B GIÁOăDCăVÀăÀOăTO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHịAăLUN TT NGHIP
MT S GIIăPHÁPăNHMăNỂNGăCAOă
HIU QU S DNG VNăLUăNG TI
CỌNGăTYăTNHHăTHNGăMI
TỐNGăBÁCH
SINHăVIểNăTHC HIN: LểăTH DUNG
MÃăSINHăVIểN : A19324
CHUYểNăNGÀNH : TÀIăCHệNH
HÀăNI ậ 2014
B GIÁOăDCăVÀăÀOăTO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHịAăLUN TT NGHIP
MT S GIIăPHÁPăNHMăNỂNGăCAOă
HIU QU S DNG VNăLUăNG TI
CỌNGăTYăTNHHăTHNGăMI
TỐNGăBÁCH
Giáoăviênăhng dn :ăăTS.ăng Anh Tun
Sinhăviênăthc hin :ăăLêăTh Dung
Mƣăsinhăviên : A19324
ChuyênăngƠnh :ăăTƠiăChính
HÀăNI ậ 2014
Thang Long University Library
LI CAMăOAN
Tôi xin cam đoan Khóa lun tt nghip này là do t bn thân thc hin
có s h tr t giáo viên hng dn và không sao chép các công trình nghiên
cu ca ngi khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun là có
ngun gc và đc trích dn rõ ràng.
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan này!
Sinh viên
Lê Th Dung
LI CMăN
Trong quá trình thc tp và làm lun vn, em đư nhn đc rt nhiu s giúp đ
và u ái.
Em mun gi li cám n chân thành ti thy giáo ng Anh Tun – ngi đư
nhit tình hng dn và góp ý cho em hoàn thành bài lun vn này.
ng thi, em mun cm n Ban Giám đc và toàn b anh(ch) nhân viên công ty
TNHH TM Tùng Bách.
Em cng xin cm n các thy cô giáo ging dy trong nhà trng đư truyn đt
cho em rt nhiu kin thc b ích đ thc hin khóa lun và cng nh có đc hành
trang vng chc cho s nghip trong tng lai.
Do gii hn kin thc và kh nng phân tích, lp lun ca bn thân còn nhiu
thiu sót và hn ch, kính mong s ch dn và đóng góp ca các thy cô giáo đ khóa
lun ca em đc hoàn thin hn.
Hà Ni, ngày 19 tháng 06 nm 2014
Sinh viên
Lê Th Dung
Thang Long University Library
MC LC
CHNGă1. CăS LệăLUN V VNăLUăNGăVÀăNỂNGăCAOăHIU
QU S DNG VNăLUăNG. 1
1.1 Vnăluăđng trong doanh nghip 1
1.1.1 m vng trong doanh nghip 1
1.1.2 i vng trong doanh nghip 1
1.1.3 a vi vi hong sn xut kinh doanh ca doanh
nghip 3
1.1.4 Kt cu v i vi ho ng sn xut kinh doanh ca doanh
nghip 4
1.2 QunălýăvƠăs dng vnăluăđng trong doanh nghip 5
1.2.1 ng. 6
1.2.2 Qun bng tin. 8
1.2.3 Qun phi thu. 11
1.2.4 Qun kho 14
1.2.5 Qun hn 17
1.3 Cácăch tiêuăhiu qu s dng vnăluăđng trong doanh nghip. 18
1.3.1 m hiu qu s dng vng. 18
1.3.2 ng hp hiu qu s dng vng trong doanh
nghip. 19
1.3.3 u qu s dng ca tng b phn cn
ng 22
1.4 Cácănhơnăt nhăhngăđn hiu qu s dng vnăluăđng trong doanh
nghip. 26
CHNGă2. THC TRNG HIU QU S DNG VNăLUăNG TI
CỌNGăTYăTNHHăTHNGăMIăTỐNGăBÁCH 30
2.1 Tng quan v côngătyăTNHHăThngăMiăTùngăBách 30
2.1.1
30
2.1.2 u t chc c 31
2.1.3 m sn xut kinh doanh 32
2.2 Tìnhăhìnhăsn xut kinh doanh tiăcôngătyăTNHHăThngăMiăTùngăBáchă
trongăgiaiăđon 2011- 2013 34
2.2.1 n ngun vn 34
2.2.2 Kt qu sn xut kinh doanh c 39
2.3 Thc trng s dng vnăluăđngăvƠăhiu qu s dng vnăluăđng ca
côngătyăTNHHăThngăMiăTùngăBách 42
2.3.1 u qung 42
2.3.2 u vng 43
2.4 Phơnătíchămt s ch tiêuăđánhăgiáăhiu qu s dngăVL 47
2.4.1 ng hp 47
2.4.2 u qu s dng ca tng b phn c 51
2.5 ánhăgiáăhiu qu s dng vnăluăđng tiăcôngătyăTNHHăTMăTùngăBách
56
2.5.1 Kt qu c 56
2.5.2 Hn ch 56
CHNGă3. MT S GIIă PHÁPă NHMă NỂNGă CAOă HIU QU S
DNG VNăLUăNG TIăCỌNGăTYăTNHHăTMăTỐNGăBÁCH 58
3.1 Phngăhngăphátătrin trong thi gian ti caăcôngătyăTNHHăTMăTùngă
Bách 58
3.1.1 Nh ng kinh doanh ch 58
3.2 nhăhngăphátătrin caăcôngătyăTNHHăTMăTùngăBách 58
3.3 Mt s giiăphápănhmănơngăcaoăhiu qu s dng vnăluăđng caăcôngă
tyăTNHHăTMăTùngăBách 59
3.3.1 nh nhu cu vng 59
3.3.2 Qun mt 61
3.3.3 Qun phi thu 62
3.3.4 64
Thang Long University Library
DANH MC VIT TT
Ký hiu vit tt
Tên đy đ
CBCNV
Cán b công nhân viên
DN
Doanh nghip
GVHB
Giá vn hàng bán
KN
Kh nng
NVDH
Ngun vn dài hn
NVNH
Ngun vn ngn hn
QLDN
Qun lý doanh nghip
TB
Trung bình
TM
Thng mi
TNHH
Trách nhim hu hn
TSC
Tài sn c đnh
TSDH
Tài sn dài hn
TSL
Tài sn lu đng
TSNH
Tài sn ngn hn
TT
Thc t
VCSH
Vn ch s hu
VL
Vn lu đng
DANH MC BNG BIU,ăHỊNHăNH MINH HA
Bng 1.1. Cp tín dng và không cp tín dng: 13
Bng 1.2. S dng và không s dng thông tin ri ro tín dng 13
Bng 3.1. T l phn trm các khon mc có t l cht ch vi doanh thu 60
Bng 3.2. Danh sách các nhóm ri ro 63
Bng 3.3. Mô hình cho đim tín dng đ phân nhóm ri ro 63
Biu đ 2.1. C cu tài sn ca Công ty 34
Biu đ 2.2.C cu tài sn ngn hn 44
Biu đ 2.3. Các khon phi thu ngn hn 45
Biu đ 2.4. Ch s ROS, ROA, ROE trong giai đon 2011 – 2013 49
Biu đ 2.5 Hiu sut s dng tng tài sn 51
Biu đ 2.6 Ch tiêu phn ánh tc đ luân chuyn các khon phi tr 55
Hình 1.1. Mô hình chính sách qun lý vn lu đng … 7
Hình 1.2. th mc d tr tin và chi phí c hi 10
Hình 1.3. Mi quan h gia hàng tn kho và chi phí đt hàng 15
Hình 1.4. Mô hình tn kho EOQ vi mc tn kho không có d tr an toàn 16
Hình 1.5. Mô hình qun lý hàng tn kho ABC 17
S đ 2.1. C cu t chc ca công ty TNHH Thng Mi Tùng Bách 31
S đ 2.2 Quy trình sn xut kinh doanh chung 33
Thang Long University Library
LI M U
1. Lýădoăchnăđ tƠi
Trong điu kin hi nhp kinh t quc t, đc bit nhng nm gn đây nn kinh
t th gii nói chung đang phi đi mt vi khng hong và nn kinh t Vit Nam
cng không ngoi tr ri vào tình trng ca “ Mt nm kinh t bun” do vy đây chính
là thách thc ln đi vi các doanh nghip. Nên vai trò ca vn li càng tr nên cp
thit hn bao gi ht. Vn là chìa khóa, là phng tin đ bin các ý tng trong kinh
doanh thành hin thc. S dng hiu qu ngun vn s góp phn quyt đnh s thành
bi ca doanh nghip, chính vì vy bt k mt doanh nghip nào dù ln hay nh, dù to
hay bé thì đu quan tâm đn vn và vn đ nâng cao hiu qu s dng vn.
Mt trong nhng b phn quan trng ca vn kinh doanh là vn lu đng, nó là
yu t bt đu và kt thúc ca quá trình kinh doanh. Vì vy, vn lu đng không th
thiu trong các doanh nghip.
Các doanh nghip hin nay hot đng trong điu kin nn kinh t m vi xu
hng quc t hóa ngày càng cao và s kinh doanh trên th trng ngày càng mnh
m. Do vy, nhu cu vn lu đng cho hot đng kinh doanh, nht là vn dài hn ca
các doanh nghip cho s đu t phát trin ngày càng ln. Trong khi nhu cu v vn
ln nh vy thì kh nng to lp và huy đng vn ca doanh nghip ngày càng hn
ch. Vì th, nhim v đt ra đòi hi các doanh nghip phi s dng vn lu đng sao
cho có hiu qu nht trên c s tôn trng nguyên tc tài chính, tín dng và chp hành
lut pháp.
2.ăMcătiêuănghiênăcu
Nhn thc đc v trí quan trng ca vn lu đng và tm quan trng ca hiu
sut s dng vn lu đng nên sau thi gian thc tp ti công ty TNHH Thng mi
Tùng Bách, em đư chn đ tài: “Mt s giu qu s dng v
ng t” làm đ tài khóa lun tt nghip.
Vi nhng kin thc tích ly đc trng hc và s tìm tòi t thc t. Em hy vng
bài khóa lun ca mình s đem đn cái nhìn rõ ràng hn v công tác qun lý vn lu
đng mt công ty TM và hiu qu đi vi sn xut kinh doanh ca DN đó.
3.ăiătngăvƠăphmăviănghiênăcu
i tng nghiên cu: Hiu qu s dng vn lu đng ca doanh nghip.
Phm vi nghiên cu: Thc trng qun lý và s dng vn lu đng ti công ty
TNHH Thng Mi Tùng Bách trong giai đon 2011 – 2013 nhm đa ra mt s gii
pháp nâng cao hiu qu s dng vn lu đng ti công ty.
4.ăPhngăphápănghiênăcu
Phng pháp so sánh, phng pháp phân tích báo cáo tài chính theo chiu ngang,
phân tích theo chiu dc và phng pháp phân tích t l đ đa ra đánh giá và kt lun
t c s là các s liu đc cung cp và thc trng tình hình hot đng ca công ty nói
riêng cng nh toàn ngành.
5. Kt cuăkhóaălun
Ngoài li m đu và kt lun khóa lun gm 3 chng chính:
Chngă1: C s lí lun v vn lu đng và nâng cao hiu qu s dng vn lu
đng.
Chngă 2: Thc trng hiu qu s dng vn lu đng ti công ty TNHH
Thng Mi Tùng Bách.
Chngă3: Mt s gii pháp nhm nâng cao hiu qu s dng vn lu đng ti
công ty TNHH Thng Mi Tùng Bách.
Do còn nhiu hn ch v mt lí lun cng thc tin nên vic thc hin đ tài
không tránh khi có nhng thiu sót. Em rt mong nhn đc nhng đóng góp t phía
thy, cô giáo đ bài lun có th hoàn thin hn, cng nh giúp em hiu sâu hn v đ
tài mà mình đư la chn.
hoàn thành khóa lun này, em xin chân thành cm n thy giáo hng dn
T.S ng Anh Tun, ngi đư trc tip hng dn em trong quá trình thc hin đ tài
này cùng các anh, ch trong phòng tài chính – k toán ca công ty TNHH Thng Mi
Tùng Bách đư to điu kin giúp em hoành thành khóa lun này.
Hà Ni, ngày 04 tháng 06 nm 2014
Sinh viên
Lê Th Dung
Thang Long University Library
1
CHNGă1. CăS LệăLUN V VNăLUăNGăVÀăNỂNGăCAOăHIU
QU S DNG VNăLUăNG.
1.1 Vnăluăđng trong doanh nghip
1.1.1 m vng trong doanh nghip
Khái nim
“ Vn lu đng là s tin ng trc v tài sn lu đng và đu t ngn hn ca
doanh nghip đ đm bo cho sn xut và kinh doanh đc bình thng liên tc. Vn
lu đng luân chuyn ngay trong mt ln, tun hoàn liên tc và hoàn thành sau mt
chu kì sn xut”
(Ngun: Tài chính doanh nghip - GS.TS Nguyn ình Kim – TS. Bch c Hin )
Vn lu đng là biu hin bng tin ca tài sn lu đng và vn lu đng. Vn
lu đng đc s dng hoàn toàn trong mi vòng lu chuyn ca lu thông hàng hóa
hoc trong mi chu kì sn xut, dch v ph thuc. Di góc đ tài sn thì vn lu
đng s dng đ ch nhng tài sn lu đng hay vn lu đng chính là giá tr tài sn
lu đng.
Tài sn lu đng là nhng tài sn có th bin thành tin mt trong thi gian ngn
và thng xuyên luân chuyn trong quá trình kinh doanh.
Trong bng cân đi tài sn thì tài sn lu đng thng biu hin di các b
phn là tin mt, các chng khoán có tính thanh khon cao, các khon phi thu và d
tr tn kho.
Vn lu đng ca doanh nghip thng mi gm có:
- Vn bng tin nh: Tin gi ngân hàng, tin mt tn qu, các khon phi thu
khách hàng, tin mt tm ng mua hàng…
- Các tài sn có khác nh: Bao bì, vt liu bao gói, ph liu thu nht, vt liu ph,
dng c, ph tùng, công c nh dùng trong kinh doanh…
Trong các doanh nghip thng mi thì vn lu đng luôn chim mt t trng
ln so vi tng s vn kinh doanh (thng chim 70% - 80% vn kinh doanh).
1.1.2 i vng trong doanh nghip
1.1.2.1 m vng:
Trong quá trình tham gia vào hot đng kinh doanh thì vn lu đng không
ngng vn đng và thay đi hình thái biu hin. T hình thái vn bng tin sang các
hình thái khác nhau và khi kt thúc quá trình tiêu th sn phm thì vn lu đng li tr
li hình thái ban đu là vn tin t.
2
Trong doanh nghip sn xut, kinh doanh vn lu đng chuyn hóa thành nhiu
hình thái khác nhau. u tiên khi tham gia vào quá trình sn xut vn lu đng th
hin di trng thái s khai là tin t, qua các giai đon nó dn chuyn thành sn phm
d dang hay bán thành phm. giai đon cui cùng ca quá trình sn xut kinh doanh
vn lu đng đc chuyn hóa vào sn phm cui cùng. Khi sn phm này đc bán
trên th trng thì s thu v tin t hay hình thái ban đu ca vn lu đng. Nh vy,
s vn đng ca vn lu đng trong doanh nghip sn xut đc mô t nh sau:
T ậ HầSXầH’ăậ T’
Trong doanh nghip thng mi, vn lu đng ch vn đng qua 2 giai đon: khi
mua hàng, vn lu đng đc chuyn t tin thành hàng hóa d tr. Và khi bán
hàng,vn lu đng đc chuyn t tin thành thành hàng hóa d tr tr v hình thái
ban đu và kt thúc chu k. Nh vy, s vn đng ca vn lu đng trong doanh
nghip thng mi đc mô t nh sau:
T ậ H ậ T’
Vn lu đng ch tham gia vào mt chu kì sn xut, giá tr ca nó đc dch
chuyn toàn b mt ln vào giá tr sn phm và đc hoàn li toàn b sau khi doanh
nghip tiêu th sn phm hàng hóa, cung ng đc dch v, thu đc tin bán hàng v.
Nh vy: Vn lu đng hoàn thành mt vòng chu chuyn sau mt chu kì sn xut và
tiêu th sn phm.
Quá trình sn xut kinh doanh ca doanh nghip din ra m cách thng xuyên,
liên tc; các giai đon vn đng ca vn lu đng đan xen vào nhau nên cùng mt thi
đim vn lu đng thng tn ti di nhiu hình thc khác nhau trong khâu sn xut
và lu thông.
S vn lu đng cn thit cho doanh nghip ph thuc vào đc đim, chu kì kinh
doanh và tình hình tiêu th trong doanh nghip. Trong doanh nghip thng mi vn
lu đng chim t trng ln trong tng ngun vn.
Qua đó, điu khác bit ln nht gia vn lu đng và vn c đnh là: vn c đnh
chuyn dn giá tr ca nó vào sn phm thông qua mc khu hao, còn vn lu đng
chuyn toàn b giá tr ca nó vào giá tr sn phm theo chu k sn xut, kinh doanh.
1.1.2.2 i v vng
a. Theo hình thái biu hin và theo tính thanh khon:
Vn lu đng đc chia thành hai loi:
- Vn bng tin và các khon phi thu: Bao gm các khon vn tin t nh tin
mt ti qu, tin gi ngân hàng, tin đang chuyn, các khon phi thu ca khách hàng,
các khon ng trc cho ngi bán,…
Thang Long University Library
3
- Vn v hàng tn kho:
+ Trong doanh nghip sn xut: Vn vt t, hàng hóa gm các khon vn có hình
thái c th nh: Nguyên vt liu chính, vt liu ph, nhiên liu, ph tùng thay th,
công c dng c, sn phm d dang, chi phí tr trc, thành phm,…
+ Trong doanh nghip thng mi: Vn v hàng tn kho ch yu là giá tr các
loi hàng hóa d tr.
b. Theo vai trò ca vn lu đng trong các khâu kinh doanh:
Vn lu đng đc chia thành 3 loi:
- Vn lu đng trong khâu d tr sn xut kinh doanh: đây là b phn vn lu
đng cn thit nhm thit lp nên các khon d tr v vt t hàng hóa đm bo cho
quá trình sn xut kinh doanh ca doanh nghip tin hành mt cách thng xuyên, liên
tc, bao gm: Vn nguyên nhiên vt liu, ph tùng thay th, vt đóng gói, các công c
dng c nh.
- Vn lu đng trong khâu sn xut bao gm: Vn sn phm d dang, bán thành
phm và vn v chi phí ch kt chuyn.
- Vn lu đng trong khâu lu thông bao gm: Vn thành phm, vn bng tin,
vn trong thanh toán, vn đu t ngn hn.
Cách phân tích này cho thy vai trò ca tng loi vn lu đng trong quá trình
sn xut kinh doanh, t đó la chn, b trí c cu vn hp lý cho tng khon mc,
tng khâu kinh doanh. Qua đó có c s đ xác đnh trng đim qun lý cho tng khâu
trong hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip, xác đnh nhu cu vn lu đng
theo phng pháp trc tip.
1.1.3 a vi vi hong sn xut kinh doanh ca doanh
nghip
Vn kinh doanh thc cht là ngun ca ci ca xư hi đc tích ly li, tp trung
li. Nó là mt điu kin mt ngun kh nng đ đy mnh hot đng kinh doanh.
Vn là điu kin cn thit cho hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip.
Nó to tin đ cho s ra đi ca doanh nghip, là c s đ m rng sn xut kinh
doanh, to công n vic làm cho ngi lao đng, đu tu đi mi công ngh, máy móc
thit b… Nu thiu vn thì công vic sn xut kinh doanh ca doanh nghip s b đình
tr, kéo theo hàng lot nhng tác đng tiêu cc khác đn bn thân doanh nghip nói
chung và đi sng ca ngi lao đng nói riêng. Còn thiu tren mt quy mô ln nhiu
doanh nghip thì có th tác đng xu đn toàn b nn kinh t.
Mun cho quá trình sn xut kinh doanh đc tin hành liên tc, có kt qu,
doanh nghip phi có đ vn đu t vào các giai đon khác nhau ca quá trình sn
4
xut kinh doanh. Doanh nghip làm n có hiu qu thì vn đu t đc bo toàn và
phát trin, bo đm cho doanh nghip thc hin tái xut m rng, phát trin c b sâu
và b rng.
Vn quyt đnh mc đ trang thit b c s vt cht k thut, ng dng các thành
tu khoa hc vào sn xut kinh doanh, quyt đnh kh nng đi mi máy móc trang
thit b, quy trình công ngh, phng pháp qun lý mi trong doanh nghip. Theo đó,
doanh nghip mi có th liên tc đi mi, nng cao cht lng, mu mư sn phm,
tng nng sut lao đng. Vn lu đng đc xem là lng tin đu t đ to ra tài sn
lu đng ca doanh nghip. Vì vy đó là điu kin vt cht không th thiu đc ca
quá trình tái sn xut. Vn lu đng đc xem là lng tin ng trc nhng nó luôn
vn đng chuyn hóa và biu hin di các hình thc khác nhau. Nó tn ti tt c
các khâu t khâu d tr, sn xut đn tiêu th nh vy nó đm bo cho quá trình sn
xut kinh doanh đc din ra thng xuyên, liên tc. Nu doanh nghip thiu vn lu
đng thì vic t chc s dng vn lu đng s gp khó khn và quá trình sn xut b
gián đon. Vn lu đng tn ti tt c các khâu và s vn đng ca nó phn ánh qua
s vn đng ca vt t quyt đnh, do đó qun lí vn lu đng liên quan đn các khâu,
các b phn và giúp doanh nghip kim tra đánh giá quá trình d tr, sn xut ca
doanh nghip. Vn lu đng nói riêng và vn kinh doanh nói chung trong các doanh
nghip thng mi nó có vai trò quyt đnh đn vic thành lp, hot đng, phát trin
ca tng loi hình doanh nghip theo lut đnh. Tùy theo ngun vn kinh doanh, cng
nh phng thc huy đng vn mà doanh nghip có tên gi là công ty c phn, công
ty trách nhim hu hn, doanh nghip t nhân, doanh nghip Nhà nc, doanh nghip
liên doanh.
Vì vy cn phi s dng mt cách hp lý, đúng lúc, đúng ch có hiu qu sao
cho t sut sinh li ca đng vn là cao nht đây cng là mc tiêu ch yu ca doanh
nghip.
1.1.4 Kt cu v i vi ho ng sn xut kinh doanh ca doanh
nghip
Kt cu vnăluăđng
Kt cu vn lu đng là quan h t l gia các thành phn vn lu đng chim
trong tng s vn lu đng ca doanh nghip.
các doanh nghip khác nhau thì kt cu vn lu đng cng không ging nhau.
Vic phân tích kt cu vn lu đng ca doanh nghip theo các tiêu thc phân loi
khác nhau s giúp doanh nghip hiu rõ hn nhng dc đim riêng v s vn lu đng
mà mình đang qun lý và s dng. T đó xác đnh đúng các trng đim và bin pháp
qun lý vn lu đng có hiu qu hn phù hp vi điu kin c th ca doanh nghip.
Thang Long University Library
5
Mt khác, thông qua vic thay đi kt cu vn lu đng ca mi doanh nghip trong
tng thi kì khác nhau có th thy đc nhng bin đi tích cc hoc hn ch v mt
cht lng trong công tác qun lý vn lu đng ca tng doanh nghip.
Cácănhơnăt nhăhngăđn vnăluăđng
Các nhân t nh hng đn vn lu đng ca doanh nghip có nhiu loi chia
thành ba nhóm chính:
Nhân t v mt sn xut nh: đc đim công ngh sn xut ca doanh nghip,
mc đ phc tp ca sn phm ch to, đ dài ca chu kì sn xut, trình đ t chc ca
quá trình sn xut. Các doanh nghip có nhng đc đim nh trên khác nhau thì t
trng VL trong khâu sn xut cng khác nhau.
Nhân t v cung ng tiêu th nh: khong cách gia doanh nghip vi ni cung
cp, kh nng cung cp ca th trng, kì hn giao hàng và khi lng vt t đc
cung cp mi ln giao hàng, đc đim thi v ca chng loi vt t cung cp. Trong
SXKD, các doanh nghip thng cn rt nhiu loi vt t do nhiu đn v cung cp
khác nhau. Bi vy, nu đn v cung ng nguyên vt liu càng gn thì vn d tr càng
ít; nu vic cung ng càng chính xác so vi k hoch và kì hn hàng đn, v s lng,
v quy cách nguyên vt liu…thì s d tr nguyên vt liu s càng ít đi.
Nhân t v mt thanh toán nh: phng thc thanh toán đc la chn theo các
hp đng bán hàng, th tc thanh toán, vic chp hành k lut thanh toán. S dng th
thc thanh toán khác nhau thì vn chim dng trong quá trình thanh toán cng khác
nhau. Cho nên vic la chn th thc thanh toán hp lý, theo sát và gii quyt kp thi
nhng vn đ th tc thanh toán, đôn đc vic chp hành k lut thanh toán có nh
hng nht đnh đn vic tng, gim b phn vn lu đng b chim dng khâu này.
Kt cu vn lu đng trong mi doanh nghip đu chu tác đng ca ba nhóm
nhân t trên. Trong tng giai đon, tùy thuc vào kh nng và điu kin ca mình, mi
doanh nghip s la chn cho mình kt cu vn lu đng hp lý nht, đm bo hot
đng SXKD đt hiu qu cao nht.
1.2 QunălýăvƠăs dng vnăluăđng trong doanh nghip
Mi doanh nghip có th đa ra mt con s doanh thu tuyt vi, giá tr tài sn
ln, quy mô vn đ s… Tuy nhiên đ ln ca các các con s này không nói lên tt c,
và cng không có ngha là doanh nghip đang nm gi rt nhiu tin trong tay. Tin
ca doanh nghip có th đng các khon phi thu, vn ca doanh nghip bit đâu li
có lng ln là các khon phi tr…
i vi doanh nghip nâng cao hiu qu s dng vn lu đng nhm tng uy tín,
th mnh ca doanh nghip trên thng trng, đng thi to ra các sn phm dch v
6
cht lng cao mà giá thành li h thp đ đáp ng nhu cu ca ngi tiêu dùng, tng
kh nng cnh tranh ca doanh nghip trên th trng. Bên cnh đó, nâng cao hiu qu
s dng vn lu đng còn to ra nhiu li nhun, là c s đ m rng sn xut kinh
doanh, nâng cao đi sng cho ngi lao đng.
Vic xem xét mt cách cn trng các thông tin, ch s ca doanh nghip trong đó
có các hot đng qun lý vn lu đng s vô cùng có li cho bt c ai có ý đnh tin
hành đu t. qun lý vn lu đng tt vic đu tiên cn phi đa ra mt chính sách
qun lý vn lu đng phù hp vi doanh nghip.
1.2.1 vng.
Mi doanh nghip có th chn mt chính sách vn lu đng riêng và vic qun lý
vn lu đng ti mi doanh nghip s mang nhng đc đim rt khác nhau. Thông qua
thay đi cu trúc tài sn và n, công ty có th làm thay đi chính sách vn lu đng
mt cách đáng k.
Vic kt hp các mô hình qun lý TSL và mô hình qun lý n ngn hn ca
doanh nghip có th to ra 3 chính sách qun lý vn lu đng trong doanh nghip:
Chính sách qun lý vn lu đng cp tin, chính sách qun lý vn lu đng thn trng
và chính sách qun lý vn lu đng dung hòa.
Chínhăsáchăqunălýăvnăluăđng cp tin.
Là s kt hp gia mô hình qun lý tài sn cp tin và n cp tin, doanh nghip
đư s dng mt phn ngun vn ngn hn đ tài tr cho TSC.
+ Chi phí huy đng vn thp hp.
+ S n đnh cu ngun vn không cao, mang li ri ro cao.
+ Kh nng thanh toán ngn hn cng không đc đm bo.
Nh vy, chính sách này đem li thu nhp cao và ri ro cao.
Chínhăsáchăqunălýăvn luăđng thn trng.
Là s kt hp gia mô hình qun lý tài sn thn trng và n thân trng, doanh
nghip đư s dng mt phn ngun vn dài hn đ tài tr cho TSL.
+ Kh nng thanh toán đc đm bo.
+ Tính n đnh ca ngun cao và hn ch các ri ro trong kinh doanh.
+ Chi phí huy đng vn cao.
Nh vy, chính sách này hn ch ri ro cho doanh nghip nhng thu nhp thp.
Chínhăsáchăqunălýăvnăluăđngădungăhòa.
Da trên c s ca nguyên tc tng thích: TSL đc tài tr hoàn toàn bng
ngun ngn hn và TSC đc tài tr bng ngun dài hn. Chính sách dung hòa có
Thang Long University Library
7
đc đim kt hp qun lý tài sn thn trng vi n cp tin hoc kt hp qun lý tài
sn cp tin vi n thn trng. tuy nhiên, trên thc t, đ đt đc trng thái tng
thích không h đn gin do vp phi nhng vn đ nh s tng thích k hn, lung
tin hay khong thi gian, do vy chính sách này ch c gng tin ti trng thái tng
thích, dung hòa ri ro và to ra mc thu nhp trung bình hn ch nhc đim ca 2
chính sách trên.
Di đây là các mô hình c bn v chính sách qun lý vn lu đng trong doanh
nghip.
Hình 1.1. Mô hình chính sách qun lý vn lu đng
Hình 1.
Hình 2
TSL
NVNH
TSL
NVNH
TSC
NVDH
NVDH
TSC
Hình 3
TSL
NVNH
TSC
NVDH
8
Tuy nhiên, ni dung chính ca qun lý vn lu đng vn là qun lý các b phn
cu thành nên vn lu đng, bao gm có qun lý vn bng tin, qun lý các khon
phi thu trong ngn hn và qun lý hàng tn kho.
1.2.2 Qun bng tin.
Tin mt kt ni tt c các hot đng liên quan đn tài chính ca doanh nghip.
Qun lý vn bng tin mt đ gim thiu ri ro v kh nng thanh toán, tng hiu qu
s dng tin.
Qun lý tin mt là quá trình bao gm qun lý lu lng tin mt ti qu và tài
khon thanh toán ngân hàng, kim soát chi tiêu, d báo nhu cu tin mt ca doanh
nghip, bù đp thâm ht ngân sách, gii quyt tình trang tha, thiu tin mt trong
ngn hn cng nh dài hn.
Xác đnh mc d tr tin mt hp lý
Mc tn qu
tin mt ti u
=
Mc chi tiêu vn tin mt
bình quân 1 ngày trong k
x
S ngày d tr
tn qu hp lý
Xác đnh và qun lý lu lng tin mt
D tr tin mt (tin ti qu và tin trên tài khon thanh toán ti ngân hàng) là
điu tt yu mà doanh nghip phi làm đ đm bo vic thc hin các giao dch kinh
doanh hàng ngày cng nh đáp ng nhu cu v phát trin kinh doanh trong tng giai
đon. Doanh nghip gi quá nhiu tin mt so vi nhu cu s dn đn vic đng vn,
tng ri ro v t giá (nu d tr v ngoi t), tng chi phí s dng vn (vì tin mt ti
qu không sinh lưi, tin mt ti tài khon thanh toán ngân hàng thng có lưi sut rt
thp so vi chi phí lưi vay ca doanh nghip). Hn na, sc mua ca đng tin có th
gim sút nhanh do lm phát.
Nu doanh nghip d tr quá ít tin mt, không đ tin đ thanh toán s b gim
uy tín vi nhà cung cp, ngân hàng và các bên liên quan. Doanh nghip s mt c hi
hng các khon u đưi giành cho giao dch thanh toán ngay bng tin mt, mt kh
nng phn ng linh hot vi các c hi đu t phát sinh ngoài d kin.
Lng tin mt ti u ca doanh nghip phi tha mưn đc 3 nhu cu chính:
+ Chi cho các khon phi tr phc v hot đng sn xut - kinh doanh hàng ngày ca
doanh nghip nh: Tr cho nhà cung cp hàng hóa hoc dch v, tr ngi lao đng,
tr thu.
+ D phòng cho các khon chi ngoài k hoch.
Thang Long University Library
9
+ D phòng cho các c hi phát sinh ngoài d kin khi th trng có s thay đi đt
ngt.
Xác đnh mc d tr tin ti u:
Tin mt đc hiu là tin mt tn qu, tin trên tài khon thanh toán ca doanh
nghip ngân hàng. Tin là tài sn không sinh li. nu d tr tin mt quá nhiu s
gây tình trng “ đng vn” và phát sinh chi phí ca vic gi tin. Tuy nhiên, gi tin
mt trong kinh doanh là cn thit vì: nó đm bo giao dch kinh doanh hàng ngày, đáp
ng các nhu cu d phòng ca doanh nghip, hng li th trong thng lng mua
hàng. Do vy doanh nghip cn d tr tin mt mc ti u. Mc d tr tin mt ti
u là mc tin mt mà doanh nghip cn nm gi đ ti đa hóa li ích đt đc t vic
gi tin.
xác đnh lng d tr tin mt tin mt ti u, chúng ta có th áp dng mô
hình Baumol. Mô hình này xác đnh mc tin mt mà ti đó, tng chi phí là nh nht.
Tng chi phí (TC) bao gm: + Chi phí giao dch
+ Chi phí c hi
Chi phí giao dch (TrC):
Trong đó:
T : Tng nhu cu v tin trong nm
C : quy mô mt ln bán chng khoán
F : Chi phí c đnh ca mt ln bán chng khoán
Chi phí c hi (OC):
Trong đó:
C/2 : Mc d tr tin mt trung bình
K : Lưi sut đu t chng khoán
10
Hình 1.2. th mc d tr tin và chi phí c hi
Tng chi phí (TC):
Tng chi phí là mt hàm C. tng chi phí là nh nht thì đo hàm cp mt ca TC
phi bng 0 và mc d tr tin ti u là:
C* : Mc d tr tin mt ti u.
Xây dng và phát trin các mô hình d báo tin mt.
Nhà qun lý phi d đoán các ngun nhp, xut ngân qu theo đc thù v chu k
tính doanh, theo mùa v, theo k hoch phát trin ca doanh nghip trong tng thi k.
Ngoài ra, phng thc d đoán đnh k chi tit theo tun, tháng, quý và tng quát cho
hàng nm cng đc s dng thng xuyên.
+ Ngun nhp ngân qu thng gm các khon thu đc t hot đng sn xut, kinh
doanh, tin t các ngun đi vay, tng vn, bán tài sn c đnh không dùng đn…
+ Ngun xut ngân qu gm các khon chi cho hot đng sn xut - kinh doanh, tr n
vay, tr c tc, mua sm tài sn c đnh, đóng thu và các khaonr phi tr khác…
Trên c s so sánh ngun nhp và ngun xut ngân qu doanh nghip có th thy
đc mc thng d hay thâm ht ngân qu.
Các bin pháp qun lý:
Tin mt đu k(C)
Tin mt cui k(C)
Bán CK
2
Thi gian
Thang Long University Library
11
+ Mi khon thu chi vn tin mt đu phi thc hin qua các qu.
+ Phân đnh trách nhim rõ ràng trong qun lý vn tin mt
+ Xây dng quy ch thu, chi qu tin mt
+ Qun lý cht ch các khon tm ng tin mt, cn quy dnhđi tng, thi gian và
mc tm ng…đ qun lý cht ch, tránh vic li dng qu tin mt ca doanh nghip
vào mc đích các nhân.
1.2.3 Qun phi thu.
Theo dõi và thc hin vic thu n chim phn không nh trong qun lý vn lu
đng. Thi gian thu hi n càng ngn thì doanh nghip càng có nhiu tin đ quay
vòng vn, nâng cao hiu qu sn xut kinh doanh.
Cácănhơnăt nhăhngăđnăquyămôăcácăkhon phi thu ca doanh nghip
Quy mô sn phm – hàng hóa bán chu cho khách hàng. Tính cht thi v ca
vic tiêu th sn phm trong các doanh nghip. Mc gii hn n ca doanh nghip cho
khách hàng. Mc đ quan h và đ tín nhim ca khách hàng vi doanh nghip.
Xơyădngăchínhăsáchăthngămi
Nguyên tc c bn đ đa ra nhng chính sách tín dng đó là: Khi li ích gia
tng ln hn chi phí, doanh nghip nên cp tín dng. Li ích gia tng nh hn chi phí
gia tng, doanh nghip nên tht cht tín dng. Trng hp c li ích và chi phí đu
gim thì doanh nghip cn xem xét phn chi phí tit kim đc có đ bù đp cho phn
li ích b gim đi không.
Khi xây dng chính sách bán chu, doanh nghip cn đánh giá k nh hng ca
chính sách ti li nhun ca doanh nghip theo các tiêu thc sau: D kin quy mô sn
phm hàng hóa dch v tiêu th. Giá bán sn phm, dch v nu bán chu hoc không
bán chu. Các chi phí phát sinh do vic tng thêm các khon n. ánh giá mc chit
khu (thanh toán) có th chp nhn.
Phơnătíchănngălcătínădng caăkháchăhƠng
thc hin vic cp tín dng cho khách hàng thì điu đu tiên doanh nghip
phi phân tích đc nng lc tín dng ca khách hàng.
Ngoài ra khi phân tích kh nng tín dng ca khách hàng doanh nghip cn lu ý
đn các tiêu chun sau: Phm cht, t cách tín dng; nng lc tr n; vn ca khách
hàng; tình hình chung ca nn kinh tt và ngành; tài sn th chp, cm c.
Phân tích đánh giá khon tín dng đc đ ngh
Sau khi phân tích nng lc tín dng ca khách hàng, doanh nghip s xem các
khn tín dng mà khách hàng đ ngh da vào ch tiêu NPV:
12
Mt s mô hình thng đc các doanh nghip s dng:
Quyt đnh tín dng khi xem xét 1 phng án cp tín dng
Cn c đa ra quyt đnh tín dng là NPV.
Mô hình c bn:
Trong đó:
CF
t
: Dòng tin sau thu mi giai đon
k: T l thu nhp yêu cu sau thu
CF
o
: Giá tr doanh nghip đu t vào phi thu khách hàng
Trong đó:
VC: T l chi phí bin đi trên doanh thu
S: Doanh thu d kin mi kì
ACP: thi gian thu tin bình quân tính theo ngày
BD: T l n xu trên dòng tin bán hàng
CD: Lung tin ra tng thêm ca b phn tín dng
T: Thu sut thu nhp doang nghip
Sau khi tính toán NPV, doanh nghip quyt đnh d trên c s:
NPV > 0: Cp tín dng
NPV = 0: Bàng quan
NPV < 0: Không cp tín dng
Quyt đnh tín dng khi xem xét 2 phng án tín dng:
So sánh gia bán hàng tr ngay và bán hàng tr chm.
Thang Long University Library
13
Bng 1.1. Cp tín dng và không cp tín dng:
Ch tiêu
Không cp tín dng
Cp tín dng
S lng bán(Q)
Q
o
Q
1
(Q
1
>Q
o
)
Giá bán(P)
P
o
P
1
(P
1
>P
o
)
Chi phí sn xut bình quân(AC)
AC
o
AC
1
(AC
1
> AC
o
)
Xác sut thanh toán
100%
h ()
Thi hn n
0
T
T l chit khu
0
R
t
Phng án 1: Không cp tín dng
Phng án 2: Cp tín dng
Doanh nghip đa ra quyt đnh da trên c s so sánh gia NPV
o
và NPV
1
NPV
o
> NPV
1
: Không cp tín dng
NPV
o
< NPV
1
: Cp tín dng
NPV
o
= NPV
1
: Bàng quan
Quyt đnh cp tín dng và thông tin ri ro tín dng.
Bng 1.2. S dng và không s dng thông tin ri ro tín dng
Ch tiêu
Không s dng thông tin
tín dng
S dng thông tin ri ro
tín dng
S lng bán (Q)
Q
1
Giá bán (P)
P
1
P
1
Chi phí sn xut bình quân (AC)
AC
1
AC
2
Chi phí thông tin ri ro
0
C (VC,FC)
14
Ch tiêu
Không s dng thông tin
tín dng
S dng thông tin ri ro
tín dng
Xác sut thanh toán
h
100%
Thi hn n
t
T
T l chit khu
R
t
R
t
Phng án 1: Không s dng thông tin ri ro
Phng án 2: S dng thông tin ri ro
Doanh nghip đa ra quyt đnh da trên c s so sánh NPV
1
và NPV
2
NPV
2
> NPV
1
: Cp tín dng s dng thông tin ri ro tín dng
NPV
2
< NPV
1
: Không cp tín dng s dng thông tin tín dng
NPV
2
= NPV
1
: Bàng quan
1.2.4 Qun kho
Hàng tn kho là tt c nhng ngun lc d tr nhm đáp ng cho nhu cu hin
ti hoc tng lai. Hàng tn kho không ch có tn kho thành phm mà còn có kho sn
phm d dang, tn kho nguyên vt liu/linh kin và tn kho công c dng c dùng
trong sn xut…
Mô hình sn lng đt hàng hiu qu tt nht (Economic Ordering Quantity - EOQ)
Mô hình EOQ là mt mô hình qun tr tn kho mang tính đnh lng có th s
dng nó đ tìm mc tn kho ti u cho doanh nghip.
Gia chi phí đt hàng và chí tn tr có mi tng quan t l nghch. Khi s ln
đt hàng càng nhiu, khi lng hàng hóa tn kho bình quân thp, dn ti chi phí tn
kho thp song chi phí đt hàng cao. Ngc li, khi s ln đt hàng gim đi thì khi
lng hàng trong mi ln đt hàng cao, lng tn kho ln hn, do đó chi phí tn tr
hàng hóa cao và chi phí đt hàng gim.
Ti thi đim bt đu mi chu k, lng hàng hóa tn kho là Q và thi đim
cui chu k là 0, nên s lng tn kho trung bình là Q/2 đn v. S lng trung bình
Thang Long University Library
15
này phi đc duy trì trong sut nm vi chi phí C trên mi dn v. Do đó chi phí tn
tr hàng hóa hàng nm là:
Chi phí đt hàng trong nm bng chi phí ca mi ln đt hàng nhân vi s ln đt
hàng trong nm . tìm s ln đt hàng chúng ta chia tng khi lng hàng s dng
trong nm cho khi lng hàng ca mi ln đt hàng: S/Q. Do đó tng chi phí đt
hàng trong nm là:
Vi: S = Tng khi lng hàng s dng trong nm
Q = Khi lng hàng ca mi ln đt hàng
O = Chi phí cho mi ln đt hàng
C = Chi phí tn tr trên mi đn v hàng tn kho.
Hình 1.3. Mi quan h gia hàng tn kho và chi phí đt hàng
C($)
Tng chi phí
Chi phí tn tr
Chi phí đt hàng
Q* Q