nghiên cứu ứng dụng năng lượng xanh nhằm phát triển bền vững khu du lịch cát bà

Nghiên cứu ứng dụng năng lượng xanh nhằm
phát triển bền vững khu du lịch Cát Bà

Nguyễn Thị Bích Ngọc

Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội
Luận văn Thạc sĩ. Du lịch học
Nghd: PGS.TS Trần Đức Thanh
Năm bảo vệ: 2014

Keywords: Du lịch; Năng lượng xanh; Khu du lịch Cát Bà; Phát triển bền vững

Contents:
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Năng lượng xanh là năng lượng mà khi được sử dụng, nó có ít tác động tiêu cực đến môi
trường hơn so với các loại năng lượng từ nhiên liệu hóa thạch truyền thống như than, dầu, khí
[11, 20]. Những dạng năng lượng xanh ngày nay thường đề cập đến là: năng lượng mặt trời,
năng lượng gió, năng lượng sinh khối, năng lượng thủy triều và năng lượng địa nhiệt. Ngoài ra
còn rất nhiều loại năng lượng được cho là “xanh”, thậm chí cả năng lượng hạt nhân vì trong
trạng thái hoạt động an toàn, nó sản sinh ra lượng chất thải thấp hơn nhiều lần so với việc sử
dụng than đá hoặc dầu [11]. Theo quan điểm mở rộng, khái niệm “xanh” còn có thể hiểu là sử
dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong các ngành kinh tế và trong du lịch [6, 23], ví dụ như
gần đây chúng ta có khái niệm khách sạn xanh, nhà hàng xanh, khu du lịch xanh, khu nghỉ
dưỡng xanh…
Việc sản xuất và sử dụng năng lượng xanh được coi là vấn đề bức thiết với hầu hết trong các
ngành của các quốc gia trên thế giới trong đó có ngành du lịch, đặc biệt trong các nước đang phát
triển như Việt Nam với trình độ công nghệ còn lạc hậu, thiết bị sử dụng trong sản xuất công
nghiệp, dịch vụ và du lịch còn nhiều bất cập, hiệu suất thấp, tiêu tốn nhiều năng lượng và gây ô
nhiễm môi trường.
Mặt khác, mỗi hình thức chế tạo và sử dụng năng lượng đều ít nhiều gây ảnh hưởng đến môi

trường, nhưng trong số đó năng lượng xanh là loại năng lượng gây ít tác động hơn cả. Hầu hết
những người theo trường phái ủng hộ năng lượng xanh đều cho rằng: “nhân loại càng sử dụng
năng lượng xanh nhiều bao nhiêu thì hành tinh của chúng ta sống lâu hơn bấy nhiêu.”
Cát Bà là một hòn đảo xinh đẹp có nhiều tiềm năng du lịch tự nhiên và nhân văn. Hoạt động
du lịch tại đây chỉ thực sự bắt đầu từ giữa những năm 90, nhưng đã nhanh chóng phát triển.
Lượng khách du lịch, đặc biệt là khách nội gia tăng không ngừng đồng nghĩa với việc sử dụng
các dịch vụ du lịch rất nhiều dẫn đến tình trạng nguồn điện, nước và môi trường tại Cát Bà chịu
nhiều sức ép. Để phát triển bền vững tại đây nhất thiết phải đánh giá được hiện trạng sử dụng
năng lượng và tiềm năng các nguồn năng lượng tại khu du lịch tại Cát Bà để tìm ra các giải pháp
sử dụng công nghệ năng lượng xanh nhằm phát triển bền vững khu du lịch này.
Xuất phát từ những lý do trên, nên việc lựa chọn đề tài “Nghiên cứu ứng dụng năng lượng
xanh nhằm phát triển bền vững khu du lịch Cát Bà” là việc làm cấp thiết.
2. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của vấn đề nghiên cứu
Việc nghiên cứu và đề xuất thực hiện các giải pháp ứng dụng năng lượng xanh sẽ góp phần
giảm chi phí sử dụng năng lượng, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững tại khu du lịch Cát
Bà trong thời gian tới.
3. Tình hình nghiên cứu và ứng dụng năng lượng xanh
* Tình hình nghiên cứu và ứng dụng năng lượng xanh trên thế giới:
Năng lượng xanh là loại năng lượng đã được nhiều nước trên thế giới quan tâm, nghiên cứu
sử dụng từ rất lâu và rộng khắp trên thế giới trong mọi lĩnh vực của đời sống và sản xuất [22].
Ngoài ra, nghiên cứu ứng dụng năng lượng xanh nhằm phát triền bền vững tại các khu du lịch
cũng đã được quan tâm và ứng dụng rất nhiều tại các nước: Pháp, Hà Lan, Mỹ, Nauy
+ Khách sạn Calton
Khách sạn Calton là khách sạn sử dụng năng lượng mặt trời đầu tiên tại San Fransico - Mỹ
và hiện nay khách sạn Calton là khách sạn 5 sao trên thế giới hướng tới danh hiệu khách sạn
xanh [23]

Hình 1: Khách sạn Calton
+ Khách sạn Montage
Khách sạn Montage tọa lạc tại Beverly Hills của Mỹ cũng là khách sạn đi đầu trong việc sử

dụng năng lượng xanh đặc biệt là năng lượng mặt trời nhằm mục đích tiết kiệm nguồn năng
lượng không thể tái tạo.

Hình 2: Khách sạn Montage
+ Cao ốc văn phòng sử dụng năng lượng mặt trời
Cao ốc được xây dựng ở thành phố Đức Châu, tỉnh Sơn Đông, Tây Bắc Trung Quốc. Tòa
nhà rộng 75.000m2 được thiết kế dạng cấu trúc đồng hồ mặt trời và đáp ứng yêu cầu sử dụng
năng lượng tái sử dụng để thay thế các loại nhiên liệu hóa thạch gây ô nhiễm môi trường. Tòa
nhà cung cấp không gian cho các trung tâm triển lãm, khu vực nghiên cứu, trung tâm hội họp và
huấn luyện, một khách sạn.








Hình 3: Cao ốc văn phòng
Cấu trúc được đặt tên là "Án Nhật Nguyệt" và mặt tiền có màu trắng tượng trưng cho
năng lượng sạch. Cấu trúc bên ngoài chỉ sử dụng 1% thép cho thiết kế tổ chim và các hệ thống
cách nhiệt cho tường và mái giảm được 30% năng lượng hơn cả tiêu chuẩn quốc gia về tiết kiệm
năng lượng.[23]
+ Cầu đi bộ sử dụng năng lượng mặt trời
Cầu đi bộ Kurilpa bắc ngang con sông Brisbane trị giá trên 63 triệu USD và dự kiến cho
khoảng 36.500 khách bộ hành sử dụng trong một tuần đã được khánh thành ở Trung tâm Thương
mại và Tài chính của thành phố Brisbane (Australia). Hơn 1.050 người được huy động để xây
dựng chiếc cầu đi bộ sử dụng năng lượng mặt trời, dài 470m được coi là lớn nhất thế giới này.
Cầu sử dụng hệ thống chiếu sáng bằng đèn LED được lập trình để tạo ra một loạt các hiệu ứng
ánh sáng khác nhau. Hệ thống chiếu sáng tiết kiệm năng lượng sử dụng 84 panel mặt trời phát

điện với công suất khoảng 100 KW/giờ mỗi ngày và trung bình 38 MW/giờ mỗi năm. Lượng
điện thừa có được từ các panel mặt trời sẽ được chuyển sang cho mạng lưới điện quốc gia (hệ
thống đèn LED chỉ sử dụng 75% điện năng mặt trời).

Hình 4: Cầu đi bộ
+ Hệ thống nấu ăn sử dụng năng lượng mặt trời
Trong nỗ lực ngăn chặn khí thải gây ô nhiễm môi trường của thế giới, Ấn Độ đang phát
triển dự án hệ thống phục vụ nấu ăn được sử dụng bằng năng lượng mặt trời lớn nhất thế giới.
Dự án được xây dựng ở Shirdi, bang Maharashtra. Hệ thống này trị giá khoảng 280.000 USD có
nhiệm vụ biến nước thành 3.500 kg hơi nước mỗi ngày và sau đó được dùng để nấu nướng phục
vụ cho khoảng 20.000 khách hành hương đến lăng thánh Sai Baba mỗi ngày, và giúp tiết kiệm
được khoảng 100.000 kg gas mỗi năm. Nhà nước sẽ chi trả 43% trong tổng kinh phí xây dựng hệ
thống. [23]


Hình 5: Bát năng lượng mặt trời tại Auroville, Ấn Độ
Còn rất nhiều các khách sạn, tòa nhà, khu du lịch trên thế giới cũng đã, đang sử dụng năng
lượng xanh nhằm mục đích bảo vệ môi trường hướng tới sự phát triển bền vững như: khách sạn
Santa Monica ở Los Angeles của Mỹ); khách sạn Stadthalle của Áo; tòa nhà Sun Dial được xây
dựng tại Trung Quốc…
Mặt khác, bình nước nóng năng lượng mặt trời cũng được sử dụng rộng khắp tại nhiều
nước trên thế giới. Sử dụng bình nước nóng năng lượng mặt trời giảm bớt đun nước nóng bằng
điện nhằm tiết kiệm điện. Công nghệ nhiệt mặt trời có thể được sử dụng cho đun nước nóng,
sưởi ấm không gian, làm mát không gian và quá trình sinh nhiệt.

Hình 6: Thiết bị đun nước bằng năng lượng mặt trời
Hệ thống nước nóng năng lượng mặt trời sử dụng ánh sáng mặt trời để làm nóng nước. Hệ
thống có thể làm nước nóng với nhiệt độ lên đến 60°C có thể được cung cấp bởi hệ thống sưởi
ấm mặt trời. Mặt khác, không gian phơi tại các hộ kinh doanh quy mô lớn sử dụng năng lượng
mặt trời còn tiết kiệm điện và năng lượng trong việc sấy, sưởi quần áo.

Hơn thế nữa tại các hộ kinh doanh quy mô lớn tại các quốc gia cũng có thể sử dụng năng
lượng mặt trời để chưng cất làm cho nước mặn hoặc nước lợ uống được. Công nghệ này đã được
sử dụng tại Indonesia, muốn làm được điều này thì trước khi khử trùng nước năng lượng mặt trời
cần phải phơi sáng các chai nhựa polyethylene terephthalate rồi đổ đầy nước dưới ánh sáng mặt
trời trong vài giờ. Thời gian phơi sáng khác nhau tùy thuộc vào thời tiết và khí hậu từ tối thiểu là
sáu giờ đến hai ngày trong điều kiện hoàn toàn u ám. Đó là khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế
giời như là một phương pháp khả thi cho xử lí nước hộ gia đình, hộ kinh doanh quy mô lớn như
tại khu du lịch Cát Bà nhằm mục đích lưu trữ nước một cách an toàn và tiết kiệm nước. Hơn hai
triệu người ở các nước đang phát triển sử dụng phương pháp này đối với nước uống hàng ngày
của họ.

Hình 7: Nước khử trùng bằng năng lượng mặt trời tại Indonesia
Ngoài ra, nghiên cứu ứng dụng năng lượng xanh nhằm phát triền bền vững tại các khu du
lịch cũng đã được quan tâm và ứng dụng rất nhiều tại các nước: Pháp, Hà Lan, Mỹ, Nauy
* Tình hình nghiên cứu và ứng dụng năng lượng xanh trong nước:
Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2020 đã được thủ tướng chính phủ Việt
Nam phê duyệt ngày 30 tháng 12 năm 2011 đã chia Việt Nam thành 7 vùng du lịch thay vì 3
vùng như chiến lược năm 2010. Các vùng du lịch bao gồm: Trung du miền núi phía Bắc, vùng
đồng bằng sông Hồng và duyên hải Đông Bắc, vùng Bắc Trung Bộ, vùng duyên hải Nam Trung
Bộ, vùng Tây Nguyên, vùng Đông Nam Bộ và vùng Tây Nam Bộ. [2, 3]
- Vùng trung du, miền núi phía Bắc bao gồm các tỉnh: Hòa Bình, Sơn La, Điện Biên, Lai
Châu, Yên Bái, Phú Thọ, Lào Cai, Tuyên Quang, Hà Giang, Bắc Kạn, Thái Nguyên, Cao Bằng,
Lạng Sơn và Bắc Giang gắn với các hành lang kinh tế và các cửa khẩu quan trọng với Trung
Quốc và Thượng Lào. Các địa bàn trọng điểm là: Thành phố Lào Cai, Sa Pa, Phan Xi Păng,
Thành phố Điện Biên và phụ cận, thành phố Lạng Sơn và phụ cận Đền Hùng, vùng ATK.
Tại một số tỉnh của vùng trung du miền núi phía Bắc, viện Năng lượng (EVN) và Trung
tâm Năng lượng mới - Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội tiếp tục triển khai ứng dụng dàn pin
mặt trời nhằm cung cấp điện cho một số hộ gia đình và các trạm biên phòng ở đảo Cô Tô (Quảng
Ninh) đồng thời thực hiện dự án “Ứng dụng thí điểm điện mặt trời cho vùng sâu, vùng xa” tại xã
Ái Quốc, tỉnh Lạng Sơn. Dự án được hoàn thành vào tháng 11 năm 2002. Mặt khác ở Lạng Sơn

còn cho lắp đặt các hệ thống thủy điện nhỏ nhằm mục đích tạo điện cho các khách sạn sử dụng.
Ngoài chiếu sáng, năng lượng mặt trời còn có thể ứng dụng trong lĩnh vực nhiệt, đun
nấu… Từ năm 2000 – 2005, trung tâm Nghiên cứu thiết bị áp lực và năng lượng mới do Đại học
Đà Nẵng phối hợp với Tổ chức phục vụ năng lượng mặt trời triển khai Dự án “Bếp năng lượng
mặt trời” cho các hộ dân tại làng Bình Kỳ 2, phường Hòa Quý, quận Ngũ Hành Sơn - Đà Nẵng
[16]. Bên cạnh đó, trung tâm nghiên cứu năng lượng mới cũng nghiên cứu năng lượng mặt trời
để đun nước nóng và đưa loại bình đun nước nóng này vào ứng dụng tại một số khu du lịch của
các tỉnh: Hải Phòng, Quảng Ninh, Nam Định, Thanh Hóa, Sơn La…
- Vùng đồng bằng sông Hồng và duyên hải Đông Bắc bao gồm thủ đô Hà Nội, Vĩnh Phúc,
Bắc Ninh, Hải Dương, Hưng Yên, Thái Bình, Hà Nam, Ninh Bình, Nam Định, Hải Phòng,
Quảng Ninh gắn với vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc. Các địa bàn trọng điểm là thủ đô Hà Nội,
Nam Định với đền Trần, Phủ Dầy, Hải Phòng với Đồ Sơn, Cát Bà, Quảng Ninh với Hạ Long,
Bái Tử Long, Ninh Bình.
Điển hình về ứng dụng năng lượng xanh tại vùng du lịch này là ứng dụng trong lĩnh vực
kinh doanh khách sạn. Ở Hà Nội có khách sạn Fortuna, khách sạn được coi là một trong những
“tòa nhà xanh” tiêu biểu của Hà Nội về ứng dụng các giải pháp tiết kiệm năng lượng hiệu quả.

Hình 8: Khách sạn Fortuna
Trước đây, nhu cầu sử dụng điện năng của tòa nhà là tương đối lớn, cao điểm lên đến
493.900 kWh/tháng, do đó, tiết kiệm năng lượng là giải pháp rất quan trọng giúp tòa nhà tiết
kiệm chi phí. Anh Phạm Văn Vinh - kỹ sư trưởng khách sạn chia sẻ: Trước đây khách sạn không
sử dụng hệ thống năng lượng mặt trời và sử dụng các thiết bị tiết kiệm năng lượng thì tổng số
tiền cho tiêu thụ năng lượng là rất lớn. Sau nhiều nỗ lực ứng dụng năng lượng xanh như bình
nước nóng năng lượng mặt trời, pin mặt trời đồng thời kết hợp với việc sử dụng các giải pháp tiết
kiệm năng lượng, hiện mỗi năm, tòa nhà tiết kiệm được trên 200.000 kWh, tương đương trên 250
triệu đồng/năm. Anh Vinh cho biết: Thời gian tới, nhiều thiết bị tiết kiệm năng lượng như bình
đun nước nóng năng lượng mặt trời để tiết kiệm chi phí, góp phần bảo vệ môi trường cũng sẽ
được đưa vào sử dụng tăng cường.
- Vùng bắc Trung Bộ bao gồm các tỉnh: Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Bình, Quảng Trị,
Thừa Thiên – Huế gắn với hệ thống cửa khẩu quốc tế Lào, với du lịch hành lang Đông Tây và hệ

thống biển, đảo Bắc Trung Bộ. Các địa bàn trọng điểm: Huế và vùng phụ cận Kim Liên, Vinh,
Cửa Lò, Cầu Treo.
Tại vùng Bắc Trung Bộ có một ví dụ điển hình về khách sạn sử dụng năng lượng xanh và
đã tiết kiệm được 10 triệu đồng một tháng đó chính là khách sạn Đại Tây Dương nằm cạnh Khu
du lịch biển Cửa Lò – Nghệ An. [9]

Hình 9: Khách sạn Đại Tây Dương
Khách sạn Đại Tây Dương sở hữu một vị trí đẹp ngay cạnh quảng trường Bình Minh cùng
số lượng phòng lớn. Điều đặc biệt hơn, những du khách có dịp lưu trú tại đây dẫu có muốn cũng
không thể tìm nổi một bình nước nóng bằng điện nào được sử dụng trong khách sạn. Đơn giản, ở
đây đã có hệ thống bình nước nóng năng lượng mặt trời. Mô hình khách sạn Đại Tây Dương mới
đưa vào hoạt động tại mùa du lịch năm nay đã sử dụng dàn nước nóng năng lượng mặt trời thay
thế hoàn toàn bình đun nước nóng bằng điện. Khách sạn Đại Tây Dương mới khánh thành và đi
vào hoạt động, từ lúc thiết kế, ban lãnh đạo khách sạn đã đưa vào dự toán đầu tư 11 dàn nước
nóng năng lượng mặt trời mỗi bình 200l thay cho việc lắp đặt 50 bình nước nóng đun bằng điện,
tổng đầu tư chi phí hết 110 triệu đồng. Từ khi đưa vào hoạt động, đủ cung cấp nước nóng cho 50
phòng lưu trú của khách sạn, hội trường, nhà ăn Chi phí đầu tư cũng chỉ ngang với việc lắp đặt
bình đun nước nóng bằng điện. Phó giám đốc Điện lực Cửa Lò Trần Văn Dũng cho biết, với
khách sạn Đại Tây Dương, ngoài lợi ích từ việc không phải đầu tư 50 bình nóng lạnh bằng điện
ra, bằng việc lắp đặt các dàn nước nóng năng lượng mặt trời, tính ra trong 4 tháng kinh doanh
mùa du lịch trọng điểm của cả năm tại nơi đây, khách sạn tiết kiệm được 12.000 kWh, với giá
bán điện kinh doanh dịch vụ hiện nay khoảng 2.000 đồng/kWh, bình quân mỗi tháng khách sạn
Đại Tây Dương tiết kiệm được hơn 8 triệu đồng nhờ việc không phải đun nước nóng bằng điện.
Mặt khác, ngoài việc lắp đặt bình nước nóng năng lượng mặt trời trên tầng thượng của
khách sạn, tại quầy lễ tân của khách sạn, nhân viên trực lễ tân còn trực tiếp theo dõi, quản lý hệ
thống đóng, cắt các thiết bị điện trong từng phòng. Trong trường hợp khách lưu trú tại các phòng
quên tắt điều hòa, quạt, bóng đèn… chỉ cần một thao tác nhỏ, những thiết bị trong phòng sẽ tự
động ngắt, dừng hoạt động.
Bên cạnh đó ở Cửa Lò còn một số khách sạn đã sử dụng năng lượng xanh trong kinh
doanh khách sạn và nhà nghỉ như: khách sạn Thái Bình Dương, Việt Anh, khách sạn Khánh

Hằng, Hoàng Lan… thương hiệu bình nước nóng năng lượng mặt trời của những nhà cung cấp
có tên tuổi như Tân Á Đại Thành, Sơn Hà, Phú Lạc Khang, Mặt trời Bách Khoa, Gia Nam hay
các sản phẩm của Toàn Mỹ.
- Vùng Duyên Hải Nam Trung Bộ bao gồm các tỉnh: Quảng Nam, thành phố Đà Nẵng,
Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, KHánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận gắn với vùng kinh tế
trọng điểm miền Trung, với hệ thống biển đảo Nam Trung Bộ. Các địa bàn trọng điểm: Đà Nẵng,
Quảng Nam, Nha Trang, Ninh Chữ, Phan Thiết, Mũi Né.
Mới đây, để hướng tới một nhà ga hàng không xanh, đạt tiêu chuẩn quốc tế về môi trường,
Tổng công ty Cảng Hàng không miền Trung đã hợp tác với công ty Methis Environmental của
Vương quốc Bỉ lắp đặt hệ thống điện năng lượng mặt trời công suất 2,5 MW tại sân bay quốc tế
Đà Nẵng. Đây cũng sẽ là sân bay đầu tiên trong cả nước sử dụng hệ thống điện năng lượng mặt
trời, theo kế hoạch dự án sẽ được hoàn thành trong 6 tháng và dự kiến đưa vào khai thác vào
giữa tháng 7 năm 2012. [16]
Thêm vào đó, tháng 8 năm 2013, sở khoa học công nghệ chủ trì, phối hợp Viện Khoa
học năng lượng - Viện Hàn lâm KH-CN Việt Nam vừa thực hiện công trình “Điều tra, thu thập
số liệu gió và đánh giá tiềm năng năng lượng gió khu vực Cù Lao Chàm, tỉnh Quảng Nam”, [4]
ông Nguyễn Bình Khánh - Giám đốc Trung tâm Tư vấn phát triển năng lượng - Viện Khoa học
năng lượng, chủ nhiệm đề tài cho biết: “Qua khảo sát, nhu cầu tiêu thụ điện năng tại Cù Lao
Chàm năm 2015 là 957.178 kWh và công suất tiêu thụ bình quân đầu người là 319 kWh; đến
năm 2020, nhu cầu điện năng sẽ tăng lên 1.764.104 kWh. Với nhu cầu trên, yêu cầu về công suất
nguồn của các cụm đến năm 2015 là 500 kWh và đến năm 2020 là 1.000 kWh. Chúng tôi đã đo
gió, đo bức xạ mặt trời, đánh giá tiềm năng nguồn năng lượng gió, đề xuất lắp đặt hệ thống
turbin khai thác sức gió hợp lý. Bước tiếp theo là chọn địa điểm, vị trí có thể lập quy hoạch dự án
điện gió tại Cù Lao Chàm và xây dựng mô hình cấp điện sử dụng năng lượng gió nhằm tiến tới
cung cấp điện bền vững cho khu vực”.
- Vùng Tây Nguyên bao gồm các tỉnh: Kon Tum, Gia Lai, Đăk Lăk, Lâm Đồng gắn với
tam giác phát triển Việt Nam – Lào – Cam puchia. Các địa bàn trọng điểm: thành phố Đà Lạt và
phụ cận, thành phố Buôn Mê Thuật và phụ cận, khu vực Bờ Y thị xã Kon Tum thành phố Pleiku.
Tại Việt Nam, theo các nhà khoa học, nếu phát triển tốt điện mặt trời sẽ góp phần đẩy
nhanh chương trình điện khí hóa nông thôn. Dự kiến đến năm 2020, cung cấp điện cho toàn bộ

100% hộ dân nông thôn, miền núi, hải đảo…
Năm 1995, hơn 180 nhà dân và một số công trình công cộng tại buôn Chăm, xã Eahsol
huyện Eahsol tỉnh Đăk Lăk đã sử dụng điện mặt trời. Gần đây, dự án phát điện ghép giữa pin mặt
trời và thủy điện nhỏ, công suất 125 kW được lắp đặt tại xã Trang, huyện Mang Yang, tỉnh Gia
Lai và dự án phát điện lai ghép giữa pin mặt trời và động cơ gió với công suất 9 kW đặt tại làng
Kongu 2, huyện Đăk Hà, tỉnh Kon Tum, do Viện năng lượng thực hiện góp phần cung cấp điện
cho khu vực đồng bào dân tộc thiểu số. [11]
- Vùng Đông Nam Bộ bao gồm thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh Đồng Nai, Bình
Dương, Bà Rịa – Vũng Tàu, Bình Phước, Tây Ninh gắn với vùng kinh tế trọng điểm phía Nam
và hành lang du lịch xuyên á. Các địa bàn trọng điểm: thành phố Hồ Chí Minh, Vũng Tàu – Côn
Đảo, Tây Ninh.
Tại vùng Đông Nam Bộ, chúng ta có một số ví dụ như sau: Khách sạn Sammy tọa lạc tại
157 Thùy Vân - Thành phố Vũng Tàu - Tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu được xây dựng theo lối kiến
trúc Pháp từ năm 1993 và đưa vào sử dụng từ năm 1996.

Hình 10: Khách sạn Sammy
Nằm ngay bên bờ biển Bãi Sau, khách sạn rất thuận tiện cho khách nghỉ ngơi, du lịch và mua
sắm, nhận thấy tầm quan trọng của việc tiết kiệm điện về mặt kinh tế cũng như môi trường, Ban
giám đốc khách sạn quyết định đầu tư, cải tạo hệ thống điều hòa không khí và thay thế các thiết
bị chiếu sáng tiết kiệm điện, thay đổi cách vận hành hợp lý cho tất cả các thiết bị nhằm tiết kiệm
chi phí trong sản xuất kinh doanh khách sạn [23]. Trước khi tiếp cận với các giải pháp tiết kiệm
năng lượng mỗi năm khách sạn tiêu thụ trên 1 triệu KWh điện năng tương đương gần 2 tỷ đồng.
Sau khi cải tạo hệ thống chiếu sáng, hệ thống điều hòa không khí và áp dụng một số giải pháp
tiết kiệm điện khác, mức tiêu thụ điện tại khách sạn còn khoảng 800 nghìn KWh tương đương
1,5 tỷ đồng. Đối với thiết bị thông gió và điều hòa không khí, để tiết kiệm điện khi khởi động và
tuần hoàn không khí bên ngoài khách sạn đã lắp thêm 140 chiếc quạt hút cho mỗi phòng, công
suất mỗi quạt 45W. Các phòng làm việc tại khách sạn đều để nhiệt độ ở mức từ 25
0
C - 27
0

C, các
cửa ra vào luôn được chú ý nhắc nhở đóng lại khi mở điều hòa nên đã góp phần tiết kiệm điện
nhất.
Số liệu tính toán cụ thể cho thấy, với những cải tạo trong hệ thống điều hòa không khí và
hệ thống chiếu sáng, năm 2010 khách sạn đã tiết kiệm được trên 225 nghìn KWh, giảm phát thải
CO
2
ra môi trường là 96,7 nghìn tấn
- Vùng Tây Nam Bộ gồm các tỉnh Long An, Đồng Tháp, An Giang, Kiên Giang, Cà Mau,
Bạc Liêu, Sóc Trăng, Bến Tre, Trà Vinh, Vĩnh Long, Tiền Giang, Hậu Giang và thành phố Cần
Thơ gắn với du lịch tiểu vùng sông Mê Kông. Các địa bàn trọng điểm: khu vực thành phố Cần
Thơ và phụ cận, Hà Tiên – Phú Quốc, khu vực Đồng Tháp Mười.
Các tỉnh này bình quân có khoảng 2000 - 2600 giờ nắng/ năm, lượng bức xạ mặt trời tăng 20%
so với các tỉnh phía Bắc. Ở vùng này, mặt trời chiếu gần như quanh năm, kể cả vào mùa mưa. Do
đó, đối với các địa phương thuộc vùng Tây Nam Bộ nguồn bức xạ mặt trời là một nguồn tài
nguyên to lớn để khai thác sử dụng. Chính vì lợi thế như vậy nên rất nhiều các khu du lịch đã sử
dụng năng lượng mặt trời trong việc đun nước nóng, sấy, sưởi như khách sạn 5 sao Majestic
thuộc Saigontourism là một trong 10 khách sạn tốt nhất tại thành phố Hồ CHí Minh đã quyết
định chọn hệ thống đun nước nóng sử dụng năng lượng mặt trời để thay thế cho các bình đun
nước nóng điện hiện tại. Ông Tào Văn Nghệ, giám đốc khách sạn Majestic sử dụng năng lượng
mặt trời để đun nước nóng đã tiết kiệm tới 60% chi phí tiền điện. Ông cho rằng, với việc ứng
dụng năng lượng mặt trời nhằm tiết kiệm điện, chi phí và giảm ô nhiễm môi trường, khách sạn
Majestic sẽ tiếp tục thể hiện vị trí đầu tàu và mở ra một trào lưu mới cho việc ứng dụng các giải
pháp tiết kiệm năng lượng tại hệ thống khách sạn của Saigontourism. Bên cạnh đó, còn có rất
nhiều khách sạn tại các khu du lịch thuộc vùng Nam Bộ đã ứng dụng năng lượng mặt trời trong
việc sử dụng năng lượng tại khách sạn như: khách sạn 4 sao Diamond - Phan Thiết, khách sạn 4
sao Cap Saint Jacques - Vũng Tàu, khách sạn 3 sao Sài Gòn, khách sạn NorFolk của NorFolk
Group, khu Resort 3 sao Sơn Long Thuận - Phan Rang. [9, 23]
* Tại Cát Bà đã có một số các dự án sử dụng năng lượng xanh tuy nhiên hiện nay vẫn chưa
có đề tài nào nghiên cứu đầy đủ, chi tiết về năng lượng xanh nhằm phát triển khu du lịch Cát Bà.

4. Mục tiêu nghiên cứu
Đánh giá được thực trạng những ưu, khuyết điểm và tồn tại trong việc sử dụng năng lượng
xanh đã, đang và sẽ được sử dụng trong lĩnh vực du lịch ở Cát Bà.
Đề xuất các giải pháp phù hợp sử dụng công nghệ năng lượng xanh nhằm nâng cao hiệu quả
sử dụng năng lượng, phát triển bền vững trong ngành du lịch nói chung và tại khu du lịch Cát Bà
nói riêng.
5. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu
5.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận văn là các nguồn năng lượng xanh tại Cát Bà và các giải
pháp có tiềm năng ứng dụng trong phát triển du lịch như năng lượng mặt trời, năng lượng gió,
năng lượng thủy triều, năng lượng sinh khối và thủy điện nhỏ…
5.2. Phạm vi nghiên cứu
Với phạm vi của một luận văn, tác giả tập trung nghiên cứu hiện trạng và tiềm năng ứng
dụng năng lượng xanh tại khu du lịch Cát Bà thuộc thị trấn Cát Bà, huyện Cát Hải, thành phố Hải
Phòng.
6. Phương pháp nghiên cứu
- Nghiên cứu lý thuyết: Tác giả đã chọn lọc và cập nhật tài liệu trên tiêu chí đánh giá khách
sạn xanh, nhà hàng xanh, khu du lịch xanh và tiêu chí Bông sen xanh của Tổng cục du lịch, các
tạp chí, các bài báo cáo, nghiên cứu đánh giá về năng lượng xanh của các tác giả, các tổ chức
trong và ngoài nước như Sustainable Tourism online, greenhotelier.org, Viện Năng Lượng.
Ngoài ra tác giả còn cập nhật các bài báo, sách nghiên cứu về năng lượng xanh như: Evaluating
the use of renewable energy for developing tourism industry, Tourism investing in energy and
resource efficiency - UNEP, Bài giảng về năng lượng mới và năng lượng tái tạo, của PGS. Phạm
Hoàng Lương, TS. Nguyễn Xuân Quang; Tài nguyên năng lượng của thầy Phan Nguyễn Lợi, cô
Nguyễn Thị Ngọc Mai, Phan Thị Lý, Nghiêm Thị Hạnh và Thái Duy Bình, các loại sách nghiên
cứu về du lịch bền vững của thầy Nguyễn Đình Hòe, Vũ Văn Hiếu; Phạm Hoàng Hải và sách
nghiên cứu bảo vệ môi trường của Tổng cục Du lịch…để hoàn thành luận văn của mình.
- Khảo sát thực tế: Bên cạnh việc nghiên cứu lý thuyết, tác giả đã có thời gian là 1 tuần đi
tìm hiểu, đánh giá thực tế việc sử dụng năng lượng xanh tại Cát Bà, Hải Phòng.
- Cập nhật thông tin: Tác giả thường xuyên cập nhật thông tin trên internet về năng lượng

xanh và việc sử dụng năng lượng xanh trên thế giới và Việt Nam, đặc biệt là tại Cát Bà.
- Điều tra phỏng vấn: Tác giả đã phát ra 250 phiếu điều tra phỏng vấn cho 3 khu vực: Khu
vực dân sinh, khu vực công cộng, khu vực lưu trú.
7. Cấu trúc của luận văn
Ngoài các phần mở đầu, kết luận và phụ lục, luận văn được chia thành 3 chương:
Chương 1. Tổng quan về năng lượng xanh
Chương 2. Hiện trạng và tiềm năng ứng dụng năng lượng xanh tại khu du lịch Cát Bà
Chương 3. Một số giải pháp sử dụng năng lượng xanh nhằm phát triển bền vững khu du lịch
Cát Bà

TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tài liệu tiếng Việt:
1. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Sổ tay hướng dẫn bảo vệ môi trường du lịch, NXB Thế giới,
2009.
2. Phạm Hoàng Hải, Tập bài giảng nghiên cứu phát triển du lịch bền vững ở Việt Nam, Đại học
Quốc gia Hà Nội, 2008.
3. Nguyễn Đình Hòe và Vũ Văn Hiếu, Du lịch bền vững, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội, 2001.
4. Nguyễn Bình Khánh, Điều tra, thu thập số liệu gió và đánh giá tiềm năng năng lượng gió khu
vực Cù Lao Chàm, tỉnh Quảng Nam.
5. Hội LHPN huyện Cát Hải, Báo cáo xây dựng mô hình trình diễn hệ thống cung cấp nước nóng
tập trung sử dụng than kết hợp năng lượng mặt trời nhằm làm giảm tiêu thụ điện cho các khách
sạn, hộ gia đình tại khu du lịch biển Cát Bà, UNDP – GEF SGP, 2012
6. Tổng cục du lịch, Tiêu chuẩn khách sạn xanh, nhà hàng xanh,
7. Tổng cục du lịch, Sổ tay hướng dẫn cơ sở lưu trú du lịch thực hiện Nhãn du lịch bền vững
Bông sen xanh, 2013
8. Phạm Duy Thanh Long, Lịch sử, Văn hóa, Danh lam thắng cảnh, Tiềm năng kinh tế 63 tỉnh
thành Việt Nam, NXB Thời Đại, 2013
9. Nguyễn Tiến Long, Nghiên cứu, đáng giá tổng quan về ứng dụng năng lượng tái tạo ở Việt
Nam - Báo cáo đề tài, Viện Kinh tế Sinh thái - ECO-ECO, 10-2006.
10. Phan Nguyễn Lợi, Nguyễn Thị Ngọc Mai, Phan Thị Lý, Nghiêm Thị Hạnh, Thái Duy Bình,

Tài nguyên năng lượng, 2012
11. Phạm Hoàng Lương, Nguyễn Xuân Quang, Bài giảng năng lượng mới và năng lượng tái tạo,
2012.
12. Phạm Hoàng Lương, Nguyễn Đức Cường, Nguyễn Kim Quý và Vũ Ngọc Đức, Nghiên cứu
đánh giá hiệu suất nhiệt và hệ số phát thải từ bếp đun sinh khối - Báo cáo đề tài KHCN T -2002-
41, Đại học Bách khoa, 12/2003.
13. Viện Năng lượng, Cân bằng năng lượng thương mại Việt Nam giai đoạn 1990 – 2000 - Báo
cáo nghiên cứu mẫu về quy hoạch năng lượng gỗ ở Việt Nam, 2002.
14. Phạm Khánh Toàn, Nghiên cứu định lượng tính khả thi của việc sử dụng năng lượng mặt
trời, thủy điện nhỏ và năng lượng sinh khối quy mô công nghiệp ở Việt Nam, Viện năng lượng,
Bộ Công nghiệp, 04/2005.
15. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Quảng Ninh phối hợp với Tổng cục Du lịch và Dự án
MEET-BIS, Giải pháp sử dụng hiệu quả nguồn năng lượng và nước dành cho khách sạn tàu du
lịch nhà hàng, 11 năm 2011.
16. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Đà Nẵng, Tiềm năng và phát triển của năng lượng mặt trời
tại Đà Nẵng, 12 năm 2011.
17. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Huế, Du lịch di sản theo hướng tăng trưởng xanh, 2 năm
2012.
18. Bùi Thị Hải Yến và Phạm Hồng Long, Tài nguyên du lịch, NXB Giáo dục, 2009
Tài liệu tiếng anh:
19. Renewable Energy in Tourism initiative, University of Colorado, East Corolina University,
2008
20. Green Energy (Definition and Promotion) Bill, Department of Energy and climate change
house of Lords London.
21. Case studies for renewable Energy system in hospitality sector project report. Energy and
Resources Insitute. India.
22. Evaluating the use of renewable energy for developing tourism industry, Tourism investing
in energy and resource efficiency - UNEP
Website
23.

24.
25.