kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại công ty cổ phần thép tân hoàng minh

B GIÁO DC ĨO TO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o


KHịAăLUNăTTăNGHIP



ăTÀI:
KăTOỄNăBỄNăHÀNGăVÀăXỄCăNHăKTăQUă
BỄNăHÀNGăTIăCỌNGăTYăCăPHNăTHÉPă
TÂN HOÀNG MINH










HÀăNIăậ 2013
SINHăVIểNăTHCăHIN
: NGUYNăTHăTUYTăNHUNG
MÃ SINH VIÊN
: A17756
CHUYÊN NGHÀNH
: KăTOỄN

B GIÁO DC ĨO TO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o


KHịAăLUNăTTăNGHIP



ăTÀI:
KăTOỄNăBỄNăHÀNGăVÀăXỄCăNHăKTăQUă
BỄNăHÀNGăTIăCỌNGăTYăCăPHNăTHÉPă
TÂN HOÀNG MINH











HÀăNIăậ 2013


Giáoăviênăhngădn
:ăTh.săNguynăThanhăHuyn

Sinhăviênăthcăhin
:ăNguynăThăTuytăNhung
Mã sinh viên
: A17756
Chuyên ngành
: Kătoán
Thang Long University Library

LIăCMăN

 hoƠn thƠnh khóa lun, trong thi gian em đi thc tp ti công ty C phn Thép
Tơn HoƠng Minh em đƣ nhn đc rt nhiu s giúp đ ca các anh ch vƠ cán b
công ty đƣ giúp đ cng nh cung cp thông tin tƠi liu giúp em hoƠn thƠnh khóa lun
ca mình.
Bên cnh đó, em cng đƣ nhn đc s hng dn ch bo tn tình ca cô giáo ậ
Thc s Nguyn Thanh Huyn đƣ giúp đ, ng h em đ em có th hoƠn thƠnh tt khóa
lun nƠy. Em xin đc gi li cm n sơu sc đn cô.
Tuy nhiên, do kin thc, kinh nghim thc t còn nhiu hn ch vƠ thi gian
nghiên cu có hn nên khóa lun không th tránh khi nhng thiu sót. Vì vy, em rt
mong nhn đc nhng Ủ kin đóng góp ca thy, cô giáo đ khóa lun ca em đc
hoƠn thin hn.
EmăxinăchơnăthƠnhăcmăn!


LIăCAMăOAN

Em xin cam đoan Khóa lun tt nghip nƠy lƠ do t bn thơn thc hin có s h
tr t giáo viên hng dn vƠ không sao chép các công trình nghiên cu ca ngi
khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun lƠ có ngun gc vƠ đc
trích dn rõ rƠng.

Em xin chu hoƠn toƠn trách nhim v li cam đoan nƠy!
Sinh viên


Nguyn Th Tuyt Nhung



















Thang Long University Library

MCăLC
CHNGă 1:ă Că S LÝ LUN CHUNG V CÔNG TÁC K TOÁN BÁN
HÀNGăVÀăXỄCăNH KT QU BÁN HÀNG 1
1.1. S cn thit phi t chc k toán bán hàng và xácăđnh kt qu bán hàng .

1
1.1.1. Nhng khái nim c bn 1
1.1.1.1. Bán hàng và kt qu bán hàng 1
1.1.1.2. Doanh thu bán hàng 1
1.1.1.3. Các khon gim tr doanh thu 1
1.1.1.4. Doanh thu thun 2
1.1.1.5. Giá vn hàng bán 2
1.1.1.6. Chi phí qun lý kinh doanh 2
1.1.2. c đim ca quá trình bán hàng hóa 2
1.1.3. Vai trò ca quá trình bán hàng và xác đnh kt qu bán hàng 3
1.1.4. Nhim v và trách nhim ca k toán bán hàng và xác đnh kt qu bán
hàng trong doanh nghip 3
1.2. CácăphngăphápăbánăhƠngăvƠăphngăthc thanh toán 4
1.2.1. Các phng thc bán hàng 4
1.2.1.1. Phng thc bán buôn 4
1.2.1.2. Phng thc bán l 5
1.2.1.3. Bán hàng theo phng thc tr góp, tr chm 6
1.2.1.4. Bán hàng theo phng thc gi đi lý hay ký gi hàng hóa 6
1.2.2. Các phng thc thanh toán 6
1.3. Cácăphngăthc tính giá hàng xut kho 7
1.4. K toánăbánăhƠngăvƠăxácăđnh kt qu bán hàng 8
1.4.1. Chng t s dng 8
1.4.2. Tài khon s dng 9
1.4.3. K toán bán hàng theo phng thc kê khai thng xuyên 12
1.4.3.1. Ti đn v tính thu GTGT theo phng pháp khu tr 12
1.4.3.2. Ti đn v tính thu GTGT theo phng pháp trc tip 15
1.4.4. K toán bán hàng theo phng pháp kim kê đnh k 16

1.4.5. K toán chi phí qun lý kinh doanh 18
1.4.5.1. Ni dung 18

1.4.5.2. Tài khon s dng 19
1.4.5.3. Trình t hch toán 20
1.4.6. K toán xác đnh kt qu bán hàng 21
1.4.6.1. Tài khon s dng 21
1.4.6.2. Trình t hch toán 21
1.5. T chc h thng s k toánăbánăhƠngăvƠăxácăđnh kt qu bán hàng 22
CHNGă 2:ă THC TRNG CÔNG TÁC K TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC
NH KT QU BÁN HÀNG TI CÔNG TY C PHN THÉP TÂN HOÀNG
MINH 25
2.1. căđim chung v công ty C phn Thép Tân Hoàng Minh 25
2.2. Chcănng,ănhim v ca tng b phn 26
2.2.1. Giám đc 26
2.2.2. Phòng kinh doanh 26
2.2.3. Phòng k toán 27
2.3. Thc trng k toánăbánăhƠngăvƠăxácăđnh kt qu bán hàng ti công ty C
phn Thép Tân Hoàng Minh 27
2.3.1. c đim t chc b máy k toán ti công ty c phn Thép Tân Hoàng
Minh 27
2.3.2. Các chính sách, ch đ k toán áp dng 28
2.3.3. c đim công tác bán hàng ti công ty c phn Thép Tân Hoàng Minh
29
2.3.4. K toán chi tit giá vn hàng bán 41
2.3.5. K toán chi tit doanh thu 41
2.3.6. K toán tng hp bán hàng 44
2.3.7. K toán chi phí qun lý doanh nghip 47
2.3.7.1. K toán chi phí nhân viên 47
2.3.7.2. K toán chi phí khu hao 51
2.3.7.3. K toán chi phí dch v mua ngoài và chi phí bng tin khác 52
2.3.8. K toán xác đnh kt qu bán hàng 55
Thang Long University Library

CHNGă3:ăPHNGăHNG HOÀN THIN CÔNG TÁC K TOÁN BÁN
HÀNGă VÀă XỄCă NH KT QU BÁN HÀNG TI CÔNG TY C PHN
THÉP TÂN HOÀNG MINH 60
3.1. ánhăgiáăkháiăquátăcôngătácăk toánăbánăhƠngăvƠăxácăđnh kt qu bán
hàng ti công ty c phn Thép Tân Hoàng Minh 60
3.1.1. Nhn xét chung 60
3.1.2. Nhng u đim 60
3.1.2.1. V công tác k toán nói chung 60
3.1.2.2. V công tác k toán bán hàng và xác đnh kt qu bán hàng 62
3.1.3. Nhng nhc đim 62
3.2. Mt s đ xut nhm hoàn thin công tác t chc k toán bán hàng và xác
đnh kt qu bán hàng ti công ty C phn Thép Tân Hoàng Minh 63
3.2.1. S cn thit phi hoàn thin công tác t chc k toán bán hàng và xác
đnh kt qu bán hàng ti công ty C phn Thép Tân Hoàng Minh 63
3.2.2. Nhng đ xut nhm hoàn thin công tác t chc k toán bán hàng và
xác đnh kt qu bán hàng ti công ty C phn Thép Tân Hoàng Minh. 63

DANHăMCăVITăTT

Kýăhiuăvitătt
Dinăgii
KQBH
Kt qu bán hƠng
GVHB
Giá vn hƠng bán
CPQLKD
Chi phí qun lỦ kinh doanh
TTB
Tiêu th đc bit
GTGT
Giá tr gia tng
KKTX
Kê khai thng xuyên
KKK
Kim kê đnh k
TSC
TƠi sn c đnh
SDCK
S d cui k
TK
TƠi khon

DTT
Doanh thu thun
CKTM
Chit khu thng mi
DT
Doanh thu
QLKD
Qun lỦ kinh doanh
NSNN
Ngân sách nhƠ nc
CP
C phn
TT
Th t
VT
n v tính
MS
Mƣ s
SH
S hiu
NT
Ngày tháng
STT
S th t
TNHH
Trách nhim hu hn
SX & TM
Sn xut vƠ thng mi
TK
TƠi khon đi ng

H
Hóa đn
PXK
Phiu xut kho
PKT
Phiu k toán
Thang Long University Library

SHTK
S hiu tƠi khon
BHXH
Bo him xƣ hi
BHYT
Bo him y t
BHTN
Bo him tht nghip
KPC
Kinh phí công đoƠn

DANHăMCăBNGăBIU,ăHỊNHăV,ăăTH,ăCỌNGăTHC

S đ 1.1. Bán buôn qua kho theo hình thc tiêu th trc tip 12
S đ 1.2. Bán buôn qua kho theo hình thc gi bán 12
S đ 1.3. Bán buôn theo hình thc vn chuyn thng có tham gia thanh toán 13
S đ 1.4. Bán buôn theo hình thc vn chuyn thng không tham gia thanh toán
13
S đ 1.5. Ti đn v giao đi lý 14
S đ 1.6. Ti đn v nhn đi lý 14
S đ 1.7. Phng thc bán hàng tr góp 15
S đ 1.8. K toán bán hàng theo phng pháp KKK 17
S đ 1.9. K toán chi phí qun lý kinh doanh 20
S đ 1.10. K toán xác đnh kt qu bán hàng 21
S đ 1.11. Trình t ghi s k toán theo hình thc Nht kí - S cái 22
S đ 1.12. Trình t ghi s k toán theo hình thc Nht ký chung 23
S đ 1.13.Trình t ghi s k toán theo hình thc Chng t ghi s 23
S đ 1.14. Trình t ghi s k toán theo hình thc Nht kí chng t 24
S đ 1.15. Trình t ghi s k toán theo hình thc k toán trên máy 24
S đ 2.1: C cu t chc công ty C phn Thép Tân Hoàng Minh 26
S đ 2.2. B máy k toán công ty C phn Thép Tân Hoàng Minh 27
S đ 2.3. Trình t ghi s k toán theo hình thc Nht ký chung 29
29
Bng 2.1. Hp đng kinh t 31
Bng 2.2. Phiu xut kho 33
Bng 2.3. Hóa đn bán hàng 34
Bng 2.4. Biên bn giao hàng 35

Bng 2.5. Giy báo có ca ngân hàng 36
Bng 2.6. Hóa đn mua hàng 38
Bng 2.7. Hóa đn bán hàng giao tay ba 39
Bng 2.8. Lnh chi ca ngân hàng 40
Thang Long University Library

Bng 2.9. S chi tit giá vn hàng bán 42
Bng 2.10. S chi tit doanh thu bán hàng 43
Bng 2.11. S cái giá vn hàng bán 44
Bng 2.12. S cái doanh thu bán hàng và cung cp dch v 45
Bng 2.13. Bng tng hp doanh thu 46
Bng 2.14. Bng thanh toán tin lng 49
Bng 2.15. Bng phân b tin lng và bo him 50
Bng 2.16. Bng tính và phân b khu hao TSC 51
Bng 2.17. Hóa đn GTGT tin đin thoi 52
Bng 2.18. Phiu chi 53
Bng 2.19. S cái chi phí qun lý doanh nghip 54
Bng 2.20. S cái tài khon 911 55
Bng 2.21. Báo cáo kt qu bán hàng 56
Bng 2.22. S nht kí chung 57

LIăMăU
Cuc khng hong kinh t nhng nm va qua khin cho tình hình phát trin ca
các nc trên th gii vƠ các doanh nghip trong nc gp nhiu khó khn. T chc
thng mi th gii WTO và nn kinh t th trng cng đƣ tác đng sơu sc ti nn
kinh t ca nc ta. iu đó chính lƠ nguyên nhơn khin cho các doanh nghip  Vit
Nam gp nhiu th thách vƠ đòi hi các doanh nghip phi t đi mi vƠ phi đc bit
quan tơm đn hot đng sn xut kinh doanh, to ra li nhun vƠ đm bo li ích ca
doanh nghip nói riêng cng nh đóng góp vƠo nn kinh t c nc nói chung.
Trong bi cnh chung đó, nhim v ca mi doanh nghip không ch lƠ cung ng
các sn phm, hƠng hóa vi cht lng cao mƠ còn cng c, to đc nim tin t
ngi tiêu dùng. Nhng hƠng hóa có cht lng cao mƠ giá thƠnh hp lỦ chính lƠ tin
đ giúp doanh nghip thúc đy đc quá trình tiêu th, chim lnh th trng, tng
nhanh vòng quay vn vƠ đem li nhiu li nhun cho doanh nghip. Hiu qu ca quá
trình kinh doanh ti doanh nghip đc phn ánh thông qua quá trình tiêu th hƠng
hóa, hiu qu ca công tác s dng vn, s dng ngun lao đng hp lỦ đ phát huy
nhng đim mnh, ci thin đim yu ca doanh nghip.
Quá trình tiêu th hƠng hóa hay quá trình bán hàng trong doanh nghip chim v trí
quan trng trong doanh nghip chính lƠ chic cu ni gia ngi sn xut vƠ ngi
tiêu dùng. Công tác bán hàng chính lƠ khơu cui cùng vƠ quan trng nht đi vi
doanh nghip nói chung vƠ doanh nghip thng mi nói riêng. Chính vì vy, các
doanh nghip thng mi cn phi có nhng chính sách vƠ đnh hng kinh doanh c
th đ duy trì hot đng sn xut kinh doanh ca mình.
 lƠm kinh doanh có hiu qu thì công tác qun lỦ phi luôn luôn đc đi mi vƠ
phát trin, lao đng phi có trình đ chuyên môn cao, giƠu kinh nghim. K toán ca

doanh nghip thng mi cn phi hch toán kp thi tình hình bin đng v vt t tin
vn, quá trình tiêu th hƠng hóa, tính toán chính xác. Nhim v đó đòi hi công tác k
toán nói riêng vƠ qun lỦ chung phi đy đ, nng đng đ phù hp vi tng trng
hp c th.
Qua thi gian hc tp ti trng và thc tp ti Công ty C Phn Thép Tân Hoàng
Minh đƣ giúp em hiu rõ hn v tình hình hot đng ca công ty vƠ vai trò ca công
tác k toán vƠ tm quan trng ca k toán bán hƠng vƠ xác đnh kt qu bán hƠng trong
doanh nghip. Chính vì vy em đƣ chn đ tƠi “KătoánăbánăhƠngăvƠăxácăđnh ktă
quăbánăhƠngătiăcôngătyăCăphnăThépăTơnăHoƠngăMinh” lƠm đ tƠi cho khóa
lun tt nghip ca mình.
Vi s giúp đ, ch bo nhit tình ca các cô, chú, anh, ch trong công ty cùng vi
c s nn tng kin thc đƣ đc thy cô trang b trong Trng H Thng Long, em
xin trình bày khóa lun gm 3 chng:
Thang Long University Library

Chngă1: LýălunăchungăvăcôngătácăkătoánăbánăhƠngăvƠăxácăđnhăktăquă
bánăhƠngătrongădoanhănghipăthngămi.
Chngă2: ThcătrngătăchcăcôngătácăkătoánăbánăhƠngăvƠăxácăđnhăktăquă
bánăhƠngătiăcôngătyăCăphnăThépăTơnăHoƠngăMinh.
Chngă3: PhngăhngăhoƠnăthinăcôngătácăkătoánăbánăhƠngăvƠăxácăđnhă
ktăquăbánăhƠngătiăcôngătyăCăphnăThépăTơnăHoƠngăMinh.
Do thi gian thc tp vƠ quá trình thu thp d liu còn nhiu hn ch cho nên khóa
lun tt nghip ca em không th tránh khi nhng sai sót v ni dung cng nh hình
thc trình bƠy. Em kính mong nhn đc s nhn xét vƠ đóng góp ca thy cô đ khóa
lun ca em đc hoƠn thin hn.



1

CHNGă1:ăCăSăLụăLUNăCHUNGăVăCỌNGăTỄCăKăTOỄNăBỄNă
HÀNGăVÀăXỄCăNHăKTăQUăBỄNăHÀNG
1.1. SăcnăthităphiătăchcăkătoánăbánăhƠngăvƠăxácăđnhăktăquăbánăhƠng
1.1.1. Nhng khái nim c bn
1.1.1.1. Bán hàng và kt qu bán hàng
- Bán hƠng: bán hƠng đc hiu lƠ vic chuyn s hu v hƠng hóa cho khách
hƠng đng thi doanh nghip nhn đc tin hoc quyn đòi tin. Quá trình bán
hàng chính lƠ quá trình vn đng ca vn, t vn hin vt sang vn tin t.
- Kt qu bán hƠng: lƠ kt qu cui cùng v bán hƠng hóa ca hot đng kinh
doanh ca doanh nghip vƠ đc th hin qua ch tiêu l hoc lƣi. Kt qu bán hƠng
lƠ phn chnh lch gia doanh thu bán hƠng thun vi giá vn hƠng bán vƠ chi phí
qun lỦ doanh nghip phơn b cho hàng bán ra.
KQBH
=
Doanh thu
thun
-
GiáăvnăhƠngă
bán
-
Chiăphíăqunălýăkinhă
doanh

Doanhăthuăthună=ăDoanhăthuăbánăhƠngăậ Cácăkhonăgimătrădoanhăthu
1.1.1.2. Doanh thu bán hàng
- Doanh thu bán hƠng lƠ toƠn b s tin thu đc hoc s thu đc t các nghip
v kinh t bán hƠng phát sinh trong k.
Doanhăthuă=ăSălngăhƠngăbánă Giáăbánăđnăv
- Thi đim ghi nhn doanh thu khi tha mƣn đ 5 điu kin sau:
+ Ngi bán đƣ chuyn giao phn ln ri ro vƠ li ích gn lin vi quyn s hu

hƠng hóa cho ngi mua.
+ Ngi bán không còn nm gi quyn qun lỦ hƠng hóa cng nh quyn s hu
hoc mt quyn kim soát hƠng hóa.
+ Doanh thu đc xác đnh tng đi chc chn.
+ Ngi bán đƣ thu đc hoc chc chn thu đc li ích kinh t t giao dch bán
hàng.
+ Xác đnh đc chi phí liên quan đn giao dch bán hƠng.
1.1.1.3. Các khon gim tr doanh thu
- Chit khu thng mi: lƠ s tin gim tr cho khách hƠng do mua vi s
lng ln hoc tha thun u đƣi ghi trong hp đng.
- HƠng bán b tr li: lƠ s hƠng đƣ tiêu th nhng b khách hƠng t chi, tr
li do các nguyên nhơn nh vi phm hp đng kinh t, hƠng b mt, kém phm
Thang Long University Library



2
cht, không đúng quy cáchầ Tr giá hƠng b tr li tính theo đúng đn giá ghi trên
hóa đn
- Gim giá hƠng bán: lƠ s tin gim tr cho khách hƠng ngoƠi hóa đn hay
hp đng do các nguyên nhơn đc bit nh hƠng hóa kém phm cht, không đúng
quy cách, hoc giao hƠng không đúng thi gian, đa đim.
1.1.1.4. Doanh thu thun
Doanh thu thun: lƠ s chênh lch gia doanh thu bán hƠng vi các khon gim tr
doanh thu (chit khu thng mi, gim giá hƠng bán, hƠng bán b tr li, thu TTB,
thu XK, thu GTGT theo phng pháp trc tip).
1.1.1.5. Giá vn hàng bán
Giá vn hƠng bán: giá vn hƠng bán chính lƠ tr giá vn ca hƠng hóa đƣ tiêu th
trong k. Tr giá vn ca hƠng hóa lƠ giá mua ca hƠng bán cng vi chi phí thu mua
ca s hƠng tiêu th trong k.

1.1.1.6. Chi phí qun lý kinh doanh
Chi phí qun lỦ doanh nghip lƠ nhng khon chi phí có liên quan ti toƠn b hot
đng ca doanh nghip mƠ không tách riêng cho bt k hot đng nƠo đc. Chi phí
qun lỦ kinh doanh bao gm: chi phí nhơn viên qun lỦ, chi phí nhơn viên bán hƠng,
chi phí vt liu, công c dng c, chi phí khu hao TSC, chi phí dch v mua ngoài
vƠ các chi phí bng tin khácầ
1.1.2. c đim ca quá trình bán hàng hóa
Quá trình bán hƠng trong doanh nghip lƠ hot đng chuyn giao s hu hƠng hóa
trên c s tha thun gia doanh nghip vƠ khách hƠng thông qua hp đng kinh t
đc kí kt có s thng nht v s lng, cht lng cng nh v giá c ca hƠng hóa,
đa đim giao hƠng vƠ hình thc thanh toán. Khi có s đng nht Ủ kin ca doanh
nghip vƠ khách hƠng thì quá trình chuyn giao hƠng hóa din ra, khách hƠng đng
thi phi tr cho doanh nghip mt khon tin tng ng vi giá tr ca hƠng hóa theo
giá tha thun ghi trên hp đng hoc chp nhn thanh toán. Chính khon tin hay
khon n ca khách hƠng nƠy đc gi lƠ doanh thu bán hƠng ca doanh nghip, nó là
c s xác đnh kt qu bán hƠng vƠ kt qu ca hot đng sn xut kinh doanh.
Quá trình bán hƠng hay tiêu th hƠng hóa nói cách khác chính lƠ quá trình chuyn
hóa vn hƠng hóa sang vn bng tin vƠ hình thƠnh kt qu kinh doanh ca doanh
nghip. Nh vy thì quá trình bán hƠng ch đc hoƠn tt khi tha mƣn hai điu kin
là:
- Chuyn giao quyn s hu hƠng hóa cho khách hƠng
- Khách hƠng thanh toán ngay hoc chp nhn thanh toán.



3
1.1.3. Vai trò ca quá trình bán hàng và xác đnh kt qu bán hàng
Bán hàng hóa hay tiêu th hƠng hóa chính lƠ khơu rt quan trng trong hot đng
ca doanh nghip thng mi, nó lƠ cu ni thúc đy hai quá trình sn xut vƠ tiêu
dùng. ơy có th coi lƠ trung gian gia ngi bán vƠ ngi mua, chuyn giao hƠng

hóa, sn phm, dch v t ni sn xut đn ni tiêu dùng.
Quá trình tiêu th hƠng hóa, dch v mi khng đnh đc nng lc kinh doanh ca
doanh nghip. Nu nh vic bán hƠng hóa nhanh chóng, công ty không nhng thu hi
chi phí b ra nhanh chóng mƠ còn to ra đc phn thng d. Phn thng d nƠy chính
lƠ lƣi mƠ doanh nghip nhn đc t vic hot đng kinh doanh, giúp doanh nghip
m rng đc quy mô hot đng.
Chính vì quá trình tiêu th hƠng hóa đóng vai trò quan trng đi vi s tn ti vƠ
phát trin ca doanh nghip nên cn phi chú trng ti công tác qun lỦ đng thi phi
đa ra nhng chính sách, đnh hng phát trin c th đ đi phó vi tình hình kinh t
bt thng nh hin nay. Nu các doanh nghip thng mi có th lƠm tt nhim v
nƠy thì s đáp ng tt, đy đ, kp thi các nhu cu ca khách hƠng, góp khuyn khích
tiêu dùng, thúc đy quá trình sn xut, tng doanh thu, m rng th trng vƠ to đc
uy tín ca doanh nghip vi ngi tiêu dùng cng nh các đi tác trong kinh doanh.
Xác đnh kt qu bán hƠng chính lƠ xác đnh đc kt qu ca hot đng kinh
doanh ca doanh nghip. Kt qu bán hƠng chính lƠ chênh lch gia doanh thu bán
hƠng thun vi giá vn hƠng bán các khon chi phí phát sinh trong quá trình bán hƠng.
Kt qu bán hƠng có th lƣi hoc l. Nu lƣi thì đơy lƠ mt du hiu tích cc vƠ an
toƠn đi vi doanh nghip vì nó đm bo s phát trin vƠ tn ti ca doanh nghip trên
th trng. Ngc li l trong bán hƠng lƠ trng hp bt li, gơy khó khn cho doanh
nghip vì điu nƠy đng ngha vi vic doanh thu không bù đp đc chi phí vƠ gơy
khó khn v vn cho giai đon hot đng sau ca doanh nghip.
1.1.4. Nhim v và trách nhim ca k toán bán hàng và xác đnh kt qu bán
hàng trong doanh nghip
 thc hin tt vai trò quan trng đó thì k toán bán hƠng vƠ xác đnh kt qu bán
hƠng phi có nhim v sau:
- Phn ánh, kim tra vƠ giám sát tình hình hot đng vƠ thc hin k hoch bán
hƠng v s lng, cht lng, giá c vƠ thi gian thanh toán.
- Tính toán đúng đn giá vn ca hƠng bán, tng hp, phơn b đy đ chính xác
kp thi các khon chi phí qun lỦ kinh doanh cho tng loi hƠng bán nhm xác đnh
đúng kt qu bán hƠng đng thi kim tra tình hình thc hin các d toán chi phí ca

doanh nghip.
- Phn ánh vƠ tính toán đúng đn đ xác đnh chính xác doanh thu bán hàng,
doanh thu thun, kt qu bán hƠng, kim tra tình hình thc hin k hoch doanh thu.
Thang Long University Library



4
- Kim tra giám sát thc hin k hoch phơn phi li nhun, thi hn thanh toán
vƠ thc hin ngha v đi vi NhƠ nc.
- Cung cp thông tin phc v cho vic lp báo cáo tƠi chính vƠ đnh k phơn tích
hot đng kinh t liên quan đn quá trình bán hƠng, phơn phi kt qu bán hƠng.
1.2. CácăphngăphápăbánăhƠngăvƠăphngăthcăthanhătoán
1.2.1. Các phng thc bán hàng
Hin nay các doanh nghip thng mi thng vn dng các phng thc bán hƠng
sau đơy:
1.2.1.1. Phng thc bán buôn
Bán buôn hàng hóa lƠ hình thc mƠ doanh nghip thng mi bán hƠng hóa ca
mình cho các t chc bán l hoc các đn v xut nhp khu đ tip tc quá trình lu
chuyn hƠng hóa. c đim ca hƠng hóa bán buôn lƠ vn nm trong lnh vc lu
thông, cha đa vƠo lnh vc tiêu dùng, do vy giá tr vƠ giá tr s dng ca hƠng hóa
cha đc thc hin. HƠng hóa bán buôn thng bán theo lô hoc bán vi s lng
ln, giá c bin đng ph thuc vƠo s lng hƠng bán vƠ phng thc thanh toán.
Phng thc bán buôn gm có hai phng thc chính lƠ bán buôn hƠng hóa qua
kho và bán buôn vn chuyn thng:
- Bán buôn hàng hóa qua kho: bán buôn hƠng hóa qua kho lƠ phng thc bán
buôn hƠng hóa trong đó hƠng hóa bán ra phi đc xut t kho bo qun ca doanh
nghip. Bán buôn qua kho đc th hin di hai hình thc:
+ Bán buôn hàng hóa qua kho theo hình thc giao hàng trc tip: theo hình thc
này bên mua c đi din đn kho ca doanh nghip thng mi đ nhn hƠng. Doanh

nghip thng mi xut kho hƠng hoá giao trc tip cho đi din bên mua. Sau khi đi
din bên mua nhn đ hƠng, thanh toán tin hoc chp nhn n, hƠng hoá đc xác
đnh lƠ tiêu th.
- Bán buôn hàng hóa qua kho theo hình thc chuyn hàng: theo hình thc nƠy,
cn c vƠo hp đng kinh t đƣ kỦ kt hoc theo đn đt hƠng, doanh nghip thng
mi xut kho hƠng hoá, dùng phng tin vn ti ca mình hoc đi thuê ngoƠi, chuyn
hƠng đn kho ca bên mua hoc mt đa đim nƠo đó bên mua quy đnh trong hp
đng. HƠng hoá chuyn bán vn thuc quyn s hu ca doanh nghip thng mi, ch
khi nƠo đc bên mua kim nhn, thanh toán hoc chp nhn thanh toán thì s hƠng
chuyn giao mi đc coi lƠ tiêu th, ngi bán mt quyn s hu v s hƠng đƣ giao.
Chi phí vn chuyn do doanh nghip thng mi chu hay bên mua chu lƠ do s tho
thun t trc gia hai bên. Nu doanh nghip thng mi chu chi phí vn chuyn, s
đc ghi vƠo chi phí bán hƠng.



5
- Bán buôn hàng hóa vn chuyn thng có tham gia thanh toán: doanh nghip
thng mi sau khi mua hƠng, nhn hƠng nhng không đa v nhp kho mƠ chuyn
bán thng cho ngi mua. Phng thc nƠy đc thc hin theo hai hình thc sau:
+ Bán buôn vn chuyn thng theo hình thc giao hàng trc tip (còn gi lƠ bán
giao tay ba): theo hình thc nƠy, doanh nghip thng mi sau khi mua hƠng, giao trc
tip cho đi din ca bên mua ti kho ngi bán. Sau khi đi din bên mua kỦ nhn đ
hàng, bên mua đƣ thanh toán tin hƠng hoc chp nhn n, hƠng hoá đc xác nhn lƠ
tiêu th.
+ Bán buôn vn chuyn theo hình thc chuyn hàng: theo hình thc nƠy, doanh
nghip thng mi sau khi mua hƠng, nhn hƠng mua, dùng phng tin vn ti ca
mình hoc thuê ngoƠi vn chuyn hƠng đn giao cho bên mua  đa đim đƣ đc tho
thun. HƠng hoá chuyn bán trong trng hp nƠy vn thuc quyn s hu ca doanh
nghip thng mi. Khi nhn đc tin ca bên mua thanh toán hoc giy báo ca bên

mua đƣ nhn đc hƠng vƠ chp nhn thanh toán thì hƠng hoá chuyn đi mi đc xác
đnh lƠ tiêu th.
- Bánă buônă vnă chuynă thngă khôngă thamă giaă thanhă toán:ă hình thc bán
hƠng nƠy thc cht lƠ thông qua trung gian trong quan h mua bán gia hai bên, doanh
nghip ch phn ánh tin hoa hng môi gii cho vic mua bán, không ghi nhn nghip
v mua cng nh nghip v bán. Bên mua chu hoƠn toƠn trách nhim thanh toán cho
bên bán vƠ vn chuyn v kho ca mình.
1.2.1.2. Phng thc bán l
Bán l lƠ phng thc giao hƠng trc tip cho khách hƠng mƠ hƠng hóa không cn
phi tri qua khơu trung gian nƠo na, hƠng hóa đc chuyn thng ti tay ngi tiêu
dùng. Lúc nƠy hƠng hóa đƣ ra khi lnh vc lu thông mƠ đi vƠo lnh vc tiêu dùng,
giá tr vƠ giá tr s dng ca hƠng hóa đƣ đc thc hin. Bán l lƠ hình thc bán đn
chic hoc s lng nh, giá bán thng đc quy đnh sn vƠ n đnh.
- Bán hàng theo phng thc thu tin tp trung: theo phng thc nƠy thì nhơn
viên bán hƠng vƠ nhơn viên thu ngơn lƠ đc lp vi nhau. Cui ca bán hƠng nhơn viên
bán hƠng kim kê hƠng hóa ti quy vƠ lp báo cáo doanh thu trong ca. Thu ngơn có
nhim v thu tin, kim kê vƠ np tin cho th qu. K toán bán hƠng nhn chng t
ti quy lƠm cn c đ ghi chép nghip v bán hƠng trong ngƠy.
- Bán hàng theo hình thc thu tin trc tip: theo hình thc nƠy, nhơn viên bán
hƠng trc tip thu tin ca khách vƠ giao hƠng cho khách. Ht ca, ht ngƠy bán hƠng,
nhơn viên bán hƠng lƠm giy np tin vƠ np tin cho th qu. ng thi, kim kê
hƠng hoá tn quy đ xác đnh s lng hàng đƣ bán trong ca, trong ngƠy vƠ lp báo
cáo bán hàng.
Thang Long University Library



6
1.2.1.3. Bán hàng theo phng thc tr góp, tr chm
Bán hƠng theo phng thc tr góp tc lƠ doanh nghip sau khi bƠn giao hƠng hóa

cho khách hƠng, khách hƠng chp nhn thanh toán nhiu ln giá tr ca lô hƠng hóa.
Khách hƠng có th tr mt phn giá tr ca lô hƠng hóa trc ti thi đim nhn hƠng
t doanh nghip, sau đó phn giá tr còn li ca lô hƠng s đc tr dn vƠo các ln
tip theo nhng phi chu mt t l lƣi sut nht đnh. V bn cht, doanh nghip vn
s hu hƠng hóa đó cho đn khi ngi mua thanh toán ht giá tr ca lô hƠng, đn lúc
đó quyn s hu lô hƠng chuyn giao cho ngi mua. Tuy nhiên v mt hch toán, khi
giao hƠng cho ngi mua vƠ khách hƠng chp nhn thanh toán giá tr lô hƠng, hƠng
hóa bán tr góp đc coi lƠ tiêu th.
1.2.1.4. Bán hàng theo phng thc gi đi lý hay ký gi hàng hóa
Gi đi lỦ bán hay kỦ gi hƠng hoá lƠ hình thc bán hƠng mƠ trong đó doanh
nghip thng mi giao hƠng cho c s đi lỦ, kỦ gi đ các c s nƠy trc tip bán
hƠng. Bên nhn lƠm đi lỦ, kỦ gi s trc tip bán hƠng, thanh toán tin hƠng vƠ đc
hng hoa hng đi lỦ. S hƠng chyn giao cho các c s đi lỦ, kỦ gi vn thuc
quyn s hu ca doanh nghip thng mi cho đn khi doanh nghip thng mi
đc c s đi lỦ, kỦ gi thanh toán tin hay chp nhn thanh toán hoc thông báo v
s hƠng đƣ bán đc, doanh nghip mi mt quyn s hu v hƠng hóa nƠy.
1.2.2. Các phng thc thanh toán
Quá trình thanh toán đóng vai trò quan trng trong hot đng bán hƠng, ch khi
doanh nghip qun lỦ tt các nghip v thanh toán thì doanh nghip mi tránh khi
nhng tn tht nng n v tin hƠng, giúp doanh nghip tng kh nng quay vòng vn,
gim thiu kh nng b chim dng vn vƠ tng uy tín vi khách hƠng. Các phng
thc thanh toán thông thng mƠ doanh nghip thng hay áp dng gm có:
- Thanh toán bng tin mt: doanh nghip thng áp dng phng thc nƠy đi
vi ngi mua lƠ khách hƠng nh, mua vi s lng ít vƠ cha m tƠi khon ti ngơn
hàng.
- Thanh toán qua ngơn hƠng: thanh toán theo phng thc nƠy đc coi lƠ
phng thc thanh toán gián tip thông qua trung gian thanh toán ngơn hàng. Phng
thc nƠy đc doanh nghip áp dng ph bin đi vi nhng khách hƠng ln vƠ đƣ m
ti khon ti ngơn hƠng.

7
1.3. CácăphngăthcătínhăgiáăhƠngăxutăkho
i vi doanh nghip thng mi, tr giá vn ca hƠng bán cng chính lƠ tr giá
mua thc t ca hƠng xut kho đ bán.
GVHBă=ăGiáămuaăthcătăca hàng bán
Khi xut kho cn tính tr giá hƠng xut kho theo mt trong các phng pháp sau
đơy:
Phng pháp giá thc t đích danh: theo phng pháp nƠy thì hƠng hóa xut kho
thuc lô hƠng nƠo thì ly theo đn giá nhp kho ca lô hƠng đy lƠm giá xut.
u đim: vic tính giá hƠng hóa đc thc hin kp thi vƠ có th theo dõi đc
thi hn bo qun ca tng lô hƠng đó.
Nhc đim: do phi tin hƠnh gn nhƣn mác cho tng danh đim hƠng hóa vi các
giá khác nhau cho tng ln nhp nên khi lng công vic nhiu, đòi hi mt nhiu
thi gian vƠ công sc.
Phng pháp giá bình quân: theo phng pháp nƠy thì giá tr ca lô hƠng hóa
đc tính theo giá trung bình ca tng loi hƠng tn kho đu k vƠ giá tr ca tng loi
hƠng hóa đc mua trong k. Phng pháp giá bình quơn có th đc tính theo thi kì
hoc vào mi ln nhp mua mt lô hƠng, ph thuc vƠo tình hình ca doanh nghip.
TrăgiáăvnăthcătăcaăhƠngăxutăkhoă=ăSălngăhƠngăxutăkho  năgiáăbìnhăquơn
n giá bình quơn đc tính theo mt trong hai cách sau:
*) Phng pháp bình quân c k d tr:
n giá
bình quân
c k d tr
=
Tr giá mua thc t ca hƠng tn

đu k
+
Tr giá mua thc t ca hƠng
nhp trong k
S lng hƠng tn đu k
+
S lng hƠng nhp trong k

u đim: gim nh vic hch toán chi tit hƠng hóa, không ph thuc vƠo s ln nhp
xut ca tng danh đim hƠng hóa.
Nhc đim: phi tính giá theo tng danh đim hƠng hóa, công vic tính giá xut kho
dn vƠo ngƠy cui k hch toán nên nh hng đn tin đ k toán các khơu tip theo. Hn
na đ chính xác ca phng pháp nƠy không cao.
*) Phng pháp bình quân sau mi ln nhp:
n giá v bình
quơn sau mi ln
nhp
=
Giá tr thc t ca tng loi hƠng tn kho sau mi ln nhp
S lng thc t ca tng loi hƠng tn kho sau mi ln nhp
u đim: cho phép tính giá hƠng xut kho kp thi chính xác
Thang Long University Library



8
Nhc đim: khi lng tính toán nhiu vƠ phi tin hƠnh tính giá theo tng danh
đim hƠng hóa. Phng pháp nƠy ch dùng  nhng doanh nghip có ít danh đim
hƠng hóa vƠ s ln nhp ca mi loi không nhiu.
Phng pháp nhp trc xut trc (FIFO)

Phng pháp nhp trc xut trc áp dng da trên gi đnh lƠ giá tr hƠng
hóa đc mua trc thì đc xut bán trc, vƠ giá tr hƠng tn kho còn li cui k lƠ
giá tr hƠng hóa đc mua vƠo thi đim gn cui k. Theo phng pháp nƠy thì giá tr
hƠng xut kho đc tính theo giá ca lô hƠng nhp kho  thi đim đu k hoc gn
đu k, còn giá tr ca hƠng tn kho cui k đc tính theo giá ca hƠng nhp kho 
thi đim cui k hoc gn cui k còn tn kho.
u đim: cho phép tính giá hƠng hóa xut kho kp thi, chính xác.
Nhc đim: công vic hch toán vt v vì phi tính giá theo tng danh đim hƠng
hóa vƠ phi tính theo tng loi giá. NgoƠi ra thì giá tr ca hƠng hóa không phn ánh
kp thi vi giá c th trng.
Phng pháp nhp sau xut trc (LIFO):
Phng pháp nhp sau xut trc đc áp dng da trên gi đnh lƠ giá tr ca
hàng hóa đc mua sau thì đc xut bán trc vƠ giá tr hƠng hóa còn li cui k lƠ
giá tr hƠng hóa đc mua trc đó. Theo phng pháp nƠy thì giá tr hƠng xut kho
đc tính theo giá ca lô hƠng nhp sau hoc gn sau cùng, giá tr ca hƠng hóa tn
kho cui k đc tính theo giá ca lô hƠng nhp kho đu k hoc gn đu k còn tn
kho.
u đim: u đim ln nht ca phng pháp nƠy lƠ giúp cho chi phí kinh doanh
ca doanh nghip phn ng kp thi vi giá th trng.
Nhc đim: khi lng công vic nhiu vì phi tính giá theo tng danh đim hàng
hóa vƠ phi tính theo tng loi giá.
1.4. KătoánăbánăhƠngăvƠăxácăđnhăktăquăbánăhƠng
1.4.1. Chng t s dng
- Hp đng kinh t
- Chng t thanh toán: giy báo có ca ngơn hang, phiu thu ầ
- Phiu xut kho, phiu nhp kho
- Hóa đn GTGT,
- ầ

9
1.4.2. Tài khon s dng
- TK 511- doanh thu bán hàng và cung cp dch v: tƠi khon nƠy dùng đ phn ánh
tng s doanh thu bán hƠng mƠ doanh nghip đƣ thc hin.
N TK 511- DoanhăthuăbánăhƠngăvƠăcungăcpădchăv Có
- S thu TTB, thu XK phi np tính
trên doanh thu bán hƠng trong k, thu
GTGT tính theo phng pháp trc tip.
- Chit khu thng mi, gim giá hƠng
bán vƠ doanh thu ca hƠng bán b tr
li
- Kt chuyn doanh thu thun vƠo tƠi
khon 911
- Doanh thu bán sn phm, hƠng hóa, vƠ
cung cp dch v ca doanh nghip
thc hin trong k k toán



- Tài khon 511 - Doanh thu bán hàng và cung cp dch v.
TƠi khon nƠy có 3 TK cp 2:
TK 5111- Doanh thu bán hàng hoá
TK 5112- Doanh thu bán thƠnh phm
TK 5113- Doanh thu cung cp dch v

- Tài khon 521- các khon gim tr doanh thu: tƠi khon nƠy dùng đ phn ánh tt
c các khon gim tr doanh thu bán hƠng ca doanh nghip. Vì công ty áp dng

ch đ k toán theo quyt đnh 48 ca BTC nên tƠi khon 521 có 3 tƠi khon cp 2:
TK 5211- chit khu thng mi
TK 5212- hƠng bán b tr li
TK 5213- gim giá hƠng bán






Thang Long University Library



10
N TK 521- Cácăkhonăgimătrădoanhăthu Có
- S chit khu thng mi đƣ chp nhn
thanh toán cho khách hàng
- Doanh thu hƠng bán b tr li, đƣ tr li
tin cho ngi mua hoc tr vƠo tƠi
khon phi thu khách hƠng v s hƠng
hóa đƣ bán
- Các khon gim giá hƠng bán đƣ đc
chp nhn cho ngi mua do hƠng hóa
kém cht lng hoc sai quy cách theo
quy đnh trong hp đng kinh t
- Cui k k toán kt chuyn toƠn b s
chit khu thng mi, hƠng bán b tr
li, gim giá hƠng bán sang tƠi khon
511 đ xác đnh doanh thu thun ca

k báo cáo



- Tài khon 156- hàng hóa: tƠi khon nƠy dùng đ theo dõi giá tr hƠng hóa trong
kho ca doanh nghip. TƠi khon nƠy đc m chi tit cho tng mt hƠng.
N TK 156- Hàng hóa Có
- Tr giá mua ca hƠng hóa theo hóa đn
mua hàng (KKTX)
- Chi phí thu mua hàng hóa (KKTX)
- Tr giá hƠng hóa đƣ bán b ngi mua
tr li
- Tr giá hƠng hóa phát hin tha khi
kim kê
- Kt chuyn giá tr hƠng hóa tn kho
cui k (KKK)
- Tr giá hƠng hóa bt đng sn mua vƠo
hoc chuyn t bt đng sn đu t
- Tr giá ca hƠng hóa xut kho đ bán
giao đi lỦ, giao cho đn v ph thuc,
thuê ngoài gia công, hoc s dung cho
sn xut kinh doanh
- Chi phí thu mua phơn b cho hƠng hóa
đƣ bán trong k
- Chit khu thng mi, gim giá hàng
mua đc hng, tr li hƠng cho
ngi bán
- Tr giá hƠng hóa phát hin thiu khi
kim kê
- Kt chuyn giá tr hƠng tn kho đu k

(KKK)
- Tr giá hƠng hóa bt đng sn đƣ bán
hoc chuyn thƠnh bt đng sn đu t
hoc TSC
SDCK: tr giá hƠng hóa tn kho






11
- Tài khon 157- hàng gi bán: tƠi khon nƠy đ theo khon nƠy đc s dng đ
theo dõi giá tr sn phm, hƠng hóa, mƠ doanh nghip tiêu th theo phng thc
giao đi lỦ. S hƠng hóa nƠy vn thuc quyn s hu ca doanh nghip. TK 157
đc m chi tit theo tng loi hƠng hóa.

N TK 157- HƠngăgiăbánăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăCó
- Tr giá hƠng hóa, thƠnh phm đƣ gi
cho khách hƠng, hoc đƣ gi bán đi lỦ,
kỦ gi, gi cho đn v cp di hch
toán ph thuc
- Tr giá dch v đƣ cung cp cho khách
hƠng nhng cha xác đnh lƠ đƣ bán
- Cui k kt chuyn tr giá hƠng hóa,
thành phm đƣ gi đi bán nhng đn
cui k cha đc xác đnh doanh thu
(KKK)
- Tr giá ca hƠng hóa, thƠnh phm gi
đi bán, dch v đc cung cp đƣ đc

xác đnh lƠ đƣ bán
- u k kt chuyn tr giá hƠng hóa,
thƠnh phm đƣ gi bán, dch v đƣ
cung cp cha xác đnh lƠ đƣ bán đu
k (KKK)
SDCK: giá tr hƠng gi bán cha chp
nhn thanh toán


- TK 632- giá vn hàng bán: tƠi khon nƠy phn ánh tr giá vn ca sn phm, hàng
hóa xut bán trong k. NgoƠi ra tƠi khon nƠy còn s dng đ phn ánh giá vn ca
bt đng sn đu t đƣ bán trong k.

N TK 632- giáăvnăhƠngăbán Có
- Tr giá vn ca sn phm, hàng hóa,
dch v đƣ cung cp theo hóa đn.
- Kt chuyn giá vn ca sn phm,
hƠng hóa dch v đƣ bán trong k vƠo
TK 911- xác đnh kt qu kinh doanh






A

Thang Long University Library



12
1.4.3. K toán bán hàng theo phng thc kê khai thng xuyên
1.4.3.1. Ti đn v tính thu GTGT theo phng pháp khu tr
Quy trình hch toán mt s nghip v bán buôn qua kho ch yu
S đ 1.1. Bán buôn qua kho theo hình thc tiêu th trc tip
TK 156 TK 632 TK 911 TK511 TK111,112,131 TK 521



GVHB K/c GVHB Doanh thu bán DT hƠng bán b
K/c doanh K/c DTT hƠng cha thu tr li, gim giá,
thu thun TK 3331 CKTM
Thu GTGT TK 3331
đu ra Thu GTGT
đu ra


K/c các khon gim tr doanh thu
S đ 1.2. Bán buôn qua kho theo hình thc gi bán
TK 156 TK 157 TK 632 TK 911 TK 511 TK 111,112,131 TK 521



Xut kho DT bán hàng
hàng hóa cha thu
gi bán K/c tr giá K/c DT

vn ca K/c thun TK3331 DT hƠng bán b
hƠng gi bán GVHB Thu tr, gim giá,
đƣ tiêu th GTGT CTKM
đu ra TK 3331
Thu GTGT
đu ra

K/c các khon gim tr doanh thu