oàn thiện công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả tiêu thụ tại công ty trách nhiệm hữu hạn sản xuất và thương mại mười thịnh

B GIÁO DC VĨ ĨO TO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o



KHịAăLUNăTTăNGHIP





 TÀI:
HOĨNăTHINăCỌNGăTỄCăKăTOỄNăBỄNăHĨNG
VĨăXỄCăNHăKTăQUăTIểUăTHăTIăCỌNGă
TY TRÁCH NHIMăHUăHN SNăXUTăVĨă
THNGăMIăMIăTHNH







SINHăVIểNăTHCăHIN
:ăPHMăPHNGăNHUNG
MÃ SINH VIÊN
: A17644

CHUYÊN NGÀNH
:ăKăTOỄN




HĨăNIăă- 2014



B GIÁO DC VĨ ĨO TO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o



KHịAăLUNăTTăNGHIP





 TÀI:
HOĨNăTHINăCỌNGăTỄCăKăTOỄNăBỄNăHĨNG
VĨăXỄCăNHăKTăQUăTIểUăTHăTIăCỌNGă
TY TRÁCH NHIMăHUăHN SNăXUTăVĨă
THNGăMIăMIăTHNH

Giáo viênăhng dn
: Th.S oàn Th Hng Nhung
Sinhăviênăthcăhin
: PhmăPhngăNhung
Mã sinh viên
: A17644
Chuyên ngành
: Kătoán



HĨăNI - 2014
Thang Long University Library



LI CMăN

Tri qua thi gian dài hc tp trong trng, đư đn lúc nhng kin thc ca em
đc vn dng vào thc tin công vic. Em la chn làm khóa lun tt nghip đ tng
hp li toàn b nhng kin thc ca mình.  tài khóa lun ca em là: “Hoàn thin
công tác k toán bán hàng và xác đnh kt qu tiêu th ti Công ty trách nhim hu
hn sn xut và thng mi Mi Thnh”. Trong quá trình làm khóa lun, em đư nhn
đc nhiu s giúp đ, h tr t các thy cô trong khoa kinh t trng i hc Thng
Long cng nh các anh ch trong công ty Mi Thnh. c bit, em xin chân thành
cm n Thc s oàn Th Hng Nhung đư nhit tình trc tip hng dn em hoàn
thành tt khóa lun ca mình. Em xin cm n Công ty trách nhim hu hn Mi

Thnh và các anh ch phòng k toán đư cho em c hi thc tp, làm vic và nghiên cu
đ đa ra nhng gii pháp, góp Ủ cho công ty. Em cng xin cm n gia đình và bn bè
đư giúp đ đ em hoàn thành tt khóa lun.
Mc dù đư rt c gng song thi gian có hn và kin thc cng nh kinh nhim
bn thân còn hn ch nên chc chn báo cáo thc tp không tránh khi nhng thiu
xót. Em xin lng nghe và tip thu nhng ý kin ca giáo viên phn bin đ bài khóa
lun đc đy đ và hoàn thin hn.
Em xin chân thành cm n.

Hà Ni, ngày 19 tháng 03 nm 2014
Sinh viên
Phm Phng Nhung








LIăCAMăOAN

Tôi xin cam đoan Khóa lun tt nghip này là do t bn thân thc hin có s h
tr t giáo viên hng dn và không sao chép các công trình nghiên cu ca ngi
khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun là có ngun gc và đc
trích dn rõ ràng.
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan này!

Sinh viên

Phm Phng Nhung






Thang Long University Library



MC LC
LI NÓI U
CHNGă1.ăCăS LÝ LUN CHUNG V K TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC
NH KT QU TIÊU TH TRONG CÁC DOANH NGHIPăTHNGăMI1
1.1. S cn thit t chc công tác k toánăbánăhƠngăvƠăxácăđnh kt qu tiêu th
ti doanh nghipăthngămi 1
1.1.1. S cn thit ca k toán bán hàng và xác đnh kt qu tiêu th 1
1.1.2. Yêu cu công tác qun lý bán hàng và xác đnh kt qu tiêu th 2
1.1.3. Vai trò, nhim v ca k toán bán hàng và xác đnh kt qu tiêu th 2
1.2. Ni dung k toánăbánăhƠngăvƠăxácăđnh kt qu tiêu th 4
1.2.1. Quá trình tiêu th hàng hóa 4
1.2.1.1. Khái nim tiêu th hàng hóa 4
1.2.1.2. Các phng thc tiêu th hàng hóa 5
1.2.1.3. Các phng thc thanh toán 7
1.2.1.4. Ý ngha ca quá trình tiêu th hàng hóa 7
1.2.2 Xác đnh kt qu tiêu th 9
1.2.2.1. Các khái nim liên quan đn xác đnh kt qu tiêu th 9
1.2.2.2. Ý ngha ca vic xác đnh kt qu tiêu th 9
1.2.2.3. Các phng pháp xác đnh giá vn hàng bán 10

1.2.3. Ni dung k toán bán hàng 12
1.2.3.1. K toán bán hàng thỀo phng pháp kê khai thng xuyên (i vi đn v
hch toán thu GTGT thỀo phng pháp khu tr) 12
1.2.3.2. K toán bán hàng thỀo phng pháp kê khai thng xuyên đi vi đn v
hch toán thu GTGT thỀo phng pháp trc tip. 18
1.2.3.3. K toán bán hàng thỀo phng pháp kim kê đnh k 18
1.2.4. K toán xác đnh kt qu tiêu th 19
1.2.4.1. Hch toán chi phí bán hàng và chi phí qun lý doanh nghip 19
1.2.4.2. K toán xác đnh kt qu tiêu th 23
1.2.5. K toán bán hàng và xác đnh kt qu tiêu th theo các hình thc s 24
1.2.5.1. Hình thc Nht ký chung 24
1.2.5.2. Hình thc Chng t ghi s 25
1.2.5.3. Hình thc Nht ký - s cái 27
CHNGă 2.ă THC TRNG CÔNG TÁC K TOÁN TIÊU TH VÀ XÁC
NH KT QU TIÊU TH TI CÔNG TY TNHH SN XUTăVĨăTHNGă
MIăMI THNH 28



2.1. KHÁI QUÁT CHUNG V CÔNG TY TNHH SN XUTă VĨă THNGă
MIăMI THNH 28
2.1.1.Quá trình hình thành và phát trin ca Công ty TNHH sn xut và thng
mi Mi Thnh 28
2.1.2. c đim hot đng sn xut kinh doanh ca Công tyTNHH sn xut và
thng mi Mi Thnh 28
2.1.3. c đim t chc b máy qun lý 30
2.1.3.1. S đ c cu t chc 30
2.1.3.2. Chc nng và nhim v ca các b phn trong công ty 31
2.1.4. c đim t chc b máy k toán 32
2.1.4.1. C cu t chc b máy k toán ca công ty TNHH sn xut và thng mi

Mui Thnh 32
2.1.4.2. Các chính sách k toán công ty đang áp ếng 33
2.2. THC TRNG CÔNG TÁC K TOỄNăBỄNăHĨNGăVĨăXỄCăNH KT
QU TIÊU TH TI CÔNG TY TNHH SN XUTăVĨăTHNGăMI MI
THNH 34
2.2.1 c đim tiêu th hàng hóa ti công ty TNHH sn xut và thng mi Mi
Thnh 34
2.2.1.1 Phng pháp tính giá hàng hóa ti công ty TNHH sn xut và thng mi
Mi Thnh 34
2.2.2. Các phng thc bán hàng và thu tin ch yu ti công ty 38
2.2.3. K toán chi phí qun lý kinh doanh 52
2.2.3.1. Chi phí dch v mua ngoài 52
2.2.3.2. Chi phí lng 52
2.2.3.3. Chi phí khu hao TSC 56
2.2.4. K toán xác đnh kt qu tiêu th 59
2.2.4.1. K toán chi tit nghip v tiêu th hàng hóa 59
CHNGă3:ăPHNGăHNG HOÀN THIN CÔNG TÁC K TOÁN BÁN
HĨNGă VĨă XỄCă NH KT QU TIÊU TH TI CÔNG TY TNHH SN
XUTăVĨăTHNGăMIăMI THNH 66
3.1.ă ỄNHă GIỄă CHUNGă V CÔNG TÁC K TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC
NH KT QU TIÊU TH CA CÔNG TY TNHH SN XUTăVĨăTHNGă
MIăMI THNH 66
3.2.1. u đim 66
3.2.1.1. T chc b máy k toán 66
3.2.1.2. Công tác k toán bán hàng và xác đnh kt qu tiêu th công ty TNHH sn
xut và thng mi Mi Thnh 67
Thang Long University Library

3.2.2. Nhc đim 67
3.2.2.1. T chc b máy k toán. 67
3.2.2.2. Thu hi công n và hch toán d phòng n phi thu khó đòi. 67
3.2.2.3. V vic s dng các s chi tit. 68
3.2.2.4. Công tác ghi s k toán. 68
3.2.2.5. Lp chng t phiu nhp kho 68
3.3. MT S GII PHÁP NHM HOÀN THIN CÔNG TÁC K TOÁN BÁN
HĨNGă VĨă XỄCă NH KT QU TIÊU TH TI CÔNG TY TNHH SN
XUTăVĨăTHNGăMIăMI THNH 69
3.3.1. Hoàn thin công tác t chc b máy k toán 69
3.3.2. Hoàn thin công tác thu hi n và trích lp d phòng n phi thu khó đòi. 69
3.3.3. Gii pháp v mu s sách 71
3.3.4. Gii pháp v vic lp chng t phiu nhp kho Error! Bookmark not defined.
3.3.5. Gii pháp v s dng phn mm k toán 74
KT LUN
PH LC




DANH MC VIT TT

Ký hiu vit tt
Tênăđyăđ
BHTN
Bo him tht nghip
BHXH
Bo him xã hi
BHYT
Bo him y t

BTC
B tài chính
CK
Chuyn khon
CP
Chi phí
DN
Doanh nghip
DT
Doanh thu
VBQ
n v bình quân
GTGT
Giá tr gia tng
GVHB
Giá vn hàng bán
H
Hóa đn
HTK
Hàng tn kho
KH
Khách hàng
KKK
Kim kê đnh kì
KKTX
Kê khai thng xuyên
KPC
Kinh phí Công oàn
NV
Nhân viên

Q
Quyt đnh
QLDN
Qun lý doanh nghip
TK
Tài khon
TNDN
Thu nhp doanh nghip
TNHH
Trách nhim hu hn
TSC
Tài sn c đnh



Thang Long University Library



DANH MC BNG BIU

Biu s 2.1: Phiu nhp kho 35
Biu s 2.2. Phiu nhp kho 36
Biu s 2.3: Phiu nhp kho 37
Biu s 2.4: Phiu xut kho 39
Biu s 2.5:ăHóaăđnăGTGT 40
Biu s 2.6: Giáy báo có ca ngân hàng 41
Biu s 2.7: Phiu xut kho 42
Biu s 2.8:ăHóaăđnăGTGT 43
Biu s 2.9: Phiu xut kho 44

Biu s 2.10:ăHóaăđnăGTGT 45
Biu s 2.11: Bng kê bán l hàng hóa 46
Biu s 2.12: Phiu xut kho 47
Biu s 2.13:ăHóaăđnăGTGT 48
Biu s 2.14: S chi tit tài khon 632 49
Biu s 2.15: S chi tit tài khon 5111 51
Biu s 2.16:ăHóaăđnăvin thông 52
Biu s 2.17. Bngăthanhătoánălng 54
Biu s 2.18.: Bng phân b tinălng 55
Biu s 2.19: Bng tính và phân b tài sn c đnh 57
Biu s 2.20: S chit tit Tài khon 642 58
Biu s 2.21: S chit tit công n 59
Biu s 2.22: S Nht ký chung 60
Biu s 2.23: S cái tài khon 642 62
Biu s 2.24: S cái tài khon 632 63
Biu s 2.25: S cái tài khon 511 64
Biu s 2.26: S cái tài khon 911 65
Biu s 3.1: S chi tit tài khon 6421 72
Biu s 3.2: S chi tit tài khon 6422 73
Bng 3.1: Bng phân loi n ca công ty TNHH sn xut và thng mi Mi
Thnh 70







DANH MCăSă
Săđ 1.1: Hch toán nghip v tiêu th trc tip 15

Săđ 1.2: Hch toán k toánăbánăhƠngătheoăphngăthc tr góp 16
Săđ 1.3: Hch toán k toánăbánăhƠngătheoăphngăthc chuyn hàng ch chp
nhn 16
Săđ 1.4: Hch toán k toánăbánăhƠngătheoăphngăthc tiêu th quaăđi lý 17
Săđ 1.5: Hch toán k toánăđi vi bên nhnăđi lý 17
Să đ 1.6: Hch toán tiêu th hàng hóa trong doanh nghip hch toán thu
GTGTătheoăphngăphápătrc tip 18
Să đ 1.7: Hch toán k toán nghip v tiêu th hƠngă hóaă theoă phngă phápă
kimăkêăđnh kì. 19
Săđ 1.8: Hch toán chi phí bán hàng 21
Săđ 1.9: Hch toán chi phí qun lý doanh nghip 22
Săđ 1.10: Hch toán k toánăxácăđnh kt qu tiêu th 24
Săđ 1.11: Quy trình hch toán theo hình thcăắNhtăkỦăchungẰ 25
Săđ 1.12: Quy trình hch toán theo hình thcăắChng t ghi sẰ 26
Săđ 1.13: Quy trình hch toán theo hình thcăắNht ký ậ s cáiẰ 27
Săđ 2.1: Quy trình hotăđng kinh doanh ca công ty TNHH 29
Sn xutăvƠăthngămiăMi Thnh 29
Să đ 2.2:ă Că cu t chc ca công ty TNHH sn xută vƠă thngă mi Mi
Thnh 30
Să đ 2.3: T chc k toán ca công ty TNHH sn xută vƠă thngă miă Mi
Thnh 32
Săđ 3.1:ăSăđ trình t ghi s k toán có áp dng phn mm k toán 75

Thang Long University Library



LIăNịIăU

1.ăTínhăcpăthităcaăđătƠi

Trong công cuc đi mi c ch qun lý kinh t  nc ta, ng và Nhà nc
thc hin chuyn nn kinh t tp trung bao cp sang phát trin nn kinh t th trng
có s điu tit ca Nhà nc theo đnh hng xã hi ch ngha. iu này đòi hi tính
đc lp, t ch trong sn xut kinh doanh ca các doanh nghip cao. Mi doanh
nghip phi nng đng, sáng to trong kinh doanh, phi t chu trách nhim và bo
toàn đc vn kinh doanh và quan trng hn là phi kinh doanh có lãi. Mun vy các
doanh nghip cn phi nhn thc rõ đc v trí ca khâu lu thông hàng hoá vì nó
quyt đnh s phát trin ca nn kinh t và đc bit là nó quyt đnh đn hiu qu kinh
doanh ca các doanh nghip, cu ni gia sn xut và tiêu dùng.
Trong mt nn kinh t, doanh nghip thng mi gi mt vai trò quan trng trong
vic phân phi và lu thông hàng hóa, thúc đy quá trình tái sn xut xã hi. Hot
đng ca doanh nghip thng mi din ra theo chu kì T - H -T' hay nói cách khác nó
bao gm 2 giai đon mua và bán hàng hóa. Nh vy trong hot đng kinh doanh
thng mi, tiêu th là nghip v kinh doanh c bn, nó gi vai trò chi phi các
nghip v khác. Các chu kì kinh doanh ch có th din ra liên tc nhp nhàng khi khâu
tiêu th đc t chc tt nhm quay vòng vn nhanh tng hiu sut sinh li. Các
doanh nghip thng mi mun tn ti và phát trin, nht đnh phi có các phng án
kinh doanh đt hiu qu kinh t.  đng vng và phát trin kinh t trong điu kin có
s cnh tranh gay gt, doanh nghip phi nm bt và đáp ng đc tâm lý và nhu cu
ca ngi tiêu dùng, vi sn phm có cht lng cao, giá thành h, mu mã phong
phú. Mun vy, các doanh nghip thng mi phi giám đc tt c các quá trình t
khâu mua hàng đn khâu tiêu th hàng hóa, đ đm bo vic bo toàn và tng nhanh
tc đ luân chuyn vn, gi uy tín vi bn hàng, thc hin đy đ ngha v vi Nhà
nc, ci thin đi sng vt cht và tinh thn ca cán b công nhân viên, doanh nghip
có li nhun đ tích lu m rng phát trin sn xut kinh doanh.
Các nhà qun tr doanh nghip luôn cn nhng thông tin chính xác và khoa hc v
quá trình tiêu th đ đánh giá hiu qu kinh doanh, xác đnh li nhun, t đó đa ra
đc nhng k hoch kinh doanh phù hp vi điu kin th trng. iu này chng
minh rng hch toán tiêu th và xác đnh kt qu tiêu th nh th nào đ có th cung
cp thông tin nhanh chóng, kp thi giúp cho các nhà qun lỦ phân tích, đánh giá, la

chn các phng án kinh doanh, đu t có hiu qu nht là vô cùng cn thit, có vai
trò quan trng đi vi các doanh nghip, là mt trong nhng phn hành chính ca công
tác k toán. Thc t nn kinh t th trng đư và đang cho thy nu doanh nghip nào
không tiêu th đc hàng hoá ca mình, xác đnh không chính xác kt qu tiêu th s



dn đn tình trng “ lưi gi, l tht” thì sm mun cng đi đn ch phá sn. Bên cnh
đó, đ qun lỦ đc tt nghip v tiêu th hàng hoá thì k toán vi t cách là mt công
c qun lý kinh t cng phi đc thay đi và hoàn thin hn cho phù hp vi tình
hình mi.
Nhn thc đc tm quan trng ca vn đ nêu trên, kt hp vi kin thc đư hc
và quá trình thc tp ti Công ty TNHH sn xut và thng mi Mi Thnh em đư
chn đ tài: “Hoàn thin công tác k toánăbánăhƠngăvƠăxácăđnh kt qu tiêu th
ti Công ty TNHH sn xutăvƠăthngămiăMi Thnh” cho khóa lun tt nghip
ca mình.
2.ăMcătiêuănghiênăcuăcaăđătƠi
Mc tiêu nghiên cu ca đ tài là làm rõ c s lý lun và thc tin ca công tác hch
toán k toán bán hàng và xác đnh kt qu tiêu th, nhim v và tm quan trng ca nó
trong các doanh nghip, tìm hiu quy trình hch toán nghip v này ti công ty TNHH
sn xut và thng mi Mi Thnh. T đó rút ra nhng nhn xét đánh giá và đa ra
nhng gii pháp hoàn thin nhng vn đ tn ti hin nay ca h thng lý thuyt chung và
thc t vn dng ti Công ty.
3.ăPhmăviănghiênăcu
Phm vi nghiên cu ca khóa lun là k toán bán hàng và xác đnh kt qu tiêu th
ti Công ty TNHH sn xut và thng mi Mi Thnh trong tháng 4/2012.
4.ăiătngănghiênăcu
i tng nghiên cu: Công tác k toán bán hàng và xác đnh kt qu tiêu th ti
công ty TNHH sn xut và thng mi Mi Thnh.
5.ăPhngăphápănghiênăcu

Bài khóa lun s dng nhiu phng pháp nghiên cu mà ch yu là các phng pháp:
 Phng pháp thng kê
 Phng pháp thu thp, lit kê s liu
 Phng pháp so sánh, phân tích
6.ăKtăcuăcaăkhóaălun
Ngoài li cm n, li m đu, ph lc, danh mc vit tt, danh mc s đ, bng
biu, mc lc và phn kt lun, bài khóa lun có kt cu sau:
ChngăI:ăCăs lý lun chung v k toánăbánăhƠngăvƠăxácăđnh kt qu tiêu
th trong các doanh nghipăthngămi
ChngăII: Thc trng công tác k toánăbánăhƠngăvƠăxácăđnh kt qu tiêu
th ti công ty TNHH sn xut và thngămiăMi Thnh
ChngăIII:ăPhngăhng hoàn thin công tác k toánăbánăhƠngăvƠăxácăđnh
kt qu tiêu th hàng hoá ti công ty TNHH sn xută vƠă thngă miă Mi
Thnh
Thang Long University Library



1
CHNGă1.ăCăS LÝ LUN CHUNG V K TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC
NH KT QU TIÊU TH TRONG CÁC DOANH NGHIPăTHNGăMI
1.1. S cn thit t chc công tác k toánăbánăhƠngăvƠăxácăđnh kt qu tiêu th
ti doanh nghipăthngămi
1.1.1. S cn thit ca k toán bán hàng và xác đnh kt qu tiêu th
Trong nn kinh t th trng hin nay, hàng hóa ngày càng đa dng và phong phú
vi nhiu mu mã, kiu dáng hin đi phù hp vi th hiu ca ngi tiêu dùng. Vi
s phát trin đó đòi hi mi doanh nghip phi đt ra và thc hin tt chin lc kinh
doanh ca doanh nghip mình đ thu đc li nhun ti đa có th. T chc k toán bán
hàng có Ủ ngha to ln không ch đi vi bn thân doanh nghip mà nó còn có Ủ ngha
đi vi toàn b nn kinh t quc dân.

- i vi bn thân doanh nghip: Vic bán hàng là vn đ sng còn, quyt đnh
đn s tn ti và phát trin ca doanh nghip. Thông qua bán hàng thì tính cht giá tr
và giá tr s dng ca hàng hóa mi đc thc hin. Vic tng nhanh quá trình bán
hàng (tng v s lng và rút ngn thi gian) đng ngha vi vic tng nhanh vòng
quay ca vn, tit kim vn cho doanh nghip, đm bo thu hi vn nhanh chóng, là
tin đ vt cht tng thu nhp cho doanh nghip, nâng cao đi sng vt cht cho cán b
công nhân viên. Do đó vic t chc tt công tác k toán bán hàng, m rng th trng
tiêu th s làm tng doanh thu, khng đnh v trí ca doanh nghip trên th trng.
- i vi ngi tiêu dùng: Bán hàng ngoài vic tha mãn nhu cu, đáp ng đòi hi
ca ngi tiêu dùng còn góp phn hng dn nhu cu tiêu dùng ca khách hàng. Ch
thông qua quá trình bán hàng thì giá tr s dng ca hàng hóa mi đc thc hin.
- i vi các đn v có quan h trc tip đi vi doanh nghip: Vic cung cp
hàng hóa kp thi đúng thi hn, đúng quy cách, đúng yêu cu s lng s giúp cho
các đn v hoàn thành tt k hoch sn xut đư đ ra, trên c s đó tng li nhun cho
các đn v này.
- i vi toàn b nn kinh t quc dân: S ln mnh ca doanh nghip s góp
phn n đnh và phát trin nn kinh t đt nc, to điu kin thun li đ thc hin
mc tiêu chung ca đt nc. Mt khác, thc hin tt quá trình bán hàng s góp phn
điu hòa sn xut và tiêu dùng, gia tin t và hàng hóa, gia kh nng và nhu cu và
là điu kin đm bo s phát trin cân đi trong tng ngành, tng vùng cng nh toàn
b nn kinh t quc dân.
Bên cnh đó, mc đích hot đng ca các doanh nghip là li nhun nên vic xác
đnh đúng đn và chính xác kt qu bán hàng cng rt quan trng. Do đó bên cnh các
bin pháp qun lý chung, vic t chc hp lý công tác k toán bán hàng và xác đnh
kt qu tiêu th là rt cn thit giúp doanh nghip có đy đ thông tin kp thi và chính
xác đ đa ra các quyt đnh kinh doanh đúng đn.



2

1.1.2. Yêu cu công tác qun lý bán hàng và xác đnh kt qu tiêu th
Ngày nay, xu hng khu vc hóa, toàn cu hóa, t do thng mi, t do cnh
tranh làm cho s khác bit gia th trng trong nc và ngoài nc ngày càng m
nht. iu đó va là c hi va là th thách đi vi các doanh nghip trong nc do
đi th cnh tranh ngày càng nhiu và mnh. ng trc tình hình này đòi hi mi
doanh nghip phi la chn cho mình các chính sách tiêu th đúng đn nhm đáp ng
yêu cu đa dng ca th trng đ tng hiu qu kinh doanh. Do vy yêu cu qun lý
ca doanh nghip đi vi quá trình bán hàng ngày càng tr nên kht khe và tuân theo
các yêu cu qun lỦ c bn sau:
- Qun lý s vn đng và s liu hin có ca tng loi sn phm, hàng hóa theo ch
tiêu s lng, cht lng, chng loi và giá tr ca chúng. Theo dõi tình hình thc hin
k hoch bán ra  tng ca hàng, b phn kinh doanh xut phát t nguyên tc nhà
qun lý phi bit kinh doanh mt hàng nào có hiu qu và có trin vng nht.
- Qun lý, cht lng và xây dng thng hiu sn phm, hàng hóa là mc tiêu
cho s phát trin và bn vng ca doanh nghip.
- Nm bt, theo dõi cht ch vic thc hin biu giá c hp lý cho tng loi sn
phm hàng hóa, tng phng thc bán hàng, tng đa đim kinh doanh. iu này s
giúp hàng hóa ca doanh nghip thích ng đc vi th trng, tiêu th hàng hóa đc
nhiu, đáp ng đc nhu cu và th hiu ca ngi tiêu dùng.
- Tìm hiu, khai thác và m rng th trng, áp dng các phng thc bán hàng
phù hp và có các chính sách sau bán hàng “hu mưi” nhm không ngng tng doanh
thu, gim chi phí ca các hot đng.
- Qun lý cht ch các chi phí bán hàng, chi phí qun lý doanh nghip và các chi
phí hot đng khác nhm ti đa hóa li nhun.
T nhng yêu cu chung ca quá trình qun lý, công tác hch toán k toán trong
doanh nghip phi đc xây dng theo đúng yêu cu qun lý ca doanh nghip, giúp
cho nhà qun lý có th nm bt đc quá trình hot đng ca mi b phn, đánh giá
đúng hiu qu kinh doanh theo tng mt hàng, nhóm hàng và tng đa đim kinh
doanh.
1.1.3. Vai trò, nhim v ca k toán bán hàng và xác đnh kt qu tiêu th

Cùng vi lch s phát trin kinh t ca xã hi loài ngi, k toán hình thành nh
mt tt yu khách quan và là mt công c đc lc qun lý các hot đng kinh t tài
chính. K toán thích ng vi c ch qun lý kinh t trong tng thi k và phù hp vi
mc tiêu, chính sách ca ng và Nhà nc trong giai đon đó.
Hch toán nghip v bán hàng và xác đnh kt qu tiêu th càng chính xác, khoa
hc, chi tit thì nhà qun tr càng d dàng nm bt và qun lý quá trình tiêu th hàng
hóa, tng hp thông tin giúp cho nhà qun tr đánh giá chính xác v mc đ hoàn
Thang Long University Library



3
thành k hoch đư đt ra cng nh nhng nguyên nhân nh hng ti vic thc hin k
hoch. Qua đó giúp doanh nghip phân tích, đa ra chin lc kinh doanh phù hp vi
điu kin thc t, kh nng ca doanh nghip cho các k tip theo. Các doanh nghip
thng mi đóng mt vai trò quan trng trong nn kinh t quc dân, là mch máu ca
nn kinh t. Hch toán nghip v bán hàng và xác đnh kt qu tiêu th  các doanh
nghip thng mi phn ánh mt phn tình hình phát trin thc t ca nn kinh t.
Bn cht ca k toán bán hàng và xác đnh kt qu tiêu th là thu nhn, x lý và
cung cp thông tin v toàn b công tác bán hàng và kt qu bán hàng. Xut phát t vai
trò, Ủ ngha và đ đáp ng kp thi nhng yêu cu ca công tác bán hàng, k toán bán
hàng và xác đnh kt qu tiêu th cn thc hin tt nhng nhim v sau:
- Ghi chép, phn ánh đy đ, kp thi, chính xác tình hình hin có và s bin đng
(xut- nhp) ca tng loi hàng hóa trong k c v giá tr và s lng.
- Ghi chép và phn ánh đy đ, kp thi và chính xác các khon doanh thu, các
khon gim tr doanh thu và chi phí cho tng hot đng trong doanh nghip.
- Tính toán và phn ánh chính xác tng s hàng bán ra, thu GTGT đu ra ca
tng nhóm hàng, tng hóa đn, tng khách hàng, tng đn v trc thuc (theo các ca
hàng, quy hàng…).
- Xác đnh chính xác giá mua thc t ca lng hàng đư tiêu th, đng thi phân

b chi phí thu mua cho hàng tiêu th đ xác đnh kt qu tiêu th.
- Kim tra, đôn đc tình hình thu hi và qun lý tin hàng, qun lý khách n; theo
dõi chi tit theo tng khách hàng, lô hàng, s tin khách hàng n, thi hn thanh toán
và tình hình n. ng thi kim tra vic thc hin ngha v ca doanh nghip đi vi
nhà nc.
- Tp hp đy đ, chính xác, kp thi các khon chi phí bán hàng thc t phát sinh
và kt chuyn chi phí bán hàng, làm cn c đ xác đnh kt qu kinh doanh.
- Cung cp các thông tin k toán phc v cho vic lp báo cáo tài chính và đnh k
phân tích hot đng kinh t liên quan đn quá trình bán hàng, xác đnh và phân phi
kt qu.
- Cung cp nhng thông tin cn thit v tình hình bán hàng, t chc công tác hch
toán bán hàng mt cách khoa hc, hp lý, phc v cho vic ch đo, điu hành hot
đng sn xut, kinh doanh ca doanh nghip và tham mu cho lưnh đo v các bin
pháp nhm thúc đy quá trình tiêu th. ng thi kim tra thng xuyên tình hình
thc hin k hoch tiêu th và chp hành ch đ chính sách có liên quan.
- Phân tích các nguyên nhân, xác đnh mc đ nh hng ca các nhân t đn tình
hình bin đng doanh thu, chi phí, li nhun.
Thc hin tt các nhim v trên có Ủ ngha ln đi vi vic qun lý công tác bán
hàng và xác đnh kt qu tiêu th. iu đó đòi hi t chc k toán bán hàng và xác



4
đnh kt qu tiêu th khoa hc, hp lý; cán b k toán phn hành k toán bán hàng
phi có trình đ, nm vng ni dung ca t chc hch toán bán hàng và xác đnh kt
qu tiêu th.
1.2. Ni dung k toánăbánăhƠngăvƠăxácăđnh kt qu tiêu th
1.2.1. Quá trình tiêu th hàng hóa
1.2.1.1. Khái nim tiêu th hàng hóa
 Hàng hóa

Hàng hoá trong kinh doanh thng mi gm các loi vt t, sn phm có hình thái
vt cht hoc không có hình thái vt cht mà doanh nghip mua v (hoc hình thành t
các ngun khác) vi mc đích đ bán. Hàng hoá trong kinh doanh thng mi đc
hình thành ch yu do mua ngoài. Ngoài ra hàng hóa còn có th đc hình thành do
nhn góp vn liên doanh, do thu nhp liên doanh, do thu hi n.
Doanh nghip thng mi là doanh nghip có chc nng thc hin vic trao đi
hàng hóa thông qua hot đng mua, bán hàng hóa trên th trng.
 Tiêu th hàng hóa
Trong doanh nghip thng mi, tiêu th hàng hóa là khâu cui cùng ca quá trình
lu thông hàng hóa đng thi thc hin quan h trao đi, giao dch, thanh toán gia
ngi mua và ngi bán.
Quá trình tiêu th hàng hoá  các doanh nghip thng mi là quá trình vn đng
ca vn kinh doanh t vn hàng hoá sang vn bng tin và hình thành kt qu kinh
doanh thng mi. Quá trình tiêu th hoàn tt khi hàng hoá đư giao cho ngi mua và
đư thu đc tin bán hàng hoc đc khách hàng chp nhn thanh toán. Thông qua quá
trình tiêu th, nhu cu ca ngi s dng mt phn nào đó đc tho mãn và giá tr
ca hàng hoá đó đc thc hin.
Quá trình tiêu th c bn đc chia làm hai giai đon :
- Giai đon th nht: n v bán xut giao hàng cho đn v mua thông qua hp
đng kinh t đư đc kỦ. ây là quá trình vn đng ca hàng hoá nhng cha xác đnh
đc kt qu ca vic bán hàng.
- Giai đon th hai: Khi khách hàng nhn đc hàng theo đúng chng loi trên
hp đng kinh t, khách hàng tr tin hoc chp nhn tr tin. n đây quá trình bán
hàng kt thúc, hàng hoá đc coi là tiêu th và hình thành kt qu kinh doanh.
Tiêu th hàng hoá bao gm :
- Tiêu th ra ngoài: Là vic bán hàng cho các đn v khác hoc cá nhân trong và
ngoài doanh nghip.
- Tiêu th ni b: Là vic bán hàng gia các đn v thành viên cùng trong tng
công ty, tp đoàn hoc xut cho các b phn trong doanh nghip s dng, phc v cho
hot đng kinh doanh.

Thang Long University Library



5
Khi hàng hóa đc xác nhn là tiêu th, doanh nghip đng thi xác đnh doanh
thu bán hàng.
Nguyên tc xác đnh doanh thu bán hàng:
- Doanh thu bán hàng ch đc ghi nhn khi tho mưn các điu kin:
+ Doanh nghip đư chuyn giao phn ln ri ro và li ích gn lin vi quyn s
hu hàng hóa cho ngi mua.
+ Doanh nghip không còn nm gi quyn qun lỦ hàng hóa nh ngi s hu
hàng hóa hoc quyn kim soát hàng hóa.
+ Doanh thu đc xác đnh tng đi chc chn.
+ Doanh nghip đư thu đc hoc s thu đc li ích kinh t t giao dch bán
hàng.
+ Xác đnh đc chi phí liên quan đn giao dch bán hàng.
Khi tiêu th hàng hoá đc thc hin thì doanh nghip phi thc hin ngha v vi
Nhà nc theo lut đnh tính trên khi lng hàng hóa tiêu th ra ngoài doanh nghip
hoc tiêu th ni b.
Giá bán đn v hàng hóa là giá bán thc t ghi trên hoá đn GTGT, là cn c đ
tính doanh thu bán hàng thc hin đc trong k.
1.2.1.2. Các phng thc tiêu th hàng hóa
Ngày nay, trong nn kinh t th trng đ thúc đy quá trình tiêu th các doanh
nghip s dng rt linh hot các phng thc bán hàng khác nhau. Phng thc bán
hàng có nh hng trc tip đn vic s dng các tài khon k toán phn ánh tình hình
xut kho hàng hóa. ng thi có tính cht quyt đnh đi vi vic xác đnh thi đim
bán hàng và ghi nhn doanh thu, tit kim chi phí bán hàng và tng li nhun.
Hin nay các doanh nghip thng s dng các phng thc tiêu th hàng hóa sau:
 Phng thc tiêu th trc tip

Tiêu th trc tip là phng thc giao hàng cho ngi mua trc tip ti kho ca
doanh nghip. Hàng hóa khi bàn giao cho khách hàng đc khách hàng tr tin ngay
hay chp nhn thanh toán, s hàng này chính thc coi là tiêu th khi doanh nghip bán
mt quyn s hu v s hàng đó. Phng thc này bao gm bán buôn và bán l:
- Bán buôn: Bán buôn hàng hóa là phng thc bán hàng cho các đn v thng
mi, các doanh nghip sn xut đ thc hin bán hoc đ gia công, ch bin bán ra.
c đim ca hàng hóa bán buôn là hàng hóa vn nm trong lnh vc lu thông, cha
đi vào lnh vc tiêu dùng do vy giá tr và giá tr s dng ca hàng hóa cha đc thc
hin. Hàng thng đc bán theo lô hàng hoc đc bán vi s lng ln. Giá ph
thuc vào khi lng và phng thc thanh toán.
Trong bán buôn bao gm 2 phng thc:



6
+ Phng thc bán buôn hàng hóa qua kho: là phng thc bán buôn mà trong đó
hàng hóa phi đc xut t kho bo qun ca doanh nghip.
+ Phng thc bán buôn hàng hóa vn chuyn thng: theo phng thc này doanh
nghip thng mi sau khi mua hàng, nhn hàng mua, không đa v nhp kho mà
chuyn bán cho bên mua.
- Bán l: Bán l hàng hóa là phng thc bán hàng trc tip cho ngi tiêu dùng
hoc các t chc kinh t, đn v kinh t tp th mua v mang tính cht tiêu dùng ni
b. Bán l là giai đon cui cùng ca quá trình vn đng ca hàng hóa t ni sn xut
đn ni tiêu dùng. c đim ca hàng hóa bán l là hàng hóa ri khi lnh vc lu
thông đi vào lnh vc tiêu dùng, giá tr s dng ca hàng hóa đc thc hin. Hàng
bán l thng bán đn chic hoc có khi lng nh, giá bán thng n đnh, thanh
toán ngay và thng bng tin mt.
 Phng thc tiêu th chuyn hàng ch chp nhn:
Là phng thc bên bán hàng s gi hàng cho khách hàng theo các hp đng kinh
t đư kỦ kt hoc các đn đt hàng. Trong hp đng kinh t có ghi rõ nhng điu

khon đc hai bên cam kt thc hin nh thi gian, đa đim giao hàng, phng thc
giao hàng và vn chuyn, phng thc và thi hn thanh toán, tên hàng, s lng, đn
giá, quy cách phm cht… Theo phng thc này thì s hàng gi đi vn thuc quyn
kim soát ca bên bán, khi khách hàng thanh toán hoc chp nhn thanh toán thì li
ích và ri ro đc chuyn giao toàn b cho bên mua, hàng hóa đc coi là tiêu th, giá
tr hàng hóa đư đc thc hin và là thi đim bên bán ghi nhn doanh thu bán hàng.
 Phng thc bán hàng qua các đi lý (ký gi):
Là phng thc bán hàng trong đó doanh nghip thng mi giao cho các c s
đi lý, ký gi đ các c s này trc tip bán hàng. Bên nhn làm đi lý, ký gi s trc
tip bán hàng, thanh toán tin hàng và đc hng hoa hng đi lý. Khon tin này
đc coi nh mt phn chi phí bán hàng và đc hch toán vào tài khon bán hàng. S
hàng chuyn giao cho các c s đi lý, ký gi vn thuc quyn s hu ca doanh
nghip thng mi cho đn khi doanh nghip đc c s đi lý, ký gi thanh toán tin
hàng hay chp nhn thanh toán hoc thông báo v s hàng đư bán đc thì s hàng đó
đc coi là đư tiêu th, doanh nghip mi mt quyn s hu s hàng này.
Doanh nghip có ngha v np thu tiêu th mà không đc tr đi phn hoa hng
tr cho bên nhn đi lý.
 Phng thc bán hàng tr góp
Trng hp này, khi giao hàng cho ngi mua thì lng hàng chuyn giao đc
coi là tiêu th và doanh nghip mt quyn s hu lng hàng hóa đó, doanh thu bán
hàng đc ghi nhn ngay. Nhng doanh nghip ch thu đc mt phn tin bán hàng
ti thi đim mua, phn còn li đc thanh toán  các k tip theo và tính lãi theo t l
Thang Long University Library



7
lãi sut nht đnh. Tin lãi phát sinh là do khách tr chm, tr nhiu ln, s tin lãi này
đc hch toán vào tài khon doanh thu tài chính.
 Phng thc hàng đi hàng

Trng hp gia các doanh nghip ký kt hp đng kinh t trao đi hàng hóa đ
ly hàng hóa không tng t bn cht và giá tr. Cn c vào hp đng kinh t, hai bên
tin hành trao đi hàng hóa ca mình cho nhau, trong trng hp này hàng gi đi đi
coi nh là bán, còn hàng nhn v coi nh là mua. Giá trao đi là giá trên th trng do
các doanh nghip t tha thun. Doanh nghip có th s thu thêm khon chênh lch
nu nh hàng hóa ca doanh nghip mình có giá tr ln hn giá tr hàng hóa ca đi
tác và có th s phi tr thêm tin nu nh giá tr hàng hóa ca doanh nghip nh hn
giá tr hàng hóa ca đi tác. Giá tr hàng hóa đc thc hin và doanh thu bán hàng
đc ghi nhn ngay ti thi đim giao nhn hàng.
1.2.1.3. Các phng thc thanh toán
i vi mi ln tiêu th hàng hóa khác nhau và đi vi tng khách hàng c th
mà mi doanh nghip la chn phng thc thanh toán sao cho phù hp, thun tin
cho c doanh nghip và khách hàng mua hàng hóa.
Nhng phng thc thanh toán ch yu đc s dng:
 Phng thc thanh toán trc tip:
Là phng thc thanh toán mà quyn s hu v tin t s đc di chuyn t ngi
mua sang ngi bán ngay sau khi quyn s hu v hàng hóa b chuyn giao.  hình
thc này s vn đng ca hàng hóa và tin t không có khong cách v thi gian.
Phng thc thanh toán trc tip đc chia thành 2 phng thc:
- Phng thc thanh toán dùng tin mt: Là phng thc mà ngi mua s trc
tip tr tin cho ngi bán không thông qua ngân hàng.
- Phng thc thanh toán không dùng tin mt: Là phng thc đc thc hin
bng cách trích chuyn tài khon hoc bù tr công n thông qua vic chuyn khon
mà không s dng tin mt. Ngoài ra còn có th s dng các phng thc thanh toán
nh y nhim thu, thanh toán bù tr công n, thanh toán bng th…
 Phng thc thanh toán sau( tr chm)
Là phng thc thanh toán mà quyn s hu v tin t s đc chuyn giao sau
mt khong thi gian so vi thi đim chuyn quyn s hu v hàng hóa, do đó hình
thành khon công n phi thu khách hàng. N phi thu cn đc hch toán, qun lý
chi tit cho tng đi tng phi thu và ghi chép theo tng ln thanh toán.  hình thc

này s vn đng ca hàng hóa và tin t khong cách v c không gian và thi gian.
1.2.1.4. Ý ngha ca quá trình tiêu th hàng hóa
Trong nn kinh t th trng, hàng hoá đc tiêu th nh hot đng thng mi.
Trong đó doanh nghip thng mi đóng vai trò trung gian là cu ni gia sn xut và



8
tiêu th, thúc đy quá trình tái sn xut m rng ca doanh nghip t đó góp phn thúc
đy nn kinh t phát trin. Nh vy vic tiêu th hàng hoá không ch có Ủ ngha đi
vi các doanh nghip mà còn có Ủ ngha đi vi toàn b nn kinh t quc dân, công tác
bán hàng đóng vai trò quan trng trong s tn ti và phát trin ca các doanh nghip
nói riêng và ca toàn b nn kinh t nói chung.
Tiêu th hàng hóa là mt quá trình lao đng nghip v k thut phc tp ca các
doanh nghip, nhm tho mưn nhu cu tiêu dùng ca xư hi cng nh s tn ti ca
doanh nghip. Ch có tiêu th thì tính hu ích ca hàng hoá mi đc thc hin, mi
đc xác đnh v giá tr và tho mưn nhu cu ca ngi tiêu dùng. ng thi tiêu th
cng là công tác xư hi, chính tr, nó biu hin quan h gia hàng và tin, gia ngi
mua và ngi bán. Vic thúc đy tiêu th hàng hoá  doanh nghip là c s, điu kin,
tin đ đ thúc đy sn xut, kinh doanh và tiêu th hàng hoá  các đn v kinh t khác
trong nn kinh t quc dân.
Tiêu th, nu xét trên phm vi toàn xã hi là điu kin đ tin hành tái sn xut xã
hi. Bi l, quá trình tái sn xut xã hi bao gm 4 khâu: sn xut ậ phân phi ậ trao
đi ậ tiêu dùng có mi quan h mt thit vi nhau, mt khâu có vn đ s nh hng
không tt ti các khâu khác. Ngoài ra tiêu th hàng hóa còn góp phn điu hoà gia
sn xut và tiêu dùng, gia kh nng và nhu cu, gia hàng và tin là điu kin đm
bo s phát trin cân đi trong tng ngành, tng khu vc cng nh trong toàn b nn
kinh t quc dân.
Tiêu th hàng hóa là vn đ cn quan tâm hn c trong nn kinh t th trng và
ngày càng tr nên quan trng khi kinh t th trng phát trin  giai đon cao. Kinh t

th trng là kiu t chc kinh t xã hi trong đó các quan h kinh t, phi kinh t, phân
phi sn phm, phân chia li ích đu do các quy lut ca th trng điu tit vi đc
trng là các ch th kinh t theo đui mc đích kinh doanh ca riêng mình nu thy
li, còn bán đc hay không li do th trng quyt đnh. Trong điu kin kinh t c
ch m, doanh nghip nào to đc uy tín vi khách hàng, doanh nghip đó s bán
đc hàng, s tip tc tn ti và phát trin. Ngc li, doanh nghip không tiêu th
đc hàng hóa s có nguy c đi đn phá sn, tht bi trong kinh doanh. Mt doanh
nghip đc coi là kinh doanh có hiu qu khi và ch khi toàn b chi phí b ra trong
quá trình sn xut, kinh doanh đu đc bù đp bng doanh thu và có li nhun. T đó
doanh nghip có điu kin đ m rng kinh doanh, tng doanh thu, m rng th trng
kinh doanh, cng c và khng đnh v trí ca doanh nghip trên thng trng, đng
vng và phát trin mnh trong điu kin cnh tranh nh ngày nay.



Thang Long University Library



9
1.2.2 Xác đnh kt qu tiêu th
1.2.2.1. Các khái nim liên quan đn xác đnh kt qu tiêu th
- Doanh thu bán hàng: Doanh thu bán hàng là toàn b s tin thu đc hoc s thu
đc t các giao dch và nghip v phát sinh doanh thu nh bán hàng hóa cho khách
hàng bao gm các khon ph thu và phí thu thêm ngoài giá bán (nu có).
- Các khon gim tr doanh thu gm có: Chit khu thng mi, gim giá hàng
bán, doanh thu hàng bán b tr li, thu GTGT np theo phng pháp trc tip và thu
xut khu, thu tiêu th đc bit. Các khon gim tr doanh thu là c s đ tính doanh
thu thun.
+ Chit khu thng mi: Là khon doanh nghip gim tr cho ngi mua trên giá

bán niêm yt do ngi mua mua hàng vi s lng ln.
+ Gim giá hàng bán: Là khon doanh nghip gim tr cho ngi mua trên giá bán
do doanh nghip giao hàng không đúng tha thun trong hp đng nh sai quy cách,
kém phm cht, không đúng thi hn.
Các khon Chit khu thng mi, gim giá hàng mua ch đc tính là khon
gim tr doanh thu nu phát sinh sau khi lp hóa đn.
+ Doanh thu hàng bán b tr li: Là doanh thu ca s hàng đư xác đnh là tiêu th
nhng b khách hàng tr li phn ln là do li ca doanh nghip trong vic giao hàng
không đúng tha thun trong hp đng.
- Giá vn hàng bán:
Giá vn hàng bán phn ánh giá tr gc ca hàng hoá, thành phm, dch v, lao v
đư thc s tiêu th trong k, Ủ ngha ca giá vn hàng bán ch đc s dng khi xut
kho hàng bán và tiêu th. Khi hàng hoá đư tiêu th và đc phép xác đnh doanh thu
thì đng thi giá tr hàng xut kho cng đc phn ánh theo giá vn hàng bán đ xác
đnh kt qu. Do vy xác đnh đúng giá vn hàng bán có Ủ ngha quan trng vì t đó
doanh nghip xác đnh đúng kt qu kinh doanh. Và đi vi các doanh nghip thng
mi thì còn giúp cho các nhà qun lỦ đánh giá đc khâu mua hàng có hiu qu hay
không đ t đó tit kim chi phí thu mua.
- Chi phí bán hàng: Là toàn b các chi phí phát sinh trong quá trình tiêu th hàng
hóa bao gm chi phí phc v cho khâu bo qun, d tr, tip th, bán hàng và bo hành
hàng hóa.
- Chi phí qun lý doanh nghip: Là toàn b chi phí cho vic qun lý kinh doanh,
qun lý hành chính và phc v chung khác liên quan đn hot đng ca c doanh
nghip.
1.2.2.2. Ý ngha ca vic xác đnh kt qu tiêu th
Kt qu tiêu th là khon chênh lch gia doanh thu thun vi giá vn hàng bán,
chi phí bán hàng và chi phí qun lý doanh nghip phân b cho hàng bán ra. Nu

10
doanh thu thun mà ln hn tng chi phí đư b ra phc v cho vic bán hàng trong
mt k nht đnh thì doanh nghip có lưi, ngc li nu doanh thu thun nh hn các
khon chi phí đư b ra thì doanh nghip s b thua l.
Kt qu tiêu th là mt ch tiêu quan trng, là mt phn quan trng trong tng li
nhun ca doanh nghip. Nó phn ánh hot đng kinh doanh ca doanh nghip trong
k có hiu qu hay không. Thông qua vic xác đnh kt qu tiêu th doanh nghip có
th đánh giá đc hot đng kinh doanh ca mình và có nhng bin pháp nhm khc
phc nhng hn ch.
Nh vy bán hàng và xác đnh kt qu tiêu th có mi quan h mt thit vi nhau.
Kt qu tiêu th là mc đích cui cùng ca doanh nghip còn bán hàng là phng tin
trc tip đ thc hin mc đích đó.
1.2.2.3. Các phng pháp xác đnh giá vn hàng bán
i vi doanh nghip thng mi: Tr giá vn ca hàng xut bán bao gm tr giá
mua thc t ca hàng xut bán và chi phí mua hàng phân b cho s hàng đư bán. Trong
đó:
 Tr giá mua thc t ca hàng xut bán đc xác đnh theo 1 trong 4 phng pháp
sau:
- Phng pháp giá thc t đích danh:
Theo phng pháp này, doanh nghip s dng chính đn giá thc t nhp kho ca
lô hàng xut đ xác đnh tr giá vn thc t ca lô hàng đó. Phng pháp này đm bo
s phù hp gia chi phí và thu nhp. Tuy nhiên, đ áp dng đc phng pháp này thì
doanh nghip phi theo dõi đc đn giá thc t tng ln nhp, nhn din đc c th
tng lô hàng. Phng pháp này áp dng đi vi các doanh nghip có ít các nghip v
nhp xut, các lô hàng có giá tr ln và ít chng loi hàng hoá.
- Phng pháp nhp trc, xut trc(FIFO):
Phng pháp này đc áp dng da trên gi đnh là hàng tn kho đc mua trc
thì đc xut trc, hàng tn kho còn li cui k là hàng tn kho đc mua gn thi
đim cui k. Theo phng pháp này, tr giá hàng xut kho đc tính theo giá ca lô
hàng nhp kho  thi đim đu k hoc gn đu k, giá tr hàng tn kho tính theo giá

ca hàng nhp kho  thi đim cui k hoc gn cui k.
+ u đim ca phng pháp này là gn đúng vi lung nhp xut hàng trong thc
t, cho phép k toán có th tính giá sn phm xut kho kp thi. Tuy nhiên vic tính giá
theo phng pháp này tn khá nhiu công sc và phi tính theo danh đim sn phm.
ng thi không phn ánh đúng kt qu kinh doanh ca doanh nghip, nó làm cho chi
phí kinh doanh ca doanh nghip không kp thi vi giá c th trng.
+ Phng pháp này thích hp cho nhng doanh nghip ít loi sn phm, s ln
nhp xut mi ln không nhiu.
Thang Long University Library



11
- Phng pháp nhp sau, xut trc (LIFO):
Áp dng da trên gi đnh là hàng tn kho đc mua sau thì đc xut trc và
hàng tn kho còn li cui k là hàng tn kho đc mua trc đó. Theo phng pháp
này thì giá tr hàng xut kho đc tính theo giá tr ca lô hàng nhp gn nht, giá tr
ca hàng tn cui k đc tính theo giá ca hàng nhp đu k hoc gn đu k.
+ u đim ca phng pháp này là làm cho doanh thu hin ti ca doanh nghip
phù hp vi nhng khon chi phí hin ti.
+ Trong điu kin giá th trng tng lên, phng pháp này s giúp doanh nghip
gim s thu thu nhp doanh nghip phi np cho nhà nc. Nhc đim ca phng
pháp này là phn ánh giá vn hàng bán không sát vi giá thc t, khi lng công vic
tính toán ghi chép nhiu.
- Phng pháp bình quân gia quyn:
Giá tr ca hàng tn kho đc tính theo giá trung bình ca tng loi hàng tn kho
đu k và đc mua hoc sn xut trong k. Giá tr trung bình có th đc tính theo
thi k hoc mi khi nhp mt lô hàng v, ph thuc vào tình hình ca doanh nghip.
 Phng pháp giá bình quân c k d tr
Theo phng pháp này, đn cui k mi tính tr giá vn ca hàng xut kho trong

k. Tu theo k d tr ca doanh nghip áp dng mà k toán hàng tn kho cn c vào
giá nhp, lng hàng tn kho đu k và nhp trong k đ tính giá đn v bình quân:

n giá
bình quân
c k d tr

=
Tr giá hàng tn đu k + Tr giá hàng nhp trong k
S lng hàng tn đu k + S lng hàng nhp trong k




+ u đim: n gin, d làm, ch cn tính toán mt ln vào cui k.
+ Nhc đim:  chính xác không cao, hn na, công vic tính toán dn vào
cui tháng gây nh hng đn tin đ ca các phn hành khác. Ngoài ra, phng pháp
này cha đáp ng yêu cu kp thi ca thông tin k toán ngay ti thi đim phát sinh
nghip v.
 Phng pháp giá bình quân gia quyn sau mi ln nhp (bình quân thi đim)
Sau mi ln nhp sn phm, vt t, hàng hoá, k toán phi xác đnh li giá tr thc
ca hàng tn kho và giá đn v bình quân. Giá đn v bình quân đc tính theo công
thc sau:
Tr giá vn thc
t hàng xut kho

=

S lng
xut


n giá
bình quân



12
Phng pháp này có u đim là khc phc đc nhng hn ch ca phng pháp
giá bình quân c k d tr nhng vic tính toán phc tp, nhiu ln, tn nhiu công
sc. Do đc đim trên mà phng pháp này đc áp dng  các doanh nghip có ít
chng loi hàng tn kho, có lu lng nhp xut ít.
 Chi phí mua hàng phân b cho s hàng đư bán trong k :
Do chi phí mua hàng liên quan đn nhiu loi hàng hoá, liên quan đn c khi
lng hàng hoá trong k và hàng hoá đu k cho nên cn phân b chi phí mua hàng
cho hàng đư bán trong k và hàng tn cui k.
Tiêu chun phân b chi phí mua hàng đc la chn là: s lng, trng lng, tr
giá mua thc t ca hàng hoá.
Công thc tính nh sau:







1.2.3. Ni dung k toán bán hàng
1.2.3.1. K toán bán hàng thỀo phng pháp kê khai thng xuyên (i vi đn v
hch toán thu GTGT thỀo phng pháp khu tr)
 Chng t s dng và luân chuyn chng t:

- Chng t dùng trong k toán tiêu th hàng hoá gm có:
+ Hoá đn giá tr gia tng
+ Hóa đn bán hàng
+ Hoá đn t in, chng t đc thù.
+ Phiu xut kho
+ Phiu thu, phiu chi tin mt
+ Bng kê bán l
+ Các hp đng kinh t bán hàng hoc các cam kt bán hàng
+ Biên bn khiu ni v hàng hóa kém phm cht, sai quy cách, không đúng
thi hn giao hàng…đư ghi trong hp đng
+ Giy báo n, giy báo có ca ngân hàng
n giá xut
kho ln th i

=
Tr giá hàng tn đu k + Tr giá hàng nhp trc ln xut th i
S lng hàng tn đu k + S lng hàng nhp trc ln xut th i
+
x
Chi phí mua
hàng phân b
cho hàng hóa
bán trong k
Chi phí thu mua
ca hàng hóa tn
đu k
Chi phí thu mua
ca hàng hóa PS
trong k
Tr giá mua hàng

hóa nhp trong k
Tr giá mua hàng
hóa tn đu k
Tr giá mua
hàng hóa
xut bán
trong k
+
=
Thang Long University Library



13
- Trình t luân chuyn chng t bán hàng nh sau: u tiên b phn bán hàng tip
nhn đn đt hàng ca khách, sau đó chuyn đn đt hàng này cho phòng tài v đ xác
đnh phng thc thanh toán. Khi chp nhn bán hàng, b phn bán hàng s lp hoá
đn bán hàng, phiu xut kho. Th kho s cn c vào phiu xut kho tin hành xut
kho, ghi th kho sau đó chuyn chng t này cho k toán. Cn c vào hoá đn, k toán
ghi s k toán chi tit và s theo dõi thanh toán vi ngi mua, đng thi cn c vào
phiu xut kho tính giá xut đ ghi s chi tit hàng hóa và giá vn.
 Tài khon s dng
- Tài khon 156 - "Hàng hoá": Tài khon này dùng đ phn ánh tình hình nhp -
xut- tn kho hàng hoá.
Kt cu ni dung phn ánh ca TK 156:
TK 156 ậ “Hàng hóa “

D CK: Tr giá hàng tn cui kì
- Tài khon 157 - "Hàng gi bán": Tài khon này s dng trong trng hp hàng
bán theo phng thc gi bán, TK này phn ánh s hàng gi đi tiêu th và tình hình
tiêu th hàng gi bán trong kì. Ni dung kt cu ca TK này nh sau:
TK 157 ậ “Hàng gi bán”










D K: Tr giá hàng tn đu k
- Tr giá mua ca hàng hóa nhp kho
trong k (theo phng pháp KKTX).
- Tr giá hàng thuê gia công ch bin
nhp kho.
- Chi phí thu mua.
- Kt chuyn tr giá hàng tn kho cui
k (theo
phng pháp KKK).

- Tr giá thc t ca hàng hóa xut
kho trong k.
- Tr giá hàng hóa tr li cho ngi
bán, chit khu thng mi, gim
giá hàng mua đc hng.
- Phân b chi phí thu mua cho hàng
hóa tiêu th.
- Kt chuyn tr giá hàng hóa tn
kho đu kì (KKK).

D CK: Tr giá hàng hóa gi bán cha
đc chp nhn


- Tr giá hàng hóa gi bán đư đc
khách hàng chp nhn thanh toán.
- Tr giá hàng hóa gi đi bán b khách
hàng tr li.
- Kt chuyn tr giá hàng hóa gi bán
cha xác đnh là tiêu th đu k
(KKK).
D K: Tr giá hàng hóa gi bán đu
kì.
- Tr giá hàng hóa gi bán cho khách
hàng hoc gi bán đi lý.
- Kt chuyn tr giá hàng gi bán cha
xác đnh là tiêu th cui k (KKK).