Nâng cao hiệu quả kinh doanh nghiệp vụ bảo hiểmhàng hoá xuất nhập khẩu vận chuyển bằng đường biển ở công ty cổ phầnbảo hiểm Petrolimex

đại học kinh tế quốc dân Luận văn tốt
nghiệp
LI M U
Sau khi chuyn i nn kinh t t c ch k hoch hoỏ tp trung sang nn
kinh t nhiu thnh phn vn ng theo c ch th trng cú s qun lý v mụ
ca nh nc nh hng xó hi ch ngha, nn kinh t Vit Nam ó cú nhng
bc phỏt trin mnh m. u t trc tip nc ngoi tng nhanh ho nhp
vi nn kinh t ton cu ang tin theo hng hi nhp mc cao. n ht
thỏng 3 nm 2000 trờn c nc cú 2.405 d ỏn cũn hiu lc, vn ng ký trờn
35,959 t USD v vn thc hin t trờn 16 t USD. Vn u t nc ngoi
tng nhanh qua cỏc nm: Nu nh thi k 1991 - 1995 chim 24,44% t 1996
n nay chim khong 23,92% tng vn u t xó hi, úng gúp ỏng k vo
tng trng kinh t v l ngun bự p quan trng cho thõm ht cỏn cõn vóng
lai, gúp phn ci thin cỏn cõn thanh toỏn quc t. Nhp tng trng tng
sn phm quc ni (GDP) t mc tng i cao: T nm 1992-1997 tc
tng trng bỡnh quõn l 8,5%, nm 1997 l 8,2%, nm 1998 gim t ngt
xung cũn 5,8%, nm 1999 gim ch cũn 4,8%, mc tiờu nm 2000 l 5,5%-
6% nhng qua tng quý ó vt ch tiờu v c nm t sp x 6,7%. Lm phỏt
gim liờn tc t ba con s xung cũn mt con s hin nay. Cựng vi s m
ca ca nn kinh t, cỏc quan h thng mi quc t cng ngy cng c m
rng, hot ng xut nhp khu hng hoỏ cng ngy mt gia tng. Nu nh
kim ngch xut khu nm 1999 t 11,523 t USD v kim ngch nhp khu
t 11,636 t USD thỡ sang nm 2000 kim ngch xut khu ó t 14,3 t
USD tng 24,1% v kim ngch nhp khu t 15,2 t USD tng 30,63% so
vi nm 1999.
Do hot ng xut nhp khu tng nhanh nờn nhu cu bo him i vi
hng hoỏ xut nhp khu ngy cng ln v do hot ng bo him hng hoỏ
xut nhp khu ó tr thnh tp quỏn trong hot ng ngoi thng nờn
nghip v ny vn l nghip v quan trng trong hot ng kinh doanh ca
mi doanh nghip bo him. Mt khỏc, trao i buụn bỏn hng hoỏ xut nhp
khu hin nay vn c vn chuyn ch yu bng ng bin (khong 80%

khi lng hng hoỏ) do u im ca loi hỡnh vn chuyn ny. Vỡ vy, vic
phỏt trin v hon thin cỏc vn v nghip v bo him hng hoỏ xut nhp
khu vn chuyn bng ng bin l mt yờu cu quan trng trong s phỏt
trin ca mi doanh nghip bo him núi riờng v trong ton ngnh bo him
núi chung, nht l trong iu kin th trng trong nc v quc t cú s cnh
tranh gay gt nh hin nay.
Nghip v bo him hng hoỏ xut nhp khu vn chuyn bng ng
bin c ra i, trin khai t rt sm v rt phỏt trin nhiu nc trờn th
bùi văn khoa bộ môn bảo hiểm
1
đại học kinh tế quốc dân Luận văn tốt
nghiệp
gii. Song Vit Nam hin nay khi trin khai nghip v bo him ny cũn
gp rt nhiu khú khn v nhiu vn t ra cn phi gii quyt c bit l
v vn nõng cao hiu qu kinh doanh nghip v. Vy lm th no gii
quyt nhng vn ú ? Ni dung ca chuyờn ny s b sung thờm mt s
gii phỏp tớch cc nhm hon thin, phỏt trin v nõng cao hiu qu trong quỏ
trỡnh kinh doanh nghip v bo him ny.
Trong thi gian thc tp ti cụng ty c phn bo him Petrolimex
(PJICO) c s nh hng ca cỏc thy cụ giỏo trong b mụn bo him
cựng vi s ng viờn khuyn khớch ca cỏc cỏn b cụng ty PJICO, em ó
mnh dn chn ti: Nõng cao hiu qu kinh doanh nghip v bo him
hng hoỏ xut nhp khu vn chuyn bng ng bin cụng ty c phn
bo him Petrolimex lm lun vn tt nghip ca mỡnh.
Kt cu ca ti ngoi phn m u v kt lun bao gm ba chng:
Chng I : Nhng vn chung v bo him hng hoỏ xut nhp khu
vn chuyn bng ng bin.
Chng II : Thc trng trin khai nghip v bo him hng hoỏ xut
nhp khu vn chuyn bng ng bin cụng ty c phn
bo him Petrolimex (PJICO).

Chng III : Nhng gii phỏp nhm nõng cao hiu qu kinh doanh
nghip v bo him hng hoỏ xut nhp khu vn
chuyn bng ng bin PJICO trong thi gian ti.
Em xin chõn thnh cm n cụ giỏo CN-Nguyn Th Chớnh ó trc tip
hng dn ti, cỏc thy cụ trong b mụn bo him cựng ton th cỏc cỏn b
cụng nhõn viờn cụng ty bo him PJICO ó giỳp , to iu kin thun li
cho em hon thnh lun vn ny mt cỏch tt p.
L mt sinh viờn nm cui, mc dự c trang b nhng kin thc c bn
song do trỡnh nhn thc cng nh kinh nghim thc t cũn nhiu hn ch
nờn lun vn khụng trỏnh khi c nhng thiu sút. Em rt mong nhn c
ý kin úng gúp chõn thnh ca cỏc thy cụ cựng ton th cỏc bn lun vn
ny c hon thin hn ./.
bùi văn khoa bộ môn bảo hiểm
2
đại học kinh tế quốc dân Luận văn tốt
nghiệp
NI DUNG
CHNG I : NHNG VN CHUNG V BO HIM HNG HO
XUT NHP KHU VN CHUYN BNG NG BIN
I. S RA I V PHT TRIN CA BO HIM HNG HO XUT
NHP KHU VN CHUYN BNG NG BIN
1. Trờn th gii:
Bo him hng hi ó cú lch s rt lõu i. Nú ra i v phỏt trin cựng
vi s phỏt trin ca hng hoỏ v ngoi thng. Khong th k V trc cụng
nguyờn, vn chuyn hng hoỏ bng ng bin ó ra i v phỏt trin ngi ta
bit trỏnh tn tht ton b mt lụ hng bng cỏch chia nh, phõn tỏn chuyờn
ch trờn nhiu thuyn khỏc nhau. õy cú th núi l hỡnh thc s khai ca bo
him hng hoỏ. n th k th XII thng mi v giao lu hng hoỏ bng
ng bin gia cỏc nc phỏt trin. Nhiu tn tht ln xy ra trờn bin vỡ
khi lng v giỏ tr ca hng hoỏ ngy cng tng, do thiờn tai, tai nn bt

ng, cp bin gõy ra lm cho gii thng nhõn lo lng nhm i phú vi
cỏc tn tht nng n cú kh nng dn ti phỏ sn h ó i vay vn buụn bỏn
kinh doanh. Nu hnh trỡnh gp phi ri ro gõy ra tn tht ton b thỡ cỏc
thng nhõn c xoỏ n, nu hnh trỡnh may mn thnh cụng thỡ ngoi vn
vay h cũn phi tr ch n mt khon tin lói vi lói sut rt cao. Lói sut cao
v nng n ny cú th coi l hỡnh thc ban u ca phớ bo him.
Nm 1182 Lomborde - Bc í, hp ng bo him hng hoỏ ó ra i,
trong ú ngi bỏn n ny cam kt vi khỏch hng s thc hin ni dung ó
ghi trong n. T ú hp ng bo him, ngi bo him ó ra i vi t
cỏch nh l mt ngh riờng c lp.
Nm 1468 ti Venise nc í o lut u tiờn v bo him hng hi ó
ra i. S phỏt trin ca thng mi hng hi ó dn n s ra i v phỏt
trin mnh m ca bo him hng hi v hng lot cỏc th l, cụng c, hip
c quc t liờn quan n thng mi v hng hi nh: Mu hp ng bo
him ca Lloyd's 1776 v Lut bo him ca Anh nm 1906 (MiA - Marine
insurance Act 1906), cụng c Brucxen nm 1924, Hague Visby 1986,
Hmbua nm 1978, Incoterms 1953,1980,1990,2000 Cỏc iu khon v bo
him hng hi cng ra i v ngy cng hon thin .
bùi văn khoa bộ môn bảo hiểm
3
đại học kinh tế quốc dân Luận văn tốt
nghiệp
Núi v bo him hng hi khụng th khụng núi ti nc Anh v Lloyd's.
Nc Anh l mt trong nhng nc cú s phỏt trin hin i v thng mi v
hng hi ln nht trờn th gii. Cú th núi lch s phỏt trin ca ngnh hng
hi v thng mi th gii gn lin vi s phỏt trin ca nc Anh, th k
XVII nc Anh ó cú nn ngoi thng phỏt trin vi i tu buụn mnh nht
th gii v tr thnh trung tõm thng mi v hng hi ca th gii. Do ú
nc Anh cng l nc sm cú nhng nguyờn tc, th l hng hi v bo him
hng hi. Nm 1779, cỏc hi viờn ca Lloyd's ó thu thp tt c cỏc nguyờn tc

bo him hng hi v quy thnh mt hp ng chung gi l hp ng Lloyd's.
Hp ng ny ó c Quc hi Anh thụng qua v c s dng nhiu
nc cho n 1982.T ngy 1/1/1982, n bo him hng hi mu mi ó
c Hip hi bo him London thụng qua v c s dng hu ht cỏc
nc trờn th gii hin nay.
Khụng ch riờng bo him hng hi, cựng vi s phỏt trin mnh m ca
nn kinh t th gii, cỏc loi hỡnh bo him cng phỏt trin ht sc mnh m
ỏp ng yờu cu phỏt trin kinh t v mi mt ca i sng xó hi, vn hoỏ
v giao lu quc t.
2. Vit Nam:
Thi k u, nh nc giao cho mt cụng ty chuyờn mụn trc thuc B
Ti chớnh kinh doanh bo him ú l cụng ty Bo him Vit Nam nay l Tng
cụng ty Bo him Vit Nam (gi tt l Bo Vit). Cụng ty Bo him Vit Nam
c thnh lp ngy 17/12/1964 theo Quyt nh s 179/CP v chớnh thc i
vo hot ng ngy 15/1/1965.
Trc nm 1964 Bo Vit ch lm i lý bo him hng hoỏ xut nhp
khu cho cụng ty Bo him nhõn dõn Trung Quc trong trng hp mua theo
giỏ FOB, CF v bỏn theo giỏ CIF vi mc ớch l hc hi kinh nghim.
T nm 1965 - 1975 Bo Vit mi trin khai ba nghip v bo him i
ngoi trong ú cú bo him hng hoỏ xut nhp khu. T sau 1970 Bo Vit
cú quan h tỏi bo him vi Liờn Xụ (c), Ba Lan, Triu Tiờn. Trc ú Bo
Vit ch cú quan h tỏi bo him vi Trung Quc.
T nm 1975 - 1992 Bo Vit ó trin khai thờm nhiu nghip v v m
rng phm vi hot ng. T ch ch cú quan h tỏi bo him vi mt s nc
xó hi ch ngha c thỡ trong thi k ny Bo Vit ó cú quan h i lý, giỏm
nh, tỏi bo him vi hn 40 nc trờn th gii. Nm 1965 khi Bo Vit i
vo hot ng, B Ti chớnh ó ban hnh quy tc chung v Bo him hng hoỏ
vn chuyn bng ng bin. Gn õy, phự hp vi s phỏt trin thng
bùi văn khoa bộ môn bảo hiểm
4

đại học kinh tế quốc dân Luận văn tốt
nghiệp
mi v ngnh hng hi ca t nc, B Ti chớnh ó ban hnh quy tc chung
mi - Quy tc chung 1990 (QTC-1990) cựng vi Lut Hng hi Vit Nam.
Quy tc chung ny l c s phỏp lý ch yu iu chnh cỏc vn v bo him
hng hoỏ xut nhp khu vn chuyn bng ng bin.
Trong bi cnh nn kinh t Vit Nam ang cú nhng bc phỏt trin
mnh m, xut phỏt t yờu cu bo m cho nn kinh t phỏt trin n nh thu
hỳt vn u t nc ngoi thỡ vic a dng hoỏ cỏc loi hỡnh kinh doanh bo
him l mt ũi hi thit thc. ỏp ng yờu cu cp bỏch trờn, Ngh nh
100/CP ca chớnh ph v hot ng kinh doanh bo him ó c ban hnh
ngy 18/12/1993 ó to iu kin cho nhiu cụng ty bo him ra i v phỏt
trin. Hin nay vi s gúp mt ca 10 cụng ty bo him gc trong c nc, th
trng bo him Vit Nam ó bt u phỏt trin vi s cnh tranh gay gt
gia cỏc cụng ty, nghip v bo him hng hoỏ xut nhp khu vn l mt
nghip v truyn thng m cỏc nh bo him Vit Nam vn duy trỡ v phỏt
trin vi cỏc bin phỏp, chin lc, sỏch lc ginh thng li trong cnh tranh.
II. S CN THIT, TC DNG V VAI TRề CA BO HIM
HNG HO XUT NHP KHU VN CHUYN BNG NG
BIN
1. Khỏi nim :
Ta cú th nh ngha: Bo him chớnh l mt s cam kt bi thng ca
ngi bo him i vi ngi c bo him v nhng thit hi, mt mỏt ca
i tng bo him do nhng ri ro ó tho thun gõy ra vi iu kin ngi
c bo him gúp cho ngi bo him mt khon tin gi l phớ bo him.
Trong nghip v bo him hng hoỏ xut nhp khu thỡ ngi c bo him
cú th l ngi mua hoc ngi bỏn tu theo iu kin thng mi v iu
kin c s giao hng quy nh trong hp ng mua bỏn m hai bờn ó tho
thun vi nhau. i tng bo him õy chớnh l hng hoỏ ó c mua bo
him.

2. S cn thit v tỏc dng ca bo him hng hoỏ xut nhp khu vn
chuyn bng ng bin :
Ngnh bo him ó ra i do cú s tn ti khỏch quan ca cỏc ri ro m
con ngi khụng th khng ch c. Nu cú nhng ri ro xy ra m khụng
cú cỏc khon bự p thit hi kp thi ca cỏc nh bo him, c bit l nhng
ri ro mang tớnh thm ho gõy ra tn tht rt ln thỡ ch tu v ch hng gp
rt nhiu khú khn v ti chớnh trong vic khc phc hu qu do cỏc ri ro ú
gõy ra. Vỡ vy, s ra i v vic tham gia bo him cho hng hoỏ xut nhp
bùi văn khoa bộ môn bảo hiểm
5
đại học kinh tế quốc dân Luận văn tốt
nghiệp
khu vn chuyn bng ng bin tr thnh mt nhu cu rt cn thit v nú cú
nhng tỏc dng sau:
Th nht, gim bt ri ro cho hng hoỏ do hn ch tn tht nh tng
cng bo qun kim tra ng thi kt hp cỏc bin phỏp phũng v hn ch
tn tht.
Th hai, bo him hng hoỏ xut nhp khu cng em li li ớch cho nn
kinh t quc dõn, gúp phn tit kim v tng thu ngoi t cho nh nc. Khi
cỏc n v kinh doanh xut nhp khu nhp hng theo giỏ FOB, CF, xut theo
giỏ CIF, CIP s to ra kh nng cnh tranh ca bo him trong nc vi nc
ngoi. Nh cú hot ng bo him trong nc cỏc ch hng khụng phi mua
bo him nc ngoi, núi cỏch khỏc l khụng phi xut khu vụ hỡnh.
Th ba, khi cỏc cụng ty cú tn tht hng hoỏ xy ra s c bi thng
mt s tin nht nh giỳp h bo ton c ti chớnh trong kinh doanh. S
tin chi bi thng ca cỏc cụng ty hng nm l rt ln chim khong 60%-
80% doanh thu phớ bo him.
Th t, ngha v v quyn li ca mi bờn tham gia bo him ó tr thnh
nguyờn tc th l v tp quỏn trong thng mi quc t. Nờn khi hng hoỏ
xut nhp khu gp ri ro gõy ra tn tht cỏc bờn tham gia s c cụng ty bo

him giỳp v mt phỏp lý khi xy ra tranh chp vi tu hoc cỏc i tng
cú liờn quan.
3. Vai trũ ca bo him hng hoỏ xut nhp khu vn chuyn bng
ng bin :
Do c im ca vn ti bin tỏc ng n s an ton cho hng hoỏ c
chuyờn ch l rt ln. Vỡ vy vai trũ ca bo him hng hoỏ xut nhp khu
vn chuyn bng ng bin cng c khng nh rừ nột :
Mt l, hng hoỏ xut nhp khu phi vt qua biờn gii ca mt hay
nhiu quc gia, ngi xut khu v nhp khu li xa nhau v thng khụng
trc tip ỏp ti c hng hoỏ trong quỏ trỡnh vn chuyn do ú phi tham gia
bo him cho hng hoỏ. õy, vai trũ ca bo him l ngi bn ng hnh
vi ngi c bo him.
Hai l, vn ti ng bin thng gp nhiu ri ro tn tht i vi hng
hoỏ do thiờn tai, tai nn bt ng gõy nờn nh: mc cn, õm va, m chỡm,
chỏy n, mt cp, cp bin, bóo, lc, súng thn vt quỏ s kim soỏt ca
con ngi. Hng hoỏ xut nhp khu ch yu li c vn chuyn bng ng
bin c bit nhng nc qun o nh Anh, Singapore, Nht, Hng Kụng
do ú phi tham gia bo him hng hoỏ xut nhp khu.
bùi văn khoa bộ môn bảo hiểm
6
đại học kinh tế quốc dân Luận văn tốt
nghiệp
Ba l, theo hp ng vn ti ngi chuyờn ch ch chu trỏch nhim v
tn tht ca hng hoỏ trong mt phm vi v gii hn nht nh. Trờn vn n
ng bin, rt nhiu ri ro cỏc hóng tu loi tr khụng chu trỏch nhim,
ngy c cỏc cụng c quc t cng quy nh mc min trỏch nhim rt nhiu
cho ngi chuyờn ch (Hague, Hague Visby, Hamburg ).Vỡ vy cỏc nh
kinh doanh phi tham gia bo him hng hoỏ xut nhp khu.
Bn l, hng hoỏ xut nhp khu thng l nhng hng hoỏ cú giỏ tr
cao, nhng vt t rt quan trng vi khi lng rt ln nờn cú th gim bt

thit hi do cỏc ri ro cú th xy ra, vic tham gia bo him hng hoỏ xut
nhp khu tr thnh mt nhu cu cn thit.
Nm l, bo him hng hoỏ xut nhp khu ó cú lch s rt lõu i do ú
vic tham gia bo him cho hng hoỏ xut nhp khu vn chuyn bng ng
bin ó tr thnh mt tp quỏn, thụng l quc t trong hot ng ngoi
thng.
Nh vy, vic tham gia bo him cho hng hoỏ xut nhp khu vn
chuyn bng ng bin l rt quan trng v ngy cng khng nh vai trũ ca
nú trong thng mi quc t.
III. NHNG NI DUNG C BN CA BO HIM HNG HO
XUT NHP KHU VN CHUYN BNG NG BIN
1. c im v trỏch nhim ca cỏc bờn liờn quan trong quỏ trỡnh xut
nhp khu hng hoỏ vn chuyn bng ng bin :
1.1. c im quỏ trỡnh xut nhp khu hng hoỏ vn chuyn bng ng
bin.
- Vic xut nhp khu hng hoỏ thng c thc hin thụng qua hp
ng gia ngi mua v ngi bỏn vi ni dung v: s lng, phm cht, ký
mó hiu, quy cỏch úng gúi, giỏ c hng hoỏ, trỏch nhim thuờ tu v tr cc
phớ, phớ bo him, th tc v ng tin thanh toỏn
- Trong quỏ trỡnh xut nhp khu hng hoỏ cú s chuyn giao quyn s
hu lụ hng hoỏ xut nhp khu t ngi bỏn sang ngi mua.
- Hng hoỏ xut nhp khu thng c vn chuyn qua biờn gii quc
gia, phi chu s kim soỏt ca hi quan, kim dch tu theo quy nh, thụng
l ca mi nc. ng thi vn chuyn ra (hoc vo) qua biờn gii phi
mua bo him theo tp quỏn thng mi quc t. Ngi tham gia bo him cú
th l ngi mua hng (ngi nhp khu) hay ngi bỏn hng (ngi xut
khu). Hp ng bo him th hin quan h gia ngi bo him v ngi
mua bo him i vi hng hoỏ c bo him. Nu ngi bỏn hng mua bo
bùi văn khoa bộ môn bảo hiểm
7

đại học kinh tế quốc dân Luận văn tốt
nghiệp
him thỡ phi chuyn nhng li cho ngi mua hng, khi hng v n
nc nhp, nu b tn tht cú th khiu li ũi ngi bo him bi thng.
- Hng hoỏ xut nhp khu thng c vn chuyn bng cỏc phng
tin khỏc nhau theo phng thc vn chuyn a phng tin, trong ú cú tu
bin. Ngi vn chuyn hng hoỏ ng thi cng l ngi giao hng cho
ngi mua. Vỡ vy ngi chuyờn ch l bờn trung gian phi cú trỏch nhim
bo v, chm súc hng hoỏ ỳng quy cỏch, phm cht, s lng t khi nhn
ca ngi bỏn n khi giao cho ngi mua hng.
Quỏ trỡnh xut nhp khu hng hoỏ cú liờn quan n nhiu bờn, trong ú
cú bn bờn ch yu l: ngi bỏn (bờn xut khu), ngi mua (bờn nhp
khu), ngi vn chuyn v ngi bo him. Vỡ vy, cn phi phõn nh rừ
rng trỏch nhim ca cỏc bờn liờn quan v khi tin hnh xut nhp khu hng
hoỏ cỏc bờn liờn quan phi thc hin y cỏc ngha v ca mỡnh.
1.2. Trỏch nhim ca cỏc bờn liờn quan.
Hot ng xut nhp khu hng hoỏ thng c thc hin thụng qua ba
loi hp ng:
-Hp ng mua bỏn
-Hp ng vn chuyn
-Hp ng bo him
Ba hp ng ny l c s phỏp lý phõn nh trỏch nhim ca cỏc bờn
liờn quan v trỏch nhim ny ph thuc iu kin giao hng ca hp ng mua
bỏn. Theo cỏc iu kin thng mi quc t INCOTERMS 2000
(International Commercial Tearms) cú mi ba iu kin giao hng c phõn
chia thnh bn nhúm E, F, C, D cú s khỏc nhau v c bn nh sau: Th nht
l nhúm E- quy c ngi bỏn t hng hoỏ di quyn nh ot ca ngi
mua ngay ti xng ca ngi bỏn (iu kin E- giao ti xng); Th hai l
nhúm F- quy c ngi bỏn c yờu cu giao hng hoỏ cho mt ngi
chuyờn ch do ngi mua ch nh (nhúm iu kin F: FCA, FAS v FOB);

Th ba l nhúm C- quy c ngi bỏn phi hp ng thuờ phng tin vn
ti, nhng khụng chu ri ro v mt mỏt hoc h hi i vi hng hoỏ hoc
cỏc phớ tn phỏt sinh thờm do cỏc tỡnh hung xy ra sau khi ó gi hng v
bc hng lờn tu (nhúm iu kin C: CFR, CIF, CPT v CIP); Th t l nhúm
D- quy c ngi bỏn phi chu mi phớ tn v ri ro cn thit a hng
bùi văn khoa bộ môn bảo hiểm
8
đại học kinh tế quốc dân Luận văn tốt
nghiệp
hoỏ ti a im quy nh (nhúm iu kin D: DAF, DES, DEQ, DDU, DDP).
Trong ú thụng dng nht l iu kin FOB, CFR v CIF.
Trong cỏc iu kin giao hng, ngoi phn giỏ hng, tu theo tng iu
kin c th m cú thờm cc phớ vn chuyn v phớ bo him. Cú nhng iu
kin giao hng m ngi bỏn khụng cú trỏch thuờ tu vn chuyn v mua bo
him cho hng hoỏ. Nh vy, tuy bỏn c hng nhng dch v vn chuyn v
bo him s do ngi mua m nhn (iu kin FOB). Cú trng hp giao
hng theo iu kin m ngoi vic xut khu c hng hoỏ, ngi bỏn cũn cú
trỏch nhim thuờ tu vn chuyn v mua bo him cho hng hoỏ (iu kin
CIF). Thc t, cỏc tp on kinh t hot ng trờn nhiu lnh vc sn xut, vn
chuyn, bo him khi giao hng theo iu kin nhúm C v D, bờn cnh vic
bỏn hng cũn ginh cho h dch v vn chuyn v bo him cho s hng ú.
Vỡ vy, nu nhp khu hng theo iu kin FOB, hay iu kin CFR thỡ s gi
c dch v vn chuyn v bo him, hay ch dch v bo him. Nu trong
hot ng nhp khu, bỏn hng theo gớa CIF, ngi bỏn cng gi c dch v
vn chuyn v bo him. Nh vy s gúp phn thỳc y s phỏt trin ca
ngnh vn ti ng bin v ngnh bo him ca quc gia ú.
Núi chung, trỏch nhim ca cỏc bờn liờn quan c phõn nh nh sau:
- Trỏch nhim ca ngi bỏn (bờn xut khu): phi chun b hng hoỏ
theo ỳng hp ng trong mua bỏn ngoi thng v s lng, cht lng, quy
cỏch, loi hng, bao bỡ úng gúi v tp kt hng n cng ti ngy nhn,

thụng bỏo tu n nhn chuyờn ch, giao hng cho tu khi qua lan can an ton
mi ht trỏch nhim v nhng ri ro tai nn i vi hng hoỏ. Ngoi ra, ngi
bỏn phi lm cỏc th tc hi quan, kim dch, ly giy chng nhn kim nh
phm cht, úng gúi bao bỡ phi chu c iu kin vn chuyn bc d thụng
thng. Cui cựng, ngi bỏn phi ly c vn ti n sch. Nu bỏn hng
theo iu kin CIF ngi bỏn cũn cú trỏch nhim mua bo him cho lụ hng
hoỏ sau ú ký hu vo n bo him chuyn nhng quyn li bo him
cho ngi mua.
- Trỏch nhim ca ngi mua (bờn nhp khu): nhn hng ca ngi
chuyờn ch theo ỳng s lng, cht lng ó ghi trong hp ng vn
chuyn v hp ng mua bỏn ngoi thng, ly giy chng nhn kim m,
biờn bn kt toỏn giao nhn hng vi ch tu, biờn bn hng hoỏ h hng
v do tu gõy lờn (nu cú), nu cú sai lch v s lng hng ó nhp khỏc vi
bùi văn khoa bộ môn bảo hiểm
9
đại học kinh tế quốc dân Luận văn tốt
nghiệp
hp ng mua bỏn nhng ỳng vi hp ng vn chuyn thỡ ngi mua bo
lu quyn khiu ni i vi ngi bỏn. nu phm cht, s lng hng hoỏ
c nhn cú sai lch vi vn ti n thỡ ngi mua cn c vo biờn bn trờn
bo lu quyn khiu ni vi ch phng tin chuyờn ch. Ngoi ra, ngi
mua cũn cú trỏch nhim mua bo him cho hng hoỏ nu mua hng theo giỏ
CF v mua bo him, thuờ tu tr cc phớ vn chuyn hng hoỏ nu mua
hng theo gớa FOB hay nhn li chng t bo him do ngi bỏn chuyn
nhng nu mua hng theo giỏ CIF.
-Trỏch nhim ca ngi vn chuyn: chun b phng tin chuyờn ch
theo yờu cu k thut thng mi v k thut hng hi, giao nhn hng ỳng
quy nh theo hp ng vn chuyn. Theo tp quỏn thng mi quc t thỡ tu
ch hng bt buc phi tham gia bo him thõn tu v P and I. Ngi vn
chuyn cũn cú trỏch nhim cp vn n cho ngi gi hng. Vn n (Bill of

Loading) l mt chng t vn chuyn hng hi trờn bin do ngi vn chuyn
cp cho ngi gi hng nhm núi lờn mi quan h phỏp lý gia ngi vn
chuyn, ngi gi hng v ngi nhn hng. Cú nhiu loi vn n, nhng
õy ch quan tõm n hai loi c bn l: vn n hon ho (Clean B/L) hay
cũn gi l vn n sch v vn n khụng hon ho (Unclean B/L). Ngi
vn chuyn phi chu trỏch nhim vi nhng ri ro xy ra i vi hng hoỏ
theo quy nh v phi cú trỏch nhim bo v, chm súc cho lụ hng hoỏ
chuyờn ch trong hnh trỡnh t cng i n cng ớch.
- Trỏch nhim ca ngi bo him: cú trỏch nhim vi nhng ri ro c
bo him gõy ra cho lụ hng hoỏ tham gia bo him, ngi bo him cng cú
trỏch nhim kim tra cỏc chng t liờn quan n hng hoỏ, hnh trỡnh vn
chuyn v bn thõn tu chuyờn ch. Khi xy ra tn tht thuc phm vi trỏch
nhim ca bo him, ngi bo him cú trỏch nhim tin hnh giỏm nh, bi
thng tn tht v ũi ngi th ba nu h gõy ra tn tht ny.
2. Cỏc loi ri ro v tn tht trong bo him hng hoỏ xut nhp khu
vn chuyn bng ng bin.
2.1. Ri ro trong bo him hng hoỏ xut nhp khu vn chuyn bng
ng bin.
Ri ro trong bo him hng hoỏ xut nhp khu vn chuyn bng ng
bin l nhng tai nn, tai ho, s c xy ra mt cỏch bt ng ngu nhiờn hoc
nhng mi e do nguy hi, khi xy ra s gõy lờn tn tht cho i tng c
bo him. Vớ d nh : tu m, hng mt, hng b v, h hng Ri ro
bùi văn khoa bộ môn bảo hiểm
10
đại học kinh tế quốc dân Luận văn tốt
nghiệp
trong xut nhp khu hng hoỏ vn chuyn bng ng bin cú nhiu loi, cn
c vo ngun gc phỏt sinh cú th phõn ri ro thnh nhng loi sau:
* Thiờn tai : Thiờn tai l nhng hin tng t nhiờn m con ngi khụng
th chi phi c nh : bin ng, bóo, giú lc, sột ỏnh, thi tit xu, súng

thn
* Tai ho ca bin: l nhng tai ho xy ra i vi con tu ngoi bin
nh : tu b mc cn, õm va, m chỡm, chỏy n, tu b lt ỳp, mt tớch
nhng ri ro ny c gi l nhng ri ro chớnh.
* Cỏc tai nn bt ng khỏc: l nhng thit hi do cỏc tỏc ng ngu nhiờn
bờn ngoi, khụng thuc nhng tai ho ca bin núi trờn. Tai nn bt ng khỏc
cú th xy ra trờn bin nhng nguyờn nhõn khụng phi l mt tai ho ca bin,
cú th xy ra trờn b, trờn khụng trong quỏ trỡnh vn chuyn, xp d hng hoỏ,
giao nhn, lu kho, bo qun hng nh : hng hoỏ b v, lỏt, hp hi, thiu
ht, mt trm, mt cp, khụng giao hng nhng ri ro ny c gi l
nhng ri ro ph.
* Ri ro do bn cht hoc do tớnh cht c bit ca i tng bo him
hoc nhng thit hi m nguyờn nhõn trc tip l chm ch.
Theo nghip v bo him thỡ nhng ri ro ca hng hoỏ xut nhp khu
vn chuyn bng ng bin cú th c chia thnh cỏc loi sau õy:
* Ri ro thụng thng c bo him: l nhng ri ro c bo him
mt cỏch bỡnh thng theo cỏc iu kin bo him gc. õy l nhng ri ro
mang tớnh bt ng ngu nhiờn xy ra ngoi ý mun ca ngi c bo him
nh: thiờn tai, tai ho ca bin, tai nn bt ng khỏc tc l bao gm c ri ro
chớnh v ri ro ph.
* Ri ro bo him riờng: l nhng ri ro m mun c bo him thỡ phi
tho thun riờng, tho thun thờm ch khụng c bi thng theo cỏc iu
kin bo him gc. Loi ri ro ny gm : ri ro chin tranh, ỡnh cụng, khng
b c bo him theo iu kin riờng.
* Ri ro khụng c bo him: l nhng ri ro khụng c ngi bo
him nhn bo him hoc khụng c ngi bo him bi thng trong mi
trng hp. ú l cỏc ri ro ng nhiờn xy ra, chc chn xy ra hoc cỏc
thit hi do ni t, bn cht ca hng hoỏ, do li ca ngi c bo him,
thit hi m nguyờn nhõn trc tip l chm tr, ri ro cú tớnh cht thm ho m
con ngi khụng lng trc c, quy mụ, mc v hu qu ca nú.

Túm li, cỏc ri ro c bo him phi l nguyờn nhõn trc tip gõy ra
tn tht. Vic phõn nguyờn nhõn trc tip hay nguyờn nhõn giỏn tip cú vai trũ
bùi văn khoa bộ môn bảo hiểm
11
đại học kinh tế quốc dân Luận văn tốt
nghiệp
rt quan trng xỏc nh ri ro gõy ra tn tht cú phi l ri ro c bo
him hay khụng. Nhng tn tht no cú nguyờn nhõn trc tip l ri ro c
bo him gõy ra mi c bi thng.
2.2. Tn tht trong bo him hng hoỏ xut nhp khu vn chuyn bng
ng bin:
Tn tht trong bo him hng hoỏ xut nhp khu l nhng h hng, thit
hi ca hng hoỏ c bo him do ri ro gõy ra.
Cn c vo quy mụ, mc tn tht cú hai loi tn tht l tn tht b
phn v tn tht ton b:
* Tn tht b phn l tn tht m mt phn ca i tng c bo him
theo mt hp ng bo him b mt mỏt, h hng, thit hi. Tn tht b phn
cú th l tn tht v s lng, trng lng, th tớch hoc giỏ tr.
* Tn tht ton b tc l ton b i tng bo him theo hp ng bo
him b mt mỏt, h hng, thit hi hoc b bin cht, bin dng khụng cũn
nh lỳc mi bo him na. Mt tn tht ton b cú th l tn tht ton b thc
t hay tn tht ton b c tớnh:
- Tn tht ton b thc t l ton b i tng bo him b mt mỏt, h
hng hay b phỏ hu ton b, khụng ly li c nh lỳc mi bo him na.
Trong trng hp ny, ngi bo him phi bi thng ton b giỏ tr bo
him hoc s tin bo him.
- Tn tht ton b c tớnh tc l thit hi, mt mỏt ca i tng bo
him cha ti mc tn tht ton b nhng i tng bo him b t b mt
cỏch hp lý vỡ tn tht ton b thc t xột ra l khụng th trỏnh khi hoc
nhng chi phớ phũng, phc hi tn tht ln hn giỏ tr ca hng hoỏ c

bo him. Khi i tng l hng hoỏ b t b, s hu v hng hoỏ s chuyn
sang ngi bo him v ngi bo him cú quyn nh ot v hng hoỏ ú.
Khi ú, ngi c bo him cú quyn khiu ni ũi bi thng tn tht ton
b.
Cn c vo tớnh cht tn tht v trỏch nhim bo him thỡ tn tht c
chia lm hai loi l tn tht chung v tn tht riờng:
* Tn tht chung l nhng hy sinh hay chi phớ c bit c tin hnh
mt cỏch c ý v hp lý nhm mc ớch cu tu v hng hoỏ ch trờn tu thoỏt
khi mt s nguy him chung, thc s i vi chỳng. Khi xy ra tn tht
chung ch hng v ngi bo him phi in vo Bn cam oan, Giy cam
oan úng gúp vo tn tht chung. Bn cam oan, Giy cam oan ny c
bùi văn khoa bộ môn bảo hiểm
12
đại học kinh tế quốc dân Luận văn tốt
nghiệp
xut trỡnh cho ch hng hoc thuyn trng khi nhn hng. Ni dung núi
chung khi xy ra tn tht chung ngi c bo him phi bỏo cho cụng ty
bo him bit cụng ty hng dn lm th tc khụng t ý ký vo Bn cam
oan.
* Tn tht riờng: l tn tht ch gõy ra thit hi cho mt hay mt s quyn
li ca cỏc ch hng v ch tu trờn mt con tu. Nh vy, tn tht riờng ch
liờn quan n tng quyn li riờng bit. Trong tn tht riờng, ngoi thit hi
vt cht cũn phỏt sinh cỏc chi phớ liờn quan nhm hn ch nhng thit hi khi
tn tht xy ra, gi l tn tht chi phớ riờng. Tn tht chi phớ riờng l nhng chi
phớ bo qun hng hoỏ gim bt thit hi hoc khi h hi thờm, bao
gm chi phớ xp, d, gi hng, úng gúi li, thay th bao bỡ bn khi hnh
v dc ng. Chi phớ tn tht riờng lm hn ch v gim bt tn tht riờng,
tn tht riờng cú th l tn tht b phn hoc l tn tht ton b. Tn tht riờng
cú c ngi bo him bi thng hay khụng ph thuc vo ri ro cú c
tho thun trong hp ng bo him hay khụng ch khụng nh tn tht chung.

3. iu kin bo him trong bo him hng húa xut nhp khu vn
chuyn bng ng bin.
iu kin bo him l nhng iu quy nh phm vi trỏch nhim ca
ngi bo him i vi nhng ri ro tn tht ca i tng bo him. Vỡ vy,
phm vi trỏch nhim ca ngi bo him ph thuc vo cỏc iu kin bo
him m cỏc bờn tho thun trong hp ng.
Trỏch nhim ca ngi bo him i vi hng hoỏ theo cỏc iu kin bo
him gc ca Vit Nam c quy nh theo bn Quy tc chung v bo him
hng hoỏ xut nhp khu vn chuyn bng ng bin nm 1990 do B Ti
chớnh ban hnh. Quy tc ny c xõy dng trờn c s iu khon ICC ngy
1/1/1982 ca Vin nhng ngi bo him London (Institute of London
Underwriters - ILU). Vỡ cỏc iu kin ny c ỏp dng hu ht cỏc nc
trờn th gii thay th cỏc iu kin c ICC-1963 v tr thnh tp quỏn thụng
dng quc t. Nú bao gm cỏc iu kin sau:
- Institute cargo clauses C (ICC-C) - iu kin bo him C
- Institute cargo clauses B (ICC-B) - iu kin bo him B
- Institute cargo clauses A(ICC-A) - iu kin bo him A
bùi văn khoa bộ môn bảo hiểm
13
đại học kinh tế quốc dân Luận văn tốt
nghiệp
- Institute war clauses - iu kin bo him chin tranh
- Institute strikes clauses - iu kin bo him ỡnh cụng
3.1. iu kin bo him C (ICC- C).
3.1.1. Ri ro c bo him :
- Chỏy hoc n;
- Tu hay x lan b mc cn, m hoc lt ỳp;
- Tu õm va nhau hoc tu, x lan hay phng tin vn chuyn õm v
phi bt k vt th gỡ bờn ngoi khụng k nc hoc b mt tớch;

- D hng ti cng lỏnh nn;
- Phng tin vn chuyn ng b b lt hoc b trt bỏnh;
- Hy sinh vỡ tn tht chung;
- Nộm hng khi tu.
3.1.2. Nhng tn tht, chi phớ v trỏch nhim khỏc:
- Tn tht chung v chi phớ cu h c iu chnh hay xỏc nh bng
hp ng vn ti hoc theo lut l v tp quỏn hin hnh;
- Nhng chi phớ v tin cụng hp lý cho vic d hng lu kho v gi tip
hng hoỏ c bo him ti cng dc ng hay cng lỏnh nn do hu qu ca
mt ri ro thuc phm vi hp ng bo him;
- Nhng chi phớ m ngi c bo him hoc i lý ca h ó chi nhm
phũng trỏnh hoc gim nh tn tht cho hng hoỏ c bo him hoc nhng
chi phớ kin tng ũi ngi th ba bi thng;
- Phn trỏch nhim m ngi c bo him phi chu theo iu khon "
hai bờn cựng cú li" ghi trong hp ng vn ti.
3.1.3. Ri ro loi tr :
Tr khi cú tho thun khỏc, ngi bo him khụng chu trỏch nhim i
vi nhng mt mỏt, h hng hay chi phớ gõy ra bi:
- Chin tranh, ni chin, cỏch mng, khi ngha hoc hnh ng thự ch;
- Vic chim, bt gi, cm gi ti sn hoc kim ch v hu qu ca
chỳng;
- Mỡn, thu lụi, bom hay nhng v khớ chin tranh khỏc ang trụi dt;
- ỡnh cụng, cm xng, ri lon lao ng hoc bo ng;
bùi văn khoa bộ môn bảo hiểm
14
đại học kinh tế quốc dân Luận văn tốt
nghiệp
- Ngi ỡnh cụng, cụng nhõn b cm xng, ngi gõy ri lon lao ng
hoc bo ng, k khng b hay hnh ng vỡ ng c chớnh tr;
-Vic s dng cỏc v khớ chin tranh cú dựng n nng lng nguyờn t,

ht nhõn hoc cht phúng x;
- Khuyt tt vn cú tớnh cht c bit ca hng hoỏ bo him;
- Hnh ng ỏc ý hay c ý ca bt c ngi no.
Trong mi trng hp, ngi bo him khụng chu trỏch nhim i vi
nhng mt mỏt, h hng v chi phớ do:
- Vic lm xu c ý ca ngi c bo him;
- Chm ch l nguyờn nhõn trc tip;
- Tu hay x lan khụng kh nng i bin v do tu, x lan, phng
tin vn chuyn hoc container khụng thớch hp cho vic chuyờn ch hng
hoỏ m ngi c bo him hay ngi lm cụng cho h ó bit v tỡnh trng
ú vo thi gian bc xp hng hoỏ ;
- Bao bỡ khụng y hoc khụng thớch hp;
- Hao ht t nhiờn, hao mũn t nhiờn, dũ chy thụng thng;
- Ch tu, ngi qun lý tu hoc thuờ tu khụng tr c n hoc thiu
thn v mt ti chớnh gõy ra.
3.2. iu kin bo him B (ICC- B).
3.2.1. Ri ro c bo him:
Nh iu kin C v m rng thờm mt s ri ro sau:
- ng t, nỳi la phun, sột ỏnh;
- Nc cun khi tu;
- Nc bin, nc sụng chy vo tu, x lan, hm hng, phng tin vn
chuyn, container hoc ni cha hng;
- Tn tht ton b ca bt k kin hng no do ri khi tu hoc ri trong
khi xp hng lờn hay ang d hng khi tu hoc x lan.
3.2.2. Nhng tn tht, chi phớ v trỏch nhim khỏc:
Nh iu kin C.
3.2.3. Ri ro loi tr:
Nh iu kin C.
bùi văn khoa bộ môn bảo hiểm
15

đại học kinh tế quốc dân Luận văn tốt
nghiệp
3.3. iu kin bo him A (ICC- A).
3.3.1. Ri ro c bo him:
Theo iu kin ny, ngi bo him chu trỏch nhim v mi ri ro gõy
ra mt mỏt h hng cho hng hoỏ bo him tr nhng ri ro ó c loi tr.
Ri ro c bo him theo iu kin bo him ny bao gm c ri ro chớnh
(tu mc cn, m, chỏy, õm va nhau, õm va phi nhng vt th khỏc, mt
tớch ) v nhng ri ro ph( h hng, v, cong, bp, g, hp hi, thiu ht,
trm cp, khụng giao hng ) do tỏc ng ngu nhiờn bờn ngoi trong quỏ
trỡnh vn chuyn, xp d, giao nhn, bo qun, lu kho hng hoỏ.
3.3.2.Nhng tn tht, chi phớ v trỏch nhim khỏc:
Nh iu kin B, C.
3.3.3.Ri ro loi tr:
Nh iu kin B, C; loi tr thit hi do hnh ng ỏc ý gõy ra.
3.4. iu kin bo him chin tranh:
Theo iu kin ny, ngi bo him phi bi thng nhng mt mỏt, h
hng ca hng hoỏ do:
- Chin tranh, ni chin, cỏch mng, ni lon, khi ngha hoc xung t
dõn s xy ra t nhng bin c ú hoc bt k hnh ng thự ch no;
- Chim ot, bt gi, kim ch hoc cm gi;
- Mỡn, thu lụi, bom hoc cỏc v khớ chin tranh khỏc;
- Tn tht chung v chi phớ cu nn.
Phm vi khụng gian v thi gian bo him i vi ri ro chin tranh hp
hn cỏc ri ro thụng thng. Bo him bt u cú hiu lc khi hng hoỏ c
xp lờn tu bin v kt thỳc khi c d khi tu ti cng cui cựng hoc khi
ht hn 15 ngy k t na ờm ngy tu n cng d cui cựng, tu theo iu
kin no xy ra trc. Nu cú chuyn ti, bo him vn tip tc cú hiu lc
cho n khi ht hn 15 ngy k t na ờm ngy tu n tu n cng chuyn
ti.

i vi ri ro mỡn v ng lụi trỏch nhim ca ngi bo him c m
rng ra c khi hng hoỏ cũn trờn x lan vn chuyn ra tu hoc t tu vo
b nhng khụng vt quỏ 60 ngy k t ngy d hng khi tu, tr khi cú
tho thun c bit khỏc.
bùi văn khoa bộ môn bảo hiểm
16
đại học kinh tế quốc dân Luận văn tốt
nghiệp
3.5. iu kin bo him ỡnh cụng:
Theo iu kin bo him ny, ch bo him cho nhng mt mỏt, h hng
ca hng hoỏ c bo him do:
- Ngi ỡnh cụng, cụng nhõn b cm xng hoc nhng ngi tham gia
gõy ri lon lao ng, bo ng hoc ni dy;
- Hnh ng khng b hoc vỡ mc ớch chớnh tr;
- Tn tht chung v chi phớ cu nn.
Ngi bo him ch bi thng nhng tn tht do hnh ng trc tip ca
nhng ngi ỡnh cụng m khụng chu trỏch nhim v nhng thit hi do hu
qu ca ỡnh cụng gõy ra.
3.6. Trỏch nhim ca bo him v mt khụng gian v thi gian:
Bo him ny bt u cú hiu lc k t khi hng di khi kho hay ni
cha hng ti a im cú ghi trờn hp ng bo him bt u vn chuyn,
tip tc cú hiu lc trong quỏ trỡnh vn chuyn bỡnh thng v kt thỳc ti mt
trong cỏc thi im sau:
* Khi giao hng vo kho hay ni cha hng cui cựng ca ngi nhn
hng hoc mt ngi no khỏc ti ni nhn cú ghi tờn trong hp ng bo
him;
* Khi giao hng cho bt k kho hay ni cha hng no khỏc, dự trc khi
ti hay ti ni nhn hng ghi trong hp ng bo him m ngi c bo
him dựng lm:
- Ni chia hay phõn phi hng hoc

- Ni cha hng ngoi hnh trỡnh vn chuyn bỡnh thng.
* Khi ht hn 60 ngy k t khi hon thnh vic d hng khi tu bin ti
cng d cui cựng ghi trờn n bo him.
Trong quỏ trỡnh vn chuyn núi trờn nu xy ra chm ch ngoi s kim
soỏt ca ngi c bo him, tu i chch hng d hng bt buc, chuyn
ti ngoi l hoc thay i hnh trỡnh thỡ hp ng bo him vn gi nguyờn
hiu lc vi iu kin ngi c bo him phi thụng bỏo cho ngi bo
him bit v vic xy ra v phi tr thờm phớ bo him nu cú yờu cu.
bùi văn khoa bộ môn bảo hiểm
17
đại học kinh tế quốc dân Luận văn tốt
nghiệp
4. Hp ng bo him hng hoỏ xut nhp khu vn chuyn bng
ng bin.
4.1. Khỏi nim:
Hp ng bo him hng hoỏ xut nhp khu vn chuyn bng ng
bin l mt vn bn trong ú ngi bo him cam kt s bi thng cho ngi
tham gia bo him cỏc tn tht ca hng hoỏ theo cỏc iu kin bo him ó
ký kt, cũn ngi tham gia bo him cam kt tr phớ bo him.
4.2. Cỏc loi hp ng:
Trong hp ng bo him hng hoỏ xut nhp khu vn chuyn bng
ng bin ngi ta chia ra lm hai loi hp ng bo him l hp ng bo
him chuyn v hp ng bo him bao:
* Hp ng bo him chuyn: l hp ng bo him cho mt chuyn
hng c vn chuyn t a im ny n mt a im khỏc ghi trong hp
ng bo him. Ngi bo him ch chu trỏch nhim v hng hoỏ trong phm
vi mt chuyn. Hp ng bo him chuyn thng c trỡnh by di hỡnh
thc n bo him hay giy chng nhn bo him do ngi bo him cp.
n bo him chớnh l mt hp ng bo him chuyn y . Ni dung gm
hai phn: mt trc v mt sau ca n bo him. Mt trc thng ghi cỏc

chi tit v hng, tu, hnh trỡnh. Mt sau thng ghi cỏc iu l hay cỏc quy
tc bo him ca cụng ty bo him. Ni dung ca hp ng bo him chuyn
ch yu bao gm:
- Ngy cp n bo him v ni ký kt hp ng bo him;
- Tờn, a ch, s ti khon ca ngi bo him v ngi c bo him;
- Tờn hng hoỏ c bo him, quy cỏch, s lng, chng loi ;
- Tờn tu, s hiu, c, dung tớch ca tu vn chuyn ;
- Cng khi hnh, cng ớch, cng chuyn ti (nu cú);
- Giỏ tr bo him, S tin bo him, phớ bo him;
- Giỏm nh viờn v phng thc bi thng.
v v
Hp ng bo him chuyn cú th l hp ng hnh trỡnh, hp ng thi
gian, hp ng hn hp, hp ng nh giỏ hoc hp ng khụng nh giỏ.
Hp ng bo him chuyn thng dựng bo him cho nhng lụ hng nh, l
t, khụng cú k hoch chuyờn ch nhiu ln.
bùi văn khoa bộ môn bảo hiểm
18
đại học kinh tế quốc dân Luận văn tốt
nghiệp
* Hp ng bo him bao (Hp ng bo him m): l hp ng bo
him trong ú ngi bo him nhn bo him cho mt khi lng hng vn
chuyn trong nhiu chuyn k tip nhau trong mt thi gian nht nh (thng
l mt nm) hoc nhn bo him cho mt khi lng hng hoỏ vn chuyn
nht nh khụng k n thi gian. Tt c cỏc chuyn hng thuc phm vi bo
him ca hp ng bo him bao u c bo him mt cỏch t ng, linh
hot v phớ bo him thng c tr theo thi gian tho thun, thng l
theo thỏng.
Ni dung ca hp ng bo him bao gm cỏc vn chung nht, cú tớnh
nguyờn tc nh: nguyờn tc chung, phm vi trỏch nhim, vic úng gúi hng,
loi phng tin vn chuyn, Giỏ tr bo him, S tin bo him, phớ bo him

v phng thc thanh toỏn phớ, giỏm nh, bi thng Trong hp ng phi
cú ba iu kin c bn sau:
- iu kin xp hng tu c thuờ chuyờn ch hng hoỏ s c bo
him
- iu kin v giỏ tr bo him
- iu kin v quan h trờn tinh thn thin chớ.
Hp ng bo him bao cú li ớch cho c ngi bo him v ngi c
bo him. Ngi bo him m bo thu c mt khon phớ bo him trong
thi hn bo him. Ngi c bo him vn c ngi bo him chp
thun bo him ngay c khi hng ó xp lờn tu vn chuyn ri m cha kp
thụng bỏo bo him. Hp ng bo him bao dựng bo him cho hng hoỏ
xut nhp khu thng xuyờn khi lng ln vn chuyn lm nhiu chuyn.
iu khon hu b hp ng bo him quy nh cho phộp mt bờn cú th hu
b hp ng hoc bt k mt phn no ca hp ng vi iu kin phi thụng
bỏo trc (thng l 30 ngy).
4.3. Ni dung ca hp ng bo him.
Hp ng bo him c in sn thnh mu thng bao gm 2 mt: mt
trc gm cỏc thụng tin v ngi bo him, ngi c bo him v i
tng bo him; mt sau in sn cỏc quy nh c bn v bo him. Mu ca cỏc
nc khỏc nhau cú th khỏc nhau song hin nay hu ht cỏc nc, cỏc cụng ty
u s dng mu n bo him ca Hip hi bo him London t thỏng 4 nm
1982 theo quy nh ca ICC-1982. Ni dung ca hp ng bo him bao gm:
bùi văn khoa bộ môn bảo hiểm
19
đại học kinh tế quốc dân Luận văn tốt
nghiệp
- Tờn, a ch, s hiu ti khon ngõn hng ca ngi bo him v
ngi c bo him.
- Tờn hng hoỏ c bo him, s lng, trng lng, loi bao bỡ, cỏch
úng gúi

- Loi tu chuyờn ch: tờn tu, tui tu, c tu, trng ti, dung tớch
- Cỏc xp hng lờn tu
- Ni i, ni n, ni chuyn ti
- Ngy gi hng
- Thi gian khi hnh v thi gian c hnh trỡnh
- iu kin bo him, giỏ tr bo him, s tin bo him
- Ni giỏm nh tn tht, ni thanh toỏn bi thng
- Ký tờn, úng du.
Nhng ni dung trờn c ghi túm tt trờn n bo him cp cho mi
chuyn hng tham gia bo him. Ngoi ra, hp ng bo him cũn ghi cỏc
iu khon v quyn v trỏch nhim ca mi bờn. trong ú cú mt s ni dung
c bn nh sau:
4.3.1. Giỏ tr bo him .
Giỏ tr bo him l giỏ tr thc t ca lụ hng.Giỏ tr thc t ca lụ hng
cú th l giỏ hng hoỏ (giỏ FOB) cng cú th bao gm: giỏ hng hoỏ, cc phớ
vn chuyn, phớ bo him v cỏc chi phớ liờn quan khỏc. Cụng thc xỏc nh:
V = C + I + F
Trong ú: V- l giỏ tr bo him ca hng hoỏ
C- l giỏ hng ti cng i (giỏ FOB)
I- l phớ bo him
F- l cc phớ vn ti
Ngoi ra m bo quyn li ca mỡnh, ngi c bo him cú th
bo him thờm c khon lói d tớnh do vic xut nhp khu mang li. Khi xut
nhp khu theo giỏ CIF hoc CIP thỡ theo tp quỏn giỏ tr bo him s tớnh
thờm 10% lói d tớnh. Nh vy khi xut nhp khu theo giỏ CIF thỡ:
V = 110% * CIF
hoc xut theo giỏ CIP thỡ:
bùi văn khoa bộ môn bảo hiểm
20
đại học kinh tế quốc dân Luận văn tốt

nghiệp
V = 110% * CIP
Trong ú: R - t l phớ bo him .
4.3.2. S tin bo him:
S tin bo him l ton b hay mt phn giỏ tr bo him do ngi c
bo him yờu cu v c bo him.
V nguyờn tc, S tin bo him ch cú th nh hn hoc bng giỏ tr bo
him. Nu s tin bo him ln hn giỏ tr bo him thỡ phn ln hn ú s
khụng c bo him. Ngc li, nu s tin bo him nh hn giỏ tr bo
him tc l ngi c bo him t bo him ly mt phn thỡ ngi bo
him cng ch bi thng trong phm vi s tin bo him ó c ghi trong
hp ng. Nu i tng bo him c bo him trựng, tc l cựng mt ri
ro, mt giỏ tr bo him nhng li c bo him nhiu cụng ty bo him
khỏc nhau thỡ trỏch nhim ca tt c cỏc cụng ty bo him cng ch gii hn
trong phm vi s tin bo him. Trong xut nhp khu nu s tin bo him
ch bng giỏ tr hoỏ n hay giỏ FOB hoc giỏ CFR thỡ ngi c bo him
cha bo him y giỏ tr hay núi cỏch khỏc l bo him di giỏ tr.
4.3.3. Phớ bo him, t l phớ bo him:
Phớ bo him l mt khon tin m ngi c bo him phi tr cho
ngi bo him c bi thng khi cú tn tht do cỏc ri ro ó tho thun
gõy lờn. Phớ bo him thng c tớnh toỏn trờn c s xỏc sut ca nhng
ri ro gõy ra tn tht hoc trờn c s thng kờ tn tht ca nhiu nm trờn mt
loi hng hoỏ c bo him nhm m bo trang tri tin bi thng v cú
lói. Nh vy phớ bo him c tớnh toỏn trờn c s t l phớ bo him v ph
thuc vo s tin bo him hoc giỏ tr bo him. lp cụng thc tớnh phớ
bo him cn cú cỏc ch tiờu sau:
R : l t l phớ bo him
I : l phớ bo him
A : l s tin bo him
V : l giỏ tr bo him

Thỡ : I = R * A (nu A < V)
Hoc I = R * V (nu A = V)
bùi văn khoa bộ môn bảo hiểm
21
R1
FC
CIF

+
=
đại học kinh tế quốc dân Luận văn tốt
nghiệp
i vi hng hoỏ nhp khu vo Vit Nam hin nay thỡ phớ bo him
c tớnh theo cụng thc sau: I = R * CIF
Do CIF = C + I + F = C + ( R * CIF ) + F
Nờn :
i vi hng xut khu t Vit Nam theo giỏ CIF v mua bo him
trong nc thỡ:
Trong ú: a l phn trm lói d tớnh v thng bng 10% ca s tin bo
him hoc giỏ tr bo him.
Ngoi ra, lp bng cho phớ ngi bo him cũn phi tớnh n cỏc yu
t khỏc nh:
-Loi hng hoỏ: hng hoỏ d b tn tht nh d v, d b mt cp thỡ
t l phớ bo him cao hn
-Loi bao bỡ, phng thc úng gúi hng hoỏ
-Phng tin vn chuyn: xem xột mt s chi tit liờn quan n tu vn
chuyn nh tờn tu, quc tch, loi tu, tui tu
-Hnh trỡnh vn chuyn v cỏc thit b cng ti cỏc cng tu cp bn
-iu kin bo him cng rng thỡ ri ro cng nhiu do ú phớ bo him
tng lờn.

T l phớ bo him thng xuyờn c xem xột, iu chnh li mt cỏch
nh k trờn c s nhng hu qu tn tht cu ngi c bo him trong k
trc cng nh tỡnh hỡnh thc t. iu ny c gi l nh phớ theo kt qu,
vỡ vy gi c t l phớ thp vic phũng v hn ch ri ro gõy ra tn
tht l rt quan trng.
Hp ng bo him ch cú hiu lc ngay sau khi phớ bo him c tr,
ngi bo him cú quyn hu b hp ng bo him nu ngi c bo
him khụng thc hin ỳng ngha v tr phớ bo him hoc cú quyn t chi
bi thng khi ri ro xy ra.
bùi văn khoa bộ môn bảo hiểm
22
R1
FC
CIF

+
=
a)(1*
R1
FC
A
+

+
=
đại học kinh tế quốc dân Luận văn tốt
nghiệp
5. Khiu ni ũi bi thng trong bo him hng hoỏ xut nhp khu vn
chuyn bng ng bin.
5.1. Ngha v ca ngi c bo him khi xy ra tn tht.

Khi phng tin chuyờn ch b tai nn v e do n s an ton cho hng
hoỏ ca ngi c bo him thỡ ngi c bo him phi cú trỏch nhim
thụng bỏo cho cỏc c quan chc nng ni gn nht nh c quan hng hi, c
quan bo him cỏc c quan ny cú bin phỏp phi hp theo dừi, phũng b
cho tu v hng hoỏ. Nu c thụng tin hay phỏt hin thy thc t hng hoỏ
b tn tht thỡ ngi c bo him cn lm ngay cỏc cụng vic sau:
-Thụng bỏo cho ngi bo him bit v nu thy tỡnh hỡnh hng hoỏ tn
tht hoc nghi ng cú tn tht thỡ cn lm giy yờu cu ngh ngi giỏm
nh ngay. Vic giỏm nh hng hoỏ c bo him b tn tht phi do ngi
bo him tin hnh theo n ngh ca ngi c bo him. Nu v tn
tht khụng c giỏm nh viờn ca ngi bo him giỏm nh thỡ s khụng
c chp nhn bi thng.
- Thc hin cỏc bin phỏp phũng v hn ch tn tht. Thc ra, vic
phũng v hn ch tn tht cho hng hoỏ núi chung trong hp ng bo him l
ch nhng trng hp hng hoỏ b ri ro (thuc phm vi bo him nh:
chỏy, n, mc cn ) e do tu khi tu ch hng ang trờn ng hnh trỡnh
hoc neo u ti bn cng dc ng.
- Bo lu quyn khiu ni cho ngi bo him tc l n khiu ni ngay
bờn gõy ra tn tht hng hoỏ v gi l khiu ni ngi th ba, ngi ng
ngoi hp ng bo him. õy cn lu ý nu ngi th ba l ch tu, ngi
chuyờn ch hoc ch kho hng u cú quy nh riờng v thi gian cho phộp
khiu ni theo lut trong nc, lut quc t hay cỏc vn bn di lut.
Vic bo v ti sn trc nhng tỡnh hung cú nguy c thuc phm vi
trỏch nhim ca hp ng bo him u ũi hi s n lc ca c hai bờn v
khi ú cha cn xột n bin phỏp gii quyt bi thng ca ngi bo him.
Xut phỏt t nhng c im ny, ngi bo him cú quy nh vic ngi bo
him tham gia vo cỏc bin phỏp cu h v bo v hng hoỏ u khụng th coi
l du hiu ca s khc t hay chp nhn vic t b hng hoỏ.
5.2. Th tc khiu ni ũi bi thng.
Khiu ni l s thnh cu hay yờu cu ngi bo him bi thng trờn c

s nhng chng c do ngi c bo him a ra. H s khiu ni ũi
bùi văn khoa bộ môn bảo hiểm
23
đại học kinh tế quốc dân Luận văn tốt
nghiệp
ngi bo him bi thng gm nhiu loi giy t khỏc nhau nhng phi
chng minh c:
- Ngi khiu ni cú li ớch bo him;
- Hng hoỏ ó c bo him;
- Tn tht thuc mt ri ro c bo him;
- Mc tn tht;
- Thc hin nguyờn tc th quyn ngi bo him cú th ũi c
ngi th ba bi thng.
H s khiu ni ũi bi thng phi bao gm cỏc loi giy t sau õy:
1- n bo him hoc giy chng nhn bo him (bn gc)
2- Vn n ng bin (bn gc) v hp ng thuờ tu (nu cú)
3- Hoỏ n thng mi
4- Hoỏ n v cỏc chi phớ khỏc (nu cú)
5- Giy chng nhn trng lng, s lng
6- Biờn bn kt toỏn nhn hng vi tu
7- Phiu úng gúi
8- Vn bn, giy t liờn quan ti vic ũi ngi th ba bi thng v tr
li (nu cú)
9- Khỏng ngh hng hi hoc nht ký hng hi
10- Th khiu ni cú ghi rừ s tin yờu cu bi thng
11- Biờn bn bt thng v hng hoỏ vn chuyn
12- Biờn bn giỏm nh .
Sau khi kim tra chng t v thanh toỏn bi thng, mi khon khiu ni
v quyn khiu ni ca ngi c bo him i vi ngi th ba u c
chuyn cho ngi bo him m gii hn l s tin ó bi thng. Ngi c

bo him mun khiu ni tn tht ton b c tớnh cho hng hoỏ c bo
him, phi gi thụng bỏo t b hng cho ngi bo him.Thụng bỏo phi a
ra khụng chm tr, vi mc ớch cho ngi bo him cú c hi gim thiu
hay ngn nga tn tht (nh bỏn hng dc ng). Thụng bỏo t b hng phi
lm thnh vn bn v trong mi trng hp phi cho bit ý nh ca ngi
c bo him l t b khụng iu kin mi quyn li v hng hoỏ c bo
him cho ngi bo him. Nu ngi bo him chp nhn thụng bỏo t b
hng ngha l ngi bo him chp nhn trỏch nhim bi thng nh bi
bùi văn khoa bộ môn bảo hiểm
24
đại học kinh tế quốc dân Luận văn tốt
nghiệp
thng tn tht ton b thc t v cú quyn s hu phn cũn li ca hng hoỏ.
Vic t b hng khụng c thay i sau khi ngi bo him chp nhn thụng
bỏo t b hng. Tuy nhiờn, trc khi ngi bo him chp nhn thụng bỏo t
b hng, ngi c bo him phi cú nhng bin phỏp tớch cc nhm ngn
nga v hn ch tn tht. Nu ngi bo him khụng chp nhn t b hng,
cỏc quyn li ca ngi c bo him trong hp ng bo him vn khụng
thay i.
Thi hn khiu ni vi ngi bo him l hai nm k t ngy cú tn tht
hoc phỏt hin tn tht. Tuy nhiờn, b h s khiu ni phi gi n cụng ty
bo him trong vũng 9 thỏng k t khi cú tn tht ngi bo him cũn thc
hin quyn truy ũi cỏc bờn cú liờn quan n v tn tht.
6. Giỏm nh v bi thng tn tht trong bo him hng hoỏ xut nhp
khu vn chuyn bng ng bin.
6.1 Giỏm nh tn tht:
Giỏm nh tn tht l vic lm ca cỏc chuyờn viờn giỏm nh ca ngi
bo him hoc ca cỏc cụng ty giỏm nh c ngi bo him u quyn,
nhm xỏc nh mc v nguyờn nhõn ca tn tht lm c s cho vic bi
thng. Giỏm nh tn tht c tin hnh khi hng hoỏ b tn tht, h hng,

v, thiu ht, gim phm cht cng n hoc trờn ng hnh trỡnh v do
ngi c bo him yờu cu. Nhng tn tht do mt hng, giao thiu hng
hoc khụng giao hng thỡ khụng cn phi giỏm nh v cng khụng th giỏm
nh c. Do ú, ngi c bo him phi cú ngha v a ra nhng bng
chng chng minh v nguyờn nhõn v mc ca nhng tn tht ny. Sau khi
giỏm nh, ngi giỏm nh s cp chng th giỏm nh. Chng th giỏm nh
gm hai loi: Biờn bn giỏm nh v giy chng nhn giỏm nh c gi cho
ngi c bo him trong vũng 30 ngy.
Ngi c bo him cú th tham gia ý kin vi giỏm nh viờn thụng
nht v t l tn tht hng hoỏ. Trong trng hp ụi bờn khụng nht trớ c
thỡ cú mi mt bờn trung gian lm giỏm nh viờn c lp. Biờn bn giỏm nh
l chng th quan trng trong vic ũi bi thng, vỡ vy khi hng n cng
n cú tn tht phi yờu cu giỏm nh ngay (khụng mun hn 60 ngy k t
ngy d hng khi tu). C quan giỏm nh phi l c quan c ch nh
trong hp ng bo him hoc c quan c ngi bo him u quyn.
6.2. Bi thng tn tht.
6.2.1. Nguyờn tc: Cỏc cụng ty bo him ca Vit nam tớnh toỏn v bi
thng tn tht trờn c s cỏc nguyờn tc sau:
bùi văn khoa bộ môn bảo hiểm
25