hon,
loi
van
d?p
hon, mupt hon.
Vi
vay,
hpc
van
la hpc
Nhan
Van.
Can
phat huy
cai
Nhan Van ciia
minh
khong chi trong bai lam
ma
con
la
suy nghl, ung xu, hanh dpng d^p voi mpi nguoi xung quanh.

j,i
II.
PHl/ONG PHAP ON TAP
,
iMf'
1. Chia
cac tac
pham
theo
timg
giai do^n de on
tap - t (, ;
JIL
O
- ChiaraVanll, Vanl2theotunggiaidoannhusau:
• v'.i i
' J
'
a. Van hpc lop 11 thi c6:
- Van hpc Lang man gom: Truy^n lang man: Chu nguoi tu tu - Nguyen
Tuan, Hai dua tre -
Thach
Lam); Tho lang man c6: Voi vang - Xuan Di^u, Day
thon
VI Da - Han Mac Tit, Trang giang - Huy Can, Tuong tu - Nguyen Binh
(nang cao)
- Van hpc hi^n
thyc
phe
phan

c6: Chi
Pheo
- Nam Cao, Hanh phiic aia
mot tang gia (trich So Do - Vu Trong Phung). Doi thira - Nam Cao (Nang cao)
- Kjch: VTnh biet ciru
triing
dai.
- Van hpc Cach
mang
gpm: Chieu toi, Lai Tan cua Ho Chi
Minh;
Tu ay
ciia To Huu.
b. Van hpc lop 12 gom:
- Van hpc
chong
Phap
1945 - 1954: Tuyen ngon dpc lap - Ho Chi
Minh,
Tay Tien - Quang Dung, Vi^t Bhc - To Huai, Vp chong A Phu - To Hoai, Vp
nhat-KimLan.
- Van hpc xay
dtmg
CNXH 1955 - 1960: Tieng hat con tau - Che Lan Vien
(nang cao), Nguoi lai do
Song
Da - Nguyen Tuan.
- Van hpc
chong
My 1961 - 1975: Dat Nuoc - Nguyen Khoa Diem, Rung

xa nu - Nguyen Trung Thanh,
Nhiing
diia con trong gia dinh - Nguyen Thi,
Song
- Xuan Quynh.
- Tho van sau 1975: Kjch "Hon Truong Ba da hang thjt" - Luu Quang Vu,
Mot
nguoi Ha Noi - Nguyen Khai (nang cao),
Chie'c
thuyen ngoai xa - Nguyen
Minh
Chau, Ai da dat ten cho dong
song
- Hoang Phu Ngoc Tuong, Dan ghita
cua Lorca - Thanh
Thao.
2. Dpc ky tac
pham,
nam
dirpc
phong
each
tac gia.
- Tac gia thi can nam dupe: phong
each
nghe
thuat, tac
pham
do trich tu
tap nao, ra doi trong hoan

canh
ra
sao?
- Tho thi thupc long. Hpc va co nho dupe nhiing cau tho hay. Thupc them
mpt
so cau tho ngoai tac pham nhung c6 ciing npi dung de lam dan chiing
minh
hpa them cho bai lam.
"<'-i^
Van xuoi thi dpc ky, n§m npi dung, tom tat dupe cau ehuy^n, nam dupe
cac chi tiet
nghe
thuat.
3.
thong
cac y chinh
trong
bai hpc
theo
so do tu duy.
- Tho thi nam npi dung tung doan.
- Van xuoi nam dupe dac diem eua
tung
nhan vat
hoac
gia tri tac
pham.
- Thupc long dan ehiVng.
4. Tham
khao

de thi va dap an ciia Bp Giao D\ic tu nam
2009
den nay.
^ - Mue dich la tim hieu cac dang de thi, cau true de thi. Dpc ky tung dap
an, soi tung
Barem
diem, tu do hpc
each
l^p dan y,
each
xac l^p lugn diem.
- Tham khao thuong xuyen qua cac nam con
giiip
ta nhan ra dupe huong
ra de ciia Bp de tu do biet huong on tap cho hi?u qua. Tranh 161 hpc tran lan,
tham kien thuc.
5. Tv
giai
de thi
-fcaifr**
- Tu tim de thi tren cac trang web uy tin
hoac
xin de thi tu cac
giao
vien
Ngii
van roi ty lam bai. Lam
cang
nhieu thi
cang

len tay. Dung nan. Lam xong
nho thay c6 chain bai.
- Co gang khi viet bai dung co viet cho hay ma co vie't cho
diing,
dii dap
an. Sau do tap dien dat cho
troi
chay.
Sau khi thanh cong cac khau do roi thi
tap viet 16i van cho mupt, cho bong bay, trau ehuot.
- Mpt bai thi DH dat diem cao khong hSn la viet hay ma can viet dung,
dien
dat
troi
chay,
co npi dung la da diem cao.
in.
cAcH LAM
TCTNG
CAU
1.
Phan bo
thoi
gian
hpp ly. *
- Lap dan y: 10 phut.
- Caul:10phut.
- Cau 2: 60
phiit.
,^

- Cau 3:100
phiit.
: n
* Ngay thi nho mang dong ho de can thoi gian ma lam bai cho hpp ly.
* Khong ra khoi phong thi som ma co
gSng
ngoi cho
trpn
thoi gian. Co khi
chinh liic do chung ta se sua dupe nhiing sai sot cua minh.
* It nhat phai viet dupe 2 to giay doi tro len.
2. Cau
true
de thi
thuong
co hai
phan
la:
Phan
I.
Phan bit
bupc
1.
Cau 1 (2.0
diem):
Dang de va
each
lam. '*
a. Thuong co cac
dang

de sau:
- Van hpc su: Lop 11: tu dau the ky XX den nam 1945; Lop 12: Tu 1945 den
het the ky XX.
- Cac tac gia: Xuan Dieu, Nam Cao, Ho Chi
Minh,
To
HCru,
Nguyen Tuan.
- Hoan
canh
ra doi tac pham; y nghia nhan de; cau de tir.
if
'
- Npi dung va
nghe
thuat. •
- Cac chi tiet ngh^ thuat trong tac pham (hay ra nhat) V
•
b. Cach lam bai:
De dat diem
trpn
ven cau 2 diem, truoc het nam
viing
kien thuc bai hpc.
Tho thi nam dupe npi dung ngh| thuat. Van xuoi thi nam dupe cac chi tiet
trong
tac pham. Khi lam bai can ngan gpn, sue tich, du y (hoi gi dap nay.
khong Ian man dai dong). Xem thu cau hoi c6 may y. Neu cau hoi nhieu y thi
nen chia y (a) y
(b)

Khong
dugc
gach
dau dong khi lam bai. Co the viet
thanh
mpt bai van c6 ma bai, than bai, ket bai.
Vi
dv 1: Cau noi ciia cu Met: "Chung no da cam sung, minh phdi cam gido"
duQC
noi trong hoan canh nao ? Y nghia cua cau noi ay ?
Tra 16i: Phan in dam la khong the thie'u.
a. Cau noi cua cii Met: "Chung no da cam sung, minh phdi cam gido" dupe
noi trong hoan canh:
Tnii
ve tham lang, cu Met ke chuy^n
cuoc
doi anh.
Ngay
ay,
giac
khiing bo gat gao, bon
giac
bat vqi con ciia
Tnii
ra de uy hiep
Tnii
va
dan lang.
Tnii
tay khong ra

ciiu
vg- con nhung khong kip.
Tnii
bi
giac
bat. Bi
dot muai dau ngon tay. Cu Met va thanh nien lang xong ra tieu di?t bpn
giac
ac on
ciiu
Tnii.
b. Y nghia ciia cau noi do:
Cau noi ciia gia lang Met la cau noi dupe diic
riit
tu
cupc
dai bi trang ciia
Tnii
va tu thuc te dau tranh ciia dong bao X6 Man noi rieng va dan tpc Tay
Jsfguyen
noi chung.
Giac
da diing bao luc phan
each
mang de dan ap nhan dan
ta thi ta phai dung bao luc
each
mang de dap tan bao luc phan
each
mang. Con

duang cam vu khi de dap tra ke thu la con duang di den tu do, con duong giai
phong dan tpc. Qua cau chuyen
cupc
doi
Tnii
nha van Nguyen Trung Thanh
da lam
sang
to chan ly
each
mang ay.
Thuc te, khi
chua
cam vu khi danh
giac,
dan lang X6 Man chiu nhieu mat
mat: anh
Xiit
bi
giac
treo c6, ba Nhan bi chat dau, m? con Mai bi giet
bang
tran
mua roi sat,
Tnii
bi dot cyt muai dau ngon tay B6i vay, con duang cam vu
khi
de dap tra ke thu la tat yeu.
Vi dv 2: Trong tuy but Nguai Idi do Song Dd (NgU van 12, Tap mot, NXB
Gido due Vi$t Nam, 2013),Nguyen Tuan tung nhin "Song Dd nhu mot c6

nhan".
Nguoi "c6
nhan"
c6 tinh net nhu the nao? Cach vi von nay c6 y
nghia gi?
Irk
16i: Phan in dam la khong the thie'u.
a, Trong tuy but Nguai Idi do Song Dd, Nguyen Tuan timg nhin "Song Dd
nhu mot conhdn". Nguoi "co nhan" ay c6 tinh net: Co nhung
tinh
net that
thuong: lam chiing lam bfnh,
choc
diu dang day, roi
choc
lai hkn
tinh
va gat
gong
thac lu
ngay
day.
b, Cach vi von nay c6 y nghia:
Cach
so sanh, vi von ay lam cho
hinh
tu(?ng
song
Da
hif n

len nhu mpt con
nguai, cu the nhu mot c6 gai c6 ca
tinh
manh; qua do nha van nham lam noi
bat ve d?p gpi cam ciia
song
Da.
6
Cach
so sanh, vi von ay cung da
giiip
the hien
tinh
cam gin ho dac bi^t ciia
nha van doi vai con
song
Da. Tinh yeu thien nhien va con nguai Tay Bac da
mang den cho Nguyen Tuan nhiing trang viet tai hoa.
Day la
each
vi von doc dao day chat tao
hinh,
xuat phat tu mpt nang luc
lien
tuong phong
tiing,
gop phan tao nen sue hap dan ciia trang viet. Tu do
nguoi dpc them hieu va them yeu trang van Nguyen Tuan va dong
song
Da

hung bao trO
tinh.
2. Cau 2 (3.0 diem): Dang de Nghi luan xa hpi (dpc ky chuyen de NLXH 6
chuyen de 4 trong
sach
nay) i •'
a. Can nam dupe dang bai nghi luan xa hpi:
^i-^' 'oW^f^'if'''^
-
Trong nhiing nam gan day. Bp
Giao
due va Dao tao luon ra de thi tot
nghiep mon Ngi> van theo hudng mo .nham danh gia dupe nang luc va phan
loai
trinh
dp ciia hoc sinh, nhat la a mang cau hoi nghi luan xa hpi. Dieu nay
cung
giiip
hpc sinh c6 kha nang van dung dupe nhijTig hieu biet thuc te vao
bai viet ciia
minh.
Tuy nhien, nhieu nam qua, van c6 hien tuang thi sinh lam
xa de, lac de, Ian man, Vi vay, vi^c xac
dinh
kieu dang de thi nghi luan la rat
can thiet, tranh cho thi sinh di lac hudng va lam sai de. Muon vay, moi thi sinh
phai dpc ky de bai,
chii
y nhung tu
ngii

de nhan kieu, dang bai van. Thong
thuong, ta de h\t gap 2 kieu, dang de do la: nghj luan ve mpt tu tuang dao ly
va nghi luan ve mpt hi?n tupng doi
song
xa hpi. Can phan
bif
t
nhu sau:
- Hi^n tupng doi
song:
day la dang de mang
tinh
thai su, ban ve mpt van
de, mpt hien tuang c6
tinh
xa hpi
(hoac
tot,
hoac
xau) dang dien ra xung
quanh
cupc
song
ciia chiing ta.
Chang
han nhu: tai nan
giao
thong, bao luc hpc
duong, nan khoe than tren mang ciia nu sinh, tao
scandal

de noi tieng ciia giai
tre
hi^n
nay
Phan ma bai, can giai
thi^u
hifn
tuang dai
song
can nghi luan.
Phan than bai, can
trien
khai cac diem sau: neu thuc trang ciia hi?n tupng doi
song:
h$ qua tac dong
(rich
cue, tieu eye) ciia hi?n tupng, thai dp ciia con
nguoi va xa hpi doi vai hien tupng, ly giai nguyen nhan dan den hien tupng
do (nguyen nhan
chii
quan, khach quan), dua ra giai phap de giai quyet hi^n
tijong
dai
song.
Phan ket bai can khai quat lai van de dang nghj luan dong
thod
bay to thai dp ciia ban than ve hien tupng doi
song
can nghi luan.
- Tu tuong d^o ly: thuong ban ve mpt quan diem, mpt tu tuang (nhan

van
hoac
phan nhan van) nhu: long diing cam, long khoan dung,
thoi
v6 cam,
v6 h-ach
nhi^m
Dau hi^u de nhan biet kieu de nay thuong la nhung cau noi
true
tiep de trong
ngoac
kep ciia cac nha tu tuang, cac danh nhan noi tieng
hay la mpt cau tho, mpt y kien
trich
dan trong tac pham van hpc,
Chang
han nhu: "Su cau tha trong bai cu nghe gi cung la mot su bai luang"
(Doi
thua - Nam Cao).
Hoac
"Neu thay mot gia dinh hqnh phuc ban hay tin rang
trong
ngdi nha do co mot nguai dan ba biet hi sinh"
(Rene
Bazin)
b. Can nim
dvtgc
bo eye chung cua tung dang de:
- Dpc ky chuyen de 4 trong sach nay de nSm dugc
bo'cue

chung.
c. Lvru y khi lam bai:
- Thuong dang de nghi lu^n xa hoi chi gioi han 400 tu cho thi to't nghi^p
va 600 tu cho thi Dai Hoc. Vi vay, bai lam phai that c6 diic, ngan gon, c6 lap
luan
chat che, khiic chiet, ro rang. Dan chung dua ra phai that thuyet phuc, c6
sue hap dan voi nguai cha'm. Tuy^t doi khong lay nhirng dan chung chung
chung nhu anh A, chi B, bac C
- Phan giai thich phai thuyet phuc; phan ban luan phai hgp
tinh
hgp ly,
khen
che ro rang.
d.
Chii y ve
thai
gian:
Mpt bai nghj luan xa hpi thuong c6 yeu cau ve so lugng cau chu nen thi
sinh
can phan phoi lupng thoi gian lam bai sao cho phu hgp, tranh viet dai
dong, sa vao ke le, giai thich van de khong can thiet. Tren ca so dan y, chiing ta
can luyen
each
vie't va
trinh
bay sao cho ngan gon, mach lac, de hieu va c6
tinh
thuyet
phuc cao.
Phan II. Tyt chpn

Cau 3a. (Chuong
trinh
co ban)
Cau 3b. (Chuang
trinh
nang cao)
* Khi lam bai, de nao minh c6 the lam to't thi cii lam, chu khong ke cau 3a hay
3b. Trong truong hgp ca hai cau deu lam dugc nhu nhau thi nen chpn cau 3a.
* Tuan thu cac buoc lam cau 5 diem nhu sau:
1. Doc ky de
DQC
ky de thi la mpt khau v6 ciing quan trpng vi no giiip chiing ta hieu de,
n^m
bat dugc yeu cau cua de. Tu do xac lap noi dung cho bai lam.
Khi
dpc de thi can luu y: gach chan dual nhiing tir ngu quan trong, tuc la
diem nha'n cua yeu cau de. Nhung tu ngir quan trong do khi lam bai thi nho
phai
CO
trong luan diem minh dua ra.
2. Lap dan y cho de bai
Lap dan y cung la mpt khau rat quan trpng vi nho lap dan y ma ta kiem
soSt
dupe bai lam cua minh. Tranh dupe loi viet Ian man, dai dong, lac de va
nha't
la de viet khong sot y.
Dan y c6 the lap theo cau tnic sau: (Sau do viei hai cung phai du cac bu&c nay
thi m&i dung cau true bai lam)
I.
Mo bai: xac lap yeu cau cua de bai.

II.
Than bai
1. Khai quat tac gia va tac pham:
Neu cho dupe phong
each
cua tac gia, hoan canh ra doi tac pham, xuat
xCt.
2. Npi dung can phan
tich,
cam nhan.
- Yl
. Y2
- Y3 V i
3. Danh gia ngh# thuat: nhij'ng yeu to
nghe
thuat nao da lam nen thanh
cong cua tac pham noi chung va nhan vat, doan tho, doan van, chi tie't noi
rieng.
III.
Ket bai: Danh gia chung ve npi dung va
nghe
thuat. *
3. Mpt so van de can luu y khi viet cau 5 diem.
a. Yeu cau
- Can nam vung npi dung kie'n thue tac pham.
- Dpc ky de, gach chan dual nhung tu ngCr quan trpng trong de. Phai hieu
de thi dang hoi ta dieu gi?
- Xac dinh de thi thupe dang de thi
nao?
Chung minh mpt nhan dinh hay

phan
tich
mpt
hinh
tupng, mpt doan tho, mpt bai tho hay so sanh doi chieu
giira
cac tac pham voi nhau? ^ j
h.
Cac buoc lam bai giong nhu a phan da lap dan y nhimg can
chti
y:
I.
Ma bai: neu dupe yeu cau cua de bai.
NghTa
la de thi yeu cau nhu the
nao thi phai dan vao van de nhu the. Tranh loi viet mo bai ma khong lam noi
bat dupe yeu cau cua de.
II.
Than bai
1. Khai quat ve tac gia, tac pham, xuat xu
(Phan
nay rat quan trpng vi
trong
dap an eiia Bp, hpc sinh lam tot nhiing yeu cau nay se dgt 0,50
diem)
2. Npi dung phan
tich,
cam nh^n:
- Trong phan npi dung cua bai lam, hpc sinh phai xac lap dupe cac luan
diem chinh roi tu do dua vao cac thao tac: chung minh, binh luan, phan

tich,
cam nhan de lam ro luan diem.
- Nen viet doan van theo
161
dien djch de y dupe ro rang, giam khao cham
cung de cho diem. Dau moi luan diem,
liii
but vao 2 6
giay
de giam khao de
nhin
bo cue cua minh hon. ,,
- Doi voi tho hay
truy^n
thi phai lay nghf thuat de phan
tich
phan npi
dung
(Nha't la phan
tich
tho).
- Khi hanh van, can tranh nhirng cau tu sao rong. Can viet that c6 dpng,
giong van phai ket hop dupe chat ly luan va suy tu cam xiie.
- Tranh gach bo qua nhieu trong bai lam, lam ban bai lam se gay phan
cam cho nguai chain. .,,1.
- De tang chieu sau cho bai viet, can c6 su so
sanh,
doi chieu giQ-a nhan vat
nay, nhan vat kia, tac pham nay, tac pham no. Can dua mpt so' ioi phe binh,
nhan

dinh
van hoc vao trong bai lam. Can c6 dan chung them ngoai tac pham.
Nhirng
yeu to vua noi tren day se lam cho bai van ciia cac em them phong phu
va
CO
chieu sau,
chac
chan se dugc giam khao can
nhac
ma cho diem cao.
3. Phan
tong
ket ngh^
thuat:
theo
dap an, truac khi ket bai se c6 phan tong
ket
ngh|
thuat. Hoc sinh can c6 danh gia, nhan xet chung ve
nghe
thuat cua tac
pham (phan nay dap an cho tu 1,00 diem den 1,50 diem)
III.
Ket bai: danh gia chung ve van de. ^,
IV.
THAM
KHAO
DE THI DH - CD & DAP AN M(3l NHAT CUA BO ^
DE

THI TUYEN
SINH
DAI HOC
NAM
2013
Mon: NGCT
VAN;
Khoi: D
Thai
gian
lam bai: 180
phiit,
khong ke thai gian phat de
I.
PHAN CHUNG CHO TAT CA THI
SINH
(5,0 diem):
Cau
1: (2,0
diem)
Trong
tiiy
but Nguoi lai do
Song
Da (Ngir van 12, Tap mot, NXB Giao due
Viet Nam,
2013),
Nguyen Tuan
timg
nhin

"Song
Da nhu mot co nhan".
Nguoi
"co nhan" ay c6
tinh
net nhu the
nao?
Cach
vi von nay c6 y nghia gi?
Cau
2: (3,0
diem)
Di
doc da't
nuac
vai tam nguyen tim hieu nguon coi bang
trai
nghif
m
ciia
chinh
minh, chang
trai
Viet kieu Tran Hung
John
co mot nhan xet:
Phan nhieu nguai Vi^t Nam co
tinh
each
thu dong, la nhung nguoi di

theo
chu khong phai nguoi tien phong. Neu co ai do di truae va thu truoe, toi se
theo
sau chu khong bao gio la nguoi dan duong. Ap lue xa hoi khien ban phai
di
theo
con duong da duoe ve san.
(John
di tim Hung, NXB Kim
Dong,
2013, tr.US)
Anh/ehi
co dong
tinh
vai y kien tren khong? Hay trao doi vai Tran Hung
John
va bay to quan diem song ciia chinh minh (bai viet khoang 600 tu).
II.
PHAN
RIENG
(5,0
diem)
Thi
sinh chi dugc lam mpt trong hai cau (cau 3.a
hoae
eau 3.b)
Cau
3.a. Theo
chuang
trinh Chuan (5,0

diem)
Nhan
dinh
ve niem khat khao tan huang su song trong bai tha Vpi Vang
eiia Xuan Dieu,
timg
eo y kien cho rang: do la
tieng
noi cua cdi toi vi ki
tieu
cue.
Lai
CO
xj
kien
khSng
dinh:
do la
tieng
noi
ciia
cdi toi cd
nhan
tich
cue.
Tir
earn nhan eiia minh ve niem khat khao do, anh/ehi hay binh luan nhimg
y
kien tren.
in

Cau
3.b. Theo
chuong
trinh Nang cao (5,0
diem)
Ve nhan vat Phung trong
truy^n
ngan
Chie'c
thuyen ngoai xa cua Nguyen
Minh
Chau, co y kien cho rSng : net nor bat a
ngu&i
nghe
sy nay Id mot
tarn
hon
nhay
cam va say me cdi dep tha
mgng
ciia
canh
vat. Y
kien
khdc
thi
nhan
mqnh:
ve dep sau xa
ciia

nghe
st Phiing
chinh
Id mot
torn
long
day
tran
tm, lo an
vethdn
phan
con
ngu&i.
Tu
cam nhan ciia minh ve nhan v^t Phung, anh/chi hay binh luan nhung y
kien
tren.
Het 'TfV> ;
Thi
sinh
khong
duoe
si(
dung
tdi
lieu.
Can bo coi thi
khong
gidi
thich

gt
them.
DAP
AN - THANG
DIEM
Cau
Y
Npi
dung
Diem
1
Tinh
net cua
nguoi
"eonhdn"
ma Nguyen Tuan
nhac
den
trong
tuy but
Nguai
Idi dd
Song
Dd; y nghia ciia
each
vi von do
2,0
1
1
Tinh

net cua
nguoi
"eonhdn"
(0,5
diem)
1
Co nhCrng
tinh
net that thuang: Idm
chimg
lam
benh,
choc
dm
dang
day, roi
choc
lai ban
tinh
va gat
gong
thdc
in
ngay
day.
0,50
2.
Y nghia ciia
each
vi von (1,5

diem)
- Lam cho hinh tugng song Da hien len nhu mpt con
nguoi,
eu the nhu mot co gai eo ea
tinh
manh; nham lam
noi
bat ve dep ggi cam eiia song Da.
- The hien
tinh
cam gan bo dac bi^t eiia nha van doi vai
eon song Da.
- Day la
each
vi von dgc dao day
chat
tao hinh, xuat phat
tu
mot nang lue lien tuong phong tung, gop phan tao
nen sue hap dan eiia trang viet.
0,50
0,50
0,50
2
Trao
doi vai Tran Hung
John
va bay to quan diem
song
ciia minh

3,0
2
1
Trao
doi vai Tran Hung
John
(2,0
diem)
2
a. Giai thich y kien (0,5
diem)
2
- Thu
dong
la chiu su chi phoi, chi biet lam theo,
nghe
theo
nguoi
khac
ma thieu chu dgng
sang
tao.
- Y kien nay muon de cap den
tinh
each
thy dpng, dugc
xem la
tinh
each
eiia phan nhieu nguoi Vi?t Nam, truoc

0,5
11
he't la thu dpng trong vi|c lua chpn, dan than, mo 16'i cho
cuoc song cua
minh;
dong thoi neu ra mot vai bieu hi|n
cung nhu nguyen nhan dan tai tinh each nay.
b.
Trao doi voi
Tran
Hung John (1,5 diem)
Thi
sinh
c6 the dong tinh, khong dong tinh, hoac chi
dong tinh phan nao voi y
kien
cua
Tran
Hung John. Dii
theo
khuynh
hirong nao thi khi
trao
doi cung phai c6 h'
le,
CO
can cu xac dang va c6 thai dp ban luan nghiem tuc,
thien
chi.
1,5

2
Quan
diem song
ciia
ban than (1,0 diem)
-
Tir vi^c
trao
doi voi y
kieh
cua John, thi
sinh
tu de ra
quan
diem song cho ban than
minh;
de ra dupe phuong
huong
hanh dpng de thyc hien quan diem song ay.
-
Thi
sinh
dupe tu do bay to quan diem song
ciia
minh,
nhung
can phai c6 thai dp chan thanh, nghiem hie, cau
tien.
1,0
3a

Cam
nhan ve niem khat khao tan hudng sv song trong
bai
tho Voi vdng va
binh
luan ve cac y
kien

5,0
3a
1
Vai
net ve tac gia va tac pham (0,5 diem)
3a
-
Xuan
Dieu
la nha tha Ion
ciia
phong
trao
Tha mdi; hon
tho luon khat khao
giao
cam voi dai va tan huong su
song; phong each tho moi me, dpc dao, giau sue sang
tao, chiu anh huang sau sac
ciia
van hoc hi^n dai
phuang

Tay.
-
Voi vdng la mpt tac pham dac sac, rat tieu bieu cho
phong each tha Xuan
Dif
u
truoc
Cach mang thang Tam;
the hi^n sau sic niem khat khao tan huang su song
ciia
cai
toi tac gia.
0,5
2
Giai
thich y
kien
(0,5 diem)
-
Cdi toi la bieu hien cao dp
ciia
y thue ea nhan,
xuat
hien
khi
eon nguoi eo nhu cau dupe la ehinh
minh.
-
Cdi toi vi ki
tieu

cue la cai toi nhat nhat chi vi
minh,
de
cao minh mpt each c\fc doan, bat chap tat ca. Cdi toi cd
nhan
tick cue la cai toi vai
nhihig
khat vpng nhan ban
ehinh
dang, huong tai nhung gia tri song tot d?p, lanh
manh.
0,5
12
3
Cam
nhan niem khat khao tan hu6ng su song trong
VQI
vdng va
binh
luan ve hai y
kien
(4,0 diem)
3.a. Cam nhan niem khat khao tan huong sv song
(2,5 diem)
-
Cai toi bam riet, say sua tan huang ve dep
ciia
su song
tran the; the
hif

n
quan ni?m mai me ve cai d^p, mua
xuan,
tuoi tre va tinh yeu.
-
Cai toi nhan thiic dupe su troi chay
ciia
thoi gian va su
ngan
ngiii
ciia
kiep nguoi; do do phai song eo y nghla,
tran trpng tung giay
pKiit
ciia
cupe doi bang tam the
song vpi vang, cuong quyt.
-
Cai toi dupe the hien bai su ket hop giira cam xiic
irxx
tinh
va
triet
luan,
hinh
anh tho dpc dao, moi la; ngon
ngu
tho nhien,
sinh
dpng; the tho tu do; cau triic cau

tho
linh
hoat;
gipng dieu gap gap, soi noi,
1,0
1,0
0,5
3.b.
Binh
luan ve cac y
kien
(1,5 diem)
-
Bac bo y
kien
cho ring do Id
tiengnoi
cua cdi toi vi ki
tieu
cue (0,5 diem)
+
Y
kien
xuat
phat tu quan diem cu, qua coi trpng cai ta
ma coi nhe cai toi, xem mpi tieng noi cua cai toi deu la
tieu
cue, dong nhat su huong thu ehinh dang
ciia
eon

nguoi
voi loi song ea nhan
ehii
nghia.
+
The hien
djnh
kien
hep hoi doi voi y thiic tran qui ban
than
ciia
eon nguoi, dong nhat viec tan huong su song
lanh
manh, tich cue voi 161 song gap
ciia
ehii
nghia
huong
lac.
0,5
-
Khang
dinh
su
diing
dan cua y
kien:
do Id
tieng
noi

cua cdi toi cd
nhan
tich cue (1,0 diem)
+
Y
kien
xuat
phat tu quan diem
diing
dan coi trpng
quyen
song ehinh dang
ciia
eon nguoi ea nhan, vi the da
nhan
ra tinh nhan ban trong niem khat khao tan huong
su
song
ciia
cai toi 6 bai tho Voi
vdng,
xem do la bieu
hien
manh liet
ciia
cai toi ea nhan tich cue.
+ 6 thoi dai Tho moi, khat khao tan huong su song
ciia
cai
toi ay da eo anh huong tich cue sau sac den y thiie ca

nhan,
long yeu doi, yeu cupe song
ciia
con nguoi, dac
bi^t
la tang lop thanh
nien.
0,5
0,5
3b Cam nh|n ve nhan vat Phung
trong
Chiec
thuyen
ngodi
xa va binh luan cac y kien
5,0
Vai
net ve tac gia va tac pham (0,5
diem)
- Nguyen
Minh
Chau la nha van tieu bieu ciia van hoc
Viet
Nam
thoi
chong MT, dong
thoi
la nguoi ma duang
xua't sac cho cong
cuoc

doi mai van hoc tu sau 1975. 6
giai
doan truoc, ngoi but ciia ong theo khuynh huong su
thi,
thoi
ki sau chuyen
sang
cam hung the su voi nhirng
van
de ve dao due va trie't li nhan sinh; doi moi ve ngh^
thuat
viet truyen.
-
Chiec
thuyen
ngodi
xa la truyen ngan xua't sSc ciia
Nguyen
Minh
Chau trong
thoi
ki sau. Tac pham ke ve
chuyen di thuc te'ciia nghe sT nhiep anh Phung, qua do
the hien
each
nhin
sau sac ciia tac gia ve
cuoc
song va su
ban khoan ve than phan con nguoi.

0,5
Giai
thich y kien (0,5
diem)
- Tarn hon
nhqy
cam va say me cdi dep la kha nang kham
pha, phat hien
tinh
te va c6 nhung rung dong manh li^t
truoc nhirng ve dep phong
phii
trong
cuoc
song.
- Tarn Idng
tran
tra, lo du ve
than
phan
con
nguoi
la moi
quan tam thuong true va sau nang danh cho nhirng
canh doi kho dau, than phan bat hanh; la phan ung
truoc nhung nhieu nhuong, ngang
trai.
Cam nhan ve nhan vat Phung va binh luan ve hai y
kien
(4,0

diem)
0,5
3.a. Cam nhan ve nhan vat Phung (2,5
diem)
- Mpt tam hon nhay cam va say me cai d?p tho
mpng
ciia canh vat (1,0
diem)
+ Nhay ben voi ve dep
"troi
cho" het sue tho mong ciia
canh vat tren dam pha lang chai; mai me thuong lam, v6
vap nam bat, hao hue ghi vao ong
kinh
dieu
luy^n
ciia
minh.
+ Niem han hoan ciia kham pha va
sang
tao tran ngap
tam
hon khi chim d3m trong nhCrng suy tuong ve su
thong
nhat giOa cai dep va cai
thi^n,
ve sy tan thien tan
mi
ciia nghg thuat va
cuoc

song.
0,5
0,5
- Mpt tam long day tran tra, lo au ve than phan con
nguoi
(1,0 diem)
+ Thai do khi chung kien canh bao lyc ciia gia
dinh
hang
chai: bat ngo, sung sot, buc xiic; hanh dpng: xong vao
can thiep de bao ve nguoi dan ba,
+ Lang nghe, day dut voi cau chuyen
cuoc
doi ciia
nguoi
dan ba hang chai 6 toa an huyen; am anh boi
hinh
anh va than phan nguoi dan ba hang chai khi tro lai
thanh
pho; lo au cho tuong lai ciia nhirng nguoi trong
cuoc;
thay doi han nhan thuc ciia ban than ve
cuoc
doi
va nghe thuat.
- Nghe thuat the hien (0,5 diem)
+ Phung vua la mot nhan vat trong truy?n, vua la nguoi
ke chuyen tao nen
ti'nh
da dang ve diem

nhin;
dupe
khie hoa voi doi song npi tam sau sac.
+ Nhan vat dupe dat trong hoan canh dac biet: lien tiep
doi
mat voi hai canh doi
trai
nguoc, qua do, lam noi bat
len
cac binh di^n nhan
each
ciia kieu nhan vat
ngh#
sT.
0,5
0,5
3.b. Binh luan ve hai y kien (1,5 diem)
- Hai y kien tren de cap den nhirng ve dep
khae
nhau
trong
pham
chat
ciia nghe sT Phiing. Y kien thu nhat
nhan manh pham
chat
hang dau ciia mpt nguoi nghe sT
la tdm Hon
nhay
cam va say me cdi dep. Y kien thu hai

khSng djnh pham
chat
sau xa nhat ciia nguoi nghe sT
chan chinh la tam Idng
tran
tra, lo du ve
thdn
phan
con
ngii'di.
- Hai y kien tuy
khae
nhau nhung khong doi lap ma bo
sung cho nhau; hop thanh su
nhin
nhan toan dien va
thong
nhat ve pham
chat
nghe sT ciia Phiing;
giiip
nguoi
dpc nhan thuc sau sac hon ve ve d?p toan v?n ciia nhan
vat nay, ciing nhu tham thia hon y tuong nghe thuat ciia
nha van.
1,0
0,5
iift*
y
chung:

Thi
sinh
cd the lam bdi
theo
nhung
cdch
khdc
nhau,
chdp
nhan
cd
nhifng
cdch
khdc
voi ddp an,
nhung
phdi
ddm bao
nhung
yeu cau
vekien
thuc.
Tren
<i&y
chi la
nhieng
y co ban thi
sinh
can dap ung;
viec

cho
diem
cu
thetimg
cdu can
dua vao bdn
huong
dan
chd'm
kem
theo.
15
BO
GIAO
DUC VA DAO TAO
DE
CHINH THLfC
DE
THI TUYEN SINH DAI HOC
NAM
2012
Mon:
NGC
VAN;
Khoi: C
Then
gian
lam bai: 180 phut khong ke thoi gian phat de
I.
PHAN CHUNG CHO TAT CA THI SINH (5,0

diem)
Cau 1 (2,0
diem)
Trong tac pham Ai da dat ten cho
ddng
song?
(Ngu van 12, Tap mot, NXB
Giao
due Vi?t Nam,
2011),
a phan noi ve thug-ng nguon
song
Huong, Hoang
Phu Ngoc Tuang da vi ve dep cua dong
song
nay vai hinh anh hai nguai phu
nu,
do la nhung hinh anh
nao?
Y nghla ciia nhiing hinh anh ay?
Cau 2 (3,0
diem)
"Ke
CO
hoi thi non nong tao ra thanh tfch, nguoi
chan
chinh thi kien nhan
lap nen thanh tuu".
Hay viet mot bai van ngan (khoang 600 tir)
trinh

bay suy nghi ciia anh/chi
ve y kien tren.
II.
PHAN
RIENG
(5,0
diem)
Thi
sinh chi
dug-c
lam mpt
trong
hai cau ciia
phan
rieng
(cau 3.a
hoac
cau 3.b)
Cau 3.a.
Theo
chuong
trinh Chuan (5,0
diem)
Cam nhan ve ve dep su thi cua hinh tuong nhan vat Tnu trong tac pham
Rung xa nu aia Nguyen Trung Thanh
(Ngii-
van 12, Tap hai, NXB
Giao
due
Viet Nam,

2011).
Cau 3.b.
Theo
chuomg
trinh
Nang
cao (5,0
diem)
Cam nhan ve hai doan tho sau;
Sao anh khong ve choi thon VT?
Nhin
nang hang cau nang moi len
i
Vuan ai muot qua xanh nhu
ngpc
; ^' La true che ngang mat chij- dien.
(Day
thon
V7
Da - Han Mac Tu, Ngu van 11
Nang
cao)
Tap hai, NXB
Giao
due Viet Nam, 2011,
tr.46)
Nha em c6 mot gian giau,
Nha anh eo mpt hang cau lien phong.
; : *j Thon Doai thi nho thon Dong,
! Cau thon Doai nho giau khong thon

nao?
(Tuong tu - Nguyen Binh, Ngu van 11 Nang cao.
Tap hai, NXB
Giao
due Vipt Nam, 2011,
tr.56)
Het
Thi
sinh
khong
duoc
su
dung
tai
lieu.
Can b6 coi thi
khong
gidi
thich
gi
them.
DAP
AN -
THANG
DifiM
Cau
Y
Npi
dung
Diem

1
6
phan
noi ve
thupng
nguon,
song
Huang
dupe
vi v6i
hinh knh hai
nguoi
phy nu
nao?
Y
nghia
cua nhung
hinh anh ay?
2,0
1
1.
Hinh
knh hai
nguoi
phv nir (0,5
diem)
1
. - Co gai Di-gan phong khoang va man dai.
- Nguoi mp phu sa ciia mpt
viing

van hoa xu so.
0,5
1
2.
Y
nghia
ciia nhimg hinh anh ay (1,5
diem)
1
- Ve npi dung:
+
Hinh
anh c6 gai Di-gan the hien ve dep vua huyen
bi,
di> dpi vua ty do, trong
sang
ciia
song
Huong giiia
long
Truong Son - mpt ve dep con day
tinh
ban nang.
+
Hinh
anh nguoi me
phii
sa to dam ve dep dju dang va
tri
tue ciia

song
Huong khi ra khoi rung - mpt ve dep
eiia su truong thanh mang cot
each
van hoa.
- Ve
nghe
thuat:
Hinh
anh vi von dac sac khien
song
Huong hien ra nhu
mpt
sinh the eo hon cot va lam noi bat dupe nhung net
doi
eye trong
tinh
each
ciia
song
Huong; gia tang
chat
tru
tinh,
chat
tho cho loi van tuy but.
0,5
0,5
0,5
2

Trinh
bay suy nghi ve y kien: Ke co hoi thi non
nong
tao ra
thanh
tich,
nguoi
chan
chinh
thi
kien
nhan
lap
nen
thanh
tm
3,0
1.
Giai
thich
y kien (0,5
diem)
- Ke
CO
hoi la nguoi Ipi dung thai co de muu cau Ipi ich
truoc mat, bat ke vipe lam
diing
hay sai;
nguoi
chan

chinh
la nguoi luon biet
song
diing
vdi thuc
chat
va
phu
hpp voi
nhuTig
gia tri xa hpi;
thanh
tich
la nhung
ket qua dupe danh gia tot;
thanh
tuu la nhung thanh
qua
CO
y nghia Ion, dat dupe sau mpt qua
trinh
ben bi
phan dau.
- Ve npi dung, y kien nay chi ra su doi lap ve 161
song
va
each
hanh xu tron^cong vipc giiia loai nguoi ca hpi
va nguoi
chan

chirift^ji;
yj^^j jj^-u p^|^!u
0,5
2.
Bkn Iu|n ve y kien (2,0
diem)
- Ke CO hoi thi non
nong
tqo ra
thanh
tich
(1,0
diem)
+ Do thoi vu Ipi, bat
chap
dung sai nen trong cong
vi^c,
ke CO hpi khong cau "ket qua tot" ma chi cau
"duQc danh gia tojt". Ke
cang
vy Ipi thi
cang
non nong
CO
dugc
thanh tich. Boi the^ loai nguai nay thuong chi
tao ra thanh rich gia.
+ Ve thuc
chat,
each

hanh xu ay la loi
song
gia doi, la
thoi
an gian lam do'i khien cho that gia bat phan, lam
bang hoai cac gia trj trong xa hpi; do chinh la su suy
doi
ve dao due; loi
song
co hpi nay da khien b^nh thanh
tich
Ian tran nhu hi^n nay.
0,5
0,5
-
Nguai
Chan
chinh
thi
kien
nhan
lap nen
thanh
tuu (1,0
diem)
+ Coi trong
chat
lupng that, ket qua that la due
rinh
ciia nguai

chan
chinh. Bai the hp thuong kien nhan
trong
mpi cong
vif
c de lam nen nhiing ket qua thuc su,
nhung thanh qua co y nghia Ian. Doi vai hp, chi co
nhimg
thanh qua thuc moi tao nen gia tri thuc cua con
nguai, dii co khi phai tra gia dat.
+ Ve thuc
chat,
each
hanh xu ay thupe ve loi
song
chan
thuc, trung thuc, bieu
hifn
cua nhung pham
chat
cao
quy;
giiip
tao nen nhung thanh qua thuc, nhung gia tri
dich
thuc cho minh va cpng dong, gop phan thuc day xa
hpi
rien len.
0,5
0,5

3.
Bai hpc nhan thiic va hanh
dpng
(0,5
diem)
- Can nhan thuc ro day la hai kieu nguoi doi lap nhau
ve nhan
each:
mot loai nguai rieu cue thap hen can phe
phan, mpt mau nguai rich cue cao ea can tran trpng.
- Can noi
theo
loi
song
cua nhung nguai
chan
chinh,
luon
coi trpng nhung ket qua that va kien nhin phah
dau de lap nen nhung thanh ri^u; dong thai len an loi
song
CO hpi, non nong
chay
theo
thanh tich gia.
0,5
3.a
Cam nhan ve ve d?p su thi ciia hinh
tugng
nhan vat Tnii

trong
tac
pham
Rimgxd
nu ciia
Nguyen
Trung Thanh
5,0
3.a
1.
Vai
net ve tac gia, tac
pham
(0,5
diem)
3.a
- Nguyen Trung Thanh la mpt nha van rieu bieu ciia van
hpc Viet Nam
hif
n
dai, truong thanh tit hai
cupc
khang
chien, gan bo mat thiet vol manh dat Tay Nguyen.
-
Rieng
xa nu dupe viet nam 1965, la mpt thien truyen ket
tinh
nhiing
ve d?p co ban ciia khuynh huang su thi va

cam hung lang man trong van xuoi khang chien.
0,5
2.
Ve d?p su thi cua nhan vat van hpc (0,5
diem)
- Nhan vat su thi la mau nhan vat anh hiing mang li
tuang cua thoi dai, so phan gan vai nhung su ki^n Ian
cua cpng dong, ket
tinh
nhimg pham
chat
tieu bieu nhat
ciia cpng dong va lap nen nhung chien cong hien
haeh.
- Nhan vat sir thi thuong dupe
khae
hpa trong nhiing
boi
canh
khong gian ki vT,
each
tran thuat trang trpng,
gipng
di?u thiet tha hung trang.
0,5
3.
Ve d?p sit thi
ctia
hinh
tugng

nhan v?it Tnii (4,0
diem)
a. Noi
dung
hinh
tuang
(3,0
diem)
-
Nhan
vat co so
phan
gan bo vai
nhimg
hien
colon
cua
lang
XoMan (1,5
diem)
+ Khi con nho,
Tnii
la diia tre mo coi dupe buon lang
cuu mang dum bpc va tro thanh nguai con uu hi ciia
lang X6 Man.
+ Khi ke thu giay xeo que huang,
Tnii
phai chiu nhieu
dau thuong mat mat, tieu bieu cho noi dau thuong mat
mat Ian ciia dan toe.

+ Khi dupe
giae
ngp
each
mang va
viing
len quat khai,
qua
trinh
horong thanh ciia
Tnii
cung rat dien hinh cho
eon duang den vai
each
mang ciia nguai dan Tay Nguyen.
-
Nhan
vat
mang
tam voc cua
nguai
anh
hiing
(1,5
diem)
+ Tmi
CO
niem tin trong
sang
va sk da vao

chan
li ciia
each
mang.
+
Tnii
CO mpt
tinh
yeu Ion lao, sau sac vai gia
dinh,
que huang xii so va mpt long cam thu
giae
manh liet.
+
Tnii
CO
mpt khi phach phi thuong, mpt
tinh
than chien
dau qua cam v6
song.
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
h NQM
thuat
khac

hoa
hinh
tuang
(1,0
diem)
- Khong khi truyen dupe dung nhu cac
cupc
ke
khan
truyen
thong ciia cac gia lang thuo truae; 161 viet truy?n
ngan hi?n dai pha
trpn
nhieu yeu to sir thi dan gian
khien
mpt nhan vat cua thai dai chong Mi, lai phang
0,5
19
phS't hinh bong nhung anh
hiing
six thi c6 dai.
-
But
phap
ngh# thuat c6 sy ke't hgp
giua
ta thyc va
bieu
tugng: nhan vat
Tnii

gan
lien
voi mot bieu tu(?ng
ve sue song bat di?t
ciia
nguoi Tay Nguyen do la cay xa
nu;
hinh anh doi ban tay
Tnii
dugc mieu ta nhu mpt
bieu
tuQ^ng dpc dao cho cupc doi va so phan cvia nhan
vat; gipng
difu
trang trong, hao hung; ngon
ngii
day
chat tao hinh va chat tha.
0,5
3.b
Cam
nhan ve hai doan the trong bai Day
than
Vt Da va
Tuomgtu
5,0
3.b
1.
Vai
net ve tac gia, tac pham (0,5 diem)

3.b
-
Han M^c Tu dugc xem la hi?n tupng la nhat
ciia
phong trao Tho moi vol sue
sang
tao manh
liet
va da
dang; Day
thon
VT Da in trong tap Dau
thuomg,
la thi
pham xuat sac
ciia
tha
Vi^t
Nam hi$n dai.
-
Nguyen
Binh
la nha tho "chan que"
ciia
phong trao
Tho
moi voi phong vi dan gian dam da; Tuang tu in
trong
tap La budc sang ngang, la mpt bai tha tieu bieu
cho phong

each
tha dpc dao
ciia
ong.
0,5
3.b
2.
Ve
doan tho trong bai Day
thon
Vi Da (2,0 diem)
3.b
a. Venoi dung (1,0
diem)
-
Canh vuon thon VT buoi ban mai toat len ve d?p
tinh
khoi,
thanh tan voi hinh anh ndng hang cau nang moi len,
vai
sac xanh muat nhu ngoc aia cay la, vai ducmg net
duyen dang thanh nha
ciia
la true eke ngang. Con
nguai mang ve d?p chan thyc, phiic hgu voi khuon
mat ch\x dien thap thoang sau hang la
triie;
canh va
nguoi
hoa hpp lam nen mpt bue tranh binh dj ma cao

sang,
tho mpng.
-
Nhan vat tru
tinh
hif
n
len qua noi hoai niem chon cu
canh xua;
tinh
yeu danh cho thon VT c6 sv chan hoa
giua
tinh
lua doi va
tinh
yeu sy song, vua thiet tha vua
phang phat u hoai.
b. Venghe
thuat
(1,0
diem)
-
Cau hoi tu tu da sac thai: vua hoi han, mai mpc vua
nhae
nho, hon trach; gipng tho giau sac di^u: vua xon
xang vua ban khoan.
0,5
0,5
0,5
on

-
Hinh
anh giau
tinh
tgo hinh, cha't hpa quyen voi chat
nhac,
ta thue ke't hap voi
each
dif
u;
tu ngir
tinh
te dpe
dao gay an tuong manh.
0,5
3.
Ve
doan tho trong b^i Tucmg tu (2,0 diem)
a. Vengi dung (1,0
diem)
-
Tam trang tuong tu aia cai toi tru
tinh
mang nhung
sac thai cu the:
vira
nho mong vua khao khat, vua uam
hoi
vua "vo vao". Khong gian tho la lang canh quen
thupc

ciia
xu Bac voi nhung hang eau,
gian
giau,
thon
Doai,
thon
Dong. Ca
tinh
Ian canh deu the hi^n niem
khao khat hon nhan nong nan ma y vi.
-
Sac di^u
tinh
cam
ciia
cai toi Tho moi tham dupm noi
long
eiia mpt chang
trai
que khien moi tuang tu mang
dam ve d^p chan que.
0,5
0,5
b.
Venghe
thuat
(1,0
diem)
-

The tho luc bat kieu ca dao; gipng di?u "que", 161 noi
"que" dam da; lai tho dang doi trung diep uyen chuyen.
-
Tam trang bpc bach theo loi mupn canh to
tinh;
hinh
anh tho c6 nhieu cap doi hmi
tinh
an chua niem khao
khat nhan duyen: Nhd em - nha anh,
gian
giau
- hang cau,
thon
Doai -
thon
Dong, khien cho duyen que quy^n chat
voi
canh que.
0,5
0,5
4.
Ve
sv
tuong
dong
va khac bi?t (0,5 diem)
-
Tuang
dong:

Tam trang tho deu la nhung noi niem aia
tinh
yeu don phuong, chat chua nhieu khao khat va
phap
phong, kha tieu bieu cho cai toi Tho moi. But
phap
lang man tru
tinh
c6 su hoa dieu giua ta thuc
voi
tupng trung,
each
difu;
khong gian tho deu la
khung
canh quen thupc aia lang que dat
Vi^t.
-
Khdc
biet:
6 Day
thon
Vi Da,
tinh
lua doi an sau
tinh
xii
so; hinh anh nghieng ve ta thuc kieu lang man; ngon
ngix
tryc

ta dam cam
xiic
ca the 6 Tuang tu,
tinh
cam lua doi
tua vao
tinh
cam thon lang; hinh ai\ tho nghieng ve
tinh
each
dieu dan gian; ngon
ngij
chan que than thupc
0,5
Luu
y chung: Thi sinh c6 the lam bai
theo
nhimg each khdc nhau, nhung phai dam
bdo nhimg yeu cau
vekien
thuc. Tren day chi la nhimg y ca ban thi sinh can dap
img;
vice
eho
diem
cu the
timg
can can dua vdo ban hu&ng dan cham
kern
theo.

21
Chuyen
de 1
CAC
DANG
Dt THI CAU 5 DI^M
I.
DANG
Dfi THI
CHI?NG
MINH
MOT NHAN
DINH.
MOT t
KIEN
De thi nay khong phai la moi nhung da lau roi Bo khong ra. Nam 2013, Bp
Giao
Due lai ra lai dang de nay. Vai the he hoc sinh sau nam
2008
thi dang de
nay qua la rat kho vi no doi hoi kien thuc tong hop va
trinh
do nhan thuc cao.
Ne'u hoc sinh chi muc Trung binh thi rat kho an diem. Tuy nhien, tu day cac
em khong con phai lo lang niia vi cau true sau se
giiip
cac em tu biet phai lam
1.
Cau
true

de thi
dugc
cu the hoa
theo
khung sau.
Npi
dung
Diem
I.
Mobai
Neu van de (dan y kieh, nhan
dinh
vao)
II.
Than bai
1.
Vai net ve tac gia tac pham
0,5
2. Giai thich y kien, nhan
dinh
0,5
3.
Phan
tich, cam nhan (4,0 diem)
3a.
Phan
tich, cam nhan ve van de dugc dat ra:
2,5
noi
dung va ngh| thuat.

2,5
3b. Binh luan ve cac y kien (dong y hay bac bo)
1,5
III.
Ketbai
Danh gia chung
2. Huang dan giai mpt so de thi
l.Trong bai Cam nghi ve
truyfn
"Vg
chong
A Phu", To Hoai
viet:
"Nhung
dim ky dim Id dm
trong
cting
cue dm the, moi
theluc
cua toi dc
cUng
khong
giei
duac
sue
song
eon
ngucri.
Lay lat doi kho,
nhue

nhd, Mi van
song,
dm
thdm.
Hem
tdng,
mdnh
Hit." (Tac pham van hpc 1930 - 1975, Tap
hai,
NXB Khoa hpc Xa hoi, 1990.
tr.71)
Phan
tich nhan v|t My trong
truyfn
ngan Vp chong A Phu (doan trich
dupe hpc) cua To Hoai de lam
sang
to nhgn xet tren.
Hl/ONG
DAN
I.
MO BAI
"Vg
chong A Phu" la mot truyen ngan rat thanh cong cua To Hoai viet ve
eon nguoi vung
niii
cao Tay Bac. Trong tac pham nay, nha van da xay dung
thanh cong hinh tuong nhan vat My - nguoi no 1§ da dung len go bo gong
cum, xieng xich de den voi anh
sang

cua tu do. Viet ve nhan vat cua minh. To
fioai
tarn su:
"Nhung
dieu
ky
dieu
la dau
trong
ciing
cue den the moi the luc cua toi
dc
ciing
khong
giei
duac
sue
song
con
nguai.
Lay lat doi kho,
nhuc
nha, Mi van
song,
tham,
tiem
tang,
manh
Hit." Tim hieu vao tac pham ta se thay ro dieu do.
II.

THAN BAI
1.
Khai quat: To Hoai la mpt trong so' rat it nha van Viet Nam viet thanh
cong ve dong bao dan toe a mien
mii.
Voi truy?n ngan "Vp chong A Phu"
(riit
trong
tap truyen Tay Bac, 1953, giai nhat cua Hpi Van
nghe
Vi?t Nam 1954-
1955)
Ian dau tien To Hoai da lam cho nguai doc xiic dong truoc
eupe
song
no
le day tui nhuc cua dong bao dan toe Tay Bac
dudi
ach thong tri ciia thuc dan
phong kien va cho thay sue
song
tiem tang manh liet ciing nhu eon duang ma
hp da den voi
each
mang. "
2. Giai thich nhan xet: Dung nhu tac gia To Hoai da noi
"Nhung
dieu
ky
dieu

la dau
trong
ciing
cue den the moi
theluc
cua toi dc cUng
khong
giei
duac
sue
song
eon
nguai.
Lay lat doi kho,
nhuc
nha, Mj van
song,
dm
tham,
tiem
tang,
manh
liet".
Dieu "ky dieu" la dieu ma nhirng su to't d^p den vai minh nhu mpt
phep mau. "Sue
song
tiem tang" la sue
song
npi tai, an
chua

ben trong. No se
bung
chay
khi gap dieu kien, hoan
canh
thuan
Ipi.
Day von la mpt pham
chat
cao quy cua con nguoi Vi^t Nam. Nhu vay, npi dung ma To Hoai muon noi
den do la ngpi ca sue
song
eua con nguoi Tay Bac thong qua nhan vat trung
tam la nhan vat My.
3.
Phan
tich nhan vat
Mi:
' '
a.
Hinh
tupng nhan vat Mi "Lay lit doi kho, nhuc nha": ngay tu dau
truyen.
Mi xuat hien trong khong gian nha giau "nha nhieu nuang, nhieu bac,
nhieu thuo'c phien nhat lang" nhung Mi lai la con nguai chiu nhieu dau
thuang
tiii
nhuc "mpt c6 gai ngoi quay spi ben tang da truoc cua,
canh
tau

ngua. Luc nao eung vay, dii quay spi, thai c6 ngua, det vai, che cui hay di cong
nuoc
dual khe suoi len, c6 ay cung
ciii
mat, mat buon
ruoi
rupi".
Co gai ay
chinh la Mj, con dau nha Thong Ly Pa Tra. Nhung chu "eon dau" von rat
thieng lieng ay lai gan lien vai hai chu "gat np". Nen cai thieng lieng tra thanh
cai re rung mat roi.
Mi
da tung la eo gai tre dep,
so'ng
soi noi, thoi sao hay, thoi la gioi dupe biet
bao nhieu
trai
lang me,
theo
duoi
"trai
den dung nhan ca
chan
vach dau buong
Mi".
Mi da tung khao khat yeu thuang va ciing eo nguoi yeu hen ho cho dpi.
Ngay ay Mi eon la mpt c6 gai eo nhan
each
vai long tu trong dang qui, san
sang

lao dong gian kho de dupe
song
tu do chu nhat quye't khong chiu ban cho
nha giau: "eon nay da biet
cuoe
nuang lam ngo, eon phai lam nuong ngo gia
np thay cho bo. Bo dung ban con cho nha giau". Cau noi ay da bpc 16 mpt tain
long
hieu thao, mpt long tu trpng cao dp. The nhung. Mi b6ng dung bi bat, cat
T3
dijrt
khoi
moi truong song quen thupc dua vao x6 nha tam toi day doa
ciia
nha
Thong
Ly Pa Tra.
Thoi
gian dau Mi c6 phan khang "c6 den hang may thang dem nao
Mi
cung
khoc". Mi da tung nghl den cai che't, an nam la ngon ty tu de thoat
khoi
cupc
song tui nhyc dau don ay. Nhung vi thuong cha gia. Mi da nem nam la ngon
xuong
da't nhu nem di
tuoi
tre, hanh phiic cua
minh

de quay lai nha thong ly
song kiep trau ngua de ven tron chu hieu. Va cung tu do Mi da cung
liic
bi
nhieu
lop day thong Ipng riet chat vao c6. Mon no la sgi day thu nhat bien Mi
thanh sue no trong nha Thong
Ly.
Mi c6 cuoc song thong kho con hon ca trau
ngua,
b}
boc Ipt sue lao dpng tan nhan voi ngay thang di qua chi biet "tet xong
thi
len
niii
hai thuoc phien, giua nam thi giat day, xe day, cuoi
miia
thi di
nuong be
bip
suot nam suot doi nhu the". Than quyen la spi dSy
troi
thu hai
da lam Mj bi te
li^t
ve mat
tinh
than, mat het y
thiic
phan khang. Trong can

buong nhu dia ngyc, anh
sang
cua 6 cua bang ban tay cang lam cho
Mi
mat het
y
niem ve
thoi
gian, khong gian. De roi "6 lau trong cai kho. Mi quen kho
roi",
Mj
tuong
minh
nhu con trau con ngua. Long
Mi
chai san, v6 cam, chi
ciii
mat.
Cupc song dau tat mat toi da chon vui mpi cam xuc, suy nghi, y thuc noi con
nguoi
Mi, bien Mi thanh mot cai bong vat v6, lang le "moi ngay Mi cang
khong
noi,
liii
liai
nhu con rua nuoi trong x6 cua".
Dai
Mj chim trong tam toi, cam lang. R6 rang, cuong quyen va than quyen
de len vai nguoi con gai bi
ciing

ma nha nguoi cho bpn nha giau c6 quyen
trong
che dp phong kien da lam cho
Mi
song am tham, dau kho. Dung la
"Lay
lit doi kho, nhvic nha"
b.
Nhrnig dieu ky di^u la dau trong cung c\rc dan dau. Mi van an chiia
mpt sue
song
tiem tang manh li^t: Giua canh
miia
xuan
niii
rung Tay Bac, Mi
nhd
va song lai nhung mua xuan qua khu. Tieng sao da danh
thiic
trong
Mi
c6
gai
aia ngay nao. No da den ben
Mi,
nhe nhang ru bo nhung tro tan bam lay
Mj
va dua Mi deh trang thai hoi sinh. Tieng sao ay khieh cho Mi "thiet tha b6\
hoi" va bat len trong
Mi

may cau ca quen thupc ngay nao:
May
CO
con
trai
con gai roi
May
di lam nuong
Ta
chua c6 con
trai
con gai
Ta
di tim nguoi yeu
Tieng
sao ay lam
Mi
bao dan hon de di den "noi loan":
"Mi
len lay hu rupu
cu
uohg vc tung bat". Cach uong ay c6 phan giong voi "nguoi say" trong tho
hp Ho :
Chen rupu huong dua say lai
tinh
Vang
trang bong xe khuyet chua tron
Say nhung ma van
tinh.
Ho Xuan Huong nhan ra

tinh
duyen 16 do "vang
trang bong xe khuyet chua tron" con Mi nhan ra
"Mi
tre lam. Mi van con tre,
}4}
muon di choi". Chi tiet ay da the hi^n khat vpng song manh me, manh
liet
trong
Mi.
Khat vpng vupt nguc c6 ai ngo lai xuat hi^n trong mpt con nguoi
tuong chung nhu da nguoi lanh. No choan lay tam tri
ciia
Mj de tro thanh sue
jrianh
phuc sinh. Do la
liic
ma khat vpng song Ion hon mpi noi sp hai khien Mi
hanh dpng gap gap: "Mi cuon lai toe. Mi lay cai vay hoa giat 6 phia trong
vach Mi
riit
them cai ao". Thua biet A Su - bong dem
ciia
cuong quyen 6 do,
nhung Mi khong sp vi Mi da khong con la con ngua con trau nua. Mi la mot
con
nguoi nen c6 quyen
dupe
lam nguoi. The nhung, su dpc ac cua A Su da
chan dung cai quyen

dupe
lam nguoi vua nhom len trong
Mi,
han vui dap
chang tiec thuong voi mpt
thiing
spi day
troi
nghien Mj vao cot nha.
Dung
nhu To Hoai da tam su: "dieu ky di^u la dau trong cung cue den the
mpi
the luc
ciia
tpi ac cung khong giet
dupe
sue song con nguoi". Boi trong
liic
bi
troi
ma Mi "van khong biet
minh
dang bi
troi"
boi A Su chi
troi
bupc
dupe
the xac
ciia

Mi nhung khong the nao
troi
bupc
dupe
tam hon
ciia
con nguoi
yeu
tv do. Den ca cai chi tiet Mi giat
minh
tinh
giac va nho lai cau chuyen
nguoi
dan ba bi
troi
che't trong nha ngay truoc. Mi thay sp - sp che't. ma "sp
che't" la bieu hi^n cao dp nhat
ciia
long ham song. Do chinh la sue song tiem
tang manh
li§t.
Miia
xuan ay
troi
qua. Mi dii khong thoat ra
khoi
nha Thong Ly nhung no
giong
nhu tia
liia

nho bao hieu dam chay ngay mai. Khat vpng a'y trong Mi la
nhimg
dpt song ngam nhung no se
troi
day ngay mai de tro thanh song than
de cuon di bao
tiii
nhuc
ciia
hom nay.
Khi
mau thuan
giiia
thuc tai phu phang va khat vpng song tu do len dinh
diem,
thi tac gia da coi
niit
bang
each
dua nhan vat A
Phii
vao
truy^n.
A
Phii
la
chang
trai
mo coi, v6 tpi, chi vi dung cam
lieu

sp'ng che't de bao ve le phai ma
da
thanh ke toi doi trong nha Thong Li Pa Tra, roi cung bj
troi
dung vao cpt
thay mang cho con bo nha Thong
Li
Pa Tra, cho che't.
Nhung
dem dau dau thay A
Phii
bi
troi
Mi van than nhien, duong nhu Mj
da
tro thanh ke cam chiu voi noi sp co huu da an sau vao tam hon
Mi.
Hon
nua, canh
troi
nguoi d cpt trong buong toi den che't trong nha Thong
Li
Pa Tra
da
la chuy?n binh thuong roi, c6 gi la dau. The tai dau Mi da lay dao cat
troi
cho A Phii?
Truoc tien la Mj thay thuong nguoi
ciing
canh ngp. Dong nuoc mat lap

lanh
bo xuong hai hom ma da xam den lai
ciia
A
Phii
da hoi
thiic
Mj phai hanh
idpng.
Dong
nude
mat
ciia
nguoi no le ay da
khoi
day long thuong nguoi bi
vui
lap trong
Mj.
Tu v6 cam den dong cam. Mi thay thuong
minh
vi Mi cung da
1
nuFi
uann nteu
tung
bi chiing no bat ve
trinh
ma nha nay, da tung bi
troi

trong mpt dem
tinh
miia
xuan day khat vpng. Vay nen. Mi hieu chang
trai
v6 tpi kia, sao phai
chet
nhu
the?
Tu do. Mi thay "chung no that dpc ac", nghia la Mi rihan ra ban
chat
dpc ac tan bao cua cha con Thong Li Pa Tra.
Nhu
vay, tu tam long ciia nguoi phu nvt c6 long thuong nguoi, cam thong
voi
nguoi cung canh ngp den su uat han cam ghet ke thu dpc ac da thuc day
nguoi
cam dao cit
troi
cho A Phu. Hanh dpng c6 fa'nh bpc phat ay thyc ra ciing
rat
logic voi qua
trinh
dien bien tam ly aia Mi, mpt c6 gai yeu doi khao khat
song tu do da bj don nen trong tu
tiing
dau kho cua chuoi ngay dai uat han.
Tuc nuoc vo bo.
Hanh
dpng c^t day

troi
cho A Phu ciing giong nhu hanh dpng ciia chi Dgu
trong
tac pham Tat den ciia Ngo Tat To, da danh lai bpn nguoi nha ly truong
nga chong queo. Hanh dpng ay the hien cai khat vpng song, ngpn lua yeu
thuong
su song manh
li^t
da
chay
bung len trong con nguoi cua Mi. Sau phut
hoang loan ciia hanh dpng lieu ITnh, don dpc, manh dpng Mi da dua ra quyet
djnh
chop nhoang:
chay
theo A
Phii.
B6i vi "a day thi
chet
mat". Sue song
tiem
tang manh
li^t,
long khao khat
cupc
song tu do da chi duong cho hanh
dpng
ciia Mj.
3. Binh luan nhan xet: R6 rang
hinh

anh ciia Mi chua dung mpt sue song
"tiem
tang, manh liet"
diing
nhu loi nhan xet ciia tac gia. Tu v6 cam, chai san,
tuong
chung nhu da
chet.
Mj da vung
diing
len phan khang chong lai kiep toi
doi
de den voi anh
sang
ciia tu do. Qua nhan vat Mj va A
Phii,
nha van da gop
mpt
tiehg noi nhan van cao dep benh vuc quyen song cho con nguoi lao dpng
mien
niii
duoi
ach do hp ciia
chii
no phong kie'n va
lii
Tay don. Do la
cupc
dau
tranh

tu tu phat den tu
giac
de sau nay hp den voi
each
mang va giai phong
cupc
doi
minh.
III.
KET BAI
Tom
lai, voi
biit
phap giau mau sac dan toe, loi van day
chat
tho, giau
chat
tao
hinh,
dae biet la ngoi
biit
phan tieh tam ly nhan vat sac sao, tac gia da the
hi^n
thanh eong
cupc
song no le "Lay lat doi kho, nhue nha ciia Mj" noi rieng
va dong bao Tay Bae noi chung
duoi
thoi
phong kien thuc dan 6 mien

niii.
Co
nhOng
liic
tuong chung ngpn
lira
khat khao su song bi ke
thii
dap tit, nhung
ngpn
lira
ay, khat vpng song ay khong bao gio tSt, khong gi c6 the dap tat
dupe!
Xay dung
hinh
tuong nhan vat Mj, mpt c6 gai dan tpc Meo
xinh
dep voi
sue song tiem tang, manh li^t, nha van To Hoai da khing djnh voi ban dpc
dieu
ay.
0S 2: Nhan dinh ve Nam Cao, sach Van hpc 11 viet: "Ong c6 sa
truong
dien
ta,
phan
tick
tam ly con
nguoi".
(Van hpc 11, tap mpt, NXB Giao d\ic,

tai ban
2004,
trang
201). Qua nhan vat Hp
trong
truy#n ngSn Doi thvra,
fiTih/chi
hay chrnig minh nhan dinh
tren.
(Khoi C -
2005)
Bai Lam
Nha
van Nam Cao (1915 - 1951) la cay
biit
hipn
thuc xuat sac ciia nen van
hpc Vi?t Nam truoc
each
mang va ciing la nha van c6 nhieu dong gop cho nen
van
hpc non tre nhirng ngay dau. Truoc
each
mang, ben canh viee viet ve bi
kich
cua nguoi nong dan voi tac pham bat hii "Chi
Pheo"
nguoi dpc eon nho
mai
bi kich cua nguoi

tri
thiic tieu tu san truoc
each
mang trong tac pham "Doi
thira"
ma dupe the
hifn
ro qua nhan vat Hp. Nha van Nam Cao voi tai nang
xuat chiing va mpt tam long yeu thuong nhan ai bao la da the hi^n ro dupe
tam
ly ciia nguoi tri thiie tieu tu san trong canh ngp bi kich ay. Chinh vi vay
nhan
dinh
ve Nam Cao,
sach
Van hpc 11 viet: "Ong c6 so truong ve dien ta,
phan
tieh tam ly eon nguoi".
Truy^n
ngan "Doi thira" ra mat ban dpc Ian dau tien trong trang "Tieu
thuyet
thii
7" so' ra ngay
4-3-1943.
Tac pham ciing de tai nay c6 "Muc mai nuoc
mat" cua Lan Khai, "No van" ciia Lang Tir, "Doi thira" con gan
giii
ve de tai voi
mpt
so' tac pham eiia Nam Cao nhu "Trang

sang",
"Nuoc mat" va tieu thuyet
"Song
mon". Qua tac pham Nam Cao da mieu ta thanh eong tam trang eiia mpt
nguoi
tri
thire tieu tu san truoc
each
mang.
Nhan
djnh ve Nam Cao,
sach
Van hpc 11 viet: "Ong c6 so truong ve dien ta,
phan
tieh tam ly con nguoi". So truong c6 nghIa la the manh, kha nang uu vi^t
ciia nha van chuyen
chii
vao mpt
linh
vyc nao do. 6 day, y kie'n nay de cap
den kha nang "dien ta, phan tieh tam ly eon nguoi" cua nha van Nam Cao
trong
nhiing
sang
tac ciia ong. Ma dae bi$t la dien ta tam ly nhan vat Hp trong
"Doi
thira" - mpt truyen ngan rat thanh eong ciia Nam Cao truoc
each
mang.
Hp

von la mpt nha van, mpt nha van mang trong
minh
hoai bao Ion ay la
viet
dupe mpt tac pham
"vupt
qua mpi
gioi
han va bo c6i" ai do vpi cho do la
sir hao danh. Nhung khong phai vay. Do la uoc mo ciia mpt con nguoi c6 ly
^ong,
CO
hoai bao Ion, muo'n khang
dinh
dupe tai nang cua
minh.
Hp con la
mpt
nha van chan chinh.
Dieu
nay dupe the hien qua mpt loat quan
nifm
ciia anh ve van chuong
van
chuong khong can den nhirng nguoi thp kheo tay lam theo mpt vai kieu
Tiau
dua cho, van chuong chi dung nap nhirng nguoi biet dao sau tim toi
khoi
nhirng
nguon chua ai

khoi
va
sang
tao
nhiing
gi chua eo' voi y nghi ay Hp da
Vo
ciing cam ghet sir eau tha trong van chuong "cau tha trong van chuong thi
that la de ti?n". Nhu vay qua nhirng quan ni^m ciia Hp ve van chuong ta thay
• ^ -—^ . 27
day la rngt nha van c6 hoai bao, mpt nha van chan chinh, c6
lirong
tri cua mot
nguoi
cam
biit
chan chinh y thuc dup-c trach
nhi^m
cvia
nguoi
nghf
si.
Thenhung truac khi la mpt nha van Hp con la mot nguoi chong, mpt nguoi
cha, h5n con c6 mpt ganh nang gia
dinh
tren vai. Cupc song vol mpt gia
dinh
dong
con, mpt nguoi vo that nghi^p da cuop di 6 han su thanh than su thanh
than

can thiet de mpt tam hon van chuong thang hoa, khi ma cu het thang lai
"tien
nha,
tien
gao,
tien
nude mam".
Hoai
bao van chuong c6 the nung nau trong choc lat nhung chuy^n com ao
la
chuy^n phai doi mat hang ngay. Cha the ma Xuan
Di^u
da tung thot len:
"Nor
dm cay dang gia nanh
vud't
Cam ao khong
diia
vai
khdch
tha" •
The la Hp dien len, phai xoay
tien.
Nam Cao da that ti mi khi mieu ta tam
trang
cua Hp trong canh tung quan ay "dang
ngoi
han dung phat day mat ham
ham di ra pho', vua di
vira

nuo't ngh^n". Chi mpt doan van ngan ma ong da tai
hif
n
lai tam trang cua Hp: that buc bach. Nanh vuot
ciia
hOa com ao dang c6
nguy
CO
nuot chung nha van Hp day tam huyet ngay nao.
Va
the la de c6
tien
thi Hp phai
vie't.
Nam Cao la mot nha van hien thuc nen
ong
biet rang Hp muon c6
tien
thi phai
vie't,
viet
nhiing
tac pham dap ung
dupe nhu cau
ciia
mpt dam thi dan
liic
bay gio
"nhilng
tac pham lam nguoi ta

quen ngay sau
liic
dpc". Hp phai
vie't
nhiing
tac pham ay, nhung gia du c6 ai
bao han
vie't
nhiing
tac pham cao quy han cung chang biet duong nao ma
viet
boi
tam trang buc bach a tren. The'roi Hp bi vang vao quy dao cua hi
kich.
Han
thay xa'u ho khi dpc
nhijng
tac pham ay "han do mat len". Do la su
xa'u
ho cua mpt
chiit
luong tri it nhieu chua vo nat trong Hp. Hp dau don,
tiii
eye khong phai vi khong dupe
vie't,
ma la anh da tu giam len nhung nguyen
tac do
minh
dat ra, con gi dau don hon khi
minh

lai phan bpi chinh
minh.
Nam
Cao to ra rat
tinh
te va cam thong truoc tam trang cua Ho. Phai hieu,
phai
cam thong the nao thi ong moi c6 the
vie't
len nhung trang van day
giang
xe nhu vay.
The la tu khong thuc
hifn
dupe giac mpng van chuong va Hp da tro thanh
ke phan bpi chinh
minh.
Nhung Nam Cao khong dung lai 6 do, ong muon
nguoi
dpc di den tan
ciing
su kho cue, bi
kich
cua nguoi tri thuc. Hp lai bi day
ra
khoi
- truoc tung con song du cua cupc doi. No da quang anh vao bi
kich
nghe nghi^p no lai quat anh vao mpt bi
kich

khac, bi
kich
khong thuc hi^n
dupe
tinh
nguoi cho
trpn.
Mpi
ehuyen bat dau tu lue han lay Tu. Lay Tir han da thuc hi?n dupe
nguyen
tac
tinh
thuong
cvia
minh
da euu dupe ba con
nguoi.
Nhung
roi,
tu do
bi
kich
da mo ra voi han. Ganh nang gia
dinh
da de nang len vai khien han
78
thay
minh
kho, dang trach hon la han coi Tir la nguyen nhan khien
minh

kho.
fit do han da tim den ruou, c6
liic
han toan ruong bo vp con.
fChi
say hSn da c6 nhimg hanh dpng
vii
phu qua dang "han chi tay vao mat
TCr"
duoi
may m? con Tu ra ngoai. Nam Cao da c6 mpt loi bi?n hp ye'u at ay la
cho han hanh dpng trong luc say. Nhung tat ca deu do
nhao
truoc nguyen tac:
nguyen
tac
tinh
thuong. Hp that dang trach khi coi vp con la nguyen nhan lam
rninh
kho. The la mpi nguyen tac
tinh
thuong ma han dat ra truoc day "ke
in^nh
la ke
giiip
do nguoi khac tren doi vai
minh"
da bi hSn dap do.
Gia
day dau con la mpt nha van Hp giau tam huyet, giau

long
nhan dao
nUa
ma la mpt con nguoi vu phu qua dang. Hp that dang trach nhung eo le
dang thucmg hon la dang trach. The nhung Nam Cao da de cho nhan vat cua
minh
dung lai tren con duong bj tha hoa ay. Sau moi Ian say. Hp lai
tinh
va
nhan ro dupe sai lam cua
minh
xin loi va lam lanh voi vp con.
Phai la mpt nguoi day tai nang, gia tay ngh$ thuat va
virng
tin vao eon
nguoi
thi Nam Cao moi eo the dat nhan vat vao 16'e xo^y cupc doi nhung
cuo'i
eimg
tinh
nguoi van chie'n thang. Hp da khoc "Anh chi la mpt thang kho'n nan".
Gipt
nuoc mat an nan, hoi han. Cau ehuyen ve cupc doi Hp da khep lai bang
cau hat ru dam nuoc mat cua Tir:
"Ai
lam cho khoi len
giai
Cho
mm xuong dat cho nguoi
biet

li"
Nhu
vay, qua tan bi
kich
cua nha van Hp, Nam Cao da khac hpa mpt
each
chan thuc va sau sac bi
kich
cua nguoi tri thuc
tieu
tu san truoc
each
mang.
Dong
thoi
len an xa hpi bat cong khong cho con nguoi phat
trien
toan dien ve
tai
nang va nhan
each.
Qua day ta
ciing
thay dupe tai nang ngh? thuat ve dien
ta va phan
tich
tam ly bac thay eiia nha van Nam Cao. Nhung du cupc doi c6
cay nghiet, loe xoay c6 du dpi thi nhan v|t
ciia
ong van huong ve chan

troi
ciia
cai
chan, thien, ml.
arich
Bdi van dat
diem
10 Khoi C nam
2005
cua Nguyen Thi Tam -
CO
chinh st(a bo sung)
3:
'Trang
Giang
cua Huy Can Id bdi tho mang ve d?p
vita
co dien
vita
hi^
dai".
Anh
(chi) hay phan tich bai tho
"Trang
giang" de lam sang to nhan xet
tren.
Bai
Lam
Nha
tha Huy Can ten that la Cii Huy Can, vai gipng tho rat rieng da khang

<linh
ten
tuoi
ciia
minh
trong phong trao tho moi 1930 - 1945. Ong von que
quan Huong Son, Ha
Tinh,
sinh nam 1919 va mat nam 2005. Truoc Cach mang
thang Tam, tho ong mang noi sau ve kiep nguoi va ca nggi
canh
d?p
ciia
thien
nhien, tao vat voi cac tac pham tieu bieu nhu: "Lua thieng", "Vu tru ca",
Kinh
cau tu". Nhung sau Cach mang thang Tam, hon tho cua ong da tro nen lac
quan,
dugc
khoi
nguon tu
cupc
song
chien dau va xay dung da't
nuoc
cua nhan
dan lao dong:
"Troi
moi ngay lai
sang",

"Da't no hoa", "Bai tho
cupc
doi"
Ve
d^p thien nhien noi uu sau nhan the, mot net tho tieu bieu
ciia
Huy Can,
dupc
the hien kha ro net qua bai tho "Trang Giang". Day la mot bai tho hay, tieu bieu
va noi tieng
nha't
cua Huy Can truoc Cach mang thang Tam. Nhan xet ve bai
tho nay, c6 y kien cho rang: "Trang Giang cm Huy Can la bai tho
mang
ve dep
viea
CO
dien
vita
hien
dqi". iAm
fif
irt%
•
Bai
tho
dupe
trich
tir t^p "Lua thieng" (1940),
dupe

sang
tac khi Huy Can
dung 6 bo Nam ben Chem
song
Hong, nhin
canh
menh mong
song
nuoc, long
voi
voi buon, cam
canh
cho kiep nguoi nho be, noi
troi
giiia
dong doi v6 dinh
Mang
noi u buon hoai nhu the nen bai tho vua c6 net d^p c6 dien lai vua
dugm net hi^n dai, dem den su thich
thii,
yeu men cho nguoi doc.
Song
goi
trang
giang
buon
diep diep
Khong
khoi
hoang

hon
cung nho
nha.
'Co
dien" c6 nghla la mau muc, khuon thudc - mot pham
trii
cua van hoc
CO.
"Hien dai" c6 nghia la thoat
khoi
tinh
quy pham
ciia
tho c6 de mang den
nhieu tang nghia moi. "Trang giang" la bai tho ket hop
dugc
ca hai yeu to nay.
Ngay tu thi de, nha tho da
kheo
goi len ve dep c6 dien lai hien dai cho bai
tho.
"Tring
giang" la mpt
each
noi
ch?ch
day
sang
tao
ciia

Huy Can. Hai am
"ang" di
lien
nhau da ggi len trong nguoi doc cam
giac
ve con song, khong chi
dai v6 cung ma con rong menh mong, bat
ngat.
Hai chu "trang giang" mang
sac thai c6 dien trang nha, goi
lien
tuong ve dong Truong giang trong tho
Duong thi, mpt dong
song
ciia
muon thud
vInh
hang, dong
song
cua tam
tuong.
Tu
tho "Trang giang" mang net c6 dien nhu tho xua: Nha tho thuong an
dang
sau cai menh mong
song
nuoc, khong nhu cac nha tho moi thuong the
hi^n
cai toi cua minh. Nhung neu cac thi nhan xua tim den thien nhien de
mong hoa

nhap,
giao cam, Huy can lai tim ve thien nhien de the hi?n noi uu
tu,
buon ba ve kiep nguoi c6 don, nho be truoc vu tru bao la. Do cung la ve
d^p day sue quyen ru
ciia
tac pham, an
chua
mot
tinh
than hien dai.
Cau de tu gian dj, ngan gpn voi chi bay chir nhung da thau tom
dupe
cam
xiic
chu dao cua ca bai: "Bang khuang
troi
rong nho
song
dai". Truoc
canh
"troi
rpng",
"song
dai" sao ma bat
ngat,
menh mong
ciia
thien nhien, long con nguoi
day len

tinh
cam
"bang
khuang" va nho. Tu lay
"bang
khuang"
dupc
su dung
rat dac dia, no noi len
dupc
tam trang cua chu the
trii
tinh,
buon ba, u sau, c6
(Jon lac long. Va con
"song
dai",
nghe
mien man tit tap ay cu v6
song
deu dan
jjiap
cac kho tho, cu cupn
song
len mai trong long nha tho lam rung dong
trai
tim
nguoi dpc.
Va
ngay tu kho tho dau, nguoi dpc da bat gap nhiing con

song
long day uu
tu,
sau nao nhu the:
Song
gon
trang
giang
buon
diep
diep,
Con
thuyen
xudi mai nuoc
song
song.
Thuyeh
venuoc
lai sau
tram
nga
Cui
mot
canh
kho lac
may
dong.
Ve
d?p
CO

dien cua bai tho
dupc
the hi^n kha ro ngay tu bo'n cau dau tien
nay. Hai tu lay nguyen "diep diep",
"song
song" 6 cuoi hai cau tho mang dam
sic thai
CO
kinh
cua Duong thi. Va khong chi mang net d?p ay, no con day sue
gpi
hinh, goi
lien
tuong ve nhihig eon
song
eu loang ra, Ian xa, goi len nhau,
dong
nuoc
thi cu cuo'n di xa tan noi nao, mien man mien man. Tren dong
song
gpi
song
"diep diep",
nuoc
"song
song" ay la mpt "con thuyen
xuoi
mai", liSng
16
troi

di. Trong
canh
c6 su chuyen dpng la the, nhung sao chi tha'y ve lang to,
menh mong cua thien nhien, mpt dong "trang giang" dai va rpng bao la khong
biet den nhuong nao.
Dong
song
thi bat
ngat
v6
ciing,
v6 tan, noi buon
ciia
con nguoi cung day
am ap trong long:
Thuyen
vemwc
lai sou
tram
nga
Cui
mot
canh
kho lac
may
dong.
Thuyen va
nuoc
von di
lien

nhau, thuyen
troi
di nho
nuoc
x6,
nude
v6 vao
thuyen. The ma Huy Can lai tha'y thuyen va
nuoc
dang
chia lia, xa
each
"thuyen ve
nuoc
lai",
nghe
sao day xot xa. Chinh le vi the ma gpi nen trong
long
nguoi noi "sau tram nga". Tu chi so' nhieu "tram" ho ung cung tu chi so
"may"
da
thoi
vao cau tho noi buon v6 han.
Tam hon cua
chii
the
trii
tinh
dupc
bpe Ip day du

nha't
qua cau tho dac sic:
Cui
mpt
cang
kho lac may dong". Huy Can da
kheo
diing
phep
dao
ngii
ket
hpp voi cac tu ngi> ehpn Ipe, the hi^n noi c6 don, lac long truoc vii tru bao la.
gpi
len su it 6i, nho be,
"canh
kho" gpi su kho heo, can ki^t
nhua
song,
lac" mang noi sau v6 dinh,
troi
noi, bap benh tren "may dong"
nuoc
thien
"hien rpng Ion menh mong. Canh cui kho do
troi
dac di noi nao, hinh anh gian
'^i
khong to ve ma sao day rpn ngpp, khie'n long nguoi dpc cam tha'y trong
^^ng,

don coi.
Net d^p
CO
dien "ta
canh
ngu
tinh"
that
kheo
leo, tai hoa cua tac gia, da gpi
^6 ve mpt noi buon, u sau nhu con
song
se eon v6 mai 6 cac kho tho con lai de
nguoi
dpc
CO
the cam thong, tha'u hieu ve mpt net tam trang thuong gap 6 cac
nha tho mai. Nhung ben
canh
do ta cung nhin ra mpt ve d?p
hifn
dai rat thi vi
cua kho tho. Do la 6
each
noi "Cui mpt
canh
kho" th|t dac bi^t, khong chi thau
tom
cam xiic ciia toan kho, ma con he mo tam trang cua nhan vgt tru
tinh,

mpt
noi
niem don coi, lac long.
Noi
long ay dupe gpi ma nhieu hem qua hinh anh quanh
vSng
cua khong
gian lanh leo:
La tha con nho gio dm hiu
Dau
tieng
lang
xa van cha
chieu.
Hai
tir lay "la tha" va "diu hiu" dupe tac gia
kheo
sap xep tren cung mpt
dong tho da ve nen mpt quang
canh
vSng
lang. "La tho" gpi s\ it 6i, be nho
"diu
hiu" lai gpi su quanh que. Qua khung
canh
"con nho", gio thi "diu hiu",
mpt
khung
canh
lanh leo, tieu dieu ay, con nguoi tro nen don coi, rpn ngpp

den dp thot len "Dau tieng lang xa van chp chieu". Chi mpt cau tha ma mang
nhieu she thai, vua gpi "dau do", am thanh xa xoi, khong ro ret, c6 the la cau
hoi
"dau" nhu mpt noi niem khao khat, mong moi cua nha tha ve mpt chiit su
hoat
dpng, am thanh sy
song
ciia con nguoi. Do cung c6 the la "dau c6", mpt su
phu
djnh hoan toan, chung quanh day
chang
he c6 chut gi
song
dpng de xua
bat cai tich lieu ciia thien nhien.
Doi
mat nhan vat tru
tinh
nhin
theo
nang,
theo
dong
troi
cua
song:
"Nang
xuong,
troi
len sdu

chot
v6t,
Song
dai,
trai
rong,
ben c6
lieu."
"Nang xuong,
trai
len" gpi su chuyen dpng, ma rpng ve khong gian, va gpi
ca su
chia
lia: bai nang va
troi
ma l^i tach
bach
khoi nhau. "sau
chot
vot" la
canh
dien dat moi me, day
sang
tao ciia Huy Can, mang mpt net d?p hi?n dai.
Doi
mat nha tho khong chi dung a ben ngoai cua
trai,
cua nang, ma nhu xuyen
tha'u va ca vu tru, ca khong gian bao la, v6 t^n. Coi thien nhien ay qua la menh
mong vai

"song
dai,
trai
rpng", con nhirng gi thupc ve con nguai thi lai be nho,
CO
don biet bao: "ben c6
lieu".
Ve d^p
CO
dien ciia kho tho hi^n ra qua cac thi
lif
u
quen thupc trong Duong
thi
nhu:
song,
trai,
nSng,
cupc
song
con nguoi thi buon te,
chan
chuang vai
"van chp chieu", mpi thu da tan ra,
chia
lia.
Nha tho lai nhin ve dong
song,
nhin
canh

xung quanh mong moi c6 chiit gi
quen thupc mang lai hoi am cho tam hon dang chim vao gia lanh, ve c6 dan.
Nhung
thien nhien da dap tra sy khao khat ay bang nhiing hinh anh
cang
quanh que, diu hiu:
Beo dat
veddu,
hang
noi
hang,
Menh
mong
khong
mot
chuyen
do
ngang.
^
32 ' . C
Khong
can gai
chiit
niem
than
mat,
Lang
le ba
xanh
tiep

bai
vang.
Hinh
anh
canh
beo
troi
bong benh tren
song
la hinh anh thuofng
diing
trong
tho
CO
dien, no gpi len mpt cai gi bap benh, noi
troi
cua kiep nguoi v6 djnh
giua dong doi. Nhung trong tho Huy Can khong chi c6 mpt hay hai
canh
beo,
ma la "hang noi hang". Beo
troi
hang hang
cang
khieh long nguoi rpn ngpp
truac thien nhien, de tu do coi long
cang
dau dan, c6 don. Ben
canh
hang noi

hang
canh
beo la "bo xanh tiep bai vang" nhu ma ra mpt khong gian bao la v6
ciing,
v6 tan, thien nhien noi tiep thien nhien, duong khong c6 con nguoi,
khong
CO
chiit sinh
hoat
ciia con nguoi, khong c6 sy
giao
hoa, noi ket:
Menh
mong
khong
mot
chuyen
do
ngang
Khong
cau gai
chiit
niem
than
mat.
Tac gia dua ra cau triic
phii
dinh.
" khong khong" de
phii

dinh
hoan
toan nhiing ket noi ciia con nguoi. Trudc mat nha tho gia day khong c6 chiit
gi
gpi niem than mat de keo minh ra khoi noi c6 don dang bao
triim,
vay kin,
chi
CO
mpt thien nhien menh mong, menh mong. Cau hay chuyen do ngang,
phuong ti^n
giao
ket ciia con nguoi, duong nhu da b} coi thien nhien nhan
chim,
troi
di noi nao.
Huy
Can lai
kheo
ve net dep c6 dien va hi^n dai cho bau
troi
tren cao:
Lap lap may cao
diin
nui bac,
Chim
nghieng
canh
nho
bong

chieu
sa.
Biit
phap chain pha voi "may cao dim
niii
bac" thanh "lop lop" da khien
nguoi
dpc tuong tupng ra nhung
niii
may trang dupe anh nang chieu vao nhu
dat bac.
Hinh
anh mang net d?p c6 dien that tru
tinh
va lai
cang
thi vj hon khi
no dupe khoi nguon cam hung tu mpt tu tho Duong c6 ciia Do Phii:
Mat dat may
diin
cm di xa.
Huy
Can da van dyng rat tai
tinh
dpng tu
"dun",
khien may nhu chuyen
dpng,
CO
npi luc tu ben trong, tung lop tung lop may cu dun ra mai. Day ciing

la mpt net tho day
chat
hi^n dai, bcri no da van dyng
sang
tao tu tha c6 dien
quen thupc.
Va net hien dai
cang
bpc 16 ro hon qua dau hai chain than
tinh
trong cau
tho sau. Dau hai
cha'm
nay gpi moi quan h^ giiia chim va bong chieu: Chim
nghieng
canh
nho keo bong chieu, cimg sa xuong mat trang giang, hay
chinh bong chieu sa, de nang len
canh
chim nho lam nghieng Ifch ca di.
Cau tho ta khong gian nhung gpi dupe thoi gian bai no su dung
"canh
chim"
va "bong chieu", von la nhij-ng hinh tupng tham my de ta hoang hon
trong
Iho ca co dien.
Nhung
giua khung
canh c6
dien

do,
ngirai
dpc Igi bSt gap net tam
trang
hien
dai:
Long
que dan dan vai con nuac,
Khong
khoi
hoang hon cung nha nha.
"Dpn
dgn" la mot tu lay
nguyen
sang tao
ciia
Huy Can, chua
timg
tha'y
truoc
do. Tir lay nay ho
urng cung
cym tir "vai con
nuoc"
cho
tha'y
mpt noi
niem
bang
khuang,

c6 don
ciia "long
que". Noi
niem
do la noi
niem
nho que
huang
khi
dang
diing
giira
que
huong, nhung
que
huong
da
khong
con. Day
la
net tam
trang chung ciia
nha tha mai
liic
bay gio, mot noi
long
dau xot
truoc
canh
mat

nuoc.
Ben
canh tam
trang hien
dai ay la tu tho c6
di?n dupe
gpi tu cau tho:
"Tren
song
khoi
song cho
buon long
ai"
ciia Thoi Hieu.
Xua
Thoi Hi?u
can vjn vao
song
de ma
buon,
ma nho, con Huy Can thi
buon
ma
khong
can
ngoai
canh,
boi
tu noi
buon

no da sau sic ISm
roi.
The moi
biet tarn long
yeu que
huong
tham thiet
den
nhuong
nao
ciia
nha tho hom nay.
Ca
bai tho vua
mang
net dep c6
dien,
vua
mang
net
hien
dai. Ve dep c6
dien
dupe
the
hien
qua loi tho bay
chii mang
dam
phong

vj
Duong thi,
qua
each
dung
tu lay
nguyen,
qua vi^c sii
dung
cac
thi li^u
c6
dien quen thupc nhu:
may,
song, canh
chim
Va
tren
het la each van
dung
cac tu tho co
dien,
gpi cho
bai
tho
khong khi
co
kinh,
tram
mac

ciia
tho
Duong.
Ve
d?p
hien
dai Ian toa qua cac cau
chir
sang tao, dpc dao
ciia
nha tho nhu
"sau
chot
vot",
dau hai cham
than
tinh.
Nhung
ve d?p ay
dpng
lai
cuoi cung
la
tam trang
nho que
huong
ngay
khi
dung giOa
que

huong,
net tam
trang
hi^n
dai
ciia
cac nha tri
thuc muon dong
gop sue
minh
cho dat nuoc ma
danh
bat
luc, khong
lam gi
dupe.
Bai
tho se con mai di vao
long nguoi
voi
phong
each
tieu bieu
rat "Huy
Can",
voi ve d?p c6
dien trang
nha sau
lang
va ve dep

hif
n
dai
mang nang
mpt
tam long
yeu
nuoc,
yeu que
huong.
(Nguyen
Hong Ngpc
Lam
-
bai
van 9,5 diem - ky thi
DH
2007)
34
II
CAC TAC PHAM
VA
DANG
Dfi
THI
CV THM
PIjftR VftR
IjQC
L6P
11

HAI
DUA TR£
Thach
Lam
* LCJI BINH VE NHA VAN
THACH
LAM
Nha
van
Nguyfin Tuan:
Lai
van Thach Lam nhieu hinh dnh, nhieu tint toi, co mot each dim thanh than,
b\nh
di va sau sac Van Thach Lam dong nhieu sui/ nghiem, no la cdi ket tinh cua
mot tam hon nhqy cam va titng trdi vesie dai. Thach Lam co nhung nhqn xet tinh tc
vecuoc song hang ngay. Xuc cam cua Thach Lam thuang bdt nguon vd nay no len tif
nhung chdn cdm doi vai tang lap dan
ngheo
thdnh thi vd thon que. Thach Lam la nha
van
qui/ men cuoc song, trang trong truac cuoc song cua moi nguai chung quanh.
Ngdy nay doc Iqi Thach Lam, van
tha'y
day du cdc du vi vd cdi nha thu cua nhitng tdc
pham
CO
cot each vd
phd'm
chat van hoc (Bai
viet

ve Thach Lam, in 6
cuon
sach
Tuyen
tap Thach Lam, tr. 323).
Nha
phe
binh
Vu Ngpc
Phan:
Ngay trong tdc pham dau tay (Gio dau miia), nguai ta dd thay Thach Lam dung
vao
mot phdi rieng Ong co mot ngdi but Iqng le, diem tinh vd cung, ngdi but chuyen
ta
ty my nhung cdi rat nho vd rat dep Phdi
Id
ngieai gidu tinh cdm lam mai viet
dugc
nhu
vqy
(Nha van
hi^n
dai
[tap
2], tr. 1060)
GS.
Pham Th€ Ngu:
^
Thach Lam la mot nha van co khuynh huang xd hoi Dot vai ong, nhdn vat
thuang

la
nhung nguai tam thuang trong xd
hoi:
me Le trong xdm ngheo, co hdng xen
c phohuyen, cqu hoc tro di a tro, hai co gdi giang ho tra troi Vd ong thuang dey
vqch
ve cuoc dai, tinh cdm cung y nghi cua ho, cha khong ban tam Idm den viec tuyen
truyen tu tuomg cdch mqng xd hoi nhu trong cdc tdc pham cua Nhd't
Linh
hay
Hodng Dqo Ta
tha'y
Thqch Lam, liion hoa dong trong cdi xd hoi nho be md ong
f
iuang xot vai tat cd tam hon da cdm cua ong
(Vift
Nam van hpc sii
gian
uoc tan
ien [quyen
3], tr. 490). ,
%
r,: t ^
GS.
Phong Le:
Thqch Lam c6 quan niem dirt khodt ve thien chuc cua van chuang: "Dot vai
toi,
_
J^n chuang khong phdi mot cdch dem dm cho ngu&i doc su
thodt

ly hay stf quen,
trdi^
L-ant
nang
luyfftmt aai nonv^trvm - man uam Hieu
lai, vSn
chucmg
la mot thit khi
gi&i
thanh
cao va dac lire ma chung ta c6, de vita
tocdo
vd
thay
doi mot cdi the
gi&i
gid dot vd tan dc, vita lam cho long
nguai
doc
them
tron^
sqch
vd
phong
phu hon
".
Co le ca hai
phuang
dien, vita
tocdo,

vita xdy dung, deu dugc Thach Lam chu y; va
trong
phan
thanh
cong
cua no, cdc dak an Men thuc vd Idng man trong van Thach
Lam deu tim dugc su gan noi a chinh
quan
niem
nay.
d tu
each
nhd van, Thach Lam doi hoi rat cao
pham
cha^ trung thuc cua ngu&i
nghe
si Ong viel: "Su
thanh
thuc
chua
du cho
nghe
thuqt.
Co the, nhung mot nha
van
khong
thanh
thuc
khong
bao gia tra nen mot nhd van gid tri. Khong

phdi
cit
thanh
thuc Id tra nen mot
nghe
sT.
Nhung mot
nghe
sT
khong
thdnh thuc chi Id mot nguoi
thgkheo
tay
thoi"
(Theo )
PGS.
NguySn Ho^mh
Khung:
" Tinh
cam cua Thach Lam chdn thdnh, tuy nhien, ong chi
m&i
ban
khoan,
thuang
cam doi vai
sophqn
nguoi
ngheo
qua nhitng cdu chuyen
mang

mot du vi
ngqm
ngiii,
tgi
nghiep.,
Vebut
phdp,
cd the :idi Thach Lam Id nhd van ma dau cho mot gigng
dieu
rieng:
trit
tinh
huang
noi trong truyen ngan. Ngdi but cua ong thuang
khai
sdu vdo the
gi&i
ben trong cua cdi "toi",
v&i
su
phan
tich cam gidc tinh te. j
Sang tdc cua Thach Lam gidu
chat
tha, vd doc ong, doi song ben trong cd
phong
phu han,
tenhi
han; chiing "dem den cho
nguai

doc mot cdi gt nhe
nhom,
tham
tho vd s
mat diu
"
(Nguyen
Tudn).
Ong la cay biit cd
bi^t
tdi ve truyen ngan. Nhieu truyen ngdn cua ong
duang
nhu
khong
CO
cdi truyen, song van c6 site I6i cuon rieng. Truyen ddi "Ngdy mai" cua ong
khong
CO
gi dac sdc vetu tuang vd
nghe
thuqt
(Tu dien Van
hQC
[bo moi], tr.
1621).
J;Phan tich khung canh pho huy?n va tarn trang cua nhan vat
Lien
de lam sing to y
kien:
"Hai dua tre" ciia Thach Lam la mpt truyen ngin

tm tinh dugm buon"
DAN
Y
PHAN
TICH
1. Vai n6t tac gia va tac pham:
-
Thach Lam la thanh vien cua Ty lire van doan; c6 tarn long don hau va
quan
ni^m vSn chuong tien bp; c6 bi^t tai ve truyen ngan; chu ye'u
khai
thac
the gioi npi tam nhan vat vol nhung cam xuc mong manh, mo ho.
-
Hai dua tre (in trong t^p Nang trong vuon) la mot truyen ngSn dac sac
cua Thach Lam, c6 su hoa quy^n cac ye'u to' hien thuc va lang man, tu su va
trir tinh.
2.
Giai
thich y ki6'n:
.
Truy?n
ngan trix tinh thuang c6 co't truyen don gian, giau s^c thai tru
rinh,
khong
khi,
tam trang.
,
Lam nen sac thai trir tinh trong Hai
diea

tre chu ye'u la cam xiic buon
thtfong va giong
thii
thi tram
ISng,
thie't tha qua mieu tk khung canh, tam trang.
3. Phan tich khung canh phd huyen va tkm trang cua nhan vftt
Li^n:
a. Chat trir tinh dugm buon
toat
ra tu khung canh pho huy^n
.
Khung
canh pho huy?n khi chieu xuong, dem ve,
liic
c6 chuyen tau di
qua
deu duoc loc qua cai
nhin
va tam trang, cam giac cua nhan v^t
Lien,
nen
cijng
tham dupm cam xiic trir tinh.
+
Canh
vat hien len c6 hon, em a, thi vi ma dugm buon. f' '
•
'
•

W
+
Con nguoi hi^n len vai kie'p song mon moi, tam toi; tuy vay tam hon
ho van anh len ve d^p dang tran trpng: mpt tinh nguoi chan
that,
mpt mo uoc
nho nhoi, hay mpt hi vpng mong manh, i ' '
-
Khung
canh pho' huyen c6 su tuong phan dam net giira bong toi va anh
sang: Bong toi day dac, bao triim len tat ca; con anh sang thi leo let
lui
tan, hole
rue ra vut qua.
Khung
canh ay gan
lien
vdi nhiing cam giac xen Ian buon vui
kho
ta, tao nen nhieu sSc thai trir tinh.
b.
Chat trir
tii\
dugm buon
toat
ra ttr dien bien tam trang
ciia
nhan vat
Lien
-

Tam trang man mac buon truac khung canh
pho'
huy?n
liic
chieu tan va
trong dem toi:
+
Cam giac man mac buon tir canh vat tham vao long nguai va noi
buon trong tam hon ngay tho Ian toa ra canh vat.
+
Niem xot xa, thuang cam voi nhiing kie'p nguai nho nhoi, lay lat
trong bong toi.
-
Cam xvic buon vui kho ta truoc, trong va sau khi chuyen tau dem di qua:
+
Tau chua den: khac khoai, hao hue cha mong.
+
Tau den: han hoan, ngay nga't ngam
nhin.
+
Tau di: bang khuang, ngam ngui, nuo'i tiec. , «,,;
4. Danh gia chung:
-
Chat trir tinh dupm buon mang lai cho Hai dua tre mpt ve d?p rieng, the
hi?n
phong each ngh§ thuat dac
sMc
ciia Thach Lam.
-
Y

kien
nay da dua ra dupe mpt danh gia sau sac, thoa dang.
Hl/ONG
DAN
CHI
TIET
I.
MOBAI
"
Thach
Lam la cay but xua't sic cua nhom Tu l\rc van doan. Cay but ay
thuang huang ve nhiing con nguai be nho trong xa hpi va so' phan bat hanh
37
cua hp. Tie do
khoi
d|y nhimg rung cam manh
li?t
ve long yeu thuong con
nguoi.
Truy^n
ciia Thach Lam thuong khong c6 cot
truyf
n
"moi
truy^n
tya
nhu
mpt
bai tho tm
tinh

day xot thuong". "Hai dua tre" la
mpt
truy^n
ngSn
nhu
the. Thong qua
biic
tranh chieu tan va tam trang cua nhan v|it
Lien,
nha
van
da mang den cho nguoi
dpc
nhieu tran tr<S
IL
THAN
BAI
1.
Khai
quat: "Hai dua tre" la tac pham xuat sac
ciia
Thach Lam
dupe
ban
dpc biet den nhieu nha't. Tac pham dupe in trong tap "Nang trong vudn"
(1938).
Truyen gay ah tupng cho nguoi dpc bai van phong nhe nhang, giau
tinh
nguoi
tinh

dai. Truyen ngan nay da the hi^n
dupe
tam hon Thach Lam
don
hau giau yeu thuong.
2. Khung canh phd huyen va tam trang nhan vat
Lien.
a.
Chat
tru tinh dupm buon
toat
ra tit khung canh pho huy^n : Khung
canh pho huy^n khi chieu xuong, dem ve,
liic
c6 chuyen tau di qua deu
dupe
Ipc
qua cai nhin va tam trang, cam giac
ciia
nhan vat
Lien,
nen cung tham
dupm
cam xuc tru
tinh.
Lien
la c6 be nhay cam, hay dpng long trac an trupc
nhung bien thien cua cupc doi. Tam trang
ciia
Lien

ciJng dien tien theo thai
gian:
tu chieu horn cho deh khi doan tau ngang qua pho huy^n.
Truyen
mo dau bang am thanh
ciia
tieng trong thu khong vang xa de
gpi
buoi
chieu. Do am thanh bao
hifu
ngay tan va cung la am thanh cham het
mpt
ngay day anh
sang
ma thay vao do la bong toi va noi buon. Thach Lam ma dau
truyfn
rat hon hau, rat tho voi
biic
tranh que binh dj, man mac huong dong
gio
npi voi "Chieu, chieu
roi.
Mpt chieu em a nhu ru, vang vang tieng e'ch nhai
keu
ran ngoai dong rupng theo gio nh? dua vao". Do cung la thai khic mo ra
thegiai
tam trang
ciia
Lien,

la
liic
ma "Trong doi mat
Lien
bong toi
ngap
day
dan va cai buon
ciia
buoi chieu que tham thia vao tam hon ngay tho
ciia
chi.
Lien
khong hieu sao nhung thay long buon man mac truoc cai gio khac
ciia
ngay tan". Buon ma thay "khong hieu sao" c6 nghia la cai buon ghe gam ISm.
Buon
ma khong biet
minh
buon vi cai gi thi that la dau kho khong gi hang.
Thach Lam da de nhan vat tv nhan thuc va tu bpc Ip tam trang chu khong can
ke le dai dong. Va bong toi da
triim
len pho nho,
triim
len dong rupng,
triim
len
ca noi buon
ciia

Lien.
Trong
bong chieu nha nhem.
Lien
nhin ve bai chp noi nhung nguoi ban
hang ve mupn.
Lien
dpng long thuong nhung manh doi co cvc do chinh la
hinh
anh
ciia
"nhung
diia
tre con nha
ngheo
di lai lang thang tren mat dat nhat
nhanh nhiing thanh
niia
thanh tre hay nhiing gi con sot lai
ciia
may nguoi ban
hang".
Hinh
anh do nhu xoay sau vao long trac an
ciia
c6 thieu nit giau long
nhan ai.
Lien
thay thuong nhiiTig
diia

tre
ngheo
nhung "chinh chi cung khong
38
CO
tien ma cho chiing no". The day, nhan vat Thach Lam thuong it noi nhxmg
guy
tu nhieu va mang den nhiing ve d^p
ciia
tinh
nguoi dSng sau nhiing nghi
suy tha thiet ve cupc song.
Trong
cam nhan
ciia
Lien,
bong toi that ghe gam "Toi het ca con duong
tham tham ra song, con duong qua
chp
ve nha, cac ngo vao lang lai cang sam
den hon nita". Bong toi la hien than
ciia
su
tii
tiing
ngpt
ngat, be tac khong 161
thoat. Do la bong toi
ciia
su doi ngheo, lam

lii.
La hinh anh da't nuoc ta truac
nam 1945 day nuoc mat:
Cha
ong ta
tieng
dam
ndt
ban
tay truac
canh
cm
cuoc
did
Cm
van dong ma dai im im khoa
' *
j '
Ca
dan
toe
doi
ngheo
trong ram rq '
Van
chieu hon titng
tham
giot mm rai ^ '' ' '' '
(Che Lan
Vien)

Thach Lam da sir dung
thii
phap
nghe
thuat doi lap de mieu ta bong toi
va anh
sang.
Neu nhu bong toi nuot chung tat ca pho huy^n vao trong cai da
day toi
thui
ciia
no thi anh
sang
xuat hi?n voi tan so thap. Do chi la
"hpt
sang",
"khe anh
sang",
"dom
sang",
"vet
sang"
ta't ca deu hien len that be nho
tpi
nghiep "mat di roi lai hien ra trong dem
toi".
Va cung voi anh
sang
nho nhoi,
yeu

at do la nhiing phan nguoi voi cupc song bap benh,
troi
noi va lui tan, le
loi
nhu ngpn den truoc gio.
Lien
thuong het thay nhung con nguoi noi pho
huy^n
nho be nay. Do chinh la chj Ty voi cupc doi co eye "mo cua bat oc", toi
den
ciing
ganh hang
ngheo
xo xac chi voi bat nuoc che, dieu thuoc lao, thanh
k?o
lac tat ca gia tai muu sinh ben ngpn den con chi chieu
sang
mpt vung dat
nho.
Lien
thuong bac pho Sieu voi ganh pho xa
xi,
e am nhung dem nao cung
thay bac dpn hang. Thuong bac xam voi manh chieu rach ta toi cimg chiec
thau trang trong tran chua mpt niem hi vpng, thuong lam nhirng tieng dan bac
gop chuyen bat trong yen lang. Thuong ba cu Thi dien don chiec voi tieng cuoi
chim
vao bong
toi
Cupc song pho huyen la nhu

v^y.
Don di?u, te nhat. Dem
nao
Cling
nhu dem nao, cii lap di lap lai: ,
Quanh quan mai voi vai
ha
dang dieu
Toi
hay lui van chimg ay mat nguoi ,
Vi
qua than nen
qua
doi
buon
cuoi, , ^, ,,
Moi
nhac
Iqi
chi
co
ngan ay chuyen. .
_,
^, , ,,
(Huy
Can)
Dieu
gi
CO
the lam chi em

Lien
quen di dugrc thuc t^ii nay ? May ra chi
CO
vu tru la co hpi cuoi cimg de ru hai chi em vao nhirng mien co
tich.
Canh hai
chi
em
ngang m^t len
troi
tim con vit theo sau ong than nong cho thay: tam
hon
hai
dira
tre that hon nhien, v6 tu trong
sang
va rat doi tre con. Nhung
buon thay, bau trai day sao tren kia cung khong the nao cvni vat
dugc
hai sinh
linh
be nho, tpi nghi^p ay. Boi "vu try bao la va tham th5m nhu
chua
day bi
m|t
va xa la vai hai dua tre". De roi cuoi cung chinh chung lai quay ve voi
quang
canh
pho' chung quanh ma d^c
bift

la ngpn den con cua chj Ty. Va cu
the trong dem toi nhimg con nguoi tpi nghi#p ngoi cho dgi mQt dieu gi do cho
sy
song
ngheo
kho
hang
ngay cua hp. r! n'c
b.
Tarn
tr^g cho tau cua
Lien
va An: Thach Lam duong nhu khong muon
de cho nhung cam
giac
bi
kjch
de
nang
len so phan nhimg con nguoi
ngheo
kho,
bang
thai dp tran trpng, ong da
nang
do cho cac nhan vat cua minh, vyc
day nhimg khat
khao
doi doi ngay trong nhiing khoanh
khac

anh
sang
mong
manh
nha't:
"Chimg ay nguoi trong bong toi mong dgi mpt cai gi tuai
sang
cho
su
song
ngheo
kho
hang
ngay ciia hp"
"Mpt
cai gi tuoi
sang
hon", ban than hp ciing khong he biet truoc, chi la
nhimg
trong ngong mo ho. Nha van khong the chi ra "con duong
sang"
cho
nhijng
con nguoi
ngheo
kho ay. Co le, ong ciing khong mo ho, ao tuong nhu
nhimg
cay but Tu lyc Van doan
khac
nhu Khai Hung, Nha't

Linh,
Hoang Dao
de mong cho mpt thay doi
theo
khuynh huong cai luong, mot
tinh
thuong bo
thi
nira voi. 6ng ciing khong trong cho nhieu vao
boat
dpng ciia "Hpi Anh
sang"
do cac anh em cua ong to
chuc
se cai thien
cupc
song
dan
ngheo.
Bang
true
giac
va sy nhay cam ciia tam hon
ngh?
si giau yeu thuong, Thach Lam da
phat
hi^n nhiing npi luc de vuon len ciia con nguoi tfr chinh nen
cupc
song
ngheo

kho. Ong da dien giai sau sic
bang
hinh tupng chuye'n tau dem
ngang
qua pho'huy^n.
Va
doan tau tu Ha Npi ve da thyc sy la uoc mo va khat vpng ciia nguoi
dan pho huy^n. Hp thiic dpi chuye'n tau vi muu sinh hay vi
li
do nao
khac
nira.
Tat ca
thao
thiic,
dpi cho nhu the dpi cho mpt
phep
mau se den. Hp mong ban
dupe
chxit
hang
de go gac cho
cupc
song
ngay mai. Con rieng hai dua tre,
chiing
khong thiic dpi chuye'n tau de ban
hang
ma vi li do khac. Chiing muon
dupe

nhin thay doan tau qua pho huy^n vi doan tau nhu mang mpt the
gioi
khac
di qua dii lam cho chiing rao rue va anh len niem vui
suong
dii chi la
trong
choc
lat. Vi the dem nao ciing vay, dii buon
ngii
riu ca mat nhung ca hai
chi
em van co thuc de dpi chuye'n tau. Dieu do cho thay doan tau la mpt hinh
anh da tro thanh quen thupc va an sau trong tam hon hai diia tre va cho tau da
tro
thanh mpt khat vpng manh
liet
va la mpt mon an
tinh
than khong the thieu
trong
cupc
song
ciia chiing.
Sy mong moi ciia chi em
Lien
voi doan tau qua that da lam nguoi dpc
xiic
dpng manh
li?t.

Tuoi con it ma m? bat trong coi cira
hang
tap hoa da la
vif
c lam qua sue lai eon bat thuc cho toi khuya de cho ban
hang
thi qua la tpi
An :
sSt
i ?
nghi?P- Nhung
Lien
va An thuc toi khi doan tau di qua pho' huy^n khong phai
la
ng^^ chiing
dang
hanh dpng
theo
tie'ng gpi ciia con tau. "Tau *
de'n chi danh thiic em day
nhe!".
Do la cau noi ciia An khi mi mit da sup
xuo'ng trong con buon
ngii
roi ma van con dan voi chi. Cau noi binh thuong
the ma sao moi
nghe
qua da thay xot thuong. No
chua
dyng trong do la tat ca

niem
khat
khao
va hi vpng
dupe
nhin thay doan tau - ho^t dpng cuoi cung ciia
(jgm
khuya. An di vao
giac
ngii.
Lien
ngoi im lang, dau 6c chi bong dung cung
ygn
tinh
la thuong. Yen lang den noi c6 the
nghe dupe
"hoa
bang
ryng xuong
vai
Lien
timg
dot mpt, c6 nhiing cam
giac
mo ho khong hieu". Duong nhu nha
van muon cho nhan vat eiia minh
dupe
nghi ngoi sau mpt ngay dai moi m^t.
The roi thoang trong tie'ng gio xa xoi la tie'ng doan tau vut den. Roi tie'ng reo
thang thot, mirng rd eiia bac Sieu "Den ghi da ra kia

roi!".
Lien
ciing trong thay
ngpn
lira
xanh bie'c, sat mat dat, nhu ma
troi.
Roi tieng coi xe
lira
6 dau vang
lai,
trong dem khuya keo dai ra
theo
gio xa
xoi.
Do la
liic
ma
Lien
vpi va danh
thuc em "Day di An, tau den
roi!".
Loi giue gia gap
riit,
hoi thiie nhu the ne'u
An
khong day thi se khong bao gio con
dupe
nhin thay doan tau nira. Thach
Lam

khong dimg tir ngir nao de mieu ta sy hao hue cua hai chi em ma cai hao
hire ay van cu hi?n len that
song
dpng va giau
chat
nhan van.
Hai
chi em dung cho doan tau tir
dang
xa. Chiing c6 djp chiem nguong
cai ke da lam chiing dpi cho ay
bang
each
dung gan hon nira. Va roi "Tau ram
rp di toi.
Lien
dat em dung day de nhin doan xe vut qua". Day la
phiit
giay
h^
phiie
nha't
la luc ma
Lien
va An duong nhu quen he't thay nhiing noi buon
hi^n
tai, quen ca nhiing doi
ngheo
lam
lii,

e che
dang
bao vay
cupc
doi hp.
Trong
long hp gia day chi co doan tau. Doan tau mang
thii
anh
sang
manh me,
khac
thuong
ngang
qua pho huyfn "eac toa den
sang
trung, chie'u anh ca
xuong duong nhirng toa
hang
tren
sang
trong 16'nho'nhiing nguoi, dong va
ken lap lanh, va cac cira
kinh
sang".
D6 la anh
sang
cua sy
sang
trpng, van

n^inh,
thii
anh
sang
khac
xa voi nhiing anh
sang
yeu 6t, nh6 be noi ph6'huy?n.
Doan tau gio'ng nhu mpt tia chop, mpt ng6i sao
bang
rach
ngang
qua bau
troi
pho
huyf
n
roi mat hut vao dem toi nhung cai anh
sang
ciia no la uoc mo va
khat vpng ciia biet bao nhieu so phan con nguoi be nho
dang
mong ng6ng.
Doan tau mang mpt the giai
khac
di qua, chinh la khat vpng muon
dupe
doi
'Joi ciia hp. Hp
giri

theo
ehuyen tau ca tam hon ciia minh, hp muon
dupe
den
voi
nhirng
chan
troi
mai, noi do co anh
sang
cua van minh ciia no du. Noi d6
^
khong con
canh
d6i
ngheo
lam
lii,
kh6ng co
canh
don dieu va buon te ma
niem
vui. Hp
xirng
dang
dupe
nhan mpt
cupc
s6'ng
nhu the^ tai sao

khong? Nhung u6e ma chi la uoc mo. Tat ea lai quay ve voi
quang
sang
than
"^^t
xung quanh ngpn den con chj Ty. Chain he't cho mpt dem dpi cho trong
'^hat vpng
V
a ke't thiic
bang
noi buon rung rung
nuoe
mat.
**^»»**
Lien
va An dung lang nguoi trong bong toi du chuyen tau da "di vac dei^
to'i,
de lai nhi>ng dom than do bay tung tren duong sht. Hai chj em con
nhij^
theo
cai cham do cua
chie'c
den xanh tren toa sau cung, xa xa mai roi khuat
saij
rang tre". Su nuo'i
tie'c
ciia hp duong nhu da phoi bay tat ca mpt
cupc
sorij,
ngheo

nan, be tic. Nhat la khi hp tu nhan thuc
rang
"Tau dem nay khong don^
va duong nhu kem
sang
hon". NghTa la doan tau
ciSng
chi xoa diu mpt chu]
noi
dau trong tam hon hai dua tre chu khong the nao pha va biic tuong thanli
mang ten "noi buon" cua chung. Va Lien lang nguoi di trong suy tuong, dSrig
sau anh
sang
cua doan tau va tieng dpng co gam vang do la mpt thegioi rat
rieng tu. Do chinh la noi nho ve Ha Noi noi c6 anh
sang
cua nhi>ng ngpn den,
noi
vui ve va huyen nao. Noi do la
viing
sang
trong tam tuong va cung la vang
sang
trong ky uc
tuoi
tho. Noi ma ngay xua chi em Lien dupe di choi bo Ho,
dupe uong nhirng coc
nuoc
lanh xanh do. Ky uc
tuoi

d^p thenhung gio hp lai
bj cam tu giira biet bao nhieu la buon ba. Chinh doan tau da mang lai cho Lien
lieu
thuoc an than va khoi day trong tiem thuc biet bao dieu
tuoi
dep.
Cuoc
song
ay thuc su
khac
xa voi
cupc
song
o noi nay nhieu lam nhung biet lam sao
dupe khi ky uc khong the tro ve. Qua la "Mpt qua khu huy hoang. Mpt hi^n tai
mong manh. Mpt tuong lai mu mit". Dang buon thay!
Cuo'i
cung Lien cGng di vao
giac
ngii,
mpt
gia'c
ngu
chap
chon hinh anh
ngpn
den con cua chj Ty. Mpt
gia'c
ngii
tich mich va day bong toi. Do chinh la

mpt
su am anh ve
cupc
song
be tac, tu dpng khong loi thoat ma khong biet den
bao gio chj em Lien moi c6 the doi thay.
3. Danh gia
chung
ve n6i
dung
va
nghe
thuat:
Ve npi dung: Qua tam trang ciia chi em Lien,
Thach
Lam muo'n bpc 16
nhijng
y nghl kin dao, nh^ nhang nhung tham thia biet bao cho tam hon nguoi
doc. Do la tac gia muon bay to noi niem xot thuong doi voi nhiing kiep nguoi
nho be v6 danh, khong bao gio biet den anh
sang
hanh phiic. Trong xa hpi cij,
CO
biet bao con nguoi nhu the. Hp phai
song
cupc
doi te nhat v6 nghia, den
trong
mo ciing khong biet mo gi hon mpt chuyen tau dem vut qua pho' huyfn
tieu

dieu, lyi tat cua
cupc
doi minh.
Cupc
song
cua hp cung se "moc len, ri di,
mon ra, muc rua" trong tam toi doi
ngheo,
buon
chan
noi pho' huy^n va noi
dat
nuoc
lam than no le. Qua do
Thach
Lam dong thoi cung muo'n danh thuc,
lay
tinh
nhirng tam hon dang ue oai, lui tan ngpn lira cua long khat khao
duqic
song
mpt
cupc
song
c6 y nghia hon, khao khat dupe thoat ra khoi
cupc
song
tam toi, til dpng, mon moi dang muo'n chon
viii
hp.

Ve ngh^ thuat:
Thach
Lam chii trpng di sau vao npi tam nhan vat voi
nhirng
cam xiic, cam
giac
mo ho mong manh. Nhirng trang vie't mieu ta tam
trang eiia nhan vat (dae bi^t la nhan vat Lien) rat sau sic va
tinh
te.
Thach
Lam
42
da sir dyng thanh cong
thii
phap nghf thuat doi lap, tuong phan giiia cac
viing
thanh va anh
sang.
Thu phap doi lap ma
Thach
Lam dung 6 day cung la
thu
phap
nghe
thuat quen thupc cua cac nha van lang man chu nghia.
Thach
Lam
CO
mpt phong

each,
mpt gipng di^u rat rieng. Do la loi ke chuyen thu thi,
tam
tinh
tham dupm
chat
tho. Nguoi dpc thay an hi^n, kin dao, lang le sau
nhimg
hinh anh, nhung dong chi>, mpt tam hon
Thach
Lam don h^u,
tinh
te;
he't sue nhay cam voi mpi bien thai ciia tao vat va long nguoi. .,, ; .:,
III.KETBAI
iid^
Vol
loi vie't nhe nhang, moi
truy^n
tya nhu mpt bai tho tru
tinh
day xot
thuong,
Thach
Lam da mang den cho nguoi dpc su dong cam sau sSc ve
nhimg
than phan
cupc
doi trong xa hpi eu. Qua khung
canh

pho huy^n va tam
trang nhan vat Lien nha van da lam toat len nhirng gia tri nhan van cao dep,
giup
chung ta tha'u hieu noi buon dau ciia dan toe trong the'ky bao tan duoi
ach do hp cua bpn thuc dan va phong kien. Trang van khep lai roi ma ta con
thay truoc mat minh hinh anh hai dua tre ngoi day giiia pho huyfn nho
ngheo
tam toi dang dpi cho chuyen tau di qua trong khat vpng moi mon.
2. Trong hiiy?n
ngan
Hai dm tre, Thach Lam
viet:
"Chitng
ay
nguoi
trong
bong
toi
mong
doi mot cdi gi
tuoi
sang
cho su
song
ngheo
kho
hang
ngay
cua ho".
(Ngii

van 11, tap mpt, NXB Giao dye, H,
2007,
tr.94)
Dua vao cam nhan cua minh ve tac
pham,
anh (chi) hay hinh luan y
kien
tren.
DAN
Y PHAN
TICH
L
1. Vai n6t ve tac gia va tac
pham:
11. *
-
Thach
Lam la thanh vien cua Tu lyc van doan; co tam long don hau va
quan niem van chuong tie'n bp; co biet tai ve truyen ngMn; chu yeu khai
thac
the giai npi tam nhan vat voi nhirng cam xxic mong manh, mo ho.
- "Hai diia tre" (in trong tap Nang trong vuon) la mpt
truyfn
ngan dae
sac cua
Thach
Lam, co sy hoa quyen cac yeu to hien thyc va lang man, ty sy
va
trir
tinh.

2. N6i
dung
can
phan
tich:
a. Gioi thi^u
phan
dau ciia cau
chuyen:
Buc
tranh
que
trong
canh
chieu
tan va
bong
toi vay biia.
- Nhan vat chinh trong "Hai dua tre" la Lien, mpt co be
chua
thyc su
truong
thanh, nhung ciing khong hoan toan v6 tu va v6 tam nhu nhirng dua
khac.
Thong qua cam nhan ciia nhan vat Lien,
Thach
Lam da mieu ta khong
43
gian
pho' huy$n

ngheo
vai nhimg hinh anh, am thanh duom buon man mac
nhimg
cung rat binh dj thon que.
-
Chiem
Iinh
khong gian la bong
toi:
Bong toi Ian dan mpi
thii
anh
sang.
Bong
toi bao phu khong gian pho'huy^n lam ma chim mpi canh v^t tvr cai chg,
ga xep den con duang vao lang, canh dong menh mang Bong toi dugc
nhSc
den nhieu Ian trong truyen ngan nay: "Toi het ca, con duong tham
thim
ra
song, con duong qua cho ve nha, cac ngo vao lang lai cang sam den han
nxxa".
-
Nhung canh doi be nho, tan 1^1 bi bong toi che phu:
+
NhiJTig
con nguoi noi pho huy^n Ian lugt xuat hi^n qua cam nhan cua
Lien:
Tii-
nhiing dua tre con nha

ngheo
nhat nhanh vai
thii
con sot lai sau buoi
chg van vai dang di?u "lom khom"
mif
t
mai kien nhan; m? con chi
Ti,
"thang
be xach dieu dom va khieng hai cai ghe tren lung", "me no, theo sau, dpi cai
chong tren dau va tay mang khong biet bao nhieu la do dac "cung c6 mat noi
pho huyen cung cai cong viec, "chieu nao cung the", cu don hang ra roi lai dpn
ve, dii "chang an thua
gi";
them mpt ba cu Thi dien, uong
ciit
rupu xong, "lao
dao buoc ra ben ngoai va di Ian vao bong
toi";
mpt bac Sieu cimg ganh hang
pho duoc xem la "xa
xi"
noi pho huy?n
ngheo
ciing
chi de lai ah tuong ve mpt
su bat dpng, te nhat, vSng lang buon ba. "Bong bac menh mang nga xuong dat
mpt
vung va keo dai den tan hang rao hai ben ngo"; vp chong bac xam xuat

hi?n
voi muc dich muu sinh da gop mat them phan day du nhirng "cong dan
pho huyen" voi tieng dan ban bat, nhung cung that chong vanh roi ngay vao
im
lang.
+
The
gioi
nhan vat hien len trong pho'huyen deu la nhung con nguoi
nho be dang tim kiem su song trong cupc muu sinh thuong nhat. Nhung
"chang an thua
gi"
vi ban hang ma khong c6 khach, di hat ma khong c6 nguoi
nghe. Nhung bong dang dang thu nho
minh
lai, voi vai cu chi dan di|u gan
nhu
bat dpng, vai vai ba cau doi dap roi rac, Ian nhung tieng tho dai
ngao
ngan gan nhu yen lang. "Chung ay con nguoi" dang a "trong bong
toi"
la mpt
hi^n
thuc ma nha van mo ta, thong qua sy cam nhan chinh xac cua
Lien
mpt
each
tinh
te.
^

+
Vi#c
ta va ke nhung nguai xuat
hif
n
trong bong toi noi pho huy^n
ngheo
dupe
Thach Lam su dung
biit
phap
nghe
thuat hi^n thuc, va mang y
nghla phan anh
hif
n
thuc dang ton tai mpt
each
nham chan don
dif
u,
deu dan,
lap lai nhu mpt diep
khiic.
Dong
thoi,
anh
sang
va bong toi trong truyen ngan
nay da tra thanh mpt "tin hi^u ngh^ thuat", mang mpt sue am anh doi vai

nguai dpc, gpi len bao
lien
tuang cung suy nghT ve nhiing dieu c6 the khong
hoan toan
moi,
nhung thai dp
ciia
nha van la rat tran trpng, quan tam.
44
If,
Binh
lu?n
cau van ciia
Thach
Lam:
"Chung ay nguoi trong bong toi mong
dpi ".
Co hoan canh nhu the
khong? Nguoi ke chuyen khong mieu ta ro r§t s\f mong dpi ay.
Nhiing
dua tre
con
nha
ngheo
khong he c6 mpt cau noi nao, dong nghia vai vi#c chiing chSng
bpc
IQ
ro suy nghi gi ngoai muc dich tim kiem mpt cai gi do
ehua
han da con

lai
o phien chp
ngheo
nan. Chi Ti chi vai cau doi dap roi rac voi
Lien,
voi bac
Sieu cung chi c6 y nghla "van va"; c6 chang la tieng tho dai,
mf
t
moi va it
nhieu
v6 vpng. Gia dinh xam thi sau vai tieng dan ban bat la su im lang roi vao
su lang quen. Co the noi chung ay nguoi khong c6 bieu
hifn
nao that su the
hi^n
su "mong dpi" ca. Do la cam nhan
ciia
Lien? Hay do chi la mpt phan doan
cua nha
van?
Den cau noi cua chi
Ti,
thi tham chi la tho than chan ngan: "6i
chao, som vai mupn ma c6 an thua
gi.".
Lam sao eo the noi hp "mong
dpi".
Trai
lai,

hp dang nghT ve mpt tuang lai "chSng an thua
gi"
thi do la mpt su khuoc tu
buon nan.
Co the noi tac gia khong the hi^n ro ret cu the. Co the hp dang c6 mat noi
pho huyen nay da la mpt su mong dpi
chang?
>
-
Chi em
Lien
thi mong dpi doan tau se den trong bong toi, do la mpt su
that. Cho tau, doi voi chi em
Lien
khong phai de ban hang,
"Lien
va em co thuc
la
vi
CO
khac, vi muon
dupe
nhin chuyen tau do la su hoat dpng cuoi cung cua
dem khuya". Nha van da the hien tam trang dpi tau cua chi em
Lien
mpt
each
rat thanh cong a phan con lai
ciia
tac pham nay. Cha dpi doan tau la mong moi

dupe
chung kien mpt su hoat dpng cuoi
ciing
dien ra nai pho huyen. Mong
cho "mpt the
gioi
khac se den, khac hkn cai vang
sang
ngpn den
ciia
chi Ti va
anh
sang
lua
ciia
bac Sieu".
Doi
dien voi hien thuc noi pho huyen bj
phii
day bong
toi,
chj em
Lien
cang
thao thuc voi niem hi vpng mong manh nhung c6 that: Do la chuyen tau se
den va se di qua noi ga xep nay.
-
Tam trang dpi tau
ciia
chj em

Lien
chinh la khao khat ve mpt su doi thay,
la
"mong dpi mpt cai gi tuai
sang
cho su song
ngheo
kho hang ngay
ciia
hp".
Sv mong dpi am tham nhung da diet, chay bong. Chj em
Lien
"eo thuc" hang
<*em, trong cho vai tat ea tam tri
ciia
minh.
Tie'ng noi ay
dupe
nha van lang
nghe
mpt
each
day tran trpng. Theo
each
noi
ciia
Nguyen Tuan, Thach Lam
dua ra van de mpt
each
nh? nhang nhung tham thia, khien nguoi dpc phai

chii
y-
Van de su song
ciia
moi ea nhan dang chim dan trong bong
toi,
can len tieng
canh bao: Hoan canh tii dpng
ciia
mpt cupc song don dieu, nham chan dang
bao mon y nghla
ciia
cupc song 6 moi eon nguoi!
-
Tuy nhien, khao khat
ciia
eh} em
Lien
van la khao khat
ciia
nhung con
f^gifoi
nho be. "The
gioi
khac" ay da den va roi lai ra di, "chim vao bong toi".
Mot
hi^n thyc tro ve vai "chung ay con nguoi" la mot pho huyen
"tinh
mich
va

day bong toi". "Chung ay con nguoi"
luon
la nhCrng ke bj dpng, khong du sue
lam
thay doi hoan canh. Ho chi trong cho, ngay ca chi em
Lien
nhin
chuye'n
tau dang den, ma khong the nao len dug-c chuyen tau c6 anh
sang
ay, cung
nhu
anh
sang
cua doan tau khong dung lai nai pho' huyen. Cai
nhin
day tie'c
nuoi
khi doan tau lao nhanh vao dem toi, nhan thay doan tau ngay cang ii
khach, ngay cang vang ve la mot du cam buon thuong trong long chi em
Lien.
Li^u
chi em
Lien
c6 con du
kien
nhan de trong cho, mong dpi chuye'n tau
dem?
Lieu
CO

con hap dan nua khong
nhiing
chuye'n tau ngay mpt vang ve va se roi
vao im lang?
Mot
su cam thuong, mot noi buon la cam giac c6 that sau khi doc xong tac
pham nay. Pho huyen tro lai, yen
tinh
hon, vang lang hon. Ket
thiic
tac phain
nay, van la mot
hinh
anh
triu
nang:
"tinh
mjch
va day bong toi".
-
Nhu vay, "mong dpi mot cai gi
tuoi
sang"
la mot hien thuc
dupe
Thach
Lam
the hi^n chan thuc va chan cam qua nhOng trang van mem mai, day
nhac
dieu,

day chat tho. Va, mot hien thuc khac cung
dupe
nha van du cam, "cai gi
tuoi
sang"
ay that mong
lung,
that voi xa, duong nhu dang
chim
vao v6 vpng,
vao bong toi, vao su im lang. Mpt tieng tho dai nh? nhang nhung tha'm thia
xam
chie'm tam hon dpc gia.
-
Tuy nhien, tam long
ciia
tac gia van nang
tinh
voi nhirng so phan nho be
dang am tham ton tai trong "bong toi" la rat dang tran trpng. Sy chia se voi
nhOng khat khao nho be nhung tha thie't
ciia
nhiing
con nguoi nai pho huyen
ngheo ay
ciia
nha van thuc su la tieng noi cua mpt tam long nhan ai trong hoan
canh bay gio.
-
Hai dua tre cua Thach Lam van de lai du vi va du am chinh vi tam long

cua nguoi cam but biet lang
nghe
va tran tro nhung tieng long tir nhirng so
phan nho be,
nhiing
con nguoi a quanh ta, hp
ciing
c6 nhirng tam long thom
thao va nhirng khat vpng tot d^p.
(Nguyen Quang Ninh -GV
DHSPI
Ha Noi)
3 Phan
tich gia tri nhan dao
ciia
tac pham "Hai dua tre"
ciia
nha van
Thach
Lam.
CAC
Y
CAN
DAT
1.
Gidi
thieu tac gia, tac pham:
-
Thach Lam la nha van c6 nhieu dong gop Ion cho nen van hpc hien dai
Vi#t

Nam; van
ciia
Thach Lam la tieng noi don hau, giau long yeu thuong con
nguoi,
dac bi?t la nguoi dan lao dpng ngheo
"Hai
dua tre" (in trong tap NSng trong vuon) la mot truyen ngSn dac she
Thach Lam, tac pham mang noi dung nhan dao sau sac, bieu 16 tam long
^arn v6 ben bo cua nha van voi nhung canh doi bat hanh trong xa hoi cu.
2
Khai
niem gia tri nhan dao: La mot gia tri ca ban cua tac
pham
van hpc
hart chinh dugc tao nen bai
niem
cam thong sau sac cua nha van vai noi dan cua
^nhO^S
"S^^^'
"himg canh dai bat hqnh trong cuoc song. Dong
thai,
nha van con
the hien sie nang niu,
tran
trong vai nhung net dep trong tam hon va
niem
tin khd
nang
vKO'n
day cm con nguai du trong bat ky hoan canh nao cua cuoc dai.

3.
Nhung bieu hien
ciia
gia tri nhan dao trong truyen ngdn "Hai
dua
tre":
Gia
tri nhan dao
ciia
tac pham truoc he't la o niem xot thuong, dong cam
cua nha van voi nhirng kie'p song, lay lat, tc nhat, v6 nghia. Dac biet, niem xot
thuong dong cam
ciia
nha van nghieng han ve cuoc song
ciia
chj em
Lien.
Thong
cam va lang
nghe dupe
nhung khat vpng nho be
ciia
nhung kie'p nguoi
nho be, dac biet la chj em
Lien:
Thach Lam da di vao trong tan cung ngd ngach
sau kin cua tam hon tre tho.
Trai
tim giau cam xuc
ciia

Thach Lam nhu lang
nghe dupe
nhung cam
xiie,
cam giac mo ho, mong manh,
tinh
te'ciia hai dira
tre.
Nha van gan nhu tim
dupe
tieng noi dong cam voi nhan vat
ciia
minh:
Co
khi
nhap
vao noi buon menh mang v6 c6
ciia
Lien:
"doi mat chj bong toi
ngap
day dan va cai buon
ciia
buoi chieu que tha'm thia vao tam hon ngay tho
ciia
chi;
Lien
khong hieu sao, nhung chj thay long buon man mac truoc cai gio
khac
ciia

ngay tan". Co khi c6
ciing
chung mpt cam nhan, cam giac voi nhan
vat: "Mpt
miii
am am boc len, hoi nong
ciia
ban ngay Ian mui cat bui quen
thupc qua, khie'n chj em
Lien
tuong la mui rieng
ciia
da't,
ciia
que huong". Co
khi
cam thong,
ciing
xe chia voi nhan vat:
"Lien
nho lai khi 6 Ha Noi chj
dupe
huong nhi>ng thire qua ngon, la - bay gio me
Lien
nhieu
tien,
dupe
di choi ba
ho uong nhung coc
nuoe

lanh xanh do. Ngoai ra, ki niem con nho lai khong ro
ret
gi,
chi la mpt
viing
sang
rue va lap lanh" (chat
trir
tinh).
-
Gia tri nhan dao con the hien 6 viee nha van da ngam len an va to cao tpi
3c
cua xa hpi cu da day ca dan tpc ta vao con duong
ciing.
Va con nguoi phai
song trong doi ngheo va be tac.
"
Bieu
hien cuoi
ciing
ciia
gia tri nhan dao trong "Hai dua tre" do la: Nha
rat tran trpng, nang niu nhirng khat vpng, nhirng hi vpng
ciia
nhan vat
(cho mpt chuyen tau dem) cho dii hi vpng
ciia
hp chang Ion lao, ghe gam,
*ham chi
chap

chan va mong manh va rat
phii
du (di vao giac
ngii
cua
Lien)
•ihung
it nhat khong c6 no, thi cuoc song kia cung se tro thanh v6 nghla. Day
'^hi'nh
la niem tin manh
liet
cua nha van vao kha nang vuon day
ciia
nhan vat.
Nghe
thuat: but
phap
tuong phan, doi lap
giira
bong toi va anh
sang;
^•^iig
van
trir
tinh;
truyen khong c6 cot truyen; ngon ngO mpc mac, gian di
A'7
CHtir
NGIldlTif
TO

Nguyen Tuan
* L6I
BINH
VE
NGUYEN
TUAN
Nhd. van Thach Lam:
"Trong cdi voi vang, cai cau tha cm nhimg tdc
phd'tn
xud't
ban gan day, nhung
sdn
pham
da hq
thap
van
chucmg
xuong muc gid tri cua mot su dua doi, ngu&i ta lay lain
sung su&ng khi
thay
mot nhd van kinh trong vd yeu men cdi d^, coi
cong
viec
sdn<;
tqo
Id
cong
viec
quu oiiu vd
thieng

lieng". *
Nha
phe binh Vu Ngpc Phan - tAc gid bO s&ch "Nha van hl$n d^l":
"Chi ngudn ua suy xet doc Nguyen Tudn
m&i
thay
thii vi, vi van Nguyen Tuan
khong
phdi
thu van de
nguai
nong
noi
thuang
thuc. Mot
ngdy
khong
xa, khi ma
van
chuong
Viet Nam
duoc
nguai
Viet Nam ham
chuong
hem
bay gia, toi dam
chac
nhita,
van

pham
cua Nguyen Tudn se con c6 mot dia vi ximg ddng
horn
nua"
1: Phan tich hinh tugtig nhan vat Huan Cao trong tac pham "Chu
nguai tijr tu" ciia nha van Nguyen Tuan.
Hl/ONG
DAN CHI
TIET
I.
MO BAI
La
nha van "Duy My", suo't doi di tim cai dep, Nguyen Tuan da thoi hon
vao nhimg trang viet mang den cho nguai dgc bao hinh tupng van hpc sang
ngoi. Tap truy^n "Vang bong mpt thoi" c6 le la noi hpi tu nhirng net d?p cao
quy:
thu uong tra dao, thu choi thu phap, tha tho, danh tha Gan
lien
vcn
nhung
thii chai tao nha ay la nhiing con nguai tai hoa bat dac chi.
"Chvt
nguo
tu tu" la tac pham dac sic cua Nguyen Tuan trich trong tap truyen ay va Huan
Cao la nhan vat dupe ong mieu ta dac sac nha't. Do la anh hung thoi loan hpi
tii
nhijng
pham chat tai nang: khi phach hien ngang - thien luong trong sang -
tai
hoa uyen bac.

IL
THAN
BAI
1.
Khai
quat: Nguyen Tuan la cay but
xuat
sac cua nen van hpc Viet Nan
ca
truoc
va sau Cach mang. Truoc Cach mang, Nguyen Tuan noi tieng voi
ca^
tac pham: "Vang bong mot thai", "Chiec lu dong mat cua", "Chua
Dan"
sat
each mang nha van de lai dau ah sau sac qua mot so tuy but: "Ha Npi ta danl'
My
gioi", "Song
Da"
"Chu nguai tu tu" la tac pham dac sac nha't cu
Nguyen Tuan trich trong tap "Vang bong mot thoi".
48
lluah
Cao la mpt nguyen mku
Ijch
su c6
that
cua the ki
XIX,
la hi§n than

v6 tuong - nguai anh hung cua cupc khai nghia My Luang, mpt nha tha,
jjia
thu phap Cao Ba Quat
lij'ng
lay mpt thoi. Qua ngoi but tai hoa cua
jvjguyen
Tuan, nguyen mau
lich
su nay da tu nhien di vao trang van va
hif
n
len
lung
linh
sang toa tren tung con
chii.
Sinh
thai Cao Ba Quat c6 hai cau tha sang ngoi nghia
khi:
Thap
CO
luan
giao
cau c6 kiem
Nha't sinh de thii bai mai hoa
(Muoi
nam Ian
Ipi
tim guom bau
Chi

biet
ciii
dau
truoc
canh hoa mai)
Khi
tiet ngoi sang ay ciia mpt nha Nho, mpt nha thu phap, mpt v6 tuong lai
them mpt Ian nvta di vao trang viet cua Nguyen Tuan.
2. N6i dung chinh c4n lam ro:
a. Ve d?p khi phach hien ngang: Ngay tix dau tac pham, Hua'n Cao da
hi?n
len nhu anh hao quang phu kin ca bau troi tinh Son. Qua lai tro chuyen
ciia
quan nguc va tho lai ta thay tieng tam cua Huan Cao da noi nhu con.
Dieu
lam
cho bpn nguc quan phai kieng ne khong chi la tai viet chir d?p ma con la
"tai be khoa, vupt nguc" cua ong Huan. Tuy nhien, day khong phai la tro ciia
bpn
tieu nhan v6 lai due tuong khoet vach tam thuang ma la hinh anh ciia mpt
nguoi anh hung ngang tang, mpt nam tu Han dai trupng phu
"Dinh
thien lap
dja"
khong cam chiu canh tu day ap hue, muon but pha gong cum xieng xich
de
thoat
khoi vong no le. Huan Cao mang cot each
ngao
nghe, phi thuong ciia

mpt bac trupng phu. Nhirng ke
theo
hpc dao Nho thuong the hien long trung
quan mpt each mix quang. Nhung trung quan de roi "dan luong chiu lam than
muon phan" thi hoa ra la tpi do ciia dat nuoc. Ong Huan da lua chpn con
duong khac: con duong dau tranh gianh quyen song cho nguoi dan v6 tpi. Bj
trieu dinh phan xet la ke tu tu phan nghich, tpi xu chem, la "giac c6" nhung
trong long nhan dan lao dpng chan ehinh ong lai la mpt anh hung bat khuat,
mpt ke ngang tang "ehpe troi khuay nuoc" song ngoai vong cuong toa, lung
lay
chSng khac gi 108 vj anh hiing Luang Son Bac 6 Trung Hoa nam xua. Tuy
chi
Ian ciia ong khong thanh nhung ong van hien ngang bat khuat, lung
linh
sang toa giiia cupc doi.
Truoc uy quyen ciia nha lao, eon nguoi ay cang sang toa. Tro tieu nhan
thj oai, dpa dam ciia bpn tieu lai
giCr
tu cang lam cho ong them phan
khinh
b^c.
•^ng
van
giii
thai dp binh than, xem thuang, do gong,
phiii
rep, hom hinh dua
vui.
Huan Cao
"ciii

dau thiic manh dau thang gong xuong dat danh thuynh
'^Pt cai" lam va tan di chon sue manh ciia chon ng\ie tu. Do la thai dp ngang
*ang, bat chap luat phap aia mpt xa hpi do ban. *" ,
49